Krishterimi - pa perandorine romake

[Seminarist]

Cfare do te kishte ngjare, nqs Krishterimi nuk do te ishte bere dot Fe shteterore prej shek.4?
Kjo pyetje shtrohet ne lidhje me dy format amorfe pak a shume qe mori krishterimi ne dy anet e perandorise te krishtere romake, asaj te perendimit, ku latinishtja, praktikticiteti, mentaliteti ligjor e organizativ latin, kulti i perandorit Hy bashke me senatin brenda qytetit te perjetshem (Romes), diktuan identitetin e kishes se perendimit, dhe lindjes, ku gjuha dhe kultura greke me qendra plurale, shpirti mistik filozofik e debatues, prania e perandorit, i dhane dalengadale forme krishterimit lindor, ashtu sic e kemi sot ne ortodoksi.

I pare nga ky ndikim i dukshem para-dhe jo-kristian i te dy llojeve te krishterimit, krishterimi i ketyre dy formave behet relativ, sepse perandoria romake, qofte edhe ajo e mevonshme ne formen bizantine mund edhe te mos ekzistonte dhe se ekzistenca e tyre nuk ka qene kusht per ekzistencen e krishterimit, lind pyetja se si do te kishte qene krishterimi pa keto ndikime?
Si rrjedhim, deri ne c'mase mund te demontohet krishterimi sotem i ketyre dy formave, aq sa ne menyre te ligjshme, pa prekur krishterimin, te arrije ne thelb te vet, aty ku te dyja bashkohen ne thelb te Besimit te Krishtere, duke lene menjeane ndasite qe erdhen si pasoje e te qenit pjese e ndasive te botes?


Jam i sigurte qe ne nuk e zgjidhim dot kete problem, prandaj me teper une po e parashtroj si ftese qe duke u perpjekur te arsyetojme te reflektojme se sa per gjetje zgjidhjeje.


Kuptohet qe nje teme e tille eshte e pershtatshme vetem per ata qe kane besimin e krishtere katolik dhe ortodoks. Megjithate, per aq kohe sa ka argumente te vlefshme, te gjithe mund te disktojne.

[alibaba]

Mendoj që do të mbetej thjesht një sekt jo i përhapur siç janë sot "Kapucarët e Jehovait".

Vetë legalizimi në shek.4 dhe dhënia e pushtetit kishës në shek.6 i dha asaj mundësinë që në shekujt e ardhshëm të kristianizojë popullësinë e Evropës, me ndihmën e forcës.

[iliria e para]

Eh te kishim pas fat e mos me i pa kurr ne keto vende "postieret" arabo/cifut.

[bjeshka1]

po a islamik mund te na tregoni ju edhe per Bing Bengun, edhe per Muhamedin se ku ndodhet tash, i dijme edhe ne keto me mire se ju.
Shkoni bre thenmi qafen nga keni ardhe ktu jemi ne arnautet.

[mesia4ever]

Mendoj që do të mbetej thjesht një sekt jo i përhapur siç janë sot "Kapucarët e Jehovait".

Vetë legalizimi në shek.4 dhe dhënia e pushtetit kishës në shek.6 i dha asaj mundësinë që në shekujt e ardhshëm të kristianizojë popullësinë e Evropës, me ndihmën e forcës.

Mendoni me thelle, mos i shihni gjerat siperfaqesisht bardh e zi.
Jo kishes, po sektit te rreme te 'katolicizmit' dhe 'ortodoksise' dhe vrasjes te te gjithe atyre qe nuk jane pajtuar me ta. Kisha e vertete nuk don pushtet dhe fame ne kete bote, vet Jezusi tha se mbreteria e Tij nuk eshte e kesaj bote por e botes se pertejme... 'me i ra trup' pra kjo ska te beje asgje me besimin krishter. Vet keto 'kisha' kane futur praktika pagane ne fene e tyre dhe rituale te pakuptimta keshtu qe nuk jane te verteta, e aq me keq qe mendojne se kane monopolin ne krishterim.

Tung

[alibaba]

Vet keto 'kisha' kane futur praktika pagane ne fene e tyre dhe rituale te pakuptimta keshtu qe nuk jane te verteta, e aq me keq qe mendojne se kane monopolin ne krishterim.

Sidoqoftë, nuk janë praktikat pagane ato që torturuan njerëzimin për 20 shekuj. Por është thelbi i krishterimit ai që torturoi njerëzimin.

[Seminarist]

Tema, ashtu sic e kam hapur une, ka tjeter drejtim. Nqs krishterimi lindor ortodoks dhe ai perendimor roman katolik, qe perbejne krishterimin e perandorise romako-bizantine, te pakten per pjesen e Europes kontinentale, do te zhvisheshin nga relativizmi qe iu mvesh si rezultat i te qenit pjese e boteve te ndryshme, do te arrinte te takonte njeri tjetrin ne thelb te besimit te vete, qe ne baze eshte i njejte. Ky demontim eshte i mundur. Pyetja eshte se ne deri ne c'mase eshte i tille?


Nderkohe, ju keni hapur tema krejt te reja. Iliria e Para eshte jashte stratosfere, si gjithmone. Iliria e ka thellesine e arsyetimit evangjelist. Do ti shkone shume te behej i tille.

Alibaba hap teme tjeter, por pa na sqaruar se per cfare konkretisht e ka fjalen kur thote se kisha mori pushtet politik saktesisht ne shek.6!!!
Nga Fete monoteiste abrahimike, Alibaba, cila eshte perhapur ne bote me me paqe, bazuar ne misionarizmin e paster fetar?


Ndersa Mesia4Ever eshte i destinuar si evangjelist te jete i standartit te tipit Iliria e Para por kesaj radhe besimtar!!!


Mesia4Ever, nqs katolicizmi dhe ortodoksia do te mund te quheshin si besimi i krishtere i nje bote qe beson se Zoti eshte zoteruesi i historise, evangjelizmi yt do te ishte besimi 'kristian' i nje bote me mentalitet ateist!!!

E kupton dot dallimin?

[alibaba]

Nga Fete monoteiste abrahimike, Alibaba, cila eshte perhapur ne bote me me paqe, bazuar ne misionarizmin e paster fetar?

Është e njëjta gjë sikur të pyetësh se "nga çetnikët serbë cili ka bërë më pak krime në Kosovë".

Pra fetë janë përhapur me dhunë, ose me forcë, ose duke shfyrtëzu injorancën e popullit mesjetar. Krishterimi nuk i nxirrte njerëzit nga injoranca, por vetëm sa e shfrytëzonte injorancën e tyre për kristianizimin e tyre. Kuptohet kjo ka ndodh në raste mët ë vogla, ndërsa në përgjithësi krishterimi është përhapur me dhunë, vrasje, etj.

[toni77_toni]

Është e njëjta gjë sikur të pyetësh se "nga çetnikët serbë cili ka bërë më pak krime në Kosovë".

Pra fetë janë përhapur me dhunë, ose me forcë, ose duke shfyrtëzu injorancën e popullit mesjetar. Krishterimi nuk i nxirrte njerëzit nga injoranca, por vetëm sa e shfrytëzonte injorancën e tyre për kristianizimin e tyre. Kuptohet kjo ka ndodh në raste mët ë vogla, ndërsa në përgjithësi krishterimi është përhapur me dhunë, vrasje, etj.

nc nc nc !!!!!!!!!!!!!!

"Për të pasur fryt të mirë, duhet ta keni pemën e mirë; në paçit pemë të keqe, ju do të keni fryte të këqija, sepse pema njihet prej frytit.

Gjarpërinj gjarpërinjsh! Si mund të flisni mirë, kur jeni të këqij? Sepse ç’ka zemra qet goja"!

Selam alibaba me 40 per mrapa!

[chino]

Cfare do te kishte ngjare, nqs Krishterimi nuk do te ishte bere dot Fe shteterore prej shek.4?
Kjo pyetje shtrohet ne lidhje me dy format amorfe pak a shume qe mori krishterimi ne dy anet e perandorise te krishtere romake, asaj te perendimit, ku latinishtja, praktikticiteti, mentaliteti ligjor e organizativ latin, kulti i perandorit Hy bashke me senatin brenda qytetit te perjetshem (Romes), diktuan identitetin e kishes se perendimit, dhe lindjes, ku gjuha dhe kultura greke me qendra plurale, shpirti mistik filozofik e debatues, prania e perandorit, i dhane dalengadale forme krishterimit lindor, ashtu sic e kemi sot ne ortodoksi.

I pare nga ky ndikim i dukshem para-dhe jo-kristian i te dy llojeve te krishterimit, krishterimi i ketyre dy formave behet relativ, sepse perandoria romake, qofte edhe ajo e mevonshme ne formen bizantine mund edhe te mos ekzistonte dhe se ekzistenca e tyre nuk ka qene kusht per ekzistencen e krishterimit, lind pyetja se si do te kishte qene krishterimi pa keto ndikime?
Si rrjedhim, deri ne c'mase mund te demontohet krishterimi sotem i ketyre dy formave, aq sa ne menyre te ligjshme, pa prekur krishterimin, te arrije ne thelb te vet, aty ku te dyja bashkohen ne thelb te Besimit te Krishtere, duke lene menjeane ndasite qe erdhen si pasoje e te qenit pjese e ndasive te botes?


Jam i sigurte qe ne nuk e zgjidhim dot kete problem, prandaj me teper une po e parashtroj si ftese qe duke u perpjekur te arsyetojme te reflektojme se sa per gjetje zgjidhjeje.


Kuptohet qe nje teme e tille eshte e pershtatshme vetem per ata qe kane besimin e krishtere katolik dhe ortodoks. Megjithate, per aq kohe sa ka argumente te vlefshme, te gjithe mund te disktojne.

Pershendetje,

edhe nje pjesemarres me teper ne keto garat tua per supozime te sakta.

Pyetjes se cfare do kishte ndodhur, nese Krishterimi nuk do ishte bere fe shteterore ne shekullin 4, mund t’i casesh nga disa perspektiva, apo t’i japesh pergjegjes intonacione te ndryshme, varet ne cilen shtytje bazon tema.

Mund te thuash, se nuk do kishin ndohur gjitha ato keqvajtje, qe kushtuan jeten e ndoshta miliona viktimave njerezore, dobesuan imazhin e Krishterimit dhe qe zgjaten deri ne epoken e krijimit te shteteve moderne. Ne kete pergjegje vihet intonacioni ne zhvillimet negative, ne pasojat njerezimshkaterruese, te cilat u mundesuan (sigurisht: vetem indirekt) me berjen e Krishterimit fe shteterore ne Rome ne shekullin 4, dhe me te cilat njeherit u arrit devijimi absolut nga mesimet e origjines se Krishterimit, pra ato te Krishtit, njeriut sinonim te dashurise ndernjerezore, dhe Apostujve te tij.

Mund edhe te pergjegjesh, se Krishterimi ndoshta atehere do ishte bere fe zyrtare ne ndonje shtet apo perandori tjeter, me ndoshta te njejtat pasoja apo keqvajtje. Sipas kesaj pergjegje intonacioni bie ne nihilizmin e pergjegjesit ndaj pyetjes, i cili pra beson se Roma eshte faktor i zevendesueshem nga cdo shtet apo perandori tjeter.

Por mund edhe te pergjegjesh, se Krishterimi do kishte ruajtur formen e tij origjinale, e cila eshte shuma e predikimeve te Krishtit dhe Apostujve. Nuk kishte pesuar "pasurim" nga paganizmi dhe kultura shtetudheheqese latine dhe greke. Nuk kishte pesuar nje renie te imazhit, te cilen ia shkaktuan keqvajtet e siperpermendura. Por ketu duhet menduar edhe aspekti pozitiv qe paten kultura latine dhe greke per Krishterimin. Krishterimi nuk do kishte njohur te njejten shpejtesi dhe mase te pehapjes se tij, sikur te mos ishin vene si vehikel ne sherbim te tij kulturat e mirezhvilluara te shkrimit dhe komunikimit me boten e dy popujve ne fjale. Europen nuk e kristianizuan predikimet apo "letrat" e Apostujve, por ato te autoreve latine dhe greke. Kjo vlen sidomos per latinet, te cilet perpos qe kishin nje pjese te konsiderueshme te Europes dhe popujve te saj nen pushtetin e tyre shteteror, ata ne keta popuj poashtu kishin perhapur gjuhen e tyre , duke krijuar ne kete menyre ne ta edhe "lexues dhe receptore" te shkrimeve te tyre. Ne kete pergjegje intonacioni bie mbi fatesine qe pati Krishterimi me pranimin e ti si fe shteterore ne Rome.

I pershtatet ndonjera nga keto alternativa pergjegjesh motivit tend te temes qe te thellohet me shume?

Ndersa pyetjen se sa mund te cbehet ndikimi greko-latin, kete pyetje e kisha deshiruar se pari te pergjegjur nga ti. Perparesia eshte e jotja, si i krishter.


*