Astrit Kosturi: Nimfa e vendlindjes...!

[Astrit Kosturi]

(Kthim në vendlindje, pas disa vitesh)

Dielli, qe varur poshtë dhe hijet tona u bënë gjigande, pa u vënë re fare. Diçka nga brenda lëvozhgës së misterit, na ndjellte, se pas pak gjithçka do mbështillej me gëzofin e mugëlltirës që shfaqej së largu.
Ne dhe zalli! Përpara dhe, në dy anët e tij, ngrihet profili i rreptë i maleve, si të përbënte fytyrën e vendlindjes.
Është një pejsazh i bukur në fakt dhe, i ashpër njëherazi. Ca lule të egra, ngjyra-ngjyra, përpiqen të zbusin vrazhdësinë e shkëmbenjëve përreth. Lule që marrin jetë prej të çarave të shkëmbenjëve dhe njëherazi na kujtojnë fuqinë mbirëse, që ka jeta në këto anë.
Mikeli, ndehu dorën përpara. U ndal në vend dhe, duke na dhënë shenjë edhe neve, filloi të tregojë:
- Ja, ajo atje është foleja ime, e viteve më parë. Ju e dini fare mirë, siç njoh edhe unë foletë tuaja, por më lejoni, të derdh shpirtin tim të tejmbushur me mall:
Kjo erë e fortë, që fryn në këtë gryk përroi, më zgjon ëndërrat dhe më duket sikur më thërret me emër. Më kujton fërshëllimën e tufanit dhe duart e këmbët e mardhura nga ngricat. Është era, që mua më njeh dhe, vetëm ajo ma di hallin dhe, ma lexon shpirtin. Sa herë largohesha nga shtëpia, në këtë pikë këtu, ktheja kokën mbrapa, dhe shihja nënën në fund të arës, tek më ndiqte me sy. Në çastin e ndarjes, gjithnjë i mbusheshin sytë me lot. Ajo, sapo bëja hapat e parë të ikjes shëndërrohej në statujë, dhe tek unë, nga pikëllimi i saj, heshturazi diçka gurëzohej e më shoqëronte në vetminë e udhëve të gjata…
Pastaj, vazhduam të ecim përsëri në një shteg të ngushtë, me një heshtje që herë-herë prishet. Është kamxhiku i erës, që fshikullon pa mëshirë dhe vetë heshtjen e frikëshme. Dhe buzët tona, kishin ngecur tek heshtja, e cila ashtu e akullt na kishte bërë dimër. Si të ishte një copë akull, mërzia zu të shkrihej, ngaqë sofra e vetmisë do të mbushej me miq.
Pemët, në dy anët e rrugicës kanë zhveshur rrobat dhe syri nudo dallon nëpër degë folezat e braktisura. Dhe mendja, s’është më në gjendje, ku t’i kërkojë zogjtë e tyre. Era vazhdon të grindet me drurët e zhveshur, ndërsa ne po dalim në fund të arave. Mugëtira, dalëngadalë, po mbërthen gjithçka edhe në këto anë. Megjithatë, para syve tanë qefini i vdekjes, nuk pranon që nata të nxijë. Medoemos, kërkon që dhe natën ta çjerrë. Janë vorrezat, fare pranë shtëpisë! Bardhësia e tyre.
Një boçe trëndafili, ia ka fshehur ditëvdekjen e babait të Mikelit.
- Babai,…- foli, Mikel Naziri,i ulur në gjunjë, duke larguar boçen e trëndafiltë. I ndjeri ai, vetëm pati punuar në punët e rënda. Iku në rininë time! Tani unë kam moshën e tij dhe, pleqërinë që ma la aq bujarisht. Vdekja e babait, qe dyfish e dhimbshme. Edhe mosha e re me të cilën iku dhe, stëmundimet e një jete në mjerim…
U largua pak më tej… Siç duket, shpirti i tij i munduar, ka nevojë të vuaj në vetmi. Sigurisht, që në ato pak minuta, para syve dhe mendjes së Mikelit, jeta e të atit aq shumë e mundimshme, rrugët e gjata më këmbë për të prurë copën e bukës te fëmijët e tij, puna e skllavit, duart e vrara… U ul diku në cep. Ndezi një cigare dhe duke e thithur pandërprerë, nën efektet e stresit, me sytë të ngulura në foton e porcelantë filloi të flas me të atin: “Ti ike shumë herët baba! Po të them si fillim, se nuk është më si në kohën tënde… Por përsëri, jetën vazhdojnë ta godasin furtuna me erëra të akullta e të forta. Janë goditje, që kanë lëkundur prej vendi dhe kanë ndryshuar tipe dhe karaktere, duke i shëndërruar në prototipa hipokritësh. Kanë lindur tek njeriu, edhe vese të reja, por në të shumëtit, janë zgjuar veset e vjetra, veçse të veshura me një cipë portokalli, që të merr në qaf e të verbon. Ca njerëz janë bërë latyra! Më kujtohesh, që nuk gaboje, kur çdonjërit i gjeje vendin në dhomën tonë më të mirë, që kishim vetëm për ta. Ti, vije gishtin te i pabesi dhe te i ligu, dhe nuk pate gabuar. Për një farë kohe, mendova, se s’ka të këqinj dhe s’ka armiq. Harrova, atë që më kishe thënë, se i vjetri armik, do të zëvendësohej nga të rinj. Të ruhesha nga miqtë budallenj dhe ata që papritur shfaqen dhe bëhen miq, gjatë rrugës së suksesit. Të këtillët, më pate thënë, do të ishte mirë t’i bëje armiq, duke u thënë, se do të më ndihmonin duke i patur në distancë e sa më larg vetes. Kundërshtarëve të mençur, t’u pish dollinë! Ata të mbajnë zgjuar dhe në majë të gishtave. Dëshirës së heronjëve, për të qënë të tillë, u qënkësh dashur, të kenë dhe armiq. Dhe, kur s’ka nga këta të fundit, duhet që të sajohen, që të lartësohen të parët. Tani, më je dashur e lipsur, baba! Të, të pyesja. Dhe e sigurt fare, që ditën e dytë do të më thërrisje pranë dhe do më jepje tënden përgjigje të patundshme… Pjella e atyre, që Ti i respektoje në konakun tonë dhe, që pritjen për ta e ktheje në gosti, është bërë jashtëqitje…Disa prej tyre nuk na paskan pjellë, por thjeshtë kanë kryer një process fiziologjik. Atë të jashtëqitjes…”
Atë natë po ia kushtonim, mikut tonë të vjetër e të ri, zemra e të cilit qe mbushur me aq shumë mall e dashuri.
Shtëpia, me mure të trasha guri, mezi çpriste dorën e birit të saj, që të hapte portat.
- Dëgjoni burra,- tha ai, sapo kaloi pragun e derës. Kam bredhur këtej detit dhe matanë, por fole më të bukur, më të mirë e më të ngrohtë, se shtëpia ime, nuk kam gjetur.
Ndezëm nga një qiri për të bërë dritë dhe, i bashkuam bashkë, brenda një tabakaje që rrinte mbi tavolinë. Dhoma, po ndriçohej zbehtë, nga kjo tufë qirinjsh, që lëshonte shumë tym, nga papastërtia e parafinës.
E kishim menduar herët punën e qirinjëve, sepse ndriçimi elektrik kishte kohë që mungonte, në atë pjesë të fshatit.
U takuam përsëri sipas zakonit të konakut. Ishte traditë e mikpritjes, që edhe pse ishe takuar dhe shmallur jashtë shtëpisë kur futeshe në konak bëje ritualin e takimit të duarëve. Filloje edhe njëherë duke pyetur për gjërat më kryesore, si për t’i dhënë karakter serioz dhe ceremonial miqësisë dhe dashurisë për njerëzit e zemrës. Bisedat tona s’patën të mbaruar deri vonë mbasmesnate. Ajo darkë, ka qënë ndër më të shijshmet. Herë, pas here, vëreja me keqardhje, teksa qirinjtë digjnin hijen përreth dhe veten po ashtu.
Nga hiri i kujtesës, duke vozitur këmbadorazi, shpuzën e fjalëve, për tek bregu i shpresës dhe gjithnjë në prushin e dhimbjes...