Pergjigje ndaj atyre qe jane kundra Medh'hebeve.

[Acid_Burn]

Selamun ala ehlilsunneh

Ne vazhdim po paraqes disa materiale marre nga libri i dr. Ramadan Butit i titulluar "JOMEDH'HEBIZMI BIDATI ME I RREZIKSHEM QE KERCENON SHERIATIN ISLAM" do ju isha lutur te gjitheve te lexojne e te mos debatojne ne kete teme. Nese deshironi debat e hapim nje teme tjeter dhe e titullojme Debat rreth Librit te Butit ose dicka te ngjashme.

Ju falemnderit



Cfare thone ata qe jane nder te tjera edhe "JOMEDH'HEBISTA"

Autori i broshurës, studimin e tij e kishte filluar duke e sqaruar realitetin e imanit dhe të islamit. Për këtë si dëshmi kishte sjellë hadithin e Xhibrilit kur e kishte pyetur Muhamedin a.s. rreth islamit. Po ashtu hadithin: “Feja islame ngritet mbi pesë shtylla”.. Po ashtu hadithin ku ceket se një njeri erdhi te Muhamedi a.s. dhe i tha: “O i Dërguari i Allahut më trego një punë, të cilën nëse e punoj do të hyj në xhennet”? I Dërguari i Allahut iu përgjigj: “Të dëshmosh se nuk ka Zot tjetër pos Allahut ...” deri në fund të hadithit. Po ashtu hadithin ku thuhet se një njeri erdhi dhe e uli devenë e tij te xhamia e Pejgamberit a.s., mandej hyri në xhami dhe e pyeti për konditat më të rëndësishme të Islamit. Më pas, autori në bazë të këtyre argumenteve konstatoi se Islami nuk është më shumë se disa fjalë dhe disa dispozita, të cilat mund t’i kuptojë çdo beduin ose musliman. Këto dispozita janë aq të lehta saqë nuk ka nevojë të imitohet ndonjë imam ose muxhtehid.
Në fund, autori përfundoi duke konkluduar se medhhebet nuk janë diç tjetër përveç se mendime të dijetarëve dhe të kuptuarit e tyre në disa çështje, si dhe as Allahu xh.sh. e as i Dërguari i Tij nuk kanë obliguar që ndonjëri t’u përmbahet këtyre mendimeve. Në bazë të kësaj, imitimi i ndonjërit prej katër medhhebeve ose ndonjë medhhebi tjetër nuk është vaxhib e as mendub, si dhe muslimani nuk e ka për obligim që t’i përmbahet rregullisht ndonjërit prej tyre, bile ai person i cili rregullisht i përmbahet ndonjërit prej tyre në të gjitha çështjet, është fanatik, gabues dhe imitues i verbët si dhe është prej atyre që e kanë përçarë fenë dhe janë ndarë në grupacione. Argumenti i tij për këtë konkludim në mënyrë të shkurtër është se kapja për islamin, në esencë është kapje për Kur’anin dhe sunnetin, sepse ato dyja janë të pagabueshme, ndërsa imitimi i prijësve të medhhebeve do të thotë largim nga vendimi i Kur’anit dhe sunnetit në diç tjetër, e kjo do të thotë heqje dorë nga të imituarit e asaj që nuk gabon dhe kapja për atë që gabon (broshura: 6,7).
Pas kësaj, autori konkludoi se medhhebet janë gjëra të shpikura (bid’ate) të cilat kanë dalur në dritë pas shekullit të tretë të hixhretit. Pra, s’ka dyshim se ato janë në dalalet (të devijuara).. Më pas, autori pyet: vallë, a ekziston argument se njeriu pas vdekjes do të pyetet në varrë për medhhebin që i ka takuar?.
Më pas, autori përfytyron se katër medhhebet janë shpikur për të konkuruar me medhhebin e Muhamedit a.s. dhe thotë: “Medhheb i vërtetë, të cilin çdo musliman e ka për obligim ta imitojë është medhhebi i Muhamedit a.s., mandej medhhebi i hulefairr-rrashidinëve radijellahu anhum... Prej nga erdhën këto medhhebe të tjera, për çka u përhapën dhe për muslimanët u bë obligim imitimi i tyre? (broshura: 12).
Për të përforcuar mendimin e tij, ai citon nga Dehleviu se ai ka thënë: “Kush merrë të gjitha mendimet e ndonjërit prej katër imamëve e nuk bazohet në Kur’an dhe sunnet, e ka kundërshtuar ixhmain (konsenzusin e dijetarëve) dhe nuk është kapur për rrugën e muslimanëve”!!.
Më pas, sjell argumente dhe transmeton citate që sqarojnë se: muslimani nëse imiton ndonjë muxhtehid, nuk e ka për obligim që ta imitojë atë gjatë tërë jetës së tij. Po ashtu për atë person, i cili ka arritur në atë nivel që të kuptojë hukmin e ndonjë çështje nga Kur’ani dhe sunneti dhe t’i kuptojë argumentet e ndryshme, nuk lejohet që me inatë t’i përmbahet medhhebit që i takon, e ta kundërshtojë atë që e ka kuptuar nga Kur’ani dhe sunneti.
Më pas, autori ka bërë dallim mes nocioneve “teklid” dhe “ittiba’”, duke konkluduar se teklidi është i papranuar dhe i keq, ndërsa ittibai është i pranuar dhe i mirë. Sipas tij ittiba’ është që njeriu të pyesë rreth hukmit të Allahut dhe të Dërguarit të Tij, e jo të pyesë për ndonjë mendim tjetër dhe medhhebin e tij (f. 14,15).
Më pas, autori përfundon se nëse në disa çështje, janë transmetuar disa transmetime nga Muhamedi a.s. dhe nuk dihet se cilat janë më të hershme e cilat më të vonshme dhe nuk dihet se cila prej tyre është deroguese, atëherë ke për obligim që t’i praktikosh të gjitha, herë vepron me njërin transmetim e herë me tjetrin. Më pas sqaron se lindja e këtyre medhhebeve të ndara ka qenë për shkak se nuk iu kanë përmbajtur këtij parimi!!.. (f. 17).
Autori përsëri kthehet dhe e përsërit atë që e kishte thënë më parë se muxhtehidi mund të gabojë dhe mund ta qëllojë, për këtë edhe nuk lejohet imitimi i tij, ndërsa Muhamedi a.s. është i pagabueshëm dhe për këtë nuk lejohet të hiqet dorë prej tij. Këtë mendim të tij e ka përforcuar me argumente të ndryshme që ndalojne inatin për ndonjë medhheb kundër argumentit të qartë nga Kur’ani dhe sunneti, të cilin e ka mësuar imituesi dhe plotësisht e ka kuptuar.
Autori më pas kishte përsëritur se kapja e një personi për një medhheb të caktuar është bid’at (risi). Ai konfirmon se të gjithë sahabët kanë nxjerrë dispozita drejpërdrejtë nga Kur’ani, sunneti dhe ixhmai i tyre, në mungesë të argumentit. Mandej pas shekullit të tretë hixhri ka lindur bid’ati i kapjes për ndonjë medhheb dhe teklidi (imitimi). Autori, imituesit e medhhebeve i ka përshkruar si gomarë të trentë dhe i cilëson si fanatikë dhe të afërmit e shejtanit (f.24,25).
Pastaj ofendon ata persona të cilët i konsiderojnë tekstet e imamëve të tyre më të vlefshëm për imitim se sa tekstet kur’anore. Si dëshmi për këtë sjell tekste të shumta nga vetë thëniet e imamëve muxhtehidë të cilët ndalojnë që njeriu të fanatizohet për medhhebin e imamit të tij, nëse është në kundërshtim me ndonjë argument nga Kur’ani dhe sunneti, nëse ai e ka kuptuar mirë. Me këto tekste ai bën një lidhshmëri mes tyre dhe qëndrimit të tij, se është haram imitimi i një medhhebi të caktuar (f. 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34).
Në fund autori kërkon prej të gjithë muslimanëve që të merren me studimin e Kur’anit dhe sunnetit për të nxjerrë dispozitat drejtpërdrejt prej tyre, duke konkluduar se arritja e një gjëje të tillë është e lehtë dhe se nuk ka nevojë për lodhje, sepse njeriu në duart e tij nuk duhet të ketë më shumë se këto libra: Muvetta’ të imam Malikut, dy sahihet e Buhariut dhe Muslimit, Sunenin e Ebu Davudit, Xhamiun e Tirmidhiut dhe Nesaiut (f. 40).
Më pas, autori bën një përzierje mes argumenteve të shumta që ndalojnë nga fanatizmi i atij dijetari që njeh argumentet për ndonjë çështje që të imitojë imamin e tij, edhe pse kundërshtohet me argumentin dhe qëndrimin e tij që ndalon rreptësisht që njeriu t’i përmbahet një medhhebi të caktuar. (f. 40 dhe ato që e pasojnë).
Autori preferon lexuesit që të lexojë librin “Mukaddimetu Ibn Haldun” duke pretenduar se është i dobishëm, ku ka përfunduar se lindja e medhhebeve dhe përhapja e tyre ka qenë për shkak të politikave tirane dhe sundimit të të huajve (joarabëve) që kishin qëllime për sundim.
Kjo ishte përmbajtja e broshurës në mënyrë të shkurtër. Kjo broshurë në të gjitha kapitujt dhe tekstet e ndryshme të cituara, ka për qëllim të vërtetojë se kapja e cilitdo musliman për ndonjërin prej katër medhhebeve është haram dhe se imitimi i njërit prej tyre rregullisht konsiderohet dalalet dhe kufër si dhe konsiderim i njerëzve zotëra në vend të Allahut. Po ashtu ky musliman ka për obligim që dispozitat t’i nxjerrë drejtëpërdrejtë nga Kur’ani dhe sunneti, e nëse nuk ka mundësi, atëherë duhet të transferohet prej një medhhebi në tjetrin, duke marrë herë nga njëri, herën tjetër nga tjetri dhe herave tjera nga i treti dhe kështu me radhë.
Autori i broshurës merr fjalët e imamëve që ndalojnë fanatizmin ndaj medhhebeve si argument për qëndrimin e tij.
Autori i kësaj broshure në këtë kontekst i përzien çështjet që i pranojnë të gjithë dijetarët me ato të cilët nuk i thotë asnjë musliman.
Argumentet e llojit të parë i përdor si argument për supozimet e tij. Në kohë kur ai është duke hulumtuar në një temë shkencore që duhet të bazohet në argumente dhe ixhtihad, ka pasur për obligim që të përcaktohet në pikën boshte me të cilën nuk pajtohet. Mirëpo, ai këtë nuk e bëri.
Pra, është obligative për ne, para se të zhytemi në diskutim me autorin, ta bëjmë atë që nuk e bëri ai e të përqëndrohemi në pikën që nuk jemi të të njejtit mendim. Në fillim duhet t’i cekim pikat të cilat i pranojmë ne, ai dhe të gjithë muslimanët, që të mos i bëjmë lëndë studimi, të mos humbim kohë me to e as të mos na pengojnë në pikat që nuk jemi të të njëjtit mendim dhe që kërkojnë studim dhe hulumtim.



VAZHDON....

[Acid_Burn]

ÇSHTJE TË PADISKUTUESHME

Ekzistojnë disa çështje të padiskutueshme që i pranojnë të gjithë. Këto çështje është patjetër që t’i largojmë nga tema e hulumtimit dhe se nuk marrin pjesë në qëndrimin e tij për të cilën e shkroi autori broshurën e vet.

Çështjet të cilat nuk pranojnë diskutim janë:

E para: Imituesi i ndonjërit prej medhhebeve, nuk është i obliguar me ndonjë argument, që vazhdimisht ta imitojë atë e as që ka diçka që e ndalon atë që të kalojë prej një medhhebi në tjetrin. Ekziston konsenzus nga ana e muslimanëve se imituesi ka të drejtë të imitojë kë të dojë prej muxhtehidëve nëse është vërtetuar realiteti i medhhebit të tij. Ai ka të drejtë që çdo ditë ta imitojë ndonjërin prej imamëve të katër medhhebeve. Nëse në disa periudha shohim se dikush e ka parë jo të arsyeshme që të kalojë prej një medhhebi në tjetrin, ajo është fanatizëm për të cilën të gjithë muslimanët janë të mendimit se është i papranueshëm.

Është e qartë për çdo studiues se kjo çështje e padiskutueshme nuk është e njëjtë me atë që thuhet se imituesi nuk ka të drejtë që t’i përmbahet gjithnjë një medhhebi të caktuar, por, duhet ta ndryshojë atë.

E dyta: Imituesi nëse përfiton njohuri të mjaftueshme rreth ndonjë mes’ele (çështje), duke i njohur argumentet nga Kur’ani, sunneti dhe bazat e ixhtihadit, atëherë e ka për obligim që të lirohet prej medhhebit të imamit të vet dhe se i bëhet haram imitimi në atë çështje, përderisa ka mundësi që të bëjë ixhtihad duke u bazuar në fuqinë e tij shkencore që e posedon. Për këtë çështje ekziston konsenzus nga dijetarët islam, bile edhe nga vet imamët e medhhebeve. Në këtë rast është plotësisht normale që atij t’i ndalohet që t’i përmbahet mendimit të imamit e të lë anash ixhtihadin e tij në atë mes’ele për të cilën është thelluar në hulumtim dhe ka kuptuar mirë argumentet dhe bazat e saj. Nëse shohim se në disa periudha të fundit gjenden persona fanatikë që kundërshtojnë këtë të vërtetë dhe dalin nga ixhmai i muslimanëve, ajo është një dukuri që duhet hequr dorë plotësisht prej saj.

Po ashtu është e njohur për çdo hulumtues se kjo çështje e padiskutueshme nuk do të thotë në asnjë mënyrë se duhet kërkuar prej mukal-lidit (imituesit), i cili nuk i njeh argumentet e dispozitave që të heq dorë nga imitimi e të mbështetet drejtëpërdrejtë në argumentet e Kur’anit dhe të sunnetit.

E treta: Se të gjithë imamët e katër medhhebeve janë në rrugë të vërtetë dhe të pranuar. Nga kjo nënkuptohet se ixhtihadi i tyre arsyeton veprimtarinë e tyre te Allahu xh.sh. në çështjet që pranojnë ixhtihad, nëse nuk e kanë qëlluar realitetin e hukmit, të cilin e ka dëshiruar Allahu për robërit e Tij. Pra, ai duhet të vazhdojë të ecë në bazë të asaj që e ka arritur me ixhtihadin e tij.

Prej këtu mund të kuptojmë se imitimi i imituesit cilindo prej tyre, konsiderohet kapje për një gjë të vërtetë. Mirëpo, ky person i cili ka zgjedhur që të imitojë njërin prej këtyre medhhebeve, nuk duhet në asnjë mënyrë të mendojë se të tjerët janë në gabim. Ekziston konsenzus i dijetarëve se personit që i takon medhhebit hanefij për shembull, i lejohet të falet pas personit që i takon medhhebit shafiij ose malikij dhe e kundërta.

Kohëve të fundit në disa vende, disa grupe njerëzish kanë shpikur diçka që kundërshton këtë të vërtetë që e pranuan të gjithë. Mirëpo, edhe kjo po ashtu është pjesë e fanatizmit të keq që nuk ka vend në fe, dhe se muslimanëve duhet t’u tërhiqet vërejtja që të mos bien në të. Ndarja e mihrabeve nëpër xhamia dhe emërtimi i secilit mihrab në emër të ndonjërit prej katër medhhebeve është mënyra më e keqe që përshkruan formën e grupacioneve të pakuptimta. Atë që e bëjnë disa njerëz të thjeshtë, të cilët skajohen në ndonjë skaj të xhamisë , në kohë kur para syve të tyre falet namazi me xhematë dhe ai nuk falet pas tij, vetëm e vetëm sepse imami nuk është i medhhebit të tij dhe pret që të vijë imami që i takon medhhebit të tij sepse ai nuk falet përpos pas tij dhe ka bindje se namazi nuk pranohet pas dikujt tjetër. Them, kjo dukuri që është përhapur te një numër i madh i njerëzve të thjeshtë ose te disa dijetarë të vegjël, nuk mbështetet në asnjë bazë prej bazave të fesë. Ixhmai i dijetarëve dhe i imamëve në gjitha kohët është kundër këtij qëndrimi. Ajo që çon njerëzit të kapen për këtë traditë, është njëra prej dy gjërave: fanatizëm i paarsyeshëm dhe "dobia” e disa njerëzve, të cilët kanë trashëguar këto punë dhe janë mësuar materialisht të përfitojnë prej tyre.

Këto tri çështje janë të pranuara nga të gjithë dijetarët në të gjitha kohët, çështje të cilat i kanë regjistruar dhe theksuar dijetarët -Allahu i mëshiroftë- në librat e tyre. Të gjitha tekstet që i ka theksuar autori i broshurës nga Ibnul-Kajjimi, El-Izz ibn Abdus-Selami, Shah Dehleviu e të tjerë, sillen rreth këtyre tri çështjeve. Në këto çështje askush nuk i ka kundërshtuar, as që e ka atë të drejtë që t’i kundërshtojë.

Sikur autori i broshurës të përqëndrohej në këto çështje e të përcjellte metodologjinë e këtyre imamëve, duke i kundërshtuar ata fanatikë që bëjnë vepra të pakuptimta, do ta kishim pranuar broshurën e tij me plot nderë dhe respekt e as nuk do të kishim mundësi që ta kundërshtojmë atë.

Mirëpo, studiuesi këto citate dhe argumente i mori dhe i përdori në vende që nuk kanë të bëjnë fare me to, duke përfunduar në bazë të këtyre argumenteve që ndalojnë kundërshtimin e këtyre çështjeve të pranuara nga të gjithë si argumente se është haram imitimi i njërit prej katër medhhebeve për cilindo person qoftë. Ku është kjo me atë?!

Për këtë, vetë argumentet e tij kanë kundërshtuar qëndrimin e tij. Ai për qëndrimin e tij ka sjellur për argument fjalët e El-Izz ibn Abdis-Selamit, ndërsa El-Izz ibn Abdis-Selami i takon medhhebit shafiij. Ka sjellur për argument fjalët e El-Kemal ibnul-Hummamit i cili i takon medhhebit hanefij. Ka argumentuar me fjalët e Ibnul-Kajjimit i cili i takon medhhebit hanbelij. Ka argumentuar me fjalët e Dehleviut i cili i takon medhhebit hanefij. Autori, qëndrimin e tij, se është haram imitimi i një medhhebi të caktuar e ka argumentuar me fjalët e këtyre dijetarëve, të cilët ata vetë i takojnë ndonjërit prej medhhebeve, për të cilën autori thotë se është haram!!.


vazhdon...

[Acid_Burn]

RISITË QË I SJELL AUTORI I BROSHURËS

argumentet e tij dhe përgjigjja jonë ndaj tyre-

Tash, pasi që prej temave të broshurës larguam çdo gjë që nuk merr pjesë në çështjen diskutabile, si dhe larguam të gjitha tekstet që i kanë thënë thënësit e tyre për të vërtetuar gjëra që i pranojnë të gjithë dhe nuk kundërshton askush, pas gjithë kësaj gjejmë një supozim (da’va) të rrezikshëm dhe të ri, gjë të cilën e ka pasur për qëllim autori. Ky supozim thotë: se muslimani në çfarëdo gjendje qoftë, e ka haram (të ndaluar) të imitojë një medhheb të caktuar prej katër medhhebeve. Nëse ai e bënë këtë, atëherë ajo konsiderohet fanatizëm i verbër dhe humbje e qartë, si dhe ata që e kanë bërë këtë janë të cilët e kanë përçarë fenë e vet dhe janë ndarë në grupacione (f. 7).

Le ta nxjerrim në shesh realitetin e këtij supozimi si dhe të pyesim për argumentin dhe bazën e tij, pasi që larguam prej tij mbulesën që fshehej pas saj. Mbulesën e atyre tri çështjeve të pranuara nga të gjithë dijetarët dhe argumentet e tyre. Këto çështje nuk kanë të bëjnë as për së afërmi e as për së largu me këtë supozim. Zotërinjtë e këtij supozimi nuk kanë të drejtë që të huazojnë asgjë prej argumenteve të këtyre tri çështjeve, për të përforcuar dhe për ta argumentuar atë.

Cilët janë argumentet mbi të cilat është mbështetur autori i broshurës për supozimin e tij?

Argumentet e tij në mënyrë të shkurtër përfshihen me sa vijon:

Argumenti i parë: Supozimi se feja islame nuk është më shumë se disa dispozita të fiksuara dhe të lehta që mund t’i kuptojë çdo beduin ose musliman. Argument për këtë supozim ka sjellur hadithet që i ka cekur (f. 5,6). Po ashtu medhhebet nuk janë më shumë se mendimet e dijetarëve dhe të kuptuarit e tyre ndaj disa çështjeve dhe se as Allahu xh.sh. e as i Dërguari i Tij nuk e kanë obliguar asnjë njeri që t’i imitojë ato.

Themi: Sikur të ishte e vërtetë se dispozitat e islamit janë të përmbledhura në ato çështje të numruara të cilat Muhamedi a.s. ia tregoi beduinit, atëherë nuk do të kishte nevojë që koleksionet sahih (të vërteta) të muhaddithinëve dhe mesanidet të jenë të mbushura përplot me mijëra hadithe që përfshijnë dispozita të ndryshme që kanë të bëjnë me jetën e muslimanit. Po ashtu, nuk do të kishte nevojë që Muhamedi a.s. të qëndrojë në këmbë me orë të tëra dhe ditë me radhë, për t’ia mësuar delegacionit të Thekifit dispozitat e islamit dhe obligimet e Allahut, me ç‘rast nga lodhja herë mbështetej në njërën këmbë e herë në tjetrën.

Të mësuarit e fesë islame dhe konditat e tij nga Muhamedi a.s. është tjetër, ndërsa të mësuarit e mënyrës së zbatimit të këtyre konditave është diçka tjetër. E para nuk ka nevojë për më shumë se disa minuta, ndërsa e dyta ka nevojë për mund, mësim dhe përvojë të madhe.

Për këtë arsye shohim se këtyre delegacioneve islame të cilët, për të kuptuar konditat e islamit në mënyrë globale nuk kishin nevojë për më shumë se disa minuta, u dërgoheshin njerëz më të afërt prej shokëve të Muhamedit a.s. që të qëndrojnë në mesin e tyre dhe t’ua mësojnë dispozitat e ndryshme islame dhe obligimet e tij. Kështu Halid ibn Velidin e ka dërguar në Nexhran, Ali ibn Abu Talibin, Ebu Musa El-Esh’ariun dhe Muadh ibn Xhebelin në Jemen, Othman ibn Ebil-As në Thekif. Të gjithë ata i ka dërguar që t’ua mësojnë islamin atyre njerëzve të ngjashëm si beduini, me të cilin autori i broshurës argumenton se e ka kuptuar shumë shpejt islamin. I ka dërguar që gjerësisht t’ua mësojnë dispozitat e sheriatit, krahas asaj që vetë Muhamedi a.s. e ka kryer obligimin e sqarimit dhe të arsimimit.

Po, në fillim të islamit, problemet të cilat kërkonin zgjidhje dhe sqarim të dispozitave nga islami ishin të pakta, për shkak të ngushtësisë së vendeve islame dhe thjeshtësisë së muslimanëve në atë kohë. Mirëpo, këto probleme u shtuan shumë, pas zgjerimit të shtetit islam dhe lindjes së shumë traditave dhe interesave që nuk ishin më parë. S’ka fjalë se për gjitha këto probleme, ekzistojnë dispozita, pa marrë parasysh se burimi i këtyre dispozitave është ajet Kur’anor, hadith në sunnet, ixhma’ i ummetit islam ose nga kijasi (analogjia). Gjitha këto burime janë prej thelbit të islamit dhe se hukmi i Allahut nuk është diç tjetër përpos asaj që na ka udhëzuar ndonjëri prej këtyre burimeve, sipas kushteve të caktuara në të kuptuarit, në klasifikim dhe mënyrën e nxjerrjes së dispozitave prej tyre.

Atëherë, si mund të bëhet ndarje mes islamit dhe asaj që e kanë nxjerrur imamët e katër medhhebëve dhe të tjerët prej këtyre burimeve themelore të islamit?!. Si mund të thotë autori i broshurës: “Se medhhebet nuk janë diç tjetër pos mendime të dijetarëve dhe të kuptuarit e tyre në disa çështje, si dhe as Allahu xh.sh. e as i Dërguari i Tij nuk kanë obliguar që ndonjëri tu përmbahet këtyre mendimeve”.

Kjo është e njejta të cilën e ka thënë -me inat dhe urrejtje- orientalisti gjerman Shaht, i njohur për nga armiqësia dhe urrejtja ndaj islamit. Ai thotë: “Fikhu islam, të cilin e kanë shkruar imamët e medhhebeve nuk është diç tjetër përpos një vepër juridike që e kanë shpikur mendë të juristëve të dalluar, që më pas ia kanë bashkëngjitur Kur’anit dhe sunnetit”. Ky libër është libër numër një që universitetet e Evropës ia mësojnë studentëve të vet.

Sikur fjala e autorit të broshurës dhe orientalistit gjerman Shaht të jetë e vërtetë, atëherë, kjo do të thotë se sipas sheriatit nuk jemi të obliguar t’i përmbahemi shumicës së dispozitave të së drejtës familijare, sepse ato nuk janë diç tjetër pos mendime dhe ixhtihade të imamëve të medhhebëve, për të cilat as Allahu e as i Dërguari i Tij nuk kanë obliguar që ndonjëri t’u përmbahet atyre, sipas mendimit të autorit të broshurës.

Po ashtu, sipas sheriatit nuk jemi të obliguar që t’i përmbahemi të së drejtës civile islame, që mund në të ardhmen ta përpilojë një grup prej dijetarëve, sepse shumica e dispozitave të tij janë mendime dhe ixhtihade, të cilat as Allahu e as i Dërguari i Tij nuk na kanë obliguar që t’i përmbahemi!!.

Atëherë, si mund të themi se Islami është fe dhe shtet?!. Pra, për çka nuk vërejmë gabimin tonë e të shpallim se Islami është vetëm fe.

Muhamedi a.s. fiseve dhe vendeve të ndryshme ua dërgonte shokët më të aftë të tij, të cilët dalloheshin për nga aftësia, të kuptuarit dhe nxjerrjen e dispozitave nga burimet bazë. I obligonte ata që t’ua mësojnë njerëzve dispozitat e islamit si dhe hallallin e haramin. Ekziston konsenzus i ummetit se ata burra bënin ixhtihad në raste kur u mungonte argument i qartë nga Kur’ani dhe sunneti, dhe se Muhamedi a.s. e pranonte ixhtihadin e tyre.

Transmeton Ebu Davudi dhe Tirmidhiu nga Shu’beja, se Muhamedi a.s. kur dërgoi Muadhin në Jemen, i tha: “Si do të veprosh nëse kërkohet prej teje të gjykosh”? Tha: Do të gjykoj me atë që gjendet në Librin e Allahut (Kur’anin). Tha: “Nëse nuk gjendet në Librin e Allahut”? Tha: Me sunnetin e të Dërguarit të Allahut. Tha: “Po nëse nuk gjen në sunnetin e të Dërguarit të Allahut”? Tha: Bëj ixhtihad e nuk lë mangu. Tha Muadhi: I Dërguari i Allahut më ra në gjoks dhe tha: “Falënderoj Allahun xh.sh., i Cili udhëzoi të dërguarin e të Dërguarit të Allahut në atë mënyrë që pajton të Dërguarin e Allahut”.

Në këtë hadith shohim ixhtihad dhe forma të të kuptuarit prej dijetarëve të sahabëve, ku gjykonin me to mes njerëzve, me pëlqim dhe vendim nga vetë Muhamedi a.s. Pra, si mund të thuhet për to: “se janë ixhtihade dhe kuptime, për të cilat as Allahu xh.sh. e as i Dërguari i Tij nuk kanë obliguar që ndonjëri t’u përmbahet atyre”?!.

Pra, dispozitat e islamit nuk janë aq të lehta për t’u kuptuar e as të pakta në numër siç paramendon autori i broshurës, duke argumentuar me hadithet që dhamë shenjë për to. Por, ato janë të gjera dhe gjithëpërfshirëse saqë përfshijnë çdo gjë që ka të bëjë me jetën individuale dhe shoqërore, në raste dhe gjendje të ndryshme. Të gjitha këto dispozita kanë mbështetje në Kur’an dhe sunnet, qoftë me kuptim të qartë dhe të drejpërdrejt ose me anë të të hulumtuarit dhe të ixhtihadit. Me cilëndo prej këtyre dy mënyrave që ta kuptojë muslimani hukmin, ai për të konsiderohet hukmi i Allahut dhe nuk lejohet të heqë dorë prej tij. Po ashtu, ky hukm konsiderohet hukmi i Allahut edhe për atë person që kërkon fetva prej tij. Përndryshe, nëse nuk është kështu, atëherë dërgimet e shokëve të tij nëpër fise dhe vende të ndryshme që i bëri Muhamedi a.s. do të ishin të pakuptimta dhe ata njerëz do të kishin të drejtë që të thonë: As Allahu e as i Dërguari i Tij nuk na kanë obliguar që t’i përmbahemi ixhtihadeve tuaja!.

vazhdon...

[Acid_Burn]

Argumenti i dytë:

Në esencë, kapja për islam do të thotë kapje për Kur’anin dhe sunnetin, ku që të dyja janë të mbrojtura prej gabimit, ndërsa imitimi i imamëve të medhhebeve do të thotë heqje dorë nga ajo që nuk gabon dhe kapje për atë që gabon. (broshura: f. 8,12).
Në lidhje me këtë fjalë të çuditshme themi: kujt po i drejtoheni me këtë argument?. Nëse ata janë të cilët posedojnë aftësi për të kuptuar dispozitat drejpërdrejtë nga Kur’ani dhe sunneti, pa ndërmjetësimin e ndonjë muftiu apo imami, atëherë argumenti juaj është i vërtetë, sepse ky person nuk ka nevojë të imitojë thëniet e dijetarëve, përderisa ai ka aftësi për të kuptuar drejpërdrejtë fjalët e Allahut dhe të Dërguarit të Tij. Vetëmse siç e sqaruam më parë, kjo është jashtë temës për të cilën jemi duke diskutuar dhe hulumtuar,. Nuk ka në mesin e muslimanëve, në të kaluarën dhe të tashmen, dikush që u kundërshton në këtë çështje.
Mirëpo, nëse me këtë fjalë i drejtoheni popullatës së thjeshtë dhe atyre që nuk posedojnë aftësi për t’i nxjerrë dispozitat drejtëpërdrejtë prej argumenteve, atëherë me të vërtetë kjo është fjalë e çudithshme që nuk përmban asnjëlloj kuptimi.
“E pagabuar”, në fjalët e Allahut është ajo që Allahu e dëshiron prej fjalëve të Tij. “E pagabuar”, në sunnet është ajo që e dëshiron i Dërguari i Allahut prej sunnetit të tij. Ndërsa, të kuptuarit e njerëzve prej Kur’anit dhe sunnetit është e pamundur që të jenë të mbrojtura prej gabimit, pa marrë parasysh se ata njerëz a janë muxhtehidë, dijetarë apo injorantë. (Në përjashtim nëse ekziston ndonjë tekst nga Kur’ani apo sunneti që ka kuptim të prerë dhe se personi që hulumton në këtë tekst është njohës i mirë i gjuhës arabe, atëherë mbrojtja e të kuptuarit të tij prej gabimit nuk është nga vetë ai, por nga qenia e tekstit me kuptim të prerë). Nëse mënyra e nxjerrjes së dispozitave nga Kur’ani dhe sunneti është të të kuptuarit, ndërsa të të kuptuarit është vetëm një tentim që nuk është i pagabuar, në përjashtim të formës që e cekëm, atëherë çka është dallimi mes tentimit të një injoranti që të kuptojë dhe tentimit të një muxhtehidi, me dallim që tentimi i injorantit të jetë më larg mbrojtjes se sa tentimi i muxhtehidit?!. Çfar kuptimi ka kërkesa e injorantit për të hedhur imitimin duke argumentuar se Kur’ani është i mbrojtur prej gabimit ndërsa imami muxhtehid i pambrojtur?!. Sikur injorantit ose njeriut të thjeshtë t’i mundësohej që të nxjerrë prej teksteve kur’anore kuptimin e mbrojtur prej gabimit, që në të njejtën kohë është edhe dëshira që Allahu e ka në diturinë e Tij, atëherë nuk do të kishte nevojë që njerëzit qysh prej herët të ndaheshin në injorantë dhe dijetarë, imitues dhe muxhtehidë?!.
Po më duket sikur se autori i broshurës po parafytyron se medhhebet e imamëve, ixhtihadet e tyre janë duke i nxjerrur nga ndonjë burim tjetër jashtë Kur’anit dhe sunnetit. Pra, ato janë medhhebe të pavarura nga medhhebi i Muhamedit a.s., që janë shpikur për të garuar me të. Ai pra, dëshiron që t’ua tërheqë vëmendjen atyre që janë të mashtruar me këto medhhebe dhe të pranojnë medhhebin e vërtetë. Si argument për këtë sjellë, se medhhebet janë të pambrojtura prej gabimit, ndërsa medhhebi i Muhamedit a.s. është i mbrojtur. Si po e lini atë që është i pagabuar dhe po kaloni në atë që është i gabuar?. Mendo sa të duash në kuptimin e këtij argumenti, por pasha Allahun nuk do të mund të gjeshë diç që mund të kuptohet.


vazhdon....

[Acid_Burn]

Argumenti i tretë:

Nuk ekziston asnjë argument që vërteton se pas vdekjes, njeriu në varr do të pyetet për medhhebet!. (f. 10).

Ky argumentim sqaron -siç po e sheh- se autori i broshurës ka bindje se peshoja, me të cilin dihen obligimet, me të cilat Allahu e ka obliguar njeriun, është pyetjet e dy melekëve në varr. Çdo gjë që do të pyesin dy melekët në varr, për të është obligim me të cilin është i angazhuar njeriu, ndërsa atë që nuk do ta pyesin nuk është obligative!.

Nuk e di, a është vërtetuar në ndonjë burim prej burimeve të besimit islam se dy melekët do ta pyesin të vdekurin për borxhet që ua ka njerëzve, për shitblerjet që nuk kanë qenë të drejta, për lënien pas dore të edukimit të familjes dhe të femijëve ose për kohën që e ka kaluar në dëfrim?!.

Nëse ekziston ndonjë argument që vërteton se dy melekët do ta pyesin të vdekurin për këto gjëra dhe të ngjashme me to, atëherë do të mund të shohim se a do ta pyesin melekët se për çka e ka imituar medhhebin e shafiiut e nuk ka bërë vetë ixhtihad, si dhe për çka ka imituar rregullisht vetëm një medhheb e nuk e ka ndryshuar? Nëse dy melekët do ta pyesin për këtë, atëherë dëshmoj se autori i broshurës është në të drejtë dhe dëshmoj se unë dhe të gjithë hulumtuesit dhe dijetarët e tjerë kemi qenë në gabim kur kemi menduar se pyetjet e dy melekëve përfshijnë parimet kryesore të islamit të përmbledhura në disa pyetje të numëruara, siç është vërtetuar në hadithe të vërteta. Atëherë, është e domosdoshme që roli i melekëve me të vdekurin të jetë rol gjithëpërfshirës dhe në mënyrë të hollësishme!.

Mirëpo, unë vazhdoj të them siç thonë të gjithë dijetarët dhe muslimanët, se obligimet që i bartin muslimanët mbi supet e tyre në këtë botë janë shumë më të mëdha se sa të përfshihen në pyetjet e dy melekëve që ua bëjnë atyre në varr.

Gjithashtu, këtij argumenti të tretë nuk mund t’i gjeshë asnjë kuptim të qartë, përpos nëse paramendon përsëri se autori i broshurës ka bindje se medhhebet e imamëve në të kuptuarit e dispozitave të sheriatit prej Kur’anit dhe sunnetit janë medhhebe që garojnë me medhhebin e Muhamedit a.s. Ata imamë pra (sipas autorit të broshurës) kanë ardhur që ta zënë vendin e tij dhe të garojnë me të. Në këtë rast është plotësisht normale se dy melekët të vdekurin do ta pyesin për qëndrimin e tij ndaj këtij njeriu që është i dërguar tek ata, do të thotë ndaj Muhamedit a.s., e nuk do ta pyesin për diçka prej medhhebeve tjera, të cilat kanë lindur më pas.

Kërkoj prej lexuesit që të mos mendojë se këto fjalë jam duke i trilluar me qëllim që të nënçmoj autorin. Vallahi kjo është që e kam kuptuar unë prej fjalëve të tij dhe çdo person që thellohet në mendime rreth tyre. Njeriu në mënyrë shumë të qartë këtë e ka thënë në fjalën e tij kur thotë: dije se medhheb i vërtetë që është për obligim të imitohet dhe të përcillet është medhhebi i Muhamedit a.s. Ai është imami më i madh që duhet të imitohet. Mandej, medhhebi i hulefairrashidinëve radijellahu anhum. Nuk jemi të urdhëruar që të imitojmë asnjë njeri në mënyrë konkrete në përjashtim të Muhamedit a.s. Allahu xh.sh. ka thënë:

{وَ ما آتاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا} “Çka t’ju jep Pejgamberi, atë merrnie e çka t’ju ndalojë, përmbaniu” Si dhe Muhamedi a.s. ka thënë: "عَلَيْكُمْ بِسُنَّتِي وَ سُنَّةِ الْخُلَفَاءِ الرَّاشِدِينَ" “Jeni të obliguar me sunnetin tim dhe sunnetin e hulefairrashidinëve” (f. 12).

A nuk shihet qartë nga kjo fjalë, se autori i broshurës paramendon se ekzistojnë disa medhhebe të cilat kanë lindur gjatë historisë, ku secila prej tyre i thërret njerëzit që të kapen për to dhe se medhhebi i vërtetë në mesin e tyre është medhhebi i Muhamedit a.s., ndërsa të tjerat nuk janë të vërteta!.

Ti, o lexues i nderuar, sado që njohuria yte të jetë e vogël dhe e dobët rreth të drejtës së sheriatit islam, a është e mundur që të gjitha të vërtetat të shlyhen prej teje e në vend të saj të kuptosh këtë kuptim të çuditshëm?

Çka është dallimi mes medhhebeve të katër imamëve dhe medhhebit të Zejd ibn Thabitit, Muadh ibn Xhebelit ose Abdullah ibn Abbasit në të kuptuarit e disa dispozitave të islamit. Çka është dallimi mes prijësve të katër medhhebeve dhe prijësve të medhhebit të ra'jit në Irak dhe prijësve të medhhebit të hadithit në Hixhaz. Bazë kryesore e këtyre dy medhhebeve janë sahabët dhe tabiinët e zgjedhur dhe më me autoritet. Ata kishin imitues, por edhe ata të tjerët kishin imitues?!.

A pranon autori i broshurës se ato janë dhjetëra medhhebe e jo vetëm katër, të cilat të gjitha kanë ardhur që ta kundërshtojnë ose të rivalizohen me medhhebin e Muhamedit a.s.? Apo ndoshta thotë : se medhhebet që janë jashtë rregullave dhe që kanë ardhur për të garuar me medhhebin e Muhamedit a.s. janë vetëm këto katër, ndërsa medhhebet e mëparshme janë të vërteta dhe të mira që ecin baraz dhe krah për krah me medhhebin e Muhamedit a.s!.

Nuk e di cilën prej këtyre dy mendimeve do ta zgjedhë autori i broshurës, por atë që e di është se ato janë vetëm dy, më i pranuari prej tyre është i idhët, dhe më i miri prej tyre është gënjeshtër dhe shpifje. Është e papranueshme që ixhtihadet e sahabëve, tabiinëve dhe imamëve të tjerë muxhtehidë të jenë diçka më shumë se shërbim dhe komentim i asaj që i ka zbritur Muhamedit a.s., vahj nga ana e Allahut xh.sh. Mirëpo, disa ixhtihade dhe komentime të disave prej tyre kanë ardhur në kundërshtim me disa ixhtihade dhe komentime të disa të tjerëve, e në këtë rast këto ixhtihade të kundërshtuara janë bërë medhhebe në të kuptuarit e fjalëve të Muhamedit a.s., e jo medhhebe që rivalizojnë me fjalët e tij ose i kundërshojnë ato!. Si mund të rivalizojnë me to dhe ta kundërshtojnë ato, kur të gjithë argumentojnë me fjalët e tij dhe thellohen në të kuptuarit e qëllimit të tij?!


vazhdon...

[Acid_Burn]

Argumenti i katërt:

Fjalët të cilat i ka cituar autori i broshurës nga libri “El-Insaf” të autorit Velijullah Ed-Dehleviut, ku mes tjerash ka cituar edhe këto fjalë: “Kush i merr (imiton) të gjitha fjalët (mendimet) e Ebu Hanifes, ose të gjitha fjalët e Malikit, ose të gjitha fjalët e Shafiiut, ose të gjitha fjalët e Ahmedit ose të tjerëve, e nuk mbështetet në Kur’an dhe sunnet, ai padyshim se e ka kundërshtuar ixhmain (konsensusin) e gjithë ummetit dhe nuk iu ka përmbajtur rrugës së muslimanëve”.

Themë: Këtë fjalë, në lidhje me imituesin e pa mundur për ixhtihad, absolutisht nuk është vërtetuar se e ka thënë Dehleviu, as në librin “El-Insaf”, e as në librat tjera të tij. Bile, atë që e ka thënë në më shumë se një vend, është krejtësisht e kundërta e saj.

Velijullah Ed-Dehleviu në librin e tij “El-Insaf” f. 53 dhe në librin “Huxhxhetullahi El-Baligah” (vëll. -I- f. 132, shtëpia botuese: El-Hajrije) me këtë tekst, thotë: “Këto katër medhhebe të përmbledhura dhe të verifikuara, ekziston ixhma’ (konsensus) i ummetit ose i atyre që i pranojnë ato, se lejohet imitimi i tyre deri në ditët e sotme. Në të imituarit e tyre ka shumë dobi që nuk fshehen, sidomos këto ditë kur vullneti i njerëzve është tejet i dobët, kur epshi ka depërtuar në shpirtrat e tyre dhe kur secili që mund të japë ndonjë mendim, i pëlqen mendimi i tij”. Unë garantoj se as autori i broshurës e as imituesit e tij nuk kanë mundësi që të gjejnë asnjë rresht që ia kanë mveshur Dehleviut, në asnjërin prej librave të tij!!.

Më pas në faqet 124 dhe 125, duke sqaruar se nuk është e ndaluar që të imitohet një imam i caktuar thotë: “... si mund ta kundërshtojë këtë dikush kur dimë se kërkimi i fetvasë dhe dhënia e saj është përdorur në mesin e muslimanëve qysh prej kohës së Muhamedit a.s. Në këtë kontekst, nuk ka dallim që njeriu të kërkojë fetva vazhdimisht vetëm prej një muxhtehidi ose herë prej këtij e herë prej atij. Si jo, kur kemi bindje se Allahu asnjë fekihut cilido qoftë ai nuk ia ka shpallur fikhun, nuk na e ka bërë obligim nënshtrimin ndaj tij dhe se ai nuk është i pagabueshëm. Nëse imitojmë ndonjërin prej tyre, atë e bëjmë duke pasur bindje se është njohës i mirë i Kur’anit dhe i sunnetit. Fjalët e tij ose janë të marrura prej argumenteve të qarta (sarih) nga Kur’ani dhe sunneti, ose të nxjerrura prej tyre me ndonjë mënyrë prej mënyrave të istinbatit (përfitimit të dispozitës), ose me anë të rrethanave se hukmi në këtë rast është e lidhur me këtë motiv (il-leh), për të cilën i pushon zemra, e në këtë rast bënë analogji (kijas) problemin për të cilin nuk ka tekst me problemin që ka tekst. Sikur që ai thotë: Mendoj se Muhamedi a.s. ka thënë: Sa herë që të gjendet motivi, atëherë hukmi është kështu... Sikur të mos ishte çështja kështu, atëherë nuk do ta imitonte asnjë besimtar asnjë muxhtehid”.

Mendo se në çfarë kundërshtimi bie kjo fjalë të cilën e thotë Dehleviu dhe ajo që ia mveshë autori i broshurës!! Ti, si lexues ke të drejtë që të lexosh librat “Huxhxhetullahi El-Baligah” dhe “El-Insaf” që të vërtetohesh prej fjalëve të tij se si vijnë në përputhshmëri të plotë me atë që e cituam?

Nuk ka dyshim se Dehleviu në këtë rast ka folur rreth ndalimit të imitimit për atë person, i cili ka arritur gradën e ixhtihadit në ndonjë çështje ose në të gjitha çështjet dhe dispozitat. Mirëpo, në këtë rast kjo fjalë është jashtë temës për të cilën jemi duke diskutuar, siç e kemi sqaruar më parë. Është e pamundur që ndonjë i mençur ta përdorë atë si argument për supozimin se ndalohet imitimi në tërësi ose imitimi i një medhhebi të caktuar, për atë person, i cili nuk është muxhtehid. Kjo është diçka e ajo është diçka tjetër. Nuk e di se ç‘është motivi për t’i përzier ato.


vazhdon....

[Acid_Burn]

Argumenti i pestë:

Fjalët të cilat i ka cituar autori i broshurës nga El-Izz ibn Abdiselami, Ibnul-Kajjimi dhe El-Kemal ibn El-Hummami, me të cilat argumenton supozimin e tij se është haram imitimi i një medhhebi të caktuar dhe se duhet që të gjithë njerëzit të marrin drejtpërdrejt prej Kur’anit dhe sunnetit, ose të vazhdojnë të kalojnë prej një medhhebi në tjetrin, pa e imituar ndonjërin prej tyre gjithnjë. Ky supozim ishte shkaku kryesor për shkruarjen e kësaj broshure.

Të gjitha tekstet që i ka cituar prej këtyre dijetarëve, nuk kanë të bëjnë fare me këtë supozim të pavërtetë, për të cilën nuk ka argument. Si mund që këto tekste të jenë argument për diçka të tillë kur dijmë se vetë thënësit e këtyre teksteve iu kanë përmbajtur medhhebeve të caktuara, pa kaluar nga medhhebi i tij në tjetrin!!. El-Izz ibn Abdiselami i takon medhhebit Shafiij, Ibnul-Kajjimi medhhebit Hanbeli, El-Kemal ibn El-Hummam medhhebit Hanefij etj.

Fjalët e këtyre dijetarëve, të gjitha kanë të bëjnë me ato tri çështjet që i përjashtuam nga diskutimi, për të cilat nuk kundërshton asnjë dijetar i drejtë. Ndërsa, të përdoren si argumente për atë që e ëndërron autori i broshurës është e pamundur.

Në fillim do ta cekim atë që e thotë El-Izz ibn Abdiselami:

Në librin e tij “Kavaidul-Ehkam” (vëll. -II- f. 135) thotë: “...nuk lejohet që dikush të imitojë atë që nuk është i urdhëruar për ta imituar, siç është rasti me imitimin e muxhtehidit muxhtehidin tjetër ose sahabët. Në këto çështje ka mosmarrëveshje mes dijetarëve. Atyre që kundërshtojnë, ua sjellim ajetin kur’anor: {إِنِ الْحُكْمُ إِلَّا لله أَمَرَ أَنْ لا تَعْبُدُوا إِلَّا إِياَّهُ} “Gjykimi nuk i takon askujt përpos Allahut, ka urdhëruar që të mos adhuroni askënd tjetër pos Tij”. Nga ky rregull përjashtohen njerëzit e rëndomtë. Ata duhet të imitojnë sepse nuk kanë mundësi që t’i njohin dispozitat me anë të ixhtihadit. Muxhtehidi nuk ka të drejtë të imitojë sepse ai është i aftë për të arritur deri te hukmi me anë të ixhtihadit. Ai person, i cili imiton një imam, a ka të drejta nëse dëshiron të imitojë ndonjë imam tjetër në ndonjë çështje?. Ka më shumë se një mendim. Ta sqarojmë gjerësisht. Nëse çështja në medhhebin të cilin dëshiron të kalojë tek ai është prej gjërave që prishet në të hukmi, atëherë nuk lejohet të kalohet. Po nëse që të dy mendimet e të dy medhhebeve janë të barabarta, atëherë lejohet imitimi dhe kalimi në medhhebin tjetër, sepse njerëzit prej kohës së sahabëve e deri kur kanë lindur katër medhhebet, kanë imituar dijetarët, pa kundërshtuar askush. Sikur të ishte e papranueshme do të kundërshtonin. Po ashtu nuk është obligative që të imitohet më i miri edhe pse është më mirë, sepse sikur të ishte obligative imitimi i tij, njerëzit nuk do të imitonin në kohën e sahabëve dhe të tabiinëve të mirin dhe më të mirin, pa kundërshtuar askush, por ishin tolerant në imitimin e të mirit dhe më të mirit. As më i miri nuk i thirrte që të gjithë ta imitojnë atë e as i miri nuk i ndalte njerëzit që ta pyesin atë në prezencën e më të mirit. Kjo është prej gjërave që nuk dyshon asnjë i mençur”.

Tekstin e citova në tërësi pa e lënë anësh asnjë shkronjë që ta dish se atë që e thotë ky dijetar është në kundërshtim të plotë me atë që ia mveshë atij autori i broshurës. El-Izzi rahimehullah njerëzit e rëndomtë i obligon që të imitojnë, ndërsa autori i broshurës i obligon që të imitojnë atë që nuk gabon e të lënë atë që gabon, siç u cek më herët. El-Izzi rahiimehullah është i mendimit se imituesi në esencë duhet të imitojë një imam (medhheb) të caktuar. Mandej, gjerësisht flet se a ka të drejtë që të kalojë prej një medhhebi në tjetër nëse dëshiron. Tregon se për këtë çështje ka më shumë se një mendim. Ai personalisht anon kah ajo se lejohet (jo obligohet), me kushte. El-Izzi rahimehullah nuk është i mendimit se ndalohet imitimi i një medhhebi të caktuar pa kaluar në tjetrin, ndërsa autori i broshurës e bënë obligim kalimin prej një medhhebi në tjetrin. Çudia e gjithë çudirave është se El-Izzit i mveshen disa gjëra, ndërsa ai e thotë të kundërtën e tyre.

Po, El-Izz ibn Abdiselami, tekstit që e cituam ia ka bashkangjitur një tekst tjetër ku qorton ata fukaha të cilët vërejnë dobësinë e argumentit të imamit të tyre, e kupton realitetin derisa nuk gjen arsyetim për tu kapur për këtë mendim, megjithatë e imiton atë dhe e lë anësh Kur’anin, sunnetin dhe rregullat e vërteta të medhhebit të tij. Për rrezikun e kësaj dukurie, dijetari i famshëm ka folur gjerësisht dhe ka sjellur fjalë të mira.

Mirëpo, çfarë lidhshmërie ka kjo me supozimin e autorit te broshurës?!. Cili është arsyetimi kur ky njeri përdorë këto tekste si mbulesë për t’i mbuluar supozimet e tij të zhveshura?. A nuk e ka parë tekstin tjetër të gjatë që vjen menjëherë pas tij, që të kuptojë domethënien e fjalëve? A me siguri nuk e ka parë e as nuk e ka gjetur apo ndoshta e ka parë dhe e ka kuptuar por e ka injoruar dhe ia ka mveshur njeriut atë që nuk e ka?!



vazhdon....

[Acid_Burn]

Cfare thote Ibnul-Kajjimi ne lidhje me temen tone??:

Në librin e tij “E’lamul-Muvekiine” (vëll. -III- f. 168, shtëpia botuese: Es-Seade) thotë: “Sqarim në detaje rreth çështjes së imitimit. Ndarja e imitimit në tri pjesë: 1- është haram që të flitet për të, 2- është vaxhib dhe 3- lejohet pa qenë obligative. Pjesa e parë ndahet në tri lloje: E para: largimi prej asaj që e ka zbritur Allahu dhe mjaftimi me imitimin e baballarëve. E dyta: imitimi i atij që nuk e di imituesi se është prej atyre që merren fjalët e tij. E treta: imitimi pas gjetjes së argumentit që kundërshton fjalët e imituesit”. Mandej, Ibnul-Kajjimi gjerësisht ka komentuar dëmet e imitimit të ndaluar të përmbledhura në këto tri lloje. Gjithë atë që e ka thënë në fjalën e tij të gjatë rreth mospranimit të imitimit, ka të bëjë me këto tri lloje që janë të ndara nga pjesa e parë.

Është e mundur që lexuesi sipërfaqësor, të lexojë një pjesë të fjalës së tij të gjatë pa e përcjellur me vëmendje, dhe mendon se ai e ndalon absolutisht imitimin. Mandej, për mospranimin e imitimit në mënyrë absolute, argumenton me disa pjesë të nxjerra nga brendia e tekstit të gjatë, ashtu siç ka bërë autori i broshurës.

Mirëpo, ai që thellohet në të menduarit rreth këtyre teksteve, e di mirë se Ibnul-Kajjimi fjalën e tij të gjatë e ka ndarë në tri pjesë. Krahas tekstit që e cituam më parë, si argument i prerë mjafton fjala e tij në brendinë e librit ku mes tjerash thuhet: “Nëse thuhet: përse është i ndaluar imitimi i kafirave dhe i baballarëve që nuk mendojnë e as nuk janë të udhëzuar, ndërsa në anën tjetër imitimi i dijetarëve të udhëzuar të mos jetë e ndaluar. Bile ka urdhëruar pyetjen e tyre që do të thotë imitimin e tyre, ku Allahu xh.sh. thotë: {فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ} “Pyetni dijetarët nëse nuk e dini”? Përgjigjja është, se Allahu xh.sh. ka ndaluar imitimin e atij që e ka lënë anash librin e Tij, ndërsa imiton baballarat. Këtë lloj të imitimit se është haram e kanë pranuar gjithë selefët dhe katër imamët. Ndërsa imitimi i atij që ka harxhuar gjithë potencialin e tij mendor për të kuptuar atë që Allahu e ka zbritur, mirëpo disa gjëra i ka të paqarta dhe imiton atë që është më i ditur se ai, në këtë rast ky lloj i imitimit është i pranuar për të cilën do të shpërblehet, siç do të sqarojmë kur do të folim për imitimin obligativ dhe atë të lejuar, inshaellah).

Pas kësaj, Ibnul-Kajjimi gjerësisht ka folur për mëkatin e llojeve të imitimit të papranuar, ku ka harxhuar afër njëqind faqe. Me sa duket, se ai pas kësaj fjale të gjatë ka harruar të kthehet për të folur për llojin e dytë e ai është imitimi obligativ, për të cilin kishte premtuar se do të flasë. Pas kësaj kishte kaluar që të folë për tekstet kur’anore dhe hadithet dhe se është e ndaluar të jepet fetva me diçka që vjen në kundërshtim me to, si dhe kishte folur për pozitën e sunnetit prej Kur’anit.

Kush thellohet në temat e Ibnul-Kajjimit në librin “E’lamul-Muvekiin” dhe duron në leximin e tyre dalëngadalë me kuptim, do të vërejë gjëra të çuditshme të këtij lloji. Ai ndonjëherë e ndanë temën në disa pjesë, mandej fillon t’i sqarojë disa prej këtyre pjesëve duke i komentuar gjerësisht. Mandej tërësisht kalon në ndonjë temë tjetër pa i cekur pjesët e mbetura të temës së parë, siç është rasti këtu. Ndonjëherë bie në kundërshtim të çuditshëm, siç është rasti me bisedën e tij të gjatë rreth hileve dhe dispozitave të saj.

Sidoqoftë, në një vend tjetër të librit, njeriu ka folur për obligueshmërinë e imitimit për atë që nuk e ka arritur gradën e muxhtehidit. Në disa pjesë të këtij libri ka folur për kushtet e fetvasë dhe rregullat e saj. Në brendinë e këtyre pjesëve ka folur për rregullat e njeriut të rëndomtëtë dhe të dijetarit, i cili nuk ka arritur gradën e ixhtihadit dhe se ky dijetar duhet të imitojë ndonjë imam në dispozitat e hallallit dhe haramit. Një dijetar i tillë nuk mund të japë fetva para njerëzve, edhe pse i posedon librat e hadithit dhe e gjen ndonjë hadith që ka të bëjë me fetvanë e tij.

Në vazhdim do t’i cekim disa pjesë prej fjalëve të tij duke sqaruar këtë çështje:
Në vëllimin -IV- f. 175, thotë: “Dobia e njëzetë: Nuk lejohet për imituesin që të japë fetva në fenë e Allahut me atë që ai imiton, në kohë kur ai nuk ka njohuri për atë çështje përpos asaj që e di se është fjalë e atij që e imiton. Ky është ixhma’ (konsensus) i gjithë selefëve. I këtij mendimi në mënyrë të prerë janë imam Ahmedi dhe Shafiiu radijellahu anhuma. Ebu Amr ibn Salahu ka thënë: Ebu Abdullah El-Halimi, imami i shafiive në tokat e Azizë Qendrore, kadiu Ebul-Muhsin Er-Revjani, autor i librit Behrul-Medhheb etj. në mënyrë të prerë thonë: Nuk lejohet për imituesin që të japë fetva me atë që ai imiton”.

Mandej Ibnul-Kajjimi ka folur gjatë, duke e përforcuar këtë vendim dhe duke e sqaruar se është i vërtetë.

Në vëllimin -IV- f. 196, thotë: “Dobia e njëzet e një: Nëse ndonjë njeri ka mësuar fikhun dhe ka lexuar ndonjë libër prej librave të fikhut ose më shumë, por megjithatë është i paaftë që të njohë Kur’anin, sunnetin, gjurmët e selefus-salih dhe nxjerrjen e dispozitave me anë të istinbatit, a lejohet imitimi i tij në fetva? Në lidhje me këtë dijetarët kanë dhënë katër mendimi...më i vërteti është se pyetësi nëse është e mundur që të shkojë e të marrë mendimin e ndonjë dijetari që e udhëzon, nuk lejohet për të që të kërkojë fetva prej atij njeriu, ndërsa këtij njeriu nuk i lejohet që të caktojë veten si mufti në prezencën e këtij dijetari. Nëse nuk ka tjetër njeri përveç tij, derisa njerëzit nuk kanë kë ta pyesin pos tij, atëherë nuk ka dyshim se marrja e mendimit të tij është më mirë se sa të veprohet pa dituri...”

Në vëllimin -IV- f. 215, thotë: Dobia e tridhjetë: Nëse njeriu është muxhtehid në medhhebin e ndonjë imami e nuk është i pavarur në ixhtihad, a lejohet për të që të japë fetva me mendimin e këtij imami? Ka dy mendime. Që të dy mendimet janë të shokëve të Shafiiut dhe Ahmedit. Mendimi i parë është se lejohet, e në këtë rast ai i cili e përmban këtë mendim është duke e imituar të vdekurin e jo atë, ndërsa ai vetëm transmeton nga imami. Mendimi i dytë është se nuk lejohet për të që të japë fetva sepse pyetësi është imitues i tij e jo i të vdekurit, ndërsa ai nuk ka bërë ixhtihad për të. Pyetësi i thotë atij: Unë të imitoj në atë që jep ti fetva”.

Në vëllimin -IV- f. 215, thotë: “A lejohet që i gjalli të imitojë të vdekurin e të veprojë me fetvanë e tij, pa e ditur argumentin që e lejon veprimin me atë fetva? Ka dy mendime të shokëve të imam Ahmedit. Ata që e kanë ndaluar thonë: Lejohet ndryshimi i ixhtihadit të tij sikur të ishte i gjallë. Mendimi i dytë: Lejohet imitimi i të vdekurit. Me këtë veprojnë të gjithë imituesit në rozullin tokësor. Më të mirën që e posedojnë është imitimi i të vdekurve...Thëniet nuk vdesin me vdekjen e thënësve sikur që nuk vdesin tregimet me vdekjen e transmetuesve”.

Në vëllimin -IV- f. 234, thotë: “Dobia e dyzet e tetë: Nëse ndonjë njeri posedon dy sahihet (sahihun e Buhariut dhe Muslimit) ose njërin prej tyre ose ndonjë libër prej suneneve që përmbanë hadithet e vërteta të Muhamedit a.s., a ka të drejtë që të japë fetva me atë që e gjenë aty?.. Mendimi i vërtetë në këtë çështje është se nëse kuptimi i hadithit është i qartë për çdo person që e dëgjon dhe se nuk bartë më shumë se një kuptim, atëherë ka të drejtë që të veprojë me të, të japë fetva, e në këtë rast nuk ka nevojë për mendimin e ndonjë fekihut ose imamit sepse argument është fjala e të Dërguarit të Allahut. Po nëse kuptimi i hadithit nuk është i qartë, atëherë nuk lejohet që të veprojë sipas tij e as të japë fetva me të, derisa të pyesë e të kërkojë sqarimin e hadithit dhe kuptimin e tij... Mandej ka thënë: E gjithë kjo vlen për atë njeri që ka njohuri të përgjithshme por nuk ka njohuri të mjaftueshme në njohjen e imtësirave dhe rregullave të arabishtes dhe të usulistëve. Nëse ai person nuk ka njohuri të përgjithshme, atëherë, obligim për të është ajo që e ka thënë Allahu në Kur’an: {فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ} “Pyetni dijetarët nëse nuk e dini”.

Në vëllimin -IV- f. 237, duke iu përgjigjur pyetjes: A ka të drejtë që muftiu të japë fetva jo sipas medhhebit të imamit të tij? Duke transmetuar nga Ebu Amr ibn Salah thotë: “Kush gjen ndonjë hadith që kundërshton medhhebin e tij, në kohë kur ky njeri ka arritur gradën e ixhtihadit në mënyrë absolute ose muxhtehid në medhhebin e imamit të tij, në atë lloj ose në atë çështje, atëherë veprimi me atë hadith është më mirë. Nëse nuk ka arritur gradën e ixhtihadit e në zemrën e tij ndien dhembje nga frika e kundërshtimit të hadithit pasi që ka hulumtuar dhe nuk ka gjetur në kundërshtimin e tij përgjigje që e rehaton, atëherë duhet të shikojë: a ka vepruar me atë hadith ndonjë imam i pavarur apo jo. Nëse gjen se dikush ka vepruar me të, atëherë ka të drejtë që të veprojë me atë hadith e kjo do të jetë arsyetim për lënien e medhhebit të imamit të tij në këtë çështje. Vallahu a’lem”.

Pas kësaj menjëherë ka thënë: “Dobia e pesëdhjetë: A ka të drejtë që muftiu, i cili i takon medhhebit të një imamit të caktuar, të japë fetva sipas ndonjë medhhebi tjetër nëse vërtetohet tek ai se ky mendim është më i fortë? Nëse i përmbahet mënyrës së imamit të tij në ixhtihad, atëherë ka të drejtë të japë fetva sipas ndonjë medhhebi tjetër, po nëse është muxhtehid mutekajjed, i cili i përmbahet vetëm fjalëve të imamit të tij, për këtë ka disa mendime: thuhet se ky person nuk ka të drejtë që të japë fetva sipas ndonjë medhhebi tjetër, por nëse e bënë atë, atëherë, tregon se e transmeton prej filanit. Mirëpo, mendimi më i vërtetë është se nëse tek ai, mendimi i medhhebit tjetër është më i fortë, në këtë rast është patjetër që ta nxjerrë sipas bazave dhe regullave të imamit të tij sepse të gjithë imamët kanë të njejtat mendime për bazat e dispozitave. Saherë që ndonjëri prej tyre të thotë ndonjë fjalë të dobët në krahasim me të tjerët, atëherë bazat e kthejnë këtë mendim dhe e marrin mendimin më të vërtetë. Ska dyshim se çdo fjalë e vërtetë nxirret në bazë të regullave të imamëve. Nëse muxhtehidit mutekajjed (të kufizuar) i vërtetohet se ky mendim është më i fortë dhe se është nxjerrë në bazë të rregullave të imamit të tij, atëherë ka të drejtë që të japë fetva me të. Ve bil-lahit-tevfik”.

Këto ishin disa fragmente prej fjalëve të Ibnul-Kajjimit duke biseduar për fetvane, kushtet dhe rregullat e saj. A mos po vëren diçka që bën haram imitimin dhe i obligon të gjithë njerëzit që të marrin drejtpërdrejt prej Kur’anit dhe sunnetit? A mos po sheh se e bën haram që njeriu të imitojë një medhheb të caktuar? A mos po vëren se ai urdhëron imituesin që gjatë tërë jetës së tij të kërcejë prëj një medhhebi në tjetër?!

A nuk po e sheh se secili fragment prej këtyre fragmenteve, në mënyrë të qartë dhe të prerë që nuk pranon kurrfarë dyshimi, thotë se xhahili (i padituri) nuk ka rrugë tjetër pos që të imitojë. Ai person që i përmbahet një medhhebi të caktuar nuk ka të drejtë që t’u japë fetva njerëzve për ndonjë çështje sipas ndonjë medhhebi tjetër, përpos nëse është muxhtehid në atë çështje. Imitimi i të vdekurve është sikurse imitimi i të gjallëve, sepse fjalët nuk vdesin me vdekjen e thënësve të tyre dhe se mbështetja vetëm në librat e hadithit nuk mjafton që imituesi të bëhet muxhtehid?!.

Nëse Ibnul-Kajjimi është i të njëjtit mendim me atë të autorit të broshurës, se imitimi i imamëve është imitim i atyre që gabojnë, ndërsa imitimi i të Dërguarit të Allahut është imitim i atij që nuk gabon dhe se nuk lejohet për asnjë njeri tjetër përpos që të marrë drejtpërdrejt prej atij që nuk gabon, atëherë për çka ai (Ibnul-Kajjimi) imitimin e katër medhhebeve e ka caktuar si temë studimi, për çka imituesit ia ndalon marrjen e dispozitave prej librave të hadithit, e ndalon prej fetvasë dhe e ndalon pyetësin të bazohet në këtë fetva. Po ashtu, imituesit ia tërheq vërejtjen që të mos japë fetva pos sipas medhhebit të imamit të tij, në përjashtim nëse është muxhtehid në atë çështje dhe se për çka e rehaton imituesin se imitimi i muxhtehidit të vdekur është i lejuar e jo i ndaluar?!.

E zgjata shumë duke cituar fragmente nga fjalët e Ibnul-Kajjimit lidhur me këtë çështje për shkak të njohurisë që kam, për fanatizmin e një grupi të jomedhhebistëve për mendimet e Ibnul-Kajjimit. Fanatizohen për të më shumë se fanatizmi me të cilin akuzojnë të gjithë muslimanët imitues të medhhebeve të tyre. Nëse mendojnë në këto citate nga Ibnul-Kajjimi ndoshta e zbusin këtë fanatizëm dhe kthehen në rrugën e vërtetë.

Ndërsa sa i përket tekstit të cilin e ka zgjedhur autori i broshurës nga e gjithë ajo që e ka thënë Ibnul-Kajjimi në lidhje me këtë çështje dhe e ka nxjerrur nga libri i tij që të mbështetet në të, për supozimin e tij se është haram që njeriu të imitojë një medhheb të caktuar, ky tekst është krejtësisht larg supozimit të tij dhe nuk mund të përdoret për ta vërtetuar atë. Tekstin, të cilin e ka zgjedhur autori i broshurës nga fjalët e Ibnul-Kajjimit, është: “...bile nuk lejohet që njeriu i rëndomtë të ketë medhheb edhe pse ai imiton atë. Njeriu i thjeshtë nuk ka medhheb. Nëse thotë unë jam shafiij, hanefij, hanbelij apo malikij, ose diç tjetër, nuk bëhet ashtu vetëm e vetëm se ka thënë...”. Fjala që ekziston para dhe pas këtij teksti sqaron atë që nuk kundërshton askush, e ajo është se imituesi nuk e ka për obligim që të imitojë gjithnjë një medhheb në të gjitha degët dhe çështjet e tij. Më parë kemi thënë se këtë e pranojnë të gjithë dijetarët dhe e kemi larguar prej temës së diskutimit.

Mirëpo, këtë tekst që e cituam nga Ibnul-Kajjimi është i vetmi që në shikim të parë mund të vërtetojë supozimin e autorit të broshurës për hedhjen e imitimit dhe detyrimin e të gjithë njerëzve për të marrë prej Kur’anit dhe sunnetit. Vetëm se kjo shprehje nuk përmbanë këtë kuptim. Qëllimi i kësaj fjale siç thonë shumë dijetarë, është se njeriu i rëndomtë nëse takon ndonjë mufti që i jep fetva për problemin për të cilën kërkon hukmin e tij, në këtë rast ky person ka për obligim që të marrë mendimin e këtij muftiu dhe se nuk ka të drejtë që të kërkojë prej tij që t’i japë fetva sipas ndonjë medhhebi të caktuar, sepse muftiu është muxhtehid, përndryshe nuk lejohet që të ushtrojë detyrën e muftiut. Muxhtehidi ka të drejtë që t’i përgjigjet pyetësit sipas ixhtihadit të tij e jo të imitojë ndonjë muxhtehid tjetër sikur ai e të japë fetfa sipas mendimit të tij. Po, njeriu i rëndomtë ka të drejtë që të pyes se si është mendimi i Shafiiut për shembull në lidhje me problemin e tij. Po ashtu muftiu ka të drejtë që t’ia transmetojë mendimin e Shafiiut në lidhje me të, në formë të citimit e jo në formë fetvaje. Ndërsa, njeriu i rëndomtë ta detyrojë muxhtehidin që t’i japë fetva sipas medhhebit që i takon ai, nuk e ka këtë të drejtë sepse ai nuk është më shumë se një injorant i cili supozon se posedon njohuri rreth një medhhebi të caktuar. Ai sikur të ishte ashtu, nuk do të kishte nevojë që të pyes e as të kërkojë fetva prej këtij muxhtehidi.

Në lidhje me këtë çështje që nuk pranon dyshim, dijetarët kanë thënë: “Medhhebi i njeriut të rëndomtë është medhhebi i muftiut të tij. Për këtë, njeriu i rëndomtë nuk ka medhheb të caktuar”.

Mirëpo, si është puna e këtij njeriut të rëndomtë, kur shikon përreth tij dhe nuk gjenë mufti (d.m.th. muxhtehid absolut), nuk gjenë përpos dijetarë imitues ku secili prej tyre imiton ndonjë medhheb të caktuar. Ai i cili prej tyre është emërtuar me emrin mufti, kjo është vetëm në formë të përgjashmërisë e jo në realitet?.. Në këtë rast rregulli “medhhebi i njeriut të thjeshtë është medhhebi i muftiut të tij” siç shihet qartë nuk përputhet absolutisht, sepse ai nuk ka mufti. Në këtë rast ky njeri i rëndomtë ka për obligim që të pyesë ndonjërin prej muxhtehidëve të mëhershëm. Më parë theksuam se dijetarët , ku prijës i tyre ishte Ibnul-Kajjimi, thonë se thëniet nuk vdesin me vdekjen e thënësve të tyre dhe se lejohet që i gjalli të imitojë të vdekurin.

Prej dijetarëve të mëhershëm, më autoritativ për të dhënë fetva janë imamët e katër medhhebeve dhe atë sipas konsensusit të të gjithë dijetarëve, për shkak se këto medhhebe kanë përjetuar shërbime, përmbledhje, pastrime dhe mbështetje të fjalëve te thënësit e tyre në atë mënyrë që nuk ka përjetuar asnjë medhheb tjetër. Njeriu ka të drejtë që të pyesë kë të dojë prej tyre nëpërmjet dijetarëve dhe fukahave të atij medhhebi ose t’i studiojë librat e tij nëse ka mundësi. Mandej ka të drejtë që të imitojë njërin prej tyre në të gjitha çështjet dhe dispozitat, po ashtu ka të drejtë që të kalojë prej një medhhebi në tjetrin me kushtet që i kanë cekur dijetarët, ku një pjesë të tyre e cekëm më parë. Njeriu i rëndomtë -duke e bërë këtë- nuk ka dalur jashtë rregullores “medhhebi i njeriut të rëndomtë është medhhebi i muftiut të tij”, sepse ai kur përreth tij nuk ka gjetur asnjë mufti (muxhtehid) dhe është detyruar që të kërkojë fetva prej Shafiiut p.sh., në këtë rast medhhebi i tij është medhhebi i Shafiiut sipas të njëjtës rregullore.

Ky është kuptimi i fjalës së Ibnul-Kajjimit. Mund ta gjeshë gjerë e qartë në të gjitha librat e Usulit në temën e ixhtihadit. Lexo cilin të duash prej tyre do të gjeshë këtë që e tham.

[rapsod]

Veprimi me ane te hadithit nuk integrohet vetem se permes Re'j-i (gjykimit, mendimit apo opinionit) dhe as veprimi permes Re'j-it (gjykimit, mendimit apo opinionit) nuk integrohet vetem se permes hadithit. [Muhamed ibn El-Hasen Esh-Shejbanij, Usul Es-Serkhasij, 2/113]
Tabiini Ibrahim En-Nakha'ij ka thene: "Nuk integrohet asnje re'j vetem se permes nje transmetimi dhe as nje transmetim vetem se permes nje re'j-i" [transmetoi Ebu Nu'ajm ne El-Hil'lijeh, 4/225]

Keto dy referenca te arta, na paraqesin rendesine e Fik'hut ne fe dhe se Hadithi Sherifi e ka te domosdoshme Fik'hun dhe te konceptuarit e tij, ashtu sikurse nuk mund te integrohet nje Fik'h pa Hadith dhe kjo vjen permes orientimit tone drejt imameve dhe pasimit te metodologjise dhe rruges se tyre.

Ka thene Imam Ahmedi r.a.: "Nese tek nje njeri gjenden libra te botuar, ne te cilet gjenden fjale te Profetit s.a.v.s. dhe divergjenca mes sahabesh dhe tabiinesh, nuk i takon atij njeriu te veproje si te doje, apo te zgjedhe, apo te gjykoje me keto divergjenca dhe te veproje sipas tyre, vetem se pas konsultimit me dijetaret se çka mund te mirret prej tyre ne menyre qe te vepruarit te jete korrekt dhe i sakte" [I'lam El-Meuki'in, Ibn El-Kajjim, 1/44]

Ka thene Imami, Hafizi dhe Juristi, Ebu El-Hasen El-Mejmunij: "Ahmedi me ka thene: "O Ebu El-Hasen, ruaju se mos flasesh dicka rreth ndonje çeshtjeje e cila nuk ka Imam" [Menakib El-Imam Ahmed, Ibn El-Xheuzij, fq.178; El-Musewwideh, Al Tejmijeh, fq.401 dhe 484; Sejr A'lam En-Nubela, Imam Edh-Dhehbij, 11/296]

Ka thene Ibn Tejmijeh: "Ate qe e ka transmetuar Ahmedi, prej sunnetit, apo etherit, e ka konsideruar Sahih, apo Hasen, ose e ka pelqyer Senedin e tij, apo e ka shkruar ne librat e tij dhe nuk e ka refuzuar dhe as ka dhene fetva ne kundershtim me te, ai eshte mez'hebi i tij" [El-Musewwideh, Al Tejmijeh, fq.473].

Ka thene Imami dhe Hafizi Shemsudin Edh-Dhehebij ne "Sejr A'lam En-Nubela", 16/505, kur i eshte kunderpergjigjur thenies: "Te marresh prej hadithit eshte me perparesore se sa te marresh prej fjaleve te Shafiut dhe Ebu Hanifes", Dhehebiju thote: "Kjo vlen, por me kusht qe kete hadith ta kete thene nje prej imameve ekuivalent te imam Shafiut dhe Ebu Hanifes, si Maliku, Sufjani (Eth-Theurij), apo Euza'iju dhe Hadithi te jete i qendrueshem dhe i paster ndaj difekteve dhe gjithashtu, argumenti i Ebu Hanifes dhe i Shafiut te mos jete ndonje Hadith Sahih ne kundershti me nje tjeter. Ndersa nese merr ndonje Hadith Sahih te cilin e kane rrenuar imamet muxhdehide, jo" perfundoi, me pas ka permendur argumentat rreth kesaj teme.

Gjithashtu, Dhehebiju ne Sejr, 18/191-192, pasi ka cituar fjalen e Ibn Hazm (Une pasoj te verteten, dhe bej ixhtihad e nuk kufizohem ne ndonje mez'heb), Dhehebiju shenoi: "Thashe: Po, ai i cili ka arritur kategorine e ixhtihadit dhe per kete deshmojne nje numer imamesh, nuk pranohet per te qe te beje taklid (imitacion) ashtu sic ben fakijhu (juristi) fillestar apo njeriu i thjeshte i cili ka mesuar permendesh Kur'anin apo shumicen e tij, nuk i takon atij ixhtihadi kurre. Si mund te beje ixhtihad? Çfare mund te thote? Mbi ç'baza strukturon? Si mund te fluturoje kur nuk ka pende?
Pjesa e trete: Fekijhu (Jurisiti) i perfunduar, i zgjuar, me kapacitet ne te kuptuar, Muhadithi, i cili ka studiuar ne menyre te permbledhur gjerat ne detajet e fik'hut, ndonje liber ne definicionet e Usulit (Bazat e Fik'hut), ka studiuar gramatiken, dhe merr pjese ne vepra te mira duke pasur parasysh qe ka mesuar permendesh Kur'anin, ka aftesi te punoje me tefsirin, aftesi ne dialog. Kjo kategori eshte ajo qe mund te beje Ixhtihad Mukajjed (ixhtihad i limituar i kufizuar) dhe familiarizon mendimet e imameve".

Ka thene Ibn Rexheb El-Hanbelij, ne librin e tij "Bejan Fadl Ilm Es-Selef ala Ilm El-Khalef" fq. 57: "Ndersa, imamet dhe juristet e Ehli HAdithit, ata pasojne hadithin Sahih kudo qe jane nese eshte vepruar nga sahabet dhe pas tyre, apo nje grup prej tyre. Ndersa nese Selefi ka konsensus per ta lene te verpuarit me te, atehere nuk lejohet te punohet me te, sepse ata nuk e kane lene vetem se pasi e kane ditur se nuk punohet me te. Umer ibn Abdulaziz ka thene: "Merrni prej mendimit qe ka konsensus tek ata qe kane qene para jush. Ata kane qene me te ditur se ju" perfundoi

Ibn Rexheb (795 h.) ka thene gjithashtu ne fq. 69: "Ne kohen tone percaktohen shkrimet e fjaleve te imameve te selefit qe perfshihen deri ne kohen e Imam Shafiut, Ahmedit, Is'hakut dhe Ebu Abijd. Njeriu duhet te beje kujdes per risite qe kane ardhur pas tyre, sepse pas tyre kane ngjare shume ndodhi. Ka ngjare qe i kane atribuar vetes se jane pasues te sunnetit dhe hadithit, prej Dhahirizmit etj. si keta, por keta jane te devijuarit me te medhenj per shkak se kane devijuar nga Imamet permes individualizimit te vetes se tyre ne menyren e kuptuarit, apo marrin ato gjera qe nuk i kane marre imamet para tyre". perfundoi

Vazhdon......

[Acid_Burn]

vazhdoj me librin e Ramadan Butit

Fjalet e El-Kemal ibn El-Hummamit në lidhje me këtë çështje:

Në librin “Et-Tehrir” thotë: “A ka të drejtë që të imitojë dikë tjetër në ndonjë çështje tjetër? Mendimi më i saktë: Po, sepse ata kërkonin fetva herë prej këtij e herë prej atij, pa iu përmbajtur gjithnjë një muftiut. Po nëse imiton një medhheb të caktuar si ai i Ebu Hanifes ose i Shafiiut, për të ka dy mendime. I pari thotë se duhet ta imitojë gjithnjë, ndërsa i dyti thotë jo”. Më pas komentatori i librit “Et-Tehrir” anon kah mendimi se imitimi i një medhhebi gjithnjë nuk është obligativ. Ky është edhe mendimi i xhumhurit të dijetarëve, sepse nuk ka obligim pos asaj që Allahu e ka bërë obligim. Allahu nuk e ka obliguar xhahilin (njeriun e rëndomtë) përpos që të imitojë dijetarin muxhtehid dhe se nuk e ka obliguar që gjithnjë ta imitojë ndonjërin prej tyre, në mënyrë të caktuar. Ajo që është për t’u çuditur është se autori i broshurës ia ka mveshur El-Kemal ibn El-Hummamit një fjali të gjatë të cilën nuk e ka thënë. Në realitet, kjo është fjalë e Ibn Emirul-Haxhit duke e komentuar librin “Et-Tehrir”. Titulli i këtij libri është “Et-Tekriru vet-Tehbiru”. Me sa duket se “dijetarit të famshëm”, autorit të broshurës, i janë përzier punët kur ia ka mveshur Ibn El-Hummamit atë fjalë që nuk e ka thënë fare dhe librin “Et-Tekriru vet-Tehbiru” e ka konsideruar prej librave të tij, të cilin në realitet nuk e ka shkruar.

Megjithatë, atë që e thotë Ibnu Emirul-Haxhi në lidhje me këtë çështje është e njejta me atë që e thotë Ibnul-Kajjimi për njeriun e rëndomtë, i cili ka ardhur për të kërkuar fetva prej muftiut dhe se ai nuk ka medhheb, sepse medhhebi i tij është medhhebi i muftiut të tij. Kuptimin e kësaj fjale dhe qëllimin e saj e sqaruam pak më parë.


vazhdon...