Shenja ne Rruge!?

[ORIONI]

LARTESIMI I IMANIT

"E mos u dobësoni (fizikisht) dhe mos u dëshpëroni (shpirtërisht) derisa ju jeni më të lartit, po qe se jeni besimtarë të sinqertë. " (Ali Imran, 139)
Gjëja e parë në të na cilën shkon mendja nga ky udhëzim është se ky ajet i drejtohet gjendjes në xhihad e përfaqësuar në dyluftim. Por, njëmendësia e këtij udhëzimi dhe shtrirja e tij është më e madhe dhe më e gjerë nga kjo gjendje e veçantë me të gjitha rrethanat e tij të shumta.
Ai përfaqëson gjendjen e përhershme në të cilën duhet të jetë ndjenja e muslimanit, koncepti, vlerësimi i gjërave dhe ndodhive, vlerave dhe individëve në mënyrë të barabartë.
Ai përfaqëson gjendjen e lartësimit në të cilën duhet të vendoset qenia e besimtarit pas çdo gjëje, çdo situate, çdo vlere dhe çdo individi, lartësimi me iman dhe me vlerat e tij mbi të gjitha vlerat që dalin nga një bazë jashtë bazës së imanit.
Lartësimi mbi fuqitë e shmangura të tokës nga metodologjia e imanit, mbi vlerat e tokës të cilat nuk burojnë nga baza e imanit, mbi traditat e tokës të cilat nuk i ka formuluar imani, mbi ligjet e tokës të cilat nuk i ka normuar imani dhe mbi institucionet e tokës të cilat nuk i krijoi imani.
Lartësimi, përkundër dobësisë së fuqisë, vogëlsisë së numrit dhe varfërisë së mallit, është i barabartë si lartësimi me fuqi, bollëk dhe pasuri.
Lartësimi i cili nuk tundet para një fuqie shtypëse, as para tekeve shoqërore, as para ligjit të padrejtë, as para një standardi i cili është pranuar tek njerëzit e i cili nuk ka kurrfarë mbështetje në iman.
Rasti i ndihmesës kolektive dhe qëndresës në xhihad nuk është tjetër pos një rast prej rasteve të lartësimit të cilin e përfshin udhëzimi i madh hyjnor.
Lartësimi me iman nuk është rëndom një insistim personal, mburrje e shprehur dhe entuziazëm i flaktë, por ai është lartësim i vendosur në të vërtetën e patundur të përqendruar në natyrën e ekzistimit, në të vërtetën e pashtershme edhe pas logjikës së forcës, botëkuptimit të ambientit, normativave të shoqërisë dhe traditave të njerëzve ngase ai është i lidhur drejtpërsëdrejti me All-llahun e gjallë që nuk vdes.
Bashkësia njerëzore ka pozitën dominuese, bontonin e saj të përgjithshëm, shtypjen dërrmuese dhe peshën e saj të rëndë, por ka efekt vetëm mbi ata të cilët. nuk kanë mbrojtje prej tij me ndonjë shtyllë të palëkundshme, dhe të cilët i rezistojnë pa ndonjë mbështetje të fortë. Është shumë vështirë të përshkohen konceptet dominuese dhe idetë e përhapura dhe të shpëtohet prej tyre pa u vendosur një e vërtetë nën ndikimin e së cilës shteren këto koncepte dhe mendime dhe pa u mbështetur në një burim më të lartë se burimi i tyre, më i madh dhe më i fuqishëm.
Ai i cili i është nënshtruar kësaj shoqërie, mendimit dominues, bontonit të përgjithshëm, vlerave, konsideratave, ideve, koncepteve, devijimeve dhe tekeve të saj, do të ndihet i huaj dhe i dobët gjersa nuk ka mbështetje më të fortë sesa mbështetja në njerëz, mbështetje më të sigurt sesa toka, mbështetje më të ndershme sesa jeta.
All-llahu nuk e lë besimtarin të vetmuar ta rezistojë shtypjen, ta bartë barrën, të rraskapitet nga dobësimi e dëshpërimi. Që këtu vjen ky udhëzim:
"E mos u dobësoni (fizikisht) dhe mos u dëshpëroni (shpirtërisht) derisa ju jeni më të lartit, po qe se jeni besimtarë të sinqertë. " (Ali Imran, 139)
Ky udhëzim paraqitet t'i kundërvihet dobësimit dhe dëshpërimit si dy gjendje emocionale të cilat e sulmojnë ndërgjegjen në' këtë rast. Ai u kundërvihet me lartësim e jo thjesht me durim dhe qëndresë. Lartësimi i cili shikon nga lart në fuqitë zullumqare, vlerat dominuese, konceptet e përhapura, konsideratat, pozicionet, traditat, doket dhe grupet e tubuara në lajthitje.
Besimtari është më i larti. Më i larti në mbështetje dhe burim. As e tërë toka, as njerëzit, as vlerat që dominojnë në tokë dhe konsideratat e përhapura në njerëz nuk janë më të larta përderisa ai nga All-llahu frymëzohet, te All-llahu kthehet (mbështetet) dhe sipas metodologjisë së Tij do të shkojë?
Ai më së miri e percepton dhe më së larti e koncepton të vërtetën e ekzistencës. Besimi në All-llahun, Një, përmes kësaj pamjeje me të cilën erdhi Islami, është pamja më e plotë e njohurisë së të vërtetës më kolosale. Kur të bëhet krahasimi i kësaj pamjeje me atë grumbull konceptesh, besimesh dhe drejtimesh, qofshin ato që kanë ardhur prej filozofive të mëdha në të kaluarën dhe të sotshmen apo ku përfunduan besimet idhujtare dhe biblike të devijuara (çifute e të krishtera, sh.p.), apo atë që e imponuan drejtimet e errëta materialiste, kur të bëhet krahasimi i kësaj pamjeje të shkrepur, të qartë, të bukur e të harmonizuar me këtë grumbull dhe këto sorollatje, do të ndriçohet madhështia e besimit islam siç nuk është ndriçuar kurrë më parë. Nuk ka dyshim se ata që e dinë këtë të vërtetë, janë më të lartë se të gjithë ata që gjenden në atë grumbull.18
Ai është më i ngrituri në konceptimin e vlerave dhe kritereve me të cilat maten jeta, ndodhitë, gjërat dhe individët. Akideja e cila buron nga të njohurit e All-llahut me atributet e Tij, siç i theksoi ato Islami, dhe nga e cila buron njohuria për njëmendësinë e vlerave, në këtë ekzistencë të pakufishme e jo në mejdanin e vogël të Tokës, kjo akide e ka për detyrë t'i ofrojë besimtarit koncept për vlerat më të larta dhe më të përpikta nga ato kritere të ndryshme që gjenden në duar të njerëzve, të cilët edhe nuk mund të perceptojnë përveç çka shohin nën këmbët e tyre. Ata nuk mund t'i përmbahen një kriteri edhe në një gjeneratë, madje edhe në një popull, madje edhe në një qenie prej kohës në kohë.
Ai është më i larti në ndërgjegje dhe sens, moral dhe sjellje. Besimi i tij në All-llahun me emra të bukur dhe veti të shkëlqyeshme vetvetiu e frymëzojnë me madhështi, pastërti, ndershmëri dhe devotshmëri, pastaj me punë të frytshme dhe udhëheqje të drejtë. Mbi këto, frymëzimi i akides për shpërblim në ahiret, shpërblim para të cilit zvogëlohen telashet e dynjasë dhe të gjitha ankesat nga ajo, në të cilin qetësohet ndërgjegjja e besimtarit edhe nëse shkon nga kjo botë pa ndonjë përfitim.
Ai është më i larti me ligj dhe sistem. Atëherë kur besimtari e konsulton gjithë atë kapital që e njohu njerëzimi në të kaluarën dhe sot dhe e krahason me ligjin dhe sistemin e tij, do të shohë se ato u përngjajnë përpjekjeve fëmijërore dhe kacavarjeve të qorrave. Ai në këtë rast do të shikojë në njerëzimin nga lart me dhembje e keqardhje për mjerimin dhe pafatësinë e tyre. Në shpirtin e vet ai e ndjen atë mbi lartësim mbi këtë pafatësi dhe humbje.
18 Konsulto kapitullin: "Sorollatje dhe grumbullim" në librin: "Karakteristikat e konceptit islam dhe potencialet e tij"
Pikërisht kështu muslimanët e parë qëndronin para dukurive të zbrazëta, fuqive të tundura dhe konsideratave të cilat njerëzit i adhuronin në xhahilijjet. Xhahilijjeti nuk është një periudhë kohore, por është gjendje prej gjendjeve e cila përsëritet sa herë që devijon shoqëria nga metodologjia islame, njëjtë si në të kaluarën, të tashmen dhe të ardhmen.
Kështu qëndroi Mugire Ibën Shu'be para formave të xhahilijjetit, pozicioneve, vlerave dhe koncepteve të tij në tendën e Rustumit, komandantit të njohur persian:
Nga Ebu Uthman En-Nehdi përcillet se ai ka thënë: "Kur Mugireja arriti në Kantare (vendi ku gjendej një urë, sh.p.) e kaloi atë, dhe doli në anën e persianëve. Nga ai kërkuan të ulet për bisedë. Ata kërkuan nga Rustumi të takohet me të. Nuk ndryshuan asgjë nga simbolet e veshura për t'i treguar qëndrimet e forta. Kur u afrua Mugire ibni Shu'be i pa ushtarët në veshjen e tyre me kurora dhe rroba të praruara (të thurura me ar). Ai (Rustumi) i kishte rreshtuar ata në largësi prej një galves (Galveja është masë largësie sa shkon larg shigjeta e cila përcaktohet me treqind ose katërqind hapa). Askush nuk i afrohej më afër nga kjo largësi e galves. Mugireja, i cili kishte katër gërsheta, iu afrua duke ecur gjersa u ul në shtratin ku gjendej edhe jastëku i tij. Atëherë iu turrën ushtarët, e shkundën, e ulën dhe e rrëzuan. Mugireja në atë rast tha: "Më parë na arrinin lajmet për ju që i ëndërronim. Por sot nuk shoh popull më të poshtëruar se ju. Ne arabët jemi të barabartë, nuk e robërojmë njëri-tjetrin, përveç nëse jemi në luftë (armiqësi) me banorin tonë. Kam menduar se edhe ju e trajtoni të barabartë popullin tuaj ashtu siç i trajtojmë ne tanët të barabartë. Do të ishte më mirë nga kjo që vepruat me mua të më informoni se një pjesë e juaj është zot i tjetrës. Kjo gjendje nuk do të vazhdojë gjatë te ju. Ne nuk veprojmë kështu, as që do t'u kisha ardhur, por vetë më ftuat. Sot kuptova se çështja juaj do të mbarojë. Ju do të jeni të dështuar. Asnjë mbret nuk mund të qëndrojë me këto sjellje e as me këto mend."
Kështu edhe Rub'ij bin Amir qëndroi trimërisht me Rustumin dhe ushtrinë e tij para luftës së Kadisijjes:
"Sa'd bin Ebu Vekkasi e dërgoi Rub'ij bin Amirin para ngjarjes së Kadisijjes si përfaqësues te Rustumi, komandant i ushtrisë persiane dhe udhëheqës i tyre. Kur hyri te ai e pa se si e kishin zbukuruar vendin (tendën) e tij me jastëkë e shtretër të mëndafshtë, kurse në të dukeshin margaritarët dhe xhevahiret e shtrenjtë dhe të çmueshëm e në kokë mbante taxhin, po edhe gjëra tjera të çmueshme. Ai ishte i ulur në një krevat prej ari. Rub'iju hyri me teshat e tij të zhgujta e kalin e tij të ulët saqë filloi të shkelë në një pjesë të qilimit. Pastaj zbriti nga ai dhe e lidhi me një pjesë të jastëkëve. Iu afrua atij (Rustumit) me armë në dorë e me helmetë në kokë. I thanë atij: Lëre armën. Ai u përgjigj: Unë nuk u jam dorëzuar, por erdha meqë më ftuat. Nëse më lini kështu (po mbetem), përndryshe po kthehem. Atëherë Rustumi tha: Jepni leje atij. Filloi t'i afrohet duke e mbështetur shigjetën e tij mbi mbulesat dhe duke i shpuar. Rustumi i tha: Ç'ju solli juve këtu? Ai u përgjigj: All-llahu na ka sjellë që t'i nxjerrim ata që Ai do nga robëria ndaj robërve në robëri vetëm ndaj All-llahut, nga ngushtica e dynjasë në gjerësinë e dynjasë dhe ahiretit dhe nga padrejtësitë e feve tjera në drejtësinë e Islamit."
Situatat kanë ndryshuar. Megjithatë muslimani edhe pse është në pozitën e të mundurit, por thjesht vetëm prej fuqisë materiale, atë nuk e ndajnë emocionet se ai është më i larti. Ai në ngadhënjyesin e tij shikon nga lart përderisa është besimtar. Ai është i bindur se ajo është periudhë e shkurtër që do të kalojë. Imanit përsëri do t'i kthehet, s'ka ikje prej tij. Madje merre edhe si supozim se ai nuk ngadhënjen, përsëri një gjendje e tillë nuk ia ulë kokën. Njerëzit që të gjithë vdesin, kurse muslimani bie shehid. Ai ndahet nga kjo tokë për në xhennet, kurse ngadhënjyesi i tij kur ndahet
shkon në zjarr. Sa i madh është dallimi midis tyre, kurse ai e dëgjon ftesën e Zotit të tij bujar:
"Të mos mashtrojë bredhja nëpër qytete e atyre që nuk besuan. Ajo është një kënaqësi e paktë, e pastaj vendi i tyre është xhehennemi që është vend mjerimi. Por, ata që ia patën frikën Zotit të tyre, ata i kanë xhennetet nëpër të cilat rrjedhin lumenj dhe aty janë përgjithmonë. Ajo është pritje nga ana e All-llahut, e për të mirët më e dobishmja është ajo që është tek All-llahu. " (Ali Imran, 196-198)
Derisa shoqërinë e udhëheqin ideologji, koncepte, vlera dhe pozicione, që të gjitha janë ndryshe nga akideja, konceptet, vlerat dhe kriteret e tij, atë prapëseprapë nuk e braktisin ndjenjat se ai është më i larti, kurse ata që të gjithë në shkallë të ulët. Ai shikon në ta nga lart me nder dhe mburrje, por edhe me mëshirë, dhembje dhe me dëshirë për udhëzimin e tyre në mirësinë që është me të dhe ngritjen e tyre në lartësinë
ku ai jeton.
Batili (sistemi i kotë) bën zhurmë dhe bërtet, ngre zërin dhe shkund krahët. Ai përshkohet me panik artificiale me të cilën vë perde në sytë dhe zemrat e njerëzve. Sytë dhe zemrat e tyre nuk i shohin pas këtij paniku të këqijat e shëmtuara dhe mëngjesin e vrenjtur e të mbrapshtë. Besimtari shikon nga lartësia në batilin krahëhapur dhe në masën e mashtruar. Ai as nuk dobësohet, as nuk dëshpërohet. Ai nuk lëkundet nga vendosja në hakun që e posedon dhe vendosmëria në metodologjinë që e ndjek. Atij nuk i dobësohet as dëshira për udhëzimin e të humburve dhe të mashtruarve.
Kështu shoqëria fundoset në pasionet e saj të ulëta, shkon sipas tekeve të saj lakuriqe, ngjitet për balte e për dheu duke llogaritur se ai po kënaqet dhe po lirohet nga prangat dhe përkufizimet. Përkundrazi, do të jetë shumë vështirë të gjendet në këtë shoqëri kënaqësia e pastër dhe e mira hallall. Aty nuk mund të gjejmë pos asaj që është bërë traditë e mbrapshtë, pos baltës dhe dheut. Besimtari shikon nga lart në ata që janë zhytur në baltë e janë ngjitur për dheu e se si ai ka mbetur i veçantë dhe i vetëm. Ai as nuk dobësohet, as nuk dëshpërohet. Asnjëherë nuk i shkon mendja që ta heq mantelin e tij të bardhë e të dëlirë e të zhytet në baltë. Ai mbetet më i larti me përjetimin e imanit dhe kënaqësinë e bindjes.
Besimtari qëndron i kapur për fenë e tij si ai që është kapur për maje të palmës në shoqërinë e cila dëboi fenë, moralin, vlerat e larta, gjërat e ndershme dhe çdo gjë e cila është e pastër, e dëlirë dhe e bukur. Të tjerët marrin qëndrimin e tallësit të vlerave të tij. Besimtari nuk dobësohet duke shikuar nga lart në nënçmuesit, tallësit dhe përqeshësit dhe duke thënë atë që e tha njëri nga turma e ndershme e cila ishte para tij, në varganin e imanit të thellë e modest e në rrugën e gjatë e të hapur, Nuhu alejhisselam:
"Nëse talleni me ne, edhe ne do të tallemi me ju, ashtu siç po talleni ju!" (Hud 38)
"Mëkatarët ishin ata të cilët i përqeshnin ata që besuan, dhe kur kalonin (besimtarët) pranë tyre (idhujtarëve), ata ia bënin me sy njëri-tjetrit. E kur ktheheshin te familjet e veta, ktheheshin të kënaqur. Dhe kur i shihnin ata (besimtarët), thonin: S'ka dyshim se këta (besimtarët) janë të humbur! Po Ne nuk i caktuam ata (idhujtarët) si rojë të atyre (besimtarëve). E sot (në Ditën e gjykimit), ata që besuan do të tallen me jobesimtarët. Duke qëndruar të mbështetur (besimtarët) në kolltukë e duke shikuar. A thua a u shpërblyen jobesimtarët për atë që punuari? " (Mutaffifun, 29-36)
"E kur u lexoheshin atyre ajetet tona të argumentuara, ata që nuk kishin besuar u thonin atyre që kishin besuar "Cili grup (ne ose ju) ka vend jete më të mirë dhe kuvend më autoritativ? " (Merjem, 73)
Cili nga dy grupet? Mendjemëdhenjtë që nuk i besojnë Muhammedit apo të varfrit të cilët tubohen rreth tij? Cili nga dy grupet? Nadr bin Harith, Amr bin Hisham, Velid bin Mugire dhe Ebu Sufjani apo Bilalli, Ammari, Suhejbi dhe Habbabi? A mund të jetë ajo në të cilën thërret Muhammedi mirësi? A thua ithtarë të tij të denjë janë ato grupe të cilët as nuk kanë autoritet te kurejshët e as forcë, të cilët tubohen në një shtëpi të thjeshtë si shtëpia e Erkamit, kurse kundërshtarë të tij të jenë ithtarët e nedves (klubit) me famë madhore, me autoritet, pozitë dhe pushtet?!
Kjo është logjikë e lidhur për tokën, logjikë e të verbuarve nga hapësirat e larta në çdo kohë dhe vend. Është urtësi e All-llahut që akideja të mbetet e zhveshur nga çdo zbukurim dhe e liruar nga faktorët e joshjes. S'ka afërsi me sunduesin, as krenari me pozitën, as përgjigje kënaqësisë e as shqetësim nga emocionet. Ajo kërkon përpjekje, mundim, xhihad dhe dëshmorësi. Atë le ta pranojë kush të dojë. Besimtari është i sigurt në vetvete se ai e do vetvetiu, pastër vetëm për All-llahun pa i ndërhyrë njerëzit, pa iu përgjigjur pozitave dhe tërheqshmërive lajkatare. Nga ajo le të shmangen ata që lakmojnë në pozita dhe interesa, në zbukurime dhe lavdërime, pasuri e plaçkë dhe ata që u japin peshë konsideratave të njerëzve gjersa nuk kanë peshë te peshorja e All-llahut.
Besimtari nuk i merr vlerat, konceptet dhe kriteret e tij nga njerëzit, përderisa nuk i vlerëson gjykimet e njerëzve, por ai i merr nga Zoti i njerëzve i cili i mjafton. Ai nuk i merr nga pasionet e krijesave, përderisa të anojnë mbi pasionet e krijesave. Ai i merr nga peshorja e hakut të qëndrueshëm i cili nuk anon e as nuk avancon. Ai nuk i përvetëson nga kjo botë e sosur dhe e kufizuar por ato janë të ngulitura në ndërgjegjen e tij nga burimet e ekzistencës. Andaj, prej nga të gjejë në shpirtin e tij dobësi ose në zemrën e tij dëshpërim gjersa ai është i lidhur me Zotin e njerëzve, peshoren e hakut dhe burimet e ekzistencës?
Ai ka të drejtë. Përtej të drejtës nuk ekziston asgjë pos lajthitjes. Le të ketë lajthitja autoritetin e vet, le t'i ketë hilet e mashtrimet, le t'i ketë mbrapa turmat dhe masat. Kjo nga haku asgjë nuk ndryshon. Ai është në hak, përtej hakut nuk ekziston asgjë pos lajthitjes. Besimtari nuk e zgjedh lajthitjen në dëm të hakut me lajthitje, sido që të jenë rrethanat dhe situata.
"Zoti ynë, mos na i lako zemrat tona pasi na i drejtove, na dhuro mëshirën Tënde, pse vetëm Ti je dhuruesi i madh. Zoti ynë, Ti je ai që në një ditë do t'i tubosh njerëzit, ditë për të cilën nuk ka dyshim. All-llahu nuk shkel premtimin e Vet" (Ali Imran 8-9)

[ORIONI]

KJO ËSHTË RRUGA E VËRTETË


"Pasha qiellin me plot yje, Pasha ditën e premtuar, Pasha atë që dëshmon dhe atë që dëshmohet! Mallkuar qofshin ata të zotët e hendeqeve, Të zjarrit me plot lëndë djegëse, kur ata rrinin ulur rreth tij, dhe dëshmonin atë që bënin me besimtarët. E nuk patën pse t'i urrejnë, përveç që e besuan All-llahun, ngadhënjyesin, të lavdëruarin, të cilit i takon sundimi i qiejve e i tokës, e All-llahu është dëshmitar i çdo sendi. Është e sigurt se ata që i sprovuan besimtarët dhe besimtaret dhe nuk u penduan; ata kanë dënimin e xhehenemit dhe dënimin e djegies. Ata që besuan dhe bënë vepra të mira, ata kanë xhennete nën të cilat burojnë lumenj, e ai është suksesi më i madh. Është e vërtetë se goditja që e fillon (krijimin) dhe e rikthen. Ai është që falë mëkatet, është i dashur. Është Zoti i arshit të madh! E punon atë që dëshiron. " (Buruxh, 1-16)
Rrëfimi mbi të zotët e hendeqeve - siç është theksuar në suren Buruxh - është një e vërtetë që duhet ta sodisin besimtarët të cilët thërrasin në rrugë të All-llahut në çdo vend dhe në çdo brez. Kur'ani përmes këtij stili me anë të kësaj hyrjeje dhe asaj që vijon pas saj, konfirmimeve dhe udhëzimeve të cilat e shoqërojnë, ka për qëllim t'i skicojë vijat e thella në konceptin e natyrës së thirrjes në All-llahun, rolin e njerëzve në të, mundësitë praktike në sferën e saj të gjerë. Ajo është edhe më e gjerë se sipërfaqja e tokës dhe më e gjatë se jeta e dynjasë. Kur'ani ua dëfton besimtarëve shenjat e rrugës dhe ua përgatit qeniet për ta përballuar cilëndo nga këto mundësi, me të cilat rrjedh kaderi (caktimi) i hartuar në pajtim me urtësinë e strukur në gajbin (të panjohurën) e fshehur të All-llahut.
Ky është rrëfim i një grupi besimtarësh të cilët besuan në Zotin e tyre, e shpallën të vërtetën e imanit të tyre, pastaj iu ekspozuan sprovës nga armiq arrogantë, zullumqarë e keqtrajtues të së drejtës së njeriut në lirinë e besimit, në të vërtetën, në All-llahun e fuqishëm e të falënderuar, gjithashtu keqtrajtues të nderit të njeriut që ia ka dhënë All-llahu, me qëllim që të bëhen lodër e të kënaqen zullumqarët me dhimbjet nga torturat që ua bëjnë dhe me skenën e krijuar gjatë dënimit me zjarr!
Imani përmes këtyre zemrave u ngrit mbi sprova. Akideja fitoi mbi jetën. Ata nuk u tundën nga kërcënimet e arrogantëve zullumqarë e as nuk e tradhtuan fenë e tyre përderisa digjeshin në zjarr deri në vdekje.
Këto zemra ishin të çliruara nga robërimi i jetës. Ato nuk i mashtroi dashuria e gjallërisë edhe në momentin kur e përjetonin vdekjen përmes kësaj mënyre të shastisur. Ato u liruan nga prangat dhe lakmitë e tokës dhe u ngritën mbi qeniet e tyre përmes fitores së akides në jetën e tyre.
Përballë këtyre zemrave besimtare, të dëlira, të ngritura e të ndershme, ishin bishat e egra, kriminele e të shëmtuara. Këto bisha u ulën në skaj të zjarrit duke shikuar se si po torturohen besimtarët dhe si dënohen.
Ata u ulën që të argëtohen duke shikuar skenën se si po e han zjarri jetën, gjersa njerëzit e ndershëm shndërroheshin në zjarr e prush. Sa herë që hidhej një i ri apo një e re, fëmijë ose plakë nga besimtarët e zgjedhur e të ndershëm në zjarr, shtohej gëzimi i shëmtuar në shpirtrat e zullumqarëve dhe zhurma e marrë dhe e nxehtë me gjak dhe kufoma!
Ky është rasti i trishtueshëm në të cilin u mbështetën bishat zullumqare dhe i hodhën ata në këtë këndellje zjarri. Ata kënaqeshin me skenën e dënimit të ashpër e të dhembshëm, me këtë gjakpirësi që kështu nuk turren as kafshët mishngrënëse. Kafsha
mishngrënëse han që të ushqehet e jo të kënaqet me dhimbjet e viktimës në trishtim dhe shëmtim!
Ai po ashtu është rasti në të cilin u ngritën shpirtrat e besimtarëve, u çliruan dhe u ngjitën në atë horizont të ndershëm me të cilin u nderua njerëzimi në të gjitha periudhat dhe kohët. Sipas llogarisë tokësore (materiale), duket se zullumi ka triumfuar mbi imanin. Megjithatë, ky iman i cili arriti në këtë lartësi kulminante, në shpirtrat e grupit të zgjedhur e të ndershëm, të vendosur e të lartësuar, nuk ka masë për t'iu vënë peshë e as llogari në atë betejë e cila u zhvillua midis imanit dhe arrogancës!
Transmetimet të cilat e cekin këtë ndodhi, po as tekstet kur'anore nuk japin të dhëna se All-llahu iu hakmor këtyre arrogantëve në tokë për shkak të krimit (ë tyre shëmtues, ashtu siç veproi me popullin e Nuhut, Hudit, Salihut, Shuajbit dhe Lutit ose si iu hakmor Faraonit dhe ushtarëve të tij siç hakmerret I forti e I mundshmi.
Në llogarinë tokësore ky përfundim duket nënçmues dhe i dhembshëm!
A kështu do të mbarojë çështja duke mbaruar grupi besimtar i cili arriti në kulm të imanit? Të shkojë me dhembjen e tij të mundimshme në humnerë, kurse grupi torturues i cili gjeti mbështetje në zjarr, të shpëtojë?
Llogaria tokësore lë gjurmë në zemër para këtij përfundimi të dhembshëm!
Megjithatë Kur'ani i mëson besimtarët për diç tjetër dhe ua shpalon një të vërtetë tjetër. Ua hap sytë që ta kuptojnë natyrën e vlerave me të cilat masin dhe fushëbetejën të cilën e zhvillojnë.
Jeta me të gjitha rrethanat për argëtim dhe mundim, për kënaqësi dhe pengim, nuk jep vlerën më të lartë në peshojë. Ajo nuk është artikulli i cili vendos për fitimin dhe humbjen. Fitorja nuk është e kufizuar vetëm në ata që korrin fitore të dukshme. Kjo është vetëm një mënyrë prej mënyrave të shumta të ngadhënjimit.
Vlera më e lartë në peshoren e All-llahut është vlera e besimit. Artikulli ngadhënjyes në tregun e All-llahut është artikulli i imanit. Fitorja në format e saj më të larta është fitorja e shpirtit ndaj materies, fitorja e akides ndaj dhembjes dhe fitorja e imanit ndaj sprovës. Në këtë ndodhi korrën fitore shpirtrat e besimtarëve mbi frikën dhe dhembjen, korrën fitore mbi tërheqshmëritë e tokës dhe jetës dhe korrën fitore mbi sprovën e madhe e cila e nderoi tërë llojin njerëzor në të gjitha kohët. Kjo pra është fitore e vërtetë.
Që të gjithë njerëzit do të vdesin, kurse shkaqet ndryshojnë. Por që të gjithë njerëzit nuk e arrijnë këtë fitore e as nuk lartësohen deri në këtë lartësim, as nuk çlirohen me këtë çlirim, e as nuk ngjiten deri në këto hapësira të larta. Kjo është zgjedhje e All-llahut dhe nderim i Tij për disa nga robërit e Tij që t'i shoqërojnë njerëzit në vdekje, e të veçohen nga ata me nderim, nderimi në meleul-'ala (botën e engjëjve) dhe në botën e njerëzve gjithashtu. Kjo është kështu nëse ne në llogari e fusim shikimin e rrjedhave brez pas brezi!
Ata besimtarë patën mundësi që ta shpëtojnë jetën e tyre po ta pranonin dështimin e imanit. Por, sa do të humbnin ata për vete dhe, sa do të humbte tërë njerëzimi? Sa do të humbnin kur ata vetë do ta mbytnin këtë kuptim të madh. Kuptimin e zhveshjes së jetës pa akide, shëmtimit të saj pa liri dhe fundosjes së saj me ç'rast do të dominonin arrogantët zullumqarë mbi shpirtrat pasi që tashmë kishin dominuar mbi trupat?
Kjo ka domethënie fisnike dhe kuptim shumë të madh. Këtë të cilën e fituan përderisa ende ishin në tokë, e fituan duke e ndier prekjen e zjarrit, duke u djegur trupat e tyre jetëshkurtër dhe duke ngadhënjyer kjo domethënie fisnike të cilën e shfajëson dhe e pastron zjarri!
Pastaj, fushëbetejë nuk është vetëm toka e as vetëm jeta e kësaj bote. Dëshmitarë të betejës nuk janë vetëm njerëzit ndër gjeneratat (në mesin e atyre që frymojnë sh.p.), ekziston edhe bota e engjëjve të cilët marrin pjesë në ngjarjet e tokës, dëshmojnë për dhe kundër saj. Ata masin me peshore jo si peshorja e tokës ndër gjenerata apo në të gjitha gjeneratat. Bota e engjëjve përmban shpirtra fisnikë shumëfish më tepër sesa që përmban toka njerëz. Pa dyshim se lëvdatat e botës më të lartë dhe nderimi i tyre është më i madh dhe më i saktë në cilëndo peshore nga mendimi i banorëve të tokës dhe vlerësimi i tyre!
Pas gjithë kësaj ekziston edhe ahireti. Ai përmban hapësirën origjinale të cilës i bashkëngjitet hapësira e tokës. Ai nuk ndahet prej saj, as në realitetin praktik e as në ndjenjën e besimtarit për këtë realitet.
Beteja pra nuk ka mbaruar. Përfundimi i saj i vërtetë ende nuk ka ardhur. Të gjykosh për të me pjesën e cila i është ekspozuar tokës, është gjykim jo i shëndoshë, ngase ai është gjykim i një hapësire të vogël prej saj dhe hapësirës së përkufizuar.
Shikimi i parë i cili është shikim me distancë të shkurtër dhe me hapësirë të ngushtë ia imponon njeriut ngutësinë. Shikimi i dytë është gjithëpërfshirës me distancë të largët. Ai është për të cilin Kur'ani i nxit besimtarët ngase përfaqëson të vërtetën përmes së cilës është vendosur koncepti i shëndoshë i imanit.
Që këtu, premtimi i All-llahut iu drejtua besimtarëve si shpërblim për imanin dhe respektin, durimin ndaj sprovave, fitoren mbi sprovat e jetës. Përmes kësaj arrihet qetësia e zemrës:
"Ata që besuan dhe me të përmendur All-llahun, zemrat e tyre qetësohen; pra ta dini se me të përmendur All-llahun, zemrat stabilizohen. " (Ra 'd, 28)
Përmes kësaj arrihet kënaqësia dhe dashuria të cilat i jep i Gjithëmëshirshmi:
"Nuk ka dyshim se ata që besuan dhe bënë vepra të mira, atyre i Gjithëmëshirshmi do t'u krijojë (në zemrat e tyre) dashuri. " (Merjem 96)
Përmes saj arrihet të përmendurit në botën e engjëjve:
Thotë Resulull-llahu, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem:
"Kur të vdesë i biri i robit, u thotë All-llahu melekëve të vet: E morët të birin e robit tim? Thonë: Po. Ai thotë: E morët loçkën e zemrës së tij? Thonë: Po. Atëherë pyet: Çka tha robi im? Thonë: Tu falënderua Ty dhe u përmbajt. Në atë rast tha: Ndërtoni robit tim një shtëpi në xhennet dhe emërtojeni Shtëpia e falënderimit." Transmeton Tirmidhiu
Resulull-llahu sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, po ashtu thotë:
"All-llahu azze ve xhel-I thotë: Unë jam në kujtesën e robit tim kur më kujton. Unë jam me të edhe kur më përmend. Kur më përmend në vete, e përmendi në vete. Po nëse më përmend në një bashkësi, do ta përmendi në një bashkësi edhe më të mirë se ajo. Nëse më afrohet një pëllëmbë, i afrohem një krah. Po nëse më afrohet një krah, i afrohem një hap. Nëse më vjen ecur, i vij në vrap. " Transmetojnë Buhariu dhe Muslimi
Edhe angazhimi i botës së engjëjve fitohet me çështjen e besimtarëve në tokë:
"Ndërsa ata (engjëjt) që e bartin Arshin edhe ata që janë përreth tij, lartësojnë me falënderim Zotin e tyre, i besojnë Atij dhe i luten Atij t'i falë ata që besuan (duke thënë): "Zoti ynë, Ti me mëshirën dhe diturinë Tënde ke përfshirë çdo send, andaj falja atyre që u penduan dhe ndoqën rrugën Tënde, e edhe ruaji ata nga dënimi i xhehennemit." (Gafir, 7)
Fitohet edhe jeta nga ana e All-llahut për dëshmorët:
"Kurrsesi të mos mendoni se janë të vdekur ata që ranë dëshmorë në rrugën e All-llahut. Përkundrazi, ata janë të gjallë duke u ushqyer te Zoti i tyre. Janë të gëzuar me atë që ua dha All-llahu nga të mirat e Tij, dhe atyre që kanë mbetur ende pa iu bashkuar radhëve të tyre, u marrin myzhde për ta, nuk ka as frikë dhe as që kanë pse të brengosen. Ata janë të gëzuar me begati e dhurata që ua dha All-llahu, e s 'ka dyshim se All-llahu nuk ua humb shpërblimin besimtarëve!" (Ali Imran, 169-171)
Gjithashtu do të dëgjohet premtimi i Tij disa herë i përsëritur se si do t'i marrë gënjeshtarët, zullumqarët dhe kriminelët në ahiret dhe do t'u japë me bollëk në tokë e do t'u japë afat deri në një kohë, edhe pse ndonjëherë disa prej tyre i mori dënimi i Tij qysh në dynja, megjithatë i tërë koncentrimi është në ahiret, në
atë pjesë përfundimtare:
"Të mos mashtrojë bredhja nëpër qytete e atyre që nuk besuan. Ajo është një kënaqësi e paktë, e pastaj vendi i tyre është xhehennemi që është vend mjerimi. " (Ali Imran, 196-197)
"E ti kurrsesi mos e mendo All-llahun si të pakujdesshëm ndaj asaj që veprojnë zullumqarët; Ai vetëm është duke i lënë ata përderisa një ditë në të cilën sytë shtangen (mbesin të hapur). (Atë ditë) Ata të ngutur e duke i ngritur kokat e tyre lart, nuk lëvizin sytë e tyre (për të shikuar), e zemrat e tyre janë të zbrazura (nga frika). " (Ibrahim, 42-43)
"Po ti lëri ata të zhyten edhe më thellë në të kota dhe të dëfrehen derisa të ballafaqohen në ditën e tyre që po u premtohet. Ditën kur duke u ngutur dalin prej varreve, sikur nguteshin te idhujt. Në shikimet e tyre të përulura i ka kapluar poshtërimi. Ajo është dita që ka qenë premtuar. " (Mearixh, 42-44)
Në këtë mënyrë jeta e njerëzve lidhet me jetën e botës së engjëjve. Lidhet dynjaja me ahiretin. Andaj, edhe nuk mbeti vetëm toka sferë e betejës midis hajrit dhe sherrit, të të drejtës dhe të kotës, besimit dhe arrogancës. Nuk mbeti po ashtu jeta e dynjasë, përfundimi i bredhjes, e as termini ndarës në këtë përleshje. Po ashtu edhe jetës dhe gjithçka që lidhet me të si kënaqësitë, dhembjet, shijimet dhe ndalimet nuk u mbet vlera më e lartë në peshore.
U zgjerua hapësira e vendit dhe u zgjerua hapësira e kohës. U zgjerua hapësira në vlerat dhe kriteret u zgjeruan horizontet e shpirtit besimtar dhe u shtua preokupimi për të. U zvogëlua toka dhe ajo që e përmban, jeta e dynjasë dhe ajo që ndërlidhet me të, e në anën tjetër, u nderua besimtari me vlerën që e pa dhe me atë që u bë e dijshme siç janë hapësirat dhe jetët. Rrëfimi për të zotët e hendeqeve është kulmi i formimit të këtij koncepti të besimit, të gjerë, përfshirës, të madh e të ndershëm.
Ekziston edhe një rrezatim tjetër të cilin e nxjerr rrëfimi për të zotët e hendeqeve dhe sureja Buruxh rreth natyrës së thirrjes në All-llahun dhe qëndrimit të thirrësit para çdo provokimi.
Historia e thirrjes në All-llahun ka dëshmuar forma të llojllojshme të epilogëve në tokë, të cilat ndryshuan sipas thirrjeve.
Ka dëshmuar përmbysjen e popullit të Nuhut, popullit të Hudit, popullit të Shuajbit, popullit të Lutit dhe shpëtimin e grupit me numër të vogël të besimtarëve, në mënyrë shumë të kollajshme. Kur'ani nuk u përmendi ndonjë rol të shpëtuarve pas kësaj në tokë dhe jetë. Këto forma konfirmojnë se ndonjëherë All-llahu dëshiron që përgënjeshtruesve zullumqarë t'ua përshpejtojë një pjesë të dënimit në këtë botë, ndërsa dënimi i plotë u është përgatitur atje.
Historia e da'ves ka dëshmuar përmbysjen e Faraonit dhe ushtrisë së tij, shpëtimin e Musaut dhe popullit të tij, duke ia mundësuar këtij populli për një kohë të jetojë i qetë në tokë. Ata gjatë asaj kohe ishin në gjendjen më të mirë në historinë e tyre, edhe pse asnjëherë nuk u stabilizuan plotësisht në mënyrë që të vendosin fenë e All-llahut në tokë, e që është sistem gjithëpërfshirës për jetë. Ky është një shembull që nuk u përngjan shembujve të mëparshëm.
Historia e da'ves ka dëshmuar gjithashtu përmbysjen e idhujtarëve të cilët iu kundërvunë udhëzimit dhe imanit në Muhammedin, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, dhe fitoren e besimtarëve e cila ishte fitore e plotë, tok me fitoren e akides në shpirtrat e tyre e që ishte fitore e mahnitshme. Ky ishte rasti i vetëm në historinë e njerëzimit kur u vendos sistemi i All-llahut i cili dominonte mbi jetën, në një formë që njerëzimi nuk e dëshmoi asnjëherë më parë e as më vonë.
Ajo dëshmoi, siç pamë, edhe rastin e të zotëve të hendeqeve.
Ajo dëshmoi edhe forma të tjera të cilat kishin më pak hise në regjistrin e historisë së besimit në të kaluarën dhe në të tashmen. Ajo ende dëshmon forma të cilat ndryshojnë ndërmjet këtyre epilogëve të cilat i ruajti ajo gjatë kalimit të shekujve.
Ishte e domosdoshme forma e cila do ta prezantonte rastin e hendekut krahas formave tjera, qofshin të afërta apo të largëta.
Ishte e domosdoshme kjo formë në të cilën nuk shpëtojnë besimtarët e as nuk realizohet hakmarrja ndaj jobesimtarëve! Kjo ndodhi që në ndjenjën e besimtarëve - bartësit e thirrjes së All-llahut - të vendoset bindja se ata mund t'i ekspozohen një fundi si ky fund në rrugë të All-llahut, dhe se ata nuk do të kenë në dorë zgjidhjen e çështjes, por çështja e tyre dhe çështja e akides i kthehet All-llahut!
Ata e kanë për detyrë ta kryejnë detyrën e tyre, e pastaj le të shkojnë. Detyrë e tyre është që ata të kenë alternativë All-llahun dhe ta vënë akiden para jetës, ta mbi lartësojnë imanin ndaj sprovës dhe të jenë të sinqertë ndaj All-llahut në vepër dhe nijet. Pastaj All-llahu vepron me ta dhe me armiqtë e Tij siç Ai dëshiron të veprojë me thirrjen dhe fenë e Tij, pastaj përfundon me ta me atë përfundim që historia e imanit si ai njohu shumë ose të ndonjë tjetër siç Ai di dhe e sheh të arsyeshme.
Ata janë argatë te All-llahu, kudo, ngado dhe si do dëshira e Tij ata duhet të veprojnë. Ata vepruan dhe e ftuan shpërblimin e ditur! Nuk është e tyre e as për ta që da'veja të orientohet në çfarëdo rruge. Kjo është çështje e Pronarit të rastit në fjalë, e jo e atij që është argat!
Ata ballafaqimin e parë e pranojnë me zemër të qetë, me ndjenjë të zgjuar, me përfytyrim të bukur duke u çliruar nga të drejtat dhe gjërat tërheqëse, nga frika dhe dëshpërimi në çdo rast prej rasteve.
Ata ballafaqimin e dytë e pranojnë me lëvdatë në botën e engjëjve, me të përmendur dhe respekt me ç'rast ata do të jenë të braktisur nga kjo tokë e vogël.
Pastaj më në fund ata do t'i nënshtrohen ballafaqimit më të madh në ahiret, llogari të lehtë dhe përjetim të madh.
Nga të gjitha ballafaqimet, më e madhe nga të gjitha është kënaqësia e All-llahut dhe se ata janë të zgjedhur të jenë mjet për caktimin e Tij dhe mburojë e fuqisë së Tij. Ai vepron me ta në tokë si të dojë.
Kështu mbaroi edukimi kur'anor me grupin e zgjedhur nga muslimanët në brezin e parë po me këtë zhvillim. Ai i çliroi nga çështjet vetjake dhe personale. Ata e nxorën çështjen e vetvetes krejtësisht. Ata punuan argatë te Pronari i çështjes, ishin të kënaqur me zgjedhjen e All-llahut për çfarëdo situate dhe në çfarëdo gjendje.
Kurse edukimi pejgamberik shkonte sipas udhëzimit kur'anor. Zemrat dhe shikimet u drejtuan nga xhenneti dhe sabri me rolin e zgjedhur, gjersa të japë leje All-llahu si të dojë në dynja dhe ahiret barabarësisht.
Ai, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, shikonte në Ammarin, nënën dhe babain e tij, radijall-llahu anhum, se si po torturohen mizorisht në Mekke, por ai nuk thoshte pos këto fjalë: "Durim familje e Jasirit, premtimi juaj është xhenneti!"
Transmetohet nga Habbab bin Erith, radijall-llahu anhu, i cili ka thënë:
"U ankuam te Resulull-llahu, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, gjersa ai ishte i mbështetur me xhyben e tij nën hijen e Qabes. I thamë: "A nuk po kërkon ndihmë për ne?" Ai u përgjigj: "Ka ndodh para jush që njeriut i është bërë një gropë në tokë dhe është futur në të. Pastaj kanë marrë sharrën ia kanë vënë në kokë dhe ia kanë ndarë kokën në dy pjesë. Ata edhe kriheshin me krehër të hekurit (të skuqur në zjarr) në mish e eshtra. Edhe kjo (torturë) nuk e largonte nga feja e tij. Pasha All-llahun, All-llahu do ta plotësojë çështjen e Tij përderisa grahësi (i kalit apo deves) do të udhëtojë nga San'ai në Hadremeut (nga Jemeni në Irak), e nuk do t'i frikohet askujt pos All-llahut, edhe pse ujku do të rrijë në mes të kopesë së tij, megjithatë ju po nxitoni." Transmeton Buhariu
All-llahu ka urtësi pas çdo situate dhe pas çdo gjendjeje. Mbikëqyrësi i gjithë këtij universi i cili e kontrollon nga fillimi e deri në fund dhe i cili i koordinon ngjarjet dhe i ndërlidhë ato, vetëm Ai e di urtësinë e strukur në sekretin e tij të pazbuluar, urtësi e cila përputhet me dëshirën e Tij në vijën e udhëtimit të gjatë.
Në disa raste - pas disa brezave dhe shekujve - na zbulohet një ngjarje urtësinë e së cilës bashkëkohësit nuk e kishin kuptuar. Ndoshta edhe ata kanë pyetur pse? Pse o Zot po ndodh kjo? Po kjo pyetje është pikërisht ajo prej të cilës ruhet besimtari, se ai e di fillimisht se pas çdo kaderi ka urtësi dhe se hapësira e fushës së të kuptuarit të tij dhe largësia e distancës në kohë e vend, vlerat dhe kriteret, nuk i japin rast të mendojë që në fillim për pyetje të këtilla. Andaj ai ec me funksionin e kaderit, i dorëzuar e i qetë.
Kur'ani përgatiste zemra për bartjen e amanetit. Këto zemra duhet të kenë forcë, takat dhe pavarësi në mënyrë që mos të shikojnë - përderisa ato angazhohen dhe ballafaqohen me çdo gjë - në asgjë që ka lidhje me tokën. Ato nuk duhet të shikojnë pos në ahiret, të mos shpresojnë pos kënaqësinë e All-llahut. Ato janë zemra të gatshme ta kalojnë tërë udhëtimin në tokë me vështirësi, mundime, pengime, torturime dhe flijim gjer në vdekje, edhe atë pa kurrfarë shpërblimi të afërt në tokë, edhe pse shpërblim është edhe fitorja e da'ves, fitorja e Islamit dhe dominimi i muslimanëve, madje edhe nëse është shpërblim shkatërrimi i zullumqarëve me përmbysjen e tyre nga i Fuqishmi i pakufi, siç edhe veproi me përgënjeshtruesit e parë!
Derisa të gjenden këto zemra të cilat dinë se në udhëtimin e tokës nuk kanë tjetër rrugëdalje pos të japin pa kthim - çfarëdo qoftë kompensimi - dhe të presin vetëm ahiretin si vendtakim për ndarjen e së vërtetës dhe të pavërtetës, derisa të gjenden këto zemra dhe ta shohë All-llahu sinqeritetin e nijetit për atë që dha besën dhe pranoi kontratën, vetëm atëherë ua siguron fitoren në tokë dhe i bën të sigurt, jo për veten e tyre por për ta vendosur amanetin e sistemit hyjnor. Këto zemra do të jenë bartëse për kryerjen e këtij amaneti atëherë kur nuk do të presin ndonjë përfitim në dynja, e as nuk do të shikojnë në diçka nga ky përfitim edhe nëse u jepet. Ato i janë falur All-llahut në çastin kur nuk e njohin asnjë shpërblim pos kënaqësinë e Tij.
Të gjitha ajetet në të cilat janë cekur fitorja dhe preja, është cekur mposhtja e idhujtarëve në tokë nga ana e besimtarëve, të gjitha janë të zbritura në Medine, pra pasi qe këto çështje u bënë jashtë programit të besimtarit, pritjes dhe vëzhgimit të tij. Fitorja erdhi vetë ngase dëshira e All-llahut mundësoi që ky sistem të jetë praktik në jetën njerëzore. Ai e konfirmoi në formë të definuar praktike të cilën e përcillnin gjeneratat. Ky nuk ishte shpërblim për lodhjen, mundimin, flijimin dhe dhembjet, por ishte caktim prej caktimeve të All-llahut, i cili mundësoi të shfaqet një urtësi të cilën do të përpiqemi ta dëftojmë tani!
Këtë fenomen duhet ta studiojnë thirrësit në All-llahun në çdo vend dhe në çdo gjeneratë. Ai është i mjaftueshëm që t'ua tregojë shenjat e rrugës, të qarta pa mjegulli, dhe t'ua sigurojë vijën të cilën dëshirojnë ta trasojnë deri në fund, pa marrë parasysh se çfarë do të jetë ky përfundim. Pastaj kaderi i All-llahut do ta determinojë thirrjen në Të dhe gjendjen e tyre ashtu si dëshiron Ai. Ata nuk shikojnë gjatë rrugës së përgjakur, të shtruar me ferra e gaca, me lidhje të barkut e të gjakut në fitore e mposhtje ose të bëjnë ndarjen e hakut nga e kota në tokë, por nëse do All-llahu që përmes tyre të bëjë diç nga kjo për da'ven dhe fenë e Tij, e plotëson atë që do All-llahu, pa shpërblim për dhembjet dhe flijimet. Jo, sepse toka nuk është vend për shpërblim. Në realizimin e caktimit të All-llahut për çështjen e thirrjes së Tij dhe sistemit të Tij përmes disa njerëzve nga robërit e Tij, Ai zgjodhi nga ata që çështjen e Tij ta orientojë si të dojë. Atyre u mjafton se bëjnë pjesë në këtë zgjedhje të ndershme, që në krahasim me të mbetet e vogël dhe e pavlerë kjo jetë dhe çdo gjë që ndodh në udhëtim të tokës, qoftë gëzim apo dëshpërim.
Ekziston edhe një e vërtetë tjetër në të cilën synon njëri nga pasuset kur'anore të rrëfimit mbi hendekun, në fjalën e të Lartmadhërishmit:
"E nuk patën pse t'i urrejnë, përveç që e besuan All-llahun, Ngadhënjyesin, të Lavdëruarin. " (Buruxh, 8)
Një e vërtetë të cilën duhet ta sodisin besimtarët thirrës në rrugë të All-llahut në çdo vend dhe në çdo gjeneratë.
Beteja ndërmjet muslimanëve dhe kundërshtarëve të tyre, në thelb është betejë e akides e nuk është asgjë tjetër absolutisht. Kundërshtarët e tyre nuk i urrejnë për diç tjetër, por vetëm për shkak të imanit dhe nuk i përbuzin, pos për shkak të akides.
Kjo nuk është betejë politike, as ekonomike e as racore. Po të ishte kështu, do të ishte i lehtë ndalimi i saj dhe do të ishte e lehtë zgjidhja e problemit. Por, ajo në thelb është betejë e akides - ose mohim ose besim. ose xhahilijjet ose Islam!
Kokat e mëdha të shirkut i ofruan Resulull-llahut, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem pasuri, pushtet dhe dëfrim si kompensim për atë që ta lë betejën e akides dhe të largohet nga kjo çështje! Sikur t'u përgjigjej, Zoti na ruajt, për atë që ata dëshironin, nuk do të kishte betejë midis tij dhe midis tyre!
Kjo çështje është problem i akides dhe betejë e akides. Në këtë duhet të jenë të bindur besimtarët kudo që të ballafaqohen me armikun e tyre. Ai nuk u kundërvihet për asgjë pos për këtë akide "përveç që e besuan All-llahun, ngadhënjyesin, të lavdëruarin " dhe pse të sinqertë qëndrojnë vetëm për Të, me respekt dhe nënshtrim!
Armiqtë e besimtarëve përpiqen që betejës t'ia ngrenë një flamur tjetër përveç flamurit të akides, flamur politik, ekonomik ose racor, që t'ua mjegullojnë besimtarëve realitetin e betejës, që ta shuajnë në shpirtrat e tyre rrezen e akides. Është detyrë e besimtarëve të mos mashtrohen dhe ta dinë se kjo është mjegullim i qëllimit të fjetur, dhe se ai i cili e ndërron flamurin e betejës, dëshiron t'i largojë nga arma e
fitores së vërtetë. Fitores, në cilëndo formë prej formave të saj, qoftë në formë të ngritjes shpirtërore, siç ndodhi me besimtarët në ndodhinë e hendekut, apo në formë të dominimit, të realizuar përmes ngritjes shpirtërore, siç ndodhi me brezin e parë prej muslimanëve.
Ne sot po dëshmojmë shembuj të ndryshëm për mjegullimin e flamurit (qëllimit, sh.p.) përmes përpjekjeve kryqtare botërore që të na mashtrojnë nga realiteti i betejës, ta falsifikojnë historinë dhe të na pretendojnë se luftërat kryqtare ishin mbulesë e kolonializimit. Asnjëherë dhe kurrsesi! Në të vërtetë kolonializimi, i cili erdhi më vonë, ishte mbulesë e shpirtit kryqtar i cili nuk pati fuqi ta zhvesh veten (ideologjikisht sh.p.) pikërisht edhe siç i ndodhi rasti në Mesjetë. Ai u dërrmua përmes shkëmbit të akides me udhëheqjen e muslimanëve nga të gjitha kombet, ndër ta Salahud-din kurdiu dhe Turan Shah memluku, elemente të cilat e harruan kombësinë e tyre, e avancuan akiden e tyre dhe fituan nën Flamurin e akides!
"Nuk patën pse t'i urrejnë, përveç që e besuan All-llahun, ngadhënjyesin, të lavdëruarin." (Buruxh, 8)
All-llahu i Madhërishëm e tha të vërtetën, kurse maskuesit mashtrues e thanë gënjeshtrën!