Serbo-ortodoksizimi dhe islamizimi i nje shqiptari - ka dallim?

[Anesti_55]

[QUOTE=chino;2348467]Kemi dy raste:

Rasti i pare: Nje shqiptar nga Kosova eshte islamizuar gjate pushtimit osman. Me islamizimin e tij, ai ka hedhur poshte shumicen e traditave te familjes, fisit, rrethit dhe kombit te tij. Ka ruajtur gjuhen, edhe pse e ka barbarizuar me te gjitha ato terme islame te cilat jane te paperkthyeshme ne shqip.

Rasti i dyte: Nje shqiptar nga Kosova ka pranuar serbo-ortodoksine gjate pushtimit jugosllav. Me serbo-ortodoksizimin e tij, ai ka hedhur poshte shumicen e traditave te familjes, fisit, rrethit dhe kombit te tij. Ka ruajtur gjuhen, edhe pse e ka barbarizuar me te gjitha ato terme serbo-ortodokse te cilat jane te paperkthyeshme ne shqip.

QUOTE]

A mund te me thoni a ka ndryshime ne mardheiet mes serbeve dhe dy grupimeve te shembullit te mesiperm?

[arvaniti.korca]

Postimi yt i pare me te cilin do te pajtohesha ne pergjithesi. Ketu ke harruar pak menesine krishtere.
Skenderbeu mit apo realitet. Skenderbeu e zuri vendin me te larte ne pediestalin e heronjeve te shqiptarise , mu per ate se ai udhehoqi, luftoj dhe organizoj nje shtet qe ne thelb kishte interesat e etnise arber- shqiptare e jo fene. Rilindasit tane e morren figuren e Skenderbeut per pike referimi, mu kete cilesi e jo pse ai ishte i pagan, katolik, ortodoks, apo musliman edhe pse quditerisht tek ai puqen te gjitha keto. Koheve te fundit eshte hapur nje debat dhe po shtrohet pyetja a eshte mitizuar figura e Skenderbeut dhe neqofte se po, a duhet te demitizohet, apo duhet te ruhet miti per te. Nje debat i ketij lloji ishte para nje muaj e me shume ne TV Klan.

SHKOZA nga Prizreni

Kush e hapi debatin per Skenderbeun edhe pse ne nje kohe enteresante per Shqiptaret ne balkan; si ka mundesi qe eshte kaq koincidence me rimat fundamentaliste islamist parallel me pseftoakademikerine serbomadhe?
C'fare reagim bajn greket qe nuk hodhen dot asnje gurr kunder osmanliut se ishen zhdukur si etni nga ata qe ju falen sot, Bizantiumi;
Ne kohe kurr historiografia e botes e sidomos ajo rajonale-pervec slavve grekve edhe turqve- eshte angazhuar per komplimentimin e rolit te Skenderbeut per vendet etyre ose evropes, pse njekohesisht dolen edhe debatet per rolin identitetin edhe cdo lloi demagogji anti-historike edhe pseftoskence?
Pse duhet shqiptaret te merren me keto kur e vetmja force qe rrezon differencat fetare edhe te pjella nga coptimi edhe akupimi trojeve betet figura e Gjerg Kastriotit edhe sot?
Enteresant akoma kur resistenca me luft ne Kosove e motivuar nga figura e Skenderbeut e shprehur edhe ne betimet etyre rezultoj ne lirimin e nje pjeses te akupuar menjehere u gjallen diskutimet per figuren, origjinen, rolin edhe sidomos abskurantismi fetare reth Skenderbeut.
Mendoj se te gjith shqiptaret jan ne dijeni se kush merzitet edhe pse?

[Anesti_55]

Nese lexon te gjitha shkrimet del se kemi dy grupime me qendrime te ndryshme,mbi historine.Natyrisht kjo ndodh sepse vet shqipetaret jane nje produkt pushtuesish. Pushtuesi e ka kohe qendrimin te kufizuar ne token e huaj. Keshtu Shqiperia ka dy lloj atdhetaresh, ata qe e duan dhe e mbrojne ate si vendin e botes se lire dhe qyteteruar, ku e ka vendosur vete zoti. Dhe lloji tjeter, ata me deformimimin mbetes fatal mesjetar, qe vazhdojne ta trajtojne token shqiptare dhe vehten, si nje zgjatim aziatik.Shoh qe keto te fundit bejne perpjekje per te minimizuar mitin e heroit tone kombetare.Kerkojne te gjejne arsyen si te pervecme dhe jo arsyet ne shumes per te cilat luftoi Ghergj Kastrioti.
Synohet paderjesisht te mohohet se luftoi per krishterimin, se gjoja ne qenka talle me Papen,se nuk kemi fakte qe te kete bashkepunuar me popujt e tjere te krishter. Por nese nuk ka fakte nuk do te thote se nuk eshte e vertete.Perderisa kemi rastin qe Muzakajt morren pjese me serbet ne fushe kosove, pra si nje bashkesi e krishtere kunder turqise, nuk ka si te ndash Gjergjin nga kjo fryme, kur dihen mardheniet e Kastriotit me Muzakjt.Pra nese atij i ra per pjese te luftoje i vtem nuk do te thote qe lufta e tije nuk kishte identitet fetar.Ju kerkoni te gjeni dokumnte qe te percaktonin identitetin fetar te Gjergj Kastriotit kur e dini mire se ai vet ishte nje produkt i pushtuesit.Ai nuk mund te ishte ne sjelljen e tij si nje produkt i krishter, perderisa i kishte munguar nje edukim i tille.Por nuk mund te mohojme se ai u kthye per ta rigjete ate.Dikush kerkon te hedhe idene se ai luftoi per hakmarrje per vrasjen e vellezerve, por c'te keqe ka nese brenda kesaj lufte 25 vjecare te jete dhe ky synim?Vrasja eshte nje fakt i dhunes se pushtuesit ndaj familjes se tij, por qe ta perdoresh kete fakt per te erresuar apo imoralizuar, aspiraten per te cilen ai luftoi , per lirine e kombit ( dhe nese nuk egzistonte si term fjala komb, egzistonte fjala e barsavlefshme arberi) dhe brenda kesaj jane te gjitha dhe hakmarrja personale, dhe hakmarrja e pergjithshme.Te gjithe ato qe ju bashkuan atij e kishin nga nje drame dhe brenda kesaj drame ishte dhe identiteti fetar.25 vjet e luftes se Gjergj Kastrioti jane pjesa me e lavdishme e cila na jep nder dhe na bashkon me popujt europiane.
Ju islamikeve ju bej thirrje te reflektoni, me mire vone se kure, te rigjeni identitetin tuaj te vertete.Kete jo ne idene se eshte njera me e mire se tjetra, por per te vene ne vend nderin e humbur.
Ne luften e kosoves ju kosovaret ne c'krah jene rreshtuar?

[Testim]

Argumenti i "gjuhes se perbashket shqipe" nuk pi shume uje kur vjen fjala tek proceset komb-formuese. Nese sllavonishtja qe flitej e perdorej ne ritin fetar te gjithe popujve sllave qe nga Siberia e larget e deri ne Ballkan do te merrej si baze per identitetin e sllaveve, sot nuk do te kishim dhjetra popuj me identitete kombetare ndryshe, edhe pse ndajne nje race edhe nje gjuhe. Dhe te njejtin argument mund ta perdoresh edhe sot e kesaj dite me shqiptaret ne dy anet e kufirit Shqiperi e Kosove: sikur gjuha e perbashket te mjaftonte per te krijuar nje shtet apo nje komb, kjo do te kish ndodhur me kohe.

Vazhdimisht je duke e ngatërruar kombin me shtetin. Kur themi "kombi shqiptar", këtu kemi parasysh shumë më tepër se sa "shteti shqiptar".

Ndoshta për mentalitetin zviceran, kombi e shteti janë një, por jo edhe për mentalitetin shqiptar.

Atëherë çka ndikoi që Shqipëria, Maqedonia, Malsia, Çamëria e Kosova të jenë të ndara?

Ti me sa duket e paske fjalën tek feja. Por unë nuk shoh ndonjë shtet shqiptar-ortodoks, as ndonjë shtet shqiptar-musliman, as ndonjë shtet shqiptar-katolik.

Shqipëria e sotme administrative, nuk asnjë, po e theksoj ASNJË, veçori që e bën të dallueshme nga Kosova. Nëse nuk e kupton tash, ta spjegoj në replikën e radhës.

Pra shqiptarët, shpirtërisht janë të bashkuar. Nën emrin shqiptar, nën kulturën dhe historinë e përbashkët, dhe në aspiratën për të qenë një shtet, ose të paktën jeta jonë të funksionojë asisoji, sikurse të ishim një shtet.

Ky bashkim pra është shpirtëror, edhepse ti kundërshton, por nuk se çfarë të jetë tjetër, përderisa nuk kemi shtet të përbashkët, por identifikohemi si një komb. Vetë flamuri ynë si simbol, ka funksion shpirtëror.

Kombe të bashkuara me anë të fesë, janë vetëm ato kombe që u krijuan nga interesat perandorake megalomane, psh Britania anglikane, Prusia protestante, Rusia, Serbia, Bizanti, Bullgaria, ortodoksë, etj.

Kështuqë padrejtësitë historike që na i kanë bërë Turqia djathtas, Sllavo-Grekët në mes, dhe Evropa andej në anën e majtë të hartës, nuk kemi të drejtë, e as që guxojmë ta mendojmë, që t'a mveshim si fajësi, mungesës së fesë së përbashkët.

Tash kur është koha që të tjerët të kërkojnë falje për padrejtësitë historike që na i kanë bërë, del një shqiptar dhe thotë: "lëre se fajin e kemi pasur ne që nuk kemi pasur fe të përbashkët".

Pikërisht gjuha shqipe pi ujë. Lidhja e Lezhës, u bazua në gjuhë, popull, identitet arbër. Të gjithë ishin arbër, dhe ai që disa e quajnë malazez, ai ishte vetë Shtjefën Gjurashi, një arbër i asaj kohe. Edhe sfetigradi nuk banohej nga bullgarë, por arbëreshë me fe tjetër nga ajo që kishin shumica arbëreshëve.

Pikërisht Lidhja e Lezhës krijoi kombin shqiptar. Deri atëherë Arianiti kishte luftu për vete, Balshaj për vete, Thopia për vete, Kastrioti për vete, dhe që të gjithë kundër njëri tjetrit, sepse ende ishin "popull" e jo "komb".

Lidhja e Lezhës krijoi një aso lidhje mes këtyre feudalëve, saqë kur Veriu i Shqipërisë sulmohej nga Venediku ose Turqia, aty luftonte edhe Jugu i Shqipërisë, edhepse nuk cënohej fare Jugu.

Ndërsa kemi serbë, boshnjakë e kroatë, tek shqiptarët kemi vetëm shqiptarë.

Krahasoje tani ate qe ti ke shkruajtur me lart mbi "identitetin fetar" me kendveshtrimin e Muzakes e Gjerg Kastriotit. Dhe pastaj ngushelloje veten me fjalet, "une jam nje pasardhes i denje i Kastriotit e Muzakes..."

Po Muzaka së pari ka përmendur lirinë që siç po shihet ka qenë e para, pra kryesorja, më pas tokën, pra atdheun. Dhe së fundi ka përmendur kishën e cila tashmë ishte ndarë së paku në tri degë: Serbe në veri, katolike në Veri, dhe Greke në jug. Atëherë cila?

Ndërsa unë përgëzoj veten ma fjalët: Jam pasardhës i denjë i Hyllit, Akilit, Paridit, Hektorit, Agronit e Teutës, Pirros, e një varg personalitete tjera pagane që aq shumë janë, sa do shkonte kjo ditë, po t'i shkruaj këtu që të gjithë.

Sa i përket asaj që ka thanë Muzaka, kjo ka qenë më tepër një urrejtje ndaj kulturës së huaj që po vërshonte tashmë Shqipërinë pas rënies në Turqi, sesa një dashuri ndaj krshterimit. Me fjalë të tjera: Edhe po ta kem kapuqin e keq, nuk pranoj me ma ndrrue me një tjetër më të keq, e poashtu nuk pranoj me ma ndrrue kapuqin me dhunë. Pra osht inati pse të konverton me dhunë, jo pse të dhimbset aq krishterimi.

Deklarime te tilla jane shume qesharake por edhe te frikshme.

Kjo nuk është deklarim, sepse nuk deklarova unë, por janë përfundime të sociologëve. Nuk janë qesharake, sepse përsëri janë përfundime të sociologëve. Të frikshme mund të jenë për atë që i frikësohen.

Të thashë dallimet më herët, mes asaj që quajmë popull dhe asaj që quajmë komb. Jo se e them unë, por e thotë sociologjia.

Që nga Lidhja e Lezhës, u vunë themelet e kombit shqiptar, i cili ruajti vazhdimësinë vetëmpërmes Kuvendeve mbarëkombëtare, dhe kryengritjeve të pareshtura kundër Turqisë, si edhe përmes elementeve fundamentale që lidhin një komb: gjuha, martesat, kanuni, kultura etj.

Kolonët që ka sjellë Perandoria, dihet fare mirë cilët janë, dhe as që hezitojnë t'a tregojnë, prandaj shqetësimi yt është pavend, përderisa kemi grekë që e mbajnë veten shqiptarë duke na sjellur më shumë dëm se sa shërbim kombit tonë.

E mira e turqve është dihet se cilët janë, nuk janë përzier me shqiptarë.

Aspekti tjeter i frikshem eshte guximi prej budallai qe te flisni ne veten e pare shumes dhe ne emer te kombit apo te popullit, guxim qe as disa prej rilindasve tane me te shquar asnjehere nuk e paten.

Atëherë pra kemi Wiccanë, edhe satanistë, edhe shumë religjione tjera të shpikura kohëve të fundit.

Poqese ti identifiko veten si epirot, ti je duke më përjashtu mu së pari, sepse duke qenë se unë nuk kam kurrëfarë lidhje familjare ma Epirin as nga e ëma as nga i ati, as edhe para 100 brazave, e duke qenë se epirot është një identitet krahinor, e që Skenderbeu e ka përdor vetëm si mburrje për prejardhjen nga Pirroja (edhe ky pagan, po kjo s'ka rëndësi), sepse ata ishin arbër. Epirot ka qenë ndonjëherë egzonim, e herë tjera evokim i lavdisë së Pirros, por asnjëherë etnonim i arbëreshëve i përdorur nga vetë ata.

Ndërkaq unë që përdor termin shqiptar nuk jam duke të përjashtuar ty nga ky emërtim.

Ti pra paske zgjedhur një fe, që të parët e mi nuk e kanë pasur asnjëherë me përjashtim kur Serbia bënte pagëzime të dhunshme të katolikëve në ortodoksë. Të parët e mi kanë qenë katolikë, se i tillë ishte i tërë veriu i Shqipërisë.

[Testim]

Nese lexon te gjitha shkrimet del se kemi dy grupime me qendrime te ndryshme,mbi historine.Natyrisht kjo ndodh sepse vet shqipetaret jane nje produkt pushtuesish. Pushtuesi e ka kohe qendrimin te kufizuar ne token e huaj. Keshtu Shqiperia ka dy lloj atdhetaresh, ata qe e duan dhe e mbrojne ate si vendin e botes se lire dhe qyteteruar, ku e ka vendosur vete zoti. Dhe lloji tjeter, ata me deformimimin mbetes fatal mesjetar, qe vazhdojne ta trajtojne token shqiptare dhe vehten, si nje zgjatim aziatik.Shoh qe keto te fundit bejne perpjekje per te minimizuar mitin e heroit tone kombetare.Kerkojne te gjejne arsyen si te pervecme dhe jo arsyet ne shumes per te cilat luftoi Ghergj Kastrioti.

Ti ose nuk ke të zhvilluar aftësinë e të vërjeturit, ose nuk dëshrion vetë që të shohësh.

Dallimi nuk është aty. Dallimi mes dy grupeve është ky: Një palë thonë Skenderbeu luftoi për fe (këtë e thonë fetarët e të gjitha llojeve), dhe pala tjetër thotë Skenderbeu lufoti për komb (këtë e thonë nacionalistë).

A e ke të qartë tash?

Albo është plotësisht në pajtim me r'posa se Skenderbeu luftoi për fe.

Ju islamikeve ju bej thirrje te reflektoni, me mire vone se kure, te rigjeni identitetin tuaj te vertete.Kete jo ne idene se eshte njera me e mire se tjetra, por per te vene ne vend nderin e humbur.

Nuk e kuptoj pse iu bën thirrje islamikëve, përderisa ata po pajtohen me ty, se Skenderbeu luftoi për fe.

Edhe një gjë: T'a tërhjek vërjtjen për atë postim aty, ke kujdes se ke kalu fare në propagandë serbe. Të gjithë e dimë si ishte Beteja e Kosovës. Ndaj kujdes, se edhe nuk po kam kohë të merrem me lloj lloj shkrime të kota që mbase njerëzit kanë kohë t'i hedhin në forum.

[SHKOZA]

Nuk t'kam faj une, nese ti je genjyer nga turqit dhe nepermjet te tyre nga paraardhesit e tu, se cdo njeri qe lind diku ne mes te Presheves dhe Artas dhe nuk ia fute Islamit aspak, eshte nje kryqezator. Analizo historine e popullit tend dhe vetveten ne vazhdimesi, dhe do te shohesh se ke ndoshta mijera keqkuptime te tilla ne lidhje me mua dhe njerez me mendime si te miat. Sic kam thene: Miliarda asrye kombtare ka per te hedhur Islamin ne shporte t embeturinave. Nuk me duhet as me e vogla nga ato (arsyet) fetare apo kristiane apo tjerat qe mi mvesh.


*

Aspak nuk me mundon mua se qka mendon ti per besimin islam. Une te grushtoj vetem kur ti perzien indentitetin kombetar te shqiptareve me besimet fetare. Me vjen mire qe veq po bene hapa pozitiv drejt te vertetes. Shpresoj se grushtimet e mia te kane dhene nje mesim te mire dhe nu do ti perziejsh me indentitetin kombetar me ato fetare. Poashtu shpresoj qe ndjenja e inferioritetit dhe simpatia qe ke per serbet dhe greket, se paku te ulet ne nje nivel me te arsyeshem.

SHKOZA nga Prizreni

[Anesti_55]

[QUOTE=Testim;2383776]Ti ose nuk ke të zhvilluar aftësinë e të vërjeturit, ose nuk dëshrion vetë që të shohësh.

Dallimi nuk është aty. Dallimi mes dy grupeve është ky: Një palë thonë Skenderbeu luftoi për fe (këtë e thonë fetarët e të gjitha llojeve), dhe pala tjetër thotë Skenderbeu lufoti për komb (këtë e thonë nacionalistë).

A e ke të qartë tash?

Albo është plotësisht në pajtim me r'posa se Skenderbeu luftoi për fe.

Nuk e kuptoj pse iu bën thirrje islamikëve, përderisa ata po pajtohen me ty, se Skenderbeu luftoi për fe.

QUOTE]


Une nuk i referohem vetem shkrimeve ne forum,pasi ketu tema eshte shthure duke u marre me kuptimin e fjaleve, popull, Komb, etni, arber, por shkrimeve ne media ne forume ne replikat televizive,ku shfrytezohet dhe rasti i nje botimi te Shmid, ne mbeshteteje te Klosit dhe Lubonjes.Une nuk mund te kundershtoj Albon ne kete rast pasi ai vetem me kete citim""Bijte e mi, humbet lirine e rate ne roberi, mos u hidheroni se nje dite do ta fitoni serrisht lirine. Ikem nga trojet e te pareve tane, mos u hidheroni se nje dite ju apo femijet tuaj do te kthehen perseri atje. Humbet besen e krishtere te te pareve tane, dijeni se keni humbur gjithcka. Prandaj te beheni te krishtere te mire.
Joan Muzaka, Amanet femijeve te tij ne 1504 ne Itali." ka vulosur nje here e mire karakterin e luftes se feudaleve shqipetare , perfshi ketu dhe Gjergj Kastriotin.

Albo nuk e mbeshtet Shmidin por thjeshte kerkon te marre nga ai, ate pjese qe e ben Gjergjin ne Skenderbe, pra nje prodhim pushtuesi, i xhveshur nga edukimi i kishtere.Pra ai nuk ndjehet mire qe skenderbeu te jete nje figure ku mungon penelata e edukimit te krishtere.Kete mangesi, vete populli ja plotesoi atij, gjate kohes me mitizimin e figures se tij. Kur lexova citimin e Albos per Muzaken, me shkoi mendja tek nje tjeter figure e historise shqipetare, Ismail Qemalit.Nuk ka burre ti gjeje mbiemrin e vetrtete.Dikusht thote se vinte nga Sinanajt, nje mbese thote se mbiemri eshte "kelcyra" por qe rridhte nga muzakajt, ndersa nipi thote se mbiemri yne eshte "Igomeno. E pra ja se c'do te thote te humbasesh besimin.Ismail Qemali i sherbeu deri ne fund pushtuesit. ai kurre nuk foli per prejardhjen e familjes se tij.Duke qene nje figure e njohur shqipetare ai u ftua nga europa per te shpalle pavarsine.Ne kete histori nuk kemi ndonje akt heroik por thjeshte administrativ.Perfundimisht dhe ky produkt i pushtuesit u gjend i vdekur ne nje kuplara.Mendoni tani qe nje universitet te mbaje emrin e tij.
Ti me thua se te gjithe rrymat fetare mbeshtesin idene se Skenderbeu luftoi per fe.Nes do te parnonim kete per besimtaret musliman do te ishte nje paradoks.Sot si kurre ndonje here nga islmiket hidhet idea, se pa skenderbeun do te shkonim me mire me Turqine.Pra ai e i ishte bukeshkale dhe nderseu me vepren e tije, turqine kundra nesh.Islamiket kudo si ne shqiperi dhe ne kosove i thone turqeve popull vella.Kudo ne zhvillimet politike, kolturore e sportive jane gjithmone ne krah te tyre.Kjo qe thashe vjen ne linje dhe me figurat politike qe ndonese me prejardhje komuniste, per shkak te perkatesise muslimane shpesh lene te kuptojme se jane te terhequr nga grafiteti islamik.
Te vleresosh figuren e Gjergj Kastriotit, te shprehesh se je per nje kuture europine , te aspirosh per te hyre ne europe, dhe te fusesh Shqiperine ne konferencen e vendeve islamike,te mos kundershtosh politikisht kur nje imam i kosoves, apo i shkodres poshteron figuren e Nene Tereze, apo te shfrytezosh rastin te ftohesh ne nje tryeze syfyri per te leshuar sinjale politike sic bene kryeministri i vendit dhe presidenti, kjo do te thote se ne prapaskene luhet nje tjeter loje.Ky eshte grupimi me te cilin une nuk pajtohem.

[Kavir]

Ja vlen ta komentosh kete pallen? V.k.

[SHKOZA]

E banorët e Jutbinës, kanë shkue atje gjatë sundimit turk. Ka pas një dyndje të ortodoksëve, pavarësisht a kanë qenë serbë a vllehë a çkadoqoftë.

Sa për Hercegovinën, nuk di se a e postova ndokund. Fiset e Hercegovinës vetë emrat e tyre tregojnë prejardhjen. Fiset Maleshi, Mirushiqi, Kojaviqi, Burmazi, Zotoviqi, etj të gjitha janë fise serbe në Hercegovinë por me prejardhje shqiptare.

Komponenti tjetër i serbëve të Bosnës janë vllehët. Aq shumë serbë të Bosnës kanë prejardhje vllehe, sa ndoshta ti e din që boshnjakët i quajnë serbët "Vllasi". E çka janë tjetër vllehtë përveçse ilirë që kanë mësu gjuhën romake?

Sa iu përket boshnjakëve, duhet shiku e studiu secilën periudhë veçmas nga tjetra.

Në shek. 7 Princi Dukagjini i Arbërit, e ka humb luftën kundër Kroacisë. Prandaj shqiptarët e Bosnës kanë ik prej atje kanë ardh në Hercegovinë, Raguzë e Mal të Zi. Atje kanë mbet më shumë shkije, ma pak arbër. Këta shkije marrin emrin sipas tokës që quhej Bosna. Kanë qenë me fe "Krstjanë", jo të krishterë, por njëfarë herezie kundër kishës.

Kur vje në Serbi në pushtet Nemanja, i ka dëbue krejt bogumilët serbë, e këta krejt kanë ardh në Bosne. Se aty kanë gjet një vend të përshtatshëm. Deri këtu përzierja ishte: Pak arbër+shumë shkije krstjanë+shumë shkije bogumilë.

Mas kësaj, kanë ardh turqit i kanë islamizu të gjithë boshnjakët dhe një pjesë të kroatëve.

Boshnjakët e islamizum sot e flasin dialektin Ijekav (varianti bosnës), ndërsa kroatët e islamizum që poashtu e ndjejnë veten boshnjakë e flasin dialektin Ikav sikurse dallmatinët.

Me fjalë tjera këtu janë dallimet:

1. Mijesto - Misto
2. Vrijeme - Vrime
3. Svijet - Svit etj. etj.

Varianti i parë përdoret nga boshnjakët, serbët e Bosnës, Mali i Zi e Sanxhaku. Varianti i dytë nga dallmatinët dhe boshnjakët me prejardhje dallmatine.

Gjaku arbëresh është ngjitur tek boshnjakët vetëm dy herë: herën e parë ajo pakicë që ka mbetur aty pas humbjes së Dukagjinit të Arbërit, dhe herën e dytë, ajo pakicë e spahinjve shqiptarë që kanë shkuar atje për të sundu që shihet nga emrat Arnautoviq, Arbanasi etj. Këta që të dy palët kanë qenë pakicë.

Serbët e Hercegovinës, qysh e thashë kanë organizim fisnor sikur te gegët e malazezët, dhe kanë zakone të ngjashme. Se një pjesë e tyne janë vlleh e një pjesë janë shqiptarë të asimilum.

Veç tjerash ne kemi pas një mbretëri mesjetare. Dukla e Gjon Vladimirit që sot mbahet si shenjt nga shqiptarët. Bosna ishte e pushtuar nga Gjon Vladimiri dhe nuk llogaritej si tokë e vetja por si tokë e pushtuar. Si tokë të trashëguar mbretërit e Duklës konsideronin vetëm Duklën dhe Hercegovinën.

Qeshtja e origjines se banoreve te bosnjes ndoshat do te ishte mire te vazhdohej ne nje teme qe ishte e hapur po ne kete Forum per popullin boshnjak. Megjthate une po e vazhdoj pergjigjijen ketu ku e kemi lene.
Bazuar ne te dhenat historike dhe poashtu edhe gojdhenat del se banoret e vonshem serb te krahines se Likes jane shtresimi i fundit qe ka mund te ndodhe pas luftes Austro-turke. Ne krahinen e Likes duket te kete pasur nje ndryshim te madh demografik gjate mesjetes se hershme dhe te vone.

The Krbava field and Udbina itself was the location of a medieval bishopric and the Battle of Krbava field of September 9, 1493, where the Croats under ban Emerik Derenčin (Hungarian: Imre Derencsényi) and the Frankopans suffered one of the major defeats at the hands of the Ottoman Empire. She was managed by Ottomans between 1527-1699 and included at Sanjak of Lika in Province of Bosnia.

Serbet ne Jutbine kane mundur te vendosen pas vitit 1699.
Te kthehemi ne kohet me te hershme banoret e Bosnjes nga shumica e studiusve prezentohen si me te afert me origjine me banoret e Dalmacise . Kete e vertetojne edhe rezultatatet e ADN-se se ketyre banoreve.

Here, they assimilated various tribes generically referred to as Illyrians, who were the earliest attestable inhabitants of the region.[28]. This fusion with the aboriginal population of the region has been suggested by genetic studies, which show that the earliest (genetic) roots of the Bosniak people (as well as those of other ethnic groups in Bosnia) can be traced back to the ancient populations that expanded from the Balkans following the Last Glacial Maximum 21 thousand years ago.[22] These studies have indicated that the dominant Y-chromosome haplogroup found in Bosnian Bosniaks is I - and specifically its sub-haplogroup I-P37 - are associated with these paleolithic settlers.[22] The name Bosnia - derived from the Bosna river- is itself Illyrian: Bosona (Bosnian: Bosna), held as a testament to the Illyrian heritage of the region.[25]

Neom Malkolmi thote nder te tjera:
We can say that the majority of the Bosnian territory was probably occupied by Croats - or at least, by Slavs under Croat rule - in the seventh century; but that is a tribal label which has little or no meaning five centuries later. The Bosnians were generally closer to the Croats in their religious and political history; but to apply the modern notion of Croat identity (something constructed in recent centuries out of religion, history, and language) to anyone in this period would be an anachronism.[29]

Poashtu mendohet se krishterimi ka depertuar ne Bosnje permes bregdetit dhe qyteteve te zhvilluara te Dalmacise dhe kjo zone ishte zona qe me se voni e pranoj krishterizmin.

Modern knowledge of the political situation in the west Balkans during the Early Middle Ages is patchy and confusing. Upon their arrival, the Slavs brought with them a tribal social structure, which probably fell apart and gave way to Feudalism only with Frankish penetration into the region in the late ninth century. It was also around this time that the South Slavs were Christianized. Bosnia and Herzegovina, due to its geographic position and terrain, was probably one of the last areas to go through this process, which presumably originated from the urban centers along the Dalmatian coast. The principalities of Serbia and Croatia split control of Bosnia and Herzegovina in the ninth and tenth century, but by the High Middle Ages political circumstance led to the area being contested between the Kingdom of Hungary and the Byzantine Empire. Following another shift of power between the two in the early twelfth century, Bosnia found itself outside the control of both and emerged as an independent state under the rule of local bans.[6]
After frequent change of rule over the area between medieval Croatian, Dukljan, Serb, Bulgarian and Byzantine rule, a semi-independent banovina arose in the eleventh century, although still nominally ruled by foreign powers. These foreign rulers tried to gain the loyalty and cooperation of the local people by attempting to establish religious jurisdiction over Bosnia. Yet in Bosnia established the Bosnian Church, an indigenous Christian sect considered heretical by both the Roman Catholic and Eastern Orthodox churches.

Po perafersisht e njeta herezi dokumentohet edhe te shqiptaret :

Te gjithe harrojne se si 'hinterland' i Imperatorise Romake, banoret e asaj qe quhet sot Shqiperi, pervec nje dore qyteteve, ishin te lire te benin cte donin. Ne ato treva lulezoi levizja heretike kristiane. Pararendesit tane ka shume gjase te mos kene pasur kurrnji bese as ndaj Romes as ndaj Konstantinopolit
Emri i pare fonetik Shqip qe permended ne histori, "LEKA", permended ne lidhje me levizjen heretike Bogumile. Gjate rrethimit te Durrezit nga Normanet, pronaret bizantine te qytetit kishin ne perberje te forcave te tyre mbi 2000 aborigjene lokale nga hiterlandi...TE GJITHE ISHIN "MANIKEJ" (lexo te krishtere heretike).

Nder te tjera poashtu thuhet:

Bosnian rulers had illyric names as late as in the 1200-th century, the best example is perhaps "(Kulin) Ban"The bogomil religous movement in Bosnia during the middleages was similar, if not the same as in old illyrian traditions. It is thought as well that Albanians and Bosniaks had similar religions on balkan before converting to Islam in relation to the arrival of the Turks.During the 500 year long ottoman presence on Balkan, only Bosniaks and Albanians embraced Islam, most likely because they both have something in common in history and culture, and since the Albanians are the most possible illyrians of today conections are destined to be made.Bosniaks are slavicized illyrians - and that is tragic, time to build up illyria once again together with brother Albanians.

Tani te vijme te nje konkluzion:
1. Boshnjaket , sikurse shqiptaret jane pasardhes te ilireve se paku nga egzaminimet e ADN-se;
2. Boshnjaket jane me te afert me banoret kroat te dalmacise dhe malazezet qe poashtu duhet te jene popujt me te afert te shqiptareve ne vije gjaku, sesa me serbet.
3. Boshnjaket duhet te kene qene mbetjet e fundit te ilireve te pa asimiluar ne ato zona deri diku ne fillim te shek. XIV dhe ata u asimiluan me teper nga ndikimi i dalmatinasve te asimiluar ;
4. Boshnjaket ishin heretik te krishterizmit, sikurse edhe shqiptaret ;
5. Perveq migrimeve te hershme gjate periudhes se ardhjes se sllaveve shek. VII - IX, te banoreve ilire nga zonat e Bosnjes dhe Hercegovines ne drejtim te zonave te Shqipersise se sotme, besohet se ka pasur edhe migrime te tjera te vonshme gajte shek XV-XVII , te cilat kane sjellur popullesi nga Bosjna , Dalmacia dhe Hercegovina. Kjo popullesi poashtu ishte nje popullesi ilire.
6. Serbet e sotem te Bosnjes me teper jane shtresim i serbeve qe migruan ne drejtim te luginave te Saves dhe Drines pas luftes Austro-Turke se sa qe jane vllehe te vjeter.
7. Serbet e Bosnjes edhe ne qofte se nje perqindje e tyre jane vllehe te vjeter, ata jane asimiluar nga iliret ne vllehe ne nje periudhe shume me te hershme sesa boshnjaket, dalmatinasit dhe mamalzezet qe drejtepersedrejti vijen nga iliret ;
8. Boshnjaket qe ndoqen besimi katolik u bene kroate, boshnjaket qe ndoqen besimin ortodoks u bene serb, kurse boshnjaket qe pranuan islamin formuan nje etni te re qe u quajten boshnjak ose muslimane;
9. Pozicionimi i tyre ne bllokun antiortodoks i ketyre popujve, origjina e njejte, traditat, doket dhe zakonet, folklori, veshjet si dhe religjioni bene qe shkembimet ekonomike dhe kulturore mes shqiptareve dhe boshnjake te ishin te vazhdueshme ;
10. Perfundimisht boshnjaket jane populli i vetem fqinje ne Ballkan me te cilet shqiptaret kane lidhje te veqanta te origjines, kulturore dhe religjioze dhe me te cilet nuk kane pasur dhe nuk kane kurrefar konteksti.

SHKOZA nga Prizreni

[SHKOZA]

Poashtu me paska shpetuar permendur edhe se ne luften e Kerboves me 1493 , Lufte qe ishte vendimtare per renijen e Krahines se Likes nene pushtetin osman, ne anen e forcave turke ishine me mijere boshnjak. Sipas historiografise kroate pas kesaj humbje nje pjese e madhe e banoreve kroat u larguan ne drejtim te Austrise. Popullesia serbe arriti aty pas Luftes se madhe Ruso-turke. Nje variant eshte se kreshniket qe permendet kane vepruar aty gjate periudhes 1493 deri ne vitin 1669, dhe jane larguar per ne lindje dhe ne jug pas ketij viti, por kjo kuptohet se nuk mund te argumentohet dhe nuk eshte per tu besuar.

SHKOZA nga Prizreni