Tė gjithė e dijmė se shkenca ēfar domethenje te madhe ka pėr njerzimin, madje fal shkences sot jeta ka marr dimenzione te ndryshme dhe sot njerzimi ka ne dispozicion shume alternativa te ndryshme qe i sherbejn per ta jetuar nje jetė sa me te leht dhe te ftytshme.
Mirpo si cdo gje ne jete qe ka edhe anen negative, ne rastin e shkences sa mund ta verejm nje ane negative ?!
Tema ne fjal ka per destinim te diskutoj se sa ka mundesi qe shkenca te manipulohet per qellime apo interesa te ndryshme te subjekteve apo ideologjive te caktuara?
Sot ne kohet e fundit shum leht mund te verejm se rrall mund te gjesh nje zbulim shkencore (jo ne fushen e teknologjis) qe nuk kundershtohet nga dikush tjeter qe mendon ndryshe.
Une personalisht shkencen e ndaj ne 4verzione: 1. Shkenca Neutrale, 2. Shkenca Religjioze dhe 3. Shkenca Ateiste, 4. Shkenca Biznesit.
Shkenca nautrale konsiderohet ajo qe e shikon nje zbulim per nga provat e argumentuara me fakte , ndersa shkencat e tjera existon baza e dyshimeve qe mund te manipulohen per arsye te ndryshme .
Shembull: Sot teoria e evolucionit, exluzivisht per mision ka mbrojtjen e ideve evolucioniste te darwinit dhe poashtu te injorojn idet religjioze rreth disa te dhenave shkencore, ne anen tjeter ka shkencetar te prirur nga besimi ne Zot, qe mundohen exluzivisht per ti mbrojtur te dhenat shkencore qe gjenden ne librat hyjnor dhe poashtu mundohen te kundershtojn ato te shkencetareve evolucionist apo siq konsiderohen edhe vetequhen edhe si shkencetar ateist. (Nuk besoj qe te merr tema kahje fetare sepse nuk kerkohet nje gje e till - shpresoj te merret perbaze kjo)
Shkenca e Biznesit apo materialiste
Para disa viteve kisha lexuar nje shkrim interesant sesi ka interesime dhe perpjekje qe disa korporata e caktuara biznesore, ti korruptojn shkencetaret me qellim per te ua bere nje reklam nje produkti te caktuar qe e ka prodhuar ajo industri e caktuar.
Ja shembull se si kishte me mujt te behet manipulimi me shkenc ne kete rast: Industria e Veres se kuqe ne francė, paguan nje shkencetar dhe e obligon shkencetarin e caktuar me qellim qe publikisht ta perpilon nje raport shkencore, ku shpiken disa karakteristika sheruese qe kinse i ka vera e kuqe franceze dhe tash ky lloj raporti kinse shkencore, mund te ti beje nje marketing me permasa gjigande kesaj veres se kuqe franceze dhe keshtu tash opinioni kur ndegjojn se vera e kuqe franceze paska keto veti sheruese, ateher industria e kesaj vere te siguroj nje shitje maximale te veres se saj.
Nje fakt tjeter nga shkenca biznesore : Koheve te fundit po shfaqen semundje te ndryshme dhe te quditshme, sa qe te gjitha emrat e kafsheve gati sa jan hargjuar per ti emertuar keto semundje, mirpo keto semundje qe shpiken kan qellimin e tyre final, thuhet se keto shpikje i bejne shkencetaret e kompanive farmaceutike, sepse e shkaktojn nje semundje bashk me vaksinen, dhe tash per tu sheruar nje semundje e caktuar, e hedhin ne treg vaksinen qe e sheron ate semundje dhe keshtu realizohet qellimi final dhe arrihet te fitimi i parave.
Nje nga 5 teorit e konspiracionit koheve te fundit po qarkullon edhe kjo:Kjo teme eshte per tu diskutuar, keshtu qe kerkoj edhe mendime ndryshe qe edhe do ta zbukuronin temen, mirpo aman postime chit-chate dhe ato postime qe kan qellime personale dhe te ofendohet dikush, nuk kisha dashur ti shoh jo vetem ne kete teme, por as edhe te tema e humorit.AIDS
Teoria: AIDS ka qėnė prodhuar nga qeveria e SHBA dhe autoritetet nuk tregojnė tė vėrtetėn se si zhvillohet.
Detajet: Teoritė konspiracioniste mbi AIDS kanė qėnė nė qarkullim tė paktėn qė nga mesi i viteve 80 kur diskreditimi i docentit tė biologjisė sė Gjermanisė Lindore Jakob Segal, ka mbėshtetur faktin se ajo ishte krijuar nė laboratoret e SHBA-ve. Teoritė e konspirimit mbi AIDS janė dimostruar veēanėrisht popullore midis afro-amerikanėve. Njė sondazh i vitit 2005 ka nxjerrė se mbi 25% e amerikanėve me ngjyrė kishte projektuar me qėllim virusin dhe pėrhapjen nė komunitetin e zezakėve. Njė krah shkencėtarėsh mbėshtesin se nė fakt AIDS ėshtė shkaktuar nga njė virus dhe ėshtė thjesht njė kondicion i shkaktuar nga faktorė tė stilit tė jetės, si pėrdorimi i drogėrave rikreative. Edhe pse kėto teori u shpėrbėnė krejtėsisht dhe u skredituan, kanė fituar njė lloj numri mbėshtetėsish tė profilit tė lartė, midis tyre edhe ish-presidenti afrikano jugor Thabo Mbeki, i cili ka mbėshtetur pėr vite qė konsensi ndėrkombėtar nė kėtė lėndė tė HIV/AIDS ka qėnė i gabuar dhe se sėmundja ka qėnė shkaktuar mė shumė nga varfėria dhe mungesa e higjenės,sesa nga transmetimi seksual. Ministri i tij i Shėndetit Manto Tshabalala-Msiang i ka kėrkuar personave tė infektuar me HIV qė tė hajnė hurdhra. Pasardhėsi i Mbekit, Jacob Zuma, nė fund pushoi nga puna Tshabalala-Msimang.
E vėrteta: Njė mal me tė dhėna shkencore dimostrojnė se HIV/AIDS trasmetohet nga njeriu tek njeriu nga shkėmbimi i lėngjėve trupore. Shkencėtarėt mendojnė se virusi u gjenerua nė Afrikėn e shekullit tė 20.
Ju deshiuroj diskutime te frytshme
Pėrgjigju Duke Cituar
Postuar mė parė nga Izadora
Krijoni Kontakt