Perse Enver Hoxha ndaloi fete?

[busavata]

chino
ti mos ja jep njerit dy mundesit e tua te pergjegjjes...
por leje te pergjegjet vet
nuk ke nevoj....

[chino]

Po nuk e bej cdo here kete gje. E bej vetem atehere, kur dy mundesite jane (sipas meje) pasoje e patjetersueshme e pergjigjes se dhene me pare.

P.sh. kur ti thua "Jam njeri", und mund te them se ti patjeter ose
a) je femer, ose
b) je mashkull.

Keshtu qe njera eshte patjeter e sakte. Keso shembujsh ka edhe ne nivel me te komplikuar, por prap se prap njera nga alternativat duhet te jete (sic mendoj) patjeter e sakte. Keshtu ishte puna me lart ne bisede..




*

[Seminarist]

Shpjegimi me i sakte per ndalimin e feve ne 67-ten behet duke e pare te interpretuar si:

1. Fenomen te nje periudhe te caktuar te historise, pra asaj komuniste, qe personalizohet me tej duke shkuar tek emri i E. Hoxhes.

Ne kete aspekt mund te flitet per shume shkaqe, prej se cilave mund te nxirren mesime si negative edhe ndoshta pozitive. Une mendoj se mesimet qe nxirren nga negativiteti jane me te shumta, packa se per ti klasifikuar ato duhet nje studim i thelle, aspak i lehte.

2. Fenomeni kesaj periudhe te caktuar me persona te caktuar duhet pare edhe si pjese e historise se shkuar, si pjese e se gjithes, ne te cilen duhen gjetur arsyet e asaj qe bene te mundur nje vijueshmeri te tille ngjarjesh sot.

Edhe ne kete aspekt mund te nxirren mesime nga dukurite negative.


Une do rreshtoja nga shume arsye, qe i takojne historise si e gjithe, ate qe e kam thene shpesh here, nga e cila ka ndryshuar disa here situata fetare-kulturore ne trojet shqiptare: MOSPRANIA e lidhjes se nje feje te caktuar me identitetin etnik shqiptar, ashtu sikurse ngjiste gjeresisht ne vendet e tjera te Ballkanit.

Kjo mosprani zhvillohej jo ne boshllek, por ne nderrim te vazhdueshem kulturor fetar, pra konvertime.
Konvertimi dhe nderrimi i identitetit kulturor fetar, pra mohimi i dickaje te meparshme, nuk erdhi per here te pare me turqit. Edhe para turqve, nder shqiptare nderrimi apo konvertimi kulturor fetar mes dy boteve kulturore greke e latine, ishte i shpeshte. Kujtojme shek.11-15. Duke i shtuar kete edhe nderrim-konvertimin TRAUMATIK kulturor-fetar me turqit, gjate dukurive ateiste te shek.20, ne Shqiperi u pa e lehte qe, ne nje kohe kur vende te lindura e lidhura tradicionalisht me nje fe-kulture te caktuar, fete, per shkak te situates ateiste, persekutoheshin por nuk crrenjoseshin krejtesisht, ne Shqiperi ato shkuleshin pa me te voglen medyshje.


Me komunizmin ateist, tradita anti-shqiptare nacionale gjeti kulmin e shprehjes se vete, megjithese ne disa aspekte te tjera komunizmi ne Shqiperi pati edhe tipar nacionalist. Prove per kete eshte lufta e ashper kunder te vetmit pretendent mbartes te identitetit shqiptar edhe atij fetar, katolicizmit, faktor te cilin luftohet edhe nga historia si e gjithe, prove per te cilen kemi raportin ironik qe ka kjo fe me numrin e shqiptareve sot, packa se ne vlera, raporti eshte i kundert me ate te numrit demografik, ku mund te thuht se katoliket zene 70% te vlerave, kundrejt 30% te tjerave qe ndahen mes muslimaneve e ortodoksve.


Mesimi qe duhet te nxjerrim SOT eshte heqja dore nga te qenit te pare edhe unike ne te shnderruarit e vetive kulturore qe kemi.
Ligjin e martesave per gay-te une e shoh ne vazhdimesi te kesaj logjike per te bere unikun, te parin dhe te vetmin ne rajon duke dale fare lehte kundra mentalitetit dhe tiparit etnik vetem se kete e kerkon koha.

Ne fund te fundit edhe nqs duhet te nderrojme dicka per hir te koherave, te PAKTEN le te mos jemi te paret, kampionet ne kete.

[stern]

Ja sec gjeta ne kerkim te kesaj teme

Artur TAGANI
Magjister i filozofise se fese

Enver Hoxha sa po kalon ne postin e sekretarit te pare te Komitetit Qendror, ai shpall si tradhetare mjaft klerike. Sipas studimeve te fundit, kete gje ai e beri ngase i shikonte si rivale te tij. Pastaj, ai ndoqi nje politike me propagande se feja eshte nje ndjenje armiqesore mes njerezish, e cila nxit per tradheti ndaj atdheut dhe per prapambetje dhe duke thene se gjoja populli vete nuk e donte me fene, ai shpalli lufte te hapur kunder fese. Prishi apo shnderroj mbi 2000 institucione fetare, burgosi mbi 200 klerike(disa prej tyre u pushkatuan ose vdiqen ne burg) dhe ndaloi rreptesisht me vite te tera praktikimin e ritualeve fetare.Ne shkrimet e Enver Hoxhes nuk shohim ndonje kritike te mirfillte qe i ben fese. Vetem me 1967, ne letren e drejtuar komiteteve te partise na bie ne sy nje vleresim i shkurter qe ben ne lidhje me fene. Ai ben nje pyetje: “C’lidhje mund te kene enderrimet e Muhametit me realitetin tone te shekullit te 20-te?" dhe pergjigjet: "Asnje lidhje!”. Duke harruar ai se Materializmi Dialektik qe mbronte ne thelbin e vet ka Dialektiken e marre nga Demokriti, nga shekulli 3-4 para eres sone, nga ata njerez qe shumica mendonin se hena eshte rrotull djathi dhe qe gjuanin me shigjeta lart duke menduar se do acaronin perendite e tyre?!
Si perfundim mund te themi se, nga aspekti i teologjise islame, perpjekjet e ateisteve jane te pavlera. Ato nuk perbejne ndonje kritike per besimin Islam. Teorite e tyre jane inkoherente, irracionale dhe joobjektive. Ata nuk kane hedhur poshte asnje nga vlerat dhe nga parimet e besimit Islam, madje ne shume raste as te besimeve te tjera monoteiste, sepse me shume jane marre me teizmin e mases –madje duke e deformuar nga realiteti- dhe me mitologji.

[gerrard73]

Ndalimi e besimeve fetare nga ana e Enver Hoxhes ishte vetem per motive politike. Nuk ka te beje se ishte apo nuk ishte komunist. Motivi kryesor dhe ndoshta i vetem qe ai ndaloi besimet fetare, ishte kercenimi qe kleri katolik i bente rregjimit komunist. Ne nje dokumentar qe mund t'a gjeni edhe ne internet Enver Hoxha shprehet: "Rreziku kryesor per zhvillimin e socializmit ne Shqiperi jane prifterinjet katolik, ndersa me hoxhallaret nuk kemi asnje problem sepse jane injorant". Ndersa ne nje nder shume gjygjet komuniste ndaj prifterinjeve katolik, gjykatesi i drejtohet nje prifti katolik me arrogance duke e quajtur armik te komunizmit, armik te kombit shqiptar. Dhe prifti posa kishte marre denimin me vdekje i pergjigjet gjykatesit te pashkolle, duke i shpjeguar se, "ju nuk kuptoni fare se ç'eshte komunizmi, une kam 20 vjet qe e studjoj, sepse per t'a luftuar duhet t'a studjosh me pare".
Enver Hoxha nuk ishte nje njeri i pashkolle, perkundrazi, ishte nje njeri shume i afte ne aspektin politik. E dinte shume mire qe katoliçizmi shqiptar do te ishte bere pengese ne zhvillimin e politikes komuniste. Eshte historia ajo qe e deshmon nje gje te tille. Sepse ishte pikerisht Papa Gjon Palii II nje nder njerzit qe kontribuan ne renien e murit te Berlinit dhe me pas te krejt komunizmit. Enver Hoxha duke mos patur argumenta bindese per rrezimin e katoliçizmit shqiptar qe ishin te vetmit intelektual te kohes, perdori shume pretekste. Ne Shkoder e Malsine e Madhe(nga une jam) neper Kisha nga ana e komunisteve u futen edhe arme. Me pas shkonin naten per te bere kontrolle dhe gjenin armet te fshehura nen çatite e Kishave. Natyrisht qe ishin armet qe komuniste dhe punonjesit e sigurimit te shtetit i kishin vene, dhe arrestonin prifterinjet per armembajtje paleje dhe axhitacion e propagande. Enver Hoxha nuk ka qene komunist, ose me mire te themi ka qene komunist por ne menyren e tije. Per te ruajtur ate, komunizmin e tije, duhej qe te zhdukte klerin katolik, si e vetmja pengese. Ne 50 vjet askush nuk pati guximin t'i dilte kunder, vetem katoliçizmi shqiptar. Muslimanizmi shqiptar nuk kishte as force dhe as kapacitet logjistik qe t'a bente nje gje te tille. Hoxhallaret ishin vetem nje grumbull injorantes qe ju pershtaten rregjimit komunist, duke bere islamin shqiptar, si te vetmin islam ne bote qe bashkepunoi me komunizmin.

[chino]

Ja sec gjeta ne kerkim te kesaj teme

Artur TAGANI
Magjister i filozofise se fese

Enver Hoxha sa po kalon ne postin e sekretarit te pare te Komitetit Qendror, ai shpall si tradhetare mjaft klerike. Sipas studimeve te fundit, kete gje ai e beri ngase i shikonte si rivale te tij. Pastaj, ai ndoqi nje politike me propagande se feja eshte nje ndjenje armiqesore mes njerezish, e cila nxit per tradheti ndaj atdheut dhe per prapambetje dhe duke thene se gjoja populli vete nuk e donte me fene, ai shpalli lufte te hapur kunder fese. Prishi apo shnderroj mbi 2000 institucione fetare, burgosi mbi 200 klerike(disa prej tyre u pushkatuan ose vdiqen ne burg) dhe ndaloi rreptesisht me vite te tera praktikimin e ritualeve fetare.Ne shkrimet e Enver Hoxhes nuk shohim ndonje kritike te mirfillte qe i ben fese. Vetem me 1967, ne letren e drejtuar komiteteve te partise na bie ne sy nje vleresim i shkurter qe ben ne lidhje me fene. Ai ben nje pyetje: “C’lidhje mund te kene enderrimet e Muhametit me realitetin tone te shekullit te 20-te?" dhe pergjigjet: "Asnje lidhje!”. Duke harruar ai se Materializmi Dialektik qe mbronte ne thelbin e vet ka Dialektiken e marre nga Demokriti, nga shekulli 3-4 para eres sone, nga ata njerez qe shumica mendonin se hena eshte rrotull djathi dhe qe gjuanin me shigjeta lart duke menduar se do acaronin perendite e tyre?!
Si perfundim mund te themi se, nga aspekti i teologjise islame, perpjekjet e ateisteve jane te pavlera. Ato nuk perbejne ndonje kritike per besimin Islam. Teorite e tyre jane inkoherente, irracionale dhe joobjektive. Ata nuk kane hedhur poshte asnje nga vlerat dhe nga parimet e besimit Islam, madje ne shume raste as te besimeve te tjera monoteiste, sepse me shume jane marre me teizmin e mases –madje duke e deformuar nga realiteti- dhe me mitologji.

Mendim shume i ngjyrosur me duket. Dyshoj se eshte me pak i ngjyrosur se sa mendimi i E. Hoxhes per fete.

Nje magjister qe thote se mendimet e ateisteve nuk perbejne ndonje kritike per besimin islam, eshte ose i verber ose mendon se lexuesi i tij eshte trumak. Vet pyetja qe ka cituar nga E. Hoxha dhe pergjegja e japur ne ate pyetje paraqet kritike te mjaftueshme, konsiderueshme, dhe jo inkoherente e iracionale, por kritike fare te kuptueshme. Per mua eshte e kuptueshme. Sepse tregon se E. Hoxha ne Muhamedin shihte nje enderrues, nje njeri ligjdhenes. Dhe nese ai ishte ligjdhenes dhe jetoi ne shekullin 7, atehere c'na duhen ligjet e tij sot? Ngase sot kemi te bejme me probleme, me vlera dhe qellime tjera shoqerore, te cilat Muhamedi nuk i kishte enderruar. Nga ligjdhenesi Muhamedi nuk kemi c'te presim sot per te zgjidhur problemet dhe arritur qellimet tona. Shkurt: Ketu jo qe vetem ke kritike ndaj Islamit. Por ke edhe kritike racionale, tejet koherente dhe aspak te pakuptueshme. Per mua jo.

Nje pyetje, Stern: A di te me shpjegosh se cfare mendon magjistri, kur thote ato fjalite ne te kuqe? Sidomos kur thote se "nga aspekti i teologjise islame, perpjekjet e ateisteve jane te pavlera". Cfare lexon, cfare kupton ti ketu?




*

[chino]

Ndalimi e besimeve fetare nga ana e Enver Hoxhes ishte vetem per motive politike. Nuk ka te beje se ishte apo nuk ishte komunist. Motivi kryesor dhe ndoshta i vetem qe ai ndaloi besimet fetare, ishte kercenimi qe kleri katolik i bente rregjimit komunist. Ne nje dokumentar qe mund t'a gjeni edhe ne internet Enver Hoxha shprehet: "Rreziku kryesor per zhvillimin e socializmit ne Shqiperi jane prifterinjet katolik, ndersa me hoxhallaret nuk kemi asnje problem sepse jane injorant". Ndersa ne nje nder shume gjygjet komuniste ndaj prifterinjeve katolik, gjykatesi i drejtohet nje prifti katolik me arrogance duke e quajtur armik te komunizmit, armik te kombit shqiptar. Dhe prifti posa kishte marre denimin me vdekje i pergjigjet gjykatesit te pashkolle, duke i shpjeguar se, "ju nuk kuptoni fare se ç'eshte komunizmi, une kam 20 vjet qe e studjoj, sepse per t'a luftuar duhet t'a studjosh me pare".
Enver Hoxha nuk ishte nje njeri i pashkolle, perkundrazi, ishte nje njeri shume i afte ne aspektin politik. E dinte shume mire qe katoliçizmi shqiptar do te ishte bere pengese ne zhvillimin e politikes komuniste. Eshte historia ajo qe e deshmon nje gje te tille. Sepse ishte pikerisht Papa Gjon Palii II nje nder njerzit qe kontribuan ne renien e murit te Berlinit dhe me pas te krejt komunizmit. Enver Hoxha duke mos patur argumenta bindese per rrezimin e katoliçizmit shqiptar qe ishin te vetmit intelektual te kohes, perdori shume pretekste. Ne Shkoder e Malsine e Madhe(nga une jam) neper Kisha nga ana e komunisteve u futen edhe arme. Me pas shkonin naten per te bere kontrolle dhe gjenin armet te fshehura nen çatite e Kishave. Natyrisht qe ishin armet qe komuniste dhe punonjesit e sigurimit te shtetit i kishin vene, dhe arrestonin prifterinjet per armembajtje paleje dhe axhitacion e propagande. Enver Hoxha nuk ka qene komunist, ose me mire te themi ka qene komunist por ne menyren e tije. Per te ruajtur ate, komunizmin e tije, duhej qe te zhdukte klerin katolik, si e vetmja pengese. Ne 50 vjet askush nuk pati guximin t'i dilte kunder, vetem katoliçizmi shqiptar. Muslimanizmi shqiptar nuk kishte as force dhe as kapacitet logjistik qe t'a bente nje gje te tille. Hoxhallaret ishin vetem nje grumbull injorantes qe ju pershtaten rregjimit komunist, duke bere islamin shqiptar, si te vetmin islam ne bote qe bashkepunoi me komunizmin.

Sikur qe te kishte qene kleri katolik "rezistuesi" apo "kercenuesi" i vetem i ideve te E. Hoxhes, a nuk do te ishte deshtur qe E. Hoxha te ndaloje vetem klerin katolik, Katolicizmin? Ai nuk beri kete gje, por ndaloi te gjitha fete, te tri llojet e klerit.

Pastaj E. Hoxha vinte nga nje familje me tradite te zgjeruar islame. Pasi qe hoxhallaret paskan qene "injorante", ai nuk paska patur nevoje te ndaloje hoxhallaret dhe Islamin. Paska mjaftuar te i mbaje te tille. Nga injorantet nuk ka rrezik.




*

[drenicaku]

Ai i ndaloi.por ai qe i lejoj nuk i beri sherbim te mir kombit kjodo deshmohet me von.

[chino]

Tani do e jap une nje supozim per motivin.

I daloi sepse i shihte si ligje te njerezve te huaj.

Si ligje, te cilat ne perdorimin, formimin dhe detajimin e tyre ishin teresisht jasht shoqerise shqiptare dhe per kete arsye i sjellnin shoqerise shqiptare te gjitha problemet qe nje shoqeri mund te kete, kur jeton nga ligjet e huaja. Prandaj i ndaloi.

Cilet kunderargumente mund t'i vihen per balle ketij supozimi?




*

[Jack Watson]

Sikur qe te kishte qene kleri katolik "rezistuesi" apo "kercenuesi" i vetem i ideve te E. Hoxhes, a nuk do te ishte deshtur qe E. Hoxha te ndaloje vetem klerin katolik, Katolicizmin? Ai nuk beri kete gje, por ndaloi te gjitha fete, te tri llojet e klerit.

Citimi që ka dhënë gerrard73 është autentik i Enver Hoxhës, i shkruar nga vetë ai në një qarkore-urdhër drejtuar bazave të partisë. Shkresën origjinale mund ta shikosh një një dokumentar që ka bërë emisioni Exclusive i TCH me titull "Viti i Mallkuar 1967", videoja ka qenë e disponushme në youtube, por tani që po e kërkoja për të ta sjellë pashë që e kishin hequr.

Pak a shumë Enveri shprehet se fetë janë rrezik për pushtetin popullor, veçanërisht kleri katolik sepse është i shkolluar dhe i lidhur me Perëndimin (i cili në atë periudhë ishte armiku nr. 1 i komunizmit). Për myslimanët shprehet se nuk janë dhe aq të rrezikshëm sepse kleri është kryesisht injorant, afërisht të njëjtën gjë edhe për ortodoksët.

Ajo që thua t'i që Enveri vinte nga familje hoxhallarësh, nuk ka shumë rëndësi, ai ka qenë ateist, nuk ka dashur as katolikët, as myslimanët as ortodoksët, mgjth duhet pranuar që me katolikët ka qenë më i ashpër dhe me më shumë urretje sepse kanë patur elitën intelektuale më të mirë të Shqipërisë, e për më tepër pro-perëndimore.

Gjithsesi arsyeja kryesore që nxori fetë jashtë ligjit është se nuk donte më të madh mbi krye, donte të njehsohej me Zotin si koncept, Patia dhe Enveri ishte 1 dhe sipër tyre s'kishte asgjë. Arriti deri aty sa komunistët nisën të zëvendësonin shprehjet pasha Zotin / për Zotin me për Ideal.

Pastaj E. Hoxha vinte nga nje familje me tradite te zgjeruar islame. Pasi qe hoxhallaret paskan qene "injorante", ai nuk paska patur nevoje te ndaloje hoxhallaret dhe Islamin. Paska mjaftuar te i mbaje te tille. Nga injorantet nuk ka rrezik.

Sikur do të tingëllonte keq për botën dhe për popullin që Partia të ndalonte katolicizmin e të lejonte islamin. Merr ngjyrime të tjera pastaj.

Por pika kryesore është që Enveri ishte ateist, e s'besonte te fetë prandaj nuk pati problem kur i ndaloi, i "ndihmuar" edhe nga vetë populli që s'ishte (e s'është) aq besimtar sa Partia të mos guxonte t'u prekte religjionin.