Nga te gjitha gjuhet e familjes te ashtequajtur IE, vetem gjuha shqipe ka veēorine, qe foljet e saj baze jane te njejta me fjalet e supozuara fillestare te nje gjuhe primitive.
Eshte nje fakt tashme i pranuar, se strukturat fillestare te fjaleve kane qene c-v(bashketingellore-zanore) dhe ne nje faze pak te mevonshme c-v-c(bashketingellore-zanore-bashketingellore), ku bashketingellorja luan nje rol fix dhe thelbesor(rolin e kockes), kurse zanoret jane tinguj fluide(mishi), qe ne kontakt me bashketingelloren perkatese formojne nje kuptim elementar baze. Vete zanoret kane nje afinitet jo te njejte, dhe gjate brendaeptimit kane nje pritshmeri te caktuar, psh e-ja eshte me prane i-se dhe o-ja me prane u-se, me nje fjale vlera fonetike ndjek nje grafik te caktuar deri ne njetrajtesimin e fonemes.
Me poshte kam dhene nje shembull te thjeshte se si jane formuar nje seri e pafundme fjalesh ne gjuhet ""IE"" duke u nisur nga 'tulla' baze c-v e shqipes.
Ēdo kombinim bashketingellore-zanore jep nje kuptim elementar baze(zanorja nuk eshte e fiksuar):
1. l-ja sherben per te treguar levizje, fluid, lėshim: lė, la, li, lere, lėviz, luj, lėng, lėshoj etj
2. m----tregon madhesi, pėrmase, psh m+a=madh, mal, makro, m+i=vogel, mikro, mize, myshkonje, mi etj
3. K-ja tregon karme, qenie, materie psh koke, kembe, kraharor, krah, kerci, kyc, kurriz, kofshe etj
4. r-ja tregon rėnje, rrėzim, pėrmbysje, si dhe njetrajtshmeri, stabilitet
5. d-ja, dh ---tregon dorezim, dhenje
etj, etj
keshtu vazhdon algoritmi per te gjitha fjalet elementare c-v. Bashkeveprimi me nje klaster tjeter c-v jep nje kuptim me kompleks. Kjo eshte e vlefshme per foljet qe jane themeli nga ku nis e konfigurohet gjuha.
Krijoni Kontakt