Raporti i OSBE: Zgjedhjet e qershorit, nje permiresim i ndjeshem

[juanito02]

RAPORTET E ODHIR PER ZGJEDHJET:

RAPORTI I: http://www.osce.org/item/37843.html?lc=SQ
RAPORTI II: http://www.osce.org/item/38029.html?lc=SQ
RAPORTI III: http://www.osce.org/item/38231.html?lc=SQ
LISTA E VEZHGUESVE: http://www.osce.org/item/37962.html
FAQJA ZYRTARE E ODHIR: http://www.osce.org/odihr-elections/...mit=10&grp=207



Nga Tema
Raporti i ODIHR: Ministria e Brendshme na dha të informacione të pasakta mbi aplikuesit për karta

Misioni Vëzhgues i OSBE/ODIHR publikoi raportin e tij të dytë për fushatën zgjedhore në Shqipëri, duke theksuar se kartat e identitetit vazhdojnë të jenë problem dhe se Ministria e Brendshme u ka ofruar atyre të dhëna të pasakta.

“Shumë çështje që lidhen me procesin e aplikimit, prodhimit dhe shpërndarjes së kartave të identitetit vazhdojnë të debatohen ashpër mes qeverisë dhe opozitës.

PS vazhdon të akuzojë se aplikimet po bëhen në mënyrë selektive në favor të mbështetësve të PD dhe ka ndërprerje të energjisë dhe probleme me internetin që po ngadalësojnë procesin e aplikimit dhe dekurajojnë mbështetësit e PS.

Raportimet nga vëzhguesit e OSBE/ODIHR tregojnë se në disa raste jo të gjithë qytetarët mund të merrnin kreditimin e nevojshme për një kartë identiteti, edhe pse ka një vendim qeverie për këtë.

Më 28 maj, Ministria e Brendshme shpërndau për PS, Prezencën e OSBE në Shqipëri dhe për Misionin Vëzhgues të OSBE/ODIHR, një database me të dhëna jokorrekte në lidhje me qytetarët që nuk kanë pasaporta. Kjo çoi në përplasje mes qeverisë dhe PS; Ministria e Brendshme e quajti këtë një gabim teknik, ndërsa PS akuzoi për manipulim të qëllimshëm të bazës së të dhënave çka mund të ndikojë dhe rezultatin e zgjedhjeve”, - thuhet në raport.

Vëzhguesit e ODIHR e shohin si mjaft shqetësues përdorimin e aktiviteteve zyrtare për të bërë fushatë. Sipas tyre, punonjësit e sektorit publik po kërcënohen që të mos marrin pjesë në aktivitetet kundër qeverisë dhe urdhërohen të jenë në aktivitetet e qeverisë.

“Si qeveria, ashtu dhe kryetari i Bashkisë së Tiranës kanë përdorur aktivitetet zyrtare për qëllime elektorale, duke shkelur kufijtë mes shtetit dhe partisë.

Për shembull, më 25 maj, kryeministri mori pjesë në inaugurimin e një projekti për ndërtimin e një hidrocentrali afër Shkodrës, në prani të një turme të madhe. Shumë flamuj të PD ishin shpërndarë në atë që dukej qartë si një eveniment fushate.

Misioni Vëzhgues i OSBE/ODIHR ka marrë të dhëna të besueshme se punonjësve të sektorit publik në këtë lokalitet iu ishte kërkuar që të merrnin pjesë në ceremoninë e inaugurimit.

Më 29 maj, kryetari i Bashkisë së Tiranës inspektoi punimet për rikonstruksionin e parkut të Tiranës. Në fjalimin e tij ai u bëri thirrje njerëzve që të ‘votojnë për mua dhe për PS, sepse ne do të transformojmë situatën në gjithë vendin, ashtu siç po bëjmë në Tiranë”.

Misioni Vëzhgues i OSBE/ODIHR ka marrë një sërë ankesash për presion te punonjësit e sektorit publik nga disa parti të opozitës, përfshi këtu kërcënime se ata do të humbisnin vendin e punës, nëse nuk do të ndalonin pjesëmarrjen në aktivitete politike.

Partia Bashkimi për të Drejtat e Njeriut pretendon se 18 përkrahës të saj janë pushuar nga puna në shtet për arsye politike, pasi partia e tyre vendosi të bashkohet me koalicionin e drejtuar nga PS. Misioni i Vëzhguesve po ndjek këto akuza”, - thuhet në raport.

Fushata deklarohet se ka qenë e qetë, ndërsa për sa i përket medias, theksohet se TVSH dhe Klan vazhdojnë të jenë qartësisht në favor të PD. Mediet e tjera favorizojnë më shumë opozitën me mbulim më pozitiv.

Shqetësim shprehet dhe për vendimmarrjen në KQZ dhe politizimin e këtij institucioni.



Berisha pret vëzhguesit e OSBE, nuk ka pritur akoma vëzhguesit e ODIHR


Ashtu siç është paralajmëruar në media, kryeministri, Sali Berisha, po përdor dy standarde për të vlerësuar vëzhguesit e OSBE dhe institucioneve të saj.

Kështu, pasi ka refuzuar të presë Misionin Vëzhgues të ODIHR, kryeministri Sali Berisha ka pritur dje Misionin Vëzhgues të Asamblesë Parlamentare të OSBE, që kryesohet nga një mik i tij i afërt, austriaku Wolfgang Grossruck.

Madje, që në njoftimin zyrtar të Kryeministrisë theksohet se do jetë Grossruck që do të koordinojë deklaratën zyrtare të OSBE për zgjedhjet.

“Kryeministri, Sali Berisha, takoi delegacionin e Asamblesë Parlamentare të OSBE, të kryesuar nga zëvendëspresidenti i saj, z. Wolfgang Grossruck. Z. Grossruck, i cili është emëruar nga Kryetarja në Detyrë e OSBE, ministrja e Jashtme greke Dora Bakoyannis, si Koordinator i Posaçëm i misionit vëzhgues të Asamblesë Parlamentare të OSBE për zgjedhjet e 28 qershorit 2009, e informoi Kryeministrin Berisha se ai do të udhëheqë vëzhguesit afatshkurtër të OSBE dhe se do të koordinojë deklaratën paraprake për llogari të OSBE, qe do të bëhet më 29 qershor.

Kryeministri shprehu kënaqësinë për interesin e treguar nga Asambleja Parlamentare në vëzhgimin e zgjedhjeve, si dhe theksoi rëndësinë themelore që kanë zgjedhjet e këtij muaji për Shqipërinë. Ai siguroi delegacionin se qeveria po bën çdo përpjekje për arritjen e standardeve më të mira ndërkombëtare në zgjedhjet e 28 qershorit”, - thuhet në njoftimin e qeverisë.

Berisha i ka quajtur të jashtëzakonshme arritjet në reformimin dhe modernizimin e infrastrukturës zgjedhore. “Reforma dhe modernizimi i plotë i gjendjes civile, i kryer në bashkëpunim me OSBE dhe qeverinë austriake, siguron për herë të parë lista zgjedhësish të saktësisë më të lartë, duke mbyllur kapitullin e turpshëm të listave të zgjedhjeve të viteve 2000-2003, ndërsa projekti i pajisjes me letërnjoftime elektronike, siguron dokumentin e cilësisë më të mirë evropiane për identifikimin e zgjedhësve shqiptarë”, - tha Berisha.

Kryeministri tha se “Partia Socialiste është përpjekur pa sukses të shkurajojë procesin e aplikimit me qëllim prishjen e tij dhe se ajo nuk ka bërë asnjë thirrje publike në mbështetje të këtij procesi.”

Vetë Grossruck tha se misioni i tij do të jetë objektiv.

Sesa e vërtetë do të jetë kjo, nuk dihet për shkak se Grossruck ka bërë deklarata shumë të forta kundër opozitës shqiptare, dhe i ka cilësuar zgjedhjet e vitit 1996, si mjaft të mira.

Duke folur në kongresin elektoral të Partisë Demokratike në vitin 2005, Grossruck, i ftuar nderi tha: “I dashur mik, zoti Berisha, do të doja gjithashtu të thosha, të dashur miq nga Partia Demokratike e Shqipërisë. Jam shumë i kënaqur që jam këtu për të marrë pjesë në kongresin tuaj dhe siç e dini kam ardhur disa herë në Shqipëri. Për herë të parë erdha para 10 vjetësh dhe pashë me sytë e mi rrugën e suksesshme të Partisë Demokratike, zgjedhjet e vitit 1996. Më ka bërë shumë përshtypje fitorja juaj. Po siç e dini ngjarjen, ish-komunistët erdhën përsëri në pushtet, por pas një dimri të gjatë do të vijë përsëri fitorja. Jam i bindur dhe shpresoj që zgjedhjet në qershor apo në korrik do të sjellin përsëri pranverën në fushën politike të Shqipërisë. Në zgjedhjet e kaluara të vitit 1996 ju patët parullën “Me ne fitojnë të gjithë” dhe tani ju keni parullën “Erdhi koha për ndryshim”. Jemi të bindur se është tamam koha për të bërë ndryshimin”.



Pjesë nga raporti i dytë i ODIHR


Atmosfera e fushatës, e qetë


Atmosfera e fushatës në përgjithësi është e qetë dhe paqësore. Në disa incidente të izoluara, më 21 maj një çadër elektorale e partisë G99 në Kamzë u shkatërrua nga oficerë policie dhe më 26 maj, një zyrë e PS në Tiranë u dëmtua nga persona ende të panjohur.

Fushata po karakterizohet nga shembuj të përhershëm të gjuhës së ashpër dhe akuzave.

PD është fokusuar në pjesëmarrjen në mitingun hapës të PS, të një ish-ministri të periudhës së komunizmit. PS nga ana tjetër e ka akuzuar vazhdimisht PD për korrupsion.

Më 31 maj, kreu i degës së PS në Tiranë, akuzoi qeverinë për keqpërdorim të fondeve për rrugën Durrës-Kukës, duke deklaruar se “Berisha punon për të rritur mirëqenien e miqve dhe familjes së tij.”


Po përdoren aktivitetet zyrtare për fushatë


Si qeveria, ashtu dhe kryetari i Bashkisë së Tiranës kanë përdorur aktivitetet zyrtare për qëllime elektorale, duke shkelur kufijtë mes shtetit dhe partisë.

Për shembull, më 25 maj, kryeministri mori pjesë në inaugurimin e një projekti për ndërtimin e një hidrocentrali afër Shkodrës, në prani të një turme të madhe. Shumë flamuj të PD ishin shpërndarë në atë që dukej qartë si një eveniment fushate.

Misioni Vëzhgues i OSBE/ODIHR ka marrë të dhëna të besueshme se punonjësve të sektorit publik në këtë lokalitet iu ishte kërkuar që të merrnin pjesë në ceremoninë e inaugurimit.

Më 29 maj, kryetari i Bashkisë së Tiranës inspektoi punimet për rikonstruksionin e parkut të Tiranës. Në fjalimin e tij ai u bëri thirrje njerëzve që të ‘votojnë për mua dhe për PS, sepse ne do të transformojmë situatën në gjithë vendin, ashtu siç po bëjmë në Tiranë”.


Shkarkime me motive politike në fushatë


Misioni Vëzhgues i OSBE/ODIHR ka marrë një sërë ankesash për presion te punonjësit e sektorit publik nga disa parti të opozitës, përfshi këtu kërcënime se ata do të humbisnin vendin e punës nëse nuk do të ndalonin pjesëmarrjen në aktivitete politike.

Partia Bashkimi për të Drejtat e Njeriut pretendon se 18 përkrahës të saj janë pushuar nga puna në shtet për arsye politike, pasi partia e tyre vendosi të bashkohet me koalicionin e drejtuar nga PS. Misioni i Vëzhguesve po ndjek këto akuza.


KQZ vazhdon të jetë e politizuar


Komisioni Qendror i Zgjedhjeve vazhdon të jetë i ndarë në linjat mazhorancë- minorancës për çështje të diskutueshme, mes katër anëtarëve të përzgjedhur nga mazhoranca dhe tre anëtarë të propozuar nga partitë e opozitës.

Shumë nga çështjet e diskutueshme janë miratuar me katër vota përkundrejt tri të tilla. Megjithatë, kryetari i KQZ po bën përpjekje të vazhdueshme për t’u konsultuar me gjithë anëtarët dhe për të arritur konsensus sa më shumë të jetë e mundur.

Shumë prej diskutimeve të debatueshme në KQZ lidhen me procedurat ose me interpretimet e Kodit Zgjedhor.

Shumë parti kanë paraqitur lista kandidatësh që janë kthyer mbrapsht për korrigjime.

Problemet kryesore me listat lidhen me dokumentacionin e pasaktë (në shumë raste bëhet fjalë për pasaporta të skaduara të përdorura nga kandidatët si dokumente identifikimi) ose për shkak se partitë nuk kanë plotësuar kriteret e kërkuara për femrat në listë.


Kartat vazhdojnë të jenë problem


Përpjekjet për të pajisur çdo qytetar me një kartë identiteti po vazhdojnë. Më 28 maj qeveria lëshoi një urdhër që pas 30 majit, qendrat e aplikimit duhet të pranojnë vetëm aplikime nga qytetarë pa pasaportë, të cilët nuk do jenë në gjendje të votojnë në të kundërt. PS ka paralajmëruar se zgjedhjet mund të de-legjitimohen nëse një numër domethënës votuesish do të mbeten pa karta identitetit.

Data e fundit për aplikim për një kartë identiteti është 15 qershori.

Një numër telefoni falas është vënë në dispozicion për të marrë këshilla e për të dhënë instruksione se si do të procedohet për të marrë një kartë identiteti përpara ditës së zgjedhjeve.

Për shkak problemesh teknike, sistemi nuk mundëson vendosjen e qendrave të lëvizshme të aplikimit, njerëzit me aftësi të kufizuara janë të përjashtuara nga ky proces.

Shumë çështje që lidhen me procesin e aplikimit, prodhimit dhe shpërndarjes së kartave të identitetit vazhdojnë të debatohen ashpër mes qeverisë dhe opozitës.

PS vazhdon të akuzojë se aplikimet po bëhen në mënyrë selektive në favor të mbështetësve të PD dhe ka ndërprerje të energjisë dhe probleme me internetin që po ngadalësojnë procesin e aplikimit dhe dekurajojnë mbështetësit e PS.

Raportimet nga vëzhguesit e OSBE/ODIHR tregojnë se në disa raste, jo të gjithë qytetarët mund të merrnin kreditimin e nevojshme për një kartë identiteti edhe pse ka një vendim qeverie për këtë.

Më 28 maj, Ministria e Brendshme shpërndau për PS-në, Prezencën e OSBE në Shqipëri dhe për Misionin Vëzhgues të OSBE/ODIHR, një database me të dhëna jo korrekte në lidhje me qytetarët që nuk kanë pasaporta. Kjo çoi në përplasje mes qeverisë dhe PS; Ministria e Brendshme e quajti këtë një gabim teknik, ndërsa PS akuzoi për manipulim të qëllimshëm të bazës së të dhënave çka mund të ndikojë dhe rezultatin e zgjedhjeve. Më 1 qershor, PS shpalli se kishte ngritur një padi ndaj zyrtarëve të lartë të Ministrisë së Brendshme për këtë çështje.


Televizion Publik është ekrani i PD


Televizioni Publik Shqiptar kushtoi 64% të kohës mbulimit të aktorëve politikë për PD, 74% në sens pozitiv, ndërsa PS mori 22% mbulim, 42% ishte në sens negativ. Televizioni privat, Klan, kishte pak a shumë këtë qasje si TVSH, duke i kushtuar 55% PD, 57% me sens pozitiv, ndërsa për PS kishte 37% mbulim, 35% me sens negativ.

Në kontrast me këtë, të tjerë transmetues privatë treguan më shumë favorizim për opozitën dhe ishin kritikë me partinë qeverisëse, edhe pse tek e fundit ajo mori më shumë mbulim.

Top Channel i kushtoi 37% të mbulimit të tij PD, nga e cila 38% ishte mbulim negativ, ndërsa i dha PS 29%, me një tendencë pozitive 56%.

Vizion Plus i dha 49% të mbulimit PD (74% mbulim negativ) dhe 23% PS (53% mbulim pozitiv).

Partitë e tjera, përveç PD dhe PS, morën shumë pak mbulim në të gjitha televizionet e monitoruara.

[[Perla]]

Publikohet raporti i tretë. BE: 28 qershori, një test kyç

Misioni i ODIHR-it për zgjedhjet parlamentare në Shqipëri publikoi dje raportin e tretë paraprak. Në përmbajtje të raportit monitorues, thuhet se fushata është shoqëruar me tensione në disa zona. "Një aktivist i Partisë Demokratike u vra nga një aktivist i Partisë Socialiste më 12 qershor, pas një konflikti për vendosjen e posterave, teksa dy palët bënë thirrje për qetësi", thuhet në raport.

Qeveria, thotë ODIHR-i, vazhdon të përdorë aktivitetet zyrtare për qëllime të fushatës elektorale. Në disa raste, vëzhguesit afatgjatë kanë konfirmuar mbylljen e shkollave, me qëllim që nxënësit të marrin pjesë në mitingje. Sakaq, misioni vazhdon të marrë ankesa për presione ndaj punonjësve të administratës publike. Duke iu referuar Komisioneve Zonale të Administrimit Zgjedhor, raporti thotë se me gjithë masat e ndërmarra ende një pjesë e tyre funksionojnë jo mbi baza të rregullta. Sa u takon Komisioneve të Qendrave të Votimit thuhet se kanë filluar të funksionojnë vetëm në një të tretën e zonave.

ODIHR-i thotë se lista përfundimtare e zgjedhësve përmban 3 084 067 shtetas. "Partia Socialiste ka kontestuar publikisht saktësinë e listës, duke nënvizuar se vihen re disa tipa parregullsish", shkruhet në raport. Fushata e pajisjes së të gjithë shtetasve pa pasaportë me një kartë identiteti vazhdon të mbetet në qendër të vëmendjes publike. "Printimi i fletëve të votimit ka filluar më 8 qershor dhe ato pritet të mbërrijnë në Komisionin Qendror të Zgjedhjeve fundjavën para datës së zgjedhjeve. KQZ-ja ka njoftuar se do të shtypet një total prej 3 145 748 fletësh votimi", thotë raporti i ODIHR-it.

Sa i takon listës së zgjedhësve konstatohet se në disa zona ka pasur vështirësi në publikimin e tyre. "PS-ja thotë se janë 5 186 emra të dubluar në listën e zgjedhësve; 516 prej tyre kanë lënë nënshtetësinë shqiptare; 2799 emra të tjerë u përkasin shtetasve që sipas të dhënave janë mbi 110 vjeç dhe 98 emra përmbajnë gabime në shkrim", thotë raporti. ODIHR-i thotë edhe pretendimin e gjendjes civile, se lista është e saktë dhe se sistemi pengon dublimin. Ndonëse kanë ndryshuar dy herë oraret e punës në zyrat e aplikimit për karta, ODIHR-i thotë se punonjësit jo gjithnjë janë në dijeni.

Vëzhguesit e ODIHR-it raportuan se në Korçë ishte një rast i falsifikimit të një certifikate që do të përdorej si dokument identifikimi për aplikantin. "PS-ja thotë se rimbursimi për simpatizantët e saj që s‘kanë pasaporta nuk po funksionon, pasi një skemë e PD-së tenton t‘i dekurajojë ata. Të tilla probleme janë raportuar në Korçë dhe Vlorë", shkruan ODIHR. Vëzhguesit thonë se Ministria e Brendshme nuk e ka informuar që nga maji PS-në për numrin e votuesve pa pasaporta që kanë aplikuar për kartat. "Të dhënat e ministrisë thonë se janë 1 333 463 aplikime të mbërritura.

Rezultojnë 1 218 393 karta identiteti të prodhuara, 892 778 janë tërhequr nga aplikantët. "Referuar të dhënave të Ministrisë së Brendshme, më 12 qershor, 1.33 milionë aplikime janë pranuar dhe 900 000 karta identiteti janë shpërndarë", thotë raporti. Socialistët, vijon raporti, pretendojnë për aplikime selektive në dëm të mbështetësve të tyre. Duke iu referuar Kodit Zgjedhor thuhet se partitë shpesh nuk i kanë njoftuar autoritetet lokale për vendin ku do i ngjisin posterat. Në këtë këndvështrim jepet rasti i LZHK-së në Shkodër, e cila, edhe pas një shkrese të posaçme, nuk arriti të merrte vesh ku duhej t‘i ngjiste posterat.

ODIHR-i thekson dy raste konkrete në Tiranë, 3 dhe 7 qershor, kur u hoqën nga policia posterat e ngjitur nëpër mure. ODIHR-i konstaton se debati për kartat e identitetit vazhdon të mbajë në hije fushatën elektorale. "PS-ja e ka përqendruar fushatën te shqetësimi mbi deligjitimimin e zgjedhjeve, nëse të gjithë votuesit nuk do të pajisen me dokumentin e nevojshëm", thotë ODIHR. Aktivitetet zyrtare për inaugurime rrugës, thonë vëzhguesit, po shfrytëzohen sërish për fushatë. Për të ilustruar këto pretendime, ODIHR-i sjell në vëmendje inaugurimet në Elbasan dhe Fier ku mbizotëronin flamujt e Partisë Demokratike. "Fjalimet e Kryeministrit ishin me karakter fushate. Shkollat në Korçë u mbyllën për të marrë pjesë nxënësit në mitingun e Jozefina Topallit", shkruan ODIHR. Vëzhguesit konstatojnë problemet e shumta dhe vonesat e dorëzimit të emrave prej partive që kanë të drejtë të propozojnë anëtarët e KQV-ve.

Shqip

[Albo]

Zyra e OSBE-së për Institucione Demokratike dhe të Drejtat e Njeriut
Misioni për Vëzhgimin e Zgjedhjeve
Republika e Shqipërisë
Zgjedhjet Parlamentare 2009

RAPORTI I NDËRMJETËM NR. 3*
4–13 Qershor 2009

18 Qershor 2009

I. PËRMBLEDHJE

• Veprimtaritë e fushatës zgjedhore kanë vazhduar të zhvillohen gjatë periudhës së raportimit.
Megjithëse situata ka vazhduar të jetë përgjithësisht e qetë, në disa zona ka pasur rritje të
tensionit. Mosmarrëveshje ka pasur në mënyrë të veçantë për vendosjen e posterave dhe
parullave, si dhe çadrave e tendave të fushatës. Një aktivist i Partisë Demokratike (PD) u vra
nga një aktivist i Partisë Socialiste (PS) më 12 qershor gjatë një debati për vendosjen e
posterave; të dy krahët bënë thirrje për qetësi.

• Qeveria ka vazhduar të përdorë aktivitetet zyrtare në funksion të fushatës. Në disa raste të
konfirmuara nga vëzhguesit afatgjatë të Misionit Vëzhgues të OSBE/ODIHR-it, shkollat u
mbyllën që nxënësit të merrnin pjesë në këto aktivitete. MVZ-së të OSBE/ODIHR-it
vazhdojnë t’i vijnë aludime se mbi punonjësit e sektorit publik po ushtrohet presion.

• Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka miratuar shumicën e procedurave dhe vendimeve
të nevojshme për zhvillimin e votimeve dhe numërimin. Megjithatë, shumë Komisione të
Zonave të Administrimit Zgjedhor (KZAZ) nuk po mblidhen ende, ose nuk po mblidhen
rregullisht. Caktimi i Komisioneve të Qendrave të Votimit (KQV) është përfunduar në vetëm
një të tretën e Zonave të Administrimit Zgjedhor, pasi asnjëra nga katër partitë që duhet të
propozojnë anëtarët e KQV-se nuk i ka dorëzuar emrat për të gjitha pozicionet.

• Lista Përfundimtare e Zgjedhësve përmban 3,084,067 qytetarë. PS-ja e ka kontestuar
publikisht saktësinë e Listës Përfundimtare të Zgjedhësve, duke thënë se në të ka gabime të
llojeve të ndryshme.

• Procesi i pajisjes së çdo votuesi pa pasaportë të vlefshme me kartë identiteti vazhdon të jetë
në qendër të vëmendjes publike. Sipas informacionit të Ministrisë së Brendshme (MB), deri
më 12 Qershor u bënë 1.33 milion aplikime dhe u morën nga qytetarët gati 900,000 karta
identiteti. MVZ-së të OSBE/ODIHR-it vazhdojnë t’i raportohen probleme teknike dhe
organizative. PS-ja pretendon se procesi i aplikimit po bëhet në mënyrë selektive si dhe për
pagesa për të marrë kartat e identitetit, në dëm të mbështetësve të saj.

• Monitorimi i mediave nga Misioni Vëzhgues i OSBE/ODIHR-it ka treguar se dy nga pesë
kanalet e monitoruara u kushtuan PD-së dhe PS-së sasi pak a shumë të barabarta kohe
televizive. Megjithatë, këta operatorë, bashkë me të tjerët vazhduan të tregojnë anshmëri në
aspektin e cilësisë (tonit) të pasqyrimit.

• Anëtarët e Bordit të Monitorimit të Medias, të caktuar nga KQZ-ja, kanë shprehur pikëpamje
të ndryshme në lidhje me përkufizimin e veprimtarive të Qeverisë dhe atyre të fushatës
zgjedhore, që sipas Kodit Zgjedhor duhet të llogariten bashkë me kohën e caktuar për partinë
politike përkatëse.

• Gjatë periudhës së raportimit, Kolegji Zgjedhor shqyrtoi ankesat ndaj dy vendimeve të KQZ-
së. Një kërkesë e PS-së për të rrëzuar një vendim të KQZ-së që miratonte listat e kandidatëve
të Partisë Agrare Ambientaliste u hodh poshtë. Kolegji Zgjedhor rrëzoi pjesërisht një tjetër
vendim të KQZ-së, i cili përcaktonte partitë që do të mund të merrnin pjesë në hedhjen e
shortit për të caktuar anëtarin e tretë dhe të katërt të grupeve të numërimit të votave.

II. SITUATA POLITIKE DHE FUSHATA

Veprimtaritë e fushatës zgjedhore kanë vazhduar të zhvillohen gjatë periudhës së raportimit dhe
udhëheqësit e rëndësishëm politikë kanë bërë udhëtime të shumta duke zhvilluar mitingje nëpër
gjithë vendin. Partitë politike kanë ngritur zyra elektorale në shumë pjesë të vendit, megjithëse
zhvillimi i fushatës mbetet i kufizuar në disa zona, sidomos në komunitetet rurale.

Situata e fushatës ka qenë përgjithësisht e qetë. Megjithatë, me shtimin e veprimtarive të
fushatës, ka pasur edhe një rritje tensioni në disa zona. Mosmarrëveshje ka pasur në mënyrë të
veçantë për vendosjen e posterave dhe parullave. Sipas Nenit 79 të Kodit Zgjedhor dhe
Udhëzimit Nr. 14 të KQZ-së, autoritetet lokale duhet të caktojnë hapësira publike për vendosjen
e posterave politikë dhe të njoftojnë për këtë subjektet zgjedhore përkatëse. Megjithatë, në
shumë raste, partitë nuk janë informuar për hapësirat që u janë caktuar. Kjo ka shkaktuar
probleme në disa raste. Për shembull, Lëvizja për Zhvillim Kombëtar në Shkodër e informoi
Misionin e OSBE/ODIHR-it se atyre nuk u ishte dhënë informacion i qartë për vendin ku do të
mund të vendosnin posterat, pavarësisht kërkesave me shkrim drejtuar administratës së bashkisë,
ndërsa policia bashkiake u kërkoi të hiqnin posterat që kishin vendosur. Më 3 qershor dhe më 7
qershor, policia bashkiake e Qytetit të Tiranës hoqi parullat e PD-së në Njësinë Bashkiake Nr. 6,
mes kundërshtimeve nëse i takonte kryetarit të bashkisë apo njësisë bashkiake të caktonte ku
duheshin vendosur materialet e fushatës. Mosmarrëveshjet për vendosjen e posterave arritën një
tjetër dimension më 12 qershor, kur në fshatin Qerret pranë Durrësit, një aktivist i PS-së qëlloi
dhe vrau një aktivist të PD-së pas një grindjeje për vendosjen e posterave. Të dyja partitë lëshuan
deklarata ku bënin thirrje për qetësi dhe e zbusnin aspektin politik të këtij incidenti.

Edhe çadrat e tendat e fushatës kanë shkaktuar mosmarrëveshje. Më 4 qershor, kryetarja e
Njësisë Bashkiake Nr. 6 në Tiranë hoqi një tendë të PS-së jashtë një zyre aplikimi për kartat e
identitetit, pas një debati nëse autorizimi duhet të bëhej nga kryetari i bashkisë së qytetit, apo
kryetari i njësisë bashkiake. Pas incidentit, ku pati edhe përdorim dhune, tenda u vendos sërish
në vend. Në zonën e Shkodrës, tendat e G99-ës u hoqën në Shkodër nga policia bashkiake më 6
qershor, dhe gjithashtu, sipas dëshmive u hoqën në Koplik dhe Velipojë përkatësisht më 5 dhe 7
qershor. Policia bashkiake e Shkodrës e informoi partinë që këto tenda nuk lejoheshin.

Fushata vazhdon të mbizotërohet pjesërisht nga mosmarrëveshjet për shpërndarjen e kartave të
identitetit. Fushata e PS-së është përqendruar në paralajmërimet se zgjedhjet mund të humbasin
legjitimitetin në rast se një numër i madh i zgjedhësve mbetet pa karta identiteti dhe nuk janë në
gjendje të votojnë, si dhe mbi akuzat që Qeveria ka dhënë informacione false mbi kartat e
identitetit dhe pasaportat.

Qeveria ka vazhduar të përdorë aktivitetet zyrtare në funksion të fushatës. Inaugurime të
infrastrukturës nga zyrtarë të lartë të qeverisë janë kryer më shpesh seç ndodh jashtë periudhës së
fushatës. Për shembull, në inaugurimin nga ana e Kryeministrit të një parku hidro-energjitik
pranë Elbasanit më 8 qershor dhe një rruge në afërsi të Fierit më 10 qershor ishin të pranishme
turma të mëdha njerëzish që valëvisnin flamuj të PD-së. Fjalimet e Kryeministrit kishin
karakteristikat e fjalimeve të fushatës. Shkollat u mbyllën që nxënësit të merrnin pjesë në këto
aktivitete. Shkollat u mbyllën edhe për një miting që po zhvillohej në zonën e Korçës dhe ku
merrte pjesë Kryetarja e Parlamentit dhe Zëvendëskryetarja e PD-së, Jozefina Topalli.

MVZ-së së OSBE/ODIHR-it vazhdojnë t’i vijnë aludime për ushtrim presioni ndaj punonjësve të
sektorit publik. Në një incident të verifikuar si të besueshëm, më 9 qershor punonjësve të
bashkisë së Peqinit (Qarku i Elbasanit) iu kërkua nga shefat e tyre të merrnin pjesë në një miting
të PD-së. Gjatë ditës, bashkia e ndërpreu punën; vëzhguesit afatgjatë të OSBE/ODIHR-it u
informuan se punonjësit e bashkisë ishte të zënë me përgatitjet për mitingun. Në një rast
presioni, në Gjirokastër, pronari i një pike karburanti, i cili u gjobit se shiste karburant me cilësi
poshtë normave të lejuara, u tha vëzhguesve afatgjatë të OSBE/ODIHR-it se një inspektor e
kishte paralajmëruar që ta ndërpriste veprimtarinë e tij në favor të PS-së.

III. ADMINISTRATA ZGJEDHORE

Pas miratimit të shumicës së vendimeve dhe udhëzimeve të nevojshme, KQZ-ja është duke
përfunduar një pjesë të rëndësishme të përgatitjeve zgjedhore. Gjatë periudhës së raportimit,
KQZ-ja mori, mes të tjerash, vendime për përdorimin e pajisjeve të veçanta që të verbrit të mund të votojnë pa ndihmën e të tjerëve dhe ndërtimin e rrafsheve të pjerrëta krahas shkallëve për 38
ndërtesa qendrash votimi (në të cilat ndodhen mbi 100 qendra votimi) në Tiranë për votuesit
paraplegjikë1. KQZ-ja miratoi edhe manualin për Komisionet e Zonave të Administrimit
Zgjedhor (KZAZ) në lidhje me procesin e votimit dhe numërimit. Manuali për Grupet e
Numërimit (GN) nuk është miratuar ende. Gjithashtu KQZ-ja hodhi short për të vendosur se cilat
parti politike do të emëronin anëtarin e tretë dhe të katërt të Grupeve të Numërimit për secilën
Vend të Numërimit të Votave (VNV).

Situata nuk është kaq inkurajuese për punën e 66 KZAZ-ve, shumica e të cilave nuk po
mblidhen, ose nuk po mblidhen rregullisht, sipas raportimit të vëzhguesve afatgjatë të MVZ-së
së OSBE/ODIHR-it. Më 11 qershor, Kreu i Departamentit të Komisioneve Zgjedhore në KQZ
informoi KQZ-në se në dhjetë KZAZ një ose më shumë anëtarë ose kishin dhënë dorëheqjen, ose
nuk merrnin pjesë në punimet e KZAZ-së. Disa anëtarë të KZAZ-ve të emëruar nga PS-ja dhe që
kanë dhënë dorëheqjen nuk janë liruar formalisht nga detyra dhe në seancat e KQZ-së nuk është
diskutuar ndonjë kërkesë formale e PS-së për të zëvendësuar anëtarët e KZAZ-ve që nga koha
kur Misioni i OSBE/ODIHR-it filloi të ishte e pranishme gjatë tyre. Më 11 qershor, kryetari i
KQZ-së i tha përfaqësuesit të autorizuar të PS-së në KQZ se ky institucion do t’i pranonte
emërimet e PS-së vetëm nëse do të përmbusheshin kushtet ligjore që 30 për qind të anëtarëve në
rang vendi të ishin nga secila gjini. Për ta përmbushur kërkesën, PS-ja duhet të emërojë edhe 12
gra si anëtare të KZAZ-ve.

Procesi i emërimit të anëtarëve të Komisioneve të Qendrave të Votimit (KQV) nuk ka
përfunduar, edhe pas mbarimit të afatit për formimin e KQV-ve, i cili ishte më 8 qershor. Më 10
qershor, vetëm një e treta e 66 KZAZ-ve e kishte përfunduar caktimin e të gjitha KQV-ve nën
juridiksionin e tyre. Asnjë nga katër partitë politike që duhet të emërojnë anëtarët e KQV-ve
(PD, PS, PR dhe PSD) nuk i kanë dorëzuar emërimet për të gjitha pozicionet që duhet të
plotësojnë, megjithëse afati ligjor për këto emërime ishte 14 maji. Gjatë mbledhjes së KQZ-së
më 11 qershor, Kryetari dhe Zëvendëskryetarja e KQZ-së i kritikuan partitë për mosrespektim të
ligjit, por KQZ-ja nuk ka gjetur ende zgjidhje për problemin e mungesës së emërimeve.

Përgatitjet teknike për ngritjen dhe pajisjen me materiale të Vendeve të Numërimit të Votave
(VNV) tashmë janë drejt përfundimit. KQZ-ja bëri një prezantim publik të sistemit monitorues
me anë të kamerave, i cili do të përdoret në VNV dhe brenda periudhës së raportimit arriti të
instalojë këto kamera në gjysmën e 66 VNV-ve. Departamenti i Teknologjisë dhe Informacionit

1
Për qendrat e votimit në pjesën tjetër të vendit nuk u mor një vendim i ngjashëm, pasi kryetarët e bashkive dhe
komunave nuk arritën të dorëzonin në KQZ listat përkatëse të votuesve që kishin nevojë për ndihmë. 38 vendet në
Tiranë u përzgjodhën me ndihmën e Shoqatës së Njerëzve me Aftësi të Kufizuara.

po kryen testimet përfundimtare të programeve kompjuterike që do të përdoren për të
transmetuar dhe llogaritur rezultatet e zgjedhjeve.

Printimi i fletëve të votimit filloi më 8 qershor dhe fletët e votimit priten të mbërrijnë në KQZ në
fund të javës para ditës së votimeve. Paketimi i fletëve të votimit veçmas për çdo qendër votimi
pritet të kërkojë shumë kohë, duke pasur parasysh faktin se Kodi Zgjedhor parashikon dërgimin
në çdo Qendër Votimi të një numri fletësh votimi të barabartë me numrin e zgjedhësve të
qendrës në fjalë, plus 2% fletë rezervë. KQZ-ja ka deklaruar se gjithsej që do të printohen,
3,145,748 fletë votimi.

IV. REGJISTRIMI DHE IDENTIFIKIMI I ZGJEDHËSVE

Më 4 qershor, Drejtoria e Përgjithshme e Gjendjes Civile (DPGJC) dërgoi në KQZ Listën
Përfundimtare të Zgjedhësve (LPZ), në të cilën gjenden 3.084.067 zgjedhës. Megjithëse pjesa
më e madhe e LPZ-ve është afishuar në vendin përkatës në qendrat e votimit, siç kërkohet nga
Kodi Zgjedhor, disa nga vëzhguesit afatgjatë të MVZ-së së OSBE/ODIHR-it kanë raportuar se
disa KZAZ nuk e kanë përmbushur dot këtë detyrë një javë pas afatit të paracaktuar të datës 3
qershor, kjo në sajë të vështirësive logjistike. Raste të tilla janë raportuar nga rajonet e
Peshkopisë, Elbasanit, Fierit dhe Beratit.

Edhe afati i datës 7 qershor për ngritjen e qendrave të veçanta të votimit në spitale dhe
institucione shëndetësore ka kaluar. Megjithatë, procedura e heqjes së emrave të zgjedhësve në
këto qendra nga lista e zonës së tyre zgjedhore duhet bashkërenduar nga Ministria e Brendshme
(MB) në bashkëpunim me KQZ-në.

Pas marrjes së versionit elektronik të LPZ-së, Partia Socialiste kontestoi cilësinë e listave. PS-ja
gjeti 5.186 raste të cilat bënin pjesë në kategorinë e regjistrimeve të shumëfishta; 516 emra
njerëzish të cilët ose e kishin lënë vetë ose u ishte hequr nënshtetësia shqiptare; 2,799 emra
njerëzish të cilët, sipas regjistrave, janë më shumë se 110 vjeç; dhe 98 raste me gabime
tipografike të cilat i bëjnë emrat e zgjedhësve të palexueshëm dhe, si rrjedhojë, ka mundësi edhe
të humbasin të drejtën e votës. Drejtori i Regjistrit Kombëtar të Gjendjes Civile (RKGJC)
konfirmoi se këto shifra ishin të sakta. Megjithatë Ligji për Gjendjen Civile ndalon fshirjen e
emrave të njerëzve nga regjistri nëse nuk raportohet vdekja e tyre. Po ashtu, programi
kompjuterik që përdoret për mirëmbajtjen e regjistrit nuk lejon shkrirjen e më shumë se dy
rasteve në një emër të vetëm, gjë që për momentin e bën të pamundur shkrirjen dhe vendosjen në
një të rasteve të shumëfishta. Edhe pse politikanët janë shprehur publikisht se në listën e
zgjedhësve gjenden dhjetëra mijëra pasaktësi, këto deklarata nuk duket të mbështeten nga numri
i kufizuar i rasteve të raportuara.

Fushata për të pajisur të gjithë zgjedhësit e regjistruar pa pasaportë të vlefshme me karta
identiteti vazhdon të jetë qendra e vëmendjes së publikut me raportime për dështime me natyrë
teknike dhe organizative. Disa qendra aplikimi vazhdojnë të kenë ndërprerje energjie apo
interneti. Më 28 maj dhe 6 qershor Ministria e Brendshme nxori dy urdhra të ndryshëm për
oraret e punës së Zyrave të Gjendjes Civile. Që prej datës 6 qershor, Zyrat e Gjendjes Civile dhe
qendrat e aplikimit duhet të rrinë hapur 14 orë në ditë. Vëzhguesit afatgjatë të MVZ-së së
OSBE/ODIHR-it raportuan se punonjësit e qendrave të aplikimit nuk kishin gjithnjë njohuri për
ndryshimet e orarit të punës.

Në dy qendra aplikimi (komunat e Hor-Vranishtit dhe Poshnjës), problemet teknike bënë që
fotografitë e aplikuesve të ishin të një cilësie aq të dobët, sa aplikuesve iu desh të ktheheshin
sërish në qendrat e aplikimit. Në Bashkinë e Korçës, vëzhguesit afatgjatë të MVZ-së së
OSBE/ODIHR-it raportuan një rast të dhënies së një çertifikate lindjeje false, këto çertifikata

duhen në mënyrë që të vërtetohet identiteti i aplikuesit. Ky rast u ndoq nga Policia e Shtetit, e
cila filloi edhe kallëzimin penal. Në disa raste të vëzhguara, pati edhe institucione arsimore që
ishin përfshirë për të kontrolluar nëse kishin aplikuar qytetarë të ndryshëm për karta, apo jo.
Drejtoria Arsimore e Rrethit Shkodër u dha urdhër nxënësve që t’i jepnin shkollës numrin e
kartës të identitetit që kishin marrë prindërit e tyre. Vëzhguesit afatgjatë të OSBE/ODIHR-it
janë informuar se rektori i një universiteti e kushtëzoi hyrjen në provime apo dhënien e bursave
mujore me paraqitjen e pasaportës apo një prove që të vërtetojë aplikimin për kartë identiteti.

Partia Socialiste vazhdon të thotë se skemat që lejojnë rimbursimin apo uljen e çmimit për grupe
të caktuara të popullsisë aplikohen në mënyrë selektive duke favorizuar mbështetësit e PD-së,
ndërkohë që zgjedhësit e PS-së janë të detyruar të paguajnë çmimin maksimal prej 1,200 Lekësh
(afërsisht 9 Euro) për një kartë identiteti. Për më tepër, PS-ja pretendon se problemet teknike
sajohen nga mbështetësit e PD-së në mënyrë që të ngadalësojnë ose të shtyjnë mbështetësit e PS-
së të aplikojnë për kartë identiteti. Vëzhguesit afatgjatë të Misionit të OSCE/ODIHR kanë marrë
pretendime të shumta në lidhje me përfshirjen e panevojshme të aktivistëve të PD-së në këtë
proces. Ata e verifikuan këtë në qarkun e Vlorës dhe Korçës.

Që nga fundi i muajit maj, Ministria e Brendshme nuk ka i ka dhënë PS-së të dhënat e fundit mbi
numrin e votuesve pa pasaportë të cilët kanë aplikuar për kartë identiteti. Megjithëse Ministria
nuk është e detyruar t’i japë këto shifra, ajo e ka bërë më parë një gjë të tillë në disa raste.
Ministria u shpreh se këto shifra do të bëhen publike pranë datës së mbylljes së aplikimeve për
kartë identiteti (18 Qershor).

Sipas informacionit të marrë nga MB deri më 12 Qershor janë bërë 1,333,463 aplikime. Nga
1,218,393 karta identiteti të prodhuara, 892,778 janë tërhequr nga aplikuesit. Megjithëse gjatë
periudhës 6-13 Qershor numri mesatar ditor i tërheqjes së kartave të identitetit është rritur deri në
afërsisht 22,000 dhe e tejkalon ndjeshëm numrin mesatar të aplikimeve (rreth 12,500), ky numër
është ende më i ulët se numri mesatar ditor që do të duhet të arrihej me qëllim që të gjithë
zgjedhësit pa pasaportë të mund t’i marrin kartat para ditës së zgjedhjeve. Për të përshpejtuar
procesin, Ministria e Brendshme ka filluar një fushatë në media, duke këshilluar aplikuesit të
tërheqin kartat e identitetit sa më shpejt të jetë e mundur.

V. MEDIA

Nenet 81.3 dhe 84.2 të Kodit Zgjedhor përcaktojnë se koha e pasqyrimit të veprimtarive
qeveritare që lidhen me fushatën zgjedhore përfshihet në kohën e partisë së cilës i përket titullari
që zhvillon veprimtarinë. Kodi Zgjedhor nuk përcakton më tej se cilat aktivitete të Qeverisë
lidhen me fushatën zgjedhore. Në këto kushte, Bordi i Monitorimit të Medias (BMM), i emëruar
nga KQZ-ja, i cili monitoron zbatimin e dispozitave të Kodit Zgjedhor që kanë lidhje me
median, është i lirë të bëjë interpretimin e tij.

Në raportin e bërë nga BMM për periudhën 28 Maj–8 Qershor, disa aktivitete gjatë të cilave
Kryeministri bënte fushatë duke qenë në funksionin e tij institucional u konsideruan si aktivitete
institucionale nga 4 anëtarët e BMM të caktuar në detyrë nga anëtarët e KQZ-së të emëruar nga
shumica e parlamentare. Tre anëtarët e tjerë të BMM i vlerësuan këto dalje në publik si të lidhura
më fushatën. Vlerësimi i ndryshëm nëse këto aktivitete ishin vetëm institucionale ose të lidhura
me fushatën ka një ndikim të rëndësishëm në kohën e përgjithshme të transmetimeve kushtuar
mbulimit të fushatave të Partisë Socialiste dhe Partisë Demokratike si dhe nëse operatorët
mediatikë respektojnë Nenet 81.3 dhe 84.2 të Kodit Zgjedhor. Sipas rekomandimeve

ndërkombëtare, autoritetet publike nuk duhet te trajtohen në mënyrë të privilegjuar gjatë
edicioneve informative dhe programeve për çështjet publike që mbulojnë fushatën zgjedhore.2

Gjithashtu BMM raporton se, megjithëse disa media kanë treguar njëanshmëri për Partinë
Demokratike dhe Partinë Socialiste, një numër i konsiderueshëm i mediave të monitoruara kanë
mbuluar relativisht njësoj partitë kryesore gjatë edicioneve informative. BMM theksoi se
meqenëse nuk ka parregullsi të mëdha dhe transmetuesit kanë treguar tendencën për të balancuar
minutazhin kushtuar subjekteve elektorale, çdo pjesë e mbetur do të rregullohet gjatë periudhës
së mbetur të fushatës dhe brenda kohës së caktuar për çdo parti.

Monitorimi i medias nga ana e MVZ-së së OSCE/ODIHR për periudhën që nga fillimi i fushatës
zyrtare më 28 Maj deri më 10 Qershor tregon se dy nga pesë operatorët e monitoruar u kanë
vënë në dispozicion dy partive kryesore një sasi kohe të barabartë transmetimi. Operatori publik
TVSH i ka dhënë 57% të kohës Partisë Demokratike dhe 27% Partisë Socialiste. News 24 ka
vënë në dispozicion 40% të kohës për Partinë Demokratike dhe 41% për Partinë Socialiste,
ndërsa Top Channel i ka dhënë 37% të kohës Partisë Demokratike dhe 34% Partisë Socialiste.
Nga Vizion Plus, Partisë Demokratike iu dha 46% e kohës së pasqyrimit të fushatës dhe Partisë
Socialiste 32%. TV Klan pasqyroi 58% Partinë Demokratike dhe 25% Partinë Socialiste.3

Megjithëse u ka vënë në dispozicion kohë të barabartë dy partive kryesore, News 24 ka
favorizuar Partinë Socialistë për sa i përket tonit të përdorur. Gjashtëdhjetë e katër përqind të
kohës së transmetimit të Partisë Socialistë kishte tone pozitive, ndërsa 39% e kohës së Partisë
Demokratike kishte tone negative. Top Channel favorizonte Partinë Socialiste me 58% pasqyrim
pozitiv, ndërsa Partia Demokratike kishte 39% pasqyrim negativ. Vizion Plus ka pasqyruar me
tone negative Partinë Demokratike (46% negativ), pasqyrimi i Partisë Socialiste kishte në
përgjithësi tone asnjanëse (56%). Tek TV Klan, 85% e kohës kushtuar Partisë Demokratike
kishte tone pozitive, siç ishte pozitive edhe 59% e kohës së Partisë Socialiste. Tek TVSH, pjesa
më e madhe e pasqyrimit të Partisë Demokratike (77%) dhe Partisë Socialiste (58%) kishte tone
pozitive, kryesisht si pasojë e mungesës së komenteve të gazetarëve dhe pasqyrimit të
aktiviteteve të fushatës nga vetë partitë politike. Asnjë nga operatorët e monitoruar nuk ka
respektuar Nenin 81.1 dhe Nenin 84.2 të Kodit Zgjedhor në lidhje me pasqyrimin e aktiviteteve
të partive të vogla parlamentare.

VI. ANKIM NË RRUGË ADMINISTRATIVE OSE GJYQËSORE

Me 6 Qershor, Kolegji Zgjedhor shqyrtoi të bashkuara kërkesat ankimore të Partisë Socialiste
dhe Partisë Socialdemokrate kundër vendimit të KQZ-së i cili përcakton partitë parlamentare që
kanë të drejtë të marrin pjesë në hedhjen e shortit për të caktuar partitë që do të emërojnë
anëtarin e tretë dhe të katërt të Grupit të Numërimit. Partia Socialiste kundërshtoi përfshirjen e
Partisë Demokristiane (PDK) dhe Partisë së Bashkimit të të Drejtave të Njeriut (PBDNJ) në
listën e partive të opozitës parlamentare.

Kodi Zgjedhor nuk parashikon kritere të veçanta për dallimin e partive të shumicës dhe të
opozitës; prandaj KQZ i dërgoi një kërkesë Parlamentit të përcaktonte se cilat parti i përkasin
shumicës dhe cilat opozitës. Përgjigjja e dhënë nga Parlamenti përfshinte vetëm partitë e
shumicës. KQZ i dërgoi një shkresë të dytë Parlamentit duke kërkuar të përcaktonte se cilat parti
i përkasin opozitës. Parlamenti u përgjigj që tashmë PBDNJ-ja nuk është pjesë e shumicës në

2
Këshilli i Evropës, Komiteti i Ministrave, Rekomandimi Nr. R (99) 15 i Komitetit të Ministrave për Vendet
Anëtare, në lidhje me Masat për Pasqyrimin Mediatik të Fushatës Zgjedhore, (hartuar nga Komiteti i
Ministrave më 9 shtator 1999, gjatë takimit të 678-të të Zëvendësministrave).
3
Shifrat në këtë seksion i referohen pasqyrimit të subjekteve politike në lajme dhe programe të tjera
informuese. Shifrat nuk përfshijnë pasqyrimin e detyrave të tyre institucionale.

pushtet; ndërsa për sa i përket partive që i përkasin opozitës, përgjigja thoshte se partitë nuk janë të detyruara nga rregullorja e Kuvendit të deklarojnë se ku bëjnë pjesë, prandaj i ngelet KQZ-së
të shqyrtojë dhe të vendosë për këtë çështje.

KQZ-ja ra dakord të marrë një vendim pas regjistrimit të koalicioneve zgjedhore, sepse
mendohet që pozicioni i partive do të jetë më i qartë në këtë fazë. Partia Socialiste e
kundërshtonte këtë arsyetim duke thënë së PDK-ja dhe PBDNJ-ja kishin qenë pjesë e qeverisë që
në fillim të mandatit të Kuvendit. PDK-ja mbështeti pretendimet e Partisë Socialiste duke
deklaruar se ajo i përket shumicës, meqenëse gjithmonë ka mbështetur Qeverinë. Kolegji
Zgjedhor pranoi plotësisht kërkesën ankimore të bërë nga Partia Socialdemokrate dhe pjesërisht
atë të bërë nga Partia Socialiste. Si rrjedhojë, PDK mori pjesë në hedhjen e shortit si parti e
shumicës, ndërsa PBDNJ u konsiderua parti opozitare.

Partia Socialiste bëri një tjetër ankimim duke kërkuar shfuqizimin e Vendimit te KQZ-së i cili
miratonte listën e kandidatëve të Partisë Agrare Ambientaliste (PAA). PAA-ja po kandidon në
zgjedhje brenda koalicionit Aleanca për Ndryshim të kryesuar nga Partia Demokratike. Partia
Socialiste pretendoi se dy nga listat shumëemërore të PAA-së (për Fierin dhe Shkodrën) nuk i
përmbushnin kriteret gjinore të parashikuara nga Neni 67 i Kodit Zgjedhor, edhe pasi listat u
ridorëzuan nga PAA-ja pas kërkesës së KQZ-së për korrigjime. PS-ja shtoi se korrigjimet në lista
ishin bërë në mënyrë jozyrtare dhe pas miratimit përfundimtar nga KQZ-ja, çka do të përbënte
shkelje të Nenit 73 të Kodit Zgjedhor. Kërkesa ankimore e PS-së jo vetëm që nuk përmbushte
bazat ligjore, por nuk e justifikonte objektin e saj, pasi parregullsitë e vogla të pretenduara në dy
listat shumëemërore nuk mjaftojnë për të arsyetuar kërkesën për të përjashtuar një parti nga gara zgjedhore. Kolegji Zgjedhor vendosi të lërë në fuqi vendimin e KQZ-së.

Sipas Nenit 158.6 të Kodit Zgjedhor, Kolegji Zgjedhor është i detyruar të zbardhë vendimin jo
më vonë se tri ditë nga data e dhënies së tij. Megjithatë, deri më tani, zbardhjet e vendimeve të
Kolegjit Zgjedhor janë bërë nga pesë deri në dhjetë ditë pas marrjes së tyre. Kjo praktikë përbën
problem, sidomos në rastet kur shfuqizohet një vendim i KQZ-së dhe kjo e fundit duhet të marrë
një vendim tjetër pa u njohur me arsyetimin e Kolegjit Zgjedhor.

Deri tani në KQZ nuk është depozituar asnjë ankesë.

VII. VËZHGUESIT VENDAS

KQZ ka akredituar 181 vëzhgues nga Forumi Shqiptar i të Drejtave Ndërkombëtare të Njeriut
duke e çuar në tre numrin e përgjithshëm të organizatave të vëzhguesve vendas jopartiakë deri në
fund të periudhës së raportimit. Kërkesa për akreditim e “Koalicionit të Vëzhguesve Vendorë”,
një koalicion i përbërë nga shtatë OJF4 që planifikojnë të vëzhgojnë zgjedhjet me 135 vëzhgues
afatgjatë dhe mbi 2,500 vëzhgues afatshkurtër u kthye mbrapsht nga KQZ-ja për korrigjim. Ish-
kryetari i lëvizjes MJAFT!, një nga OJF-të pjesë e koalicionit, është edhe Kryetar i partisë G99,
çka ka sjellë dyshime për paanshmërinë e koalicionit. Dy OJF Shqiptare, ECA dhe KRIIK-
Albania do të kryejnë një llogaritje paralele të votave në të 66 VNV-të.

VIII. VEPRIMTARITË E MVZ-SË SË OSBE/ODIHR -IT

Gjatë periudhës së raportimit, Misioni Vëzhgues i OSBE/ODIHR-it vazhdoi veprimtaritë e tij
normale. Kreu i Misionit dhe anëtarë të tjerë të ekipit qendror vazhduan takimet me KQZ-në,
zyrtarë të shtetit, përfaqësues të partive, zyrtarë të gjykatave, përfaqësues të mediave dhe

4
Koalicioni i Vëzhguesve Vendas përbëhet nga këto organizata: Shoqata për Kulturë Demokratike, Qendra
për Gratë dhe Fëmijët-Kombinat, KRIIK-Albania, Lëvizja Mjaft, Qendra e Gruas për Veprim Global,
Instituti Shqiptar për Zhvillimin e Sistemit Zgjedhor dhe Partners-Albania.

shoqërisë civile, si dhe misionet diplomatike. Vëzhguesit afatgjatë të Misionit Vëzhgues të
OSBE/ODIHR-it, të vendosur në të gjithë vendin, vazhdojnë të vëzhgojnë fushatën dhe
përgatitjet zgjedhore nëpër zona dhe po përgatiten për ardhjen e vëzhguesve afatshkurtër. Më 5
qershor u zhvillua një takim informues për anëtarët e komunitetit diplomatik dhe organizatat
ndërkombëtare të akredituara në Republikën e Shqipërisë.


Shqip: http://www.osce.org/item/38231.html?lc=SQ
Anglisht: http://www.osce.org/item/38231.html

[[Perla]]

TIRANË- Në raportin e tyre të parë për zgjedhjet në Shqipëri, vëzhguesit e OSBE-ODIHR kanë vlerësuar progres të prekshëm sa i përket kuadrit ligjor që u miratua nga dy partitë politike kryesore, por kanë evidentuar disa probleme. Që nga hapja me vonesë e qendrave të votimit, mungesa e bojës dhe votimi familjar. Ndërkohë që NATO ka deklaruar se nuk janë arritur standardet.

Përfaqësuesi i OSBE-së, Wolfang Grossruck, tha se "dita e zgjedhjeve ishte e qetë dhe paqësore pa incidente madhore. Në përgjithësi vëzhguesit e vlerësuan procesin pozitiv në shumicën e qendrave të votimit ku shkuan. Megjithatë konstatuan shkelje procedurale, si ai i bojës, votimin familjar dhe hapjen me vonesë të qendrave të votimit"- tha ai në raportin paraprak të OSBE/ODIHR-it. Sipas raportit, mbyllja e qendrave të votimit dhe marrja e materialeve nga to, në QNV u vlerësuan pozitive.
"Është ende herët për të dhënë një vlerësim përfundimtar, pasi numërimi dhe nxjerrja e rezultateve, kyçe për procesin zgjedhor janë në proces e sipër. Vlerësimi përfundimtar do të varet nga niveli i fazave të tjera që kanë mbetur, faza që ne po i vëzhgojmë me kujdes"- theksoi ai.

Ai ka deklaruar më tej se në votimet e kesaj radhe nuk ndodhën problemet për të cilat komuniteti nderkombëtar frikësohej dhe vendi po ecën në rrugën e duhur.
"Shqipëria është maturuar, ka bërë progres të dukshëm, disa nga frikërat nuk u bënë realitet, por ka një sërë çështjesh që duhen trajtuar. Megjithatë duhet të themi se Shqipëria është në udhën e duhur. Për këtë rekomandoj që ju ta lexoni vetë deklaratën me kujdes. Duke pasur parasysh dhunën e së kaluarës disa nga gjërat që ne u jemi referuar mund të jenë të vogla për ju, por nuk janë të tilla. Çështjet që kemi nxjerrë, qofshin madhore apo jo, duhet që qeveria dhe politikanët t'i zgjidhin, që të ketë progres të mëtejshëm".- tha më tej ai, duke lexuar raportin.

NATO: Zgjedhjet nuk arritën standardet

"Shqipëria ka shënuar arritje, por ka ende shumë punë për të bërë". Kështu është shprehur sot kryetari i Asamblesë parlamentare të NATO-s, Bruce George, gjatë prezantimit të raportit të parë për zgjedhjet në vendin tonë. Ai ka kërkuar që raporti të shihet si këshillues, ndaj paraqiti edhe disa rekomandime që Shqipërisë mund t'i shërbejnë për zgjedhjet e ardhshme parlamentare.
Sipas tij, që nga viti 1991 janë bërë reforma të mëdha, por demokracia është në konsolidim e sipër, duke numëruar se vendi ka shumë punë për të arritur standarded e BE-së, qeverisjen demokratike, reformat në gjyqësor, profesionalizmin e mediave, vendosjen e shtetit të së drejtës, të qeverive vendore dhe luftën kundër krimit dhe korrupsionit.
Ai theksoi me tej se Shqipëria nuk i arriti standardet e kërkuara në 28 qershor, por gjithçka do të varet nga drejtuesit e saj për t'i arritur ato në zgjedhjet e ardhshme.

Shekulli

[juanito02]

Gjynah per zotin. Prisja ndonje llaf me te mire kete here nga organizmat ndekombetare.

[BlerinaL]

Hej, po lexoja raportin e trete (sepse komentet e medies nuk me interesojne shume) dhe kam nje pyetje ne lidhje me paragrafin me poshte (pjese e raportit):

A mund te me tregoje njeri se si mund te humbasi dikush nenshtetesine shqiptare?

Pas marrjes së versionit elektronik të LPZ-së, Partia Socialiste kontestoi cilësinë e listave. PS-ja
gjeti 5.186 raste të cilat bënin pjesë në kategorinë e regjistrimeve të shumëfishta; 516 emra
njerëzish të cilët ose e kishin lënë vetë ose u ishte hequr nënshtetësia shqiptare; 2,799 emra
njerëzish të cilët, sipas regjistrave, janë më shumë se 110 vjeç; dhe 98 raste me gabime
tipografike të cilat i bëjnë emrat e zgjedhësve të palexueshëm dhe, si rrjedhojë, ka mundësi edhe
të humbasin të drejtën e votës. Drejtori i Regjistrit Kombëtar të Gjendjes Civile (RKGJC)
konfirmoi se këto shifra ishin të sakta. Megjithatë Ligji për Gjendjen Civile ndalon fshirjen e
emrave të njerëzve nga regjistri nëse nuk raportohet vdekja e tyre. Po ashtu, programi
kompjuterik që përdoret për mirëmbajtjen e regjistrit nuk lejon shkrirjen e më shumë se dy
rasteve në një emër të vetëm, gjë që për momentin e bën të pamundur shkrirjen dhe vendosjen në
një të rasteve të shumëfishta. Edhe pse politikanët janë shprehur publikisht se në listën e
zgjedhësve gjenden dhjetëra mijëra pasaktësi, këto deklarata nuk duket të mbështeten nga numri
i kufizuar i rasteve të raportuara.

[Albo]

Raporti paraprak: “Zgjedhjet, në përputhje me standardet e OSBE-së dhe të KE-së”

Gjatë ditës së djeshme misioni ndërkombëtar për vëzhgimin e zgjedhjeve publikoi raportin paraprak të zgjedhjeve të datës 28 qershor në Shqipëri. “Zgjedhjet vlerësohen për përputhshmërinë me angazhimet e OSBE-së dhe standardet e Këshillit të Europës për zgjedhje demokratike, si edhe me legjislacionin shqiptar. Kjo deklaratë e konstatimeve dhe përfundimeve paraprake nxirret përpara mbylljes së procesit. Vlerësimi përfundimtar i zgjedhjeve do të varet në mënyrë të ndjeshme nga ecuria e fazave të fundit të procesit zgjedhor, në mënyrë të veçantë nga numërimi i votave, mbledhja e rezultateve”, - shkruhet në raportin e OSBE/ODIHR-it, KE-së dhe NATO-s. Megjithëse në raport theksohet së është vërejtur progres i prekshëm, gjatë procesit zgjedhor janë shënuar një sërë problemesh, kryesisht teknike. “Zgjedhjet parlamentare të datës 28 qershor në Shqipëri shënuan progres të prekshëm përsa i përket kuadrit ligjor, i cili u miratua në mënyrë konsensuale nga të dyja partitë kryesore dhe procesit të regjistrimit dhe identifikimit të zgjedhësve, një proces që më parë kishte qenë burim polemikash. Këto përmirësime u eklipsuan nga politizimi i aspekteve teknike të procesit nga partitë politike dhe nga shkeljet që u vëzhguan gjatë fushatës zgjedhore, elemente këto që zbehën besimin e publikut në procesin zgjedhor”, - shkruhet në raport. Në raport është bërë e ditur se procesi i pajisjes së qytetarëve me karta identiteti u shoqërua me akuza të ndërsjella midis partive politike. “Nisja me vonesë e shpërndarjes së kartave të identitetit, mungesa e kapaciteteve administrative dhe të metat teknike kontribuuan që kjo çështje të bëhej një nga çështjet më të kontestuara të këtyre zgjedhjeve.



Volfgang Grosruk (OSBE)
“Vendi ka fituar pjekuri, ka përparuar dhe shumë prej frikërave që kemi pasur vetëm disa muaj më parë nuk janë konkretizuar. Unë sigurisht jam i gëzuar për progresin që pamë, por janë ende një numër i konsiderueshëm çështjesh që duhen trajtuar, veçanërisht klima e polarizuar politike”

Korien Jonker (Këshilli i Europës)
“Këto zgjedhje treguan se populli shqiptar ka gjithë potencialin për të ndërtuar një shoqëri demokratike si ato në vende të tjera europiane. Tashmë bie një përgjegjësi shumë e madhe mbi autoritetet dhe aktorët kryesorë politikë në vend, të cilët duhet të punojnë shumë për të krijuar besimin e qytetarëve te procesi zgjedhor demokratik”

Brus Xhorxh (NATO)
“Raporti ynë shfaq zhvillime pozitive, por dhe disa negative në kryerjen e këtyre zgjedhjeve. Është bërë progres që nga zgjedhjet e fundit parlamentare të vitit 2005. Megjithatë, ende nevojiten përpjekje të mëdha nga të gjitha forcat politike, me qëllim përmbushjen e standardeve të kërkuara ndërkombëtare”

Odrei Glover (ODIHR)
“Kodi i ri Zgjedhor, i miratuar me konsensusin e të dyja partive kryesore politike, prezantoi një sërë përmirësimesh dhe garancish të rëndësishme, veçanërisht përsa i përket regjistrimit dhe identifikimit të zgjedhësve. Është për të ardhur keq, pasi niveli i lartë i mosbesimit mes palëve, përdorimi i aktiviteteve zyrtare për qëllime fushate dhe akuzat për presion mbi zgjedhësit nuk e rritën besimin e publikut në procesin zgjedhor”



Nr/Org. STANDARDET ODIHR PA OSBE PACE AP NATO
1 Kuadri ligjor + + + +
2 Karta e identitetit + +
3 Fushata zgjedhore - - (dhunë) - -
4 Administrata - - -
5 Partitë politike - - - -
6 KQZ-ja +
7 BMMedias -
8 Media - -
9 Mbyllja e qendrave të votimit - -
10 Numërimi i votës -? -
11 Kolegji Zgjedhor +
12 Ref. qeverisë -
13 Monitorimi
14 Policia + +
15 Votimi familjar - - - -
16 Qeverisja vendore - - -
17 Financimi i partive - - -


Albania



Raportin e plote mund ta lexoni ketu:
http://www.osce.org/documents/odihr/...6/38556_sq.pdf

[Albo]

Presidenca e BE-së: “Krijoni sa më parë qeverinë e re”

Solana dhe Rehn mirëpresin raportin paraprak të OSBE-së. Presidenca çeke e BE-së përshëndet procesin e qetë dhe të paqmë zgjedhor

Eljona Ballhysa

Presidenca e Bashkimit Europian, në një deklaratë për shtyp, ka përshëndetur dje procesin e qetë zgjedhor të zhvilluar në Shqipëri, ndërsa u ka bërë thirrje partive politike që të krijojnë sa më parë qeverinë e re në mënyrë që të vazhdojnë reformat drejt integrimit të vendit në BE. Shefi për Politikën e Jashtme dhe Sigurinë në BE, Havier Solana, komisioneri për Zgjerimin, Oli Rehn, si dhe ambasadori i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, John L. Withers, përshëndetën raportin paraprak të publikuar dje nga misioni ndërkombëtar i vëzhguesve. Vlerësimi i procesit zgjedhor nga faktori ndërkombëtar ka rëndësi për proceset integruese të vendit në BE dhe kryesisht për liberalizimin e vizave dhe marrjen e statusit të vendit kandidat.
Vetëm pak kohë më parë kryeministri Sali Berisha aplikoi për statusin e vendit kandidat në BE dhe kushti parësor ishte zhvillimi i zgjedhjeve sipas standardeve ndërkombëtare. Ndërkohë që objektiv parësor i vendit është përfitimi i liberalizimit të vizave. Vendimi për liberalizimin e vizave për vendet e Ballkanit pritet të merret më 15 korrik nga vendet e BE-së.

Solana

“Presidenca çeke e Bashkimit Europian përshëndet procesin e qetë dhe të paqmë zgjedhor që u zhvillua në Republikën e Shqipërisë. Ne përshëndesim qytetarët shqiptarë për këtë arritje. Zgjedhësit treguan lidhjen e tyre të fortë me vlerat demokratike të shfaqura gjatë procesit zgjedhor dhe e shprehën atë nëpërmjet një procesi domethënës”, - shkruhet në deklaratën për shtyp të Presidencës së BE-së.
Më tej shënohet se Presidenca e BE-së ka mbajtur shënim konkluzionet paraprake të misionit ndërkombëtar të vëzhguesve duke konfirmuar përmirësimin e procesit zgjedhor në Shqipëri, por gjithashtu duke numëruar një numër problemesh të vëna re gjatë përgatitjes së procesit, por edhe gjatë ditës së votimit. Nga ana tjetër, Presidenca e BE-së thekson se përmbyllja në bazë të ligjeve të pjesës së mbetur të procesit zgjedhor ka rëndësi të veçantë. “Presidenca e BE-së nxit zhvillimin e dialogut konstruktiv midis partive politike për të krijuar sa më parë qeverinë e re dhe për të vazhduar reformat që janë në axhendë për ecurinë e mëtejshme të progresit drejt BE-së”, - theksohet në këtë deklaratë.

Olli Rehn
Komisioneri europian për Zgjerimin, Olli Rehn, duke iu referuar raportit paraprak të OSBE-së, është shprehur se përmirësimet janë eklipsuar nga politizimi i aspekteve teknike të procesit. Nëpërmjet një deklarate të tillë Rehn ngarkon me përgjegjësi forcat politike të përfshira në fushatë. “U vura në dijeni mbi konkluzionet paraprake të OSBE/ODIHR-it, në të cilat nënvizohet se në disa fusha janë bërë përparime konkrete. Sidoqoftë, këto përmirësime u eklipsuan nga politizimi i aspekteve teknike të procesit zgjedhor si dhe dhuna e vërejtur gjatë fushatës zgjedhore”, - është shprehur Rehn. Ndërkaq, komisioneri europian e ka cilësuar ditëm e zgjedhjeve të qetë dhe paqësore. “Pati përmirësime të lehta përsa i përket procesit të votimit, edhe pse u vunë re disa shkelje procedurale. Jam dakord me deklaratën e misionit të vëzhgimit të zgjedhjeve të OSBE/ODIHR-it, sipas së cilës vlerësimi përfundimtar i zgjedhjeve nuk mund të bëhet para numërimit të votave dhe para nxjerrjes së rezultateve. Sidoqoftë, këto zgjedhje nxjerrin në pah qartësisht nevojën që lidershipi politik shqiptar, i të gjitha kaheve politike, të punojë shumë në mënyrë që të zhvillojë në të ardhmen zgjedhje që janë në përputhje të plotë me standardet ndërkombëtare dhe që të gëzojnë besueshmëri të lartë të zgjedhësve shqiptarë”, - është shprehur Rehn.

Solana
“Presidenca e BE-së nxit zhvillimin e dialogut konstruktiv midis partive politike për të krijuar sa më parë qeverinë e re dhe për të vazhduar reformat që janë në axhendë për ecurinë e mëtejshme të progresit drejt BE-së”

Oli Rehn
“Këto zgjedhje nxjerrin në pah nevojën që lidershipi politik shqiptar, i të gjitha kaheve politike, të punojë shumë në mënyrë që të zhvillojë në të ardhmen zgjedhje që janë në përputhje të plotë me standardet ndërkombëtare”


Albania
30 Qershor 2009

[Guri i Kuq]

Mua më bëjnë përshtypje më shumë reagimet e atyre që me zemer gëzohen kur dëgjojnë një gjysëm-fjale,shpifje ose trillim me të cilat përbaltet vendi vet....nga ndonjë raportim i të "mdhejve" të Evropës....
Më ngjanë se e kam kuptuar motivin e legjendes së Rozafës.....!

[tias]

Socijalistet te kthehen ne kuvend.