Kadare, oj penë burracake!

[RSHP]

I nderuar Rezart(RSHP:
Mbase e keni thene ate qe desha te them:
"Heronjte e tyre s'jane te perkryer"
Kjo me shtyri te them dy fjale se si popujt pergjithsisht fuqizojne te mirat,te arriturat e pjestareve te vet ne arenen nderkombtare dhe ashtu e nderojne vetveten.
Ashtu duke u nisur nga fqinjet tane Serbet dhe Greket , qe gjate historise kane plasuar ne bote nje pasqyre qe edhe batakxhiu i tyre ka shkelqyer me shume se sa nje margaritar shqiptar.
Si debat mbrendakombetar eshte ne rregull ,pasi edhe ju vete keni sjelle ne kete teme me shume vleresime konstruktive, te drejta dhe me vlere duke u pergjigjur ne "mbrojtjen " tone per Kadarene.
Sidoqoft ne shqiptaret e kemi kaluar kufirin mbrendakombetare per te lakuriqsuar Kadarene si burracak dhe egocentrik qe dmth cdo gje qe ka bere e ka bere per vehten e tij, te ushqeje egon e tij.
pra edhe sikur me te vertete te jete motivi i Kadarese ,egoja-vetvetja ,prape se prape vepra madheshton kombin dhe vendin, dhe ne nuk duhet te merremi me motivin ose thene me mire ne nuk duhet te lakuriqesojme vetveten ku nuk duhet!!
Qendroj tek gjykimi im se ka nencmime hashiqare per personin Kadare ne poezine tuaj(dhe ju keni te drejte te mendoni dhe te shkruani sic e ndjeni dhe sic deshironi, jeni qytetar i lire).
Me duhet te them qe ka shume gjykime me vlere ne pergjigjet tuaja, qe hapin syte per nje vleresim me real dhe gjykime ndryshe qe njekohesisht ndihmojne per nje ndarje nga menyra e te menduarit tipik shqiptar-euforik dhe te menduarit si ne sistemin monist, duke e lene pas paprekshmerine dhe kultin e individit.
Perfundimisht kritika konstruktive con perpara te gjithe pa perjashtim, edhe athere kur nuk duam ta pranojme dhe jemi biles averziv per kritiken.
Por, ne menyre te mistershme dhe ne menyre magjike dhe te pahetueshme nga i kritikuari ,kritika me vend germon nenvetedijen dhe ndikon ne ndryshim pozitiv tek ai.
Tash une me duhet te pajtohem me shumicen argumenteve qe ke sjelle per personin Kadare, edhe ai vete i ka pranuar disa(si per mos- disidencen,etj),por mendoj qe Kadare i madh eshte rritur per cdo vit, ka ndryshuar, dhe ka nderruar edhe mendje bile( se ndryshon mendjen ai qe ka mendje!), dhe nuk mund te mbahet peng madheshtia e tij ne arenen nderkombtare po nga ne , po nga ne qe synojme popullaritet po nga vete produkti Made In Brain_Kadare!!

me nderime : per fuqizim te te mirave tona, dhe per perpjekje te pasqyrojme njerezit tane ne driten e shkelqimit ne boten e gjere,jo nga hipokrizia dhe politika por nga realiteti lakuriq: Nuk ka personalitete te perkryera as mes shqiptareve dhe askerkund ne bote!!

bili99

bili 99,

eshte kenaqesi te lexosh letrat tuaja, ju jeni patjeter i kultivuar me dije te paparagjykuar.

po e riperseris: kjo poezi mbetet midis nesh, shqiptaret, me behet zemra mal kur shoh librat e tij ne holande, sepse ketu, kur flitet per shqiptaret, flitet keq, per vjedhje, kontrabande e tj.

Une dua qe shqiptaret te shkunden prej mentalitetit te idhullit, kjo, per hir te historise se paster, objektive, per hir te kaluares se kthjellet, dhe jo te turbullut.

Çdo personalitet eshte i kritikueshem, ne kete rast edhe Kadareja.

Ne shqiptaret duhet te mos e nenvleresojme vetveten, dhe ta teprojme me adhurimin ndaj figurave te medha, ne kete rast, Kadarene gjigand.

Çdo artsit lind dhe perendon me kohen e tij, ka thene Nice.

Kjo s'do te thote qe duhet ta harrojme kontriburin letrar te kadarese, qe per mendimin tim, ashtu si tolstoi, eshte reformatori i letersise shqipe.

Habitem sesi dhe ku i lexoni notat nençmuese ndaj Kadarese ne poezine time, perderisa kemi te bejme me nje fakt te kryer: Kadare se pati guximin ta godase diktatorin te gjalle, por ia dorezoi ate vdekjes, dhe ajo e mori pertej ne menyre natyrale.

Me kupton? Kur gjarperit sia shtyp dot koken me gur, atehere mos llap, por pranoje se i trembesh gjarperit?

Mua me kapin ethet, kur mendoj se sa indiferent mund te jete dikush, si Kadareja me shpirt e shqetesim universal per njeriun tokesor, te gelltise gjithe ate poshterim 45-vjeçar qe iu be popullit te tij.

Personalisht, per mua nje shkrimtar me mire te jete i ndershem ndaj popullit te tij, dhe me pak gjenial ne art, sesa gjenial, por frikacak i papare, si Kadareja.

Pa shih Greket! Edhe pse djepi i tyre ka lindur nja 30 Kadare, ata s'po shkelqejne me si ne kohet antike. Perse? Sepse s'jane te ndershem ndaj vetvetes dhe stergjysherve te tyre.

Edhe ne rastin tone, Shqiptaret kane me shume nevoje per burra shteti te ndershem, sepse ne genin tone vlojne tonelata qyteterim.

qofsh me nder dhe rrofshin figurat tona kombetare

[Mciri]

Kadare, oj penë burracake!


Më kot ëndërron përdëllime!

Nëpërmjet dritareve të“pallatit të ëndrrave”

s’mund të shohësh diktatorin Hoxha,

të ngërçur në kthetrat e Shqiponjës!


Përse trillon me “dimrin e vetmisë së madhe?”

Në odën e tij të akullt s’dergjet populli yt i vetmuar,

por diktatori yt i vyer e i rrëgjuar!


Mos u huto! Në teleferikun e “piramidës” tënde,

s’mund të rrokullisen kurrsesi kokat e prera të kohës tënde.

Ofshamave të saj iu trëmbe e zërin kurrë s’ia njohte!

Argëtohu pra me klithmat e skllevërve egjiptianë;

ata t’u dhimbsën vërtet ty!


Ah, është krejt logjike!

Malet mendimtare të atdheut tënd

u thinjën vërtet përpara teje.

Ata blojtën ëndrrat e ndaluara të shqiptarëve,

ndërsa ti i këndove dhimbjes së tyre si një poet amator,

që s’ka pirrë kurrë çaj baruti!


Kadare, oj Elenë mashkullore!

Mos bëj gabim ti trokasësh portës së shekullit tënd!

Mos e braktis fushë-betejën e përbindëshave antikë helenë!

Bashkohu me Eskilin, heroin tënd tragjik;

serviri çaj metaforik çdo mëngjes Homerit,

e mos dordollit për dragojt e shekullit tënd.


Atyre ua preve thonjtë dhe qethe me dashuri mjekrrat e kuqe...


Kadare, oj penë burracake!

Betejën me Tiranët e gjallë e humbe këmbë e krye!

Me gjakun e tiranëve të vdekur

shkrove kryevepra letrare!


Mbaji fort nën sqetulla shalqijtë e tiranëve të vdekur,

e ngule penën si hero në zemrat e tyre të kuqe me fara të ngrira...


Rezart Palluqi
Holandë 1 oktober 2009

www.rezartpalluqi.com
www.freewebs.com/rezartpalluqi
www.aldichter.nl


P.S dua t'ju bej te ditur, se une s'e perbuz vepren e Ismailit kolosal,

ne greqi dhe ketu ne holande, jo vetem qe e levdoj, hyjnizoj, por u dhuroj miqve te mij librat e tij, shpesh zihem me librashitesit kur shoh te mos i shesin librat e tij,


shtysa per te shkruar poezine e meposhtme eshte jo vetem dyfytyresia e Kadarese ndaj popullit te tij, gjate diktatures, por edhe pas renies se saj. Personalisht, besoj se Ismail Kadare eshte i pafytyre ndaj diktatures,

ai s'duhet te trompetoje vetveten si antihoxhist, sepse ai ia shpetoi lekuren, e edukoi dhe ofroi privilegje perrallore ne nje kohe kur populli i tij hante buke misri e i meshonte kazmes tere diten,

Pyetja qe desha tu bej zoti Palluqe eshte: Ju duket se keni bere poezi, duke hedhur ne forum nje pacavure, shkrojtur me germa te medha e me boje te kuqe?
Dhe ajo cka me revolton me teper eshte se si nuk keni as minimumin e inteligjences, per te kuptuar se shpjegimet qe jepni pas "poezise" jane krejt ne kundershtim me permbajtjen e saj. Keto lloj persihatjesh me sjellin ndermend kategorine e atyre qenieve qe ushqehen duke germuar ne kazanet e plehrave. Mund te germosh sa te duash edhe midis plehrave te Kadarese, por dua tu kujtoj nje thenie te Niçes, se asnje xhuxhmaxhuxh nuk mund te behet i madh duke permendur ose duke hipur mbi supet e gjigandeve.

[gjirfabe]

Keshtu eshte kur zhabat e moçali zen e shajne shqiponjat e malit!

Per mua s'ka rendesi ne se Malon e quajne apo jo disident, e rrendesishme eshte puna e tij, ajo per mua eshte e jashtzakonshme, madheshtore. Veprat e tij kanë tendencë të vërtetë, për të trajtuar kompleksitetin e historisë dhe identitetit Shqiptar në Ballkan.

Te gjithe ne qe shkruajme ketu duam apo nuk duam ne nje mase te caktuar jemi pjese e historise tragjike shqiptare te 60 vjeteve te fundit qe e kemi perjetuar ate fizikisht dhe shpirterisht. Veprat e Malos duke filluar qe nga "Princesha Argjiro" dhe deri te me e fundit kane qene burim frymezimi qendrese dhe shprese per ne.

Mbas çdo botimi te nje vepre duke filluar nga "Gjenerali i ushtrise se Vdekur" une dhe brezi im
mbanim veshet perpjete dhe ngazelloheshim kur thoshim "ja hodhi dhe kete rradhe"!

Mesonim permendesh poemat e tij ne shkolle dhe ne rreth te ngushte thoshim: "Hiq pak fjale,
zevendeso Partine me Shqiperine, Komunistet me Kombetaret (atdhetaret) etj, dhe poemat e tij jane hymne per Shqiperine dhe shqiptaret" dhe shtonim: "Me kete i sigurojti dhe nja dy tre vepra te tjera". Dhe keto biseda i benim plot 40 vjete me pare, kur shumica e karafil-shkruesve te ketushem nuk kishin lere.

Si çdo njeri Malua ka te meta, por per to une s'dua tja di kur shikoj kontributin e pa çmuar qe ka bere vepra e tij ne te mire te kombit shqiptar ne mbare boten.

Jane miljarda njerez ne bote qe e mesuan emrin e Shqiperise vetem ne saje te vepres dhe emrit te Ismail Kadarese.

Vete Malua nuk e quan veten disident.

Loje-lufta qe behet me "disidencen e Ismail Kadares" nuk ka te beje me emrin e tij, por me vepren e tij. Ajo ju prish pune armiqve te kombit shqiptar qe riaktivizojne perher "Anti-Kadaretizmin", qe per fat te keq i bashkohen lloj-lloj zhuzhakesh pas pseudonimeve internetike, qe te vjen per te qeshur kur mbrojne tezat e tyre me thenjet kundra Malos te ndonje plehre si Paskal Milo me shoke.

************************************************** *


]Ismail Kadare s'ka nevoje te jete disident qe te jete i mire.

Heather McRobie.

6 Mars 2009


http://www.guardian.co.uk/books/book...iege-dissident


Mbase çmimi Nobel është tepër i politizuar për të qenë një indeks i vërtetë
i letërsisë më të mirë botërore dhe mbase "letërsia botërore" është një
kategori tepër problematike.
Akoma pyetja qëndron, pse shkrimtari shqiptar Ismail Kadare ka humbur në
çmimin e Stokholmit kur ai është shumë i njohur në botën anglishtfolëse, pa
harruar as që ai është botuar gjerësisht edhe në frëngjisht. Mungesa e
përkthyesve anglo-shqiptarë vazhdon edhe sot: shumica e veprave të Kadaresë
që gjenden në anglisht janë përkthyer nga David Bello nga gjuha frënge.
Akoma më tepër, fakti që Le Clézio mori çmimin Nobel 2008, tregon se fakti
që veprat nuk janë në anglisht nuk është një pengesë për këtë çmim.

Nobeli
Ajo çfarë përbën ndalesë për të është pikërisht "njolla" e përhershme e
marrëdhënies së tij me regjimin e Hoxhës. Edhe pse Kadare nuk ka qenë anëtar
i Partisë Komuniste, ai ka qenë kryetar i një instituti kulturor që
drejtohej nga gruaja e frikshme e diktatorit, Nexhmija. Si mallkim më i madh
se ky, ka disa pretendime se vepra e Kadaresë e shkruar gjatë regjimit të
Enverit, "Dimri i Madh", lëvdon e mburr qartësisht liderin Hoxha dhe
shkëputjen e tij nga sovjetikët më 1961, vit pas të cilit komunizmi në
Shqipëri u sintetizua me mitologji ultra-nacionaliste. Një kritikë e tillë
është ndihmuar nga pohimi i vetë Kadaresë se ai asnjëherë nuk e ka
konsideruar veten si një disident. Disidenca ishte një identitet i imponuar
vonë tek ai nga gazetarët e huaj, ka thënë ai. Ajo që ka më shumë rëndësi
është se historia e Ballkanit ka qenë gjithmonë frymëzimi i Kadaresë. E
gjithë historia e Shqipërisë pothuajse është ritreguar nga ai në shumë prej
romaneve të tij, që nga grekët antikë, tek osmanët, tek aktualiteti dhe
përveç kësaj, gjatë viteve të Hoxhës ka disa shenja se Kadare po merrte
pjesë në rishkrimin dhe përdorimin e historisë si një armë. Madje edhe
"Rrethimi", që "vizaton" një qytet të Shqipërisë mesjetare nën sulmin
torturues të osmanëve, është lexuar si një nënshkrim i koduar mirë i
obsesionit nacionalist të Hoxhës për të luftuar influencën sovjetike.
Përse duhet të jetë disident?
Robert Elsie orvatet të rikuperojë një pjesë të reputacionit politik të
Kadaresë, duke e quajtur atë një "shkrimtar thellësisht disident" që bëri
një "jetë kolaboracioniste". Por, përse ne sërish kërkojmë që Kadareja të
ketë qenë disident politik? Dhe pse kanë qenë kritikat dashamirëse gjithmonë
gati për ta "ripikturuar" atë si të tillë, sado që kjo i jep punës së tij
një peshë akoma më të madhe? Siç Kadare ka thënë vetë shpesh, të shkruarit
për të ka qenë një akt rezistence në vendin e tij. Në një kohë që ishte e
pamundur që të kritikoje qoftë edhe butësisht Hoxhën, Kadare gjeti strehë në
fiksionin historik dhe alegorik, duke e çuar atë kundër kufijve të realizmit
socialist në komunizëm. Larg prej romantizmit të trashëgimisë antike
shqiptare, në "Dosja mbi H", Kadare satirizon të huajt që kërkojnë
Shqipërinë autentike të poezisë homerike. Në kryeveprën e tij, "Pallati i
ëndrrave", një histori e vendosur në "Shtetet e Bashkuara Osmane", aty ku
ëndrrat merren si shenja të ardhjes së ankthit politik, ai jo vetëm përqesh
maninë e vëzhgimit të regjimit autoritar, por edhe eksploron kontrastet mes
identitetit modern shqiptar dhe "të shkuarës së madhe" që Hoxha donte të
shpikte.
Kritika
E gjej mjaft interesante kritikën e "The Siege". Është akuzuar për krijime
mitesh mbi fisnikët shqiptarë dhe barbarët osmanë, por është krejtësisht e
qartë se ajo është një pikturë komplekse e Ballkanit, që tani është më shumë
e përshtatshme se kurrë. Edhe pse gjysma e historisë tregohet nga zëri i një
kori, otomanët janë përshkruar në humanizmin e tyre të gjallë dhe
multi-etni. Kadare i përdor osmanët për të eksploruar identitetet
bashkëjetuese të rajonit në histori. E publikuar për herë të parë në vitin
1970, ajo fitoi rezonancë prekëse nga ngjarjet e viteve 1990 në Sarajevë.
David Bello shkruan në parathënien e tij se ky roman përveç të tjerash luan
dy role, edhe si një studim i "mentalitetit të rrethimit" në regjimin Hoxha,
por do të thotë se shkrimet e Kadaresë vetëm dënojnë regjimin e Hoxhës sepse
tani është e volitshme të jetë kështu. Por shkrimet e tij nuk gënjejnë:
"Pallati i ëndrrave", "Rrethimi" dhe romanet e tjera që ai ka shkruar që nga
rënia e murit komunist, janë qartësisht shprehje të të njëjtit vizion
artistik.

[shpresa vranari]

RPSH!Te gjitha ato qe ka shkruar Kadareja per USA dhe ne vecanti per Broduejin ,New Yorkun eshte teresisht e vertete,une jetoj ne usa dhe gjendja eshte e tille,coroditje,anomalira deri ne perversitet,zbritje drastike te vlerave te jetes njerezore,etj(me perjashtim te te rinjve qe kerkojne te lexojne librat e klasikeve te komunizmit),mund te kete te lajthitur po shume shume rralle ...besoj.
Sa per poezine e Rezartit duke perjashtuar dufin e madh ,dhe nuk dyshoj te sinqerte ne ca vargje cuditerisht te "goditura" per nga kendveshtrimi i poetit...nuk jam dakort.
Ku e gjen ti kete te drejte te shfrysh e te fyesh nje figure te tille?Medohu pak,lexoje perseri poezine dhe shikoje me gjeresisht figuren e tij.Sa shume e ka mbrojtur ai cdo shqiptar me ato romanet e tij teresisht shqiptare,sdomos ty atje ne ate Greecen e shpifur,ku kushedi sa jane mundur qe ,ne mos ta shperbejne Kadarene,te pakten ta helenizojne,po u ka ngecur sharra.
Ngrije koken lart kur flet per kadarene atje ne Hollande e vockel,madje te jap nje keshille,shkruaj nje artikull,nje prezantim sado te thjeshte tek ai klubi apo bashkesia me shkrimtaret e Hollandes,qe besoj asnjeri nuk ka arritut te beje as sa gjysma e nje libri te Kadarese.
Per ne shqiptaret mjafton"Autobiografia e popullit ne vargje"qe ka shkruar me "nje pende te ngjyer me dashurine e zemres" Zoti Kadare dhe them se na ka bere mbrojtjen me dinjitoze,na ka prezantuar ashtu sic jemi ,me te lashtet dhe me kokefortet per t'u asimiluar.Pra Kadareja eshte shqiptari i madh i shk.XXI.Harrojini gabimet e vogla qe edhe i ka bere ne ate kohe qe i ngjasonte FERRIT.

[skender76]

gjirfabe, pershnetje!

N.q.se nuk gabohem z. Kadare ka qen kryetar nderi tek levizja MJAFT, ku me pas Veliaj me pozicionimin e tij politik ne zgjedhjet e fundit vertetoi akuzat se kjo levizje kishte qellime politike..., me lind pytja: Mos ndoshta z. Kadare asht pak i politizum?

N.q.se munesh, m'kthe pergjigje.
F.l.m.

[Ilira2]

Pjesetare te familjes time jane internuar, madje edhe nje artist,
e kam jetuar shume mire diktaturen, vetem se im ate e mbylli gojen, u be shurdh, keshtu e shppetoi lekuren,

mbas renies se diktatures im ate s'krekoset si Kadareja, s'paraqitet si gjel antihoxhist,
'Heshta, ja keshtu shpetova familjen time prej internimit' thote ai,

ndersa kadareja kerkon te mbaje 2 shalqij nen sqetull: edhe shkrimtar i mire edhe hero desident,

ore po jeni ne vete me ato qe shkruani?

Po ti, ore, i lexon ato qe shkruan vete apo s'je mire me syte? E lexon ate qe te ka thene yt ate apo si? Ose mbyllje syte e gojen e ktheheshe ne shurdhmemec ose shkoje ne internim. Pike!

Puna eshte se metoda 'mbyllje sysh e goje' ishte metoda e pasivitetit total, qe ne gjuhe popullore i thone te jesh 'i vdekur per se gjalli'. Kete e perdorte shumica e popullit tone. Ca me vetedije e ca pa vetedije, kishin mbyllur, edhe syte edhe gojen.

Metoda tjeter ishte ajo e rebelimit qe per 24 ore te dergonte ne ndonje biruce Burreli me gjithe farefis me kuç me maç. Pra sic e sheh dalim perseri tek metoda e "te vdekurit per se gjalli".

Kadare, jo vetem qe nuk u kthye per vete ne "te vdekur per se gjalli" por perdori dhuntine e tij te jashtezakonshme (ate te nje prej penave me te mire te kohes sone), per te hedhur ne libra aludime, qe per nje njeri te zakonshem do kishin qene fatale. P.sh tek Kronike ne Gur ka nje moment (fq. 270-273) ku ai i pershkruan partizanet si nje bande terroristash te organizuar mos me keq, qe vrisnin njerezit e pafajshem dhe njeri tjetrin, pa gjyq, rrugeve. Une nuk di sa te tjere kishin guximin te pohonin dicka te tille ne 1970en. Dhe ky eshte vetem nje shembull nga nje liber qe ne fillim te duket si liber femijesh.

Hiqe ata poezine medioker qe ke shkruar se eshte turp!

[RSHP]

Po ti, ore, i lexon ato qe shkruan vete apo s'je mire me syte? E lexon ate qe te ka thene yt ate apo si? Ose mbyllje syte e gojen e ktheheshe ne shurdhmemec ose shkoje ne internim. Pike!

Puna eshte se metoda 'mbyllje sysh e goje' ishte metoda e pasivitetit total, qe ne gjuhe popullore i thone te jesh 'i vdekur per se gjalli'. Kete e perdorte shumica e popullit tone. Ca me vetedije e ca pa vetedije, kishin mbyllur, edhe syte edhe gojen.

Metoda tjeter ishte ajo e rebelimit qe per 24 ore te dergonte ne ndonje biruce Burreli me gjithe farefis me kuç me maç. Pra sic e sheh dalim perseri tek metoda e "te vdekurit per se gjalli".

Kadare, jo vetem qe nuk u kthye per vete ne "te vdekur per se gjalli" por perdori dhuntine e tij te jashtezakonshme (ate te nje prej penave me te mire te kohes sone), per te hedhur ne libra aludime, qe per nje njeri te zakonshem do kishin qene fatale. P.sh tek Kronike ne Gur ka nje moment (fq. 270-273) ku ai i pershkruan partizanet si nje bande terroristash te organizuar mos me keq, qe vrisnin njerezit e pafajshem dhe njeri tjetrin, pa gjyq, rrugeve. Une nuk di sa te tjere kishin guximin te pohonin dicka te tille ne 1970en. Dhe ky eshte vetem nje shembull nga nje liber qe ne fillim te duket si liber femijesh.

Hiqe ata poezine medioker qe ke shkruar se eshte turp!

Zoterinj te dashur!

Personalisht vazhdoj te besoj se ne kohera tiranike nje popull ka nevoje per nje grusht te drejtperdrejte letrar dhe jo luksozitet, ose e thene me thjeshte:
Kur s'ke para enderron te hashe nje kothere buke dhe jo mish viçi dhe vere te kuqe.

Po keshtu edhe me popullin shqiptar te shekullit te kaluar: Diktatura i zhduki te gjithe ata shkrimtare guximtare qe tentuan tia thone troç popullit: Enver Hoxha eshte diktator dhe perrallat e tij leniniste s'kane te bejne fare me komunizmin e vertete. si shmebull po ju jap shkrimtarin Bilal Xhaferri. Diktatori la te gjalle Kadarene, sepse ky, fale stilit te tij mitologjik prozaik, ishte i padeshifrueshem per 90% te shqiptareve.

Shkurt: Kadareja e futi letersine shqiptare ne arene e letersise nderkombetare, me kushtin qe te mbylle gojen perpara popullit te tij. Nje pakt te tille mund ta krahasosh me paktin qe beRI KISHA GREKE ME SULLTANET TURQ: SULLTANET I DHANE LIRI KISHES GREKE NEN KUSHTIN QE AJO TE MOS E ZGJOJE POPULLIN GREK E TA NGRIJE KUNDER PERANDORISE OTOMANE.

POR MERITA S'I MBETET VETEM KADARESE ME TALENTIN E TIJ TE RRALLE LETRAR POR EDHE DIKTATURES E CILA I DISPONOI TE GJITHA MJETET SHKRIMTARIT: ARSIMIN, LIRINE TE LEVIZE JASHTE SHTETIT DHE MUNDESIMIN E FILMIMIT TE ROMANEVE TE TIJ.

CILA QEVERI E SOTME DEMOKRATIKE PO I OFRON APO KA OOFRUAR PRIVILEGJE TE TILLE NDONJE SHKRIMTARI TE SOTEM?

[RSHP]

Keshtu eshte kur zhabat e moçali zen e shajne shqiponjat e malit!

Per mua s'ka rendesi ne se Malon e quajne apo jo disident, e rrendesishme eshte puna e tij, ajo per mua eshte e jashtzakonshme, madheshtore. Veprat e tij kanë tendencë të vërtetë, për të trajtuar kompleksitetin e historisë dhe identitetit Shqiptar në Ballkan.

Te gjithe ne qe shkruajme ketu duam apo nuk duam ne nje mase te caktuar jemi pjese e historise tragjike shqiptare te 60 vjeteve te fundit qe e kemi perjetuar ate fizikisht dhe shpirterisht. Veprat e Malos duke filluar qe nga "Princesha Argjiro" dhe deri te me e fundit kane qene burim frymezimi qendrese dhe shprese per ne.

Mbas çdo botimi te nje vepre duke filluar nga "Gjenerali i ushtrise se Vdekur" une dhe brezi im
mbanim veshet perpjete dhe ngazelloheshim kur thoshim "ja hodhi dhe kete rradhe"!

Mesonim permendesh poemat e tij ne shkolle dhe ne rreth te ngushte thoshim: "Hiq pak fjale,
zevendeso Partine me Shqiperine, Komunistet me Kombetaret (atdhetaret) etj, dhe poemat e tij jane hymne per Shqiperine dhe shqiptaret" dhe shtonim: "Me kete i sigurojti dhe nja dy tre vepra te tjera". Dhe keto biseda i benim plot 40 vjete me pare, kur shumica e karafil-shkruesve te ketushem nuk kishin lere.

Si çdo njeri Malua ka te meta, por per to une s'dua tja di kur shikoj kontributin e pa çmuar qe ka bere vepra e tij ne te mire te kombit shqiptar ne mbare boten.

Jane miljarda njerez ne bote qe e mesuan emrin e Shqiperise vetem ne saje te vepres dhe emrit te Ismail Kadarese.

Vete Malua nuk e quan veten disident.

Loje-lufta qe behet me "disidencen e Ismail Kadares" nuk ka te beje me emrin e tij, por me vepren e tij. Ajo ju prish pune armiqve te kombit shqiptar qe riaktivizojne perher "Anti-Kadaretizmin", qe per fat te keq i bashkohen lloj-lloj zhuzhakesh pas pseudonimeve internetike, qe te vjen per te qeshur kur mbrojne tezat e tyre me thenjet kundra Malos te ndonje plehre si Paskal Milo me shoke.

************************************************** *
ZOTERI: DISIDENCA PER NJE SHKRIMTAR, POPULLI I TE CILIT DERGJET NE TIRANI ESHTE E DETYRUESHME, E PASHMAGSHME. NESE TY DO TE TA LIDHNIN VELLANE PAS NJE PEME, ME MOTIVIN HEQJEN E PERJETSHME TE LIRISE, TI ÇDO TE BEJE? DO TA LIROJE ATE NE FANTAZI APO NE REALITET? KKADAREJA ME PALLATIN E ENDRRAVE I ÇLIROJE SHQIPTARET NE FANTAZI DHE JO NE REALITET...



]Ismail Kadare s'ka nevoje te jete disident qe te jete i mire.

Heather McRobie.

6 Mars 2009


http://www.guardian.co.uk/books/book...iege-dissident


Mbase çmimi Nobel është tepër i politizuar për të qenë një indeks i vërtetë
i letërsisë më të mirë botërore dhe mbase "letërsia botërore" është një
kategori tepër problematike.
Akoma pyetja qëndron, pse shkrimtari shqiptar Ismail Kadare ka humbur në
çmimin e Stokholmit kur ai është shumë i njohur në botën anglishtfolëse, pa
harruar as që ai është botuar gjerësisht edhe në frëngjisht. Mungesa e
përkthyesve anglo-shqiptarë vazhdon edhe sot: shumica e veprave të Kadaresë
që gjenden në anglisht janë përkthyer nga David Bello nga gjuha frënge.
Akoma më tepër, fakti që Le Clézio mori çmimin Nobel 2008, tregon se fakti
që veprat nuk janë në anglisht nuk është një pengesë për këtë çmim.

Nobeli
Ajo çfarë përbën ndalesë për të është pikërisht "njolla" e përhershme e
marrëdhënies së tij me regjimin e Hoxhës. Edhe pse Kadare nuk ka qenë anëtar
i Partisë Komuniste, ai ka qenë kryetar i një instituti kulturor që
drejtohej nga gruaja e frikshme e diktatorit, Nexhmija. Si mallkim më i madh
se ky, ka disa pretendime se vepra e Kadaresë e shkruar gjatë regjimit të
Enverit, "Dimri i Madh", lëvdon e mburr qartësisht liderin Hoxha dhe
shkëputjen e tij nga sovjetikët më 1961, vit pas të cilit komunizmi në
Shqipëri u sintetizua me mitologji ultra-nacionaliste. Një kritikë e tillë
është ndihmuar nga pohimi i vetë Kadaresë se ai asnjëherë nuk e ka
konsideruar veten si një disident. Disidenca ishte një identitet i imponuar
vonë tek ai nga gazetarët e huaj, ka thënë ai. Ajo që ka më shumë rëndësi
është se historia e Ballkanit ka qenë gjithmonë frymëzimi i Kadaresë. E
gjithë historia e Shqipërisë pothuajse është ritreguar nga ai në shumë prej
romaneve të tij, që nga grekët antikë, tek osmanët, tek aktualiteti dhe
përveç kësaj, gjatë viteve të Hoxhës ka disa shenja se Kadare po merrte
pjesë në rishkrimin dhe përdorimin e historisë si një armë. Madje edhe
"Rrethimi", që "vizaton" një qytet të Shqipërisë mesjetare nën sulmin
torturues të osmanëve, është lexuar si një nënshkrim i koduar mirë i
obsesionit nacionalist të Hoxhës për të luftuar influencën sovjetike.
Përse duhet të jetë disident?
Robert Elsie orvatet të rikuperojë një pjesë të reputacionit politik të
Kadaresë, duke e quajtur atë një "shkrimtar thellësisht disident" që bëri
një "jetë kolaboracioniste". Por, përse ne sërish kërkojmë që Kadareja të
ketë qenë disident politik? Dhe pse kanë qenë kritikat dashamirëse gjithmonë
gati për ta "ripikturuar" atë si të tillë, sado që kjo i jep punës së tij
një peshë akoma më të madhe? Siç Kadare ka thënë vetë shpesh, të shkruarit
për të ka qenë një akt rezistence në vendin e tij. Në një kohë që ishte e
pamundur që të kritikoje qoftë edhe butësisht Hoxhën, Kadare gjeti strehë në
fiksionin historik dhe alegorik, duke e çuar atë kundër kufijve të realizmit
socialist në komunizëm. Larg prej romantizmit të trashëgimisë antike
shqiptare, në "Dosja mbi H", Kadare satirizon të huajt që kërkojnë
Shqipërinë autentike të poezisë homerike. Në kryeveprën e tij, "Pallati i
ëndrrave", një histori e vendosur në "Shtetet e Bashkuara Osmane", aty ku
ëndrrat merren si shenja të ardhjes së ankthit politik, ai jo vetëm përqesh
maninë e vëzhgimit të regjimit autoritar, por edhe eksploron kontrastet mes
identitetit modern shqiptar dhe "të shkuarës së madhe" që Hoxha donte të
shpikte.
Kritika
E gjej mjaft interesante kritikën e "The Siege". Është akuzuar për krijime
mitesh mbi fisnikët shqiptarë dhe barbarët osmanë, por është krejtësisht e
qartë se ajo është një pikturë komplekse e Ballkanit, që tani është më shumë
e përshtatshme se kurrë. Edhe pse gjysma e historisë tregohet nga zëri i një
kori, otomanët janë përshkruar në humanizmin e tyre të gjallë dhe
multi-etni. Kadare i përdor osmanët për të eksploruar identitetet
bashkëjetuese të rajonit në histori. E publikuar për herë të parë në vitin
1970, ajo fitoi rezonancë prekëse nga ngjarjet e viteve 1990 në Sarajevë.
David Bello shkruan në parathënien e tij se ky roman përveç të tjerash luan
dy role, edhe si një studim i "mentalitetit të rrethimit" në regjimin Hoxha,
por do të thotë se shkrimet e Kadaresë vetëm dënojnë regjimin e Hoxhës sepse
tani është e volitshme të jetë kështu. Por shkrimet e tij nuk gënjejnë:
"Pallati i ëndrrave", "Rrethimi" dhe romanet e tjera që ai ka shkruar që nga
rënia e murit komunist, janë qartësisht shprehje të të njëjtit vizion
artistik.

ZOTERI: DISIDENCA PER NJE SHKRIMTAR, POPULLI I TE CILIT DERGJET NE TIRANI ESHTE E DETYRUESHME, E PASHMAGSHME. NESE TY DO TE TA LIDHNIN VELLANE PAS NJE PEME, ME MOTIVIN HEQJEN E PERJETSHME TE LIRISE, TI ÇDO TE BEJE? DO TA LIROJE ATE NE FANTAZI APO NE REALITET? KKADAREJA ME PALLATIN E ENDRRAVE I ÇLIROJE SHQIPTARET NE FANTAZI DHE JO NE REALITET...

[Kavir]

Palluqi,

Libri origjinal i Kadarese titullohej "Dimri i madh". U hoq teresisht nga qarkullimi dhe nuk u fol pe rte as edhe nje fjale e vetem ne shtyp (sic behej rendom recenca e veprave letrare, pa le e nje shkrimtari te degjuar) per gati nje vit sepse E. Hoxhes nuk i kishte pelqyer. Qarkullonin thashetheme se I. Kadare qe borgjez dhe do te duhej te bente autokritike, revizionte librin etj.. si edhe mundesia e nje internimi.

Libri u revizionua disi, perfshi edhe titullin. Kadareja kaloi lumin me nje autokritike te forte ne LSH me duket pas nje nderhyrjeje te Driteroit te cilin Kadareja e ka pasur fqinj.

Kam lexuar vetem kopjen e pare te ketij libri i cili qarkulloi ne rrethe te mbyllura ne Tirane, me tirazh te ulet. Kopja e dyte eshte marreveshje per mos internim.

Ne fakt titulli origjinal eshte "Dimri i vetmise se madhe". Versioni i dyte eshte "Dimri i madh".
Dhe nuk ishte "se nuk i pelqeu E.Hoxhes". Ishte personalisht E.Hoxha qe e mbrojti Kadarene nga sulmet e te tjereve.
Edhe une kam lexuar versionin e pare.

Nejse keto jane gjera te vogla ne krahasim me deklaratat e Kadarese te tipit "E kam takuar diktatorin vetem njehere ne korridor".
Gjynah qe Kadareja do ta fitoje Nobelin duke bere shkrimtarin e oborrit. Ai e meriton Nobelin, nuk ka pse te hiqet zvarre per ta marre.

[dijetari]

Zoteri,

une nuk e di se per ç'sulm ti e ke fjalen,
kam frike se ti sulmin e ngaterron me kritiken, organ i rendesishem i vleresimit te artit,

kam frike se poezine se ke lexuar aspak, perveçse titullin,

besoj gjithashtu se ju jeni viktime e idhujve, dhe ashtu si fetaret, kur i kritikon engjellin reagojne si njerezit e verber,

une do te pi shampanje kur kadare te fitoj nobelin,

i gjithe thelbi i poezise ishte qe Kadare le te krenohet si shkrimtar por jo si hero, apo antihooxhist

Per te qen hero nuk te pengonas komunizmi nese pretendon te jesh hero,Kadare ka dasht ather me ruajtur veten dhe nuk ka shkruar per vuatjet e popullit.edhe un besoj se jeni viktim e idhujve,kur kritikohet Kadare ju egersoheni pa dasht te ndegjoni kritiken edrejt te njerzeve,Kadare dote duhet qe veten ta prezentoj si shkrimtar nese eshte mete vertet shkrimtar,ejo te behet hero pa qen hero.