Udheheqesia e Institucioneve fetare shqiptare

[AsgjëSikurDielli]

Si mendon s'eshte kompetence e shtetit?

Simbas ligjit nderkombetare, ta aprovuar ne Organizaten e Kombeve te Bashkuara, cdo gje qe ndodh ne territor te nje shteti, e brengos dhe mund te jete pune e atij shteti.

Ndoshta shteti nuk e ka te drejten e "Ngarkimit" me detyre te ndonje Sinodi apo Peshkopi, por e ka te drejten e monitorimit te aktiviteteve.

Simbas asaj qe thua ti, del se kisha e xhamia qenkan totalisht te pavarur, dhe nese done te mbajne tankse e arme brenda ne to shteti s'ka kompetenca mbi to. Sepse Patriarkana e Stambollit, Vatikani apo Mecca ju ka thene ashtu.

Ekziston nje gje e quajtur Sovranitet shteti, dhe pergjegjesi shteterore.

E drejta e udheheqjes se nje institucioni i takon vetem atij/asaj qe eshte zgjedhur nga populli, e asnje caktim nga Vatikani apo Stambolli s'do ishte valide per mua.

Se nuk e kane te drejten MORALE ta udheheqin nje popull, per te cilin nuk dine gje.

Arabe, greke ckadoqofte.

Te pershendes gjithashtu!

ASD

[Shpresmiri]

ASD, merre për shembull hiç më larg se komunizmi (të freskët e kemi të gjithë ne në mendjet tona). Mirë ke thënë se "E drejta e udheheqjes se nje institucioni i takon vetem atij/asaj qe eshte zgjedhur nga populli". E tash po të pyes, ç`të bëjmë kur i tërë populli të helmohet nga një ideologji sikur se ishte komunizmi?!
Apo, a kishte të drejtë komunizmi të udhëhiqte institucionet në shtet (të pavarur) kur vetë ky shtet me mish e me shpirt mundohej t`i likvidonte besimtarët duke vepruar kështu kundër lirisë fetare? A duhej që besimtarët të ulnin kokën dhe të pohonin gjithë atë që shteti impononte?
Ke thënë për institucionet fetare "Se nuk e kane te drejten MORALE ta udheheqin nje popull, per te cilin nuk dine gje".
ASD, a je i sigurtë se institucionet fetare "nuk dijnë gjë"? Po ato për çfarë arsye ekzistojnë nëse jo që t`i shërbejnë njeriut. Fetarja nuk është diçka që i ngjitet njeriut e mund të hiqet kur të duash. Njeriu është qenie religjioze! Ai nëse nuk i përgjigjet thirrjes së natyrës së vet nuk është i lumtur.
Të kuptohemi: njeriu ka bindjen e vet fetare por është edhe qenie shoqërore. Shteti dhe Kisha (po flas simbas bindjes time fetare) janë dy shtete të përkryera. Të tilla quhen sepse ato ia mundësojnë njeriut/besimtarit disa gjëra që vetë ai nuk do të kishte mundur assesi t`i kryente (shkollimi psh. e gjëra të tjera publike). Shteti e ka obligim t`i shërbejë njeriut dhe ai është këtu pikërisht për qytetarin dhe jo sikurse ishte në komunizëm: qytetari ishte për shkak të shtetit. Pasojat i dijmë. Kështu, shteti edhe është i thirrur që të mbrojë edhe lirinë e personit e cila liri është e domosdoshme që një akt të quhet moral (ku nuk ka liri aty s`ka as përgjegjësi).
Kështu edhe feja: ajo nuk mund t`ia zë vendin shtetit sepse misioni i saj është të jetë "zëri i Zotit" në shoqëri. Dhe si e tillë ajo (Kisha) ka të drejtë të ngritë zërin në qoftë se ligjet e shtetit janë kundër dinjitetit të njeriut. Feja e mbron dinjitetin e njeriut. Ajo mëson se njeriu është krijesë e Zotit dhe si e tillë duhet të jetojë si krijesë e Tij dhe të gjitha ligjet e përbotshme duhet të drejtohen kah ajo që ky dinjitet të mbrohet dhe përparohet.
Nga kjo pikëpamje mund të themi se autoriteti i fetares është mbi shtetëroren, sepse burimi i fetares është Zoti si autoriteti më i lartë. Dhe mos të mendojmë se të jesh fetar është gjë e vogël. Kuptohet feja kurr nuk mund të imponohet, ajo mund vetëm të preferohet, sepse Dashuria e dikujt pranohet vetëm me liri dhe vullnet. Komunizmi dhe shumë totalitarizme të tjera që u quan peshë kundër fetares dhe pasojat e tyre treguan se njeriu përnjëmend ka nevojë për Zotin, përndryshe vepron kundër vetvetes o shkatërron vetveten.

[AsgjëSikurDielli]

Shpresmiri,

c'din nje Janullatos per Shqiperine kur per here te pare e merr drejtimin e Kishes Autroqefale Ortodokse?

C'din nje Muhamad El Barak, kur per here te pare vie ne Shqiperi dhe behet udheheqes i Komunitetit musliman?

Ose c'di nje Salvatore Iachoveli, kur per here te pare e prek token e Shqiperise dhe ate dite behet udheheqes i komunitetit katolik?

Une dua ta zbus ndikimin e huaj ne Kishen & Xhamine, e jo ti bej ato te kontrollohen nga shteti.

Them te ngritet "Departamenti i Ceshtjeve Religjioze" per ta Mbrojtur vullnetin e populli e jo per ta dhunuar.

Dhe ketu ka dallim mes komunizmit dhe formes te cilen une e propozova.

Te pershendes miqesisht,

ASD

[Nika]

Nuk jam i kënaqur me asnjëren udhëheqësi. Nuk ekziston Autoqefalia e kishës ortodokse me ardhjen e oficerit të sherbimit sekret grek Janullatos. I gjithë kleri ortodoks punon për grekët. Ata i kanë greqizuar kishat tona.
Vetem at Nikoll Marku i Elbasanit punon për autoqefali shqiptare.
Udhëheqësia e klerit katolik bashkëpunon me Janullatos, nganjëherë edhe kundër myslimanëve. Ata priftërinj që predikojn që myslimanët duhet të kthehen në të krishterë, predikojn kundër ekumenizmit, kundër tolerancës ndërfetare dhe kundër principeve të mirëkuptimit e Krishtit.
Udhëh. e komunitetit mysliman nëse e lejon ekstremizmin, dhe nëse e lejojn arabizimin e myslimanizmit shqiptarë bëjn gabim shumë të madh.
Shteti duhet të përzihet kur kleri i tejkalon kompetencat dhe cënon interesat e shtetit e kombit, nëse predikojn urrejtje, intolerancë etj.

[engjell]

Nuk eshte e veshtire hic te dallosh ish pionieret e Hoxhes edhe Titos, madje logjikojne ende me shalle te kuq rreth qafes, me te njejten zotueshmeri, gatishmeri (ne lufte per "mbrojtjen" e atdheut), me po ate pjekuri humano-shoqerore, me po ate vizion.

Te tille pioniere kane nevoje per Kampe te se mires edhe te se keqes, ne edhe ata, bardh e zi, shtypje ose humbje pushteti.

Ndersa bota nuk e njeh veten keshtu zoterij. Vertet qe ka konkurenca, lufte per mbijetese edhe per pasoje edhe seleksionim te me te "fortit", por sidoqofte nuk duhet te arrojme aspektin familjar te njerezimit.

Fete, meqe po flasim per to, nuk kane ardhe si pasoje e ndonje referendumi demokratik, apo ndonje perkujdesjeje shteterore.

Zoti mbreteron ne theokraci e jo demokraci.

A nuk e dini ende se ka ngjare jo rrallle qe "ti" qe je bashkekombasi im, me ke bere te vuaje e te meperkembem me teper se me ka bere i huaji?

E mira edhe e keqja nuk ndahen ne kombe, as ne raca e as ne gjeografi. Ajo per me teper eshte nje veti individuale, qe kur gjen pajtim, merr permasa regjionale, kombetare etj, por fillesen e ka ne individin, ose nje grup individesh.

Shteti, nqs do te arrije te mendoje se mund te kete nje aparat te vetin qe do te mund te "mbikqyrte" fene, do te thote qe ky aparat do te ish me i pjekur, me i pergatitur ehde me hyjnor se vete organizmi fetar qe ne fund te fundit pretendon te jete vete hyjnor. E keshtu na lind nje "Fe" (shteterore) jashte feve, edhe mbi to. Edhe kur ne pushtet te vije i ligu (qe nuk perjashtohet asnje here si mundesi), motivet "e pastra shteterore" per mbrojtjen e shtetit, perdoren per qellime te mbrapeshta, anti-humane.

Pikerisht kete i kerkoi komunizmi Hoxhian Kishes katolike ne vitet 70, qe te decentralizohej nga Roma, per arsye te "kombit" edhe "integritetit" te tij.

A do te mund te me thoni ju, se sipas logjikes suaj, ku e kishte te keqen ajo kerkese e Mehmet Shehut bere Kishes katolike?

Mos te kalojme pastaj ne pikat se a do te ishte valle ne gjendje nje qeveri ne shqiperi qe te mund te siguronte nje aparat te tille, te afte shteteror per te mbikeqyrur punet e fese!!!!

Djema (e vajza, po te doni), me duket se nuk po tregoni gje tjeter, vecse separi humbni kohen se shkruari keto, duke treguar se as nuk dini te kaluaren e as nuk doni ta mesoni.

Se dyti tregoni se nuk keni ende nje vizion te spastruar prej komunizmit mbi ate se cfare eshte shoqeria njerezore, kufijte ndares edhe unifikues te saj.

Edhe se treti, tregoni nje papjekuri te thelle, ne kundershtim ndoshta me moshen tuaj, kur ju filloni e flisni per probleme te tilla.

Nje qeveri laike e demokratike (edhe nqs do ta njihte fare mire fene, apo fete, gje qe veshtire te ndodhe me politikanet ne Shqiperi ish-ateiste te betuar deri ne injorance) nuk mund te beje me shume ne drejtim te fese, se sa:

si shtet, te garantoje te drejtat fetare, dmth te te ushtruarit te riteve e besimeve perkatese te grupimeve fetare.

te mbroje ato institucione ne kuptimin material, dmth pronat e tyre, ne rast se cenohen.

Edhe ne rast se shihet se individet fetare, qofshin figura klerikesh apo civilesh, te huaj apo shqiptare, shkelin ligjin shteteror, qe ka te beje me veprimtari antikombetare, si spiunim, propagande anti-nacionale, shkaktim problemesh etnike, si edhe ligjet e "vogla" ordinere,

ti nxjerre perpara gjygjit, nen akuzat respektive, edhe ti ndeshkoje ne baze te tyre

Shteti nuk mund te marre mbi vete rolin e mbarevajtesit fetar, e as feja, ne nje shtet laik, nuk mund te marre mbi vete rolin e mbarevajtesit shteteror ligjor.

flm!

[Shpresmiri]

Të keqen që na ka bërë Perandoria Osmane mendoj se kurrë nuk do t`ia bëjë sot Kisha shqiptarëve, sepse është e bindur se nuk ka besim në Zot pa vullnet të lirë. Mirëpo Kisha është e vetëdijshme se misioni i saj është t`ua thotë të vërtetën ish besimtarëve të saj e sidomos atyre që janë ende në dyshim (laramanëve/kryptokrishterëve): nuk mund t`u shërbeni dy zotërave, dhe mjaft më me dyfytyrësi se kjo është gjëja më e shëmtuar para Zotit. Dhe mos mendoni se është lehtë të braktisen të mirat e trashëguara nga stërgjyshërit - gjithçka bëjmë lë pasoja (disa prej tyre më duket se edhe sot e gjithë ditën po i shijojmë).
Përsa i përket tolerancës mund të them se o ka qenë (dhe është) Kisha katolike për tolerancë o asnjë institucion tjetër, madje kam frikën se nganjëherë edhe "po e tepron" me tolerancë.
Sigurisht se kur nuk jemi ne vetë shqiptarët të aftë të organizojmë dhe udhëheqim tanët (kush na ka faj?) mençuria njerëzore dhe arsyeja e shëndoshë thotë se atëherë duhet t`ia lëshosh vendin atij që ka përvojë më të madhe edhe kur është me tjetër kombësi (e keqja më e vogël). E tani lind pyetja: A mund të krahasohen misionarët "perendimorë" me ata "aziatikë"? Për mua nuk është njëjtë. Sepse ne jemi Evropë dhe të tillë dëshirojmë të mbesim.
Sa i përket rastit me Janullatosin, këtu nuk mund të them diçka sepse nuk e njoh mirë problemin dhe çështjet e Kishës Ortodokse. Por për Kishën Katolike me plot gojën mund të them se ajo si çdo herë gjatë historisë ka qenë gjithmonë për inkulturim dhe kurrë që të imponojë diçka të veten. Madje unë njoh edhe shumë prifta italianë që aq bukur e kanë mësuar shqipen dhe aq thellë kanë hyrë në mentalitetin shqiptar sa më duket sa e çuditshme aq edhe e mrekullueshme për sakrificat që i bëjnë vetëm e vetëm që shqiptarëve t`u hapen sytë dhe të shohin ku janë (dhe asgjë më shumë). Kuptohet se një i huaj kurrë nuk mund të jetë si vendasi. Por nuk duhet të ngutemi e të themi se gjithmonë e huaja është kërcënuese. Apo ndoshta jemi aq të kënaqur me vetveten sa nuk kemi nevojë për kurrfarë ndihme?!

[Dean]

une mendoj qe zduhet te kete as imam dhe as prift, shqipetaret nuk duhet ti ndaje feja, sepse ata kane nje fe "shqiptarine"

[AsgjëSikurDielli]

Nuk e di se pse lidhen gjera te tilla me komunizem?

Komunizmi nuk e permend fene fare, ai e ndalon!

Prandaj, ju lutem mos e perzini komunizmin me ate qe e them une.

Ajo qe e them une eshte kjo:

Te ngritet nje organ shteteror, qe do te garantoje per zbatimin e vullnetit te popullit, qe te mund te mbyllen debatet e kota dhe te mesohen njerezit te bashkejetojne me shume me fete tjera.

Zgjedhja e nje Greku ne kishen ortodokse me vota te lira, do thoshte edhe mbarimi i debateve ne favor apo kunder grekut ne Autoqefali.

Kush mund te garantoje qe neser s'do te kete trazira kunder grekut, arabit, italianit etj?

Pse te mos krijohet nje tryeze me perfaqesues te cdo feje e te diskutohet per menyren zyrtare te bashkepunimit dhe afrimit?

Pse te mos diskutohen menyrat me te mira te udheheqjes se komuniteteve fetare ne baze te drejtave ligjore e morale?

Pse te mos e zgjedh nje musliman, ate qe do quhet Kryeimam?

Ose nje orthodoks ate qe do quhet Kryepeshkop?

Disa do thone keto jane ceshtje shpirterore dhe udheheqesit jane njerez te rralle te derguar nga Zoti me ate qellim, por si i shpjegojne keta njerez rastet e abuzimeve me femije dhe pedofiline?

Ose perdhunimet e femrave qe nuk jane te rralla?

Nuk besoj se Zoti i ka derguar per ta bere nje gje te tille. E pse xhanem ne mos ta kemi te drejten tone te zgjedhjes se atij qe do quhet me i ndrituri, Kryepeshkopi, Kryemuftiu i vendit tone?

A nuk eshte demokraci kjo dhe barazi? A nuk e reklamon feja barazine?

ASD

[engjell]

Pra serish nuk kapet ideja se e keqja edhe e mira ne cdo fushe te jetes, si edhe ne nacionalizem, nuk eshte nje dukuri bardhe e zi, te "jashtemit" (te huajt) me te brendeshmit.

Koha e ka vertetuar se keto jane relative, se nga nje here i brendeshmi mund te shnderrohet ne me te rrezikshem, anti-njerezor, e anti-kombetar se te huajt, prej te cileve shume ndoshta mund te jene edhe treguar te pakten pozitive me nje komb jo te tyrin.

Enderrimi se nje dite kombi mund te kete si drejtues nje shtet aq te afte sa ti jape zgjidhje problemeve fetare, deri ne sheshim, nuk tregon vecse ketu po diskutohet me utopi jo idealistash, por te parriturish (femijesh). Tregon po ashtu komplicitetin mendor qe trashegon nje cilesi te cuditeshme te menduari ateisto-pagano-demokrat, por kurresesi ne kontakt me rrjedhen e historise se feve monotesite abrahamike.

Pikerisht per kete arsye edhe lidhet me komunizmin, sepse nje papjekuri e tille shfaqet vetem ne kombet lindore ish komuniste, qe sot te shnderruar ne "tolerante" ne ekzistencen e institucioneve fetare, serish nuk e heqin dot mentalitetin edhe te kuptuarit e menyres se si e cfare do te thote ekzistenca e nje institucioni fetar, kufijte, perzgjedhja, shtrirja e domosdoshmeria e tyre, pasi nje mentalitet i tille, kenaqet me vetveten kur mendon se duke pranuar thjesht ekzistencen e institucionit fetar, ja ka arritur tashme tolerances perendimore demokratike, edhe pse nuk ia ka idene mbi praktiken e saj.

Une habitem se si mund te pretendohet (guxohet) te diskutohet Teokracia e feve.

Nqs personat e zgjedhur Teokracisht deshtojne (degradojne), te pakten pergjegjesia bie mbi personat vete, edhe paraditurine hyjnore.

Por a jeni ne gjendje ta mendoni se cfare do te thosh deshtim i Feve te zgjedhura ne kundershtim me Shpalljet origjinale, me referendum?
Ja ketu qendron "komunizmi-teti" juaj, ne deshiren e krijimit te shoqerive perfekte, te bazuara ne kontrollin njerezor.


Tjeter, eshte interesante por a nuk e dini ju se per aq sa shteti shqiptar ka mundur te bashkepunoj me fete, e ka ngrejtur nje "Zyre" te tille, ku kontaktohet me fete perkatese. Cfare mendoni ju se ju jeni drita qe i ka munguar kombit deri me tash? - Nje pike tjeter e papjekurise se ketij lloj debati!

Pastaj, kush tha se nuk ka relata te mira fetare ne Shqiperi? Ti, ju, kush e thote kete e kush e percakton?

Toleranca fetare ne Shqiperi ne mos mund te quhet shembellore, edhe ne paste ndonje calim, eshte normale ne nje shtet, ku liria edhe mundesia per te bere gabim, shpreh demokracitetin e vet.

Cfare doni ju Diktature te pagabueshme proletariati?

Anetaret e feve perkatese kombetare ne Shqiperi nuk jane ankuar per te huajt e tyre, ku qendron problemi?

Mesohuni te pranoni ate qe nuk ju duket juve e drejte, edhe pse ju nuk keni te beni hic me asgje ne keto grupime.

U shkel ligji, te denohet me gjykate kushdo te jete, ndryshe, heshja tregon respekt!

Djem, larmiteti nuk eshte percarje, ju ka mesuar gabim draperi e cekani. "Zajedno", "Bratsvo", "Zadruga", "Kooperativa", "kolektivi", "masat", jane koncepte qe ju rrezikojne ende te menduarit, edhe nqs mund te mos jeni te kuq!

[AsgjëSikurDielli]

engjell,

mendoj se ke hyre teper thelle dhe nuk po e kupton thelbin e debatit. Fillove me komunizem, mbarove me kooperativa e proletariat, e askush nuk te tha te na japesh leksione mbi fete ne kohen e komunizmit.

Ajo qe une e them eshte kjo: Njeriu e zgjedh fene dhe e praktikon. Besimi eshte dic individuale. Nese njeriu e zgjedh fene, atehere ai duhet ta zgjedhe edhe udheheqesin me te madh te asaj feje.

E menyra tjera më demokratike (humane&normale) pervec votimit tash per tash nuk ka. Nese e gjen ndonje zgjidhje gjeniale, na lajmero.

Une do e mirepres idene tende.

ASD