Beteja e Fushë-Kosovës në vitin 1389 në Drenicë

[fegi]

Ketu nji shkrim per Musen.3 Viteška pisma od glasovitoga vojvode kneza Dibranina Musa Arbanasa (Beč, 1785) Knights nga letra e famshme Duke Duke Arbanas Dibranina Musa (Vienë, 1785)

- spjev posvećen «visokorođenoj plemićki Antici Arbanas», supruzi Josipa Keresturija, koja je po mišljenju piščevu bila iz roda glasovitog arbanaškog junaka - Një poemë kushtuar "gruaja fisnike visokorođenoj Antici Arbanas" Keresturija e Jozefit, i cili nga opinioni i shkrimtarit, ishte fara e heroit të famshëm.arbanaškog.http://translate.google.com/translat...N%26start%3D10

[Kreksi]

Falemenderit fegi per zbulimin qe na solle, shume interesante, do ti perkthejmi te gjitha keto libra veç sa te bejmi pare..;nejse edhe keshtu gugla po na i perkthen falas, iu rrite nera ..lol !

Per Humanistin,

Vetem kete here mos te mbushim me faqen me tjera hulumtime..;

E vrau memla e kamcna, Pocernio si gur Sinj. Veli care Kraljevicu Marku : „Jcsi Г gdëgod u zivotu Marko ? u „Jesam, саге, ali u herdjavu." Sede care kazivati Marku, Sto je njemu Musa poëinio ; Pa on pita Kraljevica Marka : „Mozes H se, Marko, pouzdati, Da otides u primorje ravno, Da pogubis Musu kesedziu ? Dat cu blaga, koliko ti drago." Veli kujdes Princi Marko, "Jcsi G gdëgod në jetën e Mark? Në" Po, urtë, por herdjavu. "Kujdesi sede të them Mark atë që kishte kryer atë Musa, dhe ai e pyeti Princi Marko:" Ju mund të H, Mark, besim, otides të bregdetit drejt, Për kesedziu Moisiu vrau? do të japë një të butë, si ju do. " Veli nj'emu Kraljevicu Marko : „Aja Bogme, care gospodine! Nj'emu Princi Marko thotë: "Ai, martohuni, kujdes, sir! Úbila me memla od kamcna, Ja nemogu ni ocima gledat, Кашо Г s Musom mejdan dieliti ! Vrarë me memla e kamcna, unë nuk mund ta shihni edhe sytë, G Kaso me mejdan dieliti Musom! Naraesti me gdëgod u mehanu, Primakni mi vina i rakie, I debela mesa ovanskoga, I beskota hlëba bieloga ; Da posëdim nëkoliko danah, Kazat cu tí, kail sara za mejdana." Car dobavi tri berbera miada : Jedan mije, drugi Marka brije, A tretji mu nokte zarezuje ; Namesti ga u no vu mehanu, Priinace mu vina i rakie, I debela mesa ovanskoga, I beskota hlcba bicloga. Sede Marko tri mcseca danah, Dok je zivot malo povratio ; Pita care Kraljevica Marka : „Mozes li se vece pouzdati? Dosadi mi Ijuta sirotinja Sve tuzeci na Musu prokletog." Naraesti mua gdëgod në mekanik, Eja pranë meje verë dhe raki, dhe ovanskoga trashë mishit, unë bukë beskota bieloga; Për posedim danah pak, unë do t'ju them, sara Kaili për Mejdan. "Furnizimi Car tre miada berbere: Mijo Një, një tjetër Mark rruajtje, Një tretji zarezuje thonjtë e tij; Namesti ai në asnjë vu mekanik, Priinace atë verë dhe raki, dhe ovanskoga trashë mishit, unë beskota hlcba bicloga. sede Marko tre danah mcseca, ndërsa jetën e gjetën, kujdesi Pita Princi Marko: "A mund të besim më të madh? Dosadi Ijuta tim të varfër Të gjitha tuzeci në Musu damn. " Veli Marko caru cestitome : „Donesi mi suhe drenovine Sa tavana od devet godinah, Da ogledam moze li sto bilí." Dónese mu suhu drenovinu, Steze Marko u desnicu ruku, Perste dervo na dvoje na troje; AI iz njega voda neudari : „Bogme, care, joste nije vrerne." Mark cestitome Cezarit thotë: "Më sillni një drenovine thatë papafingo me nëntë vjet, e kanë parë ata mund të ju asgjë." Më sillni atë drenovinu thatë, Steze Mark dervo të drejtën e tij në dorë dorën Perste në dy deri tre; UA ujë neudari nga ajo: "Yeah , kujdes, jo si shtesë vrerne. Tako stade joste mcsec danah Dok sc Marko malo ponacini; Kështu ai qëndroi danah përveç kësaj mcsec Si ponacini një Marko PhD;

Onda iste suhu drenovinu. Pastaj të njëjtën drenovinu thatë. Donesose drenovinu Marku; Kad je sie/.t: u desnicu ruku, Perste pusta na dvoje, na troje, I ilví; kaplje vode izkocise. Mark Solli drenovinu; Kur gusht /. T: "Dora e djathtë në dorë, lufton për të Perste dy, të tre, unë ilví; izkocise dripping ujë. Tada Marko caru progovara: „Prilika je, care, od mejdana." Pa on hode Novaku kovacu : „Kuj roi sablju, Novace kovacu ! Kakvu nisi prie sakovao." Cezari dhe Mark flet: "mundësi është kujdes, Mejdan." Dhe ai do të ecin farkëtarit Novak "c'po r saber Roit, Money farkëtarit, çka sakovao ju prie. Dade njemu tridesct dukatah Pa on ode u novu meanu, Pije vino tri cetiri daña, Pak poseía opet do Novaka : „Jesi 1', NoA r o^ sablju sakovao ?"" Iznese mu sablju sakovami. Tridesct i dha atij monedha dhe ai shkoi të thotë të reja, verë e pije, tre katër ditësh, poseía Pak përsëri në Novak, "A o, 1 '^ r saber Noa sakovao?" Solli sakovami tij saber. Velí njemu Kraljevicu Marko : „Jeli dobra, Novace kovacu У" Ñovak Marku tiho govorio : ,,Eto sablje, a eto nakovnja, Ti ogledaj sablju kakva ti je." Ajo thotë se Princi Marko: "A të holla të mirë në farkëtarit," tha butë Mark Novak:,, Kjo shpatë, dhe kjo është Anvil, këto saber ogledaj si ju. " Mahnu sabljom i desniconi rukom I udari po nakovnju Marko, Nakovnja je polak presckao, Pa on pita Novaka kovaca : ,,0j Boga tí, Novace kovacu ! Shpatë Desniconi dhe tronditi dorën e tij dhe e goditi Marko Anvil, Anvil presckao ngadalë, kështu që ai kërkoi Novak farkëtarit:,, 0J Zotit, ju, Money farkëtarit! Jesi Г ikad bolju sakovno ?" Velí njemu Novace kovacu : , 7 0j Boga ti, Kraljevicu Marko ! Jesam jednu bolju sakovao, Bolju sablju a boljem junaku : Kad s' odverze Musa u primoije, Sto sam njemu sablju sakovao, Kad udari njome po nakovnju, Ni trupina zdrava neostade." A sakovno G ndonjëherë më të mirë? "Veli atë Kovaç para:, 7 0J Perëndia për ju, Prince Marko! Have a sakovao më të mirë, shpata më të mirë për një hero të mirë:" Kur 'Musai odverze në primoije që unë sakovao shpatën e tij, kur ajo goditi , Anvil trupina Ni neostade të shëndetshme. Razljuti ее Kraljevicu Marko, Pa govori Novaku kovacu : „Pruzi ruku, Novaèe kovacu! Zemëruar ee Princi Marko, i farkëtarit dhe flasin Novak: "Shtrije dorën tënde, farkëtarit Novaèe! Pruzi ruku, da ti sablju platim." Prevari se, ujede ga guja^ Prevari se, pruzi desnu ruku, Mahnu sabljom Kraljevicu Marko, Odsëce mu ruku do ramena: „Eto satla, Novace kovacu ! Da nekujes ni bolje ni gore ; A na tebi stotinu dukatah, Te se hrani za zivota tvoga." Shtrije dorën tuaj, që ju të paguani një shpatë. "Prevari të jetë, kafshuar nga një gjarpër ^ Prevari, e drejtë hekurudhor-shpatën ana Mahn Prince Marko, dorën në shpatullën e tij Departamentet e tij," Kjo anije, farkëtarit Money To nekujes nuk ka më të mirë ose më keq, A ju njëqind ducats, dhe ushqim për jetën tuaj. "

Pak posëde Йагса öd mejdana, Pak posedim Jagsa e Mejdan,
Ode pravo u primorje ravno, Shkoi e drejtë direkt në bregdet,
Svc se skita, a za Musu pita. SVC të hallakatur, dhe Moisiu i kërkon.
Jedno jutro bese poranio Një mëngjes poranio bese
Uz klisuru tverda Kacanika, Me gryken tverda Kacanika,
Al eto ti Muse kesedzie, Al atje ju kesedzie Muse,
Na vrancicu noge prekerstiOj Në Vrancic prekerstiOj këmbët
Topuzinu baca u oblake, Topuzinu hedh në re
Docekuje u biele ruke. Pa fillim e duart Biel.
Kad se jedan drugom prikucise, Kur një prikucise tjetër,
Rece Marko Musi kesedzii: Tha Mark kesedzii Musi:
,,DeIi Musa! uklon' mi se s pula, ,, DeIi Musa Qëndrimi 'ne jemi pula,
II s' ukloni; U' mi se pokloni." II s 'është hequr,' me dhurata. "
AI govori Musa Arbnnasa : AI thotë Musa Arbnnasa:
„Prodji Marko , nezametji kavge, "Pass Marko, affray nezametji,
II oiljasi, da pijemo vino; Oiljasi II për të pirë verë;
A ja ti se ukloniti necii, Dhe unë ju hiqni necii,
Ako t' i jest rodila kraljica Në qoftë se t 'dhe është një mbretëreshë lindur
Na cnrdaku na mehku duáeku, Cnrdaku më duáeku butë,
U cistu te svilu zavijala Në mëndafsh i pastër dhe ulëritës
A zlatjenom zicom povijala, Një wire zlatjenom povijala,
Odhranila »icdom i seccrom ; Odhranila icdom »dhe seccrom;
A mené je Ijiita Arnautka Dhe mua është Ijiita Arnautka
Kod ovacah na ploci studcnoj, Në deleve në studcnoj bord,
U cernu me struku zavijala, CERN me profesion ulëritës,
A kupinom lozom povijala, Dhe rrushi ferrë povijala,
Odhranila skrobom ovseniem; Ovseniem Odhranila niseshte;
I jos me je ¿esto zaklinjala, Dhe ende isha betuar shpesh ¿,
Da se nikom ne uklanjam s puta/' Për askënd nuk heq kohë / '
Kad to zacu öd Prilipa Marko, Kur ajo dëgjoi e prilipi Mark,
On tad' pusca svoje bojno koplje Ai shtizë Pusca pastaj "e tij luftë
Svonic Sarcu izmedju usiuh Svonic Sarco mes usiuh
Deli Musi u persi junacke ; Deli Musi në persi heroik;
Na topuz ga Musa docekao, Në Musa topuz përshëndetën atë,
Preko sebe koplje preturio, Shtizë Preturio me anë të tij,
Pak poteze svoje bojno koplje¿ Pak lëviz betejë e tij shtizë ¿
Da udari Kraljevica Mark«, Kjo e goditi Princi Marko, "
Na topuz ga Marko docekao, Në Mark topuz përshëndetën atë,
Prebio ga na tri polovine ; Rrahën atë në tri polovine;
Potegose sablje okovane, Saber Potegose-i lidhur
Jedan drugom juris ucinise : Një Juris tjerë:
Mahnu sabljom Kraljevicu Marko, Mahn shpatë Prince Marko,
Deli Musa buzdovan podbaci, Deli topuz Musa dështon,
Prebi mu ju u tri polovine, Ai u transferua tre gjysmën e saj,
Pak potczc svoju sablju naglo, Pak potczc tuaj shpatën të mprehtë,
Da udari Marka Kraljevica, Për hit Mark Kraljevica,
AI podbaci topuzinu Marko, AI nuk topuzinu Mark,
I izbi mu sablju iz balcaka ; Unë dola nga maksimalisht e tij shpatë;

Potegose perne buzdovane, Topuz Potegose perne,
Stadose se njima udarati; Filluan të rrahin;
Buzdovanma pera oblomise, Oblomise Buzdovanma stilolaps,
Baciie ih u zelenu travu, Baciie tyre në bar të gjelbër,
Od dobrieh konjah odskoclsc, Nga odskoclsc dobrieh kalë,
Scepase se u kosti junacke Scepase kockat e heroik
I pognase po zelcnoj travi. Unë pognase nga bar zelcnoj.
Xamcri se junak na junaka, Xamcri një hero për hero
Deli Musa na Kraljevic Marka; Musa Deli në Kraljeviç Marko;
Niti inoze da obori Marka, Ose jashtë vendit për të përmbysur Mark,
Nit se dadc Musa oboritL Thread dadc Musa oboritL
Nosi.se se letni dan do podiic ; Letni Nosi.se ditë për podiic;
Musu bêla pëna popadnula, Musu popadnula shkumë të bardhë,
Kraljevica bêla i kervava. Bardhë Kraljevica dhe kervava.
Progovara Musa kesedzia : Musa flet kesedzia:
„Mahni, Marko, jali da oraalmem." "Mahn, Marko, jali të oraalmem.
Omahuje Kraljevicu Marko, Omahuje Prince Marko,
AI nemoze nista da ucini. UA nemoze të bëni asgjë.
Tad omahnu Musa kesedzia, Pastaj omahnu Musa kesedzia,
Udri Marka u zelenu travu, Mark Hit në bar jeshil
Pak mu sede na persi junacke, Ai u ul në persi ana tjetër heroik,
AI procvile Kraljevicu Marko : UA procvile Prince Marko:
„Gdè si dañas, poscstrimo vilo? "Ku jeni sot, poscstrimo vilo?
C¡de si dañas? C ¡de si ti? nigdê te ne biio! kudo dhe nuk biio!
Jeda si se krivo zaklinjala, Jeda janë betuar në mënyrë të gabuar,
Gdëgod meni do uevolje budc, Gdëgod mua uevolje budc,
Da ces meni biti u nebolji?" Kjo do të nebolji mua? "
Javi mu se iz oblaka vi la : Tregoj atij nga re ju nga:
„Zasto brate, Kraljevicu Marko! "Pse vëlla, Prince Marko!
Jesam U ti ; bolán, govorila, Unë jam me ju, e dhimbshme, duke thënë:
Da ne cinis u nedclju kavge ? A mos kryerje të nedclju ndeshje qensh?
Sramota je dvome na jednoga; Kjo është e turpshme për një dvome;
Gdë su tebi guje iz potaje V" Ku jeni ju fshehurazi Guje V "
Glednu Musa berdu i oblaku, Glednu berda Musa dhe re,
Odknd ono vila progovara ; Odknd vilë flet;
Mace Marko noze iz potaje, Mace nože Mark në fshehtësi,
Te razpori Musu kesedziu Këto razpori Musu kesedziu
Od terbuha do biela gerla; Nga terbuha në Biela Gerli;
Mertav Musa pritisnuo Marka, Mertav shtyu Mark Musa,
I jedva se izkopao Marko. Unë mezi Marko izkopao.
A kad stade Marko premetati, Dhe kur ishte Mark premetati,
AI u Musi tri serdca junacka, UA në tre serdca Musi heroike,
Troja rebra jedna pod drugiem, Tre brinjë, një nën Drugie,
Jedno mu se senke umorilo, Një nga hija e tij i lodhur,
A drugo se jako razigralo, Një e dytë shumë i gëzuar,
Na tretjemu ljuta guja spava; Në tretjemu gjumi gjarpër i zemëruar;
Kada se je guja probudila, Kur gjarpri është i zgjuar,
Mertav Musa po lediui skace ; Mertav Musa nga skace lediui;

Jos je Markii giija govorila : Ka ende giija Markii tha:
,,Moli Boga, Kraljevicu Marko Î , Lutuni Perëndisë, Prince Marko Î
Gdc se nisam probudila hila, GDC nuk rritur Hila,
Dok je Musa u zivotu bio ; Ndërsa Musai ishte në jetë;
Od tebe bi trista jadah bilo." Që nga ju do të jetë treqind jadah.
Kad to vidje Kraljevicu Marko, Kur e panë Prince Marko,
Proli suze niz bielo lice : Biel lot derdhi poshtë fytyrën e tij;
,,Jao ineiii do Boga niiloga ! ,, Ah ineiii të niiloga Zotit!
Gdc pogubih od sebe boljegn." Boljegn GDC pogubih më të mirë.
Pa on Musi odsiece glavu Pra, kokë më kokë Musi odsiece
I baci ju earcu u zobnicu , Unë e hodhi atë në earcu fruthit,
Odnese ju biela Stambolu ; — I miss Stamboll Biela e saj; --
Kad ju bací pred cara cestitog, Kur ajo ra para perandor i nderuar,
Car je od stra, na noge skocio, Car është kthyer, kërceu në këmbët e tij,
Veit njemu Kraljevicu Marko : Veit atij Princi Marko:
„Neboj mi se, care gospodine! "Neboj mua, kujdes, sir!
Kako bi ga ¿iva docekao, Si do të ¿Iva ftuar,
Kad od mertve glave poigravas? Kur poigravas mertve kokë?
Car mu dade tri tovara blaga. Perandori i dha atij tre thesar ngarkesave.
Ode Marko bielu Prilipu, Mark shkoi Biel prilipi,
Cata Musa u verh Kacanika. Kata Musa në Verh Kaçanikut.

[Humanisti]

Zoterinj te nderuar pas nje kohe te gjat mendova tjau bej nje pyetje:

Pse princave arberor te Arberise mesjetare nuk iu gjindet kun kerkun VARRI???

As Millesh Kopiliqit, As Teodor MUzakes, as Gjergj Balshes, As Gjon Kastriotit, As Dhimiter Jonimes, asnjerit prej ketyre heronjve!!!

Si mundet me u gjet enigma, qka po jau merr mendja a e ka lon dikush princin ne log te betejes te vrar?

Mirembetshi

[fegi]

Kush e Vrau Sulltanin

Nga Robert Murray Davis

Ne analizate e Ana Di Leillos ne menyren strategjike eshte e rendesishme,kjo histori.Ajo thote se serbete kane perdorur nji besnikri ndaj islamit shqiptar per te mbeshtetur nji kerkese te veqante per Kosovene,se "nji gje e till ishte pothuajse gjithmone e pa diskutueshme ne qarqete diplomatike perendimore dhe intelektuale".Kunder-perendimit nga nji i ri nga Kosova te cilin e kame takuar para ca kohesh sipase te cilite Shqiperia e Madhe perbehet 40 % qinde katolike dhe 40 %musliman.shifra te cilate dote ishine befasueshme per perpiluesit e "Cia World Factbok"Kjo eshte e qarte se ai ka dashte te hedhe poshte pozicionin serbe.Tregimete poetike serbe dhe shqiptare paraqesine shume kontradita,kryesisht sa i perkete emrite te heroite qe e ka vrar Muratin dhe sesi forcate osmane ishin fituese te betejes.Nderkaqe asnji autoritet historike nuk beshtete snjere nga keto te dhena.Ne epiken serbe heroi eshte serb i cili quhej Milosh Obiliqi i cili nga fillimi i se kaluarese dhe gjate fushbetejse ,edhe pase shperberjse se Jugosllavise, ika dhene"Madheshti kombite dhe historise se tij"Ndersa ne popullin shqiptar heroi njihet me emrin Millosh Kopiliqi nji shqiptare, i cili per shekuj me radhe ishte heroj i keti populli,qe u bo pjese e luftrave per lirine dhe mbrojtjen e kombit shqiptar.Ai deshmon nji identitet perendimor,qe tregon ate se qfare esht referuar si parateze gjate dominimite islam dhe konvertimit dhe nji figur plotesuse per heroin bashkohor te Kosoves Adem Jasharin,icili u vra ne luften e fundite ne Kosove,nji simbole i rezistences se kombite.Nderkaqe nji gje e till demantohet nga faktet te cilat jane te dokumentuar rrethe betejse se famshme te vitit 1389.

"Pergjate shekujve kane ekzistuar perpjekje anti-shqiptare mirpo populli shqiptar nuke eka kete problem pasi qe historikishte kaqen dhe eshte pjese e trevave te pushtuar nga ardhacaket"

Di Lellio ve piken ne polemikat mbi shenimet per Shqiperin ne "Enciklopedin Jugosllave"botuar ne Kroaci ne vitin 1980,pasi se ciles serbet prejardhjes e shqiptarve nuk i referohen ne formene reale duke u munduar qe te fshijne te verteten se populli shqiptare jane pasardhse se ilireve se lashte,Qe te zhdukin perpjekjen e dukshem se shqiptaret nuk jane popull historik dhe autoktone ne teritorin e Kosovese.Pothuajse 30 vjet me vone,nji betej e ngjajshme ka shperthyer si shkake i publikimite te "Enciklopedise maqedonase" e cila refrohen shqiptarve,qe perbejn nji te katertene e popullsis ne Maqidoni ,si "shiptar" nji terme qe populli shqiptar e konsiderojn nenqmues kur perdoret nga te jashtmite.Duke mos perfunduar me kaqe kete Enciklopedi atyre iu eshte referuar edhe me terme te tjere si "njerze primitiv qe esht nga malete"
Kryeministri i shqiprise e denoj kete veper si "raciste,antishqiptare nga fshqinjet e doktrinave tona (qe) jane te bazuar mbi nevojen per te gjetur nje identitet e tyre ,sepse ato histori,jane te pa verteta,false dhe konfrimojn se ata jane ne kerkime te identiteti te tyre.Nderkaqepopulli shqiptar nuk e ka kete probleme pasi qe historikisht kaqen dhe esht pjese e ktyre trevave te pushtuar nga ardhacaket"
Ne vitin 1990, nji mike u bashkua me mua ne Vjene per te udhtuar ne Hungari.Ajo pyeti,"Pse njerzite ketu nuk munde te largohen nga keto gjera dhe te bashkpunojn me njeri-tjetrin? Nderkaqe une ja ktheva "Nuk mundeme,per nje kohe kaqe te shkurtur ta shpjegoje nje gje te till"Sot pas nje kohe shume te gjate nga ajo diteende nuk mund shpjegoje nje gje te tille.Ana di Lellio esht marre me disa nga rastete,por ajo eshte e interesuar per ato qe vijne"projektin demokratike"te "rekonstruktimete te kredos kombtare"Njerzite e vullnetit te mire,jo gjithmon e gjejne kete ne gjdo vende,une mundem vetume tí uroj asaj fat.

[Kreksi]

Beja e Kosoves 1389

Par Alphonse de Lamartine
He marched with all his reinforcements to the assault of the defile of SouluDerbend, behind which the enemy defied him. Having reached the basin of Ghioustendil, where " the milk and honey seemed to flow from the mountains of Hemus for his army," the Sultan halted to consult with his generals. Evrenos counselled audacity and gave the example. Followed by only fifty intrepid horsemen, he set out at night from Ghioustendil to go reconnoitre the enemy. He found but the solitude. The Servians, the Hungarians, and their confederates, had fallen back behind Moravia, on the confines of Servia and of Bosnia—a situation that offered them at once a spacious plain to combat, the shelter of a river, and the retreat of the mountains. Evrenos conjured the Sultan to face these three superiorities of site with the assurance of victory.

Amurath confided to him the vanguard of the Ottomans. The grand vizier Ali commanded the first division of the army; Bajazet, already consummate in arms, the second division; Yacoub, the third; two other divisions were commanded by Ainebeg and by Saridje-Pasha; Amurath had reserved for himself the centre, composed of his most intrepid Janissaries.

XXVIII.

These six divisions together did not equal in number the army of the confederates, wherein the Hungarians, the Albanians, the Epirotes, the Bosnians, the Servians, each under their own kings, their krals, their chieftains, more or less renowned, were come down at the call of their religion, of their independence, and of their country, to hurl back into Asia that scourge of Europe which had thitherto encountered no obstacle. The situation of their camp, chosen at leisure and fortified by nature, added still to this superiority of numbers and of arms. Their infantry and their cavalry, under numberless banners, were seen staged up the last gradation of the elevated mountains that envelope, like an amphitheatre, the plain of Cassova.

This plain, some ten thousand paces long and five thousand broad, offered scarcely sufficient space to contain the evolutions of this multitude, when they descended to the encounter of the Turks. The rising sun, which was reverberated on the sides of the Albanian mountains, and reflected from the cuirasses, the helmets, the lances of the Hungarians, illuminated to the eyes of Amurath and of his soldiers, the numerous and rich Servian and Bosnian villages, whose women, whose girls, whose children, whose old men, were awaiting, in prayer on their knees along the hills, their destiny from the valor of their warriors.

This living prey animated the Ottomans. Those mountains, green with pastures, dark with forests, laden with orchards, with flocks, with gardens, with populations, reminded them of the valleys of the Taurus or of the Tmolus, which they had already traversed, to abandon there their tents. But the idea of subjugating these last regions of occidental Europe, and of elevating their mosques and their minarets in place of the belfrys of Catholicity, animated them with still more ardor for the possession of new territories. All war was to them the holy war. They regarded those Servian and Albanian mountaineers as idolaters who adored images and statues, and to whom they brought the worship of the one and invisible God at the point of their sabres. It was not only two races, but also two religions, that surveyed each other from the opposite steeps of the plain of Cassova.

The river separated still the combatants.

Amurath, according to the precept which he had inculcated himself upon Kaireddin, his sage vizier, arrested his army before adventuring into the plain, to deliberate upon the order of battle. His sons and his generals sat under a planetree around him, reckoning visually the enemy, combining their own manoeuvres, distributing among each other the loealities and posts of combat, and imagining with loud voice, before the Sultan, the expedients of terror and war propitious to disconcert these swarms of Christians. In default of artillery to break open these masses, Ainebeg and SaridjePasha proposed to place in the first lines, before the front of the Ottoman army, the six thousand Asiatic camels that carried the tents, the provisions, and the baggage of their divisions, to the end of exhausting upon these animals the arrows of the enemy, and of striking astonishment and terror into the ranks of the Christians by the aspect and by the moanings of the camels, unknown to the soldiers of Europe. This opinion was prevailing when the impetuous Bajazet, more chivalrous still than princely, opposed it with the disdain of a hero.

================================================== ==============

google shqip;

Duke arritur në pellgun e Ghioustendilit, ku "qumështi dhe mjalta dukej të rrjedhin nga malet e Hemusit për ushtrinë e tij," Sulltani ndaloi për t'u konsultuar me gjeneralët e tij. Evrenos këshilluari i guximshem qe i dha shembull. I ndjekur nga vetëm pesëdhjetë kalorës e tij te shpejte ai u afrua natën nga Ghioustendil për të shkuar ne zbulim te armikut. Ai gjeti Serbët, hungarezët, dhe grupacioneve të tyre, kishte rënë prapa Moraves, në kufij të Serbis dhe të Bosnjes ne një situatë që i ofronte atyre menjëherë një fushë e gjërë për të luftuar, një strehë e maleve dhe një lum.

Ali veziri i madh i kishte urdhëruar ndarjen e parë të ushtrisë; Bajazeti, tashmë i përkryer në luftime, ndarjen e dytë; Yacoubi, e tretë, dy divizione të tjera janë urdhëruar nga Ainebeg dhe Saridje Pasha; Amurath kishte rezervuar për vetë qendrës, i përbërë Janissaries e tij më të Intrepid.

XXVIII.

Këto gjashtë divizione së bashku nuk kanë numër të barabartë në ushtri e grupacioneve, ku hungarezët, shqiptarët, Epirotet, boshnjakët, Serbet secili nën mbretërit e tyre, princat tyre, paria e tyre, më shumë ose më pak të njohur, ishin të ardhur poshtë në thirrjen e fesë së tyre, të pavarësisë së tyre, dhe të vendit të tyre, të hedhin përsëri në Azi otomanet që problemi i Evropës që deri atë kohë kishte hasur asnjë pengesë. Gjendja e kampit të tyre, të zgjedhur në kohë të lirë dhe të fortifikuara nga natyra, shtuar ende në këtë epërsi të numrave dhe të armëve. Këmbësorie e tyre dhe kalorësia e tyre, nën parulla i pafund, u panë të inskenuar deri te klasifikimi i fundit të maleve ngritur si zarf, si një amfiteatër i thjeshtë i Kosvës.

Kjo fushë, disa dhjetë mijë hapa e gjatë dhe pesë mijë të gjerë, thuajse mezi iu ofronte hapësirë të mjaftueshme për të kontrolluar zhvillimin e kesaj turmes per luftë. Rrezet e Diellit nga lindja qe vinin nga anët e maleve shqiptare, (malet e Sharrit) ? dhe nga ky reflektim i helmetave dhe heshtave te hungarezëve qe ndriçonin i bienin në sytë e Sylltan Muratit dhe e ushtarëve të tij. Aty per rrethë fshatra të shumta dhe të pasura serbe dhe boshnjakë, gratë e të cilve ishin në pritje, në lutje në gjunjët e tyre përgjatë kodrave,prisnin fatin e tyre nga luftëtarët trima.

Ato male, jeshile me kullotat, të errët me pyje, ngarkuar me pemishtet, me kope, me kopshte, me popullsi, kujtoi si luginen e Taureausit ose Tmolus, që ata tashmë kishin kapercyer.
Por ideja e këtij rajoni i fundit Ata konsiderohen ato alpinistët serbë dhe shqiptare si idhujtarët, të cilët adhuronin imazhet dhe statujat, dhe për të cilin ata solli adhurimi i një Zoti të padukshëm dhe në pika të kalorësve te tyre. Kjo nuk ishte vetëm dy gara, por edhe dy feve, që të anketuar njëri-tjetrin nga anet e kundërta te kosoves.

Lumi i vogël ndante luftetarët.

Amurath, sipas rregullit që ai kishte ngulitet veten mbi Kaireddin, vezirin e tij të urtë, të arrestuar ushtrinë e tij para kundershtarve në fushë, për të qëllimshme me qëllim e betejës. Bijtë e tij dhe gjeneralët e tij u vendosen mbi nje koder dhe veshtronin vizualisht armikun, per ti kombinuar manovrat e tyre, të shpërndarë midis njëri-tjetrit lokalitetet dhe postet e luftes, me zë të lartë thrriste ne drejtim te Sulltanit. Ushtima e topIt qe ndezej nga turqit terrorizonte koalicionin krishterë. Në mungesë të artilerisë për të thyer hapur këto masa, Ainebeg dhe Saridje Pasha propozuan për të vendosur në vijat e para të ushtrisë osmane, gjashtë mijë deve aziatike që sherbenin per bartjen e tendave dhe bagazheve po edhe divizioneve të tyre, për të fund e rraskapitës me këto kafshë shigjetat e armikut, dhe e mahnitje habitshëm dhe terrorit në rradhët e të krishterëve nga aspekti dhe nga pamja e deveve te panjohura për ushtarët e Evropës. Ky opinion është mbizotërues kur Bajazeti vrullshëm, e kundërshtoi atë propozim gjoja si përbuzje per nje ushtri heroike.

[Kreksi]

Edhe nje deshmi tjeter ne lidhje me temen dhe perpjekjet per te argumentuar se beteja e kosoves eshte zhvilluar ne Luginen e Drenices, perpos tekstit nga autori Lamartine, ketu kemi edhe pamjen e ketij terreni qe krahasohet me nje lugine tjeter ne turqi...

Shifni tani kete imazhin ketu poshtë;
Sipas te dhenave te deshmive nga autori Lamartine, ku thote se "beteja e kosoves eshet zhvilluar ne nje fushë te vogël rrethuar me male qe ushtarvetuqë iu dukej se gjasonte si Lugina e Tmolisit atje afer Izmirit, ne Turqi...
Kur e shikon kete imazh, me shumë ngjan ne Luginen e Drenices se sa ne Luginen e Sitnices.

[URL=http://img684.imageshack.us/i/picasa319122009015520.jpg/][IMG]

[Kreksi]

Kjo fushë, disa dhjetë mijë hapa e gjatë dhe pesë mijë të gjerë, thuajse mezi iu ofronte hapësirë të mjaftueshme për të kontrolluar zhvillimin e kesaj turmes per luftë.

Tani te ndalemi tek ky paragraf;
Është shumë thjeshtë te vertetohet jo vetem nga fotografit prej sateliti por edeh nag afer, per vizitorin qe shef kete relief menjehere ky pershkrim do i perputjej ketij terreni, ose ky terren i pershkruar ketu egziston vetem ne Luginen e Drenices !
Aspakë nuk do kishin patur arsye te permendin autoret kete problem"vend i ngushtê per dy ushtri aqe te medhaja poqese ngjarja do zhvillohej diku tjeter, si per shembull ne Fushë te Kosoves, aty ne ate fushe te madhe ka vend jo per 100 000 ushtarë por edhe per nje milion se eshte teper e madhe, 57 kilometra e gjate me afer 20 e gjëre, mirepo vendi ku eshte zhvilluar beteja e vitit 1389 eshte nje lugin e ngushtë dhe teper e vogel, e rrethuar me male dhe aty rrjedh nje lum i vogel...

Me duket deri me tani ofruam mjafte argumente, mbetet tani qe provat tjera te zbulohen edhe ne terren me germime tjera ne nentoken e kesaj lugine.

Rrezet e Diellit nga lindja qe vinin nga anët e maleve shqiptare, (malet e Sharrit) ? dhe nga ky reflektim i helmetave dhe heshtave te hungarezëve qe ndriçonin i bienin në sytë e Sulltan Muratit dhe e ushtarëve të tij.
============================
Edhe ketu;

Gjendja e kampit te krishterë, kishin zgjedhur kete vend në kohë të lirë qe ishte i fortifikuar nga natyra, shtuar në këtë epërsi edhe numri i luftetarve.
Këmbësorie e tyre dhe kalorësia e tyre, nën parulla te pafundeta qe vreheshin keto skena edhe nga malet e larta qe e mbshtjellnin fushen e Kosoves si një amfiteatër natyrel.
===============================
Angl.


This plain, some ten thousand paces long and five thousand broad, offered scarcely sufficient space to contain the evolutions of this multitude, when they descended to the encounter of the Turks. The rising sun, which was reverberated on the sides of the Albanian mountains, and reflected from the cuirasses, the helmets, the lances of the Hungarians, illuminated to the eyes of Amurath and of his soldiers....

Pra si shifet nga keto shenime te autorve te shekullit XIX tregon se vendi i betejes ishte nje terren i vogel ku zhvillimi i luftes shifej qarte edhe nga malet e larta per rrethe si nje amfitater natyrel, mundesi kjo mund ti ipet vetem nje relifi te tillë si ç'eshte Lugina e Drenices rrethuar me male per rrethe e kurresesi ne Luginen e Sitnices ku atje eshte nje fushë teper e madhe dhe e pamujtur te shifet skena e kesaj betejes si ne amfiteater sepse malet e Qiqavices nuk mujn te japin kete mundesi, jane teper largë nga vendi i sotem i sypozuar i kesaj beteje.

Kemi ketu edhe mbeshtetjen tjeter ng autoret tjere te cilet bejne edhe krahasime interesante si Lamartine permend psh. se ushtaret tuqë kur erdhen ne kete vend u mahniten disa kur e pane kete natyr te bukur qe iu kujtonte Luginen e Tmolusit, ne afersi te Izmirit, jo largë tempullit te Efesit, dhe sulltani ishte mahnitur nga panorama e kesaj lugine me male per rrethe, ishte betuar se ketu do te ndertonte një vend kulti, një xhami ?
E kam permendur edhe me lartë se aty siper burimit te Krajkoves (ndoshta (kroni i kofes qe sepse buronte ujë shumë si kur del nga kofa)... ?...pra duhej te ishte Kroji kofes, aty pra eshte ndertuar xhamia e parë në Kosovë, burim ky sipas te dhenave gojore por eshete mundur se eshtë sot ne kembe xhamija dhe minarja me e vjeter ne kosovë.
Me te gjitha keto deshmi mundohem te argumentoj se shumë fakte qe po mblidhen deshmojnë dita dites edhe me teper argumente per te shtruar kete tez me keto argumente te reja se Beteja e Kosoves e vitit 1389 por edeh e dyta 60 vite me vonë, qe te dyjat jane zhvilluar ne kete Luginen e Drenicës, e joatje ne Luginene e Sitnices ku pretendojne serbet pa kurrfare mbeshtetje.


Ketu po japim permes ketij ilustrimi dy shembuj se si e pershkruajn vendin e betejes se kosoves autoret te cilet me siguri kan hasur ne prova me te sakta se ato qe ne i njohim deri me tani krejt te pakta.
Pra lamartine e pershkruan keshtu vendin e betejes se kosoves, ku thote se venid ne fjalë i ngjante shumë Lugines se Tmolusit afer Izmirit...Demi Timol...
Ngjajshmeria pra eshte e dukshme !
Mandej eshet interesante se mu ne kete regjion te turqisë degohet Gjergj Kastrioti me 5000 ushtar si Bejler beg i ketij sangjaku, ku me aftesin e tij merr famen dhe njihet ne histori me emrin Skender Beg Aleksandir i Madh...
Menjehere pas kesaj fitore Skenderbeu dergohet me urdher te sulltanit edhe ne Misië, kosovë per t'ia ulur koken despotit serbë...
Disa historian e cekin kete fakt historik, ku ata permendin se Sulltani e ksihte derguar Skenderbeun me komand ne kosovë nga se ai e njihte kete territor me male.
Është per tu habitur se sa kane qene preciz, te saket njerzit dikur ne lidhje me gjeografin, nje regjion e krahasonin me tjetrin gojarishtë pa harta as gugle earthe..

[Humanisti]

Kush e Vrau Sulltanin

Nga Robert Murray Davis

Ne analizate e Ana Di Leillos ne menyren strategjike eshte e rendesishme,kjo histori.Ajo thote se serbete kane perdorur nji besnikri ndaj islamit shqiptar per te mbeshtetur nji kerkese te veqante per Kosovene,se "nji gje e till ishte pothuajse gjithmone e pa diskutueshme ne qarqete diplomatike perendimore dhe intelektuale".Kunder-perendimit nga nji i ri nga Kosova te cilin e kame takuar para ca kohesh sipase te cilite Shqiperia e Madhe perbehet 40 % qinde katolike dhe 40 %musliman.shifra te cilate dote ishine befasueshme per perpiluesit e "Cia World Factbok"Kjo eshte e qarte se ai ka dashte te hedhe poshte pozicionin serbe.Tregimete poetike serbe dhe shqiptare paraqesine shume kontradita,kryesisht sa i perkete emrite te heroite qe e ka vrar Muratin dhe sesi forcate osmane ishin fituese te betejes.Nderkaqe asnji autoritet historike nuk beshtete snjere nga keto te dhena.Ne epiken serbe heroi eshte serb i cili quhej Milosh Obiliqi i cili nga fillimi i se kaluarese dhe gjate fushbetejse ,edhe pase shperberjse se Jugosllavise, ika dhene"Madheshti kombite dhe historise se tij"Ndersa ne popullin shqiptar heroi njihet me emrin Millosh Kopiliqi nji shqiptare, i cili per shekuj me radhe ishte heroj i keti populli,qe u bo pjese e luftrave per lirine dhe mbrojtjen e kombit shqiptar.Ai deshmon nji identitet perendimor,qe tregon ate se qfare esht referuar si parateze gjate dominimite islam dhe konvertimit dhe nji figur plotesuse per heroin bashkohor te Kosoves Adem Jasharin,icili u vra ne luften e fundite ne Kosove,nji simbole i rezistences se kombite.Nderkaqe nji gje e till demantohet nga faktet te cilat jane te dokumentuar rrethe betejse se famshme te vitit 1389.

"Pergjate shekujve kane ekzistuar perpjekje anti-shqiptare mirpo populli shqiptar nuke eka kete problem pasi qe historikishte kaqen dhe eshte pjese e trevave te pushtuar nga ardhacaket"

Di Lellio ve piken ne polemikat mbi shenimet per Shqiperin ne "Enciklopedin Jugosllave"botuar ne Kroaci ne vitin 1980,pasi se ciles serbet prejardhjes e shqiptarve nuk i referohen ne formene reale duke u munduar qe te fshijne te verteten se populli shqiptare jane pasardhse se ilireve se lashte,Qe te zhdukin perpjekjen e dukshem se shqiptaret nuk jane popull historik dhe autoktone ne teritorin e Kosovese.Pothuajse 30 vjet me vone,nji betej e ngjajshme ka shperthyer si shkake i publikimite te "Enciklopedise maqedonase" e cila refrohen shqiptarve,qe perbejn nji te katertene e popullsis ne Maqidoni ,si "shiptar" nji terme qe populli shqiptar e konsiderojn nenqmues kur perdoret nga te jashtmite.Duke mos perfunduar me kaqe kete Enciklopedi atyre iu eshte referuar edhe me terme te tjere si "njerze primitiv qe esht nga malete"
Kryeministri i shqiprise e denoj kete veper si "raciste,antishqiptare nga fshqinjet e doktrinave tona (qe) jane te bazuar mbi nevojen per te gjetur nje identitet e tyre ,sepse ato histori,jane te pa verteta,false dhe konfrimojn se ata jane ne kerkime te identiteti te tyre.Nderkaqepopulli shqiptar nuk e ka kete probleme pasi qe historikisht kaqen dhe esht pjese e ktyre trevave te pushtuar nga ardhacaket"
Ne vitin 1990, nji mike u bashkua me mua ne Vjene per te udhtuar ne Hungari.Ajo pyeti,"Pse njerzite ketu nuk munde te largohen nga keto gjera dhe te bashkpunojn me njeri-tjetrin? Nderkaqe une ja ktheva "Nuk mundeme,per nje kohe kaqe te shkurtur ta shpjegoje nje gje te till"Sot pas nje kohe shume te gjate nga ajo diteende nuk mund shpjegoje nje gje te tille.Ana di Lellio esht marre me disa nga rastete,por ajo eshte e interesuar per ato qe vijne"projektin demokratike"te "rekonstruktimete te kredos kombtare"Njerzite e vullnetit te mire,jo gjithmon e gjejne kete ne gjdo vende,une mundem vetume tí uroj asaj fat.

Fegi a e ke LINKUN per kete faqe te ketij studiuesi, psh nga blogu i tij?

[Humanisti]

Who Killed the Sultan?
by Robert Murray Davis
7 December 2009

Translations of little-known Albanian oral epics add another dimension to the endless conversation over the Battle of Kosovo.


The Battle of Kosovo 1389: An Albanian Epic. Introduction by Anna Di Lellio; translations by Robert Elsie. I. B. Tauris, 2009.


Rudyard Kipling may have been right when he wrote that “There are nine and 60 ways of constructing tribal lays and every single one of them is right,” but as Anna Di Lellio shows in the masterly introduction to these translations of eight Albanian variants of the story of Sultan Murat and a Balkan Christian hero, there can be at least as many ways of understanding, interpreting, and using or misusing them.

Di Lellio, a sociologist, journalist, and university professor with extensive experience in Kosovo, thinks that some of those ways can be politically and psychologically damaging. She has several related purposes in her commentary on these poems sung by Albanian preservers of a centuries-old oral tradition, about (sometimes admittedly) legendary events grounded in the historical battle outside Pristina in 1389 that cleared the way for the Ottoman empire’s further expansion into the Balkans. First, and possibly least important for the general reader, is to present these poems, in facing pages of Albanian and English, to a broader audience. More broadly, she tries “to rescue them from marginalization as folklore, or from turning them into a new prison for collective memory,” managed by “memory entrepreneurs” with axes to grind. Given the complexities of Balkan history, the second is probably, and unfortunately, impossible, since many Serb commentators “have reduced Serbian history and politics to a story” in which facts must give way to “uninterrupted remembrance.”

CENTURIES OF CLAIMS AND COUNTERCLAIMS

Most important for the observer of contemporary politics is Di Lellio’s analysis of the significance for Albanians of the ways in which the story of Murat’s death helps to create a national narrative by establishing their nation, and more broadly their people, as a part of Balkan resistance against Turkish invasion and, by extension, as part of European Christendom – and, not incidentally, resident in Kosovo from prehistoric times. Strategically this is important because, she says, Serbs have used Albanian allegiance to Islam to support an exclusive claim to Kosovo that “goes almost always undisputed in western diplomatic and intellectual circles.” The counter-claim by a young Kosovar I recently met that his country (greater Albania?) is 40 percent Catholic, 40 percent Muslim – figures that would be a surprise to the compilers of the CIA World Factbook – is clearly an attempt to refute the Serb position.

The complementary Serbian and Albanian poetic narratives pose many contradictions, most obviously the name and nationality of the hero who killed Murat even as the Ottoman forces were victorious on the field of battle. No historical authority seems to support either side. In Serbian epics, he is a Serb called Milos Obilic and early in the last century and during and after the battles following the dissolution of Yugoslavia he “evoked a medieval past of national greatness.” In Albanian, the hero is named Millosh Kopiliq, an Albanian who was for centuries a local folk hero who became part of the national narrative during the Kosovan struggle for independence, useful as indicating a Western identity before what is referred to as the long parenthesis of Islamic domination and conversion, and a complement to the contemporary figure of the slain Kosovo Liberation Army commander Adem Jashari as a symbol of armed resistance.


Of much later date, this painting glorifies the Ottomans’ enemies in the
Battle of Kosovo even as it captures the convoluted course of that day’s events.

As might be expected in the Balkans, since we are dealing with human beings, neither side can fully agree among its own cohorts. Albanians are ambivalent about whether Islam is bad in the West/good, East/bad Manichean dichotomy or whether “multi-confessionalism” and religious tolerance (which much resembles indifference) is the more profitable stance, especially if it is vaguely Christian. Or, as De Lellio puts it, whether “Muslim identity … is conceived as foreign, or as constitutive of the nation.” At one point, there was some discussion in Kosovo about mass conversion to Catholicism, though it came to nothing. Especially in the period after 9/11 and other terrorist attacks, that discussion was likely, and perhaps calculated, to appeal to the European Union and the United States.

The Slav-Albanian battle over facts and interpretations extends far beyond the use and misuse of these epics from the oral tradition. Di Lellio points to the controversy over entries about Albania in the Enciklopedija Jugoslavije, published in Croatia in 1980, after which the Serbs demanded that the reference to Albanian descent from the ancient Illyrians be deleted in an obvious attempt to demonstrate the Albanians had no historical place in and therefore right to Kosovo. Almost 30 years later, a similar battle has erupted over the new Macedonian encyclopedia which refers to Albanians, who make up about a quarter of Macedonia’s population, as Shqiptars – a term that Albanians consider derogatory when used by outsiders – and as primitive people who came from the mountains.

The prime minister of Albania condemned “the racist, anti-Albanian doctrines of our neighbors [which] are based on the need to find an identity, because those who fake history just confirm that they are searching for their own identity. Albanians are not.” An Albanian rights group spokesman said the reference work “jeopardized interethnic harmony in Macedonia.” Cynical observers will be surprised that he has been able to find some. In any case, the offending entries will be deleted.

In the 1990s, a friend joined me in Vienna to travel to Hungary. She asked, “Why can’t these people over here just get along with each other?” “We’re only going to be here two weeks,” I said. “I can’t possibly explain it in that short a time.” More than a dozen years later, I still can’t. Anna Di Lellio deals with some of the causes, but she is really interested in furthering “the democratic project” of “deconstructing a national creed.” People of good will, not always easy to find in any region, can only wish her luck.

[Kreksi]

Me duket se e kemi lexuar kete shenim njehere...