A na mjaftojne 4 fe?

[chino]

Megjithese nuk jam jurist, po jap nja dy mendime:
Para disa muajsh, bazuar ne Kushtetuten e Shqiperise, u nenshkruan marreveshje ndermjet shtetit shqiptar dhe 4 besimeve tradicionale ne Shqiperi, pak vone vertet por u nenshkruan.
Ne keto marreveshje paraqiten te drejtat dhe detyrimet dypaleshe ndermjet shtetit dhe 4 komuniteteve fetare tradicionale.
Pra mbi mbi kete baze shteti ka vendosur raporte te caktuara dhe detyrime reciproke.
Pra shteti nuk mund te veproje ne menyre abuzive ndaj ketyre besimeve.

Me sektet (ose fete si protestanizmi), te cilat nuk jane tradicionale, marreveshje te tilla nuk jane lidhur dhe besoj nuk kane per t'u lidhur, sepse kete nuk e lejon Kushtetuta.

Te paturit e nje te drejte kushtetutore (liria e praktikimit dhe zbatimit te fese) nuk kerkon patjeter nje marreveshje ne mes te shtetit dhe institucionit fetar/spiritual.

Argumenti:
Te drejtat themelore (kushtetutore) qellimin e tyre primar e kane ne mbrojtje kunder shtetit, instancave te tij vec e vec. Shembull: Cfare vlere do te kishte e drejta ime kushtetutore per shprehje te mendimit te lire, nese Qeveria ka te drejte te kufizoje kete te drejte sipas deshires se saj? Qeveria eshte institucion i zevendesueshem ne kete shembull me p.sh. policine, prokurorine, entet tjera te ndryshme. Nese polici thote "une kam te drejte te vendos mbi ty se ku i ka kufinjet e drejta jote kushtetutore e shprehjes se mendimit te lire", atehere kjo e drejte per mua nuk ekziston fare. Kjo tregon se te drejtat themelore mbrojne parimisht kunder nderhyrjeve nga instancat shteterore ne to. Fund i argumentit.

Nga kjo rezulton apo behet i kuptueshem parimi i quajtur shtet i se drejtes, si dhe nenparimi i sundimit te ligjit. Ky parim parasheh se per cdo nderhyrje ne te drejta kushtetutore nevojitet patjeter ligj. Jo ligj komunal, krahinor apo tjeter. Por ligj parlamentar. I dalur nga parlamenti ne formen/formalitetet e parapara ne Kushtetute dhe vetem ne saje te asaj qe sipas ligjdhenesit (parlamentit) shihet si e perputhshme me Kushtetuten ne teresi.

Nga kjo del se marreveshjet e Qeverise me kete apo ate religjion (perfaqesuesit) nuk "mohojne" te drejtat kushtetutore te sekteve apo feve tjera. Nevojitet ligj parlamentar per kete "mohim".

Me argumentin se nuk ben pjese ne fete tradicionale dhe nuk ka te drejte te shtrihet si vaji ne laker, duke perdorur mjetet financiare dhe politike (me te cilat eshte e pasur). Mendoj se edhe ne forum eshte gabim qe eshte hapur ky forum protestant, duke e barazuar ate me besimet tradicionale te shqiptareve dhe lejohet te beje karshillek me to.
Personalisht nuk mund te jem aq tolerant sa te toleroj nje fe qe e konsideron homoseksualizmin si te drejte natyrale te njeriut. Nuk e di per te tjeret, por besoj se shumica e kane kete mendim.

Eshte e lehte per shtetin te veproje ne drejtim te nxjerrjes jashte ligjit te tyre me gjithe argumentet e perdorura si: homoseksualizmi, vetevrasjet e femijve, shkelja e traditave shqiptare, motivimi financiar dhe politik, etj.

Ne kete rast shteti shqiptar ka te drejten por edhe detyrimin te mbroje mireqenien shpirterore te shtetasve te vet.

Po Protestatizmi e sheh veten si fe. Dhe si fe - krahasuar me tjerat - me te mirat dhe te keqijat e tij. Protestantizmi do te mund te te argumentonte kunder mendimit tend keshtu: Kur ti, Ilia, thua se une nuk jam fe, sepse predikoj homoseksualitetin, ti jep te kuptosh se i ke disa vlera, me te cilat me gjykon. Kur une thyej vlera tua, thua s'jam fe. Por cilat jane keto vlera ne teresi? A ke vetem vleren e quajtur "jo homoseksualitetit" apo ke edhe tjera? Cilat jane ato dhe ne cilen renditje qendrojne me njera tjetren? Te pyes, sepse une kam informacione te sakta se ka fe tjera qe thyejne me predikimet e tyre drejtperdrejt vler kushtetutore..

Me kete kunderargumentimin hipotetik te Protestantizmit dua te te them se Protestantizmi nuk eshte e fetmja fe / i vetmi sek, i/e cili/a thyen "vlera". Ka fe qe ndalon homoseksualitetin, por predikon mjaft sjellje tjera, te cilat poashtu thyejne vlera. Nese shteti thote - sic kerkon ti - te ndalohet Protestantizmi per arsye se ai nuk eshte, dhe fe ai nuk eshte, sepse praktikon homoseksualitetin, atehere ti i jep shtetit te drejten te gjykoje mbi fete. Dhe kur shteti gjykon mbi fete, ai nuk ka norma gjykuese (vlera) tjera, pos ato te Kushtetutes. Dhe nese shteti i perdor normat kushtetutore per gjykim, ai do te duhej te ndalonte edhe fete (jo vetem sektet).

As argumenti yt, se Protestantizmi nuk eshte fe tradicionale, nuk me duket shume bindes. Pse? Sepse Protestantizmi do te mund te kunderargumentoje keshtu: Ne demokraci, ne te cilen ti, i nderuar shtet, thirresh cdo te dyten fjali ne Kushtetute, eshte e parapare nje e drejte qe parasheh (perafersisht) te drejten e seciles pakice per te u bere shumice. Secili subjekt juridik (bartes i te drejtave kushtetutore) ka te drejten per mundesim te prejmarrjes se drejte dhe barabarte ne jeten politike dhe sociale te vendit. Kjo eshte arsyeja perse ti, shteti, u pranon te gjitha partive politike te njejtat mundesi per depertimin e tyre ne shoqeri. Nese une nuk qenkam fe, sepse nuk qenkam tradicionale, atehere edhe nje parti politike qe eshte themeluar vitet e fundit (p.sh. Partia e Mbrojtjes se Ambientit) nuk meritonka te jete parti. Sepse as kjo nuk eshte tradicionale. Pastaj ne Shqiperi ka edhe fe tjera, te cilat nuk mund te shihen si tradicionale. P.sh. Islami. Edhe kjo fe nuk ekzistoi tere kohen krahas ekzistences se Shoqerise Shqiptare. Eshte e vertete, Islami ekziston me disa shekuj tani. Por me shpjego se ku e ven ti kufirin per te definuar fjalen "tradicionale". Sa kohe duhet te kem ekzistuar, qe te me pranosh si "tradicionale"?



*

[chino]

Sipas pikes 5, te nenit 10 te Kushtetutes, marredheniet mes bashkesive fetare me shtetin rregullohen me marreveshje. Para pak muajsh u lidhen keto marreveshje me 4 bashkesite tradicionale ne Shqiperi.
Nga ky moment sektet e tjera jane automatikisht jashte ligjit, vec ne u lidhshin marreveshje me pas, gje qe nuk ka te ngjare. Ose, pastaj nuk mund te quhen me bashkesi fetare, por dicka tjeter.

Po, por a thote neni qe solle ti se ato fe apo organizata spirituale qe nuk kane "marreveshje" me Keshillin e Ministrave nuk kane te drejta themelore?


*

[ilia spiro]

Po, por a thote neni qe solle ti se ato fe apo organizata spirituale qe nuk kane "marreveshje" me Keshillin e Ministrave nuk kane te drejta themelore?


*

Ketu nuk mbetem i ngurte ne mendimin tim. Sepse edhe me 4 bashkesite tradicionale shteti lidhi marreveshje 11 vjet pas hyrjes ne fuqi te kushtetutes, ku para ketyre marreveshje edhe keto bashkesi i binte te ishin jashte ligjit.
Nga ana tjeter keto marreveshje duhet te ratifikohen nga parlamenti, qe me sa di une eshte bere.
Dakord, qe nuk mund te heqesh te drejtat e organizatave dhe sekteve e feve jo tradicionale, por nga pikepamja juridike a mund te quhen ato me bashkesi fetare.. Sepse qe te jene te tilla duhen marreveshjet dhe ratifikimi ne parlament.

Dakort, me ty qe te drejtat mund te hiqen vetem me ligj parlamenti.

[ilia spiro]

Po Protestatizmi e sheh veten si fe. Dhe si fe - krahasuar me tjerat - me te mirat dhe te keqijat e tij. Protestantizmi do te mund te te argumentonte kunder mendimit tend keshtu: Kur ti, Ilia, thua se une nuk jam fe, sepse predikoj homoseksualitetin, ti jep te kuptosh se i ke disa vlera, me te cilat me gjykon. Kur une thyej vlera tua, thua s'jam fe. Por cilat jane keto vlera ne teresi? A ke vetem vleren e quajtur "jo homoseksualitetit" apo ke edhe tjera? Cilat jane ato dhe ne cilen renditje qendrojne me njera tjetren? Te pyes, sepse une kam informacione te sakta se ka fe tjera qe thyejne me predikimet e tyre drejtperdrejt vler kushtetutore..

Po! Ke te drejte, por ka disa tradita ne kulturen shqiptare te cilat duhet te merren parasysh besoj, pavaresisht se kushtetuta evropiane i ka ligjeruar martesat mes homoseksualeve.
Megjithe krizen morale, prape nuk ka shkuar puna deri aty sa homoseksualizmi te konsiderohet si e drejte nga mentaliteti shqiptar. Dhe ketu ku mentalitet eshte i drejte.
A duhet ligjeruar ky mentalitet i drejte, pyes.
Po perqendrohem vetem tek homoseksualizmi, por ka shume gjera te tjera tek keto sekte, te cilat ndalojne njerezit rruges dhe i joshin per tu bere anatare te tyre. Ketu te gjithe kane te njejtin stil, protestanizmi, ungjilloret, deshmitaret e jehovait, etj. Duket se te gjitha rrjedhin nga i njejti burim.

[jarigas]

Megjithe krizen morale, prape nuk ka shkuar puna deri aty sa homoseksualizmi te konsiderohet si e drejte nga mentaliteti shqiptar. Dhe ketu ku mentalitet eshte i drejte.
A duhet ligjeruar ky mentalitet i drejte, pyes..

E drejta dhe e shtrembera, shpesh jane pozicione subjektive.....Pyetja me vend do te ishte nje tjeter per mendimin tim":A i vjen ndonje e keqe popullit shqiptar, nga bijt e tij homoseksuale??"...kesaj pyetjeje duhet ti pergjigjesh........

Po perqendrohem vetem tek homoseksualizmi, por ka shume gjera te tjera tek keto sekte, te cilat ndalojne njerezit rruges dhe i joshin per tu bere anatare te tyre. Ketu te gjithe kane te njejtin stil, protestanizmi, ungjilloret, deshmitaret e jehovait, etj. Duket se te gjitha rrjedhin nga i njejti burim.

....ndoshta sot na jep bezdi kur na ndalojne rruges apo trokasin neper shtepi keta njerez qe besojne se kryejne nje mision te shenjte, por a mund te me thuash se si u perhap krishterimi ne Evrope(apo edhe ortodoksizmi)???
...apo te sillemi si neper vendet fetare ku denohet perhapja e feve te tjera pos asaj qe eshte ne fuqi??te behemi talebane thua ti??
...nuk vjen asgje e keqe nga njerezit qe profesojne fe te tjera, rendesi ka qe te mos cenohen te drejtat themelore te nje qytetari.....apo jo??

[gjirfabe]

Mendimin tim e kam dhene pothuajse, megjithate po e permbledh me pyetjen e fundit: Une mendoj se shteti shqiptar duhet te nderhyje dhe t'i nxjerre jashte ligjit keto sekte.


Ju faleminderit per mirekuptimin.

Perpara se shteti shqiptar te meret me sektet e tjera fetare, qe ju hyne ne pjese atyre egzistuse tradicionale, duhet te zboje Janullatosin.

Eshte nje pune qe shteti shqiptar e ka bere dikur, duke zbuar dhespotin grek te Korçes, per arsyen e thjeshte se binte ndesh me klauzolat e Kishes Autoqefale Shqiptare.



Nga nje

Besimtar Shqiptar

[chino]

Ketu nuk mbetem i ngurte ne mendimin tim. Sepse edhe me 4 bashkesite tradicionale shteti lidhi marreveshje 11 vjet pas hyrjes ne fuqi te kushtetutes, ku para ketyre marreveshje edhe keto bashkesi i binte te ishin jashte ligjit.

Po pra. Argument shume logjik.

Nga ana tjeter keto marreveshje duhet te ratifikohen nga parlamenti, qe me sa di une eshte bere.

Qe ratifikohen nga Parlamenti, nuk nekupton se ato qe nuk kane marreveshje mbesin pa te drejta themelore. Mund te thuhet se mbesin jasht pakos se marreveshjeve, por jo pa te drejtat kushtetutore. Marreveshjet e bera sipas nenit 10.5 bartin te drejta dhe obligime ne mes te shtetit dhe bashkesive fetare pjesemarrese ne marreveshje. Keto nuk jane te obligueshme per ato bashkesi tjera fetare apo ato sekte apo ato organizacione spirituale, te cilat nuk marrin pjese ne marreveshje. As nuk mund te "justifikohet" ndonje shkurtim i te drejtave te tyre kushtetutore me ane te marreveshjeve. Sepse atehere kjo i bie se Kushtetuta Shqiptare lejon marreveshje ne dem te dikujt tjeter, pra une dispozoj mbi te drejtat tua kushtetutore.

Dakord, qe nuk mund te heqesh te drejtat e organizatave dhe sekteve e feve jo tradicionale, por nga pikepamja juridike a mund te quhen ato me bashkesi fetare.. Sepse qe te jene te tilla duhen marreveshjet dhe ratifikimi ne parlament.

...

Kjo qe thua ti, me duket jep te kuptosh se ti mendon se "marreveshjet" jane element konstitutiv per nje fe. Nuk besoj se eshte keshtu. Nese marrim perseri argumentin tend (11 vite pas Kushtetutes u bene marreveshjet), duhet te themi se bashkesite fetare ekzistuan para marreveshjeve. Prandaj keto nuk mund te jene element konstitutiv.

Pastaj kemi edhe nje problem fare tjeter. Po e zeme se eshte e mundur te ju mohohet emertimi bashkesi fetare. Cfare ndodhe atehere? Cilat pasoja kemi? Sipas Kushtetutes nuk u takojne vetem bashkesive fetare te drejtat themelore si e drejta per te u mbledhur bashke ne nje shoqate apo organizate. E drejta per te i japur shoqates drejtim spiritual. E tjera. Keshtu qe prap se prap do te kishim "sekte". Edhe pse keto atehere nuk do te ishin bashkesi fetare (te pajisura me te drejtat dhe obligimet qe kane keto te fundit). Aktive do te ishin prap se prap, Kjo eshte arsyeja perse Perendimi "vlon" nga to (ka shume).

Por prap se prap argumenti yt nuk me duket aspak i gabueshem, kur thua se duhet te kete nje mundesi kufizimi/sanksionimi i disa organizatave me qellime e predikime te antivlerave si p.sh. homoseksualizmi. Madje une jam per te mos u ndalur tek kjo antivlere fare, por per te zbatuar te gjitha vlerat kushtetutore. Besoj se kjo gje do te ndodhe ne Shqiperi. Jo ne te ardhmen e shkurter, por sapo te jete hulumtuar e shpirteruar Kushtetuta Shqiptare ne popull e sidomos ne instancat qe merren me interpretimin e saj (Kuvendi, Gjykata Kushtetuese). Te drejten per interpretim nacional te Kushtetutes (ne saje te kontraktave ndershteterore) e ka cdo shtet. Te shpresojme se Gjkata Kushtetuese ne te ardhmen e perdor kete te drejte ashtu sic deshirojme ne dy.


*

[chino]

E drejta dhe e shtrembera, shpesh jane pozicione subjektive.....Pyetja me vend do te ishte nje tjeter per mendimin tim":A i vjen ndonje e keqe popullit shqiptar, nga bijt e tij homoseksuale??"...kesaj pyetjeje duhet ti pergjigjesh........

Si ta merr mendja, ka apo nuk ka dem?

Perkunder gjithe tolerances qe me karakterizon, jo qe i them vetit, por edhe tjeret, kisha thene nje gje: Toleranca nuk eshte vetqellim. Nuk e shoh te sakte te thuash jam tolerat per shkak te te qenurit tolerant. Si nuk mund te jete i demshem nje mendim, i cili i praktikuar nga shumica do te nenkuptonte pushimin e ekzistences se kombit (njerezimit)? Duhet te perdoresh kriter tjeter per te arsyetuar tolerancen ndaj dukurise ne fjale. Se po perdore "demin" si kriter, nuk ka vend per tolerance me.


*

[mesia4ever]

Por, sic dihet pas viteve '90, ne Shqiperi u shfaqen edhe mjaft sekte te ndryshme, te cilat mbijne si kerpudhat pas shiut, si: protestante, ungjillore, deshmitaret e jehovajit, mormonet,.....etj., te cilet u perpoqen dhe perpiqen per te perhapur ideologjite e tyre , kryesisht nepermjet blerjes se anetareve, ne kushtet e varferise se shqiptareve. Keshtu anetareve te ketyre sekteve u ofrohen ndihma, bursa shkollore, pasaporta per jashte shtetit, kurse private falas, etj.

Cili shtet te ofron pasaporte per pranim te nje besimi!? S'je aspak real. Ma thuaj nje shtet ne bote qe te ofron pasaport nese pranon nje besim te caktuar? Kete se ben as Arabia Saudite. Bursa shkollore, ndihma, kurse private falas jane te mirepritura nga secili person, i cfaredo besimi nese nuk ka ne te indoktrinim. S'munet paraja te te bej 'rob' te dickaje, ndoshta mundet perkohesisht por jo per tere jeten.

[chino]

Po! Ke te drejte, por ka disa tradita ne kulturen shqiptare te cilat duhet te merren parasysh besoj, pavaresisht se kushtetuta evropiane i ka ligjeruar martesat mes homoseksualeve.
Megjithe krizen morale, prape nuk ka shkuar puna deri aty sa homoseksualizmi te konsiderohet si e drejte nga mentaliteti shqiptar. Dhe ketu ku mentalitet eshte i drejte.
A duhet ligjeruar ky mentalitet i drejte, pyes.
Po perqendrohem vetem tek homoseksualizmi, por ka shume gjera te tjera tek keto sekte, te cilat ndalojne njerezit rruges dhe i joshin per tu bere anatare te tyre. Ketu te gjithe kane te njejtin stil, protestanizmi, ungjilloret, deshmitaret e jehovait, etj. Duket se te gjitha rrjedhin nga i njejti burim.

Qe kushtetutat europiane kane perligjur martesat homo, eshte ceshtje e nderlikuar dhe para se gjithash: Jo obligative per instancat qe kane monopolin e interpretimit te Kushtetutes Shqiptare.

E nderlikuar per arsye se (vleresim imi, pra jo "obligativ") Europa ka munguar evitimin e zhvillimeve te tilla me kohe. Sikur Europa te kishte sanksionuar penalisht martesat homo, keto sot me siguri te madhe nuk do te kishin permasat qe i kane marrur sot. Kjo nuk nenkupton se une predikoj shkurtime te palejuara te te drejtave kushtetutore. Sepse qe e drejta per martese me gjini te njejte nuk ishte e drejte kushtetutore qe ne fillim te kezistimit te kushtetutave europiane, kete e dijme te gjithe. I vetmi argument, me te cilin depertuan keto te drejta ne "legjitimitet" ishte se (sipas juristeve europiane) kushtetuta paska obligim te pershtatet ne rrethanat themelore shoqerore, pra edhe ne zhvillimet qe ndodhin me kohen. Kjo me fjale tjera i bie: Nese nje dite kemi shume njerez qe duan poligamine, atehere kushtetuta duhet te pershtatet ne kete "trend". Kjo nuk ka nevoje patjeter te jete keshtu. Ketij mendimi mund t'i vesh kunder mendimin se kushtetutat (cka eshte e pranuar kudo ne Perendim) kane edhe nje funksion edukimi te shoqerise. Nje funksion vleradhenes. Keshtu qe nese kete funksion (vleradhenes) e perjeteson me kohen, parandalon zhvillimin e shoqerine ne drejtim te antivlerave.


*