Gjetjet arkeologjike në Kroaci

[fegi II]

Ekipi arkeologjik në Ljubushkom (Bosne) zbuluan varret e lashtë të ilirëve nga Epokës së Hekurit
Siç tha studiuesi arkeologi Mirko Rashiq, pranë vendit të qytetit të vjetër historik pranë Ljubushki, me tre varre jo shume kohe nga hulumtimi i fundit në ishullin Korqula, është një shembull unik në të gjithë bregdetin Adriatik.
Ai shpjegoi se ky është varri i pari nga tumat ilire tipike (grumbulle). Përveç blloqet e jashtme monumentale, varri ka përforcuar brendshme prej guri të gdhendur që rrethoni objektin katrore me pak më shumë se 20 metra katrore.
Sipas fjalve te arkeologut Rashiq gjatë Hulumtimit te vareve jane gjetur nje shume të fragmenteve.
Siç tha Rashiq, një jashtëzakonisht e rralle dhe e rëndësishme është vathëve prej ari të periudhës helenistike, me figurën e luanit, dhe pjesën e prapme të rozeta stilizuar bëra në teknikën filigran.
https://www.google.se/url?sa=t&rct=j...ExpDG8c_ideidA
linku.
https://www.google.se/url?sa=i&rct=j...52885204061572

[fegi II]

SENZACIONI ARKEOLOGJIKE në ishullin e Korqules: keto varre nuk ishin të njohura në Adriatik
Zbulimi i thesareve të lashta që ndryshoin historinë
Vendi në të cilën shkruajne mediat ndërkombëtare është duke përgatitur një ekspozitë në Klovićevi Dvori
Varret e këtij lloji në Adriatik deri tani nuk ishin të njohura, dhe Organizatat, dimensionet Shtojcat përfaqësojne në një kapitull të ri të studiuar historinë e popullsisë ilire lokale në shekujt para Krishtit.
Rezultatet e hulumtimit tejkaluar të gjitha pritjet tona sepse është konstatuar se varrimi është kryer në varret e thatë-monumentale rreth paraqitjen rrethore, përbërje blloqe të mëdha guri. Pjesët qendrore të qarqeve guri janë varret e të ndjerit së bashku me dhjete te vdekurit që janë gjetur objekte të shumta të tilla si qindra vazo, armë hekuri, bronzi, argjendi, qelqi dhe bizhuteri qelibar ... ", thotë arkeologu Dinko Radic.
Një palë vathë te vlefshme argjendi
Në fakt, këtë javë e fundit gjendet katër varre në vendin Kopila të Korcula, si dhe shtiza të ruajtura mirë të cilat janë përdorur për të luftuar.
Ndër sendet e gjetura me vlere jane vathët shumë të vlefshme me imazhin e një luani, nga periudha helenistike, reliev argjend, lloje te till nuk ka paralele në hulumtimet e mëparshme, sipas Radiç, me të cilën të gjitha hulumtimet nga Igor Borzić. Edhe pse te jeni të varrosur me ta subjekte greke, fjala është ne fakt me varret ilire.
Femrat ishin varrosur me bizhuteri, dhe burrat me armë.
"Mendojme se zbulimi ne Kopila për të ndryshuar mënyrën se si ne shohim në histori në këtë rajon. Ilirët shpesh perceptohen si margjinale, veçanërisht në krahasim me kolonëve të njëkohshme greke, megjithatë, hulumtimet tona kan treguar se roli i ilirëve në këtë rajone eshte shumë më i madhe se sa mendohej më parë dhe portretizuar, madje edhe në jetën politike.
Pa paralelele në Adriatik
Komuniteti ilire, në kohen që datojnë varret , ishte i pasur, i fuqishëm, dhe sigurisht dominuese në këtë rajone. "Varret janë nga 3, 2 dhe shek. 1 pes, dhe popullata në kete vend u vranë vetëm në kohët e vjeter romake, kur Oktaviani, që prej perandorit Augustit, dërgoi një ushtri e cila është llogaritur në mënyrë të vrazhdë me ilirët vendas.


Profesor Cambridge(Kembrixh)
Për shkak të këtyre gjetjeve, në Korcula këto ditë të vijë përsëri Profesor Preston Miracle NGA Cambridge.
Në fakt, ai me vite të përfshira në eksplorimin ne Vele spile . Të gjitha këto gjetje do të prezantohen në ekspozitën, e vjeshtese në Klovićevi Dvori, kurator i ekspozitës Jasmina Bavoljak "Korcula është, të paktën për aq sa kohët parahistorike, një nga më të mirë-studiuar të ishullit mesdhetar, dhe përpjekjet aktuale të një numri të shkencëtarëve të shquar evropianë thonë se thellojnë njohuritë ekzistuese në të ardhmen. "

Hulumtuesit i keti vendi, të udhëhequr nga Dinka Radiç, pretendon: "Ne kemi privilegjin në një vend mund të lexoni pothuajse të gjithë historinë e racës njerëzore."ne Vela Spila janë gjetur dëshmi të jetës së gurit të vjetëre gjeri ne epokën e bronzit.
Rreth një nga shpikjet më të rëndësishme kanë qenë dikur, tre vjet më parë, shkruan gazetat kryesore të botës, duke përfshirë New York Times këto janë fragmente të qeramikës që kanë ndodhur në mes viteve 17,500 gjeri ne 15.000. BC pes. ne The New York Times keshtu eshte shkruar "Ne e njohim ata qe nga gjuetia mamuthëve, por ne keto zbulimet e reja në Kroaci sugjerojn qe qeramikë e kohese se akullit (Ice Age )njerëzit formojne qeramiken më shpesh se besohet një herë."
LINKU.

https://www.google.se/url?sa=i&rct=j...52887482781414

[fegi II]

FOTO: Senzacionale ne Sisak zbuluar vendin në mënyrë të vlefshme për të menduar per te zhvendosur stacionin!
Fjala eshte per vendin që nga koha e Perandorisë Romake
SISAK - Më poshtë stacionit hekurudhor ne Sisak u gjet vendi shume i vlefshme arkeologjike nga kohët romake,
Gërmimet nere linjënjen stacionin hekurudhor , të cilit ndërtuesit në shekullin e 19-të nuk ishin në dijeni të mureve arkeologjike dhe qëllimisht shkatërruan trasha dhe rrugët e Siscia romake për të marrë e ndërtimit materiale, arkeologët kanë gjetur tashmë rrugën kryesore të qytetit Siscia në veri-jug, pesë metra rruga e gjerë e shtruar me frenon, kanalizime dhe gypave.
Përgjatë rrugës zbuloi një shumë e madhe e monedhave, monedha prodhuar kryesisht te prera ne Siscia, qeramikë, mjete, bizhuteri.
Përgjatë rrugës, në vendin stacioni, drita e ditës ai pa një hapësirë të madhe të shtruar, katrore, pllaka guri. Deri me tani gjersia e Forumit tani i zbuluar gjatësi është 70 metra në fund të saj lindor është disa hapa guri, të cilat ndoshta lidh në një pjesë pak më të larta të tregut.

Tregut dhe rrugët janë nga shekulli i katërt të kësaj epoke, dhe arkeologët janë ende ne gërmimin të gjithë mbetjet e mureve prej guri të ndërtesave nga shek. 1 dhe të 2 , me gjerësinë e një metër. Gjithashtu zbulohet një mur me trashësi 1.45 metra, ajo është ende pjesë të panjohur të cilat ndërtesat ishin këto mure, por duke gjykuar nga trashësia, me siguri ata ishin duke ndërtuar një qëllim publik. Vendi arkeologjik do të ngadalësojë rindërtimin e stacionit hekurudhor Sisak.
http://www.jutarnji.hr/arheolozi-u-s...razmislja-o-pr

[fegi II]

FOTO: Shikoni vizatim më i vjetër në Kroaci. Artisti ka jetuar para 15.000 vjetve

Zadar - "Kjo është tani vizatimi më i vjetër në Kroaci! Në shikim të parë, duket e thjeshtë, por vete subjekti jo pamshem, por vlera e saj shkencore është e madhe ", - tha mr. sc. Dario Vujević , kreu i gërmimeve arkeologjike në shpellë nëVlakno na Dugom otoku , ku një ekip i ekspertëve të Departamentit të Arkeologjisë në Universitetin te Zarese gjendet nje e vërtetë arkeologjik: një copë guralecë kuarci me vizatime të gdhendura të pjesëve se 15.000 vjet më parë , duke e bërë atë pjesë të vjetër të artit në Kroaci.

Shembuj të ngjashëm e artit popullor nga periudha paleolitike Epërme në vendin tonë nuk është gjetur, dhe nje arti i vetëm i sigurt e gjetjes ishte figura e një kali nga shpella Vela në ishullin e Korcula, datë rreth 14,000 vjet para e.sone.
Mosha guralecëve eshte vertetu nga testimi në Florida
Metoda e përcaktimit të moshës së Epokës se gjetur fragmenti të kuarc me një vizatim është e kryer në Florida në Shtetet e Bashkuara duke përdorur C14 karbonit.

Shtresa e datimit për më shumë se dy metra në thellësi u konfirmua në laboratore të veçanta në Gjermani dhe analiza e shtresa të vullkanike - material të bukura me rërë në trashësinë ne pesë deri në shtatë centimetra - ne Fakultetin e Minierave dhe Gjeologjike në Zagreb.
Analizat tregoine se ajo ishte pjesa e shtresës së hirit vullkanik të quajtur. e verdhë shtuf napolit, e vjeter rreth 15.000 vjet, e cila korrespondon me kohën e shpërthimit të kompleksit vullkan në fushat Phlegraean afër Napolit te sotum.

Shpërthim i cili kishte ndodhur rreth 14,900 vjet para Krishtit morren pjesë e nëntë vullkaneve dhe pluhuri vullkanik mbuloi zonën e Evropës Juglindore gjeri ne Ukrainë.

http://www.jutarnji.hr/najstariji-cr...godina/841388/

[fegi II]

Jan gjetur kockat më të vjetra te nje qeni dhe nje dhëmbë njeriu
Përveç fragmenteve të shumta të kuarcit, mbetjet skeletore të mjeteve të zbukuruar per prerje, stoli te bërë nga kërmijtë, guaca dhe dhëmbë te drerit te kuqe, në një shtresë 9000 vjet të vjetra janë gjetur kockat e një qeni, më i vjetër i njohur në vendin tonë, kështu që supozohet se ishte zbutur tash më.
Nga mbetjet njerzore për momentin gjendet vetëm një dhëmb mosha e të cilit sështë përcaktuar ende në Zagreb, por është padyshim më i ri se vizatimi e gjetur.
Si vazhdoi, performanca e kohese se akullit 20,000 vjet më parë,ishulli u bashkua me territorin, por në shpellë jane gjetur eshtrat e kafshëve të mëdha.
Supozohet se vendasit pastaj jane ushqyer mirë,duke pasur parasysh se deti ishte 65 metra më e ulët se sot, por në pika të caktuara ishin fusha. ishine te gjelbër dhe kopetë e dre, bizonet.
Supozohet se ne shpellen Vlakno kan jetuar në mënyrë periodike.
Edhe pse është e vështirë për të deshmuar, ndoshta në periudhat e ngrohta të njerëzite qëndrojnë në të, dhe në të ftohtë jane larguar në jug.
- Në një thellësi prej dy metrash, kemi gjetur një shtuf vullkanik, shtuf të verdhë Neapolitan, e cila është depozituar kur kompleksi vullkanik shpërtheu .
- Fushata e tretë kemi filluar në pranverën e këtij viti.
Me 1000 mjetet stralli dhe mjete të shumta të kockave, kemi gjetur shenja të artit 15.000 vjet të vjetra.
1.Në shikim të parë ju mund të shihni se në shpellë është një shtresë e trashë kulturore.
-Hyrja në shpellë në Vlakno ne Dugom otoku.
-Shpella Vlakno fsheh shumë sekrete
https://www.google.se/url?sa=t&rct=j...JGUcC1PIkpfo1Q
http://www.zadarskilist.hr/media/base/nalazi_007.jpg
dugi-otok---kolijevka-hrvatske-umjetnosti
http://www.zadarskilist.hr/media/base/vlakno%202.jpg

[fegi II]

Vendi më magjike në Kroaci
Tre lokalitetet arkeologjike ne Aquae Iasae kane sjellë zbulime që askush nuk ka shpresuar
llixhë ( burim ujërash termale) antike në Varazhdin është e vetmja në këtë pjesë të Evropës.
Ku gjindet vend më magjik në Kroaci? A është burimi i lashtë i ujit sulfurik termike në një kodër në qytetin e toplices se Varazhdinit? Vendi ku vallzonin nimfete (zanat) lakuriqe, gjysmeperendeshat me flokë të gjatë.
I pëshpërit sekretet e tyre ... Përgjigjet e këtyre pyetjeve mund të gjendeni në Muzeun Arkeologjik në Zagreb, ku sot hapet ekspozitën "Aquae Iasae - zbulimi i ri nga periudha romake në rajonin e Varazhdinit.

Në rajonin e Varazhdinit gjindet Vendbanimi romak Aquae Iasae nga shek. 1 deri në shekullin e 4 te e.s.re. me burime sheruese terminale e minerale sulfurike me temperatura e ujit 58 gradë.

Fjala është per vendin më te mirë të ruajtura në kontinentalin e Kroacies .
Burimi natyror i ujit mineral termike sherues sot përseri mundeni të shikoni në parkun e qytetit në Varazhdinit.
Pishina Romake e cila eshte e vendosur në formen dimensionale është 8 x 13,5 metra dhe një thellësi prej 2.6 metra, te kërkimeve arkeologjike me nje perfshirje 6000 metra katrore.
17.000 monedha
Kerkimet u kryen nga Nikoleta Perok, një koleg nga muzeu, një arkeologja e cila është gjithashtu pjesë në ekspozitë dhe arkeologu i cili është në nje projekt ne fazën të hershme , tashmë në pension Dorik Nemeth Erlich, legjenda arkeologjike Continental te Kroacise. Ekspozita do të paraqesë rezultatet e fundit të hulumtimit, i kryer nga viti 2011 deri në vitin 2014, kur ata gjetën mbishkrime të shumta, skulptura dhe reliefe dhe një sasi të madhe të monedhave romake që janë nga shek. 1 deri në e 4 era jone. Ishin te hedhura në "burim i shenjtë".
'Bota virtuale

Ekspozita në Muzeun do të paraqesë rindërtimin 3D të shfaqjes së kompleksit. Një karakteristikë e veçantë e ekspozitës do të jetë me syzet 3D virtual që vizitorët do të "hyjë" ne ish toplicen romake e lashtë.
Por kush ishin romakët e zakoneve të vjetra që kanë të bëjnë në banjën e toplices? Por kur adhurohej nga nymphet për shëndetin, dhe ne pishinë atribuoheshin performancat mistike. Aty kan ardhur personalitete të kohës dhe perandore te nivelit të lartë , supozuar se këtu trajtuar edhe mbreti Caracal ( Caracalla, eg. Marcus Aurelius Severus Antoninus, lindi si Bassianus 4 april 188, vdiqe 8 april 2017, (i vrare)ishte perandor romake me atin Septimius Severius 198-211), pasi ai vrau vëllanë e vet.

tre nymfet
Ne Ekspozite do të jene 25 monumente të mëdha. Në shfaqje do të jenë statujat e Apollon - Sol (i përngjan Aleksandrit te Madh), Diana - Luna (ka henen e plotë në kokë), reliefet me nymfa, si dhe reliefe kushtimor dhe mbishkrime testamentesh.
Reliefi i pare që arkeologët kanë gjetur, i vitin 2006, tregon tre nimfet te cilat rrine ulur.
-Në monumentin qendrore të tempullit qendron monumenti Minerva dhe monumenteve të tjera - thotë D. Kusan Špalj.

- Muri i pishinë dhe duke rene pllakat e forumit në mes dhe të tërhequr prapa pllakave të shtrimit, dhe çdo gjë u shemb dhe përfundimisht u varros nën tokë në të cilën më vonë u shfaq lëndina e parkut të qytetit.
Me hapjen e lokalitetit, gjetëm pllaka relijfe te vjetra që ishin te kthyer me fytyrë poshtë dhe përdoren për merimentim.
Në kohën e perandorit ilir Konstandinit jane perndorur si materiale i ndërtimi - thotë arkeologja.
Në një thellësi prej pesë metrash u gjetën tre shtresa te shembura.
Nxorrëm blloqe guri disa prej të cilave ishin të rënda tonelata .
Pllaka me e madhe relifit përkushtuar për Asklepite dhe Higjiena që mbane ne dorë djalin Telesforin.
Tregone se fytyra e Asklepit në fakt përballe me perandorin Caracalla.
Pas hulumtimit, u zbulua pishina , dhe perseri u lëshuar edhe një herë uji terminal.
Kur uji ceremonial u kthye, çdo gjë u bë mistike.
Gjegjsisht, Uji sulfurik ka një larmi të ngjyrave,nje pale e saj vepron magjike, veçanërisht në qoftë se era fryn butë. Pra në kohë, dhe kjo duket sikur nymfet po vallëzoin.
- E ngjajshëm me iligjen romake në Evropë ekziston vetëm në Angli, në Bath, që quhej Aquae Sulis - përfundon Dora Kusan Špalj.

http://www.jutarnji.hr/pogled-u-aqua...tskoj/1476494/

[fegi II]

Laser zbuloi sekretin e një varreze të lashtë: Në urna gjetëm një grua
Kemi gjetur te vdekurit te djegur tumë dhe te varrosur dhe 20 enë të ruajtura të vendosur pranë tyre, sipas arkeologëve të cilët janë në kodrën ne Kagovac mbi Vetova ne Kutjeva jane zbuluar vendi i lashtë të paktën 2.700 vjet.
Grup i studiuesve të udhëhequr nga Profesor i Departamentit të Arkeologjisë të Fakultetit Filozofik në Zagreb, Hrvoje Potrebica zbuloi se vendi daton nga Epokën e Hekurit të hershëm.
- Për vite, ne e dimë se është këtu, por vetum e kemi vertetu me një fotografim me laser nga ajri ,me të cilat ne kemi qenë në gjendje për të parë konfigurimin e terrenit, pa mbulise me pyjore dhe kemi zbuluar afere nekropolit - thonë arkeologët dhe shtuam se mbetjet e djegura e të ndjerit janë të ruajtura në urna qeramike gjetëm të depozituar në dhomën e varrimit.
- Fjala esht per blloqe që peshojnë më shumë se 150 kg. secila, dhe pesha e tyre totale është më e madhe se 10 ton - studiuesit i gjetën.
Enete që janë gjetur jane te ruajtur, thonë ata, dhe vlerat nuk jane te caktuar, dhe të zbukuruar me ngjyrë të kuqe dhe të zezë.
Ene të ngjashme ishin zbuluar më parë në Itali dhe Slloveni, besojnë se ky zbulim tregon se njerëzit kane bashkëpunuar, dhe kane udhëtuar dhe kane bere tregti.
Varre te tilla, jane varrosur personalitete të rëndësishme të kohës, dhe me ta janë gjithmonë objektet që ju duhen per të marrë në jetën e përtejme.
Përveç ne Kagovce, jane zbuluar nekropole edhe në Požeštin dhe në Kaptol dhe Tulnik, ku gërmimet duhet të fillojë më vonë ne këtë vite.
Athere kane besuar se pas vdekjes shkojne në një botë tjetër, ku atje do të vazhdojë jetën, dhe gjërat në varr ju duhen për të përdorur atë.
Këtu është fjala per gra shumë e rëndësishme, të cilat nga shoqëria jane të respektuar, shpjegon ekip i arkeologëve. Ata thonë se varret e reja qe jane zbuluar ka sende në atë kohë te njerëzve me status të rëndësishëm.
https://www.obavjestajac.hr/151053/l...-su-nasli-zenu
linku.galeri
http://www.24sata.hr/news/laser-im-o...-397220?page=9

[fegi II]

Arkeologët në Sisak kane gjetur qeramikë te zbukurimit nga shekulli i 2 para Krishtit

Tre fragmentet unike që i përkasin vazos me qafe që është përdorur ndoshta në disa qëllime të veçanta. Te periudhës te shekullit 2 ose 1 pes,
Numri i arkeologëve te Sisakut ishin të befasuar kur në mesin e më shumë se 9,000 fragmente qeramike para-romake dhe romake vënë re tre copë zbukurime e një vazo .
Vizatime dhëmbëzuar motivet shpend uji, svastikat, spirale dhe linjat Zig Zag , dhe kjo rezulton është se kjo është një gjetje unike, një të paparë në literaturë.

""Natyrisht e qartë vazoja përshkruar një histori, të panjohur për ne. Por të gjitha këto janë simbole që tregojnë lidhjen e ujit dhe qiellit -. Jetës dhe vdekjes.
Shpendet e ujit kishin një rol të rëndësishëm në mitologji për shkak të mundësisë së fluturimit dhe të ndërprerjen e lidhjes në tokë.
Gjithashtu simbolizojnë lidhjen midis qiellit dhe ujite.
Motivi e svastikes në këtë kontekst mund të kete lidhjen e simbolet te diellit, ajrit, ujit dhe tokës.
Spiralet tregojne lëvizjes dhe pafundësi, ndërsa linjat zigzag tregone ujin.
Shef i Departamentit të Konservimit në Sisak se me Kolga Ivana Drnica analizuara janë lokacionet e Arkivave të Shtetit në Sisak.
Kerkimet ne ate zonën, i kryer në vitin 2004, por vëllimi i materialit ka qenë vetëm kohët e fundit analizuar në detaje.
Vendbanim ne Segestanin i vjetër, para pushtimit romak dhe formimit Sisces nga romaket, e cila është edhe një dëshmi se vendbanimi ne Segestane ishte vendosur në bregdetin e majtë të Kupes.

"Tre fragment unike që i përkasin qafën se vazos që është përdorur ndoshta në disa qëllime të veçanta.
Përveç kësaj, vetëm zona e Sisakut te moqaleve ne të cilën kane jetuar shumë shpend moqale. Qëllimi është për të krijuar një markë të re të designerit te Sisakut me motive te vjetra më shumë se 2200 vjet.https://www.google.com/url?sa=t&rct=...sdLKVhXHcNgf8Q

[fegi II]

Hulumtimet arkeologjike në rajonin e Cetines: simpozium, ne Sinj, 10-13 Tetor 2006, Seria: Publications Croatian Society arkeologjike, vol 27, Zagreb, 2011..
ANITA LIBRENJAK
Artikulli jep një pasqyrë të kërkimeve arkeologjike në rajon Cetinas nga viti 1980 deri 2006.
Në njëzet e pesë viteve të fundit kerkimet ne dyzet vende arkeologjike për të cilat do te përshkrunim nji shkrim te shkurtër.
Në këtë periudhë për herë të parë në rajonin e Cetinas kryer një hulumtim sistematik arkeologjik të varrezave të hershme kroate në Glavice (1996), pastaj hulumtime sistematike arkeologjike romake kampi ushtarak Tilurij të Gardun (1997). filloime me gërmimet arkeologjike të qytetit kala ne Sinj (1998), i cili karakteri i tij rriten në hulumtim sistematik. Fjala Qelsi : rajoni Cetinas, hulumtimet arkeologjike

Në Sinj, vitin 1980 u mbajt Simpoziumin takim Shoqëria Arkeologjik në temë
Cetina nga prehistoria gjeri te ardhjen turqve
Libri, i cili është shtypur në këtë rast, atëherë drejtor i Muzeut të rajonit Cetinas Ante Millosheviqit shkroi një pasqyrë të plotë të hulumtimit lajmeve-arkeologjike në zonën e rajonit Cetina që nga të dhënat e para të regjistruara në monumentet arkeologjike në shekullin e 18-gjeri ne vitin 1980.
1
Shoqëria arkeologjike Kroatian ka pas 25 vjet , për herë të dytë në Sinj organizuar Simpoziumi. vjet shek.e fundit kërkimore arkeologjike në rajonin e Cetinas janë shumë të avancuara, në sajë të zhvillimit dhe përdorimit të teknologjisë moderne - Photogrammetry të-gjatë hulumtimit të largët, aplikimi i metodave jo-shkatërruese të kërkimet arkeologjike, kryesisht dixhitalizimin dhe sistematizimin e dokumentacionit arkeologjik. zhvillim më të lehtë dhe më të shpejtë të dokumentacionit të cilësisë kontribuar shumë në zhvillimin e metodologjisë arkeologjike . Cetina peizazhi në 25 vitet e fundit, nga viti 1980 deri në vitin 2006, kryer kërkime mbi dyzet vende arkeologjike (Fig. 1).karta e vendeve arkelogjike.
Për shkak të qartësisë dhe transparencës së qendrave arkeologjike janë të shënuara në rendin alfabetik, dhe paraqiti një të shkurtër para-inspektimit dhe rezultatet e kërkimeve arkeologjike.
-Harta e parë e rajonit Cetina me faqet e shënuara arkeologjike hetuar nga viti 1980 deri 2006. (Prodhuar nga A. Devlahović)

[fegi II]

1. Bisko
Në fshatin Bisko, që ndodhet 15 km në jug të Sinj, nga viti 1984 deri 1988 janë kryer rikuperoj kërkime arkeologjike që i parapriu ndërtimin e energjisë hidroelektrike ne Đale në Cetina.
Hulumtimi është kryer nga Muzeu i rajonit Cetinas, të udhëhequr nga Ante Millosheviqit.
Kerkimet janë kryer në disa pozicione në fushën e punës së planifikuar të ndërtimit: Poljanice, Igralište, Nadograde, Orlovac dhe Škalje.
Mbetjet e zbuluara arkeologjike i përkasin periudhave të ndryshme nga Neoliti deri në Mesjetën e vonë.2
Në fushën e kraške zaravnikarstike pozicion Poljanice u zbuluan shpellat e hershme të neolitit, grumbuj te Epokës së Bronzit, dhe varrimit mesjetare. Ne vrtači Šavina eksploruar shpella me materiale arkeologjik nga neoliti i hershme (guri dhe fragmente stralli artefakteve, qeramika per zbukurim shtëpive).
Kjo është ndoshta mbetjet e vendbanimeve prehistorike nga neoliti i hershëm.3
Në të gjithë zonën e Poljanices grumbuje te kohes se Bronzit. Hulumtimi përfshirë 35 grumbuj, ne 6 grumbull u gjetën në varret, dhe në disa të tjera dhe është e dokumentuar vetëm materiali arkeologjik i kohesse Bronzit , kryesisht qeramika.
Të gjithë të vdekurit te varrosur në varre të bëra prej guri, krematorium zakon i varrimit djegje
Në mesin e atyre është e vendosur,qafore te bërë nga qelibari dhe bronzi shtojc dhe pllaka guri (pseudobrassard)4
Në Poljanice u zbulua varrezat mesjetare me 28 varre, të rregulluar në tri grupe (Fig. 2). Një grup i varreve (gjashtë varre) u gjet te varrosur në grumbull parahistorike.
Shumica e varreve janë bërë me pllaka guri.
Mbi tre varret ishin vendosur varreve dekoruar në formën kurrizor. Arkeologjike zbuluar në varre bollëk që nuk është karakteristikë të shekujve mesjetare varrezat e vjetra; u zbuluan një palë vathë tresh, kopset rripi, gjilper, një gjerdan me rruaza qelqi dhe para Venecian nga gjysma e shekullit të 15-të.
Viti 1440 në një gur varri përcakton tërë horizontin kohor të varrimeve.5
Jo large të pllajës Poljanice perëndimor u gjete një gjysmë të punuar një kulm dhe supozohet i vendosur të jete këtuperpunues gur për zhvillimin e stelave.6
Mbi kanionit, Cetina ne pozicionin Orlovac hulumtuar grumbull pa varresh prehistorike por vetëm një fragmente qeramikës prehistorike.7
Në Bisku ne pozicionin Nadograde kerkimet 10 grumbujsh .
Gjashtë grumbujsh te gjetur varre te djegjeve e te vdekurve krematorum .
Ne Varret guri drejtkëndëshe te varrosurit nominuar në urna qeramike djegies se te vdekurve.9
Në pozicionin Škalje në Bisko zbuluar mbetjet e tre objekteve të lashta, të cilat besohet të jenë Vicus antik.
(FIG. 3). E njëjta situatë është zbuluar dhe të varret me tulla te antikes se vonë dhe më pak varrezat mesjetare (Fig. 4)

Fig 2. Bisko - Poljanice, varrezat mesjetare në vitin 1985. (Foto arkiv i Muzeut të rajonit Cetina)
Fig 3. Bisko -. Skalja, mbetet te objekteve të lashtë (Antike) në 1987. (Foto arkivin e Muzeut të rajonit Cetina)
Fig 4. Bisko - Skalja, varrezat mesjetare në vitin 1985. (Foto arkiv i Muzeut të rajonit Cetina)