Debat publik me zotin Sali Berisha, kundėrshtarin konseguent tė pronarėve tė ligjshėm
Rrapo Hajredin DANUSHI
Zoti kryeministėr, nuk do t ju drejtohesha publikisht nė shtyp sikur tė mos kishit deklaruar para gazetarėve atė TULLUMBACEN e madhe se 98% e pronarėve mbėshtesin Partinė Demokratike dhe koalicionin e saj, deklarim qė tregon absurditetin e mendjes tuaj. Relacionet me pronarėt ne ua kemi bėrė tė njohura publikisht si kryesisė sė Partisė Republike z. Fatmir Mediu, z. Arian Madhi dhe z. Sabri Godo por edhe ju si kryetar i PD. Ju pėr shkak tė brumosjes tuaj apo tė detyrimeve qė keni ndaj tė kaluarės keni zbatuar me konseguencė platformėn e Katovicės dhe i keni shkaktuar popullit dėme aq tė mėdha sa nuk mund ti maskoni. Media dhe shoqėria civile, akademikėt, intelektualėt, ju kanė kundėrshtuar dhe kanė bėrė punėn sensibilizuese. Shoqata Pronėsi me Drejtėsi dhe ajo Bregdeti ka publikuar vazhdimisht nė shtyp mendimin se e vetmja zgjidhje e drejtė dhe e qėndrueshme e pronės ėshtė respektimi tė drejtės sė pronėsisė bazuar nė nenet 41/2 dhe 181/2 tė Kushtetutės dhe kadastrės sė periudhės sė para shtetėzimit komunist.
Pas vitit 1991, ju nė vend qė ti kthenit pronat pronarėve origjinalė, vazhduat dhe e thelluat grabitjen e pronave private tė qytetarėve tė etiketuar si kulakė dhe tė persekutuarve tė regjimit diktatorial duke miratuar dhe zbatuar ligjin 7501 dhe ligje tė tjera tė ngjashme. Ligji 7501, qė ju e keni deklaruar si tė zbatuar plotėsisht por qė nė fakt ėshtė zbatuar vetėm nė 23 % tė sipėrfaqes sė vendit ėshtė faqja mė e zezė e politikanėve qė kanė gėlltitur ēorbėn e Katovicės si pėr ju qė mbani peng tė djathtėn.
Tė ngjashėm janė edhe tė ashtuquajturit tė majtė qė bėjnė fushatė nė bregdetin turistik me ligjin antikombėtar 7501 dhe legalizimin e akteve tė paligjshme pa pyetur pėr tė drejtėn e pronėsisė tė pronarėve origjinalė. Shtetit Shqiptar detyrimet kushtetuese pėr tė kthyer pronėn tek i zoti i fillojnė nė 1991 dhe ju e dini se si janė trajtuar pronarėt nga 1991 deri sot. Qėndrimi juaj antipronar ėshtė analizuar juridikisht dhe ėshtė bėrė publik nga avokatėt e njohur Pirro Totozani dhe Agim Tartari, por ju edhe krahu rozė keni preferuar tė bėni sikur nuk dėgjoni.
Edhe pas miratimit tė Kushtetutės problemi i pronės mbeti i pa zgjidhur dhe askush nuk ndjen pėrgjegjėsinė se Kushtetuta nuk zbatohet. Ligjet pėr pronat ndonėse gjysmake, janė zbatuar sipas interesave tė kryetarėve tė Komisionit tė Kthimit Pronave, tė Kryetarit tė Agjencisė qė me akuzėn i korruptuar janė larguar nga vendi i punės ēdo 3-6 muaj, por pronat e vjedhura prej tyre nuk janė kthyer nė origjinė. Ligjet e pronave janė amenduar shumė e shumė herė sipas interesave tė klaneve por asnjėherė nuk janė pėrputhur me Kushtetutėn qė ta ēojnė pronėn tek i zoti .
Vetė ligji pėr funksionimin e Gjykatės Kushtetuese sanksionon shtimin e jetėgjatėsisė sė ligjeve dhe tė akteve antikushtetuese dhe ja lė stafetėn Parlamentit si ligjvėnės. Nė legjislacionin 2001-2005, nga shoqata Pronėsi me Drejtėsi dhe Bregdeti janė paraqitur dy projektligje, njė pėr korrigjimin e gabimeve me pronat nė rrang vendi dhe njė tjetėr pėr zonat turistike. Siē e dini shumė mirė kėto projektligje u lanė pa u diskutuar deri ditėn e fundit dhe nuk morėn pėrgjigje as Po e as JO. Tė dy projektligjet u sabotuan pikėrisht nga deputetėt tip Fazlliē qė interesoheshin pėr pėrfitimet e tyre mbi pronat qė u pėrkisnin pronarėve tė ligjshėm. Pėr kėtė situatė skandaloze dhe deputetėt qė i patėn firmosur dhe mbėshtetur kėto projektligje heshtėn. Qėndrimi antipronar u thellua pas vitit 2005 dhe iniciativat ligjvėnėse kanė qenė tė Partisė Republikane. Zoti Kryeministėr, sot Shqipėria ėshtė anėtare nė NATO dhe ne pronarėt dhe tė persekutuarit dėshirojmė tė jemi sa mė shpejt nė BE., por pengesa jeni ju. Nga 18 vjet jetė politike, Ju zoti Sali Berisha nuk e keni mėsuar akoma se demokracia fillon me pronėn tek i zoti.
Sa pėr lėvizjen pa viza Europa kėrkon vetėm pasaportat biometrike qė duhet ti kishit bėrė vite mė parė. Ne shoqatat dhe mediat kemi sensibilizuar dhe do tė sensibilizojmė pėr qėndrimin tuaj antipronar, se jemi ne pronarėt ata qė gjatė regjimit komunist jemi persekutuar, jemi pėrndjekur, jemi denigruar dhe internuar si kulakė, si shtresė e pasur dhe si antikomunistė. Jeni ju qė prej vitit 1991 po talleni dhe nuk doni tė respektoni tė drejtėn e pronėsisė. Sot tė gjithė pronarėt e kanė tė qartė se ju nuk doni qė pronat tė kthehen nė origjinė dhe pėr kėto ju duhet tė jepni shpjegime, por as ju dhe askush nuk do mundeni kurrė tė na i mohoni pronat sepse kjo ėshtė pjesė themelore e tė drejtave tė njeriut, ėshtė ABC-ja e ēdo vendi anėtar nė NATO dhe BE dhe prandaj jam shprehur nė media se politikės tuaj antipronar shpejt do ti vijė fundi. Shih me datė 7 dhe 8 prill 2009 gazetat: Telegraf, Lajm, Tema, Sot.
As ju dhe as Kryesia e Partisė Republikane nuk ka dhėn asnjė pėrgjigje pėr shkrimet e pėrsėritura qė janė botuar nga ne dt 2 shkurt 2009 nė gazetat Tema, Ndryshe, Sot, Libertas pėr Raportin e partisė Republikane me pronarėt. Ju siguroj se tė gjithė e duan pronėn qė ju ka lėnė babai dhe se prona fitohet me blerje me dhurim dhe me trashėgim por asnjėherė me grabitje. Nėse ju zoti Berisha nuk ju shkau goja por jeni i bindur se 98% e pronarėve janė me ju po ju kujtoj ato vargjet labe qė thonė harroje mushkė Valarenė se Ali Pashanė e prenė Shkrime tė tjera qė mund tė ju ndihmojnė tė kuptoni pėr temėn e pronės ju mund tė gjeni me datėn 26.04.2009 nė gazetat Tema , Ndryshe , Metropol, me datėn 25.01.09 nė gazetat Koha Jonė, Tema, Ndryshe, Metropol, Telegraf etj.
Nė kushtet e kėsaj anarkie dhe demagogjie kur tė drejtat tona pėr pronėn e trashėguar vazhdojnė tė dhunohen ne i kėrkojmė edhe njė herė sekretarėve dhe kėshilltarėve politikė tė ambasadave tė akredituara nė Shqipėri qė tė ja dėrgojnė kėtė mesazh qeverive pėrkatėse pėrfshi kryesine e NATO-s dhe BE qė edhe ata tė veprojnė politikisht ndaj kėtij korrupsioni shtetėror.
Pronarėt pa dallim krahu, elektorat i majtė apo elektorat i djathtė, tė rinj apo pensionistė do tė votojnė kryesisht pėr kandidatėt e Shoqatės Pronėsi me Drejtėsi, qė do kandidojnė me siglėn e LZHK brenda Polit tė Lirisė, pasi kjo parti pranoi qė problemi i pronės tė zgjidhet sipas kėrkesave dhe platformės sė Shoqatės, duke vlerėsuar se alternativa e shoqatės pėrputhet me standardet europiane dhe me kėrkesat e detyrimeve kushtetuese. Kandidatėt e Shoqatės janė persona qė kanė dhėnė prova dhe prej shumė vjetėsh luftojnė pėr kthimin e pronės tek i zoti, praktikisht janė zėri i ēdo pronari dhe i ēdo shqiptari tė ndershėm qė kėrkon qė prona ti kthehet tė zotit dhe mos ti lihet politikanėve grabitqarė tė maskuar si tė majtė apo si tė djathtė.
Platforma shoqatės Pronėsi me Drejtėsi e pranuar nga LZHK qė kėrkon respektimin e tė drejtės sė pronėsisė kėrkon qė zgjidhja e problemit tė pronės dhe reforma e pronės tė bėhet nė pėrputhje me kėrkesat e nenit 191 tė dok nr 11115 dt 20.12.2006 tė Asamblesė Parlamentare tė Kėshillit tė Europės, tė detyrimeve kushtetuese tė pranohet me ligj si detyrimi i qeverise dhe shtetit. Do kėrkojmė qė Qeveria tė evidentojė se cilat janė prona ku shteti gėzon ligjėrisht titujt e mirėfilltė tė pronėsisė nė pėrputhje me nenin 41 tė Kushtetutės dhe cilat janė prona qė Shteti i diktaturės ju grabiti pronarėve tė ligjshėm.
Tė jetė detyrim i shtetit qė pronat e grabitura tu kthehen fizikisht tė zotėrve, brenda njė periudhe shumė tė shkurtėr. Vetėm kėshtu do tė ndalet sorollatja e pronarėve dhe korrupsioni vertikal qė fillon me komisionet deri nė Agjencinė Qendrore. Ky korrupsion ka ndotur gjykatat dhe prokuroritė qė janė pak tė efektshme pėr zbatimin e ligjit. Do kėrkohet qė tė shpallen tė ngrira procesi i legalizimit , ndėrsa kompensimi tė bėhet me prona tė mirėfillta tė shtetit, qė sipas tė dhėnave zyrtare pėrbėjnė mbi 52% tė tokave. Kompensim tė parashikohet vetėm pėr pronat qė edhe sot vazhdojnė tė shfrytėzohen pėr nevoja publike, si dhe ato prona qė nga viti 1944 deri 1991 janė tjetėrsuar pėr godina banimi.
Duke zbatuar kėtė platformė Shtetit me 52% tė pronave ku ėshtė pronar i mirėfilltė, i del dhe i tepron tė kompensojė shumė herė mė tepėr nga sa janė nevojat reale, pa krijuar deficite financiare pėr tė cilat tė gjithė shqiptarėt sipas platformės mashtruese aktuale tė PD, duhet tė paguajnė pėr mė shumė se 1000 vjet.
Platforma e pranuar prej LZHK dhe Polit tė Lirisė pėr zgjidhjen definitive tė anarkisė sė tė drejtės sė pronėsisė sė shpejti do tė bėhet publike. Kjo platformė do te ketė mbėshtetje shumė mė tė gjerė nga sa mendohet sot pėrfshi edhe zonat veriore ku prona qė nė vitin 1991 -92 ėshtė kthyer nė origjinė.
Lidhur me fushatėn elektorale qė po bėn tu bjeri ndėrmend pėr pronarėt mė saktė pėr votat e tyre si Fatmir Mediu edhe ju po premtoni se kėtė radhė do ta zgjidhni problemin e pronave. Cilido e kupton se ju pėr 18 vjet e keni trashur shumė gabimin nė kurriz tė pronarėve, dhe nuk mund tė gjeni pronarė qė tė mund tė ju besojė mė tej.
Mė lejoni tu pyes publikisht ju zoti Sali Berisha dhe z. Fatmir Mediu: a ėshtė morale qė kėtė shtresė tė popullit qė efektivisht e keni dėmtuar dhe masakruar prej 18 vjetėsh ti premtoni pėrsėri se: - votoni pėr mua se unė do jem shpėtimtari juaj ? Uroj qė ti largoheni shpejt kėsaj rruge antikombėtare qė po shton mėkatet tuaja dhe si ju dhe Edi Rama tė pėrkrahni kandidatėt tanė se ata do korrigjojnė gafat tuaja. Pėrshėndes z. Kurt Kola, qė reflektoi drejtė dhe u bashkua me Polin e Lirisė
*Kryetar i Shoqatės Kombėtare tė tė Shpronėsuarve Pronėsi me Drejtėsi
sot.
Krijoni Kontakt