Shtyllat e fesë

[biligoa]

Shehadeti
Fjala "La ilahe il-Allah" dhe kushtet e saj


Namazi
Tema rreth namazit, mënyrjes së faljes së tij bazuar në argumente


Zekati
Rëndësia dhe sasia e zakatit.


Agjërimi
Agjërimi në Islam dhe kushtet e tij


Haxhi
Mënyra e kryerjes së haxhxhit

[biligoa]

Shehadeti
Fjala "La ilahe il-Allah" dhe kushtet e saj

Të kuptuarit e “la ilahe il-lallah”

Falënderimet dhe lavdërimet janë vetëm për Allahun. Paqja, mëshira dhe bekimet janë për Muhamedin, familjen dhe shokët e tij deri në Ditën e Gjykimit.
Thënia më e vërtetë është thënia e Allahut, kurse udhëzimi më i mirë është udhëzimi i Muhamedit, paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi të. Veprat më të këqija janë ato të shpikurat, çdo shpikje është bidat dhe çdo bidat është lajthitje, e çdo lajthitje të çon në zjarr.

Të nderuar besimtarë!

Adhurimi është afrim tek Allahu me fjalë dhe vepra të dukshme dhe të padukshme. Adhurimi është obligim i njeriut ndaj Allahut dhe dobia e saj i kthehet njeriut.
Kush refuzon adhurimin e Tij, ai është jobesimtar kryelartë, kush adhuron së bashku me Allahun dikë tjetër, ai është idhujtar (mushrik), kush adhuron Allahun me diçka që Ai nuk e ka shpallur, ai është bidatçi, kush adhuron Allahun me atë që Ai ka shpallur, është besimtar i vërtetë.
Krenaria, lumturia dhe nderi në këtë botë dhe në botën tjetër është për shkak se njeriu ka nevojë për Krijuesin e tij dhe nuk mund të pavarësohet asnjë moment, kurse Allahu nuk është i nevojshëm për adhurimin e njerëzve.
Allahu i Lartësuar thotë: “Nëse ju nuk besoni, Allahu nuk është nevojtar për ju…”1
“E Musai tha: "Nëse ju dhe të gjithë ata që janë në tokë mohoni, Allahu është i panevojshëm (për falënderim), është i lavdishëm (vetvetiu)."2
Adhurimi është një term përmbledhës i të gjitha atyre që Allahu i do dhe është i kënaqur me to, qofshin këto fjalë apo vepra, të dukshme apo të padukshme.

Të nderuar muslimanë!

Hytbeja jonë e sotme titullohet “Të kuptuarit e "la ilahe il-allah’’. Këtë temë do ta shtjellojmë si vijon:
1. Fjala e teuhidit “La ilahe il-lallah”
2. Llojet e teuhidit
3. Kushtet e teuhidit “La ilahe il-lallah”
E lus Allahun e Lartësuar që ta lehtësojë shtjellimin e kësaj teme!

Fjala e teuhidit ‘’La ilahe il-lallah’’

Kur një individ dëshiron me vullnet të lirë t’i dorëzohet Krijuesit Allah, duhet t’i shprehë disa fjalë që kanë kuptim, rëndësi dhe domethënie shumë të madhe, me këtë rast duhet të thotë fjalën e teuhidit: LA ILAHE IL-LALLAH ve MUHAMEDUN RESULULLAH (Nuk ka Zot tjetër i cili meriton të adhurohet përveç Allahut dhe Muhamedi salallahu alejhi ue selam është i Dërguar i Tij).
Kur shqiptojmë dëshminë, shehadetin, teuhidin, konfirmojmë se nuk ka zot tjetër i cili meriton adhurimin përveç Allahut
Kjo nënkupton që ne refuzojmë nënshtrimin dhe robërimin ndaj dikujt tjetër përveç Allahut.
Nënkupton që nuk i frikësohemi askujt tjetër përveç Allahut, që ndjenjat tona më madhështore të dashurisë dhe të mirënjohjes janë për Allahun, sepse e dimë se Ai është furnizuesi i vërtetë i çdo gjëje që ne posedojmë. Nënkupton që ne nuk kërkojmë kënaqësinë apo miratimin e dikujt tjetër përveç Allahut.
“Feja e vetme e pranueshme tek Allahu është Islami.”3
“E, kush kërkon fe tjetër përveç fesë islame, atij kurrsesi nuk do t’i pranohet dhe ai në botën tjetër është nga të dëshpëruarit.”4

Të nderuar muslimanë!

Për fjalën njësuese “La ilahe il-lallah”, Allahu ka krijuar krijesat dhe njeriun që ata ta adhurojnë: “Dhe Unë (Allahu) nuk i krijova njerëzit dhe xhinët, veçse që ata duhet të më adhurojnë vetëm Mua.”5
Për dëshminë “La ilahe il-allah” dëshmoi vetë Allahu i Lartësuar, dëshmuan engjëjt dhe të diturit: “Allahu dëshmon se La Ilahe il-la Huve (nuk ka të adhuruar tjetër me të drejtë përveç Atij); (dëshmojnë) edhe melekët, edhe ata që kanë mend e që dinë; Ai e mban krijimin e Tij në drejtësi të plotë. La Ilahe il-la Huve (askush nuk ka të drejtë, nuk meriton e nuk duhet të adhurohet përveç Atij), i Gjithëfuqishmi, më i Urti Gjithëgjykues.”6
Atëherë duhet të kuptojmë se teuhid do të thotë deklarim me gjuhë, vërtetim me zemër dhe zbatim në praktikë.
Imani i njeriut është të folurit i vërtetuar me zemër dhe duke u dëshmuar edhe në praktikë. Ky është qëndrimi i Ehli Sunetit dhe vetëm ky qëndrim qëndron. Kështu ishte te sahabët, tabiinët dhe te dijetarët e umetit islam.

Të nderuar robër të Allahut!

Llojet e Teuhidit

Ai që pranon teuhidin “La ilahe il-lallah” duhet të njihet edhe më tutje me disa standarde që janë jetike për këtë botë dhe botën tjetër. Prej besimit tek Allahu i Lartmadhëruar është besimi në njëshmërinë e Tij, në adhurimin e Tij të vetëm përbëjnë tre llojet e teuhidit. Imani, besimi në Allahun e Lartësuar, përfshin tri gjëra, të cilat janë:

1. Teuhidi Rububije (Njësimi i Allahut në zotërim)

Besimi i prerë se Allahu është i vetmi Zot i çdo gjëje dhe Sunduesi i gjithçkaje. Ai është Krijuesi i vetëm, Rregulluesi dhe Komanduesi i Gjithësisë, vepron në të si të dojë.
Ai i ka krijuar robërit dhe i furnizon ata, u jep jetë e ua merr atë dhe përcakton gjithçka. Argumenti për këtë lloj teuhidi është: “Gjithë lavdërimet dhe falënderimet janë për Allahun, Zotin e Alemin-it (Zoti i të gjitha botëve, i gjithësisë dhe i gjithçkaje që gjendet në të, gjithçka që ka krijuar Allahu).”7

2. Teuhidi Uluhije (Njësimi i Allahut në adhurim)

Teuhidi i adhurimit dhe kuptimi i tij është besimi i plotë dhe i vendosur se Allahu i Lartmadhëruar është Zot i vërtetë dhe nuk ka të adhuruar tjetër veç Tij dhe çdo i adhuruar tjetër veç Tij është i kotë dhe i padrejtë.
Njësimi i Tij në adhurim është me përulje dhe bindje të plotë, duke mos i bërë askush shok Atij dhe duke mos iu drejtuar dikujt tjetër përveç Tij, sikurse namazi, agjërimi, zekati, haxhi, lutja, kurbani, mbështetja, frika, shpresa, dashuria. Argumenti për këtë lloj teuhidi është: “Vetëm Ty të adhurojmë dhe vetëm Ty të mbështetemi e të kërkojmë ndihmë (kudo, në çdo kohë dhe për çdo gjë).”8

3. Teuhidi Esma ues-Sifat (Njësimi i Allahut në emrat dhe cilësitë e Tij)

Pra, besimi i plotë dhe i prerë se Allahu i Lartmadhëruar ka emra të bukur dhe cilësi të përsosura, është i shenjtëruar, i pastër nga të gjitha cilësitë e mangëta.
Pranimi i çdo emri dhe cilësie që Allahu e ka pohuar për veten e Tij pa i përngjarë ato, pa i krahasuar, pa i mohuar dhe pa i ndryshuar. Argumenti për këtë lloj teuhidi është: “Dhe të Allahut janë gjithë Emrat më të Bukur, kështu që luteni Atë me ta dhe largojuni shoqërisë së atyre të cilët i përgënjeshtrojnë Emrat e Tij. Ata shpejt do të shpërblehen për çfarë kanë vepruar.”9

Kushtet e teuhidit ‘’La ilahe il-lallah’’

Këto ishin tre llojet e teuhidit. Në vazhdim po kujtojmë së bashku edhe kushtet e dëshmisë, fjalës “La ilahe il-lallah”. Ato janë:

1. El-Ilmu – Dituria

Ai i cili thotë “La ilahe il-lallah” duhet të mësojë dhe të dijë për atë se çka kërkojnë këto fjalë. Allahu i Lartësuar thotë: “Dije pra, se padyshim La ilahe il-lallah (Nuk ka të adhuruar tjetër të merituar pos Allahut), dhe kërko falje për gjynahun tënd dhe për besimtarët e besimtaret. Dhe Allahu di mirë për lëvizjet tuaja dhe për vendin ku qëndroni.”10

2. El-Jekin – Bindja e paluhatshme

Ai i cili thotë “La ilahe il-lallah” duhet të ketë bindje të plotë dhe aspak dyshim.
Allahu i Lartësuar thotë: “Sigurisht që besimtarë janë vetëm ata që kanë besuar Allahun dhe të Dërguarin e Tij dhe pastaj nuk kanë më pikë dyshimi, por përpiqen e luftojnë me pasurinë e tyre dhe me jetën e tyre për Çështjen e Allahut. Të tillë janë ata të vërtetët.”11

3. El-Kabul – Pranimi

Ai i cili thotë “La ilahe il-lallah” duhet të tregojë gatishmëri për çdo gjë që fton dhe kërkon kjo fjali.
Allahu i Lartësuar thotë: “Fjala e vetme e besimtarëve të vërtetë, kur ata thirren tek Allahu (te Fjala e Tij, Kurani) dhe i Dërguari i Tij për të gjykuar mes tyre, është që të thonë: “Dëgjuam dhe u bindëm.” Dhe mu këta janë ata që fitojnë lumturinë (xhenetin e pasosur).”12

4. El-Inkijad – Nënshtrimi

Ai i cili thotë “La ilahe il-lallah” duhet të tregojë dorëzimin dhe nënshtrimin e plotë ndaj asaj që kërkon teuhidi.
Allahu i Lartësuar thotë: “Dhe kushdo që ia nënshtron fytyrën (vetveten) e tij Allahut duke qenë muhsin (mirëpunues), atëherë ai ka kapur mbajtësin më të sigurt (fjalën: La ilahe il-lallah). Dhe tek Allahu është përfundimi për gjykim i të gjitha çështjeve.”13

5. Es-Sidk – Vërtetësia

Ai i cili thotë ‘’La ilahe il-lallah’’ duhet të jetë besnik dhe të tregojë vërtetësi. Allahu i Lartësuar thotë: “Elif, Lam, Mim. A mendojnë njerëzit se do të lihen pa u trazuar ngaqë thonë: “Ne besojmë” - dhe nuk do të sprovohen? Dhe sigurisht që Ne i sprovuam ata të cilët ishin para tyre.
Dhe vërtet që Allahu do ta bëjë të njohur (të vërtetën e) atyre që janë të vërtetë dhe (po kështu) vërtet që Allahu do ta bëjë të njohur (gënjeshtrën e) atyre që janë gënjeshtarë (edhe pse Allahu di gjithçka para se t’i vërë ata në provë).”14

6. El-Ihlas – Sinqeriteti

Ai i cili thotë “La ilahe il-lallah’’ duhet të tregojë sinqeritet në teuhid, duke e ruajtur dhe mbrojtur adhurimin nga njollat e shirkut. Allahu i Lartësuar thotë: “Medoemos se feja e vërtetë (adhurimi, përkushtimi e nënshtrimi) është vetëm për Allahun.”15

7. El-Mehabe – Dashuria

Ai i cili thotë “La ilahe il-lallah” duhet të shprehë dashurinë dhe respektin ndaj teuhidit. Allahu i Lartësuar thotë: “Dhe ka prej njerëzve të cilët zgjedhin (për adhurim) të tjerë përveç Allahut, si shokë e të barabartë (me Allahun). Ata i duan këta të adhuruar të tjerë si Allahun, por ata që besojnë, e duan Allahun më shumë (se gjithçka tjetër).
Veç sikur të mund të shihnin ata të cilët veprojnë të keqen, kur ta shohin dënimin, se gjithë fuqia i takon vetëm Allahut dhe se Allahu është i Rreptë në ndëshkim.”16

8. Mohimi i Tagutit – Çdo gjë që adhurohet krahas Allahut

Ai i cili thotë “La ilahe il-lallah” duhet të mohojë tagutin. Nuk guxon që të veçojë ndokënd tjetër me adhurim. Nëse e bën këtë, atëherë ka adhuruar tagutin.
Allahu i Lartësuar thotë: “Nuk ka asnjë detyrim në fe. Vërtet, Rruga e Drejtë është bërë e qartë nga rruga e gabuar. Kushdo që mohon Taghutin (çdo gjë tjetër që adhurohet përveç ose krahas Allahut) dhe beson në Allahun, atëherë ai është kapur për mbajtësin më të sigurt që nuk thyhet kurrë. Dhe Allahu është Gjithëdëgjuesi, i Gjithëdituri.”17

Të nderuar robër të Allahut!

Në këtë hytbe mësuam për kuptimin e “La ilahe il-lallah”, llojet e teuhidit dhe shartet (kushtet) e dëshmisë. Në hytbet e ardhshme do të flasim për llojet dhe kushtet teuhidit një nga një.
Allahu im!
Të lutemi të na bësh të mundur që ta kuptojmë drejt teuhidin!
Allahu im! Na jep dije, bindje, sinqeritet, vërtetësi, dashuri, nënshtrim dhe pranim!

Përgatiti: Ulvi Fejzullahu

1 Zumer, 7.
2 Ibrahim, 8.
3 Ali Imran, 19.
4 Ali Imran, 85.
5 Dharijat, 56.
6 Ali Imran, 18.
7 Fatiha, 1.
8 Fatiha, 5.
9 Araf, 180.
10 Muhamed, 19.
11 Huxhurat, 15.
12 Nur, 51.
13 Llokman, 22.
14 Ankebut, 1-3.
15 Zumer, 3.
16 Bekare, 165.
17 Bekare, 256.

[ILMGAP]

Nëse më lejohet . . .

Shtyllat e Imanit (Ato janë Gjashtë (6) :

1."Besimi në All-llahun [subhanehu ve teala]
2.Në melaiket e Tij
3.Në librat e Tij
4.Në të Dërguarit e Tij
5.Në Ditën e Gjykimit
dhe
6.Në vendimin dhe caktimin e Tij, qofte ai i mirë apo i keq."


Me Rrespekt : ILMGAP

[biligoa]

Shehadeti
Fjala "La ilahe il-Allah" dhe kushtet e saj

Disa fjalë për “LA ILAHE IL-LALL-LLAH”

Falenderimi i takon All-llahut, që është i vetëm; paqja dhe shpëtimi i Tij qofshin mbi profetin Muham-med, që nuk ka tjetër pas tij, mbi familjen dhe shokët e tij.
“LA ILAHE IL-LALL-LLAH”
(Nuk ka Zot tjetër, pos All-llahut)
Thotë All-llahu i lartësuar në Kur’an: “Atëherë, dije se nuk ka Zot tjetër pos All-llahut,…”. Suretu Muham-med, ajeti 19.
Thotë i dërguari i All-llahut (paqja dhe shpëtimi i Zotit qoftë mbi të): “Kush vdes, duke e ditur se nuk ka të adhuruar të vërtetë, veç All-llahut, hyn në xhen-net”.
Ky njësim patjetër duhet të bie e të burojë nga zemra, dhe ajo duhet ta dijë atë e të punojë me ato gjëra që janë në pajtim me këtë. Për këtë dituri na urdhëron All-llahu i lartësuar, sepse ajo është dituria për njësimin e Tij. Ajo është detyrë e domosdoshme për çdo musliman (për çdo njeri) dhe nuk përjashtohet nga kjo asnjë nga krijesat, çfarëdo qoftë ajo.
Rruga e dijes për njësimin (nuk ka të adhuruar të vërtetë veç All-llahut) ka këto kushte:

1- Më e madhja: të mendojë njeriu për emrat, cilësitë dhe veprat e All-llahut të lartësuar, të cilat tregojnë plotësimin dhe madhështinë e Tij. Për këtë adhurim të Zotit njeriu duhet të përpiqet me të gjitha mundësitë.
All-llahu është Ai, i Cili meriton çdo lavd, falenderim, madhështi dhe bukuri.

2- Të dijë se All-llahu i lartësuar është i vetëm në adhurim, është Ai, i Cili vendos vetë për gjithë krijesat.

3- Të dijë se All-llahu është i vetëm (nuk ka shok) për mirësitë e jashtme dhe të brendshme fetare dhe jetësore dhe kjo ka lidhje me zemrën.

4- Të shikojë dhe të dëgjojë për mirësitë dhe ndihmën e shpejtë, të cilat ua zbret All-llahu i lartësuar të dashurve të tij, si dhe për ndëshkimin që u jep armiqve (politeistëve).
Kjo dije është thirrje që All-llahu është Një, dhe vetëm Ai meriton të adhurohet.

5- Të njohë cilësitë e idhujve, të cilat disa i marrin për zota dhe i adhurojnë bashkë me All-llahun. Këto idhuj janë të mangët nga të gjitha anët dhe të varfër. Ato (idhujt) nuk kanë pushtet që të bëjnë as mirë e as keq. Ato nuk kanë në dorë as jetë, as vdekje dhe as ringjallje. Ato nuk mund të ndihmojnë dhe as t’i bëjnë dobi as edhe një grimce të vogël (atomi). Ato nuk mund të afrojnë të mirën dhe as të largojnë të keqen.
Dhe për këtë është e domosdoshme të dimë që All-llahu është Një, që nuk ka të adhuruar të vërtetë veç Tij dhe të gjitha adhurimet e tjera janë të kotë, të pavlerë dhe nuk lejohen.

6- Të dijë se të gjitha librat e zbritur nga All-llahu i lartësuar për tek profetët, vërtetojnë njësimin e All-llahut.

7- Të dijë se më të veçantët e krijesave, të cilët janë më të plotë në moral, arsye e dije janë profetët dhe dijetarët, të cilët kanë dëshmuar All-llahun si të vetmin Zot të adhuruar me të drejtë.


8- Të dijë se argumentet të cilat na i jep Zoti në horizont dhe në vetet tona tregojnë njësimin e madhërimin e Tij, krijimin, mjeshtërinë, urtësinë dhe gjëra të tjera të shumta të panjohura nga ne për krijesat e Tij.
Këto janë rrugët, të cilat All-llahu i lartësuar i ka shumuar, në mënyrë që të ftojmë krijesat me “Nuk ka të adhuruar të vërtetë, veç All-llahut” dhe këtë ftesë e filloi me librin e Tij.
Njeriu patjetër duhet të arsyetojë dhe të ketë siguri e dituri për këtë. Ai duhet të bashkohet, dhe të fusë themele e të ndërtohet mbi bazat e njësimit në të gjitha anët.
Kështu ngulitet ky besim dhe kjo dituri në zemër të njeriut, kështu bëhet besimi si malet e larta dhe nuk lëkundet nga dyshimet e fantazitë edhe pse shtohen kotësitë dhe përngjasimet, atij veçse i shtohet plotësimi.
Dhe për këtë ai anon në shikimin e argumentit dhe urdhërit të madh. Ky arsyetim është në Kur’anin e nderuar dhe çdo mendim e gjykim duhet të bazohet në ajetet e tij, të cilat janë fjala e All-llahut të nderuar.
Kur’ani është porta më e madhe për dijen e njësimit dhe përfitohen prej tij shpjegime të shumta, që mund të gjenden vetëm aty.
Së fundi, dëshmija “nuk ka të adhuruar të vërtetë veç All-llahut” kërkon sinqeritet në adhurim dhe të gjitha gjërat e tjera që adhurohen (njerëz, engjëj etj) janë adhurime të kota.
Merita e adhurimit i takon vetëm All-llahut, i Cili është i vetëm.
Thotë All-llahu i lartësuar në Kur’an: “Kjo, ngase All-llahu është Ai i vërteti, dhe atë që lusin ata pos tij është e kotë …”. Suretu El Haxh, ajeti 62.
Punë, të cilat bien në kundërshtim me fjalën
“LA ILAHE IL-LALL-LLAH”.
Dije o vëlla musliman se All-llahu i lartësuar e bëri detyrë për të gjithë robët e Tij, hyrjen dhe kapjen në islam dhe ka ndaluar kundërshtimin e asaj që iu zbrit profetit Muham-med (paqja dhe shpëtimi i Zotit qoftë mbi të), i cili i ftoi njerëzit për njësim.
All-llahu i lartësuar e ka bërë të qartë, se kushdo që e ndjek islamin, vërtet është drejtuar dhe kushdo që i kthen shpinën, vërtet ka humbur.
Po kështu në shumë ajete Kur’ani na thotë që të kemi kujdes nga llojet e shirkut dhe të mohimit.
Për këtë, përmendin dijetarët, muslimani del nga feja e tij (islami) në shumë lloje. Këto e prishin njësimin e tij dhe lejohet pastaj gjaku dhe malli i tij.
Shkurtimisht disa nga këto rrugë të rrezikshme janë:

1- Politeizmi (adhurimi i shumë zotave) në adhurimin e All-llahut.

Thotë All-llahu i lartësuar në Kur’an: “S’ka dyshim se All-llahu nuk falë (mëkatin) t’i përshkruhet atij shok (idhujtarinë)…”. Suretu En Nisaë, ajeti 48.
2- Ndërmjetësimi i dikujt tjetër midis teje e Zotit. Ai, i cili i kërkon ndihmë këtij ndërmjetësi, i lutet atij dhe mbështetet tek ai, vërtet ka mohuar.

3- Kush beson se udhëzimi dhe gjykimi i dikujt tjetër, është më i mirë se i profetit Muham-med (paqja dhe shpëtimi i Zotit qoftë mbi të), ai është mohues.

4- Kush nuk mohon politeistët, kush dyshon në mohimin e tyre dhe ai i cili lavdëron idetë e tyre, ai ka mohuar.

5- Kush urren diçka, e cila ka ardhur prej profetit Muham-med (paqja dhe shpëtimi i Zotit qoftë mbi të) edhe sikur të punojë me të, vërtet ka mohuar.
Thotë All-llahu i lartësuar në Kur’an: “Këtë për shkak se ata e urrejtën atë që e zbriti All-llahu, prandaj atyre ua zhduk veprat”. Suretu Muham-med, ajeti 9.

6- Kush tallet me shpërblimin dhe ndërshkimin e Zotit, të cilat i ka njoftuar profeti (paqja dhe shpëtimi i Zotit qoftë mbi të) ose me ndonjë gjë brenda fesë islame, ai ka mohuar.
Thotë All-llahu i lartësuar në Kur’an: “…Thuaju: A me All-llahun, librin dhe të dërguarin e Tij talleni? Mos kërkoni fare ndjesë, ju pasiqë besuat , keni mohuar…”. Suretu Et Teube, ajeti 65-66.

7- Kush vepron magjinë ose kënaqet me të, ai ka mohuar.
Thotë All-llahu i lartësuar në Kur’an: “… E ata të dy nuk i mësonin askujt (magjinë) para se t’i thonin: “Ne jemi vetëm sprovë, pra mos u bë i pafe!…”. Suretu El Bekare, ajeti 102.

8- Kush ndihmon dhe bashkëpunon me politeistët kundër besimtarëve, ai me të vërtetë ka mohuar.
Thotë All-llahu i lartësuar në Kur’an: “… E kush prej jush i miqëson ata, ai është prej tyre. Vërtet All-llahu nuk vë në rrugë të drejtë popullin zullumqarë”. Suretu El Maide, ajeti 51.

9- Kush beson se mund të gjejë një sheriat (ligj) më të plotë se ai i profetit Muham-med (paqja dhe shpëtimi i Zotit qoftë mbi të), ai është mohues.
Thotë All-llahu i lartësuar në Kur’an: “E, kush kërkon fe tjetër, përveç fesë islame, atij kurrsesi nuk i pranohet dhe ai në botën tjetër është nga të dëshpëruarit”. Suretu Ali Imran, ajeti 85.

10- Kush e di, dhe i kthen shpinën fesë së Zotit, nuk e mëson dhe nuk punon me të, ai ka mohuar.
Thotë All-llahu i lartësuar në Kur’an: “E, kush është më zullumqarë se ai që këshillohet me ajetet e Zotit të vet, e pastaj u kthen shpinën atyre? Ne me siguri do të hakmerremi kundër kriminelëve”. Suretu Es Sexhde, ajeti 22.
Nuk ka dallim në të gjitha këto gjëra, dhe këto janë të rrezikshme. Prandaj është detyrë për muslimanin që të ketë frikë dhe kujdes për veten e tij.
Kërkojmë mbrojtje prej All-llahut për punët tona, në mënyrë që të mos marrim zemërimin dhe dënimin e Tij, paqja dhe mëshira e All-llahut qoftë mbi më të mirin e krijesave, profetin Muham-med, familjen dhe shokët e tij.
Fjala e një të mençuri:

“Humbja e kohës është më keq se vdekja, sepse humbja e kohës të shkëput ty nga Zoti, kurse vdekja të shkëput ty nga bota dhe banorët e saj”.

[biligoa]

Nëse më lejohet . . .

Shtyllat e Imanit (Ato janë Gjashtë (6) :

1."Besimi në All-llahun [subhanehu ve teala]
2.Në melaiket e Tij
3.Në librat e Tij
4.Në të Dërguarit e Tij
5.Në Ditën e Gjykimit
dhe
6.Në vendimin dhe caktimin e Tij, qofte ai i mirë apo i keq."


Me Rrespekt : ILMGAP

po pra keta jane Gjashtë shtyllat e besimit.

pese jane shtyllat e fese.

Vazhdim te mbare.

[ILMGAP]

Nëse më lejohet . . .

Shtyllat e Imanit (Ato janë Gjashtë (6) :

1."Besimi në All-llahun [subhanehu ve teala]
2.Në melaiket e Tij
3.Në librat e Tij
4.Në të Dërguarit e Tij
5.Në Ditën e Gjykimit
dhe
6.Në vendimin dhe caktimin e Tij, qofte ai i mirë apo i keq."


Me Rrespekt : ILMGAP

Të definuarit e Imanit sipas Ehli Sunnetit


Fjala "Iman" në Kur'an dhe sunnet përmendet në njëjës dhe përmendet e lidhur dhe e bashkuar me Islamin. E kur përmendet e lidhur me Islamin, si në hadithin e Xhibrilit, alejhi selam, nënkupton Islamin në anën e jashtme dhe të dukshme, e ajo është bindja dhe nënshtrimi i robit ndaj All-llahut [subhanehu ve teala].

Shtyllat e Islamit janë: "Dëshmia se nuk meriton të adhurohet askush tjetër perveç All-llahut [subhanehu ve teala] dhe se Muhammedi [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] është rob dhe i Dërguar i Tij, falja e namazit, dhënia e zekatit, agjërimi i ramazanit dhe shkuarja në haxh për atë që ka mundësi".
Ndërsa me Iman nënkuptojmë atë që është e brendshme dhe e padukshme, e shtyllat e imanit janë: "Besimi në All-llahun [subhanehu ve teala], në melaiket e Tij, në librat e Tij, në të Dërguarit e Tij, në Ditën e Gjykimit dhe në vendimin dhe caktimin e Tij, qofte ai i mirë apo i keq."
E nëse përmendet në njëjes, si në ajetin: "E besimtarë të vërtetë janë vetëm ata, të cilëve kur permendet All-llahu u rrenqethen zemrat e tyre, të cilëve kur u lexohen ajetet e Tij u shtohet Imani (besimi) dhe që janë të mbeshtetur vetëm të Zoti i tyre, dhe të cilët falin (rregullisht) namazin dhe nga ajo me çka Ne i furnizuam, ata japin." [Enfalë, 2-3]
Si dhe në hadithin e Ebu Hurejres [radijallahu anhu], i cili thotë: Ka thënë Pejgamberi [sal-lallahu alejhi ve sel-lem]: "Imani është gjashtëdhjetë e sa pjesë. Më e larta është fjala La Ilahe il-la All-llah, ndërsa me e ulëta është largimi i një pengese nga rruga. Dhe turpi është pjese e Imanit." Pra, nenkupton të gjithë fene.
Nga kjo nxjerrim qe Imani është: fjalë dhe veper. Fjalë e zemrës dhe fjalë e gjuhes, dhe vepër e zemrës, e gjuhes dhe e gjymtyrëve.
Fjalë e zemrës- siç është besimi në All-llahun.
Fjalë e gjuhës -siç është deshmia ose fjala La Ilahe il-lall-llah etj.
Vepër e zemrës- siç është dashuria ndaj All-llahut, frika ndaj Tij, sinqeriteti, etj.
Vepër e gjuhës- leximi i Kur'anit, të përmendurit e All-llahut (dhikri), etj. Dhe,
Vepër e gjymtyrëve- siç është namazi, haxhi, xhihadi, etj.


Argumentet nga Kur'ani dhe sunneti


Nga argumentet e Kur'anit dhe sunnetit se prej Imanit është fjala e zemrës:

- Ka thënë All-llahu [subhanehu ve teala]: "E ai qe e solli të vërtetën dhe besoi ne te, të tillët janë ata të ruajturit." [Zumer, 33].
- Si dhe në ajetin tjetër ku thotë: "O ti i dërguar! Te mos brengos vrapimi në mosbesim të atyre që me gojët e tyre thanë: "Ne kemi besuar", e zemrat e tyre nuk kanë besuar." [Maideh, 41]
Ebu Hurejrah [radijallahu anhu] thotë: I thash o i Dërguari i All-llahut, cilët njerëz do të jenë me të lumtur me ndermjetesimin-shefatin tënd në Ditën e Gjykimit? Tha [sal-lallahu alejhi ve sel-lem]: Kam menduar o Ebu Hurejrah se nuk do të më pyes askush para teje. Pasiqë e kam parë lakminë tënde ndaj hadithit, njerëzit më të lumtur dhe më të gëzuar me ndermjetësimin tim në Ditën e Gjykimit janë ata të cilët kanë thënë: La ilahe il-la All-llah-Nuk meriton të adhurohet askush tjetër pos All-llahut, sinqerisht nga zemra e tyre". [Buhariu]



Nga argumentet e Kur'anit dhe sunnetit se prej Imanit është fjala e gjuhes:

Ka thënë All-llahu [subhanehu ve teala]: "Dhe kur u lexohet atyre, thonë: Ne i kemi besuar atij, ajo është e vërteta prej Zotit tonë, ne edhe para tij kemi qene muslimanë." [Kasas, 53].
Si dhe në ajetin tjetër ku thotë: "E s'ka dyshim se ata që thanë: "All-llahu është Zoti ynë", dhe ishin të paluhatshem, atyre u vijne engjejt (në prag të vdekjes dhe u thonë): të mos frikësoheni dhe të mos pikëlloheni, keni myzhde xhennetin qe u premtohej." [Fussilet, 30]
Ibni Omeri [radijallahu anhu] thotë se Pejgamberi [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] ka thënë: “Jam urdhëruar që t'i luftoj njerëzit (pabesimtarë), derisa të dëshmojnë se nuk ka të adhuruar tjetër përveç All-llahut dhe se Muhammedi është i Dërguari i Tij, dhe derisa të falin namazin dhe të japin zekatin. E kur ta bëjnë këtë, atëherë e kanë të mbrojtur prej meje gjakun dhe pasurinë e tyre, pos nëse i kanë hyrë në hak Islamit, llogaria e tyre është te All-llahu.” [Muttefekun alejhi]


Nga argumentet e Kur'anit dhe sunnetit se prej Imanit është vepra e zemrës:

Ka thënë All-llahu [subhanehu ve teala]: "E duke qenë se ata nuk ishin të urdhëruar me tjetër, pos që ta adhuronin All-llahun me nje adhurim të sinqertë ndaj Tij, që të largohen prej çdo besimi të kotë, të falin namazin, të japin zekatin, e ajo është feja e drejtë." [Bejjineh, 5].
Si dhe në ajetin: "Po dashuria e atyre që besuan All-llahun është shumë me e forte." [Bekareh, 165]
Si dhe ajeti: "Por All-llahu juve ua beri të dashur besimin dhe ua zbukuroi në zemrat tuaja, ndërsa mosbesimin, shfrenimin dhe kundërshtimin, ua bëri që t'i urreni. Të tillë janë ata që gjetën rrugën e drejtë." [Huxhuratë, 7]
Pejgamberi [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] ka thënë: "Askush nga ju nuk beson (plotësisht) përderisa nuk dëshiron për vëllaun e vet atë që e dëshiron për vetvetën." [Buhariu dhe Muslimi].



Nga argumentet e Kur'anit dhe sunnetit se prej Imanit është vepra e gjuhes:

All-llahu [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] thotë: "Lexo çka të është shpallur ty nga libri i Zotit tend! Nuk ka kush qe mund t'i ndryshojë fjalët e Tij dhe pos Tij nuk mund të gjeshë strehim." [Kehf, 27]
Si dhe ne ajetin: "O ju qe besuat, perkujtonie All-llahun sa me shpesh, dhe madhëronie Atë mengjes e mbrëmje." [Ahzab, 41-42]
Pejgamberi [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] ka thënë: "Me i miri prej jush është ai qe e mëson Kur'anin dhe ua mëson të tjerëve." [Buhariu]


Nga argumentet e Kur'anit dhe sunnetit se prej Imanit është vepra e gjymtyrëve:

Ka thënë All-llahu [subhanehu ve teala]: "Falnie namazin dhe jepni zekatin dhe falnu me ata qe falën (bini ne ruku me ata që bijne) ." [Bekareh, 43].
Si dhe ne ajetin: "Dhe luftoni në rrugën e All-llahut kundër atyre që ju sulmojne e mos e teproni se All-llahu nuk i do ata që e teprojnë." [Bekareh, 190]
Ibni Mes'udi [radijallahu anhu] thotë se i Dërguari i All-llahut [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] ka thënë: “Asnjë pejgamber të cilin e ka dërguar All-llahu te një popull para meje - nuk ka qenë, e të mos ketë pasur havarijunë prej ummetit të vet dhe shokë që iu kanë përmbajtur sunnetit të tij dhe kanë ndjekur porositë e tij. Pastaj kanë pasuar pas tyre gjenerata (pasardhës) të cilët kanë folur atë që nuk e kanë vepruar dhe kanë vepruar atë që nuk u qe urdhëruar. Andaj secili që lufton kundër tyre me dorën e vet është besimtar, kush lufton kundër tyre me gjuhën e vet është besimtar, edhe ai që lufton kundër tyre me zemrën e vet është besimtar. Kush prej këtyre të triave nuk bën asgjë, tek ai nuk ka iman as sa kokrra e hardallit.” (Muslimi)

Fjalet e dijetarëve të Ehli Sunnetit se imani është fjalë dhe vepër

Ka thënë Imam El-lalikai se Imam Shafiu [Allahu e mëshiroftë] në librin e tij-el umm-ka thënë: "Ka qënë ixhma'i i sahabëve dhe tabi'ineve të cilët i kemi arritë se Imani është fjalë dhe vepër dhe qëllim."
Ka thënë Imam Euza'ij [Allahu e mëshiroftë]: "Nuk qendron dhe mbahet imani përveç se me fjalë, dhe nuk qendron imani dhe fjala përveç se me vepër, dhe nuk qendron imani, fjala dhe vepra përveç se me qellim të pastër dhe pajtuar me sunnetin. Dhe kanë qenë selefet para nesh, të cilët nuk kanë bërë dallim ndermjet imanit dhe veprës, sepse vepra është prej imanit,d he imani përbehet prej vepres."
Imam Abdur-Razzak [Allahu e mëshiroftë] thotë: "Mu'mer dhe Ibn Xherih dhe Theurij dhe Malik dhe Ibën Ujejneh, thonin: Imani shtohet dhe pakësohet. Dhe unë (Abdur-Razzaku) e them të njejtën: Imani është fjalë dhe vepër, shtohet dhe pakësohet, e nëse i kundërshtoj unë ata, atëherë kam humbur dhe nuk jam nga të udhëzuarit."
Ka thënë Imam El-Begavij [Allahu e mëshiroftë]: "Janë pajtuar sahabet dhe tabi'inet dhe ata qe vijnë pas tyre nga dijetarët e sunnetit,ëse veprat janë prej imanit."
Dhe thotë Hafidh ibën Abdul-Berr [Allahu e mëshiroftë]: "Kanë rënë në ujdi dijetarët e fikhut dhe hadithit se imani është: fjalë dhe vepër."
Imam El-Buharij [Allahu e mëshiroftë] thotë: "Kam shkruar nga një mijë e më shumë dijetarë, dhe nuk kam shkruar përveç se nga ata që thonë: Imani është fjalë dhe vepër, dhe nuk kam shkruar nga ata që thonë: Imani është fjalë."
Fudajl bin Ijadi [Allahu e mëshiroftë] thotë: "Thotë Ehli Sunneti se Imani është njohje, fjalë dhe vepër."
Imam Es-Sabunij [Allahu e mëshiroftë] thotë: "Dhe prej medh-hebit të dijetarëve të hadithit është se Imani është fjalë, vepër dhe njohje."
Shejhul-Islam ibën Tjemijeh [Allahu e mëshiroftë] thotë: "Dhe nga kapitulli i fjalëve të selefit dhe dijetarëve të sunnetit në lidhje me imanin është se herë thonë: Imani është fjalë dhe vepër, e herë thonë: fjalë, vepër dhe qellim, e herë thonë: fjalë, vepër, qellim dhe pasim i sunnetit, e herë thonë: Imani është të shqiptuarit me gjuhë, të besuarit me zemër, dhe të vepruarit me gjymtyrë, dhe të gjitha këto janë të sakta."
Kur është pyetur Imam Sehl bin Abdullah et-Testerij [Allahu e mëshiroftë] për imanin se çka është ai? Ka thënë: "Imani është fjalë, vepër, qellim dhe pasim i sunnetit. Kështuqë, nëse Imani është fjalë pa vepër atëherë është kufër, e nëse është fjalë dhe vepër, por pa qellim të pastër atëherë është nifak (hipokrizi). E nëse është fjalë, vepër dhe qellim i paster, por pa pasim të sunnetit, atëherë është bidat (risi ne fe)."


"Imani është fjalë dhe vepër "



Shkroi:
Adil bin Muhammed bin Alij Esh-Shejhanij
Përktheu: Omer Bajrami