Njė libėr qė shpjegon origjinėn e sardėve tė Italisė, i studiuesit italian Alberto Aredu

Alberto Areddu, prej vitesh interesohet nė disiplinėn e “gjuhėsisė Sarde” mbi tė cilėn ka publikuar librin “Studime Etimologjike Logurdeze dhe shumė libra tjerė. Nė studimin e tij tė fundit “Origjina Shqiptare e Qytetėrimit nė Sardenjė” 2007, autori me kėrkimet e tij arrin deri te burimet origjinale tė gjuhės Sarde, duke dėshmuar dhe duke nxjerr nė pah perspektivėn paleoilirike si mė bindėse, bazuar nė elementėt e shumtė tė toponomastikės dhe tė lesemave tė pashpjeguara deri mė sot.

Ajo qė pėr autorin ka qenė mė e rėndėsishme ishte gjetja e shpjegimeve nė lidhje me origjinėn e sardėve, tė cilėt duke qenė banorė tė njė ishulli, patjetėr qė duhet tė jenė tė ardhur nga diku, por deri mė sot hipotezat e ndryshme qė janė shfaqur, thjesht kanė eliminuar njėra-tjetrėn. Elementėt e fortė qė argumentojnė tezėn e Aredus, janė lokalizimi i disa leksemave nė zonat mė konservuese tė Sardenjės, tė cilat nuk janė tė shpjegueshme me anė tė latinishtes, por mund tė shpjegohen me anė tė shqipes ose me ato pak qė njihen nga trakishtja dhe ilirishtja. Sipas autorit ėshtė e mundur, qė nė zonėn Nuoreze tė zbulohen bėrthama tė lidhura gjenetikisht me popullsitė e sotme tė Ballkanit, ėshtė kjo arsyeja pėr tė cilėn njėrin nga kapitujt e ka titulluar duke parafrazuar Virgjilin: “Mbi kėrkimin e babait antik”. Sipas tij zhvillimi i njė rryme edhe jashtė Shqipėrisė, ėshtė i rėndėsishėm pėr rivlerėsimin e antikitetit ili