Akademia e Shkencave dhe heshtja ndaj sfidave te kohes

[&Mitrovicalia&]

"Letër Topallit nga Akademia e Shkencave e Kosovës"
E nderuar znj.Kryetare! Kryesia e Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës, në mbledhjen e saj të datës 12.12.2007 diskutoi lidhur me njoftimet që kanë qarkulluar në mjetet e informimit publik dhe lidhur me letrën që na është drejtuar nga Asambleja e Akademisë

Akademik Rexhep Ismajli
Marte, 18 Dhjetor 2007 11:16:00


E nderuar znj.Kryetare! Kryesia e Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës, në mbledhjen e saj të datës 12.12.2007 diskutoi lidhur me njoftimet që kanë qarkulluar në mjetet e informimit publik dhe lidhur me letrën që na është drejtuar nga Asambleja e Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, për lëvizjet e reja që janë ndërmarrë lidhur me nxjerrjen e akteve ligjore për reformimin e mëtejmë të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë. Tashmë jemi në dijeni për lëvizjet që janë bërë lidhur me institutet e hulumtimit shkencor që kanë qenë në përbërje të Akademisë dhe me lëvizjet e tjera. Për këto çështje Kryesia e ASHAK-ut, në bazë të letrës që ia kishte dërguar Kryesia e Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, e kishte shprehur mendimin e vet publik me kohë.
Letra e Asamblesë së Akademisë së Shkencave të Shqipërisë dhe Propozimi për plotësimin e Ligjit për Akademinë që është shpallur në faqen e internetit të Qeverisë na kanë shtyrë të mendojmë dhe për disa gjëra ndërkohë. Pa dashur të ndërhyjë në rrjedhat e proceseve reformuese në fushën e shkencave dhe të dijes në Shqipëri, por duke u nisur nga interesi i parmë i saj i bashkëpunimit me Akademinë e Shqipërisë, ashtu si dhe nga ndjenja e solidarizimit me kolegët dhe me institucionin e Akademisë, Kryesia e ASHAK-ut konsideron së me këtë rast është e nevojshme të tërhiqet vëmendja lidhur me ato nene dhe pika të Propozimit që, sipas mendimit të saj, e cenojnë autonominë e Akademisë dhe shkaktojnë vështirësi lidhur me konceptimin e përgjithshëm të institucionit. Për të mos hyrë në detaje, këtu do të theksojmë posaçërisht disa momente:

institucioni i Akademisë, që është institucioni më i lartë i shkencës në vend duhet ta gëzojë autonominë e vet dhe prandaj të ketë të drejtë t'i zgjedhë organet dhe përfaqësuesit e vet në mënyrë demokratike, sipas ndërgjegjes së anëtarëve të tij dhe në përputhje me ligjet ekzistuese të vendit; anëtarët e Akademisë kudo në botë zgjidhen në bazë të meritave dhe të punës së tyre të mëhershme në fushën përkatëse, e cila nuk mund të (zh)vlerësohet retro-aktivisht, prandaj në Akademi nuk trajtohen si nëpunës të shtetit; kjo do të thotë: një herë anëtar i akademisë, gjithmonë anëtar i akademisë. Kjo nuk ka të bëjë me rregulloret e punës në institucion. Shkelja e këtij parimi na duket cenim i rëndësishëm i konceptit për akademinë dhe anëtarin e akademisë, të cilit po ashtu i garantohet autonomia e plotë dhe integriteti; vetëm në këtë mënyrë Akademia dhe akademikët japin ndihmesën e tyre maksimale për të mirën e vendit; nëse organet e akademisë duhet ta zgjedhin udhëheqjen e vet, e rrugë tjetër nuk ka, ajo udhëheqje do t'i përgjigjet trupit që e ka zgjedhur, ndërsa bashkërisht si institucion Parlamentit, Qeverisë apo instancës tjetër të caktuar me ligj, por në radhë të parë opinionit.

Zonja Kryetare, të bindur së do ta mirëkuptoni këtë reagim të Kryesisë së ASHAK-ut, Ju lusim të bëni ç'është në dorën tuaj për të evituar përcaktimet ligjore që mund ta cenojnë autonominë e institucionit më të lartë të shkencës në Shqipëri dhe me këtë ta dëmtojnë edhe vendin. Na duket së një nismë e tillë ka nevojë për diskutime të mëtejme.

Nuk na duket e tepërt të theksojmë me këtë rast, Zonja Kryetare, së në do ta vazhdojmë bashkëpunimin e ngushtë shkencor me Akademinë e Shkencave të Shqipërisë edhe në të ardhmen dhe po ashtu duam ta ritheksojmë solidaritetin tonë me kolegët e nderuar. Njëherësh shprehim besim të plotë së institucioni që drejtoni ju do t'i shqyrtojë seriozisht dhe me durimin e nevojshëm të gjitha nismat në këtë fushë dhe do të marrë vendime në të mirën e shkencës dhe të popullit.

Me nderime,
Akademik Rexhep Ismajli
Kryetar i Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës


PS: Kjo letër i dërgohet Kryetares së Kuvendit të Republikës së Shqipërisë, Zonjës Jozefina Topalli si edhe Kryetarit të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, Profesor Ylli Popës

[&Mitrovicalia&]

Akademia e Shkencave dhe Arteve të Kosovës:Arrestimet e shqiptarëve në Preshevë, trysni për shpërngulje.
E diel, 04 Janar 2009 18:14
04. 01. 2009.Prishtinë.-Kryesia e Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës (ASHAK), ka reaguar ndaj arrestimit të dhjetë shqiptarëve në Luginë të Preshevës nga ana e policisë dhe ushtrisë serbe.
Akademia shpreh shqetësimin lidhur me brutalitetin dhe barbarinë e xhandarmërisë serbe gjatë bastisjeve dhe burgosjeve në Luginën e Preshevës, “që mbajnë vulën e procesit të montuar politik dhe si të tilla rrezikojnë sigurinë e popullatës dhe të rajonit”.
Kryesia e ASHAK-ut kërkon nga institucionet shtetërore të Kosovës që të bëjnë ç’është e mundur për të gjetur rrugë të përshtatshme për bashkëpunim me faktorin ndërkombëtar, për zgjidhje që sigurojnë mbijetesën e popullatës në Luginë të Preshevës.
Një javë më herët në një aksion të organizuar nga Ministria e Punëve të Brendshme të Serbisë, në bashkëpunim më Ushtrinë dhe Prokurorinë e Qarkut në Beograd u arrestuan dhjetë shqiptarë në Luginë të Preshevës. Ata po akuzohen se gjatë luftës në Kosovë kanë kryer krime kundër serbëve të Anamoravës.
“Duke mos qenë të motivuara me asnjë arsye sigurie, përmasat dhe aspekti spektakular i tyre tregojnë qartë se synimi i vetëm i forcave policore ka qenë të ushtrojë terror dhe të mbjellë frikë tek popullata e pambrojtur shqiptare e Luginës”, thuhet në reagimin e ASHKAK`së.
Kryesia e Akademisë konsideron se pas arrestimit të dhjetë shqiptarëve në Luginë edhe shpërthimet e ditëve të fundit në qytetin e Mitrovicës, janë vazhdimësi e politikës së Beogradit për të destabilizuar gjendjen e sigurisë në këtë pjesë të Ballkanit.
“Kjo popullatë është vënë në shtrëngesën e hapësirës së mbyllur midis tre kufijve (Bullgari, Maqedoni, Kosovë) dhe nën trysninë e përgjithshme, ekonomike, shoqërore, kulturore dhe policore-ushtarake, të shtetit serb ende të paçliruar nga synimet për të grabitur sa më shumë territor ku jetojnë shqiptarët, por pa shqiptarë”, tërheqin vërejtjen akademikët e Kosovës

[&Mitrovicalia&]

SHËNOHET 30 VJETORI I AKADEMISË SË SHKENCAVE DHE ARTEVE TË KOSOVËS
21.10.2005
Albana Isufi, Prishtinë

Kreu i ekzekutivit kosovar Bajram Kosumi, ka kërkuar nga Akademia e Shkencës dhe e Arteve të Kosovës që të ndihmojë në hartimin e strategjisë për ndërtimin e së ardhmes së vendit.
Kosumi ka thënë se sikur institucionet, sot edhe shkenca është para sfidës për të përcaktuar rolin e vet në shoqërinë e Kosovës, ndërkohë që Akademia, sipas Kosumit, mund të luajë rol thelbësor si në zhvillimin e shkencës ashtu edhe të kombit.
“Akademia ka potencial për të ndihmuar dhe pse jo për të drejtuar hartimin e strategjive për ndërtimin e së ardhmes të vendit duke filluar nga puna jonë e përbashkët për përcaktimin e statusit përfundimtar të Kosovës”.
Këto komente Kosumi i ka bërë në 30 vjetorin e themelimit të Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës. Kryetari i kësaj akademie, Rexhep Ismajli, ka numëruar sot vështirësitë me të cilat akademia është ndeshur gjatë këtyre 30 viteve, e që në njëfarë mënyre kanë penguar krijimin e ndonjë strategjie për të ardhmen e vendit. Ai thotë se në akademi nuk është përmirësuar gjendja as 6 vjet pas luftës.
“Bërthamat dhe njësitë ku prodhohet dija, ku bëhen hulumtime shkencore dhe krijohet arti në Kosovë janë të organizuara në mënyrë pjesërisht adekuate në raport me situaten e re të krijuar pas luftës 1999. Në një anë kemi akademinë, së cilës ligjvënësit nuk ia kanë dhënë të drejtën të ketë institute, ndërsa në anën tjetër janë institutet publike të cilat e zhvillojnë veprimtarinë e tyre në mënyrë krejtësisht të pavarur. Institutet, që dikur vepronin në universitet sot dëgjohen më pak”.
Akademiku Ismajli ka tërhequr vërejtjen se departamentet në Universitetin e Prishtinës nuk merren më me hulumtime, por vetëm me mësimdhënie.
“Resurset njerëzore për hulumtim shkencor në këtë kohë janë të shpërndara, ose të moshuara, vështirë të adaptueshme në rrethanat e reja. Interesi dhe stimulimi shoqëror për hulumtimin shkencor është i pamjaftueshëm, të gjithë këto zhvillohen në një mjedis me problemet ekonomike, në një shoqëri tranzicioni me shumë çështje themelore të padefinuara”.
Kreu i akademisë ka thënë se përpjekjet e akademisë dhe të institucioneve të tjera duhet që të fokusohen në edukimin sa më të madh të të rinjve, si dhe në ofrimin e shanseve të rinjve që kanë studiuar jashtë vendit, që dijen e tyre ta sjellin këtu.
Presidenti i Kosovës ka dekoruar Akademinë e Shkencave dhe të Arteve të Kosovës me Medaljen e Artë të Lirisë, dorëzimi i së cilës do të bëhet në një ceremoni të veçantë.

[&Mitrovicalia&]

Nga veprimtaria botuese e Akademisë së Arteve dhe Shkencave të Kosovës
Çajupi për herë të parë i plotë




Andon Zako Çajupi

Vepra letrare e Andon Zako Çajupit tani ribotohet e plotë nga Botimet e Aka*demisë së Prishtinës, duke përfshirë ato që kishin mbetur të pabotuara deri më sot. Këto të fundit kanë dalë në dritë nga një pasardhës i poetit dhe dramaturgut rilindas i cili ia la në kujdestari prof. Alfred Bajramit në vitin 1988

Akademia e Arteve dhe e Shkencave të Kosovës përfshin në ciklin e botimeve të saj veprat e Andon Zako Çajupit, e disa shkrime tjera të tij deri - tash të pabotuara.

Ky botim bëhet në kuadër të projekti të vitit" me kontributin Fondit Social Europian dhe Patronazhin Universitetit të Prishtinës. Iniciativa botuese që i shtohet të rejave kulturore përkrahur nga i njëjti ent akademik në projektin e rilindjes kultur*ore i miratuar nga BE. Në kuadër të rezolutës 1244 e OKB-së, autorizoi botimin, jo vetëm të veprave tash*më të njohura të autorit shqiptar, por edhe të tjera të pabotuara të cilat Akademia i ka ruajtur deri më sot. Njëlloj siç ka bërë në raste të ngjashme me <tutorë të tjerë të përfshirë në serinë prestigjioze akademike "Klasikët". Andon Zako Çajupi na vjen me veprën për të cilin është kujdesur kritiku dhe profesori Alfred Bajrami, i Universitetit të Prishtinës. Vepra e tij letrare tani ribotohet e plotë nga Botimet e Akademisë së Prishtinës duke përfshirë ato që kishin mbetur të pabotuara deri më sot. Këto të fundit kanë dalë në dritë nga një pasardhës i poetit dhe dramaturgut rilindas i cili ia la në kujdestari prof. Alfred Bajramit në vitin 1988, për t'i dhënë më vonë vetëm këtë vit. 2005, të drejtat ekskluzive për botim Akademisë së Arteve dhe Shkencave të Kosovës. Veprat e ribotuara të Andon Zakos që kanë hyrë tashmë në historinë e letërsisë shqipe, i njohur në letërsi me pseudonimin "Çajupi", janë: "Burr' i dheut", "Pas vdekjes", dhe komedia "Katërmbëdhjetë vjeç dhëndër" e cila për vite të tëra kishte mbetur e pabotuar, së bashku me shkrimet në fjalë.

Andon Zako Çajupi (1866-1930), poet i shquar, veprimtar patriot dhe demokrat revolucionar, u lind në Sheper të Zagorisë, Gjirokastër: Në Nivan kreu mësimet gjysmë të mesme, të cilat i plotësoi në një lice francez në Egjipt, ku jetonte i ati. Më 1887, pasi bëri një vizitë në Sheper, që ishte e fundit për të, Çajupi shkoi në Zvicër; atje kreu studimet e larta dhe mori titullin Doktor në Drejtësi. Në Kajro ku u vendos përgjithnjë, punoi për një farë kohe si avokat. Nga fundi i shek. XIX mori pjesë gjallërisht në lëvizjen patriotike shqiptare dhe mbajti krahun e saj më të përparuar. Në rrethet e gjera atdhetare u bë i njohur me një artikull që shkroi në kuadrin e diskutimit për çështjen e alfabetit në të cilin doli kundër adoptimit të alfabetit grek në gjuhën shqipe. Më 1909 botoi pamfletin e njohur "Klubi i Selanikut" që godiste ashpër armiqtë e brendshëm të lëvizjes kombëtare shqiptare. Patriotizmi dhe qëndrimi i prerë ndaj pushtuesve të huaj dhe veglave të tyre e nxorën Çajupi në krye të patriotëve që vepronin në Egjipt. Më 1919 u zgjodh kryetar i shoqërisë "Vëllazëria" me qendër në Kajro. Qe frymëzuesi dhe njëri nga hartuesit e memorandu*mit që shqiptarët e Egjiptit i dërguan Konferencës së Paqes më 1919 në mbrojtje të tërësisë territoriale të Shqipërisë. Më 1920 themeloi "Shoqërinë e Miqve", e cila në vitin 1928 e ngriti zërin kundër shpalljes së monarkisë nga ana e A. Zogut. Paralel me aktivizmin (aktivitetin – BV) e tij patriotik, Çajupi u bë i njohur në letërsi më 1902 kur botoi "Baba Tomori", një nga veprat më të shquara të letërsisë së Rilindjes Kombëtare. Aty përfshihet komedia e njohur "Katërmbëdhjetë vjeç dhëndër'". Rreth viteve 1903-*1905 Çajupi përfundoi poemën "Baba Musa Lakuriq" e cila mbeti dorëshkrim. Në viti 1937, pra pas vdekjes, botohet tragjedia "Burri i dheut".

Çajupi përkthyes njihet më 1921 me "Përralla të zgjedhura" nga La Fonten dhe më 1922 botohet "Lulet e Hindit", përmbledhje me poezi nga poetë indianë. Vdiq në 1930 në Egjipt.

[&Mitrovicalia&]

Akademia e Shkencave përkujton Çabejn në 100-vjetorin e lindjes
Tërhequr më 13 Shkurt 2009

Gjithashtu, ASH-ja organizon edhe një konferencë shkencore për Kongresin e Alfabetit.Aktivitetet do të zhvillohen në bashkëpunim edhe me Akademinë e Arteve të Kosovës Akademia e Shkencave e Shqipërisë ka vendosur dje që të përkujtojë dy ngjarje të rëndësishme kulturore e shkencore në historinë e kombit tonë, siç janë Kongresi i Manastirit dhe 100-vjetori i lindjes së Prof. Eqrem Çabej. Kongresi i Alfabetit, siç thërritet ndryshe Kongresi i Manastirit, ishte forumi kombëtar që unifikoi alfabetin e gjuhës shqipe. I mbledhur qysh më 4 shkurt, sesioni i Shkencave Shoqërore në Akademinë e Shkencave të Shqipërisë ka vendosur që këto dy ngjarje të përkujtohen nëpërmjet organizimit të konferencave shkencore. Ndërkaq, janë marrë masat përkatëse me përfaqësues në komision nga Akademia e Shkencave, Qendra e Studimeve Albanologjike, Fakulteti i Filologjisë së UT-së, si dhe Universitetet e Gjirokastrës, Elbasanit dhe Shkodrës. Sipas deklaratës për shtyp të këtyre komisioneve, veprimtaritë për Kongresin e Manastirit dhe për nderimin e gjuhëtarit Eqrem Çabej do të realizohen në bashkëpunim me Akademinë e Shkencave dhe Arteve të Kosovës dhe qendra të tjera albanologjike. 12 Shkurt 2008

[&Mitrovicalia&]

Pse duan ti demtojne institucionet e Kosoves.
Data: Monday, 29 September @ 00:00:00 CEST
Argumenti: Lajme nga Kosova


Interviste me Prof. Jusuf Bajraktari. Si e shikon ai vendimin e Ministrise se Arsimit dhe Shkences se Kosoves per tjetersimin e destinacionit dhe pronesise se nderteses se re te Institutit te Historise...


Ben Andoni

E Diele, 28 Shtator 2008

Cfare demesh i sjelle punes shkencore te akademikeve kosovare, ky veprim i fundit Duket se letra e perkrahjes qe eshte hartuar nga studiuesit shqiptare e zbardh dhe shqetesimin e studiuesve kosovare. Beqir Meta, homologu i tij shqiptar ne Tirane, e ka shprehur keshtu kete shqetesim ne letren e hartuar: "Ne mendojme se qeveria e Kosoves duhet te marre masa efektive dhe te shpejta per te forcuar institucionet shkencore albanologjike.

Afirmimi nderkombetar dhe ne hapesiren shqiptare i historise, kultures dhe identitetit te shqiptareve te Kosoves do te mbetet edhe per disa dekada nje beteje e madhe shkencore dhe do te jete nje pjese e rendesishme e afirmimit te shtetesise se Kosoves. Pikerisht per kete arsye madhore keto institucione dhe ne kete kuader edhe Instituti i Historise, duhet te fuqizohen e modernizohen ne infrastrukture, ne numrin dhe perberjen e kuadrit dhe ne gjithe aktivitetin studimor. Mbajtja dhe perdorimi i kesaj ndertese nga Instituti i Historise nuk eshte nje luks, por nje kusht dhe premise e domosdoshme per realizimin e ketij objektivi madhor me rendesi kombetare".

Ne kete interviste, drejtori kosovar shprehet per kete problem. Si eshte ecuria e problemit tuaj ne lidhje me godinen? Instituti i Historise ka nje histori 41 vjecare. Qe nga themelimi e deri me sot ai punon ne lokale me qira. Pas vitit 1979 kur jemi vendosur ne ndertesen e Arkivit te Kosoves pothuajse kemi pas lokal te mjaftueshem per nevojat e Institutit.

Me 1990, pas vendosjes se masave te dhunshme, dhe pas mbylljes se Institut nga Kuvendi i Serbise, ne punuam ashtu si mundem dhe si ditem por nuk e nderpreme per asnje cast punen. Mirepo, pas perfundimit te Luftes Clirimtare me 1999 u rikthyem ne ndertesen e Arkivit te Kosoves por me nje siperfaqe shume te kufizuar dhe me pas me 2004 kemi adoptuar edhe disa zyre nen shkalle dhe ne korridoret e Arkivit. Qeveria e Kosoves e udhehequr nga kryeministri Bajram Rexhepi, duke e kuptuar drejte kete situate ne te cilen nuk ekzistonin as kushtet elementare per pune dhe veprimtari shkencore, mori vendim per te ndertuar nje objekt per Institutin e Historise.

Nga viti 2000 e deri ne 2003 kur iu vu gur-themeli godines nga Presidenti i Kosoves Dr. Ibrahim Rugova, Instituti eshte angazhuar dhe ka siguruar te gjitha dokumentet e nevojshme nga Universitetit i Kosoves, organet komunale te Prishtines si dhe nga ato qendrore qeveritare. Edhe pas venies se gurit te themelit Instituti eshte angazhuar per sigurimin e mjeteve financiare per ndertimin e godines qe gjendet afer Institutit Albanologjik. Per kete objekt kemi pas perkrahjen e Qeverise se Kosoves e sidomos te Ministrise se Arsimit, Shkences dhe Teknologjise. Perkrahje kemi pas edhe nga Kuvendi i Kosoves i cili eshte themelues i ketij institucioni.

Tani kur ndertesa eshte para perfundimit dhe kur ne po prisnim te hyjme ne te dhe te zhvillojme veprimtari shkencore, nje vendim arbitrar i Qeverise se Republikes se Kosoves me dt. 31.7.2008, me te cilin ndertesa Institutit te Historise i jepej ne shfrytezim Bibliotekes Kombetare dhe Universitare te Kosoves, jo vetem qe na befasoi ne por edhe mbare opinionin e gjere. Une si drejtor i Institutit te Historise me te marre lajmin per vendimin mbi tjetersimin e nderteses sone bera perpjekje te shumta qe zyrtarisht te vej kontakt me qeveritar kompetent, por ishte e kote. Te vetmit zyrtare te larte te Republikes se Kosoves me te cilet kemi kontaktuar jane: Presidenti z. Fatmir Sejdiu dhe kryetari i Kuvendit z. Jakup Krasniqi dhe sipas mendimit tone e kuptuan seriozisht te drejten legjitime te Institutit per te pasur godinen qe eshte destinuar per te".

Mendoni se eshte i paramenduar plani per te prishur funksionimin e institutit tuaj apo ndonje koncept ndryshe per funksionimin e Institutit te Historise se vendit tuaj? "Nuk do te kisha hyre ne mendjet e atyre te cilet kane marre vendime arbitrare dhe mbi te gjitha kane falsifikuar edhe vendimin e Qeverise se Kosoves. Ne baze te dokumentacionit dhe informatave qe kemi siguruar shihet se per nje vendim te tille per ndertesen e Institutit te Historise, Qeveria jo vetem qe nuk ka votuar por as qe ka debatuar pervec qe eshte njoftuar me nje kerkese gjithashtu te falsifikuar te Bordi te Universitetit te Prishtines, kerkese te cilen e ka paraqite para Qeverise z. Agim Hyseni zevendesminister i Arsimit Shkences dhe Teknologjise.

Nuk kisha dashur e as nuk mund ta marr me mend se edhe ne Qeverine e Republikes se Kosoves mund te gjenden forca te cilat marrin guxim te pengojne zhvillimin normal te Institutit te Historise apo te institucioneve tjera shkencore dhe kulturore te Kosoves. Sa per ndonje koncept tjeter ndryshe per funksionimin e Institutit te Historise dhe te institucioneve tjera shkencore e kulturore ne Kosove jemi te hapur, kemi disa ide por edhe mirepresim cdo ide te re e te argumentuar nga te gjithe ata qe ia don te miren Kosoves, institucioneve kerkimore-shkencore dhe zhvillimit te tyre ne kushte e rrethana te reja te krijuara pas Shpalljes se Pavaresise se Kosoves".

Cfare mbeshtetje keni deri me tani? Instituti i Historise si institucion me rendesi te vecante kombetare, pas perpjekjeve tona per t'i informuar mekanizmat vendimmarrese dhe per ta sensibilizuar opinionin e gjere publik dhe shkencor ka marre nje perkrahje te madhe. Edhe dy institucionet me te larta te Republikes se Kosoves sic eshte Presidenti z. Fatmir Sejdiu si dhe Kryetari i Parlamentit z. Jakup Krasniqi, kane shprehe gatishmerine e tyre per te ndihmuar zgjidhjen e ketij problemi dhe rishqyrtimin e njeanshem te qeverise.

Ne kete drejtim Instituti ka marre mbeshtetje edhe nga subjektet politike qe marrin pjese ne Kuvendin e Kosoves si nga Kryesia e LDK-se pastaj partite opozitare si Aleanca per Ardhmerine e Kosoves, Lidhja Demokratike e Dardanise dhe Aleanca Kosova e Re, perfaqesuesit e te cileve i kane bere publike qendrimet e tyre ndaj vendimit arbitrar te Qeverise.

Gjithashtu edhe dy komisione te Parlamentit te Kosoves: Komisioni per Arsim, Shkence, Teknologji, Kulture, Rini dhe Sport dhe Komisioni per te Drejtat e Njeriut, Barazi Gjinore, Personat e Pagjetur dhe Peticione, kane konstatuar se vendimi i Qeverise se Republikes se Kosoves nuk ka mbeshtetje ligjore-kushtetuese dhe si i tille duhet te rishqyrtohet dhe te anulohet. Nga institucionet shkencore dhe kulturore Instituti perkrahjen me te madhe e ka marre nga Akademia e Shkencave dhe e Arteve te Kosoves e cila per mes te nje komunikate me shkrim ka shprehur shqetesimin e vet per veprimin arbitra te Qeverise se Kosoves ndaj Institutit te Historise aq me teper kur Instituti jo vetem qe nuk eshte konsultuar por as qe eshte njoftuar zyrtarisht deri me sot.

Permes komunikates me shkrim Akademia e Shkencave dhe e Arteve te Kosoves terheq verejtjen dhe vlereson se Kosova ka nevoje per zhvillimin e metejshem te rrjetit te institucioneve shkencore dhe jo per tjetersimin tyre". Po nga Shqiperia? Nje perkrahje Instituti ka marre edhe nga drejtori i Institutit te Historise ne Tirane Akademik Beqir Meta, i cili permes nje prononcimi shpreh shqetesimin e vet dhe te Institutit qe ai drejton, lidhur me fatin e nderteses se Institutit te Historise. Perkrahje kemi marre edhe nga nje grup studiuesish nga Tirana si: Prof. Dr. Marenglen Verli, Prof. Dr. Gazmend Shpuza, Prof. Assoc. Dr. Hamit Kaba, Dr. Dritan Egro, Mr. Ledia Dushku etj.

Gjithashtu Instituti ka marre edhe shume mesazhe, telefonata e letra perkrahjeje nga individ dhe institucione te vendit dhe te diaspores shqiptare si dhe perfaqesues te shoqatave te ndryshme". Kush eshte Bajraktari Prof. dr . Jusuf Bajraktari eshte drejtor i Institutit te Historise ne Prishtine dhe i eshte i angazhuar edhe ne funksione te ndryshme publike. Prof. dr. Jusuf Bajraktari ka qene deputet i Parlamentit te Kosoves 1992-1998.

Koha Jone

Per"Shqip.dk"Shkodrani

[&Mitrovicalia&]

Prej shkurtit hyri në fuqi ligji “Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin për Akademinë e Shkencave të Republikës së Shqipërisë”. Akademia do t’i nënshtrohej reformimit, proces që nuk u prit dhe aq ngrohtë nga akademikët.


Në fund të korrikut Akademia e Shkencave bëhet me 20 anëtarë të rinj. Këtij numri i shtohen 10 të tjerë, nga të cilët 3 i kanë kaluar 75 vjeçët

Prej shkurtit hyri në fuqi ligji “Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin për Akademinë e Shkencave të Republikës së Shqipërisë”. Akademia do t’i nënshtrohej reformimit, proces që nuk u prit dhe aq ngrohtë nga akademikët. Institutet në varësi të saj u bashkëlidhën me universitetet dhe Akademia e Shkencave mbeti një kupolë e veçuar. Edhe pse qëllimi i refomës është dalja nga letargjia, që prej hyrjes në fuqi të ligjit, nuk vihet re ndonjë ndryshim në këtë institucion. Në ambientet e saj gjen po atë heshtje si dikur, gjendja e mëparshme vijon për inerci. Në faqen e internetit të akademisë figurojnë 13 institutet me drejtuesit, që ia kanë lënë vendin të tjerëve tashmë. Përveç njoftimit për zgjedhjen e akademikëve të rinj (mënyra e aplikimit, kriteret), aty nuk ka tjetër gjë të re. Madje tek lajmet (të reja), aktiviteti i fundit që figuron është Seminari Ndërkombëtar “Shkodra në shekuj”, i 26 nëntorit 2005.

Më 26-27 korrik zhvillohen zgjedhjet për anëtarët e rregullt të Akademisë së Shkencave. Kryetari aktual, prof. Teki Biçoku, thotë se mes 83 dosjeve të paraqitura do të zgjidhen 20 syresh nga fusha të ndryshme, shkencore e albanologjike. Ndërkaq 7 akademikë të tjerë (nën 75 vjeç) janë anëtarë, ndërsa 3 (mbi 75 vjeç) do të kenë statusin e akademikut të përhershëm. Pra 30 anëtarë të rregullt. Nga këto zgjedhje pritet të dalë kryesia e Akademisë. Në këtë intervistë, kryetari Biçoku tregon për zgjedhjet dhe përparësitë në vijim të Akademisë.

Këto ditë priten të zgjidhen anëtarët e rinj të Akademisë së Shkencave, ç’kritere duhet të përmbushin kandidatët?

Zgjedhjet për anëtarët e rregullt të Akademisë së Shkencave bëhen më 26-27 korrik 2008. Kriteret dhe formulari i aplikimit janë bërë të njohura që para tri muajve, edhe në faqen e internetit të Akademisë së Shkencave në adresën ëëë.akad.edu.al.

Kriter themelor është aftësia krijuese e zbatuese, si dhe vizioni i kandidatëve për zhvillimin e shkencës në fushën përkatëse. Kandidati duhet të jetë drejtues i spikatur brenda fushës së ngushtë të kërkimit shkencor; të ketë udhëhequr kërkime në fusha të rëndësishme të shkencës, të kulturës e të ekonomisë; të ketë treguar aftësi në përgatitjen e kualifikimin e specialistëve, të studiuesve dhe të shkencëtarëve të rinj. Duke synuar përzgjedhjen e kandidatëve me cilësitë e mësipërme, me përvojë dhe njëkohësisht dinamikë, brenda ndihmesave të krahasueshme parapëlqehet kandidatura në moshë më të re. Tregues të vlerës së plotë të kandidatit do të jenë botimet shkencore origjinale (artikuj, monografi etj.), të pranuara si të tilla nga opinioni shkencor brenda dhe jashtë vendit; projektet e programe të rëndësishme kërkimi e zhvillimi brenda dhe jashtë vendit. Kërkesë thelbësore në vlerësim është rritja në 10 vjetët e fundit e prodhimtarisë shkencore të kandidatëve në sasi, veçanërisht në cilësi, si tregues i përparimit profesional. Në dobi të kandidimit është ushtrimi i veprimtarisë shkencore në qendra të kërkimeve të përparuara shkencore dhe universitare, si dhe veprimtaria shkencore në këto qendra.

Sa kandidatura janë paraqitur dhe sa akademikë të rinj do të zgjidhen?

Gjithsej kanë paraqitur dokumentet 83 kandidatë, nga këta do të zgjidhen me votim të fshehtë nga Komisioni Përzgjedhës 18 vetë nga fushat shoqërore, albanologjike, natyrore e teknike, si dhe dy personalitete të shquar nga fushat e krijimtarisë kulturore. Shpallja e anëtarëve të rregullt të Akademisë që kanë fituar mund të bëhet më 28 korrik.

Ç’raporte mbani me akademikët që kanë dalë në pension, sidomos pas reformimit të institutive që nuk varen më prej jush?

Me akademikët që kanë mbushur moshën 75 vjeç e kanë dalë në pension, kemi raporte të mira. Pavarësisht se kanë dalë në pension, ata aktivizohen në veprimtari shkencore të Akademisë, si dhe studime të ndryshme. Në këshillin e botimeve janë miratuar dhe do të botohen disa nga studimet e tyre. Para disa ditësh përfundoi tenderi me shtypshkronjat për botimet e Akademisë. Siç e përmendët edhe ju, Akademia e Shkencave nuk ka më institute, kështu që anëtarët e Akademisë veprimtarinë e tyre shkencore do ta zhvillojnë pranë qendrave përkatëse të punës dhe në lidhje të ngushtë me seksionet e Akademisë.

Ku do të përqëndrohet puna e Akademisë së Shkencave në vazhdim?

Përparësitë e Akademisë së Shkencave gjatë këtij viti janë zhvillimi i mëtejshëm i reformës dhe plotësimi i detyrave të tjera, si hartimi i statutit të Akademisë së Shkencave, zgjedhjet e akademikëve të asociuar e të përhershëm, zgjedhjet e Kryesisë së re, e të kryetarëve të seksioneve; përfundimi i redaktimit dhe botimi i Fjalorit Enciklopedik Shqiptar, përfundimi i redaktimit të Enciklopedisë së Artit Shqiptar dhe përgatitja për shtyp; zhvillimi i dy konferencave shkencore ndërkombëtare me rastin e 100-vjetorit të lindjes së personalitetit të shquar, akademikut Eqrem Çabej që do të mbahet më 10 tetor 2008 në Tiranë, si dhe me rastin e 100-vjetorit të Kongresit të Manastirit që caktoi alfabetin e gjuhës shqipe dhe që do të mbahet më 21 nëntor të këtij viti, po në Tiranë. Veprimtaritë shkencore të Akademisë së Shkencave janë të përbashkëta me Akademinë e Shkencave dhe Arteve të Kosovës, si dhe në bashkëpunim me Qendrën e Studimeve Albanologjike, Universitetin e Tiranës dhe universitete të tjera të Shqipërisë, me Institutin Albanologjik dhe Universitetet e Prishtinës, Tetovës, etj.

A do të mundet me kaq sa thatë që Akademia e Shkencave të jetë lider në zhvillimet shkencore dhe albanologjike?

Akademitë e Shkencave në të gjithë botën janë lider në zhvillimin e shkencës, kështu që edhe Akademia e Shkencave e Shqipërisë nuk bën përjashtim.

Karta e fundit

Të largojmë 75-vjeçarët, por edhe t’iu bëjmë qejfin. Akademia e Shkencave ndodhet mes dy zjarresh. Prej 30 anëtarëve aktualë të Akademisë së Shkencave, vetëm 7 syresh nuk i kanë mbushur 75 vjeç. Të tjerët duhet të dalin në pension. Mes tyre emra si Shaban Demiraj, Hamit Beqja, Kristo Frashëri, Arben Puto, Luan Omari, Ylli Popa, Jorgo Bulo, Andromaqi Gjergji, Alfred Uçi, Farudin Hoxha, etj. Madje edhe Dritëro Agolli është mes atyre që dalin në pension. Ismail Kadare, tashmë 72 vjeç i takon të shtatëve. Kur në fillim të ndryshimeve u fol për moshën kufi, 70 vjeç, akademikët “luajtën” me emrat e Kadaresë apo të Agollit. Me vendosjen e kufirit 75 vjeç, Kadare mbetet në Akademi, por jo Agolli, i cili i ka kaluar të 75-tat. Po ka edhe një mundësi për këtë të fundit. Përpos të shtatëve është parashikuar që në radhët e akademikëve të jenë edhe 3 të përhershëm që e kanë kaluar moshën 75 vjeç.

Shekulli.

[&Mitrovicalia&]

Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës (ASHAK) e nënshkroi sot Protokollin e katërt dyvjeçar për zbatimin e Marrëveshjes së Bashkëpunimit kërkimor- shkencor dhe artistik me Akademinë e Shkencave të Shqipërisë për vitet 2007- 2009. Kryetari i ASHAK-ut, akad. Rexhep Ismajli tha me këtë rast se nënshkrimi i protokollit të ri dyvjeçar, bëhet në bazë të një marrëveshjeje mes dy akademive dhe pas suksesit të protokollit të kaluar dyvjeçar, dhe të dy protokolleve të mëhershme. Sipas akad. Ismajlit, ky është një protokoll më i zgjeruar në të cilin janë përfshirë edhe institucione të tjera përveç Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës dhe Akademisë së Shkencave të Shqipërisë. Protokolli i Marrëveshjes së Bashkëpunimit kërkimor-shkencor dhe artistik, u nënshkrua nga akademik Hivzi Islami sekretar i përgjithshëm i ASHAK-ut dhe Eduard Sulstarova sekretar shkencor i ASHSH-së. Akad.Islami tha se marrëveshja e vitit 2000 ndërmjet dy akademive konsiderohet si marrëveshje e përtëritjes dhe e zgjerimit të bashkëpunimit midis dy akademive. Ai vlerësoi se bashkëpunimi ndërmjet këtyre dy institucioneve është i natyrshëm sikurse edhe ulje-ngritjet, por të cilat sipas Islamit, kanë qenë të imponuara nga rrethanat e jashtme. Islami tha se pas luftës, u hapën perspektiva dhe mundësi të reja për bashkëpunim institucional. Ai përkujtoi disa suksese që ASHAK i ka arritur nëpërmjet bashkëpunimit të jashtëm, ndërsa përmendi disa marrëveshje të nënshkruara me akademi si motra dhe me institucione të tjera kërkimore e shkencore në botë, ndërsa e veçoi suksesin e bashkëpunimit me ASHSH-në. Akad. Islami tha se protokolli i nënshkruar sot përfshin një gamë temash, botimesh, projektesh, tryezash, simpoziumesh, ekspozitash artistike, këmbime të informacioneve etj. Ky protokoll ka 29 pika bashkëpunimi, në shkenca albanologjike, kulturo-historike, në shkenca të natyrës, ekzakte e në shkenca shoqërore dhe arte. Protokolli, ndonëse dyvjeçar, ka disa pika realizimi afatmesme dhe afatgjate, si enciklopeditë. Me këtë marrëveshje në vitin e ardhshëm do të organizohen bahskarisht dy përkujtime të rëndësishme për historinë dhe kulturën shqiptare, 100 vjetori i Kongresit të Manastrit dhe 100 vjetori i lindjes së kolosit të gjuhës, letërsisë dhe kulturës shqiptare, Eqrem Çabejt. Protokolli, sipas akad.Islamit, mund të ndryshohet dhe mund të zgjerohet. Ndërkaq, sekretari shkencor i ASHSH-së, Eduard Sulstarova tha se kjo akademi Kosovën e ka prioritet dhe se për dallim që marrëdhëniet me shumë akademi në botë i ka informale, ato me ASHAK-un, "janë vërtet efektive". Edhe ky e vlerësoi lart protokollin e bashkëpunimit, të cilit këtë vit i janë shtuar edhe katër pika. Sizmologu Sulstarova tha se protokolli parasheh që bashkërisht të studiohet rreziku sizmik në Kosovë, në disa etapa. Delegacioni i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, kryesohej nga kryetari i saj, prof. Ylli Popa.

[&Mitrovicalia&]

Nënshkruhet një Memorandum bashkëpunimi midis Akademisë së Kosovës dhe Austrisë

Prishtinë, 29 janar 2008 - Akademia e Shkencave dhe Arteve të Kosovës në një ceremoni solemne nënshkroi sot një Memorandum bashkëpunimi me Akademinë e Shkencave të Austrisë. Kryetari i ASHAK ut, Rexhep Ismajli tha se pas një mbledhjeje të rëndësishme me një delegacion të Akademisë së Shkencave të Austrisë dhe pas një vendimi të cilin e kanë marrë në dhjetor të 2007, sot e kanë nënshkruar memorandumin e mirëkuptimit për bashkëpunim shkencor midis Kosovës dhe Austrisë i cili tashmë është në fuqi. "Bashkëpunimi ynë me Akademinë Austriake të Shkencave ka një rëndësi të veçantë për arsye të traditës shkencore, hulumtuese dhe kulturore të lidhjeve që kemi pasur me Vjenën dhe Austrinë", tha kryetari i ASHAK ut. Ai theksoi se studimet albanistike kanë një traditë shumë të rëndësishme në Austri, prandaj nuk është e rastit që bashkëpunimi ASHAK ut ka nisur para se të nënshkruhej marrëveshja, pikërisht me projektet që janë në fushën e studimeve kulturore e gjuhësore. "Përvoja e Akademisë Austriake për ne është shumë e rëndësishme sidomos tash kur Kosovë është për para një reforme të nevojshme në hulumtimin shkencorë", u shpreh akademik Ismajli. Kryetari i Akademisë Austriake të Shkencave, Peter Shuster tha se ka më shumë se një vit që këto dy akademi jenë marrë vesh për këtë memorandum bashkëpunimi i cili tashmë është nënshkruar. "Paraprakisht kemi pasur aktivitetet bashkëpunimi pavarësisht nga mos ekzistenca e nënshkrimit formal ne kemi pasur bashkëpunim, por ky memorandum do të mundësojë zgjerimin e bashkëpunimit dhe do të hapë mundësi të reja për të dy akademitë", theksoi akad. Shuster. Ai vlerësoi se ky memorandum do të mundësojë që të mbindërtojnë këtë bashkëpunim ekzistues në mënyrë që të krijojnë edhe lidhje të tjera. "Me këtë rast dëshiroj të theksoj nevojën për të thelluar bashkëpunimin mes shkencëtarëve të ri që do të vazhdojnë hulumtimet e vjetra", u shpreh kryetari i Akademisë së Austrisë, Shuster. Ministri i Arsimit Shkencës dhe Teknologjisë, Enver Hoxhaj përshëndeti aktin e nënshkrimit të këtij memorandumi, duke i ofruar ndihmën e ministrisë ASHAK ut. Ministri Hoxhaj shprehu respektim më të madh për punën që ka bërë kryetari i ASHAK ut Rexhep Ismajli dhe akademikët e tjerë në kushtet të cilat punojnë në mënyrë që sot ta kenë të finalizuar një memorandum të tillë. "Mendoj se prezantimi publik sot është i rëndësishëm për shumë çështje. Arsyeja e parë është se zbulimi shkencor i shqiptarëve nis pikërisht në Akademinë e Shkencave të Austrisë. Austria si para luftës ashtu edhe pas luftës ka qenë dhe mbetet donatori më i fuqishëm i arsimit dhe shkencës në Kosovë", theksoi ministri Hoxhaj.

Azhornuar së fundi ( Tuesday, 29 January 2008 )

[&Mitrovicalia&]

DEKLARATE E PLL

Prilli eshte muaji qe per te gjithe legalistet shqiptare ka nje domethenie te vecante.
Me 11 prill 1961, trashegimtari i Fronit Mreteror Shqiptar Princ Leka, ne prani te perfaqesuesve te te gjitha partive politike ne emigracion dhe personaliteteve relevante te diaspores shqiptare, beri betimin dhe mori titullin Leka I Mbret i shqiptareve duke marre persiper pergjegjesine historike per fatet e kombit shqiptar.
Mbreti Leka I, ishte koshient se pune te medha e prisnin. Ne legalistet jemi krenare se Naltmadhenia e Tij Leka I nuk rreshti se punuari dhe luftuari kunder diktatures komuniste ne Shqiperi dhe asaj sllavokomuniste ne Kosove dhe trojet e tjera shqiptare, edhe pse bashke me familjen e tij perjetoi pengesa dhe privacione te shumta.
Me 12 prill 1997 Naltmadhenia e Tij Leka I Mbret i Shqiptareve zbriti ne aeroportin e Rinasit i pritur nga mijera shqiptare. Shqiperia ne ato momente po perjetonte caste shume te veshtira te nje anarkie totale, si rezultat i nje rebelimi diabolik, i ngjashem me rebelimet e fillimshekullit XX te viteve 14 dhe 24. Mesazhi qe solli me vete Mbreti Leka I ishte: PAQE-BASHKIM-VLLAZERIM. Ky lejtmotiv pershkoi te gjithe fushaten e Referendumit per formen e rregjimit ne Shqiperi qe u mireprit dhe u perqafua nga shumica e shqiptareve te cilet votuan pro Monarkise.
PLL e konsideron nje akt te papergjegjshem te pozites aktuale miratimin e marreveshjes midis Republikes se Shqiperise dhe Republikes se Greqise per ndertimin dhe shfrytezimin nga pala greke te bazes ushtarake te Bishtit te Palles.
PLL i kerkon Presidentit te Republikes z. Moisiu qe te mos e dekretoje kete marreveshje.
PLL pershendet fitoren e forcave ushtarake te Koalicionit te Madh Antisadam ne Irak dhe eshte e bindur se e ardhmja e Irakut do te jete shume e mire.
Tirane me, 12.04.2003

AMBASADORI I SHBA-SE JAMES JEFFREY, DREKE PUNE ME KRYETARIN E PLL, SPAHIU

Me date 8.04.2003, Kryetari i PLL, z. Ekrem Spahiu ishte i ftuar ne nje dreke pune nga ambasadori i SHBA-se ne Tirane, z. James Jeffrey, ne rezidencen e tij.
Lufta ne Irak dhe rindertimi i tij pas lufte, situata ne rajon, zhvillimet politike ne vend, krimi i organizuar, korrupsioni, sistemi i drejtesise, ceshtja e pronave, rehabilitimi i ish te perndjekurve politike, reforma zgjedhore dhe sistemi elektoral, etj., kane qene pika diskutimi ndermjet bashkebiseduesve.
Pasi i uroi mireseardhjen kryetarit legalist,njekohesisht deputet dhe anetare i Komisionit te Jashtem te Kuvendit te Shqiperise Ambasadori Jeffrey, ne fjalen e tij, nder te tjera vleresoi lart qendrimin e Shqiperise ne momente kyce te historise. E vecante ne fjalen e ambasadorit amerikan ishte vleresimi i tij per Mbretin Zog I dhe qeverine shqiptare ne mergim, e cila u rreshtua ne krah te aleateve ne lufte kunder fashizmit dhe nazizmit gjate Luftes se Dyte Boterore.
Ambasadorit Jeffrey me poshte vazhdoi, dergimi i trupave ushtarake shqiptare ne Afganistan, mbeshtetja e Shqiperise per Aleancen kunder Terrorit qe kryesohet prej SHBA-se ne luften ndaj regjimit te Sadamit ne Irak, duke derguar edhe 75 trupa ushtarake, jane hapa qe duhen vleresuar dhe pershendetur.
Z. Spahiu, duke falenderuar ambasadorin Jeffrey tha: Eshte nder dhe kenaqesi per mua qe te drekoj me ambasadorin e shtetit me demokratik dhe me te fuqishem te botes. Me vjen mire dhe ndjehemi krenare ne shqiptaret per ato qe ju vleresoni dhe flisni per Mbretin Zog I dhe Shqiperine. Por, sipas deputetit legalist, angazhimi i Shqiperise ne luften e Amerikes dhe aleateve te saj per mbrojtjen e vlerave te demokracise ne bote, eshte simbolike perballe kontributit qe SHBA-ja ka dhene per kombin shqiptar, prandaj shqiptaret u jane mirenjohes per jete Shteteve te Bashkuara te Amerikes.
Z. Spahiu e njohu ambasadorin amerikan edhe me nje fakt te ri qe ai nuk e dinte, duke i thene se Mbreti Leka I ka qene oficer ne rradhet e ushtrise amerikane ne luften e Vietnamit.
Biseda vazhdoi miqesore dhe zgjati mbi dy ore.


AKADEMIA E SHKENCAVE – HIJA E EXKATEDRES

Ajo qe eshte alarmante dhe i ve nje kryq mendesise sone demokratike, ideve dhe principeve tona ne nje shoqeri te hapur, eshte spastrimi politik i administartes se Akademise se Shkencave nga shkencetaret dhe akademiket, qe mendojne ndryshe nga pushtetaret dhe klanet e tyre


Nga Albin TIRANA

Akademia e Shkencave, nje ndertese dykateshe ngjitur me Kuvendin e Republikes se Shqiperise, ka bukur kohe qe nuk ndihet e gjalle.
Si e strukur, nen menget e gjera te legjislativit shqiptar, institucioni prstigjioz, qe duhej ti jepte tonin jetes publike ne vend, te formulonte obsionet efektive per te dale nga kthetrat e kesaj krize te sterzgjatur, te ridimensiononte dimensionin historik shqiptar, te shperbere nga papergjegjshmeria e nje kohe te mbrapshte, qe i shembi te gjitha uart e kujetses historike, etj, eshte shnderruar, ne fakt, ne nje institucion te mefesht e vegjetues, ku nuk pipetin as miza.
Asnje ze nuk degjohet andej pari, si ne nje ishull te shkrete, ku sapo ka perfunduar nje feste dhe, bujtesit, kane marre bagazhet e jane larguar me nxitim nga frika e ndonje stuhie.
Ky luks i mosberjes asgje, megjithe milionat ne dispozicion, kur shoqeria dhe bota shqiptare ka aq shume nevoje per fjalen e akademisteve dhe shkencetareve tane, per zerin e elites se vet, etj. eshte nje luks qe te dhemb dhe, askush nuk mendon, se kumtet budiste te Akademise se Shkencave me shoqerine shqiptare, jane nje rruge efikase e saj per te komunikuar ne kete kohe tejet te ngarkuar dhe problematike, etj.
Te marrim vetem nje rast. Genocidi aplikativ i Beogradit ne Kosove, qe detyroi UCK-ne te dilte ne skene si nje faktor politik dhe ushtarak, per ti dhene fund padrejtesise historike ne kurriz te botes shqiptare, mobilizoi zerat me te fuqishem jo vetem te botes shqiptare, por dhe te Perendimit, ne mbeshtetje te nje populli, qe barabaria moderne kerkonte ta zhbente me mjete te shuarjes masive e te shpopullimit masiv.
Dihet qe zulma vertikale e shkjaut, armikut tradicional te shqipatreve, eshte furnizuar linearisht me karburant ultarnacionalist nga Akademia e Shkencave te Beogradit, nga dyert e te cile kane kaluar gjithe fanatiket me te zellshem te antishqiptarizmit, Sheshelet, Rankovicet, gjithe duzinat e psikopatologjizuar te avanguardes se te se ashtuquajtures Serbise se Madhe. Edhe nisma e fundit e pergjakur e Sllobos kunder shqiptareve te Kosoves ishte frymezim i tezave te reja te Akademise Serbe, sipas se ciles, shqiptaret e Kosoves, po pengonin shtrirjen historike te Serbise dhe se ata gjoja perbenin nje element terrorist ne Ballakan. Dhe kjo thuhej e thuhet ende per shqiptaret, qe ndonese ne kushtet e luftes se imponuar, sic ishte lufta e UCK-se, nuk hodhen qofte edhe nje bombe ne Beograd, nuk ushtruan asnje lloj terreori te cfardo shkalle e forme mbi popullsine civile serbe, etj.
Ne nje klime te tille te nje tkurrje psiqike permanente, Akademia e Shkencave te Shqiperise, nuk u pa te bente te pakten nje deklearte, ku te mund te konsumonte absurditetin e nje teze te tille paraqitur nga homologia e Beogradit dhe te mund te shpaloste straregjine e saj per problemin e shqiptareve jo vetem ne Kosove, por dhe ne Cameri, sepse edhe ne Cameri eshte reduktuar dhe falsifikuar e drejta historike dhe, sigurisht, lypset qe kjo e drejte e dhunuar dhe e shtremberaur te shkoje ne vendin e vet.
Ku jane historiogafte e saj? Ku eshte mendimi i tyre, i derdhur ne studime e vepra, qe nuk i ka e lexuar dhe si di thuajse askush?
Dhe ketu nuk flitet per studime vetjake e te shkeputura, por per nje strategji te studimeve kombetare te Akademise sone te Shkencave, ne interes te ceshtjes ende te pazgjidhur shqiptare, etj.
Nje shembull tjeter mund te ishte heshtja apostolike gjer ne shurdheri e kesaj Akademie, per nje nga fenomenet me alarmante qe po peson semantika gramatikore dhe leksikore e gjuhes se shkruar, qe nga podiumet e ploitikaneve dhe te vip-eve, gjer te gjuha e gazetave dhe e mediave elektronike, te bombarduara nga sintaksat parazitare dhe huazimet e keqia te zhargoneve te Perendimit, tek leksiku turko – bizantin, i futur me perdhune ne rrenje te fjales se bukur shqipe, qe i ka mbijetuar bjerrjes edhe ne epokat me pak fatlume per ndergjegjen kombetare dhe gjuhesore.
Ajo qe eshte alarmante dhe i ve nje kryq mendesise sone demokratike, ideve dhe principeve tona ne nje shoqeri te hapur, eshte spastrimi politik i administartes se Akademise se Shkencave nga shkencetaret dhe akademiket, qe mendojne ndryshe nga pushtetaret dhe klanet e tyre.
Nese, njefare lubrifikimi qe i beri asaj opozita e sotme kur ishte ne pushtet, pasi ky lubrifikim lidhej me heqjen e mandatit politik te exkateders ne nje institucion shkenor etj, sic eshte Akademia e Shkencave, rikthimi i plote tani i exkatedres ne dyert e kesaj Akademie, nga ish komunistatet e Tiranes sot ne pushtet, eshte nje akt primitiv dhe i rende, qe perjashton vlerat dhe rikthen te pacenuar dhe sovrane kasten e ish-eve, gje qe, me te drejte, e denancoi ashper dhe shkrimtari yne i shquar Ismail Kadare.