Kontributi i Kryepiskopit +Anastas ne ushqimin e tolerances fetare

[ilia spiro]

Faqe 4 - Speciale
24Qershor 2004 Gazeta "Panorama"

Kryepeshkopi Janullatos

intervista


Kreu i Kishës Ortodokse Shqiptare tregon për takimin e parë në Bajramin e 4 prillit të vitit 1992


“Si e kam njohur Hafiz Sabri Koçin”

Kryepeshkopi Anastas Janullatos: Humba një mik


Laureta Rryçi & Dorina Topollaj

E cilëson si një ndër miqtë e tij më të mirë. Për Janullatos, Hazhi Hafiz Sabri Koçi ka qenë ndër njerëzit më të dashur që ka njohur në Shqipëri. Për 13 vite rresht bashkëpunimi mes tyre ka qenë, perfekt.

Kryepeshkopi i Tiranës dhe i gjithë Shqipërisë, Anastas Janullatos, rrëfen në një intervistë ekskluzive për gazetën ”Panorama” si e ka përjetuar vdekjen e ish-kreut të Komunitetit Mysliman, Haxhi Hafiz Sabri Koçi dhe marrdhëniet e reja me Komunitetin Mysliman. Ai tregon të gjitha përpjekjet dhe bashkëpunimin midis tyre gjatë dekadës së fundit. Lidhja më e fortë, përveç festave fetare, duket se ka qenë edhe çështja e pronave. Në intervistën e tij Janullatos, tregon edhe përpjekjet e dy komuniteteve për të ndihmuar refugjatët kosovarë gjatë kohës së luftës.

Katër ditë më parë, është ndarë nga jeta ish-kreu i Komunitetit Mysliman, Haxhi Hafiz Sabri Koçi. Si e keni përjetuar Ju këtë lajm?
Ndjeva hidhërim të thellë. Kur të ikën një njeri i dashur, një mik, me të cilin ke lidhje për shumë vite, ndjen shtrëngim në zemër. Gjithsesi, të ngushëllon fakti se ai iku i qetë, mes dashurisë së të afërmve të tij dhe respektit të njerëzve. Njëkohësisht, mendova se ky udhëtim i fundit, na pret të gjithëve dhe duhet të bëhemi gati.

A ju kujtohet hera e parë, që jeni takuar me Haxhi Hafiz Sabri Koçin?
Ishte festa e Bajramit e vitit 1992. Në atë kohë isha Eksark i Patriarkanës Ekumenike. Kthehesha në Shqipëri pas një udhëtimi (2 prill) dhe më 4 prill ishte Bajrami. E quajta për detyrë të vizitoja kreun e Komunitetit Mysliman të Shqipërisë. Ishte komunikimi ynë i parë. Atmosfera ishte tepër e përzemërt.

Nëse Ju mund ta përshkruani natyrën dhe tipin e tij, çfarë mund të kujtoni?
Më bëri përshtypje serioziteti, por edhe afrimiteti i tij. Ishte njeri që vuajti për shumë vite në burg për besimin e tij fetar dhe u mbrujt brenda dhembjes dhe aspiratës. Ishte njeri i vendosur dhe dinamik, por njëkohësisht, i butë dhe i qetë. Në periudhën e vështirë të riformimit të Komunitetit Mysliman, ai dha një kontribut të vyer.

Historikisht, në Shqipëri komunitetet fetare vlerësohen se jetojnë në harmoni. Sa harmoni ka pasur mes Jush, si kreu i Kishës Orthodhokse, dhe Haxhi Hafiz Sabri Koçit, si kreu i Komunitetit Mysliman?
Siç e dini, gjatë 13 viteve të fundit, Shqipëria u përball me shumë vështirësi dhe kaloi periudha tepër kritike. Miqësia dhe besimi që u zhvilluan midis nesh, ndihmoi në përballimin sa më të drejtë të problemeve të ndryshme që janë shfaqur (p.sh. kur disa nxënës në Voskopojë prishën disa afreske historike, gjetëm mënyrën për t’iu shmangur tensioneve). Përgjithësisht, jo thjesht kultivuam frymën e tolerancës fetare, por punuam edhe për bashkëjetesë harmonike dhe bashkëpunim ndërmjet komuniteteve fetare. Gjatë festave e vizitojmë Komunitetin Mysliman dhe nga ana e tij, Haxhi Hafiz Sabri Koçi, me bashkëpunëtorët e tij të zgjedhur, vinte te ne në festat tona, madje edhe në periudhën e fundit, kur shëndeti i tij ishte keqësuar. Nuk harroj se në aktivitetet zyrtare, me rastin e 10-vjetorit të Fronëzimit tim si Kryepisksop, ai ishte i pranishëm në kishë, bashkë me udhëheqësit e tjerë të komuniteteve fetare.

Ju njiheni si njohës shumë i mirë i Islamit, pasi keni qenë lektor në Universitetin e Athinës. Sa ju ka ndihmuar kjo në marrëdhëniet ndërfetare në vendin tonë, që nga momenti që keni ardhur e deri më tani?
Për saktësi, nuk isha lektor, por pedagog i rregullt në Universitetin e Athinës për njëzet vjet me radhë. Dega ime ishte Historia e Besimeve Fetare. Në vitin 1975, për herë të parë botova një libër për Islamin (deri tani kanë dalë 12 ribotime) dhe i detyrova studentët që ta studionin dhe, madje, ta jepnin provim këtë lëndë. Gjithashtu, kam udhëtuar në shumë vende islamike dhe, në kuadrin e Këshillit Botëror të Kishave, kam qenë anëtar i ”Komisionit të Dialogut me njerëz me bindje të tjera fetare”. Sigurisht, të gjitha këto kanë ndihmuar në kuptimin më të shpejtë të kushteve të veçanta që ekzistojnë në Shqipëri. Në vitet e mëparshme, si pepdagog universiteti, kisha marrë pjesë më tepër në dialogun teorik ndërfetar. Por, këtu në Shqipëri mësova se sa i rëndësishëm është dialogu i jetës, pjesëmarrja e thjeshtë në të përditshmen dhe në problemet me të cilat përballet një shqëri multifetare.

Në shumë ceremoni, ngjarje të rëndësishme ose edhe festa kombëtare, ju kemi parë Ju dhe dy krerët e tjerë të komunitetit fetar, atij katolik dhe mysliman. A mund të na tregoni ndonjë episod me të ndjerin Haxhi Hafiz Sabri Koçi?
Në këtë çast, nuk më vjen ndërmend diçka konkrete. Por mbaj mend se në shumë pritje që jepnin përfaqësi të ndryshme, çuditeshin, jo thjesht që na shihnin bashkë, por sepse konstatonin një familjaritet dhe marrëdhënie të përzermërta.

A keni pasur vizita të ndërsjellta me Haxhi Hafiz Sabri Koçin, për çështje të ndryshme?
Fola më parë për vizitat e shumta që kryenim gjatë festave fetare. Gjithashtu, shumë shpesh, kur komisione të ndryshme vinin nga Amerika ose nga Evropa, për t'u informuar për sa ndodhnin këtu, ishim gjithnjë bashkë dhe binim dakord për imazhin që paraqisnim, lidhur me lirinë fetare ose me problemet që përballojnë ende komunitetet tona fetare (si p.sh. çështja e pronave të komuniteteve fetare, që ende mbahen të konfiskuara).

Një takim interesant i juaji me Haxhi Hafiz Sabri Koçin dhe arqipeshkvit monsinjor Rrok Mirdita, ka qenë gjatë krizës në Kosovë. Ju të tre morët nismën për të ndihmuar me materiale të ndryshme refugjatët kosovarë. A mund të na tregoni sesi arritët në këtë nismë?
Në këtë periudhë të vështirë, ishte e qartë që të gjithë duhet të ndihmonin; secilin sa të mundte më mirë. Ne, në Kishën Orthodhokse vendosëm t'i bënim një thirrje miqve tanë në Evropë dhe Amerikë. Grumbulluam 12 milionë dollarë dhe përfundimisht, ndihmuam më shumë se 33.000 refugjatë. Organizuam dy kampingje (madje, i fundit që funksionoi në Shqipëri, ishte yni) dhe dërgime të vazhdueshme pakosh (me ushqime, ilaçe, veshmbathje) në krahina të ndryshme të vendit. Veç ndihmës ekonomike, shumë grupe grash dhe të rinjsh lanë punën ose studimet për të ndihmuar refugjatët. Një rast karakteristik është interesimi i veçantë për të porsalindurit. Mbi 300 foshnje morën sendet e para të domosdoshme nga bashkëpunëtorët tanë. Detyra e mbështetjes ndaj atyre që ndodhen në nevojë, është parimi-bazë për ata që besojnë.

Si e përjetuat JU largimin e Haxhi Hafiz Sabri Koçit nga kreu i Komunitetit Mysliman? A mendoni se largimi i tij ka ndikuar në marrëdhëniet tuaja me drejtuesit e këtij komuniteti dhe a është e njëjta linjë komunikimi me krerët e sotëm, si më parë?
Është e natyrshme, që në çdo komunitet fetar të ketë ndryshime në udhëheqje, për më tepër, kur ka arsye shëndetësore dhe moshe. Sidoqoftë, marrëdhëniet që kemi zhvilluar ndërmjet dy komuniteteve tona fetare, janë shumë më të gjera. Edhe me udhëheqjen e re, të nderuarin Haxhi Selim Muça, marrëdhëniet tona janë të shkëlqyera. Besoj që ishte fat që pas vdekjes së Hafiz Sabri Koçit, Kryesinë e Komunitetit Myslimane e mori një njeri i aftë, me kulturë dhe fisnik, që e njeh mirë traditën, por dhe me prespektivë të qartë evropiane. Jam absolutisht i bindur se bashkëpunimi ynë do të jetë shumë harmonik dhe krijues, dhe do të kontribuojë në zhvillimin e përparimin e gjithë shoqërisë shqiptare.



Një miqësi 12-vjeçare

Kryepeshkopi i Kishës Orthodhokse në Shqipëri, Anastas Janullatos, ka pasur një miqësi 12-vjeçare me të ndjerin, kreun e Komunitetit Mysliman, Haxhi Hafiz Sabri Koçi. Ata janë njohur në fillim për shkak të pozicionit të tyre, por më pas kanë vënë re se përveç se aq, mund të ishin dhe miq shumë të mirë. Kjo ka ndikuar pozitivisht, sipas Kryepeshkopit, jo vetëm në marrëdhëniet midis tyre, por edhe në marrëdhënit mes të dy feve. Ata shpesh e kanë vizituar njëri-tjetrin, jo vetëm në rastet e festave, por edhe në ato raste kur në Shqipëri kanë mbërritur të huajt. Qëllimi i tyre i vetëm në këto raste ka qenë evidentimi i një imazhi sa më të mirë mes bashkëpunimit dhe tolerancës fetare. Vetëm katër ditë më parë, ish-kreu i Komunitetit Mysliman, Haxhi Hafiz Sabri Koçi, u largua përgjithmonë. Por përsëri kjo nuk ka ndikuar te Kryepeshkopi Anastas Janullatos, në marrëdhëniet e tij me Komunitetin Mysliman. Ky i fundit ruan kujtime shumë të bukura për të ndjerin Hafiz Sabri Koçi. Numri një i Kishës Orthodhokse në Shëqipëri ka ndjekur të gjithë traditën e fesë tjetër në shenjë respekti



Kush është kryepeshkopi Anastas Janullatos

Anastas Janullatos, para se të vinte në Shqipëri me detyrën e Kryepeshkopit të Kishës Orthodhokse, ka dhënë mësim në një nga universitetet e Athinës në lëndën Historia e Feve. Më pas, ai emërohet numri Një i Kishës Orthodhokse në Shqipëri, duke mbajtur të njëjtin pozicion, pa ndryshim, edhe sot e kësaj dite. Në vitin 2001 ka qenë kandidat për çminin Nobel për Paqe. Po në të njëjtin vit, është dekoruar me titullin “Nderi i Kombit”. Aktualisht, ai vazhdon të jetë Kryepeshkop i Kishës Orthodhokse. Ardhja e tij shënon, gjithashtu, edhe faktin që nuk ka pasur kryepeshkop shqiptar, për shkak të gradave shkencore që duhet të ketë një prift për të marrë një post të tillë. Fakti i qëndrimit për shumë kohë të gjatë, është protestuar nga Kisha Ortodokse e shqiptarëve të Amerikës dhe Kanadasë. Sipas tyre, tashmë ka ardhur koha që drejtimin e kishës duhet ta marrë një kryepeshkop shqiptar. Megjithatë, duhet vlerësuar se në gjithë këto vite drejtimi, Anastas Janullatos ka ditur të gjejë gjuhën e bashkëpunimit me të gjithë përfaqësuesit e tjerë të feve, mbi zhvillimin e shoqërisë shqiptare.

[ilia spiro]

Kryepeshkopi: "Dhuna dhe terrorizmi në kundërshtim me frymën e besimit

--------------------------------------------------------------------------------

Dhuna dhe terrorizmi janë në kundërshtim me frymën e vërtetë të besimit fetar.


Prof. Dr. Anastasi*


E gjatë është lista e viktimave të terrorizmit që nisi më 11 shtator 2001 në Nju Jork, deri në hekatombat e fëmijëve të pafajshëm në shkollën e Beslanit të Rusisë. Ndërmjet tyre rrezikon të gjendet edhe feja. Sidoqoftë, ndërgjegja fetare të mbetet në rolin e vet të shenjtë: paqtimin, mirëkuptimin, faljen, mbylljen e traumave. Gjatë këtyre viteve të fundit, nëpër kongrese të njëpasnjëshme ndërfetare, ne, përfaqësuesit e besimeve të ndryshme kemi rënë dakord që feja duhet të sjellë dhe të mbështesë paqen në botë, se dhuna dhe terrorizmi me prejardhje individuale, kolektive ose shtetërore janë në kundërshtim me frymën e vërtetë të fesë. Kemi dënuar në veçanti dhunën dhe luftën që kryhen duke iu referuar vullnetit të Perëndisë.

Njëkohësisht, pjesëmarrësit ndërmorën detyrimin për t’u bashkuar me thirrjen e të gjithë atyre mbi të cilët ushtrohet dhunë dhe gjithashtu, të kontribuojnë me të gjitha forcat për sigurimin e lirisë dhe dinjitetit të çdo personi e çdo populli.

Më 5-7 shtator 2004 në Milano, qindra përfaqësues, burra e gra nga 60 vende dhe besime të ndryshme të mbarë botës, morën pjesë në kongres të madh ndërfetar me temë: “Guxim për një humanizëm të ri shpirtëror”. Thirrja për paqe, nënshkruar nga të gjithë pjesëmarrësit, ndërmjet të tjerave thekson: “Paqe është emri i Perëndisë. Ndaj ata që shfrytëzojnë emrin e shenjtë të Perëndisë për të bekuar veten e tyre nga Perëndia. Asnjë luftë nuk është e shenjtë. Vetëm paqja është e shenjtë.

Duke u thelluar në traditat tona fetare, e kemi kuptuar më mirë se frika, terrorizmi dhe lufta e vënë njerëzimin në rrezik vetëshkatërrimi dhe sa njerëzit përfundojnë t’i nënshtrohen asaj së keqeje, të cilës synojnë t’i kundërvihen.
Stuhia terroriste dhe ajo e luftës që ka shpërthyer në fillim të shekullit të 21-të, nuk duhet të marrë me vete edhe shenjtërinë e fesë, duke infektuar zemrat e njerëzve me hidhërim dhe armiqësi ndaj fesë së tjetrit. Shkatërrime më të këqija edhe se ato nga armët e shkatërrimit në masë, mund të shkaktojnë nxitja e intolerancës fetare. Radioaktiviteti i urrejtjes, i pasuruar me “uraniumin” e pasionit fetar, zgjat edhe pas mbarimit të akteve terroriste dhe konflikteve luftarake, për dhjetëravjeçarë, ndoshta për shekuj, siç ka ndodhur me kryqëzatat dhe “luftërat e shenjta” të së kaluarës.

Të gjithë sa i besojnë “Perëndisë së dashurisë” (Rom. 15:33; Filip , 4:9; Hebr. 13:20 etj.), nuk mund të mos përsërisim me ngulm përgjërimin “për paqen në mbarë botën” dhe të përpiqemi me të gjitha forcat që në tokë të mbizotërojnë drejtësia dhe paqja.

*Kryepeshkopi i Tiranës, Durrësit dhe i gjithë Shqipërisë



Gazeta "Shekulli" 17/09/2004
Jepni opinionet tuaja mbi rolin e fese per drejtesi e paqe.

[ilia spiro]

Jo tolerance por kooperim

--------------------------------------------------------------------------------

Nga Fortlumturia e Tij\ His Beatitude
Anastas Janullatos


.... Qenia njerezore eshte diçka me e nderlikuar se ç'mendojne zakonisht. Keshtu qe, une besoj se tani Shqiperia ka nje mundesi te re e te madhe qe qendron ne faktin se jo vetem thjeshte tolerojme njeri-tjetrin, por edhe jetojme se bashku. Fjala tolerance eshte shume e dobet pe te shprehur ate qe ne perjetojme tani. Jetojme nje nivel te ri marredheniesh, nje bashkejetese paqesore. Dhe megjithate edhe kjo eshte shume e dobet per te shprehur realitetin tone fetar. Qe nga Sinodi i dyte i Vatikanit, dhe pas perjetimit te perbashket te martirizimit qe vuajtem ketu, ne tani perjetojme nje nivel te trete marredheniesh, nje nivel bashkepunimi vllazeror dhe krijues. Kjo eshte ajo qe duhet te kultivojme per te ardhmen. Ne te shkuaren ne ishim ketu ne kufijte midis Lindjes dhe Perendimit, ku perjetuam ndarjen. Tani, kemi rolin profetik te jemi ura midis Lindjes dhe Perendimit, ku japim nje deshmi te vazhdueshme te respektit tone te sinqerte per njeri-tjetrin.Respekti per njeri-tjetrin eshte mesimi i vertete qe ne duhet t'i japim gjithashtu gjithe Ballkanit. Shqiperia ka vuajtur shume, por ne kemi diçka per te eksportuar. Nga ana shpirterore, ne nuk jemi nje vend i varfer, por ne jemi nje vend i pasur ne vetendergjegjen tone qe te jetojme sebashku. Ne kemi nje respekt te thelle per njeri-tjetrin dhe ky respekt shkon edhe pertej kishave te krishtera. Perqafon edhe komunitetet e tjera dhe madje arrin edhe tek ata qe nuk besojne; sepse per ne, ata qe nuk besojne nuk jane armiq, por jane viktima te vete mosdijes se tyre. Ne i respektojme dhe i duam ata dhe do te donim te punonim me ata per nje te ardhme me te mire...


©KPM

[ilia spiro]

“Çdo krim në emër të fesë është krim kundër vetë fesë”

--------------------------------------------------------------------------------

Nga Kryepiskopi i Tiranës, Durrësit dhe i gjithë Shqipërisë, Prof. Dr. Anastasi

O Perëndi dhe Zot i gjithësisë, Dritë dhe Gjykatës i botës,
shpirti ynë, plot dhembje dhe shqetësim, sjell ndër mend
ngjarjet tragjike të 11 shtatorit 2001 në Nju Jork dhe aktet e
njëpasnjëshme të dhunës që pasuan që atëherë, deri në
tragjedinë në shkollën e Beslanit të Rusisë, ku terroristë
mizorë u mbollën tmerrin dhe vdekjen qindra fëmijve.

O Zot i paqes dhe i dashurisë, prehu shpirtrat mijëra
vëllezërve tanë që humbën jetën padrejtësisht, duke u bërë
viktima të kësaj dhune të tmerrshme; shëro plagët që
shkaktuan këto goditje në zemrat e të afërmve dhe miqve.
Dhembja dhe ankthi ynë, o Zot, arrin kulmin kur shohim
terroristë që pa ngurruar u marrin jetën madje dhe fëmijve të
pafajshëm, që përlyejnë edhe emrin Tënd, duke iu referuar
besimit tek Ti.

Ruaje, o Zot, botën tënde nga kjo paranojë dhe egërsi e
frikshme. Na ndihmo të gjithë për të kuptuar se çdo krim në
emër të fesë është krim kundër vetë fesë dhe fyerje e Emrit
Tënd të Shenjtë.

O Zot, në këto çaste, kur konflikte të dhunshme, akte
terroriste, padrejtësi dhe hakmarrje lëndojnë njerëzimin, ku
miliona njerëz të të gjitha moshave rrojnë në varfëri, mjerim
dhe pikëllim, Të lutemi mos na braktis, edhe nëse ne, dashur
ose padashur, Të braktisim.

O Zot mëshirues, zbute dhembjen që shtrihet në tokën
tonë. Na jep ndjeshmërinë dhe guximin për të ndihmuar atje
ku bëhen përpjekje për paqen, mirëkuptimin, bashkëpunimin
dhe pajtimin ndërmjet njerëzve dhe popujve, që ndodhen
afër ose larg nesh. Falna, o Zot, të gjithëve një paqe të plotë.
Paqe me Ty, paqe me veten tonë, paqe me njerëzit e tjerë,
afër ose larg. Paqe me tërë krijimin Tënd.

Na bëj, o Zot, njerëz krijues, të ndershëm dhe të gatshëm
për të punuar për progresin, drejtësinë, paqen dhe solidaritetin
në të gjitha nivelet: lokal, ndërkombëtar, mbarëbotëror.
Na beko, o Zot i paqes, që ta ndjejmë praninë tënde çdo
ditë dhe na ndihmo që me fjalën dhe veprën tonë të jemi një
rreze që përhap dritë shprese dhe paqeje. Amin.

11 shtator 2004

[ilia spiro]

Kryepiskopi Anastas i dhuron të dënuarve në burgun 325 një fushë sportive

--------------------------------------------------------------------------------

Kryepiskopi Anastas i dhuron të dënuarve në burgun 325 një fushë sportive

Gjatë vizitës në periudhën e Krishtlindjeve 2006, në Institutin e Edukimit të të Dënuarve Penalë, në lagjen “Ali Demi” të Tiranës, i njohur si Burgu 325, Kryepiskopi Anastas, pasi vizitoi mjediset e ndryshme shprehu dëshirën për të kontribuar në përmirësimin e kushteve të jetesës të të dënuarve.

Nga drejtuesit e Institutit iu kërkua, nëse do të ishte e mundur, që të financonte për ndërtimin e një fushe sportive, për rreth 160 burra, kryesisht të moshave të reja, që vuajnë aty dënimin.

Kryepiskopi e pranoi me kënaqësi kërkesën dhe siguroi fondet e nevojshme për ndërtimin e saj. Shpejt, në një mjedis tërë gurë dhe që përmbytej nga uji kur binte shi, u ngrit një fushë bashkëkohore minifutbolli dhe për lojërat me dorë, me tapet të gjelbër, e rrethuar me rrjetë dhe me sistem ndriçimi, e cila mund të shërbejë edhe për sporte e veprimtari të tjera. Kostoja e saj shkoi rreth 20 mijë USD.

Po kjo nuk ishte dhurata e parë e Kryepiskopit Anastas për këtë institucion. Në vitin 2001 ai kishte kontribuar edhe për ndërtimin e një serre lulesh dhe perimesh, në regjimin e grave. Prodhimet nga ajo kanë qenë dhe vazhdojnë të jenë ndihmë për vetë të dënuarat. Serra është njëkohësisht edhe një ndihmë nga ana psikologjike, pasi kalojnë edhe një pjesë të programit ditor me punë, por kjo edhe i ndihmon të jetojnë më ndryshe çastet e vështira që kalojnë.

Por, këto janë vetëm veprat më të dukshme që Kisha jonë, me nismën dhe kujdesin e vazhdueshëm dhe të drejtpërdrejtë të Fortlumturisë së Tij, ka bërë për këta njerëz me liri të kufizuar. Vizitat dhe ndihmat për të dënuarit janë të vazhdueshme, të përmuajshme, sidomos nga Lidhja e Grave Orthodhokse “Përhapja e Dashurisë”, Tiranë dhe Rinia Orthodhokse.

Janë rreth 10 vjet që ka nisur bashkëpunimi me këtë Institut, ku Kisha jonë ka ndihmuar materialisht e shpirtërisht, duke bashkëpunuar me stafin dhe drejtorinë, bashkëpunim ky që ka qenë përherë dhe më i ngrohtë e rezultativ.

Me rastin e përfundimit të punimeve, drejtoria e IEDP “Ali Demi” organizoi në një atmosferë festive ceremoninë e përurimit të fushës sportive në regjimin e burrave. Në të mori pjesë një përfaqësi me klerikë e laikë nga Kisha Orthodhokse, e kryesuar nga Hirësia e Tij Andoni, episkopi ndihmës i Kryepiskopit, Avokati i Popullit z. Ermir Dobjani, Drejtori i Përgjithshëm i Burgjeve, z. Arjan Shehri dhe përfaqësues të institucioneve që ndjekin problemet e të dënuarve.

Drejtoresha e këtij instituti, znj. Marinela Sota, në fjalën e hapjes tha ndër të tjera: “Ne jemi shumë të kënaqur me këtë që është realizuar, sepse këtu vuajnë dënimin mosha të reja që kanë nevojë të lëvizin fizikisht. Gjatë vizitës që bëri Kryepiskopi Anastas për Krishtlindje në institucionin tonë, tek regjimi i grave dhe i burrave, ne i kërkuam të na mundësonte ndërtimin e një fushe, ku të dënuarit të mund të luanin dhe të kalonin kohën e lirë, duke pasur parasysh edhe veçantinë e këtij institucioni, ku të dënuarit mund të luajnë gjatë të gjithë ditës dhe të qëndrojnë në mjedise të hapura...”

Shiritin e përurimit, në emër të Kryepiskopit Anastas e preu Hirësia e Tij Andoni, si edhe Drejtori i Përgjithshëm i Burgjeve, z. Shehri. Pas kësaj, z. Shehri tha, duke përshëndetur të pranishmit: “Falënderoj Kishën Orthodhokse dhe vetë Hirësinë e Tij, zotin Janullatos për këtë ndihmë të çmuar. Kjo hyn në kuadrin e përpjekjeve tona të vazhdueshme për të lehtësuar sa më shumë jetesën e të dënuarve në burgjet shqiptare. Kjo është në kuadër të reformës që ne kemi ndërmarrë në sistemin penitenciar me fondet e qeverisë, me fondet e drejtorisë, por edhe me bashkëpunimin e ngushtë me donatorët, siç është rasti konkret. Edhe njëherë falënderoj Kishën Orthodhokse që ka bërë këtë dhuratë dhe ju ftoj që ta shfrytëzoni maksimalisht këtë ambient me të vërtetë shumë të bukur”.

Pastaj e mori fjalën Episkop Andoni, i cili tha: “Sjell tek ju përshëndetjet dhe urimet e Kryepiskopit Anastas. Në këto çaste nuk mund të ndodhej me ju, por ashtu siç jua dha fjalën, ndërtimi i kësaj fushe u realizua. Gëzohemi që është e një cilësie të mirë. Kisha Orthodhokse dëshiron t’ju tregojë edhe me këtë investim tjetër këtu, se interesohet për ju. Ju nuk jeni vetëm në këtë ambient. Është detyra jonë dhe e çdo besimtari që të jenë pranë atyre që janë në kushte dhe situatë të vështirë.”

Shefi i Kujdesit Social në këtë institut, z. Përparim Gjyshja, pyetjes sonë se sa i rëndësishëm është ky terren në punën tuaj, na u përgjigj: “Në fillim dua t`ju falënderoj për këtë investim që ka bërë Kisha Orthodhokse. Nuk është hera e parë që Kisha bën investime të këtij niveli. Ka bërë një investim tek regjimi i grave për ndërtimin e një serre dhe vazhdimisht na ndihmon me bazë materiale. Ky terren që është tani, me tapet të gjelbër, dikur ishte me gurë dhe me ujë, ku të dënuarit shkonin që të argëtoheshin dhe dëmtoheshin. Mjedisi do të na hyjë në punë, sepse këtu ka dënime të pakta dhe mosha përgjithësisht të reja dhe argëtimi kryesor i tyre janë aktivitetet sportive. Konkretisht, kemi filluar kampionatin e minifutbollit midis dhomave dhe në vazhdim do të përdoret edhe për volejboll dhe basketboll. Ju Faleminderit!”.

Kisha jonë me anë të këtij investimi solli edhe një përfitim tjetër social për të dënuarit, sepse punësoi disa prej tyre, të cilët punuan me shumë përkushtim, duke zhvilluar më tepër edhe ndjenjën e ngrohtësisë e miqësisë midis tyre dhe njëkohësisht përfituan një pagë për punën e bërë.

Ceremonia u mbyll me një kokteil dhe një ndeshje futbolli në fushën e re, midis një skuadre të këtij instituti, me skuadrën e një burgu tjetër.

Çuditërisht, disa media televizive e të shkruara, të pranishme në ceremoni, të ftuara nga ky Institucion i Edukimit për të bërë të njohur në publikun shqiptar këtë risi investimi social bamirës joshtetëror, për këtë kategori njerëzish me liri të kufizuar dhe në një institucion shtetëror, e anashkaluan prezantimin e rëndësisë së këtij lajmi, duke u përqendruar vetëm tek mbipopullimi i burgut. Fatkeqësisht, ata lanë kështu jashtë vëmendjes së publikut edhe impulsin social, shpirtëror dhe human që duhet të transmetonin tek ai.

[ilia spiro]

NJË KONTRIBUT ME NJË KUPTIM TË VEÇANTË

- 600.000 USD - për një kishë dhe një xhami në Kosovë -

Djegia e kishave dhe e xhamive nuk inkurajon drejtësinë dhe paqen, sigurisht as progresin. Përkundrazi, na rikthen në kohë dhe praktika, të cilat e lanë Ballkanin në prapambetje, në përçarje dhe në tragjedi.

Të gjithë ata që e implikojnë besimin në aktet e dhunës, në thelb dhunojnë frymën e fesë. Cilido, sado të drejtë të këtë, ai duhet të respektojë shenjtërinë dhe rolin që kanë vendet e shenjta të kultit. Ato duhet të jenë qendra pajtimi dhe paqeje dhe jo vatra të konservimit të armiqësive.

Vetëm me bashkekzistencën paqësore të komuniteteve fetare mund të ketë progres të vërtetë shoqëror. Në Shqipëri, myslimanë dhe të krishterë, këtë parim përpiqemi të respektojmë: të bashkëjetojmë dhe të bashkëpunojmë në harmoni.

Kthjelltësia e tolerancës fetare dhe forca e dashurisë duhet të mposhtin urrejtjen e verbër që të çon në konflikte të njëpasnjëshme. Gjatë shekullit të 21-të, kudo dhe sidomos në rajonin e Ballkanit, pavarësisht nga komuniteti kombëtar apo fetar, të cilit i përkasim, thirremi për të luftuar për bashkekzistencë paqësore, me respekt reciprok dhe solidaritet. Me këtë bindje, Kryepiskopata Orthodhokse e Tiranës mori vendimin e mëposhtëm:
Ofrojmë 600.000 USD - për restaurimin e një kishe dhe të një xhamie në Kosovë - ose për ndërtimin e një qendre rinore që do të inkurajojë bashkekzistencën paqësore. Kjo shumë merret nga fondet që kemi mbledhur me shumë mund për ndërtimin e Katedrales në Tiranë.

Transferimi i kësaj shume do të kryhet me kompetencë, me qëllim që të garantohet përdorimi i drejtë i saj, sipas kuptimit të veçantë të kësaj iniciative.

Tiranë, më 26.3.2004
+Anastasi
Kryepiskopi i Tiranës, Durrësit
dhe i gjithë Shqipërisë

[ilia spiro]

Nga Mesazhi

“Asnjë luftë nuk është e shenjtë. Vetëm paqja është e shenjtë!...”


Nga Kryepiskopi i Tiranës, Durrësit dhe i gjithë Shqipërisë,
Prof. Dr. Anastasi


E gjatë është lista e viktimave të terrorizmit që nisi më 11 shtator 2001 në Nju Jork, deri në hekatombat e fëmijëve të pafajshëm në shkollën e Beslanit të Rusisë. Ndërmjet tyre rrezikon të gjendet edhe feja.

Më 5-7 shtator 2004 në Milano, qindra burra e gra nga 60 vende të ndryshme të botës dhe nga fe të ndryshme, morën pjesë në një kongres të madh ndërfetar me temë: “Guxim për një humanizëm të ri, shpirtëror”. Thirrja për paqe, nënshkruar nga të gjithë pjesëmarrësit, ndërmjet të tjerave thekson: “Paqe është emri i Perëndisë. Ndaj, ata që shfrytëzojnë Emrin e Shenjtë të Perëndisë për të bekuar luftërat e tyre, i japin mallkim kauzës për të cilën luftojnë dhe e largojnë veten e tyre nga Perëndia. Asnjë luftë nuk është e shenjtë. Vetëm paqja është e shenjtë!... Duke u thelluar në traditat tona fetare, e kemi kuptuar më mirë se frika, terrorizmi dhe lufta e vënë njerëzimin në rrezik vetëshkatërrimi dhe se njerëzit përfundojnë t’i nënshtrohen asaj së keqeje, të cilës synojnë t’i kundërvihen... “.

Stuhia terroriste dhe ajo e luftës që ka shpërthyer në fillim të shekullit të 21-të, nuk duhet të marrë me vete edhe shenjtërinë e fesë, duke infektuar zemrat e njerëzve me hidhërim dhe armiqësi ndaj fesë së tjetrit. Shkatërrime më të këqija edhe se ato nga armët e shkatërrimit në masë, mund të shkaktojë nxitja e intolerancës fetare. Radioaktiviteti i urrejtjes, i pasuruar me “uraniumin” e pasionit fetar, zgjat edhe pas mbarimit të akteve terroriste dhe konflikteve luftarake, për dhjetëvjeçarë, ndoshta për shekuj, siç ka ndodhur me kryqëzatat dhe “luftërat e shenjta” të së kaluarës.

11 shtator 2004

[ilia spiro]

Kampi veror i fëmijëve në Kosovë

--------------------------------------------------------------------------------

Filloi kampi ditor i fëmijëve në Kosovë

U bënë pothuajse 5 vjet radhazi që në muajt qershor-korrik Kisha jonë Orthodhokse, me kontributin e misionarit nga Amerika Nathan Hope dhe me bashkëpunimin e Zyrës së Fëmijëve, si dhe të një grupi studentësh orthodhoksë nga Shqipëria kanë zhvilluar disa kampe ditore për fëmijët kosovarë. Këto kampe janë zhvilluar në periferi dhe në disa fshatra të Malishevës. Edhe këtë vit, me datë 23 qershor nisi në Kosovë kampi për fëmijët e moshave 6-15 vjeçare. Kampi i parë nisi në shkollën fillore “Ibrahim Mazreku”. Kjo ishte hera e parë që zhvillohet një kamp në këtë shkollë, pasi kampe të tilla ishin kryer vetëm nëpër shkolla në periferi të Malishevës, por me kërkesën dhe me ftesën para një viti të drejtuesve të shkollës, që të realizohej një kamp i tillë edhe për shkollën e qytetit të Malishevës, organizuesit e këtij aktiviteti nuk hezituan për ta përmbushur këtë ftesë të bërë nga ata.

Kampi i parë, i cili nisi në shkollën e Malishevës u quajt kampi “Miqësia” dhe pati një pjesëmarrje prej pothuajse 500 fëmijësh. Kampi u nda në dy grupe. Në grupin e parë, i cili u zhvillua në mëngjes ishin fëmijët e klasave I-IV. Numri i tyre ishte rreth 330. Ndërsa për grupin e dytë, i cili u zhvillua pasdite kishte rreth 150 fëmijë të klasave V-IX. Gjithashtu se në këtë kamp patëm bashkëpunimin e mësuesve të shkollës, gjë që ka ndodhur vazhdimisht edhe në kampet e mëparshme të zhvilluara në rrethinat e Malishevës.

Në të vërtetë, emri “Miqësia” përshkruante atmosferën që ndodhej në kamp. Kjo ishte një atmosferë entuziaste miqësie ndërmjet studentëve shqiptarë dhe fëmijëve të Malishevës, si dhe stafit të mësuesve të shkollës fillore “Ibrahim Mazreku”. Pritja e tyre ishte e ngrohtë. Fëmijët kishin një gëzim të veçantë për kampin, por ky gëzim nuk shfaqej vetëm në fytyrat e fëmijëve, por edhe tek organizuesit, të cilët bënë të mundur mbarëvajtjen e këtij kampi.

Këtij aktiviteti nuk kishte se si t’i mungonte falënderimi i rastit nga drejtori i shkollës. Ai ishte shumë entuziast për këtë aktivitet, pasi ai vetë një vit më parë bëri ftesë që ne ta përfshinim aktivitetin tonë edhe në shkollën e tij. Në fjalën përshëndetëse, ai u shpreh shumë mirënjohës për praninë tonë atje dhe me sinqeritet e me mirëbesim tha se puna jonë ishte diçka e rëndësishme, që kontribuonte në përparimin dhe edukimin e fëmijëve, të cilët ai i konsideronte si të ardhmen e vendit.

Gjatë këtij kampi u zhvilluan lojëra të ndryshme, këngë dhe himne për fëmijë, valle, punëdore, etj. Për ta plotësuar këtë aktivitet, fëmijëve i’u ofrua një kokteil. Me një entuziazëm të tillë u mbyll dita e parë e kampit “Miqësia”. Shpresojmë dhe urojmë që ky entuziazëm do të vazhdojë deri në fund të këtij kampi si dhe në kampet e tjera që do zhvillohen në shkollat e ndryshme rreth Malishevës. Dhe lusim që Perëndia të na ndriçojë dhe të na drejtojë në këtë aktivitet që kemi marrë përsipër.



Himni i kampit “Miqësia”

Miq dua të kem, mik dua të jem.
Miq dua të bëj kudo që shkoj;
Dhe t’u them të gjithëve un’ miku juaj jam.
Dhe asnjë vështirësi nga ju s’më ndan !
Refreni: I shtrenjtë je ti, i shtrenjtë je ti,
i shtrenjtë je ti, o miqësi (2 herë).

[ilia spiro]

Veprimtari kulturore me fëmijët kosovarë për thellimin e miqësisë

Bashkëpunimi i krijuar midis të rinjve shqiptarë dhe atyre kosovarë të cilët erdhën në Shqipëri gjatë 1999-ës ka ndjekur një traditë të veçantë përgjatë këtyre viteve. Përmes kampeve me natyrë edukative dhe argëtuese me fëmijët e familjeve kosovare është realizuar një bashkëpunim i ngushtë në shkëmbimin e eksperiencave dhe thellimin e miqësisë, e cila nisi gjatë kohës së luftës dhe vijon të rritet çdo vit.

Rreth 1200 fëmijë kosovarë morën pjesë edhe këtë verë në kampet e organizuara nga Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë në komunën e Malishevës. 25 vullnetarë të rinj nga kjo Kishë organizuan tre kampe përgjatë dy javëve. Qëllimi i këtij aktiviteti ishte forcimi i miqësisë midis të rinjve shqiptarëve të Kosovës dhe të Shqipërisë si dhe argëtimi i fëmijëve. Ky aktivitet u krye me lejen e drejtorisë arsimore të komunës së Malishevës në shkollat 9 vjeçare “Ibrahim Mazreku” në Malishevë, shkollën 9 vjeçare “Naim Frashëri” në Banja dhe në degën e saj me të njëjtin emër në Begaj.

Programi ishte i përbërë nga lojëra të ndryshme, punëdore, këngë e diskutime. Çdo kamp kurorëzohej nga një festë e përgatitur nga vetë fëmijët. Në këtë festë ishin ftuar drejtues të qeverisë lokale, arsimtarë të shkollave në të cilën kryheshin kampet si dhe prindër të vetë fëmijëve. Kampi në shkollën “Ibrahim Mazreku” mbante emrin “Miqësia”, ndërsa në shkollën e Begajt mbante emrin “Shpresa” e ndërsa në shkollën “Naim Frashëri” në Banja kampi mbante emrin “Mirësia”. Fëmijët ndaheshin në grupmosha të ndryshme dhe çdo grup mbante emrin e një virtyti si “Paqja, Falja, Dashuria, Respekti, Gëzimi, etj”. Të gjithë këta emra nuk i shikonim në pikëpamjen morale, por në atë jetike, këto emra nuk ishin thjesht disa cilësi të thata, por vlera jetësore, të cilat përbëjnë themelin e një shoqërie të shëndoshë dhe që formojnë te çdokush një njeri me vlera.

Pikërisht për këtë arsye ky aktivitet duhet parë edhe si një privilegj dhe një dhuratë nga Perëndia, sepse të gjitha lojërat, vallet, këngët dhe çdo gjë argëtuese që ndamë me fëmijët e Kosovë kishte për bazë një dashuri të ndërsjelltë midis nesh dhe fëmijëve një dashuri, që na bënë të sigurtë se aktiviteti ynë kishte qënë i suksesshëm.

Drejtorët e shkollave kanë treguar interes për këtë aktivitet dhe kanë shprehur mirënjohjet e tyre si dhe kanë shfaqur kërkesën për vazhdimësinë e kampeve edhe në vitet e ardhshme. “Organizimi i kampit është i mirëseardhur për fëmijët që tashmë kanë përfunduar mësimet” - u shpreh z. Rexhep Mazreku, drejtor i shkollës fillore “Ibrahim Mazreku” në Malishevë.

Tashmë që prej 5 vjetësh Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë organizon kampe të tilla në shkolla të ndryshme të kësaj komune. Këto kampe janë kryer në bashkëpunim me mësuesit e shkollave përkatëse. Fëmijët, prindërit dhe mësuesit kanë treguar interes për vazhdimësinë e tyre përgjatë këtyre viteve. Kjo ishte një mundësi argëtimi për fëmijët dhe forcimi i një miqësie të lindur gjatë kohës së luftës. Këtë vit treguan interes të veçantë edhe mediat kosovare si gazeta Lajm, Zëri, radio Dukagjini, Kosovaonline, të cilat e kanë pasqyruar organizimin e këtyre kampeve në faqet dhe transmetimet e tyre.

“Gjithçka ka filluar gjatë kohës së luftës kur Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë ka ndihmuar mbi 33.000 kosovarë duke u siguruar atyre një ndihmë prej rreth 12 milion dollarë. Ajo vazhdoi të ofrojë ndihmën e saj edhe kur shumë kosovarë u kthyen në Kosovë duke i ndihmuar ata në nevojat më imediate. Kështu lindi një miqësi të cilën e vazhduam me këto kampe”–shprehet Gabriela Bezhani, koordinatore e Zyrës së Fëmijëve në Kishën Orthodhokse të Shqipërisë. Në muajin gusht do të organizohet një kamp tjetër me fëmijët e fshatit të Carallukës në komunën e Malishevës. Në këtë kamp priten të marrin pjesë rreth 530 fëmijë.

[ilia spiro]

Kampe verore me fëmijët kosovarë për forcimin e miqësisë dhe vlerave në shoqërinë shqiptare

Lidhja e të rinjve shqiptarë me fëmijët kosovarë po ndjek një traditë të veçantë përmes organizimit të aktiviteteve kulturore dhe edukative. Për të gjashtin vit me radhë, një grup vullnetarësh orthodhoksë shqiptarë synojnë të mbjellin dhe të kultivojnë te fëmijët e komunës së Malishevës vlerat kryesore të shoqërisë.

Këtë verë ata organizuan katër kampe verore që identifikohen me emra virtytesh të tilla si: në Carallukë me emrin “Zemërgjerësia”, në Malishevë me emrin “Shpresa”, në Banja me emrin “Gëzimi” dhe në Begaj me emrin “Mirësia”. Më shumë se 1500 fëmijë morën pjesë në këto veprimtari të larmishme.

Vullnetarët e ardhur nga Shqipëria u përqendruan në programe edukative përmes të cilave realizuan përcjelljen e dijes dhe krijimtarisë te fëmijët, duke i shndërruar kështu kampet në një model të shkollave verore.

Ky aktivitet drejtohet nga Zyra e Fëmijëve me drejtues të saj, misionarin amerikan z. Nathan Hoppe, i mbështetur nga një staf i përbërë prej 25 vetësh, kryesisht studentë të Akademisë Teologjike “Ngjallja e Krishtit”, Shën Vlash, Durrës, si dhe përfaqësues nga rinitë orthodhokse të qyteteve të ndryshme të Shqipërisë. Nga viti 2001 rreth 100 vullnetarë të Kishës Orthodhokse kanë dhënë kontributin e tyre në këto aktivitete.

Programi përmbante mësimdhënie me karakter social-kulturor, lojëra argëtuese në grup të vogël dhe të madh, këngë, dramatizime etj. lojëra olimpike, punëdore dhe kokteil. Kampi mbyllej me një program festiv i përgatitur nga vetë fëmijët kosovarë ku ishin të ftuar arsimtarët e shkollave përkatëse dhe prindër të fëmijëve. Gjithashtu në fund të çdo kampi organizohej një mbrëmje festive me arsimtarët e këtyre shkollave.

“Synimi ynë është të krijojmë dhe të forcojmë miqësinë midis nesh dhe fëmijëve” – tha Nathan Hoppe, drejtor i stafit të kampit. Ndërsa koordinatorja e stafit të të rinjve vullnetarë znj. Gabriela Bezhani tha se qëllimi i organizimit të këtyre kampeve ishte që të argëtohen fëmijët pas traumave të luftës, të krijohen ura miqësie midis shqiptarëve të të dy anëve të kufirit.

“Sot mund të them që jam e kënaqur me punën që kemi bërë. Virtytet me të cilat identifikohen kampet tona paraqesin vlera të veçanta dhe në këtë plan mendojmë se kemi kontribuar diçka për shoqërinë kosovare” – tregon ajo.

Organizimi i kampeve bëhet në bashkëpunim me drejtorët e shkollave dhe me lejen e Drejtorisë Komunale të Arsimit pasi kampistët janë nxënës shkollash fillore. Nga viti në vit ka edhe kërkesa nga shkolla të tjera për organizimin e këtyre kampeve. Idriz Hoti, drejtor i shkollës 9-vjeçare “Imer Krasniqi” iu drejtua sivjet përfaqësuesve të Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë në Tiranë që të mundësohet organizimi i kampit veror për nxënësit e shkollës së tij.

“Kemi shumë fëmijë që ende janë me shenja e trauma nga lufta dhe gjendja e rëndë sociale nuk iu jep mundësi që t’i përjetojnë dhe t’i bëjnë aktivitetet shumë të mira dhe të dobishme për fëmijët, siç i bën Kisha Orthodhokse e Shqipërisë”. Drejtoresha e Arsimit znj. Sanije Kelmendi tha se vitin e kaluar nuk e kishte besuar që kampet ishin kaq mirë dhe që fëmijët kënaqeshin kaq shumë. “Unë shpresoj që këto kampe të vazhdojnë sërish edhe në vitet e ardhshme”. Ndërsa banorët e zonës kanë shprehur konsideratat e tyre për këto aktivitete.

“Fëmijët tanë kanë marrë pjesë vazhdimisht në kampet e organizuara nga Kisha Orthodhokse dhe mezi kanë pritur që të vijë koha e organizimit të tyre” – thotë banorja e Carallukës znj. Emine Krasniqi. Ndërsa Milaim Kastrati, banor i Malishevës flet pozitivisht për punën e vullnetarëve të Kishës në kampin e së cilës ka marrë pjesë vajza e tij Mirenxa.

“Vajza ime ka qenë shumë e kënaqur. Në kamp ka pasur lojëra, këshilla edukative dhe unë jam i kënaqur me punën që është bërë dhe që është reflektuar shumë mirë tek vajza ime” – thotë ai.

Shkollës “Hilmi Hoti” iu dhuruan dy kompjutera dhe një printer, gjë për të cilën stafi pedagogjik dhe drejtori i shkollës ishin shumë mirënjohës pasi kishin nevojë për to. Këtij aktiviteti i kushtoi rëndësi edhe media kosovare, ndër të cilat gazetat “Koha Ditore” dhe “Zëri”.

Për t’iu përgjigjur kërkesës së drejtorit të shkollës “Imer Krasniqi” z. Idriz Hoti për mbajtjen e një kampi në shkollën e tij, në fund të muajit gusht do të organizohet kampi “Miqësia” në këtë shkollë.