Maria dhe roli i saj sipas Bibles

[Gregu]

Pershendetje,

Duke pare qe shpesh neper tema flitet per Marien (nenen e Jezusit) dhe per rolin e saj ne besimin e krishter, desha te hape kete teme per te diskutuar vetem per rolin e saj sipas bibles.

E di qe kisha katolike i jep nje rol shume te larte, po ashtu edhe ajo ortodokse.
Por a eshte e vertet ajo qe keto kisha mbeshtesin?

Ne anen tjeter kisha protesatnte nuk i jep nje rol aq te lerte sa ta konsideroj te denjte per t'iu lutur, adhuruar.

E di se eshte teme e "nxehte" por le te mundohemi te diskutojm mbi baza biblike dhe me pak personale.

Le te fillojm me dy pyetje:
Sipas bibles cili ishte roli i Maries sa i perket ardhjes se krishtit?
Sipas bibles si ishte raporti mes Maries dhe Krishtit?

Gregu

[Rroni01]

Ne anen tjeter kisha protesatnte nuk i jep nje rol aq te lerte sa ta konsideroj te denjte per t'iu lutur, adhuruar.

gregu,
ketu ke bere disa pyetje jo vetem dy.

Maria eshte nene e Jezu Krishti.
Nuk adhurohet por nderohet.

Shihe me mire vet, edhe pse e din ti cili eshte roli i Marise edhe nga katoliket dhe ortodokset, mos bene pyetje retorike ok.

edhe nje gje: shihe me mire mrekulline e Jezu Krishtit ne Kane te Galilese dhe do ta kuptosh ok.

e ke pergjigjen aty.

shendet.

[Rroni01]

Nderimi ndaj Zojës së Bekuar


Detyra e Zojës së Bekuar në veprën e shëlbimit përmes Jezu Krishtit është e asaj natyre saqë, e vetmja prej njerëzve e meriton të quhet bashkëshëlbuese. Në BR e shofim atë jo vetëm në faktin e mishërimit dhe vdekjes – varrimit – ngjalljes por edhe në bashkimin e Kishës së parë (Vap 1,14) “Të gjithë këta ishin të përqëndruar prore së bashku në uratë me disa gra, me Marinë, Nënën e Jezusit, dhe me vëllezërit e tij”.
Kur autorë të ndryshëm thonë se deri në Koncilin e Efezit (431) nuk ka pasur ndonjë nderim liturgjik ndaj Zojës mendohet në aso nderimi çfarë sot Kisha e ka e që është zhvilluar gjatë historisë psh. festat e Zojës, kisha që i janë kushtuar, shenjtëroret, definimet solemne të dogmave etj.
Qysh në katakombet e Romës të shek. II dhe III vërehen figura të zojës. Për më tepër lindja dhe zhvillimi i ciklit liturgjik të krishtlindjeve prej shek. IV do të na jep mundësi të reja për zhvillimin e nderimit ndaj më të madh marian.
Pra është pikërisht Koncili i Efezit i cili do të shtojë mundësitë e një zhvillimi më të madh të këtyre elementeve me definimin e “theotokos” (Zoja e Bekuar, Nëna e Zotit (Hyjlindëse).
Kështu lajmërohen kisha kushtuiar Zojës Bekuar. Se sa ishte përhapur kjo dukuri na dëshmojnë edhe tekstet e shën Çirilit të Aleksandrisë (+ 444). “Të falem, o Nëna e Zotit! Besimtarët e drejtë i kushtojnë kisha emrit tënd në qytete, fshatra e ujdhesa”.
Kisha më e vjetër kushtuar Zojës Bekuar në Romë duket të jetë në vendin e kishës së sotme S. Maria trans Tiberim, atëherë Zoja e Madhe (S. Maria Maggiore).

Me rëndësi është të thuhet se me ndërtimin dhe kushtimin e kishave Zojës së Bekuar do të shtohet edhe nderimi i fegureve të saja.
Për këtë më tepër ishte e njohur Lindja se sa Perëndimi. Figura e parë e njohur e Zojës quhet “odegitria” të cilës sipas traditës mretëresha Eudoksia prej Jeruzalemi i’a dërgon kusherirës se veet Pulherisë. I përshkruhej shën Lukës. Në Lindje edhe një tjetër i përshkruhej shën Bartolomesë (Armeni).
Në Perëndim gjithashtuato ekzistonin por që nga shek IV. Kështu çdo kulturë do ta paraqes në mënyrën e vet: Arti bizantin e paraqet si mbretëreshë pranë Krishtit, Mbretit të botës; renesansa e paraqet në pastërtinë e bukurisë klasike; Baroku si gruan e veshur me diell, fituesen e djallit dhe periudha moderne si bashkëpuntore në veprën e shëlbimit.
Festa e parë e Zojës lajmërohet në shek. e V në Lindje. Dëshmi janë hymnet e një shkrimtari sirian Balaja por edhe fjalimi i famshëm i Proklit të Carigradit i vitit 429. Bëhet fjalë për të kremten e Zojës së Bekuar me theksin mbi virgjiritetin e saj dhe festohej me 26 dhe 27 dhjetor pas Krishtlindjes.

Lutja të “Falem Mari” në mënyrën e sotme si lutet përbëhet prej tekstit të shën Lukës (1,28.42). Rruzarja e Zojës si një mënyrë jo liturgjike e lutjes së “Të falemi Mari” i përshkruhet shën Dominikut (1170-1221).
Lutja Engjëlli Tenzot për herë të parë përmendet në një kuvend françeskan në Pizë më 1236, ndërsa Mbretëreshe e Qiellës në kohën e Pashkëve në vend të Engjëlli tenzot ka hyrë në shekullin e XVIII dhe e porositë papa Benedikti XIV.

Festat e Zojës Bekuar
Kalendari Romak i Reformuar për mbarë Kishën përmban këto festa të Zojës së Bekuar:
Tri të kremte: Maria - Nëna e Hyjit (1 janar); Të Ngriturit ne qiell (15 gusht); Të Zënët e pa mëkat te Zojës (8 djetor).

Dy festa: Vizita e Zojes Bekuar (31 maj); Lindja e Zojës së Bekuar (8 shtator)
Katër përkujtime të obligueshme: Festa e Zojës Virgjërës Mari Mbretëresha qiellit e dheut (22 gusht); Zoja e dhimbshme (15 shtator); Zoja Rruzare (7 tetor); Paraqitja apo kushtimi i Zojës në tempull (21 nentor).
Katër përkujtime te paobligueshme të Zojës janë: Zoja e Lurdit (11 shkurt) Zemra e Zojes (e shtuna pas festes se Zemres Krishtit); Zoja e Karmelit (16 korrik) Shugurimi i bazilikes së Zojës (5 gusht).

[Rroni01]

Përshpirtëria ndaj Virgjërës Mari


Përshpirtëria e katolikëve ndaj Nënës së Jezu Krishtit, Zojës së Bekuar është e lashtë, që nga ditet e para të Kishës. Ajo përherë, deri në ditët tona, ka zënë një vend krejt të posaçëm në lutjet e besimtarëve dhe përshpirtërinë e gjithëmbarshme kishtare, që nga Papat e Romës (Papa Gjon Pali II, krejt papatin e vet ia besoj Marisë me fjalët/moton: Totus tuus – krejt i yti), ipeshkvijtë, meshtarët e deri te besimtari më i thjeshtë, sepse devocioni i vërtetë për Nënën e Zotit është në të vërtetë devocion kristocentrik dhe është i rrënjosur shumë thellë në misterin e Trinisë Shenjte, si dhe në misterin e Mishërimit.

Nuk është e tepërt të thuhet se Marija e ka merituar një nderim dhe devocion kaq të madhë, për arsye se Ajo ëshë personi kyq në historinë e shëlbimit, që ka vendosur ardhjen e Shëlbuesit. Të kujtojmë „PO“-në e saj të guximshme dhe plotë fe, për ta lindur më fuqinë e Shpirtit Shenjt Fjalën e Hyjit. Po-ja e saj ishte akti vendimtar dhe akt i pranimit për të filluar epoka e re njerëzore. Ajo ka lejuar të jetë Grua, e cila krejtësisht dorëzohet në shërbim të Fjalës. Trinia Shenjte ka ngritur përmes Marisë shatorin e vet për të qënë Emanuel – Zoti me ne. Maria u bë tendë hyjnore, ku banon Hyji i gjallë, që përmës saj të mund të realizohet plani i amshuar i Atit; përmes Saj të mund ta takoj përsëri njeriun e rënë dhe të humbur në shkretërirën e botës. Këtë të vërtetë bibliko-teologjike besimtarët e krishterët përherë e kanë ushqyer me një nderim të lartë me përshpirtëri të thjeshtë dhe spontane, duke i thurur asaj vargje urate e poezie, që sot luten në gjithë botën më shumë përkushti dhe dashuri.

Mandej, nuk mund të paramendohet përshpirtëria e një katoliku pa lutjen, përshpirtërinë, devocionin dhe përkushtinë ndaj Nënës Qiellore, Zojës së Bekuar. Zoja është bërë nënë e të gjithëve, Nënë për të pleqë e plaka, të rinjë e të reja. Ajo është bërë shembull ndjekës për të krishterët e të gjitha kohërave, sa i përketë besimit, shërbimit, dhurimit etj.. Ajo është siguria jonë, sepse në qiell nuk pushon të ndërmjetësojë te Birin i vet për ne.

[Rroni01]

Disa vargje nga Shkrimi Shenjt qe flasin per Virgjeren Mari:

Engjelli Gabriel, duke hyr tek ajo, tha: "Të falem, o Hirplote! Zoti me ty!" (Lk 1, 28). Shprehja Hirplote ne greqisht ka nje domethenie te veçante. Rrjedh nga folja charitoô, qe do te thote te nderosh me bekim. Pra ne e nderojme Marine.

Roli i Marise shihet qarte qysh ne librin e pare te Shkrimit Shenjt, ne Zanafille: "Armiqësi do të vë ndërmjet teje e gruas, ndërmjet farës sate e farës së saj: fara e saj do të ta ndrydhë kokën, kurse ti do t’ia sulmosh themrën." (Zan 3, 15). Ora eshte evidente roli i nje gruaje qe do te kundershtoi djallin (e Jezusi sigurisht qe nuk eshte nje grua).

Te shkojme te shembulli i Zbuleses: "Kur dragoi pa se qe plandosur në tokë, zuri ta salvojë Gruan që lindi djalin. Por Gruas iu dhanë dy krahë të mëdhenj si të shqiponjës së madhe që të fluturonte në shkretëtirë, në vendin e saj, ku, e fshehur nga Gjarpri, të ushqehej një kohë, dy kohë e një gjysmë kohe. Atëherë Gjarpri volli nga goja ujë, si lumë, përmbas Gruas që ta merrte lumi. Por toka i doli në ndihmë Gruas: toka e hapi gojën e vet dhe e përpiu lumin që Dragoi e lëshoi nga goja e tij. Atëherë Dragoi, i hidhëruar kundër Gruas shkoi e zuri luftë kundër tepricës së pasardhësve të saj, kundër atyre që mbajnë urdhërimet e Hyjit dhe e ruajnë dëshminë e Jezusit." (Zb 12, 13-17).
Ketu eshte gruaja eshte e qarte se eshte Maria, qe ka lind djalin, po ashtu eshte e qarte lufta ndermjet gruas e djallit. Me ke duhet te jemi? A mund te harrojme te gjithe ate se çfare Gruaja ka bere per ne? Jo, absolutisht. Duhet te jemi te bashkuar me Gruan kunder te keqes.

Sa i perket Tradites se Kishes, nese te intereson te pergatis nje liste te madhe me citime te Eterve te Kishes (por para kesaj evidence, do te thuash se nuk vlejne asgje, sepse vlen vetem Bibla). Mos harro se ne te gjitha Kishat apostolike, Maria eshte e dashur e nderuar, dhe jo vetem ne Kishen Katolike.

Perkundrazi, ne Meshen sipas Ritit Romak kemi vetem nje referim ku permendet Maria me te gjithe shenjterit (ki meshire per te gjithe ne: na bej pjese te jetes se amshuar, se bashku me te Lumen Virgjeren Mari, Nenen e Zotit, me apostujt e te gjithe shenjterit, qe ne çdo kohe te lavderuan: dhe ne Jezu Krishtin, Birin tend do te kendojme lavdine tende) dhe ky tekst nuk eshte nje tekst adhurimi.

Ndersa ne Liturgjine Ortodokse, Maria permendet shpeshhere, ne shume pjese te Liturgjise. Po ashtu nese sheh Kisha tjera, si psh. Kisha Etiopise, do te mrekullohesh sa eshte e rendesishme Maria ne liturgjite e tyre: prej tyre kemi shume per te mesuar.

[Rroni01]

Gregu, me fal me jane perseritur disa here.....

Gregu, me duket qe te jane te njohura keto tema?????


i ke lexuar ndokund tjeter?

me duket se po, prandaj besoj se jane te kjarta.

mos i paqe lexuar lexoj dhe studjoi ok.

pra, kjarte.

qe ke mundesi mos u ngut!

[Gregu]

Rroni01,

Falemnderit qe more mundin per te sjellur ca materiale ne kete teme.
Personalisht kam qene dhe jame ne udhetim keto kohe dhe nuk kam mundur te shkruaj ne kete teme.

Qe te jem i sinqert, kam lexuar vetem postimin #3 (per efekt kohe).

Qe ne fjalin e pare me ke tronditur.

...e vetmja prej njerëzve e meriton të quhet bashkëshëlbuese.

Isha ne dyshim se a te vazhdoj leximin me poshte apo jo! Ti i nderuar konkludon se Maria ka fuqi shpetimi (shelbimi). Nje person qe e njehe biblen do thoshte: Blasfemi.
Shpresoj qe asnje njeri te mos e kete kete koncept ne mendje e ne zemer, qofte edhe ne menyre figurative.

Tek Veprat e Apostujve 1:14 eshte e vertet qe permendet emri i Maries, por pa ndonje nenkuptim sic pretendon ti. Po te kishte nje rol qe ti e nenkupton si me te madh se apostujt (perderisa e bene bashkeshelbyese), do te duhej qe Maria te merrte fjalen dhe te fliste dhe jo Pjetri. Emri i Maries ne kete pjese eshte thjesht identifikim dhe respekt.

Sa i perket Luka 1:28 e di se i vetmi vend ku kisha katolike kapet per te deklaruar qendrimin e saj ndaj Maries dhe "rruzares" eshte ky.
Kam bere nje hulumtim dhe Shprehja “Falem Mari” eshte vetem ne bibla.net (flas per biblat ne internet). Ne cdo vend tjeter eshte "pershendetje".

Pash shume argumente dhe data qe ke sjellur, ne mbrojtje te ngritjes se Maries si nje person tejet i vecant, por ato argumente jane ide, qenderime dhe shpikje njerezore dhe jo biblike.

Shpresoj te gjeje kohe per te lexuar edhe postimet tjera dhe pas mbarimit te udhetimit te jemi duke biseduar me detajisht.

Kalofsh mire.

Gregu

P.S. Temat jane per diskutim. Nuk ka rendesi a u di pergjigjet e te tjerve a jo.

[toni77_toni]

Rroni01,

Qe ne fjalin e pare me ke tronditur.
Isha ne dyshim se a te vazhdoj leximin me poshte apo jo! Ti i nderuar konkludon se Maria ka fuqi shpetimi (shelbimi). Nje person qe e njehe biblen do thoshte: Blasfemi.
.

O shoq, "kthe nga zagrebi se ta kapë ma mirë"!

Ti flet, etiketon katoliket taman si nji njeri i lig. Nuk eshte fjala sikurse ti thua; "Maria ka fuqi shpetimi" por është bashkshelbuese ne planin e Zotit. Ndersa shpetimi është nga Zoti. Kjo është ajo qe ty nuk po t rrokë dhe nga urrejtja qe k'i, per fat te keq po te mungon Krishti, e ke mesuar një fjali "blasfemi" Ndersa unë te them se ti je një blasfemues dhe plot e per plot i mbushur me frymen e djallit kunder Marisë - Nënes së Zotit tim JEZUS. Ok.

[toni77_toni]

Gregu, me fal me jane perseritur disa here.....

Gregu, me duket qe te jane te njohura keto tema?????


i ke lexuar ndokund tjeter?

me duket se po, prandaj besoj se jane te kjarta.

mos i paqe lexuar lexoj dhe studjoi ok.

pra, kjarte.

qe ke mundesi mos u ngut!

Rroni, te lutem sinçerisht, mos u merr me njeriun qe e urrenë Marinë. Z'do mend kjo punë. Maria urrehet nga gjarpëri sepse betejen qe kishte fituar me Eva e parë, e humbi me Marinë.
Edhe niher, pavarësisht se qka shkruan ky njeri, mos u merr me të. Kushdo qe deshiron te informohet lidhur me kete temë, mund te lexon ose te komuniteti ortodoks, ose katolik.
Nese shkruan rroni nuk me vjen mirë. Gjithsesi ky tip nuk meriton ti pergjigjesh fare bile.

[Gregu]

toni77_toni,

Nuk e di pse vjen dhe me citon mua!
Ti e din fort mire qe une kam hequr dore nga bisedimet me ty qe tek tema e Purgatorit ku fyerjet e tua jane mjafte banale. Nuk te ka mjaftuar te me fyesh atje dhe na paske ardhur edhe ketu!
Kam nje keshill per ty:
Leri njerezit rehat te bisedojn dhe mos u sill si kalama me fjalor rrugaqi.

Ajo ku ty nuk te pelqen, i jep atij "vendi" ere te qelbur. Kujdesu per veten. Trego vlera njeriu. Ti pretendon te mbrosh krishterimin, por po e ndote perdite dhe pamas me qendrimin tende. Nuk ke lene njeri pa fyer. A nuk ke turp nga vetja?!
Po solle prap fyerje ndaj meje, vendi yt do jete te lista e injorimit.

Kthehemi te tema.

Fjalori shqip e perkthen fjalen Shelbim keshtu:
SHËLBIM m.
1. fet. Shpëtimi i shpirtit (sipas fesë së krishterë;
përdorej zakonisht nga katolikët). Shëlbimi i
shpirtit. Kungata e shëlbimit. Uratë për shëlbim

Kur dikush thot se Maria eshte bashkshelbuese kjo tregoj se Maria eshte pjese e shelbimit, ka fuqi shelbimi.
Bibla ne asnje vend nuk thote se Maria kreu nje shelbim apo ishte pjese e shelbimit.

Eshte krijuar nje pershtypje e gabuar (ndoshta duke u nxitur) nga katoliket se ungjilloret-protestantet nuk e duan Marien, e urrejn... Kjo eshte e pa qendrueshme. Ungjilloret e vleresojn Marien, por nuk i luten asaj. Ungjilloret nuk kan gjetur nje gje ne bibel per ta bere Marien bashkshpetimtare.

Kjo eshte nje video ku i kushtohet Maries. Nese do e urrenim, nuk do e postoja ketu:
Marie a e dije

Gregu