Kosove: Te ardhurat nga diaspora, 8% me pak ne 2009

[Val9]

Sivjet diaspora në Kosovë ka sjellë 8 për qind më pak para se vitin e kaluar. Kjo rënie nuk e ka shqetësuar Qeverinë e Kosovës, pasi ka qenë e pritur të ndodhë për shkak të krizës. Ndërkaq, ekspertët thonë se ky është paralajmërim i përkeqësimit të gjendjes sociale në Kosovë

Nga Zekirja Shabani më 12.09.2009 në ora 9:24
Ndryshe nga viteve tjera, sivjet kurbetçinjtë kanë sjellë 8 për qind më pak para në Kosovë. Një pjesë e madhe e tyre i kanë tkurrur edhe shpenzimet gjatë pushimeve që kanë kaluar këtë verë në Kosovë.

Zyrtarët e Qeverisë së Kosovës thonë se ka qenë e pritur që për shkak të ndikimit të krizës financiare në vendet ku mërgimtarët punojnë të ketë rënie të remitancave. Por, ata këtë nuk e shohin me rrezik për stabilitetin ekonomik. Ndërkaq, njohësit e ekonomisë thonë se ky indikacion paralajmëron për zvogëlimin edhe më të madh të fuqisë blerëse dhe përkeqësimin e gjendjes sociale.

Muharrem Shahini, zëdhënës i Ministrisë së Ekonomisë dhe Financave, thotë se efektet e krizës globale në nivelin e remitencave deri në ketë periudhë të vitit kanë qenë ashtu se janë parashikuar.

“Bazuar në të dhënat e Bankës Qendrore e Kosovës, duket që kemi një rënie rreth 8 për qind krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit të kaluar”, thekson Shahini.

Vlera e dërgesave nga jashtë, sipas të dhënave të BQK-së, një vit më parë ishte 535 milionë euro, të evidentuara si para që kanë hyrë përmes sistemit bankar.

Pavarësisht se remitencat luajnë një rol të rëndësishëm në financimin e konsumit, rritjen e investimeve private dhje ruajtjen e likuiditetit në përgjithësi, Shahini thotë se rënia aktuale nuk pritet të ketë ndonjë ndikim aq të madh në rritjen e kërkesave për mbështetje sociale.

“Qeveria në vazhdimësi angazhohet në ruajtjen e stabilitetit ekonomik dhe deri më tani nuk shohim kurrfarë rreziku në këtë fushë”, është shprehur Shahini.

Mentor Geci, drejtor në Drejtorinë e Statistikave të BQK-së, shpjegon se për gjashtë muajt e parë të vitit 2009 remitancat kanë rënë në nivelin prej rreth 230 milionë eurosh.
“Megjithatë, bazuar në trendin që nga janari deri në qershor 2009, si dhe duke marrë parasysh normën e remitancave gjatë gjysmës së dytë të vitit të kaluar, sivjet nuk pritet përkeqësim i mëtejmë në këtë aspekt”, thekson Geci.

Shenjat e rënies së remitancave, kreu i statistikave të BQK-së thotë se kanë filluar të paraqiten në gjysmën e dytë të vitit të kaluar, kur norma vjetore e rritjes ishte rreth 3 për qind, krahasuar me rritjen prej rreth 11 për qind që ishte në vitin 2007.

Zyrtarët e BQK-së nuk besojnë se rënia e masës së parasë nga jashtë do të ketë efekt të madh negativ në sistemin e përgjithshëm ekonomik, pasi që Kosova edhe ashtu nuk i është ekspozuar shumë krizës botërore.

Por, prorektori i universitetit “AAB/Riinvest”, Muhamet Sadiku, thotë se çdo rënie e remitancave do të ketë pasoja në rritje ekonomike dhe situatën sociale. Sipas tij, vetë fakti se dëgjohen zëra nga kosovarët në mërgatë se kompanitë ku punojnë shkurtojnë vendet e punës, tregon se ka ndryshuar gjendja materiale e tyre.

“Kjo do të reflektohet në përkeqësimin e situatës sociale në Kosovë”, pohon Sadiku, duke shtuar se Kosova mbetet vend me nivel të lartë të varfërisë dhe të papunësisë.
Ai thotë se kriza do të pamundësojë lëvizjet dhe ndryshimet, qofshin edhe minimale në këta dy sektorë, pasi që rritja ekonomike aktuale është e pamjaftueshme të gjenerojë vende të reja të punës.

“Me rritjen e punësimit në administratën publike nuk zgjidhet ky problem”, thotë Sadiku. Drejtori i Institutit për Studime të Avancuara, Shpend Ahmeti, mendon se niveli i remitencave i publikuar nga Banka Qendrore mund të jetë edhe më i madh, pasi që një shumë e madhe e parave vijnë përmes kanaleve joformale.

“Megjithatë, sivjet pritet rënie e remitancave dhe përfundimisht konsumi do të bie. Kjo shkakton probleme zinxhirore”, thekson Ahmeti. Sipas tij, qeveria duhet të ketë shumë kujdes me shpenzime dhe të mendojë për vizionin e zhvillimit, i cili në Kosovë nuk ekziston. Po ashtu, shifrat tregojnë një gjendje të rëndë ekonomike, e cila për disa vite nuk po zbutet.

Drejtori i GAP-it thotë se është pritur që sivjet numri i vizitoreve nga diaspora të jetë më i vogël. Mirëpo, sipas të dhënave, gjatë verës në Kosovë kanë hyrë 24 mijë makina më shumë sesa vitin e kaluar. Kjo, ai thotë se, mund të jetë për shkak se diaspora e ka ndërruar mënyrën e udhëtimit, por nuk do të thotë se kanë sjellë para sa vitin e kaluar.

[drenicaku]

Edhe qeveria fort eshte tu kujdes per diasporen,vetem leku i tyre ju intereson.

[mendimi]

Kjo nuk eshte asgje, se shpejti do te ndalen fare parat nga diaspora. Shumica kane fillu me shiku jeten e vet. Nga ana tjeter investimi ne Kosove se vlen ne asnje aspekt. Qeveria nuk jep lehtesi.

[Qyfyre]

Edhe ne Shqiperi kishte shume ulje ne krahasim me vitin e kaluar

[deqanas]

argumentet e bejne efektin... ne njeren ane kriza financiare boterore, ne tjetren diskriminimi i panderprere qe ju eshte bere mergimtareve, respektivisht "ausllanderave apo shacave..."

nuk duhet kafshuar doren qe te ushqen!