Close
Faqja 4 prej 10 FillimFillim ... 23456 ... FunditFundit
Duke shfaqur rezultatin 31 deri 40 prej 97
  1. #31
    i/e regjistruar Maska e &Mitrovicalia&
    Anėtarėsuar
    19-05-2009
    Postime
    339
    Pėrshtypje nga takimi i natyrshėm i dy “anėve tė Shqipėrisė”, me 31 Maj 2009)

    Pėr shqiptarėt, kohėt e kaluara nuk ishin tjetėr, veēse kohė tė hidhura.Prandaj,ata presin kohė tė reja dhe dėshirojnė qė ato tė mos jenė tė tjera veēse kohė tė ėmbėla. Mirėpo, kohėt nuk vijnė vetvetiu tė ėmbėla.Tė ėmbėla i bėjnė njerėzit.Tė ėmbėla mund ti bėjnė vetė shqiptarėt.Shija e ėmbėl e kohės pėr shqiptarėt erdhi me tė dielėn e 31 majit 2009, me pėrurimin e tunelit qė natyrshėm bashkoi dy botė padrejtėsisht tė ndara shqiptare.

    Shqiptarėt duhet tė jenė tė ndėrgjegjshėm pėr rėndėsinė e momentit nėpėr tė cilin po kalojnė, nė mėnyrė qė tė ndėrgjegjėsohen edhe pėr veprimet qė duhet tė ndėrmarrin nė tė ardhmen.E diela e 31 majit 2009 dhe takimi i natyrshėm i dy “anėve tė Shqipėrisė” duhet t’i ndėrgjegjėsojė se vetėm tė bashkuar mund tė jenė mė tė fuqishėm, vetėm tė bashkuar mund tė ndihen mė tė sigurt dhe vetėm tė bashkuar mund tė ndėrtojnė njė perspektivė mė tė ndritshme si komb.

    Shqiptarėt prej sot bėhen njė “bashkėsi e pashkėputur” dhe pėr kėtė duhet tė vetėdijėsohen.Do tė jetė shumė i rėndėsishėm veprimi i tyre nė tė ardhmen.Shqiptartėt janė para mundėsisė qė, pėr herė tė parė, tė shkruajnė historinė e tyre.Histori ėshtė tė shkruash historinė me dorėn tėnde.

    Prej sot shqiptarėt do tė duhej tė ecnin rrugės e cila do tė mundėsonte:

    Sė pari, qė ata tė ndryshojnė tėrėsisht raportet nė tė cilat kanė kaluar deri dje si popull dhe si komb.

    Sė dyti, qė ata ti pėrballojnė “mėritė” dhe “hasmėritė” e sė kaluarės dhe ti kthehen sė ardhmes sė tyre.

    Sė treti, qė ata ti forcojnė lidhjet e vendosura, nė mėnyrė qė tė “mos e lėshojnė prej dorėsh”tėrėsinė e ēėshtjes.

    Sė katėrti, qė ata tė bashkojnė rreth njė sofre dijen dhe guximin, menēurinė dhe trimėrinė, zotėsinė dhe shkathtėsinė.

    Sė pesti, qė ata politikisht tė formėsohen dhe tė rriten si njė komb.

    Shqiptarėt prej sot e ndiejnė ndėrvarėsinė e segmenteve tė veēuara tė ēėshtjes shqiptare. Ata prej sot vetėdijėsohen se pa qenė mirė nė Shqipėri, nuk mund tė jetė mirė nė Kosovė; se pa qenė mirė nė Kosovė, nuk mund tė jetė mirė me shqiptarėt nė Maqedoni, nė Kosovėn Lindore, nė Mal tė Zi dhe nė Camėri.
    Takimi i natyrshėm i sė dielės sė 31 majit 2009 i dy “anėve tė Shqipėrisė” krijon shumė favore pėr shqiptarėt kudo qė jetojnė sot tė shpėrndarė.Ata duhet tė dėshmojnė aftėsi qė tė afrohen njėri me tjetrin dhe qė tė veprojnė si njė dhe tė bashkuar.

    Shqiptarėt nuk kanė udhė tjetėr veēse atė tė unitetit tė veprimit.Ai unitet nuk duhet tė jetė vetėm njė frazė politike, por njė unitet real dhe racional kombėtar i tyre.
    Ai unitet i veprimit do tė duhej tė ishte konkret dhe me tė do tė mund tė formėsoheshin trajtat e komunikimit tė ndėrsjellė, lidhjet e pėrbashkėta nė fatet e pėrbashkėta, nė detyrat kohore dhe hapėsinore tė tyre.

    Tė vetėdijshėm se pėrballen me copėtimin e trungut etnik tė tyre, shqiptarėt duhet qė tė angazhohen pėr tė gjitha format e integrimit gjithėshqiptar. Kėtė nuk e kanė vetėm pėr detyrė, por edhe pėr borxh kombėtar qė duhet ta paguajnė, pa pyetur pėr ēmimin.

  2. #32
    i/e regjistruar Maska e &Mitrovicalia&
    Anėtarėsuar
    19-05-2009
    Postime
    339
    - Nuk u takoj atyre qė mendojnė se kemi bėrė mjaftė pėr tė depėrtuar nė botė me tė vėrtetėn tonė pėr tė kaluarėn, tė tashmėn dhe tė ardhmen-


    Akademik Esat Stavileci muaj mė parė u paraqit me librin e tij “Rrugėtimet dhe labirintet e Kosovės dhe tė shqiptarėve”, me njė pėrmbledhje dėshmish pėr pavarėsinė e Kosovės.Ishte ky libri qė pasoi studimin e tij “Shteti, shqyrtime tė pėrgjithshme teorike me vėshtrim rasti i Kosovės”. Kėto dy libra u pritėn nė opinion si ndihmesė e autorit pėr dėshmitė pėr Kosovėn para Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė.Nė kėtė numėr tė gazetės sjellim intervistėn me tė. (Intervistė pėr “Kosova sot”, 24 maj 2009).



    KS: Libri juaj “Rrugėtimet dhe labirintet e Kosovės dhe tė shqiptarėve” nga shumė kush ėshtė parė dhe si njė dėshmi e rėndėsishme juridike nė mbrojtje tė Kosovės nė Gjykatėn Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė.Nė tė vėrtetė, ēfarė pėrmban libri juaj?

    Esat Stavileci: Gjykuar sipas titullit, libri flet pėr rrugėtimet e gjata dhe labirintet nėpėr tė cilat kanė kaluar Kosova dhe shqiptarėt deri nė vendimin pėr “pavarėsinė e mbikėqyrur” tė saj, por njėkohėsisht, tėrheq vėrejtjen se ato rrugėtime dhe labirinte nuk pėrfundojnė mė “pavarėsinė e mbikėqyrur” tė Kosovės. Kosova dhe shqiptarėt kanė pėr tė bėrė edhe shumė rrugė deri nė pėrmbyllje tė kapitullit tė ēėshtjes shqiptare.
    Ndėrsa, gjykuar sipas nėntitullit ”Pavarėsia e Kosovės- fakt i ligjshėm qė nuk mund tė zhbėhet”, libri pėrmbledh argumentet historike, politike, juridike- kushtetuese, ndėrkombėtare dhe tė tjera nė mbrojtje, jo vetėm tė ligjshmėrisė sė shpalljes sė pavarėsisė, por edhe tė sė drejtės pėr shtet tė pavarur dhe sovran tė Kosovės.
    Ndoėnse libri nuk ėshtė shkruar me mision tė vetėm qė tė jetė njė dėshmi pėr Kosovėn para Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė, me pėrmbajtjen e vet ai, nė njėfarė mėnyre, i shėrben asaj dėshmie, veēanėrisht duke pasur parasysh faktin se megjithėse pyetja e shtruar para Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė ėshtė shtruar “e izoluar” nga segmentet e tjera tė ēėshtjes sė Kosovės, pėrgjigjja pashmangshėm do tė ndėrlidhet edhe me ato segmente.
    Sipas informacioneve qė kam, disa nga shtetet qė kanė dėshmuar kundėr pavarėsisė sė Kosovės, nė deklaratat e veta, ndėr tė tjera, kanė theksuar, qoftė “pėrparėsinė qė ka integriteti territorial i vendeve anėtare tė OKB-sė karshi tė drejtės sė popujve pėr vetėvendosje”, qoftė se “tė drejtėn pėr vetėvendosje e kanė vetėm popujt, e jo edhe pakicat kombėtare” dhe se shqiptarėt e Kosovės “kanė qenė pakicė nė Serbi dhe Jugosllavi, e jo komb”, qoftė se Kosova “ishte provincė autonome e Serbisė”, e jo “Krahinė Autonome nė Jugosllavi” e tjera e tjera.
    Nė libėr kam identifikuar njėzet boshte tė argumentimit tė pavarėsisė sė Kosovės, duke pėrfshirė brendapėrbrenda tij, edhe tė drejtėn e Kosoėvs dhe tė shqiptarėve pėr vetėvendosje, edhe tė mosqenėt e shqiptarėve “pakicė kombėtare” dhe tė Kosovės “provincė serbe”, por njėsi federale nė ish- Jugosllavi, e shumė e shumė fakte tė tjera.

    KS: Cilat janė sipas jush shtyllat kryesore nė tė cilat mbėshtetet Kosova pėr mbrojtjen e pavarėsisė sė saj para Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė ?

    Esat Stavileci: Pėrpara se tė pėrmend disa nga shtyllat pėr mbrojtjen e pavarėsisė sė Kosovės, po vė nė dukje se njohja e shteteve ėshtė “ēėshtje e fakteve” dhe atė mė shumė politike sesa juridike dhe se “shtetet nuk krijohen me norma”. Madje, teoria e sė drejtės ndėrkombėtare nuk i ndan shtetet nė tė “ligjshme” dhe tė “paligjshme”.
    Rrjedhimisht, edhepse Gjykata Ndėrkombėtare e Drejtėsisė “do tė marrė mė shumė parasysh aspektet legale”, ajo nuk do tė mund t’i anashkalojė edhe faktet historike, ndėr tė tjera, se Kosova ishte e aneksuar nga Serbia, se Kosova edhe gjatė tė qenėt e saj nė ish-Jugosllavi, kishte pozitė tė ngjashme me ish-republikat, se ish- Jugosllavia ėshtė shpėrbėrė me njė proces tė njohjes sė shteteve tė pavarura dhe sovrane tė dalura prej saj, se procesi i shpalljes sė pavarėsisė ėshtė akorduar me Shtetet e Bashkuara tė Amerikės dhe njė numėr tė madh tė shteteve tė Bashkimit Evropian, se kundėr shpalljes sė pavarėsiė nuk kanė reaguar as Sekretari i Pėrgjithshėm i OKB-sė dhe as i dėrguari i posaēėm i tij nė Kosovė, se statusi i Kosovės ėshtė pėrcaktuar pas njė procesi politik pėr tė cilin ėshtė angazhuar edhe vetė Rezoluta 1244, edhepse ajo nė preambulė ėshtė bazuar nė “integritetin territorial tė ish-RFJ” e cila ndėrkohė u shemb me ndarjen e Serbisė dhe Malit tė Zi, se pavarėsia e Kosovės nuk shėrben si “precedent negativ” pėr lėvizjet separatiste nė botė, e tjera e tjera.
    Duhet pasur parasysh edhe njė moment tjetėr nė lidhje me vėrejtjen e Serbisė pėr shpalljen e “njėanshme tė pavarėsisė sė Kosovės”. Shpalljet e pavarėisė sė shteteve asnjėherė nuk mund tė jenė akte bilaterale ose multilaterale.Ato shėrbėjnė nė tė vėrtetė si “oferta botės pėr njohje” dhe bota deri mė sot ka reaguar me njohje,sado qė jo nė numrin e shteteve qė ėshtė pritur tė ndodh. Megjithate, mosnjohja ende nga njė numėr i madh shtetesh “nuk pėrbėn akt tė kryer”.


    KS: Sa ėshtė i rėndėsishėm publikimi i librave dhe shkrimeve tė tilla pėr mbrojtjen e pavarėsisė sė Kosovės, jo vetėm para Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė, por edhe nė forume ndėrkombėtare pėr tė shtuar numrin e njohjeve nga shtetet hezituese?

    Esat Stavileci: Nuk ka dyshim se publikimet pėr Kosovėn, pėr tė vėrtetėn e saj, kanė rėndėsi tė shumanshme. Nuk u takoj atyre qė mendojnė se kemi bėrė mjaftė pėr tė depėrtuar nė botė me tė vėrtetėn tonė pėr tė kaluarėn, tė tashmen dhe tė ardhmen. Veēanėrisht jemi defiēitarė me publikime nė gjuhėt botėrore. Nuk kemi qenė dhe nuk jemi shumė tė pranishėm edhe nė shtypin e huaj. Na kanė munguar dhe na mungojnė edhe dokumentarė pėr Kosovėn dhe, nė mėnyrė tė veēantė, pėr tmerret e luftės nė Kosovė dhe gjenocidin serb ndaj shqiptarėve.Natyrisht se nuk janė pėr t’u nėnvlerėsuar pėrpjekjet qė janė bėrė, ka dhjetėra libra dhe publikime tė tjera, por asnjėherė nuk mund tė thuhet se ėshtė bėrė majftė, sidomos nga ana institucionale.
    Nėse deri me dje e kemi lėshuar mundėsinė, nuk do tė duhej ta lėshonim prej sot dhe nesėr, sepse Kosova edhe njė kohė do tė pėrballet me pėrpjekjet pėr “t’i pėrfituar” shtetet qė ende hezitojnė ta njohin pavarėsinė e saj, qoftė edhe me kėtė pėrmbajtje qė ka ajo, duke qenė e “mbikėqyrur”, me prani relativisht tė fuqishme ndėrkombėtare dhe ndėrhyrje tė theksuar tė saj.

    KS: A mendoni se Kosova ka ofruar argumente dhe fakte tė mjaftueshme pėr mbrojtjen e pavarėsisė ?

    Esat Stavileci: Mirė ėshtė qė po mė pyesni : a mendoni, e jo ēka mendoni, sepse nuk e kam parė dėshminė pėr Kosovėn, pėrveē se kam dėgjuar prej zyrtarėve tė Kosovės se dėshmia ėshtė “gjithėpėrfshirėse” dhe “shumė argumentuese”. Dua tė besoj qė tė jetė ashtu, sepse gjykuar sipas numrit tė madh tė argumenteve dhe fakteve qė ka poseduar Kosova pėr mbrojtjen e pavarėsisė sė saj para Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė, Grupi i ekspertėve ka pasur mundėsinė qė tė bėjė pėrzgjedhje tė mirė dhe tė argumentojė fuqishėm “ligjshmėrinė e pavarėsisė”.Jam me pėrshtypjen se ka qenė dashur qė, pėrveē ekspertėve ndėrkombėtarė, tė konsultohen edhe ekspertėt vendorė tė fushave tė ndryshme, ēfarė nuk mungojnė nė hapėsirėn shqiptare pėrgjithėsisht dhe nė Kosovė veēanėrisht. Sidoqoftė, dėshmia tashmė ėshtė “nė procedurė” dhe presim se nė ē’masė ajo do tė ndikojė nė mendimin e “favorshėm” ose “jo tė favorshėm” kėshillues tė Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė rreth ligjshmėrisė ose joligjshmėrisė sė shpalljes sė pavarėsisė i cili, sado qė nuk do tė prodhojė pasoja juridike, mund tė ketė influencime tė ndjeshme politike te shtetet hezituese, qoftė pėr tė njohur, qoftė pėr tė mos e njohur pavarėsinė e Kosovės.

    KS: A ju ėshtė ofruar ndihmė ndonjėherė pėr botimin e librave tuaj, kur dihet se jeni marrė me ēėshtjen e mbrojtjes sė pavarėsisė sė Kosovės?

    Esat Stavileci:Njėrin nga dy librat mė tė ri qė i kushtohen Kosovės, me titull “Shteti, shqyrtime tė pėrgjithshme teorike, me vėshtrim rasti i Kosovės”, e ka botuar Akademia e Shkencave dhe Arteve e Kosovės dhe mjetet poėr botimin e veprave tė Akademisė sigurohen nga buxheti.
    Libri tjetėr, pėr tė cilin u bė mė shumė fjalė nė kėtė intervistė, ėshtė ndihmuar nga Banka Ekonomike e Kosovės.
    Pėr njė numėr librash tė mėhershėm, kam kėrkuar dhe kam gjetur sponzorė, ndonjėherė kam investuar dhe mjetet e mia.
    Me rėndėsi ėshtė qė librat kanė arritur tek lexuesit dhe se kanė kryer misionin e vet.

    KS: Jeni anėtar i Akademisė sė Shkencave dhe Arteve tė Kosovės. A mendoni se Akademia ka kryer punėn e saj sa i pėrket angazhimit nė proceset nėpėr tė cilat ka kaluar Kosova, veēanėrisht pėrballjes me Serbinė ?

    Esat Stavileci: Sado qė ka bėrė dhe sado qė do tė bėnte, asnjėherė nuk do tė konsideroja se ėshtė bėrė mjaftė, duke pasur parasysh pėrballjen me propagandėn shfrenuese serbe kundėr Kosovės dhe shqiptarėve pėrgjithėsisht, autoktonisė, historisė, demografisė sė shqiptarėve e tjera.
    Akademia ka qenė aktive nė periudhėn e viteve tė nėntėdhjeta kur Kuvendi i Kosovės ka shpallur Deklaratėn Kushtetuese. Eshtė pėrpjekur qė, me tryeza dhe konferenca, tė jetė e pranishme dhe qė tė deklarohet pėr proceset mė tė reja politike.Akademia ka disa publikime qė dėshmojnė pėrpjekjet e saj pėr t’u bėrė krah i aspiratave pėr pavarėsinė dhe sovranitetin e Kosovės.
    Njė numėr i anėtarėve tė saj gjithashtu ka qenė dhe vazhdon tė jetė aktiv, ndėrsa disa prej tyre mbajnė edhe poste politike.
    Mirėpo, gjykuar nė pėrputhje me nevojat qė kishte Kosova qė tė angazhojė “mendjen dhe trurin” nė proceset nėpėr tė cilat ka kaluar, ėshtė pritur qė produktiviteti tė jetė mė i madh.
    Por, pėr shkak tė vėrtetės, duhet pėrmendur edhe njė fakt.Edhepse shumė zyrtarė tė Kosovės, nė periudha tė ndryshme, e kanė vizituar Akademinė dhe janė shprehur pėr nevojėn e angazhimit tė saj, ka munguar bashkėpunimi dhe, pėr pasojė, Akademia mė shumė ka qenė vrojtuese, sesa aktore e proceseve.

    KS: Po ēfarė mendoni, sa pėrfillet Akademia e Shkencave dhe Arteve e Kosovės nga institucionet e Kosovės ?

    Esat Stavileci: Njė pjesė tė pėrgjigjes e dhash mė lartė.
    Mendoj se institucionet e Kosovės duhet qė tė kėrkojnė pjesėmarrjen e Akademisė nė shumė projekte dhe nuk besoj se Akademia do tė refuzonte pėrfshirjen e saj nė to.Kosova mė shumė se asnjėherė mė parė ndjen nevojėn qė, nga tė gjitha anėt tė ndihmohet dhe atė nga mė shumė fusha tė dijes.
    Mendoj se potenciali i Akademisė nuk shfrytėzohet sa duhet.
    Natyrisht se edhe vetė Akademia do tė mund tė imponohej mė shumė.


    KS: Sipas jush, a i ka dhėnė vendin e merituar shoqėria jonė intelektualėve tonė?

    Esat Stavileci:Shoqėria jonė, me shumė kontradikta zhvillimore, mbėshtetjen pėr ndėrtimin e sė ardhmes, duhet ta kėrkojė pikėrisht te shtresa qė, pothuaj se, e ka lėnė ”pasdore”.
    Intelektualėt krijues duhet tė stimulohen nga shoqėria dhe duhet tė gėzojnė njė status ēfarė e gėzojnė pėrgjithėsisht intelektualėt nė shoqėritė e civilizuara.
    Mjafton qė vetėm njė kohė tė shkurtėr tė gjindeni nė mesin e krijuesve tė Kosovės, pėr tė kuptuar realitetin qė i rrethon.


    KS: Cfarė presim nė tė ardhmen nga ju?


    Esat Stavileci: Unė posa kam filluar tė punoj nė projektin ”Cka pas pavarėsisė sė Kosovės”, por jam zėnė ngushtė me kohėn, pėr shkak tė dy projekteve mė parė tė nisura.
    Nė programin e Akademisė sė Shkencave dhe Arteve tė Kosovės pėr vitin 2009 ėshtė pėrfshirė botimi i Fjalorit tė termave administrative dhe kėtė punė duhet ta pėrfundoj deri nė vjeshtėn e kėtij viti.
    Ndėrsa njė libėr tjetėr tė cilin kurrėsesi ta pėrfundoj, mund tė pres.Ka shumė kohė qė po shkruaj njė libėr ”Si e ndjeva Shqipėrinė pėr dyzet vjet”. Shqipėrinė e vizitoj shpesh dhe sa mė shpesh qė ndodhem nė tė, hapen dilemat me ēfarė ta mbyll librin.Nuk e kam kusht qė ta pėrfundoj ”me ēdo kusht” sivjet apo vitin tjetėr.Nė tė shumtėn e herėve, ėshtė koha qė pėrzgjedh temėn, por ndonjėherė ėshtė dhe tema qė pėrzgjedh kohėn.

  3. #33
    i/e regjistruar Maska e &Mitrovicalia&
    Anėtarėsuar
    19-05-2009
    Postime
    339
    Pėrmbledhje e fjalės nė Akademinė Pėrkujtimore tė mbajtur nė Gjakovė mė 23 maj 2009)

    Padyshim se masakra e Dubravės qė ndodhi dhjetė vjet mė parė dhe tė cilėn po e pėrkujtojmė sot, paraqet “njėrėn ndėr ngjarjet mė tė tmerrshme e mė tė pėrgjakshme gjatė luftės nė Kosovė”.


    Duke i kujtuar gjitha ata qė “e lanė njė histori”, luftojmė harresėn dhe trokasim nė ndėrgjegjėn tonė me pyetjen “nėse kemi bėrė atė qė ka qenė dashur tė bėnim nė ndriēimin e fakteve pėr t’i thėnė dhe pėr t’i dhėnė botės tė vėrtetėn pėr masakrėn e Dubravės.

    Dubrava mė asocion:

    D -ėnimin pa vendim;

    U –rrejtjen e shfrenuar;

    B –arbarinė e egėr;

    R - obėrinė e pashembullt;

    A –nkthin e vėrtetė;

    V –uajtjen e tmerrshme;

    A –natemėn e pathemeltė.

    E vėrteta pėr Dubravėn duhet tė thuhet dhe tė pėrhapet, sepse politika serbe pėrherė ėshtė pėrpjekur qė ta fsheh atė, qė ta paraqes tė shtrembėruar. Nuk ka padrejtėsi mė tė madhe se kur e vėrteta shtrembėrohet.
    Dubrava nuk ndodhi rastėsisht, po sikurse qė edhe lufta nė Kosovė nuk ndodhi rastėsisht.Me shqiptarėt dhe kundėr tyre ēdo gjė ėshtė planifikuar, ėshtė pėrgatitur dhe ėshtė zbatuar me pėrpikėri nga pushteti serb.Kėshtu ėshtė dhe me masakrėn e Dubravės.
    Nė Dubravė ndodhi krimi mė i rėndė dhe mė ēnjerėzor dhe nė te „bashkuan dhe pėrgjakėn duart“ edhe drejtuesit e burgut, edhe rojet e burgut, edhe tė burgosurit serbė, edhe paramilitarėt, edhe militarėt dhe policėt serbė.
    Nė burgun e Dubravės qė qe shndėrrua nė njė kamp pėrqėndrimi ndodhėn veprime me tipare gjenocidale dhe kjo ėshtė e vėrteta pėr Dubravėn.Nuk mund tė ketė dy tė vėrteta pėr Dubravėn dhe as dy bindje pėr njė tė vėrtetė. Kriteri i sė vėrtetės ėshtė gjykimi pėr vėrtetėsinė ose falsitetin e njė pohimi.
    E para, masakra ka ndodhur nė „hapėsirėn e njė institucioni tė menagjuar nga Ministria e Drejtėsisė e Serbisė“.
    E dyta, „as njė lloj veprimi nė atė institucion nuk ka mund tė ndodh pa dijen e pushtetit serb“; pa lejen dhe pa pėlqimin e tij.
    E treta, „as njė lloj veprimi nė atė institucion nuk ka mund tė ndodh pa mbėshtetjen nė elaboratet e pėrgatitura nė nivelin shtetėror“.

    Nuk ėshtė bėrė pothuajse asgjė pėr tė zbardhur tė vėrtetėn pėr Dubravėn dhe as pėr ta gjykuar pėrgjegjėsinė dhe pėrgjegjėsit pėr tė dhe pėr kėtė heshtje nuk mund tė amnistohen institucionet tona.

    Thuhet se janė, mė sė paku, pesė vėshtirėsi, gjatė kėrkimit tė sė vėrtetės.

    Sė pari, „ai qė dėshiron tė luftojė gėnjeshtrėn, duhet tė ketė guximin ta thotė tė vėrtetėn;

    Sė dyti, „menēurinė pėr ta dalluar atė“;

    Sė treti, ”artin pėr ta bėrė tė pėrdorshme”;

    Sė katėrti, ”zgjedhjen e vėrtetė tė saj”;

    Sė pesti, ” zotėsinė pėr ta shpėrndarė atė”.

    Shoqėria jonė dhe institucionet tona , duke ndėrtuar tė ardhmen, duhet tė kujtojnė tė kaluarėn dhe duhet tė reflektojnė gatishmėri pėr tė mos shlyer nga kujtesa ndjekjen, ndėshkimin,vuajtjen dhe vrasjen e djemėve tonė nė kazamatet serbe, duke reflektuar njėkohėsisht gatishmėri pėr tė pėrjetėsuar mbamendjen pėr ta me njė memorial, bashkė me gatishmėrinė pėr tė rregulluar statusin e tyre dhe tė familjarėve tė tyre.

    Qoftė i paharrueshėm dhe i pėrjetshėm kujtimi pėr ata qė na e lanė njė histori tė cilėn e shkruan me jetėt e tyre.

  4. #34
    i/e regjistruar Maska e &Mitrovicalia&
    Anėtarėsuar
    19-05-2009
    Postime
    339
    Theksime nga fjala e mbajtur nė Akademinė Pėrkujtimore nė Fakultetin Juridik tė Prishtinės, mė datė 12 maj 2009)
    Familje e nderuar Ēaushi,kolegė tė respektuar dhe studentė tė dashur,
    Profesor Bardhyl Ēaushin qė dhjetė vjet nuk e kemi nė rradhėt tona, por ne qė e njohem dhe bashkėpunuam,e mbajmė gjallė kujtimin pėr tė.
    Ata qė e kishin dėgjuar ligjeratėn pėrmbajtėsore dhe tė rrjedhshme tė tij deri dhjetė vjet mė parė, nuk e dėgjuan mė, ndėrsa ata qė e pritėn ta dėgjonin, dėgjuan vetėm fjalėt mė tė mira pėr tė.


    Shėnimi i dhjetėvjetorit tė vrasjes sė tij prej dorės sė pushtuesit ėshtė edhe njė rast i mirė pėr ta kujtuar emrin dhe veprėn e tij qė lanė gjurma dhe nuk harrohen, sepse Bardhyl Ēaushi u provua dhe u dėshmua, jo vetėm si profesor e pedagog, por edhe si politikan, udhėheqės, ekspert e hulumtues shkencor.
    Tridhjetenėntė vjet mė parė, tashmė nė vitin e largėt 1970, doli para studentėve tė vitit tė parė tė Fakultetit Juridik tė Prishtinės njė djalosh qė, qysh me fjalėt e para, e pėrfitoi auditorin pėrplot tė mbushur.I ri, po me qėndrim burri, asistent, po me paraqitje profesori, demonstrues, po me pėrgatitje ligjeruesi. Ky ishte Bardhyl Ēaushi.
    Bardhyl Ēaushi mbahet nė mend si njė studiues i besės, tė cilėn e kualifikoi ndėr “mbėshtetjet e vazhdimėsisė iliro-shqiptare”.Besės iu referua nga domethėnia e vetė “fjalės tė dhėnė pėr diēka tė rėndėsishme”, kuptimit dhe qėllimit tė saj si “premtim qė jepet me dėshirė dhe me sigurinė se do tė mbahet”deri tek “fjala e nderit pėr tė plotėsuar medoemos njė detyrim qė merret pėrsipėr”.
    Nė paraqitjet e veta e afirmoi nė mėnyrė tė veēantė “besėn shqiptare”dhe “nė emėr tė saj”u dallua si veprimtar nė faljen e gjaqeve nė rrethin e Gjakovės dhe me gjerė,me ē’rast arriti tė pajtojė shumė familje qė vuanin nga njė brengė e shėmtuar e kohės.Bindja nė “ēiltėrinė e ndershmerinė e tij” ndihmoi shumė familje qė tė shtrijnė “dorėn e pajtimit”,duke i kontribuar drejtpėrsėdrejti “besėlidhjes”qė nė vitet e nėntėdhjeta u ngrit nė njė lėvizje me pėrmasa shumė tė mėdha nė tė gjitha viset shqiptare,veēanėrisht nė Kosovė.

    Kam pasur fatin dhe nderin qė tė bashkėpunoj me tė.
    Nė Bardhylin kam njohur:
    B-urrin e madh;
    A-tdhetarin e devotshėm;
    R-omakun e njohur;
    Dh-ėnėsin e fjalės;
    Y-llin e ligjerimit;
    L-ėvruesin e besės shqiptare.
    Bardhyl Ēaushi shquhej me zėrin e matur,ndonjėherė edhe qortues,pėr padrejtėsitė qė ndodhnin me shqiptarėt, me theksin e mprehtė dhe fjalėn pėrmbajtėsore, argumentuese dhe bindėse, njėkohėsisht.
    E mbaj nė mend si njeriun e epur pėr tė mėsuar pėr drejtėsi, po edhe mė tė epur pėr tė ligjeruar pėr tė. E mbaj nė mend si njėrin ndėr profesorėt mė elokuent tė Fakultetit Juridik dhe tė gjithė universitetit tonė.
    Nuk ishte vetėm e drejta romake qė e kishte “pajisur me dije”tė sekuencave latine, po ishte prirja e zhvilluar e tij pėr t’i pėrdorė “aty ku e kanė vendin”. ”Citatet latine”, shprehej profesor Ēaushi, i pėrkasin “bibliotekės sė urtėsisė”dhe tė gjithė juristėt “duhet tė kalojnė nėpėr tė” dhe mė mėsojnė prej saj.

    Kishte besim tė madh pėr tė ardhmen e Kosovės , tė cilėn nuk e priti. Mbaj nė mend edhe shprehjen e ndonjė zhgėnjimi me rrjedhat e kohės,por edhe bindjen e tij se “do tė bėhet mirė”. Do tė bėhet mirė –pati thėnė edhe ditėn kur me 9 korrik 1991,qė tė dy, morėm informatėn pėr ndėrprerjen e marrėdhėnies sė punės nė Fakultetin Juridik, me njė arsyetim tė ēoroditur juridik (qė nė tė vėrtetė ishte interpetim politik) se “pa arsyetim mbajmė mėsimin dhe provimet” dhe se, ”nė vazhdimėsi kundėrshtojmė masat e ndėrmarra nga organet e autorizuara serbe”. I pėrgjigjesha nė atė “latinishtėn e tij”: “Koha kalon nė pėrsėritjen e vazhdueshme tė fjalės:nesėr,nesėr”.

    Dėshiroj qė kėtė fjalė pėrkujtimore pėr njė koleg dhe mik ta pėrfundoj pikėrisht me dy sentenca latine, jo vetėm pėr shkak se profesor Ēaushi i pėrdorte me vend dhe i theksonte kuptueshėm, po pėr shkak se ato, ndoshta, do tė mund tė shprehnin “lehtėsimin”e ndarjes sė hershme prej tij:
    Amicitiae immortales, mortales inimicitiae esse debent (Miqėsitė duhet tė jenė tė pavdekshme, e armiqėsitė tė vdekshme);
    Nemo sua sorte contentus est (Askush nuk ėshtė i kėnaqur me fatin e vet).

  5. #35
    i/e regjistruar Maska e &Mitrovicalia&
    Anėtarėsuar
    19-05-2009
    Postime
    339
    (Theksime nga fjala e mbajtur nė shėnimin e njėvjetorit tė pavarėsisė sė Kosovės, nė Gjakovė mė 28 shkurt 2009)

    Njė vit ėshtė njė kohė e shkurtėr pėr tė bėrė bilance tė shoqėruara me pėrfundime tė prera.Njė udhė ėshtė kaluar dhe ne kemi ditur se ajo nuk do tė pėrbėjė njė ”kalėrim tė lehtė", sepse rruga nuk ishte e ”shtruar me lule”. E tillė nuk ėshtė edhe sot, kur festojmė njėvjetorin e pavarėsisė, me gjithė pėrpjekjet pėr tė konsoliduar dhe fuqizuar institucionet ekzistuese dhe pėr t’i krijuar ato tė reja.


    Ajo qė ėshtė e rėndėsishme pėr momentin ėshtė numri i vendeve qė deri mė sot kanė njohur shtetin e Kosovės, veēanėrisht potenciali i madh politik dhe ekonomik i tyre.Njohja ėshtė njė ”fakt i pandryshueshėm dhe juridikisht i paanalueshėm”, ndėrsa mosnjohja nga njė numėr ende i madh i vendeve nuk ėshtė fakt i kryer dhe i pėrhershėm”.
    Po ta pėrmblidhnja nė njė fjali tė vetme se ku ėshtė Kosova njė vit pas shpalljes sė pavarėsisė do tė shprehesha se nė Kosovė ditėt vijnė e ikin, ndryshimet ndodhin dhe rezultatet
    nuk shihen. Pėrgjithėsisht, Kosova sot ėshtė mė larg se ku ishte para njė viti, por ende larg se ku mendonim qė do tė mund tė ishte.
    Duhet tė jemi tė ndėrgjegjshėm se Kosova po kalon nė, mė sė paku, tri transicione.

    Sė pari, nga njė ”fazė konfliktuale”, tė shoqėruar me luftė tė tmerrshme dhe shkatėrruese, nė njė ”gjendje paqeje e rindėrtimi”.

    Sė dyti, nga njė ”sundim absolutist komunist e monist” nė njė ”gjendje tė demokracisė politike dhe pluralizmi”.

    Sė treti, nga njė ”pushtim klasik” nė njė ”gjendje tė lirisė”.

    Ndonėse e pavarur, Kosova vazhdon tė jetė e kufizuar nė ”njė numėr dimensionesh” dhe ky fakt vetvetiu ”ia ndal rritėn”.Prandaj, ndjenjat qė mė krijon gjendja nė Kosovė njė vit pas janė tė pėrziera: nė njė anė me optimizėm se
    ēdo gjė qė rritet ngadalė i reziston kohės, ndėrsa nė anėn tjetėr, me drojėn se ēdo gjė degjenerohet nėse nuk pėrparon.
    Pėr tė funksionuar si shtet me domethėnien e plotė tė tij, Kosova duhet tė ”ēlirohet nga prangat” nė tė cilat e ka ”mbėrthyer” Rezoluta 1244 dhe kushtetuta e saj duhet tė lirohet nga kushtėzimet qė ”ia ka vėnė”Plani i Ahtisaarit, duke ia marr primatin e tė qenit ”akt mė i lartė juridik i shtetit”.Kjo ėshtė arsyeja qė pėrherė kam tėrhequr vėrejtjen se njė vend ose ėshtė ose nuk ėshtė shtet; ose
    ka ose nuk ka pavarėsi; ose ka ose nuk ka sovranitet.Sė kėndejmi, duhet tėrhequr vijėn e kufirit nė mes tė drejtės sė ligjshme tė Kosovės pėr tė qenė shtet sovran dhe i pavarur(pėr tė cilėn angazhohem nė dy librat mė tė ri) dhe krijimit tė ”hapėsirės”pėr tė funksionuar si i tillė.
    Edhe njė vit pas shpalljes sė pavarėsisė, Kosova ende mė shumė i ngjan fėmijės sė posalindur i dobėt qė ”mbahet me infusion”:

    E para, sepse Kosova ende ”mbahet pėr dorė”nga ndėrkombėtarėt.

    E dyta, sepse ende nuk ka dal plotėsisht nga rrethi i mbyllur nė tė cilin e ka mbėrthyer prania ndėrkombėtare.

    E treta, sepse ende nuk ėshtė pavarėsuar nė masėn qė tė marrė pėrsipėr pėrgjegjėsitė pėr ta qeverisur plotėsisht vendin.

    Prandaj, edhe pse njė vit pėrpara ”ka lėshuar spitalin” nga ”kurimi intensiv”, Kosova vazhdon tė jetė me ”dhembje tė vazhdueshme koke” pėr shkak tė mosshtrirjes sė pushtetit, ligjit dhe kontrollit nė gjithė territorin e saj dhe pėr shkak tė pėrplasjeve tė autorizimeve nė mes tė UNMIK-ut qė ende
    nuk e ka braktisur Kosovėn dhe EULEX-it qė ende nuk e ka
    shtrirė mandatin e tij nė pėrputhje me kushtetutėn dhe ligjin e Kosovės dhe pėr shkak tė ndėrhyrjeve tė vazhdueshme tė Serbisė nė jetėn politike nė Kosovė.
    Nė Kosovė duhet tė rritet vetėdija se asgjė ”nuk ndėrtohet me duart e huaja mė mirė se me duart tua”.

    Duhet tė ketė njė ndarje tė pėrgjegjėsive nė mėnyrėn qė:

    koha tė jetė deti;

    shteti- anija (qė nuk fundoset);

    populli – era (qė shtyen anijėn) dhe

    qeveria- vela (qė ia qėllon drejtimin).

    Meditimet e mia pėrqėndrohen nė ēėshtjen e Kosovės, por nuk lėnė anash tėrėsinė e ēėshtjes, statusin e kombit pėrgjithėsisht.Nė fakt, ato sillėn nė njė trekėndėsh: kombi, shteti dhe identiteti kombėtar.

    Kombi, sepse duke u marrė me arsye me ēėshtjen e Kosovės,sikur e “kemi lėnė nė harresė”tėrėsinė e ēėshtjes;

    Shteti, sepse pavarėsia e Kosovės tashmė ėshtė njė fakt i ligjshėm qė nuk mund tė zhbėhet;

    Identiteti kombėtar, sepse ai ėshtė sfiduar me identitetin
    shtetėror tė Kosovės.

    Prandaj, njė numėr pyetjesh kėrkojnė pėrgjigje, veēanėrisht raporti i pavarėsisė sė Kosovės ndaj tėrėsisė sė ēėshtjes.
    Kosova ėshtė shkėputur nga tėrėsia e ēėshtjes kondicionalisht- si “zgjidhje e balancuar pėr kohėn”, jo si
    zgjidhje e plotė e saj.
    Mendoj se nuk mund t’i qėndrojnė kohės qėndrimet politike se me pavarėsinė e Kosovės sikur “mbyllet kapitulli” i ēėshtjes shqiptare.
    Pavarėsia e Kosovės duhet tė kundrohet vetėm si njė pararendėse e zgjidhjes sė tėrėsisė sė ēėshtjes, e jo si mbyllje e saj.
    Pavarėsia e Kosovės pėrbėn vetėm njėrin nga segmentet e ēėshtjes sė pazgjidhur shqiptare.Segmentet e veēuara tė ēėshtjes shqiptare janė shumė tė ndėrvarura.Refleksionet politike barten prej njėrit nė tjetrin.Nuk mund tė jetė mirė njė njėrin, pa qenė mirė nė tjetrin.
    Dukuria e globalizmit ka nxitur shqetėsime veēanėrisht pėr popujt e vegjėl.
    Shqiptarėt duhet t’i mėnjanojnė shqetėsimet me fuqizimin e identitetit tė vet kombėtar.

    Tri shkronja tė mėdha “GJ” pėrbėjnė “boshtin” e identitetit
    kombėtar tė shqiptarėve:

    GJ- gjaku(qė nuk ėshtė ujė);

    GJ- gjuha(qė na bėn njė popull kudo qė jetojmė);

    GJ- gjeografia (qė na pėrbėn njė tėrėsi etnike).

    Natyrisht se, janė edhe historia e pėrbashkėt, edhe kultura e pėrbashkėt, edhe tradita e pėrbashkėt, edhe trashėgimia e pėrbashkėt... qė mbajėnė tė zgjuar ndjenjėn kombėtare tė popullit shqiptar.

    Me atė ndjenjė kombėtare dhe i ndikuar prej saj nė kėtė mjedis qė mė rriti, me dy veprat e mia qė u prezantuan para kėtij auditori shumė tė nderuar tė qytetit tim shumė tė shtrenjtė tė lindjes, unė vetėm sa bėra njė pėrpjekje pėr
    tė shpėrfaqur tė vėrtetėn pėr Kosovėn dhe ēėshtjen shqiptare, duke iu kundėrvėnė pseudoshkencės serbe, me devizėn se nuk ka dy tė vėrteta pėr Kosovėn dhe se nuk
    mund tė ketė dy bindje pėr njė tė vėrtetė.

  6. #36
    i/e regjistruar Maska e &Mitrovicalia&
    Anėtarėsuar
    19-05-2009
    Postime
    339
    (Pėrmbledhje e fjalės sė mbajtur nė njėvjetorin e shpalljes sė pavarėsisė sė Kosovės nė Kėrēovė, mė 18 shkurt 2009)

    Nė njėvjetorin e shpalljes sė pavarėsisė sė Kosovės dhe nė lidhje me tė, mund tė shtrohet njė numėr mė i madh pyetjesh nė trėkėndshin kombi, shteti dhe identiteti kombėtar.




    Kombi- pėr shkak se, duke u marrė me arsye me ēėshtjen e Kosovės, sikur e “kemi lėnė nė harresė” tėrėsinė e ēėshtjes, statusin e kombit pėrgjithėsisht;



    Shteti- pėr shkak se, shteti i Kosovės, me gjithė kontestimet qė i bėhen, ėshtė njė fakt i ligjshėm qė nuk mund tė zhbėhet;



    Identiteti- pėr shkak se, me “identitetin shtetėror” tė Kosovės sfidohet “identiteti kombėtar” i shqiptarėve.



    Duke u pėrpjekur qė tė “godasė” kėrshėrinė tuaj pėr ēėshtjet dhe problemet pėr tė cilat jeni tė interesuar tė flitet nė kėtė pėrvjetor tė shpalljes sė pavarėsisė sė Kosovės, do tė pėrpiqem qė tė pėrzgjedhė dhe qė tė pėrgjigjem nė kėto dhjetė pyetje:



    Njė, ku ėshtė Kosova njė vjet pas shpalljes sė pavarėsisė ?



    Dy, cilėt hapa duhet ndjekur ?



    Tre, ēfarė i duhet Kosovės pėr t’u bėrė njė shtet funksional ?



    Katėr, ēfarė ndikimi mund tė ketė opinioni kėshillues i Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė ?



    Pesė, nė ē’raport janė pavarėsia e Kosovės dhe tėrėsia e ēėshtjes ?



    Gjashtė, pse i konsideroj tė ndėrvarura segmentet e veēuara tė ēėshtjes shqiptare ?



    Shtatė, pse duhet konsoliduar faktori politik shqiptar nė Maqedoni ?



    Tetė, pse jam kundėr kėmbimit tė territoreve ?



    Nėntė, pse integrimet evropiane duhet tė ndodhin paralel me integrimet brendashqiptare ?



    Dhjetė, pse pavarėsia e Kosovės nuk ėshtė zgjidhje e plotė e ēėshtjes ?



    T’i shtrojmė njė nga njė.



    Ku ėshtė Kosova sot, njė vjet pas shpalljes sė pavarėsisė sė saj ?



    Sė pari, koha ėshtė shumė e shkurtėr pėr tė bėrė pėrfundime tė prera.

    Sė dyti, njė udhė ėshtė kaluar dhe kemi ditur se ajo nuk do tė pėrbėjė njė ”kalėrim tė lehtė”, sepse udha nuk ishte e ”shtruar me lule”.

    Ajo qė ėshtė pėr t’u theksuar ėshtė fuqia ekonomike dhe politike e vendeve qė e kanė njohur deri mė sot Kosovėn.

    Ajo qė ėshtė pėr t’u brengosur ėshtė rimėkėmbja shumė e ngadalshme e saj.

    Kohėve tė fundit jam shprehur se Kosova ende i ngjan fėmijės qė i posalindur ende ”mbahet me infuzion”.

    Duhet tė kemi parasysh se Kosova, siē shprehen me gjuhėn e mjekėsisė edhe analistė tė tjerė, vonė e ”ka lėshuar spitalin”, ėshtė mbajtur gjatė nė ”kurim intensiv” dhe posa ka filluar me ”aktivitetet vetjake”, por vazhdimisht nėn ”kontrollin e mjekėve”, sepse ende ėshtė me ”dhembje koke” pėr shkak tė pamundėsisė qė tė shtrijė pushtetin, ligjin dhe kontrollin nė gjithė territorin e saj, por edhe pėr shkak tė pranisė relativisht tė fuqishme civile ndėrkombėtare dhe ndėrhyrjes sė Serbisė nė jetėn e saj tė brendshme.

    Kosova ende nuk ėshtė pavarėsuar plotėsisht qė t’i marrė tė gjitha pėrgjegjėsitė pėr ta qeverisur veten.



    Cilėt hapa duhet ndjekur?



    Kosova duhet tė ”ēlirohet nga prangat” nė tė cilat e ka ”mbėrthyer” Rezoluta 1244 dhe duhet tė lirohet nga kushtėzimet qė ”ia ka vėnė”Plani i Ahtisaarit, duke ia marrė asaj edhe primatin e tė qenėt ”akt mė i lartė juridik i vendit”.Hapi mė vendimtar do tė duhej tė bėhej drejt ”veshjes” sė saj me sovranitet.



    Cfarė i duhet Kosovės pėr t’u bėrė njė shtet funksional ?



    Kosova duhet tė ”lirohet” nė njė numėr dimensionesh kufizuese tė pushtetit qė e vėshtirėsojnė realizimin e sovranitetit nė aspektin e ushtrimit tė brendshėm tė tij, ndėrsa nė aspektin e ushtrimit tė jashtėm , Kosova duhet tė aderojė nė mekanizmat ndėrkombėtare, qoftė ekonomike, qoftė politike.



    Cfarė ndikimesh nė pavarėsinė e Kosovės mund tė ketė opinioni kėshillues i Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė ?



    Fakti qė njė opinion tė Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė nuk e bėn tė jetė obligues, por vetėm kėshillues, flet pėr pamundėsinė pėr tė pasur ndonjė efekt juridik nė pavarėsinė e Kosovės. Edhe nėse opinioni i Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė do tė ishte ”shpėrfillės” karshi pavarėsisė sė Kosovės, asaj do tė mund ”t’ia merrte” vetėm shkėlqimin, por jo edhe kuptimin .



    Nė ē’raport janė pavarėsia e Kosoėvs dhe tėrėsia e ēėshtjes dhe pse i konsideroj tė ndėrvarura segmentet e veēuara tė ēėshtjes shqiptare ?



    Nė raport tė ndėrsjellė, njėra varet nga tjetra. Eshtė e vėrtetė se Kosova ėshtė ”shkėputur” nga tėrėsia, por ajo varet drejtpėrsėdrejti prej saj. Kosova dhe pavarėsia e saj nuk pėrbėjnė tėrėsinė e ēėshtjes shqiptare. Segmentet e veēuara tė ēėshtjes shqiptare janė shumė tė ndėrvarura. Refleksionet barten prej njė segmenti nė njė tjetėr.

    Ajo qė do tė duhej ta mbanim parasysh ėshtė se me pavarėsinė e Kosovės nuk mbyllet kapitulli i ēėshtjes shqiptare, po sikurse qė duhet tė ndėrgjegjėsohemi se realizimi i aspiratave shekullore tė shqiptarėve pėr tė jetuar sė bashku do tė varet nga shumė rrethana dhe kushte politike, tė brendshme dhe tė jashtme, por edhe nga kėmbėngulėsia pėr tė ecur nė atė drejtim dhe pėr ”ta mbajtur gjallė” idenė, konceptin dhe projektin e ”lėnė amanet” nga brezat e mėhershme nė historinė tonė tė dhembshme.



    Pse duhet konsoliduar faktori politik shqiptar ?



    Pėr shkak se me Marrėveshjen e Ohrit guri vetėm se ”ka lėvizur prej vendit” dhe se atė duhet dėrguar nė cakun e duhur. Pozita e pėrgjthshme e shqiptarėve duhet tė rivendoset me respektimin e parimeve tė jetės sė pėrbashkėt nė kushte tė barabarta, sepse tė jetosh bashkėrisht do tė thotė tė jetosh nė mėnyrė tė barabartė , sepse vetėm tė barabartit mund tė jetojnė bashkėrisht.



    Pse jam kundėr kėmbimit tė territoreve ?



    Sepse kėrcėnon rreziku qė tė kėmbejmė territoret tona me territoret tona.



    Pse integrimet evropiane duhet tė ndodhin paralel me integrimet brendashqiptare ?



    Pėr shkak qė tė mos bėjmė gabime nė hapa ēfarė, nė tė kaluarėn kemi bėrė, prandaj e kemi pėsuar edhe si popull edhe si komb pėrgjatė historisė.



    Pse pavarėsia e Kosovės nuk paraqet zgjidhje tė plotė tė ēėshtjes ?



    Pėr shkak tė realitetit tė copėtimit tė trungut etnik shqiptar dhe, nė kėtė kuadėr, pėr shkak tė aneksimit tė Kosovės nga ana e Serbisė.

    Historia flet pėr padrejtėsitė nė dėm tė shqiptarėve etnikė dhe tė trojeve etnike tė tyre, prandaj synimi i tyre ishte dhe mbetet qė tė bashkėjetojnė.

    Ajo qė duhet tė kenė parasysh shqiptarėt sot ėshtė fuqizimi i identitetit kombėtar tė tyre. Dukuria e globalizmit ka nxitur ca shqetėsime te popujt e vegjėl nė planin e identitetit kombėtar.

    Nė njė paraqitje timen, dy ditė pėrpara, nė Tiranė, u pėlqye theksimi i tri shkronjave tė mėdha ”GJ” qė, nė fakt, shprehin gjakun, gjuhėn dhe gjeografinė tonė, si boshte qėndrore tė identitetit kombėtar tė cilat, siē shprehen edhe analistė tė tjerė, sė bashku me historinė e pėrbashkėt, kulturėn e pėrbashkėt, traditėn e pėrbashkėt dhe trashėgiminė e pėrbashkėt, duhet ta mbajnė tė zgjuar ndjenjėn tonė kombėtare.

  7. #37
    i/e regjistruar Maska e &Mitrovicalia&
    Anėtarėsuar
    19-05-2009
    Postime
    339
    (Fragmente tė fjalės nė promovimin e librave “Shteti-shqyrtime tė pėrgjithshme teorike me vėshtrim rasti i Kosovės” dhe “Rrugėtimet dhe labirintet e Kosovės dhe tė shqiptarėve, Pavarėsia e Kosovės-fakt i ligjshėm qė nuk mund tė zhbėhet”, nė Tiranė mė 16 shkurt 2009)

    Mė e rėndėsishmja qė mund tė theksohet nė njėvjetorin e shpalljes sė pavarėsisė sė Kosovės ėshtė numri i vendeve qė e kanė njohur deri mė sot, fuqia ekonomike dhe politike e tyre dhe paralajmėrimet pėr njohje tė reja tė krijesės sė posalindur.

    Gjykuar nga pikėpamja e ligjit dhe e praktikės ndėrkombėtare, pėr shtetet qė deri mė sot e kanė njohur Kosovėn, ajo “ėshtė efektivisht njė shtet i pavarur, me qeveri tė veten dhe territor tė pėrcaktuar”. Gjithnjė sipas kėsaj logjike, me gjithė kontestimet qė po i bėn Serbia dhe njė numėr shtetesh qė ende nuk e kanė njohur atė, pavarėsia e Kosovės ėshtė njė “akt i pakthyeshėm”, ndėrsa njohja ndėrkombėtare ėshtė njė
    “fakt i pandryshueshėm dhe juridikisht i paanulueshėm”, ndėrkohė qė mosnjohja ende (nga njė numėr relativisht i madh vendesh tė tjera tė botės), “nuk ėshtė fakt i kryer dhe i pėrhershėm”.
    Prej shpalljes sė pavarėsisė sė saj, Kosova po kalon nėpėr njė konsolidim tė brendshėm, duke fuqizuar institucionet ekzistuese dhe duke krijuar institucione tė reja,edhe vetė e ndėrgjegjshme pėr vėshtirėsitė pėr shkak tė kufizimit tė saj nė njė “numėr dimensionesh” qė, megjithatė, nuk pėrbėn njė arsye tė mjaftueshme pėr ta kontestuar deklarimin e pavarėsisė, siē bėri Serbia me nismėn e saj para Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė, opinioni kėshillues i sė cilės nuk do tė mund tė kishte ndonjė ndikim nė aktin e shpalljes sė pavarėsisė sė Kosovės, qoftė ai edhe “shpėrfillės” ndaj saj.

    Njė gjė qė duhet tė kihet parasysh ėshtė se duhet bėrė dallimin midis tė drejtės sė ligjshme tė Kosovės pėr tė qenė shtet dhe krijimit tė “hapėsirės” pėr tė funksionuar si i tillė.

    Kosova ėshtė e “mbėrthyer” me Rezolutėn 1244 dhe kushtetuta e saj me kushtėzimet qė “ia ka vėnė Plani i Ahtisaarit” dhe ky fakt nuk ka mundėsi qė tė mos shoqėrohej me vėshtirėsi nė funksionalizimin e shtetit tė Kosovės.
    Pėr tė funksionuar si shtet me domethėnien e plotė tė tij, shteti i Kosovės duhet tė “vishet” me sovranitet tė plotė dhe duhet tė aderojė nė mekanizmat ndėrkombėtare, qofshin ato ekonomike ose politike.
    Prej kohės sė shpalljes sė pavarėsisė, Kosova ka hyrė nė njė fazė tė re tė qenies sė saj nė njė “trajtim ndėrkombėtar” tė llojit tė vet qė vetvetiu edhe pavarėsinė e Kosovės e bėn tė jetė e njė lloji tė tillė.
    Nė tė vėrtetė, po tė shėrbehesha me fjalorin e mjekėsisė, siē e bėjnė edhe analistė nė shkrimet e veta, prej 17 shkurtit 2008, Kosova “i shmanget krizės” dhe “lėshon spitalin” nė tė cilin mbahej pėr njė kohė shumė tė gjatė nė “kurim intensiv”, por me “dhembje koke”.




    “Dhembja e kokės” i vjen Kosovės :

    sė pari, pėr shkak tė mosshtrirjes sė pushtetit, ligjit dhe kontrollit nė gjithė territorin e saj;

    sė dyti, pėr shkak tė vazhdimit tė pranisė ndėrkombėtare civile, me fuqi tė theksuar ekzekutive dhe tė interpretimit tė mandatit tė vet;

    sė treti, pėr shkak tė ndėrhyrjeve tė vazhdueshme tė pushtetit serb nė jetėn politike nė Kosovė qė vetvetiu jo vetėm qė e mbajnė gjendjen e tensionuar, por e bėjnė atė ende tė paqartėsuar, veēanėrisht edhe pėr shkak tė mostėrheqjes sė UNMIK-ut dhe mosvendosjes sė plotė tė EULEX-it dhe mundėsisė sė pėrplasjes sė autorizimeve midis tyre.

    Mendoj se nuk ka nevojė pėr shumė koment pse Kosova po hyn nė njėvjetorin e shpalljes sė pavarėsisė pa qėndruar ende nė ”kėmbet e veta”.

    E para, sepse Kosova ende ”mbahet pėr dore” nga ndėrkombėtarėt.

    E dyta, sepse Kosova ende nuk ka dalė plotėsisht nga rrethi nė tė cilin ėshtė ”mbėrthyer” prej se ėshtė vendosur prania ndėrkombėtare nė tė dhe pėr shkak se ende mbahet nė ”trajtim ndėrkombėtar”.

    E treta, sepse Kosova ende nuk ėshtė pavarėsuar plotėsisht qė t’i marrė pėrsipėr pėrgjegjėsitė pėr tė qenė ”zot i vetvetes”.

    Nė dy librat qė po promovohen sot para lexuesit tė Tiranės, nė organizimin e Forumit ”Imazh e Media”, i jam pėrgjigjur nismės serbe pėr vlerėsimin e ligjshmėrisė sė pavarėsisė sė Kosovės para Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė dhe, tė thuash, kam komunikuar me tė, duke e porositur nė moton e librit tim mė tė ri se ”Nuk ka padrejtėsi mė tė madhe se kur drejtėsia shtrembėrohet”.Nė nėntitullin e librit ”Pavarėsia e Kosovės - fakt i ligjshėm qė nuk mund tė zhbėhet” ėshtė pėrmbledhur porosia ime e librit nė tė cilin kam identifikuar njėzet boshte tė argumentimit tė pavarėsisė sė Kosovės, nga e drejta pėr vetėvendosje e deri tė mosqenėt e pavarėsisė sė Kosovės zgjidhje e plotė e ēėshtjes shqiptare, por vetėm ”zgjidhje e balancuar pėr kohėn”.
    C’ėshtė e vėrteta, ēėshtjen e Kosovės pėrherė e kam trajtuar vetėm si njė anė tė ēėshtjes shqiptare, prandaj asnjėherė nuk kam lėnė jashtė shqyrtimeve pozitėn e shqiptarėve nė ”hapėsirėn tjetėr tė ish-Jugosllavisė”, pozicionin e Shqipėrisė karshi tėrėsisė sė ēėshtjes, pėrfshirė edhe ēėshtjen ēame, duke theksuar se me pavarėsinė e Kosovės nuk pėrmbyllet kapitulli i ēėshtjes shqiptare.
    Eshtė e vvėrtetė se ēėshtja e Kosovės ”ėshtė shkėputur”nga tėrėsia e ēėshtjes, por ajo varet nė mėnyrė tė drejtpėrdrejtė prej saj, po sikurse qė tėrėsia qė varet prej ēėshtjes sė Kosovės, si pėrbėrėsit mė tė rėndėsishėm tė saj, pėr tė nėnvizuar pėrherė se do tė ndaheshim pėrfundimisht nėse pavarėsinė e Kosovės do ta konsideronim ”mbyllje tė kapitullit tė ēėshtjes shqiptare” dhe se do tė fuqizonim bashkimin nėse pavarėsinė e Kosovės do ta konsideronim vetėm si pararendėse tė realizimit tė aspiratave shekullore tė popullit pėr tė jetuar sė bashku, natyrisht nė kushte dhe nė rrethana politike, tė brendshme dhe tė jashtme, kur do tė mund tė shtrohej ky opsion.
    Rrėnimi i dhunshėm i subjektivitetit politik kushtetues i Kosovės nė ish-Jugosllavi ”ndėrgjegjėsoi faktorin shqiptar dhe rriti vetėdijėn ndėrkombėtare mbi mėvetėsinė e Kosovės” dhe pėrmasat esenciale tė ēėshtjes sė Kosovės nė Ballkan, po sikurse edhe ”moderueshmėrinė e opsionit tė pavarėsisė sė Kosovės kundrejt opsionit tė bashkimit territorial tė Shqipėrisė,Kosovės si dhe trojeve tė tjera tė shumicės etnike shqiptare nė kontinuitet hapėsinor tė pėrgjithshėm tė shumicės etniko-territoriale tė shqiptarėve nė Ballkan”.
    Po theksoj kėtė moment pėr shkak se pavarėsia e Kosovės u ofrua si njė ”opsion realisht i balancuar pėrbrenda horizontit tė kohės nė Ballkan”, opsion ky qė gjeti mbėshtetjen te njė pjese tė konsiderueshme tė bashkėsisė ndėrkombėtare dhe qendrave vendimmarrėse tė saj.
    Dukuria e globalizmit qė nxiti aq shumė shqetėsime te popujt e vegjėl, nuk ka pse tė shqetėsojė edhe popullin shqiptar.
    Edhe nėse e kanė atė shqetėsim, shqiptarėt duhet ta mėnjanojnė me fuqizimin e identitetit tė vet kombėtar.
    ”Nėse duam ta ruajmė kohezionin e brendshėm tė kombit duhet t’i japim pėrparėsi atyre faktorėve qė e pėrforcojnė identitetin kombėtar”.

    Janė tri shkronja tė mėdha, tri ”GJ” tė mėdha, qė shprehin boshtin e identitetit kombėtar tė shqiptarėve dhe ne do tė duhej tė silleshim rreth tyre:

    GJ- gjaku;

    Gj- gjuha, dhe

    Gj- gjeografia.

    Krahas tyre duhet theksuar edhe ”historia e pėrbashkėt, kontinuiteti i traditės dhe identifikimi me atė traditė”.

    Nė emėr tė atyre tri shkronjave tė mėdha, po e mbyll fjalėn time me tri porosi:

    Porosia e parė: Nuk do tė dėshiroja qė tė na shemben themelet, pa i ngritur kulmet.

    Porosia e dytė: Tė bashkuar –edhe tė pamundshmėn e bėjmė tė mundshme; tė ndarė –edhe tė mundshmėn e bėjmė tė pamundshme.

    Porosia e tretė: Tė veprosh i pabashkuar ėshtė e paefektshme, po sikurse edhe tė bashkohesh pa vepruar.

  8. #38
    i/e regjistruar Maska e &Mitrovicalia&
    Anėtarėsuar
    19-05-2009
    Postime
    339
    (Theksime nga fjala e mbajtur nė Bernė tė Zvicrės, nė shėnimin e njėvjetorit tė pavarėsisė sė Kosovė, mė datė 13 shkurt 2009)

    Eshtė periudhė shumė e shkurtėr kohore pėr tė bėrė bilance tė shoqėruara me qėndrime tė prera nė njėvjetorin e shpalljes sė pavarėsisė sė Kosovės.



    Ajo qė ėshtė e rėndėsishme tė theksohet nė njėvjetorin e shpalljes sė pavarėsisė sė Kosovės ėshtė numri i vendeve qė deri mė sot e kanė njohur shtetin e Kosovės dhe fuqia ekonomike dhe politike e tyre qė janė garancė pėr rritėn e njė krijese tė posalindur.
    Fjala ėshtė pėr njė “akt tė pakthyeshėm”, sepse njohja nga 54 shtete ėshtė njė “fakt i pandryshueshėm dhe i paanulueshėm”, ndėrkohė qė mosnjohja ende nga njė numėr relativisht i madh vendesh tė botės “nuk ėshtė fakt i kryer dhe i pėrhershėm”.
    Ajo qė duhet tė theksohet edhe me kėtė rast ėshtė se duhet tėrhequr vijėn e kufirit nė mes tė drejtės sė ligjshme tė Kosovės pėr tė qenė shtet dhe krijimit tė “hapėsirės” pėr tė funksionuar si i tillė dhe pikėrisht aty paraqitėn problemet.
    Nė librin tim tė botuar nė mbarim tė vitit 2008 nga Akademia e Shkencave dhe Arteve e Kosovės, me titull “Shteti- shqyrtime tė pėrgjithshme teorike me vėshtrim rasti i Kosovės” i jam pėrgjigjur nismės serbe pėr vlerėsimin e ligjshmėrisė sė pavarėsisė sė Kosovės para Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė, duke argumentuar themelėsinė formale – teorike tė shtetit tė Kosovės.
    Nė lidhje me opinionin kėshillues tė Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė nė lidhje me ligjshmėrinė e pavarėsisė sė Kosovės qė mund tė pritet pėr njė ose dy vjet, mund tė thuhet se ai nuk do tė jetė fare opinion obligues dhe si i tillė nuk mund tė prodhojė pasoja juridike pėr pavarėsinė e Kosovės. Mė nė fund, edhe sikur tė ishte “shpėrfillės” karshi pavarėsisė sė Kosovės, ai opinion do tė mund “t’ia merrte pavarėsisė sė Kosovės” vetėm “shkėlqimin”,por jo edhe “kuptimin”.
    Duhet tė jemi tė vetėdijshėm se prej kohės sė vendosjes sė pranisė ndėrkombėtare, Kosova kaloi nėpėr disa faza.
    Po tė parafrazonja mendimin e njė analisti tonė dhe po ta pėrshtatnja atė me gjuhėn e mjekėsisė, fazėn e parė do tė mund ta emėrtonja si fazė tė “intervenimit dhe tė vendosjes sė Kosovės nė shok-dhomė”, pėr vetė faktin se Kosovės sė pari “ėshtė dashur qė t’i shpėtohet jeta” pas tėrė atij agresiviteti tmerrues dhe shkatėrrues tė pushteti serb.
    Faza e dytė, po tė vazhdohej tė pėrdorej fjalori i mjekėsisė, ishte faza e “kurimit intensiv” kur “pacienti doli prej shok-dhomės” dhe kaloi nė “mbikėqyrje dhe tretman tė pėrhershėm tė mjekėve”, fazė kjo qė vėrtet zgjati shumė.
    Nė njė fazė tė tretė tė mėvonshme, Kosova gradualisht filloi me “aktivitetet vetjake”, tė ecjes “me kėmbėt e veta” dhe tė “vetushqimit”.Nė kėtė fazė, nė tė vėrtetė, kishim tė bėnim me “ushtrimin e pavarur tė funksioneve vitale” tė saj.
    Natyrisht se ndryshimi mė i madh nė “shėndetin e Kosovės” ndodhi mė 17 shkurt 2008 kur Kosova shpalli pavarėsinė e saj qė, shprehur figurativisht, kuptonte “daljen e saj prej spitalit”, por njėkohėisht “mbajtjen nėn kontroll tė pacientit” pėr derisa ai nuk do tė aftėsohej qė tė mund tė jetojė “pa kujdesin e mjekėve”. C’ėshtė e vėrteta, Kosova “lėshon spitalin” me “dhembje tė vazhdueshme koke” pėr shkak tė mosshtrirjes sė pushtetit, ligjit dhe kontrollit nė gjithė territorin e saj; pėr shkak tė vazhdimit tė pranisė ndėrkombėtare civile me fuqi ekzekutive dhe pėr shkak tė ndėrhyrjeve tė vazhdueshme tė Serbisė nė jetėn politike nė Kosovė.
    Kėtu qėndron arsyeja pse unė konsideroj se Kosova, edhe njė vjet pas shpalljes sė pavarėsisė, ende mė shumė “i ngjan fėmijės sė posalindur i dobėt” qė “mbahet me infusion”.

    E para, pėr shkak se Kosova ende “mbahet pėr dore” nga ndėrkombėtarėt.

    E dyta, pėr shkak se Kosova ende nuk ka dalė plotėsisht nga rrethi i mbyllur nė tė cilin ėshtė “mbėrthyer” me vendosjen e pranisė ndėrkombėtare dhe ende mbahet nė “trajtim ndėrkombėtar”.

    E treta, pėr shkak se Kosova ende nuk ėshtė pavarėsuar plotėsisht qė t’i marrė tė gjitha pėrgjegjėsitė pėr tė qenė “zot i vetvetes”.

    Eshtė shumė e vėrtetė se ajo qė rritet ngadalė i reziston kohės, por gjithashtu ėshtė e vėrtetė se ēdo gjė mund tė degjenerohet nėse nuk pėrparon.
    Pėr tė funksionuar si shtet me domethėnien e plotė tė tij, Kosova duhet tė “vishet” me sovranitet tė plotė dhe tė aderojė nė mekanizmat ndėrkombėtare.
    Prandaj, pavarėsia e Kosovės duhet tė “ēlirohet nga prangat” nė tė cilat e ka “mbėrthyer” Rezoluta 1244 e Kėshillit tė Sigurimit tė OKB-sė dhe, njėkohėsisht, kushtetuta e saj duhet tė “lirohet” nga kushtėzimet qė “ia ka vėnė” Plani i Ahtisaarit, duke ia humbur kuptimin e tė qenėt “akt mė i lartė juridik i vendit”.
    Pėrherė kam tėrhequr vėrejtjen se njė vend ose ėshtė ose nuk ėshtė shtet;
    ose ka ose nuk ka pavarėsi; ose ka ose nuk ka sovranitet.
    Kosova i pėrmbush tė gjitha kushtet pėr tė qenė shtet sovran dhe i pavarur.
    Nė njė libėr tjetėr timin qė poashtu sot po promovohet pėrpara jush, me titull ”Rrugėtimet dhe labirintet e Kosovės dhe tė shqiptarėve”, me njė nėntitull ”Pavarėsia e Kosovės-fakt i ligjshėm qė nuk mund tė zhbėhet”, nė formė tė njė ndihmese pėr ekspertėt qė do tė dėshmojnė pėr Kosovėn para Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė, libėr i botuar nė shkurt tė vitit 2009 nga Forumi pėr Iniciativė Demokratike i Gjakovės, pėrmblodha argumente dhe fakte tė shumta historike, politike, juridike-kushtetuese, ekonomike dhe ndėrkombėtare pėr pavarėsinė e Kosovės.Nė tė vėrtetė, identifikova njėzet boshte tė argumentimit, prej tė drejtės pėr vetėvendosje tė popullit shqiptar, historisė sė popullit shqiptar dhe copėtimit tė trungut etnik tė tij me pushtimin e Kosovės nga ana e Serbisė, kontinuitetit historik tė mėvetėsisė sė Kosovės, etnogjenezės dhe autoktonisė sė shqiptarėve, shtrirjes sė tyre etnike dhe deri te mosqenėt e pavarėsisė sė Kosovės zgjidhje e plotė e ēėshtjes shqiptare, por vetėm ”zgjidhje e balancuar pėr kohėn”, duke pasur parasysh synimet shekullore tė popullit shqiptar pėr tė jetuar sė bashku.

    Nė mbyllje tė kėtij libri kam shtruar tri pyetje dhe jam pėrpjekur tė pėrgjigjem nė to.

    Sė pari, ēka pas pavarėsisė ?

    Sė dyti, ēfarė i duhet Kosovės ?

    Sė treti, cilėt hapa duhet ndjekur?

    Cka pas pavarėsisė ?

    Sė pari, Kosova duhet tė kalojė nėpėr njė konsolidim tė brendshėm, duke pėrqafuar vlerat e demokracisė politike dhe parimet e ekonomisė sė tregut.

    Sė dyti, Kosova duhet tė krijojė shtetin e sė drejtės, nėse nuk dėshiron qė t’i shndėrrohet nė ”shtetin e tė sė padrejtės”).

    Sė treti, Kosova duhet tė pėrqėndrohet nė integrimet e brendshme dhe nė ato evropiane dhe veriatlantike.

    Cfarė i duhet Kosovės ?

    Mė parė, shtrirja e pushtetit, ligjit dhe kontrollit nė gjithė territorin.

    Mandej, supremacioni i kushtetutės ndaj tė gjitha rregullave tė tjera.

    Mė nė fund, veshja me sovranitet.

    Cilėt hapa duhet ndjekur ?

    Nė Kosovė duhet vendosur njė katėrkėndėsh nė tė cilin nė secilin kėnd do tė vendoseshin: koha, shteti, populli dhe qeveria.

    Pėrgjegjėsitė do tė duhej tė ndaheshin nė kėtė mėnyrė:

    qė koha tė jetė deti;

    qė shteti tė jetė anija;

    qė populli tė jetė era, dhe

    qė vela tė jetė qeveria.

    Pėrherė pavarėsinė e Kosovės e kam konsideruar si njė anė tė ēėshtjes sė pazgjidhur shqiptare. Prandaj, po tėrheq vėrejtjen se me pavarėsinė e Kosovės nuk mbyllet kapitulli i ēėshtjes shqiptare.
    Nuk kam lėnė jashtė shqyrtimeve tė mia pozitėn e shqiptarėve nė ”hapėsirėn tjetėr tė ish-Jugosllavisė”, por as zhvillimet nė Shqipėri dhe ēėshtjen ēame, duke shtruar, nė kėtė mėnyrė, ēėshtjen e statusit tė kombit pėrgjithėsisht.
    Ne shqiptarėt, edhe ashtu tė ndarė, do tė ndaheshim akoma mė shumė nėse pavarėsinė e Kosovės do ta konsideronim mbyllje tė kapitullit tė ēėshtjes shqiptare, ndėrsa do tė bashkoheshim nė pėrpjekjet pėr ta mbajtur gjallė idenė e bashkimit kombėtar nėse pavarėsinė e Kosovės do ta konsideronim vetėm si pararendėse tė realizimit tė aspiratės shekullore tė popullit shqiptar.
    Natyrisht, se realizimi i njė ideje, njė koncepti ose njė projekti do tė varen nga rrethanat, e brendshme dhe tė jashtme, pėr ta shtruar atė, por edhe mė shumė nga kėmbėngulėsia pėr ta bėrė njė relalitet.
    Dukuria e globalizmit ka nxitur shqetėsime veēanėrisht tek popujt e vegjėl. Shqiptarėt duhet tė mėnjanojnė shqetėsimet nėse fuqizojnė identitetin e vet kombėtar.
    Me gjithė zhvillimet qė kanė ndodhur gjithandej ku jetojnė sot shqiptarėt, me gjithė shpalljen e pavarėsisė sė Kosovės, tė kufizuar nė dimensione tė saj, ata duhet tė kenė parasysh se ēėshtja shqiptare vazhdon tė jetė njė ēėshtje e fatit dhe tė sė ardhmes sė njė populli tė ndarė padrejtėsisht dhe tė shpėrndarė nė gjithė hapėsirėn e Ballkanit.
    Prandaj, do tė dėshironim qė tė ecnim nė binarė tė njėjtė dhe nė drejtim tė njėjtė.Ecja nė binarė tė ndryshėm dhe nė drejtim tė ndryshėm mund tė kėrcėnojė me rrezikun e mosarritjes nė tė njėjtin destinacion.

  9. #39
    i/e regjistruar Maska e &Mitrovicalia&
    Anėtarėsuar
    19-05-2009
    Postime
    339
    Bisedė me akademikun kosovar, Esat Stavileci: Njė libėr me argumente pėr Gjykatėn Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė

    “Kosova, fakt juridik qė nuk mund tė zhbėhet”

    Kohėt e fundit doli nė qarkullim, nė Prishtinė, libri i ri i akademikut tė njohur, Esat Stavileci, ‘Shteti-shqyrtime tė pėrgjithshme teorike me vėshtrim rasti i Kosovės’. Sė shpejti pritet edhe libri mė i ri i tij me titull “Rrugėtimet dhe labirinthet e Kosovės dhe shqiptarėve” (Testimony for Kosova)”, me nėntitullin “Dėshmi pėr Gjykatėn Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė”. Si po zgjidhet problemi i rikonfigurimit tė pranisė ndėrkombėtare nė Kosovė? Nė dukje tė parė, pa probleme, por po tė hyni nė detaje tė rikonfigurimit tė UNMIK-ut dhe tė vendosjes sė EULEX-it, do tė keni njė pėrfytyrim tjetėr. E para, pėr shkak tė mostėrheqjes sė plotė tė UNMIK-ut nga Kosova, skema dhe struktura e pėrgjegjėsive tė faktorėve ndėrkombėtarė, qė qeverisin Kosovėn, ėshtė ende me tė panjohura. E dyta, pėr shkak tė mostėrheqjes sė plotė tė UNMIK- ut, do tė mund tė krijohen dy realitete paralele tė pranisė ndėrkombėtare, me pasojė mungesėn e koordinimit tė tyre dhe me shkallė tė ndjeshme tė dobėsimit tė funksionimit shtetėror nė Kosovė. E treta, po pėr shkak tė kėsaj, ka dhe do tė ketė pėrplasje kompetencash ndėrmjet UNMIK-ut dhe EULEX-it dhe, si rrjedhojė, qeveria e Kosovės nuk do tė mund tė ushtrojė autoritetin e vet tė plotė nė disa fusha tė shpėrfaqjes sė shtetit dhe nė tė gjithė territorin e saj.

    Zbatimi i Planit gjashtėpikėsh i OKB-sė, i “veshur me petkun” e Rezolutės 1244, do tė mund tė shoqėrohej me tė “qenėt e EULEX-it neutral karshi statusit tė Kosovės” dhe me moslejimin e tij qė tė zbatojė planin ‘Ahtisari’. A pėrmban kjo zgjidhje njė potencial konfliktual? A ka mundėsi si pasojė tė ndodhė destabilizimi i gjendjes politike dhe nė ēfarė shkalle? Vetė fakti se plani gjashtėpikėsh ėshtė dakorduar

    paraprakisht me Beogradin zyrtar dhe se ai plan i siguron atij “garėn pėr pushtet, kontroll dhe ligj nė Kosovė” nuk e pėrjashton konfliktin. Vėshtirė se do tė mund tė parashikoheshin pėrmasat e tij. Njė deklaratė e Piter Fejt se “nuk do tė pėrdorim dhunėn

    pėr vendosjen e pranisė sė re ndėrkombėtare nė Veriun e Kosovės” ėshtė indikative dhe, nėse ėshtė ashtu, mund tė priten reagimet e serbėve nė mėnyra tė ndryshme dhe me intensitet tė ndryshėm pėr tė vėshtirėsuar deri nė masė pengimi shtrirjen e EULEX-

    it edhe nė Veriun e Kosovės. Nė kėtė rast, Prishtina ėshtė paraqitur e pafuqishme:

    E para, sepse ka nisur tė flasė vonė; E dyta, nuk ka njė plan vendor pėr tė integruar

    pjesėn veriore. Pėr mua, problemi qėndron se nė Veriun e Kosovės ėshtė toleruar gjatė pėrfshirja e Beogradit nė “rregullimin e brendshėm tė Kosovės”, madje edhe pas shpalljes sė pavarėsisė sė saj. Gjasat pėr “ta ndėrruar” kėtė kurs janė tė dobėta. Si shpjegohet qė kohėt e fundit ndihen mė shpesh thirrje pėr bashkimin me Shqipėrinė dhe nė kėtė drejtim shfaqen edhe lėvizje tė reja politike, siē ėshtė Lėvizja pėr Bashkim? A mendohet se ka edhe prirje tė tilla, qė shtrojnė problemin e ndarjes sė Kosovės nė shkėmbim tė territoreve me Luginėn e Preshevės dhe sa serioze do tė ishin kėto? Keni bėrė mė shumė se njė pyetje nė kuadėr tė “njė pyetjeje mė tė pėrgjithshme”. Thirrjet pėr bashkimin janė intensifikuar si “kundėrpėrgjigje” ndaj kėrkesave serbe pėr ndarjen e Kosovės, edhe pse ka forca politike qė bashkimin e kanė nė programet e tyre politike dhe ėshtė mirė qė “e mbajnė gjallė” njė amanet tė Lidhjes Shqiptare tė Prizrenit. Nuk mė pėlqen nėse nė programet e tyre ka variante tė shkėmbimit tė territoreve tė Veriut tė Kosovės me territoret nė Kosovėn Lindore(Preshevė, Bujanoc, Medvegjė), sepse nė tė dyja kėto territore shqiptarėt jetojnė nė trojet e veta etnike dhe nuk do ta kuptoja nėse do tė ishim tė gatshėm “tė shkėmbenim territoret tona”. Sa serioze do tė ishin kėto plane? Do tė ofroj njė pėrgjigje qė besoj se do tė mund tė pėrmbledhė pėrsiatjet nė kėto relacione: E para, Kosova ka shpallur pavarėsinė dhe synon integrimet nė Evropė. Pavarėsia e Kosovės ėshtė “shkėputur nga tėrėsia”, por tėrėsia varet prej saj, prandaj shqiptarėt duhet qė atė tė mos e vendosin nė “ad acta” pėr rrugė qė, sė paku, duhet tė mbahen tė hapura pėr kohė tė tjera. E dyta, segmentet e tjera tė veēuara tė ēėshtjes shqiptare kanė ngelė pa status tė pėrfillshėm. E treta, nėse do tė hapej ēėshtja e shkėputjes sė njė pjese tė territorit tė Kosovės, cila do tė mund tė ishte arsyeja qė shqiptarėt tė mos e shtronin synimin

    e tyre shekullor pėr bashkim. Nėse mendohet se qėndrimet politike tė Bashkimit

    Evropian te ligjėsuara nė Kushtetutėn e Kosovės se kėsaj i ndalohet bashkimi me shtete dhe pjesė tė popujve tė shteteve tė tjera pėrbėjnė pengesė, atėherė duhet tė kemi parasysh se ato janė qėndrime politike dhe nuk mund t’i qėndrojnė kohės, nėse, ndėrkohė, ndodhin ndryshime realitetesh. Dy gjėra nuk i kuptoj: Sė pari, pse ne, shqiptarėt, nuk kemi njė strategji tė formėsuar pėr tė ardhmen tonė nė rast tė trazimit politik tė Ballkanit?

    Sė dyti, pse ne, ndėrkohė, pėrderisa nuk do tė krijohen kushte dhe rrethana tė brendshme dhe tė jashtme pėr tė hapur ēėshtjen e njė kombi tė ndarė padrejtėsisht, nuk i zhvillojmė dhe nuk i pėrparojmė proceset integruese nė tė gjitha fushat e jetės dhe pse ne vazhdojmė tė jetojmė si “botė tė ndara”? Po qe se kėtė do ta bėjmė edhe nė tė ardhmen, do tė na

    kėrcėnojė rreziku i rritjes si popull dhe i tkurrjes si komb. Cila atėherė, sipas mendimit tuaj, ėshtė perspektiva e problemit tė zonave me popullsi serbe nė Kosovė, cilat janė rrugėt nė kushtet e tanishme tė zgjidhjes sė tij? Mua mė dalin pėrpara tri rrugė: E para, njohja e realitetit tė ri tė krijuar nė Kosovė, me respektimin nga ana e serbėve tė Kushtetutės dhe ligjeve, qė do tė vlenin nė gjithė territorin e Kosovės, dhe aderimi i tyre nė institucionet e Kosovės me tė drejta mė tė gjėra sesa kėrkojnė standardet pėr pakicat nė dokumentet e sė drejtės ndėrkombėtare. E dyta, pėrjashtimi pėrfundimtar i pėrfshirjes sė Beogradit zyrtar nė jetėn politike nė Kosovė, qė do tė shoqėrohej me zhbėrjen e strukturave paralele serbe. E treta, gatishmėria e Bashkėsisė Ndėrkombėtare pėr “t’i qėruar hesapet” me Beogradin, nė mėnyrė qė tė mund tė interesohet pėr serbėt nė Kosovė, por jo edhe pėr territorializimin etnik si model tė zgjidhjes sė fateve tė serbėve.

    A ka pėrpjekje ndėrmjetėsimi pėr tė zhvilluar ndonjė dialog midis Prishtinės dhe Beogradit, nė ē’nivele ėshtė i mundshėm dhe pėr ēfarė probleme, a ka fusha ku mund tė arrihet kompromis? UNMIK-u po mban gjallė idenė pėr t’i bėrė edhe njė herė bashkė tė dyja palėt. Beogradi ėshtė shumė i interesuar pėr kėtė, sepse mendon se ndofta do tė

    mund “tė hapė edhe ēėshtje tashmė tė mbyllura”, ndėrsa Prishtina nuk refuzon “ndonjė bisedė”, pėrveē nėse nė to do tė hapeshin pikėrisht ato ēėshtje tė mbyllura.

    Mendohet se ka “njė katalog ēėshtjesh”, si thuhet, teknik, pėr tė cilat do tė mund tė bisedohej, por pėr shkak tė gjithė asaj qė theksova si pėrgjigje nė pyetjen me sipėr, jo vetėm se nuk do tė mund tė arrihej ndonjė kompromis, por as nuk do tė mund tė

    shėnohej ndonjė hap pėrpara nė raportet, qė, vetėm nė dukje tė parė, fshehin realitetin e armiqėsisė sė palėve. Cila ėshtė perspektiva e integrimit tė Kosovės nė strukturat euroatlantike, a janė shtruar plane konkrete pėr aktivizimin e bashkėpunimit me NATO-n dhe Bashkimin Evropian dhe nė ē’drejtime? Perspektiva ėshtė e qartė, por vėshtirė e arritshme shpejt. Nė Kosovė ka ngecje nė shumė fusha, jo vetėm pėr shkak tė kufizimeve tė pavarėsisė dhe sovranitetit, por edhe pėr shkak tė ngathtėsisė sė vetė institucioneve tė saj. Unė i shoh tri shtylla me interes pėr pėrshpejtimin e integrimit tė Kosovės:

    E para, rimėkėmbja e ekonomisė. Nė Kosovė mė shumė tregtohet, sesa ndėrtohen strategji pėr procese zhvillimore tė ekonomisė. Ndihma e donatorėve ėshtė infuzioni mė i mirė pėr “ta nxjerrė Kosovėn” nga kolapsi ekonomik. E dyta, krijimi i shtetit tė sė drejtės me theksim tė sundimit tė ligjit. E treta, hapja e perspektivave pėr integrime nėpėrmjet tė projekteve konkrete. Pėrgjithėsisht, Kosova do tė ndiejė nevojėn pėr “shtrirjen e dorės” nga shtetet me pėrvojė, nė mėnyrė qė sa mė parė “tė nxirret nga inkubatori”. Perėndimi duhet tė ndihmojė shtet-krijimin nė Kosovė nė mėnyrė qė me tė “t’i hapen dyert e Evropės dhe botės”.

    Si pritet tė jetė qėndrimi i SHBA-ve me President Barak Obamėn? Ndofta nė nuanca tė veēanta, por nė thelb pa ndryshime tė mėdha, pavarėsisht se amerikanėt mund tė pėrballėn dhe do tė pėrballėn edhe me zona tė tjera, ku do tė ndihet nevoja pėr mbėshtetjen e tyre, por edhe me zona konfliktuale, qė do tė pėrbėnin sfida serioze pėr administratėn e Obamės. Cila ėshtė shkalla e ndikimit tė liderėve politikė tė Kosovės mbi forcat politike tė shqiptarėve nė Mal tė Zi, Maqedoni dhe Luginė tė Preshevės? Kjo ėshtė njė ndėr ato pyetje, pėr tė cilėn rezervoj tė drejtėn qė tė mos pėrgjigjem, sepse pėr lidhjen dhe bashkėpunimin ose dialogun brendashqiptar dhe nevojėn e tij kam shkruar shumė dhe pėrherė “kam trokitur nė dyer tė mbyllura”. E pėrjashtuat Shqipėrinė “nga pyetja”. Mbani mend: pa qenė mirė nė Shqipėri, nuk do tė jetė mirė nė Kosovė. Pa qenė mirė nė Kosovė, nuk do tė jetė mirė gjithandej, ku jetojnė shqiptarėt. Porosia ėshtė e qartė: bėjuni bashkė nė ruajtjen e vlerave tė pėrbashkėta dhe nė mbrojtjen e interesave tė pėrbashkėta. Mos pyesni si “tė bėheni bashkė tė ndarė?”. Megjithatė, tri GJ-tė kėrkojnė prej jush ta bėni kėtė: gjaku, gjuha dhe gjeografia. Kėto janė tri nga mė shumė elemente,

    me tė cilat mund ta ruajmė identitetin kombėtar si palcėn kurrizore tė tij. A ekziston ndonjė rrezik pėr destabilizimin e gjendjes nė rajone tė veēanta tė Ballkanit? Asnjėherė asnjė rrezik nuk mund tė pėrjashtohet. Ky ėshtė njė parim pėr rajonet me popullsi heterogjene kombėtare. E di vetėm atė se shqiptarėt nuk do tė jenė ata qė do tė trazojnė Ballkanin, pėrveē nėse nuk preken nė sedėr pėr tė pranuar nėnshtrime dhe pėrulje tė tjera. Pretendimet e tyre nuk kanė qenė dhe nuk janė jashtė hapėsirės sė tyre etnike, ndėrkohė qė vendet fqinje u kanė gllabėruar atyre tokat. Vetėm gllabėrimi i tokave tė huaja mund tė jetė shkas pėr destabilizimin e gjendjes. Meqė presim sė shpejti daljen nė dritė tė librit

    tuaj tė ri “Rrugėtimet dhe labirintet e Kosovės dhe shqiptarėve (Testimony for Kosova)”, si vlerėsohet perspektiva e shqyrtimit nga Gjykata Ndėrkombėtare e Drejtėsisė e OKB-sė e ēėshtjes sė legjitimitetit tė pavarėsisė sė Kosovės, cilat mund tė jenė afatet e kėtij shqyrtimi dhe pasojat e verdiktit tė Gjykatės? Sipas nenit 1 tė Statutit tė saj, Gjykata Ndėrkombėtare e Drejtėsisė ėshtė “organ kryesor i interpretimit juridik tė OKB-sė”. Pėrbėhet nga 15 anėtarė. Gjykata ėshtė e njohur nga 68 shtete tė OKB-sė, pėr 15 vende mė shumė sesa qė ėshtė njohur ndėrkohė Kosova, me pritje se ky numėr mund tė shtohet deri te verdikti i Gjykatės qė, nė tė vėrtetė, nuk ėshtė mė shumė se njė “opinion kėshillues” i saj. Mund tė pritet qė procedurat para Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė tė zhvillohen pasi qė asaj t’i kenė arritur dėshmitė nga palėt e interesuara, nė mbarim tė vitit 2009 ose nė vitin 2010. Cilat do tė mund tė ishin pasojat nėse gjykata nė opinionin e saj “do tė dilte nė anėn e Serbisė”? E para, gjasat janė tė dobėta qė kėtė ta bėjė njė gjykatė ndėrkombėtare, edhe pse numri mė i madh i gjyqtarėve vijnė nga vendet qė ende nuk e kanė njohur Kosovėn. E dyta, Gjykata do “tė vendosė nė peshore” tė gjitha dėshmitė dhe do tė gjykojė nė bazė tė tyre. E treta, edhe nėse gjykata do tė shfaqte njė mendim, qė do tė mund “tė lėndonte” pavarėsinė e Kosovės, shteti i Kosovės tashmė ėshtė njė realitet dhe njė fakt juridik qė nuk mund tė zhbėhet ose fshihet. Po tė ndodhte situata e tretė, kjo nuk do tė thoshte se opinioni i gjykatės do tė mbetej pa ndonjė ndikim nė zvarritjen e njohjeve tė Kosovės, me pasojė edhe ngecjen e aderimit tė saj nė mekanizmat ndėrkombėtarė, qofshin ata mekanizma ekonomikė ose politikė. Nuk besoj se Perėndimi do tė mund tė ndryshonte mendje rreth Kosovės dhe tė ardhmes sė saj.

    Por, edhe nėse nuk ma shtruat drejtpėrsėdrejti pyetjen se me cilat argumente dhe fakte do tė paraqitet Kosova “nė mbrojtje tė pavarėsisė” sė saj, do tė mė lejoni qė tė plotėsoj pyetjen tuaj dhe t’i pėrgjigjem asaj. Ndėr mė shumė argumente dhe fakte historike,

    politike, kushtetuese – juridike dhe ndėrkombėtare, tri do tė pėrbėnin boshtet e “mbrojtjes sė pavarėsisė”. Boshti i parė i faktimit tė sė drejtės sė Kosovės pėr pavarėsi duhet ndėrtuar mbi argumentin e pakontestueshėm historik se Kosova ėshtė aneksuar nga Serbia qysh nė vitin 1912 dhe se nuk ėshtė Kosova ajo qė, si shprehen nė Serbi, “ka shkelur ligjin ndėrkombėtar, por ėshtė, nė fakt, Serbia qė, si tė thuash, me tė dyja kėmbėt e ka dhunuar atė, madje edhe nė periudha tė mėvonshme tė historisė politike tė saj (mė

    1912, mė 1945 dhe mė 1989). Faktet historike flasin se ēėshtja e Kosovės ėshtė krijuar si “ēėshtje e veēantė” me copėtimin e trungut etnik shqiptar, copėtim ky i mbėshtetur nga Konferenca e Londrės mė 1913 dhe mandej dhe nga Konferenca e Versajės, mė 1918-20.

    Nė kėtė mėnyrė, pavarėsia e Kosovės nuk do tė thotė tjetėr veēse njė anulim aneksimi.

    Boshti i dytė i faktimit tė sė drejtės sė Kosovės pėr pavarėsi duhet ndėrtuar mbi bazėn e qenies sė saj si njėri nga tetė konstituentėt e ish-Jugosllavisė sipas Kushtetutės sė vitit 1974, ndonėse jo me status tė republikės, por me prerogativa tė republikės, veēanėrisht nė fushėn e marrėdhėnieve nė Federatė, dhe pėr kėtė duhen zbėrthyer mirė e mirė dhe me kompetencė zgjidhjet nė Kushtetutėn e ish- Jugosllavisė tė vitit 1974. Boshti i tretė i faktimit tė sė drejtės sė Kosovės pėr pavarėsi duhet ndėrtuar mbi parimin e sė drejtės sė vetėvendosjes qė Kosovės i takon, qoftė si e drejtė kombėtare, qoftė si e drejtė e njė territori tė individualizuar. Secili prej kėtyre tre boshteve dhe tė gjithė bashkėrisht,

    ndėr argumente dhe fakte tė tjera, pėrbėjnė njė bazė tė fuqishme pėr tė mbrojtur pavarėsinė e Kosovės. Mė nė fund, nėse nuk do tė merrej si jomodeste, unė, meqė e theksuat edhe ju, kam pėrgatitur njė libėr tė tėrė dėshmish pėr Gjykatėn Ndėrkombėtare

    tė Drejtėsisė, si njė ndihmesė timen pėr ekspertėt qė do tė dėshmojnė pėr Kosovėn para Gjykatės Ndėrkombėtare tė Drejtėsisė. Libri me titull “Rrugėtimet dhe labirintet e Kosovės e shqiptarėve (Testimony for Kosova)” ėshtė shkruar nė gjithsej 832 faqe, me njė tekst prej 150 faqesh nė anglisht. Pra, problemin nuk e shoh nė mungesėn e argumenteve dhe fakteve, por nė mėnyrėn e shtruarjes sė tyre. Ky libėr pritet tė shohė dritėn nė gjysmėn e janarit 2009 dhe ndofta mund te jetė njė shkas qė tė vazhdojmė kėtė intervistė atėherė. Ndryshe, unė i kam bėrė njė pėrgjigje iniciativės serbe pėr vlerėsimin

    e legalitetit tė pavarėsisė sė Kosovės nė njė libėr tjetėr qė doli nga shtypi nė nėntor tė vitit 2008, me titull “Shteti, shqyrtime tė pėrgjithshme teorike me vėshtrim rasti i Kosovės”, nė botim tė Akademisė sė Shkencave dhe Arteve tė Kosovės. Kam idenė qė pėrurimin e kėtyre dy librave ta bėj nė Shqipėri, me rastin e njėvjetorit tė shpalljes sė pavarėsisė

    sė Kosovės.

    Bisedoi: Harillaq Kekezi, anėtar i Institutit tė Sociologjisė

  10. #40
    i/e regjistruar Maska e &Mitrovicalia&
    Anėtarėsuar
    19-05-2009
    Postime
    339
    Nuk ka asnjė dyshim se arrestimet e shqiptarėve nė Kosovėn Lindore kanė “prapavijė politike”. Duhet tė jemi mėsuar tashmė se me Serbinė dhe me serbėt asgjė nuk ndodh rastėsisht.Prandaj, operacionin e fundit tė Serbisė dhe tė pushtetit tė saj pėr burgosjen e dhjetė shqiptarėve tė kėsaj ane nuk duhet kuptuar si “kapje dhe nxjerrje para gjyqit tė njerėzve qė vėrtet kanė kryer krime”, por si njė motiv dhe qėllim politik pėr “tė pėrfituar me tė” diē qė do tė mund “tė pėrfitohej”

    Eshtė zgjedhur edhe hapėsira ku ėshtė ndėrmarrė operacioni(Kosova Lindore), edhe koha nė tė cilėn ai operacion ndėrmirret(kur nė Kosovė po instalohet njė “prani e re”(e vjetėr) ndėrkombėtare qė, mund tė jenė faktorė tė mjaftueshėm dhe domethėnės pėr tė kuptuar skenaret serbe.

    Konkluzioni i parė dhe mė kryesor qė mund tė nxirret nga ky operacion ėshtė se Serbia as qė ka ndryshuar dhe as qė ndryshon mendjen dhe kursin ndaj shqiptarėve.Bėhet fjalė pėr njė vazhdimėsi tė politikės sė Serbisė ndaj shqiptarėve, me recetat e sė cilės sillet dhe “politika mė e re”(e vjetėr) e saj.

    Konkluzioni i dytė qė mund tė nxirret nga ky operacion i Serbisė ndaj shqiptarėve nė Kosovėn Lindore ėshtė se Serbia sėrish i kthehet tentativave “pėr tė dėshmuar me gjyq” se ushtria ēlirimtare ishte vėrtet njė “organizatė terroriste” dhe si tė tillė, “duhet luftuar me tė gjitha mjetet”.

    Konkluzioni i tretė qė mund tė nxirret nga operacioni i Serbisė pėr “kapjen e ish-ushtarėve shqiptarė” nė Kosovėn Lindore ėshtė pėrkeqėsimi i raporteve midis shqiptarėve dhe serbėve nė Kosovėn, me qėllim tė mbajtjes sė gjendjes sė tensionuar pėr tė cilėn shqiptarėt qysh mė parė “tregohen me gisht”se janė ata shkaktarėt potencialė tė nxitjes sė ndonjė destabilizimi eventual tė gjendjes.

    Ngjarjet e fundit nė Kosovėn Lindore, qoftė edhe padashtas, e kthejnė “filmin prapa” pėr tė kujtuar se raportet e shqiptarėve dhe serbėve, qoftė pėr gjatė historisė, qoftė aktualisht, pėrshkruhen me urrejtje dhe armiqėsi tė serbėve ndaj shqiptarėve,tė shoqėruara me gllabėrimin e tokave tė tyre dhe ushtrimin e gjenocidit ndaj tyre.

    Ngjarjet e fundit nė Kosovėn Lindore kthejnė te historia e “konceptimit dhe realizimit tė politikės sė krimit dhe tė gjenocidit serb ndaj shqiptarėve”, hisotri kjo qė ndėrlidhet me emrat e shumė autoriteve serbe, qofshin ato politike ose shkencore,si Ilia Garashanin, Vladan Gjorgjeviq, Nikolla Pashiq, Vasa Cubrilloviq, Stojan Protiq e tjerė.

    Ngjarjet e fundit nė Kosovėn Lindore kthejnė te lashtėsia e “tendencės sė krimit gjenocidal” serb ndaj shqiptarėve, tė projektuar nga “Naēertania”( 1844), “Shpėrngulja e Arnautėve”( 1938), “Zgjidhja definitive e ēėshtjes sė Kosovės”(1939), “Serbia homogjene”( 1942) , “Memorandumi i Akademisė serbe tė Shkencave dhe Arteve”(1986), deri te Projekti i rrėnimit tė autonomisė sė Kosovės (1989) dhe lufta nė Kosovė (1998- 1999), akte kėto qė, nė tė vėrtetė, pėrbėjnė njė “cikėl tė pandėrprerė” veprimesh gjenocidale ndaj shqiptarėve.

    Dhe vėrtet, “ėshtė vėshtirė tė vihet njė ‘thikė prerėse’ ndėrmjet kėtyre fazave; mė lehtė dallohet ndėrlidhja e tyre sesa ndarja e njėrės fazė nga faza tjetėr”.

    Nė kėtė mėnyrė, Serbia e vetėquajtur demokratike, nė vend se tė dėshmohet njė “historiane e mirė” pėr tė “nxjerr mėsim” nga shtypja qė ka ushtruar mbi njė popull, tė tėrė, tash vėrsulet mėe vrazhdėsinė mė tė madhe ndaj njė segmenti “tė veēuar”tė ēėshtjes shqiptare qė, pa vullnetin e popullit, ėshtė shkėputur nga trungu etnik.

    Ky shkrim nuk bėhet pėr “tė ndėrgjegjėsuar” Serbinė dhe serbėt, por bėhet pėr tė “kėndjellur” Bashkėsinė Ndėrkombėtare se ėshtė kohė e fundit, qė tė kuptojnė skenaret serbe, nė mėnyrė qė mė pastaj tė mos merren me pasojat. Bosnja dhe Kosova janė shembuj shumė domethėnės prej tė cilėve “mund tė mėsohet”.Frikėsimi i shqiptarėve nė Kosovėn Lindore “i hap dyert” njė pastrimi tjetėr etnik tė shqiptarėve qė jetojnė ne territoret e veta etnike.

    Ky shkrim iu drejtohet edhe institucioneve shtetėrore tė Shqipėrisė dhe tė Kosovės qė tė bėjnė detyrėn e vet dhe tė ushtrojnė detyrimin qė kanė ndaj shqiptarėve nė Kosovėn indore.

    Tė presėsh prej Serbisė qė tė “vetėdisiplinohet” do tė thotė njė vetėmashtrim qė do tė mund tė kushtonte shumė shtrenjtė pėr tė ardhmen e shqiptarėve si komb.

Faqja 4 prej 10 FillimFillim ... 23456 ... FunditFundit

Tema tė Ngjashme

  1. Akademik Gudar Beqiraj
    Nga Brari nė forumin Elita kombėtare
    Pėrgjigje: 1
    Postimi i Fundit: 23-05-2023, 16:11
  2. Akademia E Shkencave Nė Mbrojtje Tė Kufijve Tė Serbisė
    Nga Sabriu nė forumin Problematika shqiptare
    Pėrgjigje: 3
    Postimi i Fundit: 30-03-2009, 15:53
  3. Shqipėria dhe pakicat etnike
    Nga RTP nė forumin Ēėshtja kombėtare
    Pėrgjigje: 93
    Postimi i Fundit: 09-03-2006, 08:00
  4. Shkrihet dega e shkencave politike
    Nga Davius nė forumin Mentori akademik
    Pėrgjigje: 0
    Postimi i Fundit: 28-02-2006, 03:32
  5. Muzeu I Shkencave tė Natyrės.
    Nga Xhuxhumaku nė forumin Problematika shqiptare
    Pėrgjigje: 0
    Postimi i Fundit: 22-12-2005, 18:39

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •