Tarikati Bektashi

[Mexhid Yvejsi]

Mexhid YVEJSI, Gjakovë

TARIKATI SHAZILI

Tarikati Shazili është një prej tarikateve më të përhapura në Lindjen e Mesme, në veçanti në Egjypt dhe në tërë Afrikën Veriore, është përhapur në shekullin e fundit edhe në Evropë e në Amerikën Veriore…
Themeluesi i këtij tarikati është dijetari Shejh Ebu-l Hasan esh-Shadhili. Emri i tij i plotë është: Ebu-l Hasan Bin Abdullah Bin Abdul Xhebar esh-Shadhili.
Hasan esh-Shadhiliu lindi në vitin 1196 në Ghumara, një vendbanim që ndodhet në pjesën veriore të Marokut. Rrjedh prej një familje fshatare, e cila ka jetuar prej bujqësisë. Por, Hasan esh-Shadhiliu arriti të shkollohet, të arsimohet, të edukohet dhe të diplomohet në Universitetin Karauijin të qytetit Fes, në Marok.
Nuk u kënaqë me kaq, por vazhdoj të kërkonte dituri nga dijetarë të ndryshëm edhe pas diplomimit…Kështu duke shetitur, udhëtuar, vizituar, hulumtuar, duke kërkuar dijetarë, duke biseduar, më në fund , shkoj deri në Irak, ku e takoj një dijetar sufi me emrin Uasit, i cili, ndër të tjera, i tha se duhej të kthehej në vendit e tij në Marok dhe aty të takohet me Shejh M. A. Bin Mshish-in, një udhëheqësh i ndritur shpirtërorë, prej të cilit u ndriçue me Dritën e Sufizmit…
Shejh Hasan esh-Shadhiliu tashmë i ndriçuar filloj sërish shetitjet, udhëtimet, shkoj në Andaluzi, Spanjë, asokohe Spanja ishte muslimane, por më në fund u ndal në Aleksandri të Egjyptit, ku u vendos të shërbente…
Shërbeu me devotshmëri, maturi, urtësi, me dashuri duke i arsimuar, edukuar ndriçuar shtresa të ndryshme të popullsisë, sa që për një kohë të shkurtër arriti të përfitonte zemrat e qindra, mijëra, besimtarëve, në veçanti të intelektualëve…
Ndrroi jetë duke shkuar në Haxh, Qabe, Mekke, në vitin 1258, dha shpirt në vendin e quejtur Humaithra, që ndodhët në pjesën jugore të Egjyptit, në mes të shkretirës, ku edhe është varrosur me nderime. Më vonë aty është ndërtuar një tyrbe, e cila vizitohet gjatë tërë vitit prej mijërave besimtarëve dhe në afërsi ka dy burime, puse, njëri ka ujë të ëmbël, kurse tjetri ka ujë të tharptë…!
Historiani i njohur Ibn Dakiku për Pirin e Shazilive ka thënë:
”S’kam pa njeri që e njeh Allahun aq sa e njeh Ebu-l Hasan esh-Shadhiliu”.
Shejh Hasan esh-Shadhiliun e trashëgoi dijetari i madh, Shejh Ebu-l Abas Ahmed el-Mursiu, i cili ndrroi në vitin 676 të Hixhretit, duke e lënë halife, (zëvendës) nxënësin më të dalluar Shejh Ata’ull-llah es-Sekenderin.
Kush ishte Shejh Ata’ull-llah es-Sekenderi?
Emri i tij i plotë është: Ahmed ibn Muhammed Ibn’ Ata’ull-llah es-Sekenderi. Ishte djali i një dijetari të njohur, që ishte edhe hafiz, i cili e përgatiti, e mësoj edhe të birin, që u bë hafiz, pra ia mësoj Kur’anin përmedësh edhe djalit, në moshën 10-të vjeçare…
Më vonë, ky djal, Ibn’ Ata’ull-llahu, studioi Sheri’atin, Drejtësinë Islame, tek dy dijetarët më të njohur të kohës: Shejh Nasruddin Bin Munejjeri dhe te Shejh Shihabuddin Ebu-l Me’aliu, i cili ka qenë Myfti i Egjyptit.
Gjuhën arabe e studioi te Shejh Mazuniu, shkencën e Hadithit te Shejh Sherafuddin ed-Dimjatiu, kurse logjikën te Shejh Muhammed Ibadiu…
Me dritën e sufizmit u ndriçue, u frymëzue, nga Shejhu më i njohur i Kajros, muridi më i shquar i Pirit, Shejh Hasan esh-Shadhiliut, halifja i tij, Shejh el-Mursiu, me të cilin bashkëpunoi 12 vjet…
Kur ndrroi jetë Shejh el-Mursiu, në vitin 676 të Hizhretit, atëherë vendin e tij e plotësoi Shejh Ata’ull-llahu, i cili u bë Shejhu kryesor i tarikatit Shazili…
Shejh Ibn Ata’ull-llah es-Sekenderiu ishte një prej Imamëve më të njojur të kohës, ka qenë specialist për Hadithe, predikues i shquar, jurist i dalluar, i takonte shkollës juridike të Imam Malikut, kishte shumë besimtarë, të cilët i mësoi, i ndriçoi në rrugën e sufizmit, madje i përgatiti me përkushtim disa gjenerata…
Shumica e studentëve të tij u bënë dijetarë të nderuar, myderrizë të shquar, juristë të respektuar e shejhlerë të përkushtuar, të cilët u shpërndanë në çdo anë, për t’i frymëzuar, për t’i ndriçuar të tjerët…
Përveç kësaj veprimtarie kaq të frytëshme, Shejh Ibn Ata’ull-llahu është marrë me krijimtari. Ka shkrue shumë libra, libra rreth filozofisë islame, drejtësisë islame, sufizmit islam, ka shkrue biografi për Pirin, Hasan esh-Shadhiliun, për Shejh el-Mursiu, ka shkrue libra për Ziqrin, përmendjen, përkujtimin e All-llahut, por veprat e tij më të rëndësishme, kryesore janë: “El-Hikem”, (Aforizma) dhe “Miftah el-falah” (Çelësi i suksesit”.
Ndrroi jetë në moshën 54 vjeçare, me 13 Xh. Ahir 709 sipas Hixhretit ose me 1309. Varri i tij ndodhët afër Teqesë El-Huvle, në Kajro, rrëzë malit El-Mukattam…

Disa porosi nga tarikati Shadhili

Tarikati Shadhili, përmes shejhlerëve të lartëpërmendur, ka lënë shumë porosi me vlerë, që janë të çmueshme përherë:
“O njeri! Që të jesh i lumtur duhet që të kesh edukatë fetare dhe të sillesh sipas urdhërave të Allahut që janë në Kur’an dhe në Sunnet…
Ai që e njeh Allahun, ai edhe e përmend, së pari me gojë e mandej me zemër…
Ai që beson në Allahun dhe vepron sikurse Ai urdhëron , shpirtin e vet shpëton…
Ziqri i sinqetë të bën të mos harrosh dhe të heqësh dembelinë; këto janë sëmundje shpirtërore, prandaj, kush i shëron - shpëton…
Të bësh teube, përkatësisht të pendohesh, është shkalla e parë e Sufizmit…
Ai që pendohet – nga Zoti mëshirohet; në gabime ka edhe mësime…
E vetmja rrugë për të arritur në pozitë të lartë shpirtërore është shkuarja pas gjurmëve të Muhammedit (a.s.).
Kur t’i luteni Zotit, lutuni në këtë mënyrë:
O Zot! Më bëj sa më të mirë, në mënyrë që të shërbej në Rrugën Tënde të Drejtë!
O besimtarë! Namazin kryeni në kohë të caktuar e me rregull, sepse namazi është ibadeti kryesor dhe ziqri më madhështor…

Mexhid YVEJSI, Gjakovë

[Mexhid Yvejsi]

Mexhid YVEJSI, Gjakovë

TARIKATI JESEVI

Tarikati Jesevi tek shqiptarët, pothuajse, është një tarikat krejtësisht i panjohur, i pa dëgjuar, sepse në trojet shqiptare misionarët e tyre nuk kanë lanë ndonjë gjurmë për të dëshmuar…
Tarikati Jesevi është një nga tarikatet mistike islame më të hershme, është themeli i shumë tarikateve të tjera më të vonshme…
Emri i këtij tarikati, tarikati Jesevi, vjen nga mbiemri i themeluesit të tij, Hoxha Ahmed Jesevi.

Kush ishte Hoxha Ahmed Jeseviu?

Hoxha Ahmed Jeseviu lindi në vitin 1106, në qytetin Sajram, në Turkistan, por sot aty është shteti me emrin Kazakistan.
Qysh në fëmijëri mbeti jetim, i vdiq babai, i cili quhej Ibrahim. Atëherë, nga qyteti Sajram, ku kishte lindur u shpërngulë me familje në qytetin Jesi, ku për shkollimin, edukimin dhe ndriçimin e tij u kujdes Baba Asllani, një sufi i ngritur, i ndritur, si ai…!
Kur ndrroi jetë Baba Asllani, atëherë u shpërngul në qytetin Buhara, një nga qendrat kryesore edukative-kulturore, arsimore-islame, ku vazhdoi studimet pranë dijetarit të mirënjohur, Shejh Jusuf Hamedan.
Shejh Jusuf Hamedani e çmonte mbi të gjithë studentin e tij, Hoxhën Ahmed Jesevi, për devotshmërinë, zgjuartësinë, besnikërinë e tij, prandaj, para se me ndrrue jetë e la amanet, porosi, që pas tij, në postin e tij, të vazhdoi Hoxha Ahmed Jesevi…
Kur ndrroi jetë Shejh Jusuf Hamedani, në vitin 1140, atëherë, Hoxha Ahmed Jesevi u kthye sërish në qytetin Jesi, nga aty e filloi me shumë përkushtim veprimtarinë e tij në tarikatin, i cili më vonë u quejt tarikati Jesevi…
Tarikati Jesevi, për të gjithë, edhe sot, është befasi, se si u përhapë në gjithë Turkistanin me aq shpejtësi. Por, kjo befasi shpjegohet me shumë lehtësi:
Hoxha Ahmed Jesevi, ishte një sufi, që për kohën e tij, ishte një mrekulli…!
Mrekullitë i krijon vetëm Krijuesi, por Hoxha Ahmed Jesevi ishte zbatuesi…!
Ai e zbatoi sufizmin, zemrën e Islamit, sikur Zoti e frymëzoi dhe për këtë populli e ndoqi, e pasoi…
Hoxha Ahmed Jeseviu, përveç përkushtimit shembullor në ndriçimin shpirtëror, është marrë edhe me letërsi, duke shkruar me qindra, mijëra, poezi.
Poezia e tij ishte shumë frymëzuese, mjaft ndikuese, tepër depërtuese, jo vetëm në kohën e tij, por ndër shekuj, tek çdo brezni.
Ai njihet, çmohet, pranohet si krijues, themelues i poezisë fetare-popullore, në gjuhën turke, në gjithë Azinë Qendrore, që më vonë u përhapë në përmasa botërore…!
Shumë shkolla, qendra kulturore, biblioteka, madje Liceu dhe Universiteti i Parë në Kazakistan janë emërtue, për nder të tij, me emrin: Hoxha Ahmed Jesevi…!
Hoxha Ahmed Jesevi ndrroi jetë në vitin 1166, në qytetin Jesi, ku i është ngritur një mauzele, që vizitohet pa ndërpre..!
Tarikati Jesevi ende gjallëron, ndërsa ndikimi i tij shtrihet jo vetëm në Kazakistan, por edhe në Turqi, duke vazhduar deri në Kashmir, Hindi…!

Mexhid YVEJSI, Gjakovë

[mesia4ever]

Mexhid, ta kam shkru nje pyetje ne privat, ende nuk ma paske kthyer. Pyetja ka qene kjo: Perse allahu flet per veten ne vetën e trete. Veq mos me thuaj se 'Allahu e din me se miri' se me len pa tekst. Qitash si mund te jene te gjitha keto tarikate islame, dhe te gjitha te jene ne rruge te drejte sipas teje.

[Octopus]

Mexhid YVEJSI, Gjakovë

TARIKATI MEVLEVI


Tarikati Mevlevi është themeluar në vitin 1273, në qytetin Konja, Turqi. Është themeluar nga ndjekësit apo besnikët e Mevlana Xhelaleddin Rumiut, posa ndrroi jetë…

Kush ishte Mevlana Xhelaleddin Rumiu?

Mevlana Xhelaleddin Rumiu ishte dijetar, shkrimtar, teolog, jurist, sufi, por i njohur më shumë, në tërë botën, si poet, poet i zemrës.
Lindi në vitin 1207, në qytetin Belh, Afganistan, por është persian. Është djali i dijetarit të madh, Myderriz Behauddin Veledit, që e gëzonte titullin “Mbret i dijetarëve”
Në vitin 1213, kur Mevlana ishte pesë vjeç, bashk me babën shkoi në Haxhillëk. Rrugës për në Qabe, në qytetin Nishapur, u takuan me sufiun e njohur, Shejh Feriduddin Attarin, i cili posa e pa fytyrën e voglushit pesë vjeçar, menjëherë dalloi tek ai shkëndijën Hyjnore dhe e përgëzoj babain e tij, myderriz Bahauddinin…
Në vitin 1230, babai i Mevlanës, Bahauddini, ndrroi jetë, mbas një shërbimi me përkushtim si professor në Medrese…Vendin e lirë të profesorit ia ofruen Mevlanës, i cili tashmë ishte 24 vjeçar dhe ishte i diplomuar…
Mevlana shërbeu 15 vjet në Medrese si professor, shërbeu me aq përkushtim sa studentët e ndiqni deri në shtëpi, nga shtëpia deri në Medrese, duke mos u ngopur me diturinë e tij…
Një ditë, në vitin 1246, çdo gjë ndryshoi tërësisht. Kjo ndodhi mbas një takimi që pati me sufiu, Shemsuddin Tibriziun, i cili e frymëzoi me dritën shpirtërore…
Mevlana Xhelaleddin Rumiu ndrroi jetë në Konja, në moshën 66 vjeçare, me 17 dhjetor 1273, por veprat e tij ende jetojnë, ende frymëzojnë…
Kryevepra e tij quhet Methnevi, e cila ka mbi 25 vargje, në gjashtë vëllime, e përkthyer në gjuhët më të mëdha, në Lindje e Perëndim, sepse është përplotë frymëzim…
Xhamiu, poeti i madh Persian, për këtë kryevepër, ka thurrur këto vargje të paharrueshme:
“Nist Pejgamber ve li dared kitab”, që do të thotë: “Nuk është Pejgamber, por ka një libër, si të pejgamberëve.”
Tarikati Mevlevi ka një veçanti: Dervishët e tij njihen si “dervishë rrotullues” sepse ashtu rrotullohen, lëvizin, gjatë ceremonive fetare, sema, që përcillen me vegla muzikore, duke i ngritur në lartësitë shpirtërore…
Sot, ky tarikat është ende aktiv dhe vepron nën udhëheqjen e udhërrëfyesit shpirtërorë, Faruk Hemden Çelebiut, i cili është një nga trashëgimtarët e Mevlana Xhelaluddin Rumiut, brezi i 22-të…
Për shpirtin e ndritur të Mevlanës, një el-Fatiha! Amin!

Mexhid YVEJSI, Gjakovë

Autori i bestsellerit “The road less traveled” – Scott Peck, për të ka thënë:

“Sipas mendimit tim, njeriu më i urtë në tokë i cili është lindur pas Jezusit është mistiku Jalaluddin Rumi”

[Shkodrani_79]

Mexhid, ta kam shkru nje pyetje ne privat, ende nuk ma paske kthyer. Pyetja ka qene kjo: Perse allahu flet per veten ne vetën e trete. Veq mos me thuaj se 'Allahu e din me se miri' se me len pa tekst. Qitash si mund te jene te gjitha keto tarikate islame, dhe te gjitha te jene ne rruge te drejte sipas teje.

Per pytjen: Pse Allahu flet ne veten e trete, gjej shpjegimin pse shume sure fillojne me Elif La Min.. e e ke fiks se pse e tek..

Per pytjen Pse mund te jen gjithe keta tarikate islame: Se vet njerzit jan kriju te larmishem, me ide, mendime e gjendje shpirtrore te ndryshme, e rrugt qe te qojne te zoti jan te shumta..

me fal e se tu pergjigja un por besoj ka me tu pergjigj edhe personi qe i jeni drejtuar

[shejh besniku]

Mexhid YVEJSI, Gjakovë

TARIKATI MEVLEVI


Tarikati Mevlevi është themeluar në vitin 1273, në qytetin Konja, Turqi. Është themeluar nga ndjekësit apo besnikët e Mevlana Xhelaleddin Rumiut, posa ndrroi Aë…

Kush ishte Mevlana Xhelaleddin Rumiu?

Mevlana Xhelaleddin Rumiu ishte dijetar, shkrimtar, teolog, jurist, sufi, por i njohur më shumë, në tërë botën, si poet, poet i zemrës.
Lindi në vitin 1207, në qytetin Belh, Afganistan, por është persian. Është djali i dijetarit të madh, Myderriz Behauddin Veledit, që e gëzonte titullin “Mbret i dijetarëve”
Në vitin 1213, kur Mevlana ishte pesë vjeç, bashk me babën shkoi në Haxhillëk. Rrugës për në Qabe, në qytetin Nishapur, u takuan me sufiun e njohur, Shejh Feriduddin Attarin, i cili posa e pa fytyrën e voglushit pesë vjeçar, menjëherë dalloi tek ai shkëndijën Hyjnore dhe e përgëzoj babain e tij, myderriz Bahauddinin…
Në vitin 1230, babai i Mevlanës, Bahauddini, ndrroi jetë, mbas një shërbimi me përkushtim si professor në Medrese…Vendin e lirë të profesorit ia ofruen Mevlanës, i cili tashmë ishte 24 vjeçar dhe ishte i diplomuar…
Mevlana shërbeu 15 vjet në Medrese si professor, shërbeu me aq përkushtim sa studentët e ndiqni deri në shtëpi, nga shtëpia deri në Medrese, duke mos u ngopur me diturinë e tij…
Një ditë, në vitin 1246, çdo gjë ndryshoi tërësisht. Kjo ndodhi mbas një takimi që pati me sufiu, Shemsuddin Tibriziun, i cili e frymëzoi me dritën shpirtërore…
Mevlana Xhelaleddin Rumiu ndrroi jetë në Konja, në moshën 66 vjeçare, me 17 dhjetor 1273, por veprat e tij ende jetojnë, ende frymëzojnë…
Kryevepra e tij quhet Methnevi, e cila ka mbi 25 vargje, në gjashtë vëllime, e përkthyer në gjuhët më të mëdha, në Lindje e Perëndim, sepse është përplotë frymëzim…
Xhamiu, poeti i madh Persian, për këtë kryevepër, ka thurrur këto vargje të paharrueshme:
“Nist Pejgamber ve li dared kitab”, që do të thotë: “Nuk është Pejgamber, por ka një libër, si të pejgamberëve.”
Tarikati Mevlevi ka një veçanti: Dervishët e tij njihen si “dervishë rrotullues” sepse ashtu rrotullohen, lëvizin, gjatë ceremonive fetare, sema, që përcillen me vegla muzikore, duke i ngritur në lartësitë shpirtërore…
Sot, ky tarikat është ende aktiv dhe vepron nën udhëheqjen e udhërrëfyesit shpirtërorë, Faruk Hemden Çelebiut, i cili është një nga trashëgimtarët e Mevlana Xhelaluddin Rumiut, brezi i 22-të…
Për shpirtin e ndritur të Mevlanës, një el-Fatiha! Amin!

Mexhid YVEJSI, Gjakovë

A ke dijeni per Halveti se shum pak shkruhet per krt

[shejh besniku]

Pyetja vijon kështu

Ke dijeni për tarikatin Halveti?
kam deshir te di nga ju.

[Mexhid Yvejsi]

Pyetja vijon kështu

Ke dijeni për tarikatin Halveti?
kam deshir A di nga ju.

Selam alejkum,
Shejh Besnik,
Kam shkruar për disa tarikate që janë pakëz të njohura tek shqiptarët sa mos me thënë aspak, kurse për tarikanin Halveti nuk kam shkrue sepse është i njohur, i përhapur nëpër trojet shqiptare....
Ju cilit tarikat i përkisni?

[Elytony]

Selam alejkum,
Shejh Besnik,
Kam shkruar për disa tarikate që janë pakëz të njohura tek shqiptarët sa mos me thënë aspak, kurse për tarikanin Halveti nuk kam shkrue sepse është i njohur, i përhapur nëpër trojet shqiptare....
Ju cilit tarikat i përkisni?

O leni këto tarikate dreqit po kapuni për litarin e vërtetë të Dinnit Islam...Dhe përmbajuni rrugës së drejtë duke qen gjithmonë nga Suna wel Xhema.

SELAM!

[Bel ami]

Ore kur nuk u pelqen, pse hyni tek forumi i Bektashinjve?