Kushtetuta dhe besimet fetare

[Anesti_55]

Peshendetje ! Kushtetuta e Shqiperise ne nenin 24 shprehet keshtu
NENI 24
1. Liria e ndërgjegjes dhe e fesë eshtë e garantuar.
2. Secili është i lirë të zgjedhë ose të ndryshojë fenë ose bindjet, si dhe t’i shfaqë ato individualisht
A jane bashkesite fetare dakort me kete nen te kushtetutes?
A mund te me thote ndokush se eshte e pranueshme kjo e drejte ne Kuran apo ne Bibel?
C'thote Kurani per konvertimin ?
Cthote Bibla per konvertimin?
Cthote Kurani per bashkejetesen fetare?
Cfar nameson Bibla per bashkejetesen fetare.
Ne cilin nga keto dy libra ndjehet me shume tolerance?
Nese nje besim bie ne kundershtim me kete ligj c'duhet bere.duhet shkelur kushtetuta apo duhet ndryshuar Kurani ose Bibla?

[chino]

Peshendetje ! Kushtetuta e Shqiperise ne nenin 24 shprehet keshtu
NENI 24
1. Liria e ndërgjegjes dhe e fesë eshtë e garantuar.
2. Secili është i lirë të zgjedhë ose të ndryshojë fenë ose bindjet, si dhe t’i shfaqë ato individualisht
A jane bashkesite fetare dakort me kete nen te kushtetutes?
A mund te me thote ndokush se eshte e pranueshme kjo e drejte ne Kuran apo ne Bibel?
C'thote Kurani per konvertimin ?
Cthote Bibla per konvertimin?
Cthote Kurani per bashkejetesen fetare?
Cfar nameson Bibla per bashkejetesen fetare.
Ne cilin nga keto dy libra ndjehet me shume tolerance?
Nese nje besim bie ne kundershtim me kete ligj c'duhet bere.duhet shkelur kushtetuta apo duhet ndryshuar Kurani ose Bibla?

A janë bashkësitë fetare vërtetë dakort me këto dy nene, mund të përgjegjin vetëm ato. Për neve që qëndrojmë jasht këtyre bashkësive, është vështirë të përgjegjet kjo pyetje. Vështirë për shkak të sjelljes 'hipokrite' të disa bashkësive fetare. Fjalën e kam sidomos për bashkësinë islame. Unë nuk besoj se kjo bashkësi është dakort me këto nene. Sepse janë në kontradiktë të drejtpërdrejt me Kuranin (p.sh. me ajetin 4:89). Por në anën tjetër bashkësia islame thirret shpesh në norma kushtetutore - p.sh. në neutralitetin fetar i shtetit - kur i konvenon të thirret. Kështu që kemi rast të sjelljes hipokrite/kontradiktore të saj, sepse disa norma kushtetutore i pranon duke u thirru në to, kurse në anën tjetër shihet haptazi që disa nene të Kushtetutës, p.sh. këto që i solle ti, janë në kundërthënie me Kuranin dhe nuk besoj se i pranon bashkësia islame, sepse kjo me fjalë tjera do të thoshte heqje dorë nga Kurani apo pjesë të tij. Por pasi që Kushtetuta nuk mund të pranohet vetëm në disa nene të saj, mund të thuhet se bashkësia islame ka pranuar Kushtetutën në tërësi, në mënyrë konkludente, pra pa shrehje eksplicite.

Nuk besoj se janë të pranueshme as për Kuranin, as për Biblen. Por duke hedhur një vështrim në shtete perëndimore të krishtëra, të cilat i kanë të njëjtat dispozita kushtetutore, kupton se Krishterimi në formën e Katolicizmit dhe Protestantizmit pranon këto nene. Ndërsa në Islam është gjendja ndryshe: As nuk i pranon Kurani, as nuk i pranon Islami (praktika islame). Se si është në Ortodoksi, nuk e di. Por mendoj se kjo është më afër Islamit sesa formave të Krishterimit që i ceka.

Çfarë thotë Bibla shprehimisht për këtë gjë, nuk e di. Por këtë pyetje mund të derivosh nga principe të larta biblike. E tërë Bibla bazon në mendimin se Krishti është i biri i Zotit dhe fjala e tij është fjala e Zotit. Sipas këtyre fjalive, është e vetkuptimtë që Bibla thotë se vetëm fjala e Krishtit është fjala e Zotit. Dhe nga kjo mund të derivosh përfundimin se fjalët e tjera librave apo tjerë 'profetëve' janë jo të Zotit. Kështu që Bibla nuk mund të i pranojë besimtarit të tij të drejtën për të u larguar nga fjala e Zotit, lexo: nga Bibla.

Kurani ne ajetin që përmenda më lartë është i drejtpërdrejt në këtë aspekt, sepse urdheron shprehimisht vrasjen e atyre që braktisin Islamin.

Çëchtja e bashkëjetesës fetare është deri diku edhe çëchtje vlerësimi personal. Për bashkëjetesën fetare as Bibla e as Kurani nuk shprehen në një mënyrë të pa kontestueshme. Kështu që është çështje besimi. Varet se si e interpreton ti vet apo bahkësitë përkatëse këtë çështje. Këtu është i lejuar një vështrim krahasues në shoqëri islame dhe të krishtere. Nëse unë e bëj këtë vështrim krahasues, vij tek përfundimi se në Krishterim toleranca fetare është shumë më e madhe sesa në Islam. Për këte flasin vet kushtetutat e vendeve të krishtera, të cilat lejojnë ekzistencën e barabartë të feve jo të krishtera. Në shoqëri islame, përjashtuar shoqërinë shqiptare me shumicë muslimane, kjo gjë nuk ndodhë. Por siç thash, është çështje vlerësimi apo interpretimi personal. Vlerësimet e kundërta i pranoj padyshim, sapo të ofrohen argumente të verifikueshme për to.

As Bibla, as Kurani në kohen e hartimit të tyre, nuk njihnin probleme të tilla. Nuk njihnin kushtetutat e sotshme. Për këtë arsye asnjëra nuk njeh përgjegje ndaj pyetjes se çfarë duhet bërë në rast të konflikteve të neneve kushtetutore me ato të librave. Këtu përseri mund të përgjegjesh duke u bazuar në metodën e sipërpërmendur të vështrimit krahasues. Nga kjo metodë unë vij tek pëfundimi, se në shoqëri të krishtera në raste të konflikteve te normave kushtetutore me ato biblike, të parat kanë përparësine. Ndërsa në vendet muslimane të dytat, pra normat kuranore.


*