Trajtesa per ne e per politiken

[Guri i Kuq]

h 75,
Kam disa rezerva per disa nga pikepamjet tuaja,por megjithate ne keto shkrime mjaft analitike, jeni duke dhene nje tablo shume interesante e komplekse te perditeshmerise sone.
Ju desheroj sukses ne punen tuaj!

[h75]

Guri i kuq, faleminderit per vleresimin. Siq e thua edhe ti perditeshmeria jone eshte shume komplekse, e ndoshta une as perafersisht nuk arrij ta "deshifroj" , por gjithsesi mundohem te mesoj, prandaj perveq vleresiimit(qe i bene gjithkujt mire) edhe rezervat qe ju mund te keni na ndihmojne ne qartesimin e gjerave.

te pershendes,

[h75]

Skenare të shpifura në kuvendin e Kosovës

Zëvendësministri I transportit dhe post-telekomunikacionit, Adem Grabovci, përmes telefonit, ishte kërcënuar me likuidim fizik nga kryetari i komunës së Deçanit, Musa Berisha.
Dhe ky pasi e bisedon edhe me eprorët e vet, vendosin që këtë ta marrë vesh I madh e I vogël, prandaj ky shfrytëzon foltoren e kuvendit që ta jap këtë njoftim shokues. Por një shok partie I Musës përgënjeshtron këtë, bile ky me një arsyetim foshnjor, akuzon Ademin si bukëshkelës duke I kujtuar bukën që ky ka ngrën në shtëpinë e Musës.Por Ademi I kudërpërgjigjet se ka dhe dëshmitarë, e se ai kishte qenë duke dëgjuar lajmet(shiko sa bukur) kur I erdhi telefonata. Tani mbeti vetëm të thirreshin edhe dëshmitarët,të cilët duke u nisur nga niveli I këtyre njerëzve, nuk është çudi të thirren e të japin dëshminë, dhe atë mu në kuvend. Dhe po të thirreshin edhe dëshmitarët do të kompletohej kjo komedi, që megjithatë nuk të bënë të qeshësh, sepse qesh me vetveten.
Ndërkohë partia e Ademit me nxitim nxjerrë një komunikatë ku I bënë thirrje kryetarit të Musës, në këtë rast Ramush Haradinajt që të heq dorë nga dhuna, sepse votat t’I jep populli(këtu,populli është me këta) e jo plumbat.
Por pse zgjodhi këtë skenar partia e të kërcënuarit, e cila çuditërisht ka edhe pushtetin?
Duket që me këtë skenar partia e Thaqit, tenton të godas në shenjë, ta bëjë popullin të mendoj,që ky ta ndaj shapin nga sheqeri. Sepse po ta akuzosh Ramushin për vjedhje nuk do të kishte efektin e duhur. Njerëzit mund të bënin një krahasim të thjesht e të thonin pastaj,që hajni akuzon hajnin. Edhe po ta akuzosh Ramushin për keq qeverisje në të kaluarën, nuk do të kishte efektin e duhur. Por ta paraqesësh Ramushin si njeri të dhunshëm, këtë do ta hante pazari.
E këtë kanë pasur në mendje ata të Thaqit kur plasuan këtë informatë. Sepse megjithëse kuvendi duhej të informohej, pse të informoheshim ne?. Dhe pse në këtë mënyrë?. A mos këta janë kaq transparent sa na tregojnë çdo gjë?. Pastaj ne kemi policinë, kemi gjykatat, kemi shtetin,dora e të cilit duhet t’I jap shuplakë secilit, kur ky bënë diçka të palejueshme me ligj, dhe atë qoftë ky Musa, Adem, Ramush apo Hashim. Por jo, këtu nuk mendohet në ndëshkimet ligjore të shtetit, këtu mendohet në ndëshkimet që mund ti jap populli përmes votave.
E ky nuk është thjesht konflikt mes dy personave, është konflikt mes dy partive, që me sa duket do të jenë më të votuarat këtu. Partia e Thaqit, e cila e ka të sigurt kreun e tabelës, më së shumti i frigohet partisë së Ramushit, për të cilën këto zgjedhje komunale janë vendimtare për ngritje në një nga dy vendet e para.
E meqë zgjedhjet(në këtë rast komunale) po afrohen, edhe lufta mes këtyre partive do të vie duke u ashpërsuar, e të cilët sigurisht se nuk do të konkurojnë me vlera, të cilat zor se I kanë, por do të konkurojnë me këso gjërash që ne I pamë në kuvendin e Kosovës.
Këta do të mundohen të na bindin që ai tjetri është I keq. Por ne, a duhet ta zgjedhim këtë vetëm pse ai tjetri është I keq ?. Fatkeqsisht, këto gjëra akoma funksionojnë tek ne.
Dhe si dikur që edhe fëmijët ishin ndarë, me Thaqin apo Rugovën, edhe tani tentohet të bëhet kjo ndarje, që këta të kenë një sasi bukur të mirë votuesish të përhershëm. Si dikur, kur të gjithë ata të Thaqit ishin të mire e të gjithë ata të Rugovës të këqinjë, dhe anasjelltas, edhe sot po tentohet e njëjta gjë. Sepse ne akoma vlerësojmë njerëzit në bazë të grupit që I takon e jo në bazë të vlerave personale. Ne akoma nuk kemi arritur të bëjmë këtë ndarje të thjesht, se njeriu I ndershëm, qoft ai komunist, demokrat, I kuq apo I gjelbër është njeri I ndershëm, ndërsa njeriu I pandershëm cilitdo grup që I takon është I pandershëm, dhe nuk mund të bëhet automatikisht I ndershëm e I mire pse aderoi një një grup të caktuar.
Megjithatë, ne e kemi në dorë t’I kuptojmë gjërat drejt e ta diciplinojmë skenën poitike, apo t’I harlisim këta deri në atë masë, sa këta në vend që të na I zgjidhin problemet, të na I shtojnë ato.
Ne duhet ta kuptojmë, që nuk mund t’I jepet vota dikujt pse ai tjetri është I keq, por pse ky është I mire, e premton zhvillim, se interesat e shtetit nuk I përzien me interesat e veta. Ne duhet ta kuptojmë që ai që keqpërdori pushtetin njëherë nuk duhet t’I jepet mundësia e dytë, se është më mire të zgjedhësh një më të dobët,e të gjithë ta kenë të qartë se keqpërdorimet nuk do të pranohen, se të zgjedhësh përsëri këtë që përdori pushtetin për interesa të veta, dhe atë në vazhdimësi.
Ne duhet të mendojmë mirë për njerëzit që do të na përfaqsojnë, si brenda ashtu edhe jashtë, sepse ata jashtë, kur shohin këta na shohin neve. Këta, na bëjnë të padinjitetshëm.
E vetëm kur ne t’I kemi kuptuar drejt gjërat, do të kursehemi nga skenat e tilla, si ajo që ndodhi në kuvend, apo si ajo që ndodhi apo nuk ndodhi në telefonin e Ademit,e do të kemi mundësinë që të merremi me problemet tona të vërteta,që janë të shumta(disa I kemi dhuratë nga këta) por jo të pazgjidhshme.

[h75]

Agjencionin antikorrupcion duhet ta udhëheq opozita


Agjencioni antikorrupcion I Kosovës është armë në duar të pushtetit për luftimin e korrupcionit.Por meqë pushtetarët janë edhe të dyshuarit kryesor për këtë klimë korruptive, puna e agjencionit për luftimin e korrupcionit, a për uljen e tij në përmasa joshqetësuese,bëhet mision I dështuar qysh në krye.
Në këto kushte agjencioni antikorrupcion bëhet një ngarkesë e panevojshme për bugjetin si dhe një maskim I luftës kundër korrupcionit. Agjencioni antikorrupcion bëhet agjenci që lufton nëpunësit e vegjël e të mesëm (edhe këta jo të gjithë), duke lënë anash burimin a prodhuesit e korrupcionit, që janë nëpunësit e lartë. E si mund të luftohet korrupcioni, kur ti heq qafe një, ndërsa prodhuesi mund t’i shtoj dhjetë në të njëjtën kohë. Prandaj përderisa agjencioni nuk merret me burimin e korrupcionit, kjo luftë bëhet vetëm luftë për të luftuar e jo edhe luftë për të fituar. Këtu lufta bëhet qëllim I vetvetes.
Të sqarohemi që agjencioni antikorrupcion kontrollohet nga parlamenti, por kjo nuk do të thotë që nuk kontrollohet edhe nga qeveria, sidomos në kushtet tona, ku edhe hierarkia e klaneve lë në hije hierarkinë shtetrore.
Prandaj duke ditur, që ligjet duhet të hartohen duke marrë për bazë gjendjen në të cilën ndodhemi, duke marrë për bazë qëllimin që duhet të arrihet permes një ligji, mendoj që procedurat ligjore të tanishme për luftimin e korrupcionit nuk çojnë askund.
Këto gjëra do duhej ndryshuar, sigurisht pas analizave të mirëfillta, e ku qëllimi nuk do të duhej të ishte të ndryshohej ligji a të kemi ligje evropiane,por të ndryshohej gjendja e tanishme permes ligjit.
E këtu ia vlen të provohet që agjencioni antikorrupcion t’I lihet opozitës. Që vendimet për këtë agjencion të merrëshin edhe me shumicën e votave të opozitës. Që ligji të sanksiononte pamundësinë e zvoglimit të bugjetit të agjencionit. Dhe vetëm kur gjërat të viheshin në vijë, kur të forcoheshin mekanizmat shtetror e kur të zhdukej hierarkia e klaneve brenda shtetit do të mund të rikthehej ligji I tanishëm, që është I mire por jo për këtë kohë.
Këtu as nuk duhet hamendësuar që opozita është e ndershme, sepse kjo gjendje ka ardhur edhe me ndihmën e opozitës apo me mospunën e saj, por opozita ka interesin më të madh që t’I paraqes shkeljet ligjore të pushtetarëve.Në të kundërt do ta kishim të qartë që kur është puna për të vjedhur këta merren vesh shumë mirë. Sidoqoftë ky nuk është interesi I opozitës, dhe sikur opozitës t’I lihej ky mekanizëm këta do të punonin së paku dy herë më shumë se që punohet tani. E nëpunësit e agjencionit, që do të duhej të ishin jopartiak, do t’I shmangeshin në masë të madhe presionit të pushtetarëve.
E këto hetime apo zbulime do të përballeshin me fakte të kundërta, e gjithçka do t’I nënshtrohej një gjykimi ku në të gjitha fazat ne do të kishim një tranparencë më të madhe.
Në të njëjtën kohë edhe ata që kanë pushtetin do ta luftonin korrupcionin, mbase të opozitës, sepse jo vetëm agjencioni ka për detyrë ta bëjë këtë, kështuqë lufta kundër korrupcionit, nga një luftë farse do të mund të shëndërrohëj në luftë të vërtet.
Sidoqoftë e pavarësisht nga kjo, ne duhet të merremi seriozisht me korrupcionin, sepse duke u marrë me problemet e mëdha, kemi harruar shkaktarin e kytyre problemeve. Kemi harruar, apo nuk jemi kujtuar se prej nga vie kjo painiciativë politike, ky qyqarllëk I udhëheqësve tanë. Dhe nuk është që këta nuk e dinë çka është e mirë për Kosovën a për shqiptarët për të cilët duhet të punojnë, por zhytja e tyre në korrupcion I ka bërë veprimet e tyre të mangëta, I ka bërë ata kukulla, ndërkohë që duhej të ishin zotër të kësaj shtëpie.
Dhe e mira e së mirës do të ishte që kjo klasë politike që krijoi këtë gjendje të lihej jashtë institucioneve,por meqë kjo nuk pritet të ndodhë, atëherë duhet parë mundësitë tjera për ta rregulluar pozitën tonë, jo me fjalë të bukura e të moderuara por me veprime konkrete.

[h75]

Kushtetuta e Kosovës ,e vitit ’74 dhe e sotme

Një shkrim me shkas,
Kushtetuta e vitit 1974, të cilën sot nuk po e gjej dot, e që para ndonjë viti e pata huazuar dhe lexuar me interes,më është dukur si një arritje për shqiptarët të cilët për kohën e atëhershme, vështirë se mund të kishin diçka më shumë.
Kuptohet që me këtë kushtetutë qështja shqiptare e Kosovës nuk kryhej, por asaj i jepej një shtysë e vihej në binarë të mirë. Kjo kushtetutë u jepte mundësinë shqiptarëve të mbetur prapa, të përparojnë në çdo nivel e të përgaditen për hapat e ardhshëm. Shqiptarët e Kosovës kishin shkollim në gjuhën e tyre në çdo nivel, kishin entet aq të nevojshme kulturore e shkencore, kishin organet legjitime, komunale e krahinore, kishin udhëheqjen e tyre politike të ndikuar përafërsisht si tani, kishin policinë e tyre siq e kanë edhe tani, ndërsa nuk kishin ushtrinë e tyre të cilën nuk e kanë as tani, dhe kishin gjuhët zyrtare që i kanë dhe tani, por me një ndryshim të vogël, sepse përderisa atëherë gjuha serbokroate ishte gjuhë zyrtare sepse Kosova ishte pjesë e Serbisë dhe Jugosllavisë njëkohësisht, tani gjuha serbe është gjuhë zyrtare sepse pësëpërqindëshi i serbëve të Kosovës janë komb shtetformues këtu dhe në çdo gjë(përveqse në numra) i barabart me shqiptarët.
Duke marrë për bazë këto gjëra, pozita juridike dhe politike e shqiptarëve të Kosovës, krahasuar me atëherë, është pothuaj e pavërejtshme. Kanë ndryshuar vetëm rrethanat ndërkombtare e nuk ka ndryshuar Kosova.Jugosllavia nuk ekziston më, ndërsa Serbia sot është e ngulitur në Kosovë më shumë se ç’ishte atëherë. Kosova është e pavarur, por që Kosova të bëhet shtet i shqiptarëve, siq me të drejt e kemi ëndërruar gjithëmonë, është më larg se ç’ishte në vitin ’74.
Sot pozita e Kosovës mund të thuhet që është më e mirë por edhe më e ndërlikuar.
Sot nuk burgosen njerëzit për shkaqe politike(megjithëse këtë nuk mund ta them me plot gojë), por kushtetuta e sotme ka burgosur ardhmërinë e një populli të tërë për interesa të një minoriteti që me këto numra, në shtetet tjera do të ishte i pavërejtshëm.
Dhe është e vërtet që me kushtetutën e vitit ’74 , problemet tona politike nuk zgjidheshin, por pyetjes së thjeshtë, se a mund të arrihej diçka më shumë për atë kohë, vështirë se do t’i gjendej një përgjigje pozitive e argumentuar. Por po ta marrim kushtetutën e sotme dhe të parashtronim edhe për të këtë pyetje të thjesht, përgjigja do të ishte, po, diçka më shumë do të mund, dhe do të duhej patjetër të bëhej, sepse ne qysh atëherë sakrifikuam shumë. Ne e dogjëm kartën e luftës, i hymë kësaj lufte duke ditur që do të na sjellë shumë dhimbje, jo për të arritur këtu. Jo për këtë kushtetutë e për këtë shtet shqiptaro-serb, por për një kushtetutë e një shtet tërësisht shqiptar, që është në pajtim edhe me përbërjen e popullsisë së Kosovës, ku pjestarët e minoriteteteve do të kishin të drejta individuale të barabarta me të gjithë, ose eventualisht sërbët të kishin aq të drejta sa kanë shqiptarët në Mal të zi, por jo edhe të drejta kombtare të barabarta me popullin që ka shumicën dërmuese.
Tani, a mund të arrihej kjo, kur dihet që edhe luftën nuk e përfunduam vet, është vështirë të thuhet, por gjithsesi, me një strategji të mirëfillt e me një punë të përkushtuar, pozita jonë juridike dhe politike do të ishte më e mirë, për aq sa do të ishte e mundur. Por këtu strategjia dhe përkushtimi nuk ishin e nuk janë në rend të ditës.
Mendoj që kushtetuta e vitit 1974 duhet studiuar, sepse ky dokument megjithëse nuk ishte i yni(si ky i tanishmi) ka pasur ndikim në jetën tonë për një kohë të caktuar, sepse është histori e jonë, ne kemi kaluar andejpari, si dhe duhet krahasuar edhe me kushtetutën e sotme që të mos gënjehemi që kemi arritur kushedi çka, në një kohë kur rrethanat ndërkombtare ishin në dobi tonën dhe ne do të duhej të arrinim më shumë, në mënyrë që jo t’i largoheshim por t’i afroheshim qëllimit tonë të kahershëm, bashkimit kombëtar.