Cfare Gjuhe Kendoi/Foli Homeri

[Baptist]

E si shpjegohet ather, qe une gjeta element te gjuhes Shqipe,ne alfabetin Aramaik(B=by...,Q=qep)dicka ka ketu se keto jan puro Shqip, dhe nuk mund te kalohen pa u verejtur.Gjithsesi do kishte qen e udhes te gjenim nje fjalor te hebraishtes se vjeter, me siguri do gjenim gjera interesnate besoj.

e ke pa anderr

[strider]

...i ngjan nje shenje?
Ndoshta ti ke njohuri shume te mira ne italisht, por ky nuk eshte shqiperim. Ç'dmth i ngjan nje shenje? Nejse. Fundja per mua nuk ka rendesi shume se si perkthen ti, por te pakten krijoje debatin mbi gjera qe libri thote jo mbi gjera qe libri ndoshta i thote.

Ke quan ti shqiperim?Te perkthesh si te te vije permbare!pra tja futesh si te te teket!jo Barat jo.
Une krijova pikerisht debat per gjera qe Crispi i thote,dhe ne fakt i thote gabim(jo te gjitha)

Sipas vendit dhe kuvendi, i thone nje fjale, por ketu edhe pse duhet kjo gje, te njoftoj jo pa keqardhje se ne gjuhen e mesiperme, qe ti e flet shume mire-p.jerdhjen (si njohes i gjuheve)-nuk mund te te pergjigjem. prrr prrrravo

Tani,sipas vendit ti solle ca faqe perkthimi jashtezakonisht te dobeta,pra perkthyesi nuk ka sjelle vetem Crispin por dhe veten e vet,nejse une as qe e di kush e ka perkthyer dhe as kam ndermend te lexoj te gjithe librin shqip,me mjaftonte te lexoja ne origjinal....per nje sere arsyesh gabimet e Crispit jane te kuptueshme.

Edhe njehere,shqipja nuk hyn fare,aspak fare fare me gjuhet semite...nese ti mbron kte teze atehere une terhiqem nga debati me ty,nuk ja vlen me....vazhdo spjegoi gjuhet me bibel,ca te them une

[Testim]

E si shpjegohet ather, qe une gjeta element te gjuhes Shqipe,ne alfabetin Aramaik(B=by...,Q=qep)dicka ka ketu se keto jan puro Shqip,

Shpjegohet me atë që shkronjat njësoj sikurse Kadmi nuk erdhën nga Fenikia-Libani, por erdhën nga Fenikia-Epiri.

Problemi është tek shpjegimi që po i bën që është alla-popullorçe.

Nuk duhet ngutur në shpjegim. Duhet shiku cila formë e shkronjës është më e vjetra e këtë e gjejmë duke shikuar se cilat mbishkrime latino-iliro-greke-pellazge janë më të vjetrat në hapësirën e gjerë të Mesdheut.

Kur të gjenden format e vjetra të shkronjave atëherë na mbetet të krahasojmë formën e shkronjës me emrin e saj dhe me ndonjë gjësend ose dukuri të përditshmërisë.

Alfa mund të jetë edhe ALPA A dmth një kodër, bjeshkë.

Beta mund të jetë bythë, sikurse MEM mund të jetë MËMA, që në atë kohë i thonin Cicave M.

Megjithatë për të mos mbetur në shkallë spekulimi alla=popullorçe, duhet bërë një studim të mirëfilltë për këto gjëra.

Edhe DALETH shpejgohet si "derë", që korrespondon me shqipen "DALJE".

[XH.GASHI]

Arkeologjia në studimet gjuhësore të prof. Çabejt

Dija shumëdimensionale e prof. Eqrem Çabejt është provë e gjallë dhe e pakundërshtueshme se specializimi i thukët disiplinor është i pashkëputur nga kultura e përgjithshme e shumanëshme, ndërdisiplinore.
Njohja dhe vendosja e një uniteti midis fakteve, të dhënave, ligjësive të dukurive të ndryshme të universit të dijes njerëzore kërkon një mjeshtëri të veçantë: Çabej e kish fituar si pakkush këtë mjeshtri, sintetizuar nga një punë pasionante e jashtëzakonshme, me një ndërgjegje shembullore dijetari të madh. Në këtë aspekt kuptohet qartë dhe natyrshëm dhe lidhja e arkeologjisë me studimet gjuhësore të prof. Çabejt. Duke qenë specialist i historisë së gjuhës, vetvetiu qe i lidhur me disiplina të ndryshme të historisë në përgjithësi. Kultura e gjuhës është në thelb kulturë historike. Kemi këtu një dialektikë të brendshme. Çabej duke patur një formin të shëndoshë kulturor, duke kapërcyer mangësinë e rëndësishme të shkallës krahasimtare të gjuhësisë - ahistorizmin e saj, duke përvetësuar arritjet e historizmit si parim bazë i “Junggrammatiker” e zhvillimit të gjuhësisë mbas Luftës së Dytë Botërore në veprën e tij na ka lënë modele të sinkronizimit të të dhënave të arkeologjisë, historisë (tekstologjisë së lashtë e mesjetare) dhe historisë së brendshme të gjuhëve dhe fjalëve) kuptimeve të tyre - etimologjive në bazë të ligjeve shkencore të fonetikës e morfologjisë historike. Në veprën çabejane ka një bibliografi bazë të studimeve arkeologjike, të arkeologëve të njohur europianë e të vendeve të tjera. Çabejt i interesonte arkeologjia në disa vështrime kryesore: ndihmesa e arkeologjisë për studimin e gjuhëve të lashta të njerëzimit për ilirishten e gjuhët e tjera të lashta, fqinjë të saj, raportet e ndërsjella mes tyre, për etnogjenezën iliro- shqiptare, etnografinë, jetën kultike etj., për studimet etimologjike. Nga pikëpamja metodologjike, por edhe e metodës së punës, Çabej e ka të qartë një lidhje, analogji, paralelizëm dhe ndërthurje midis gjuhësisë dhe arkeologjisë. “Rruga kryesore që ndjek dija për të hedhur brenda mundësive sadopak dritë mbi fazat e errëta të historisë së gjuhës, është metoda e rindërtimit të tyre. Sikundër arkeologu nga disa mbeturina themelesh, nga disa mure rrënoje, nga ndonjë shtyllë mermeri etj., rindërton me saktësi një pallat a një tempull i dikurshëm, ashtu dhe gjuhëtari nga ndonjë element i motshëm që ka mbijetuar në gjuhë, që nuk është zhdukur gjatë kohëve, mundohet të rindërtojë shkallët e mëparshme të sajat dhe shpeshherë arrin t'ia dalë mbanë kësaj pune.

Ai vepron aty pikësëpari me mjetet e brendshme të gjuhës, me rindërtim të brendshëm”. Në fakt, në marrëdhëniet arkeologji dhe gjuhësi, Çabej niset nga një parim i drejtë e logjik shkencor, i rolit të specifikuar të secilës disiplinë, pa kaluar as në nënvleftësim, as në mbivlerësim të njëra-tjetrës. Çabej thekson se, “Në çështjen e rrahjes së origjinës së popujve, ndër ta edhe të shqiptarëve, është vendimtare më fort gjuhësia sesa arkeologjia prehistorike, megjithëse të dyja duhet t'i japin dorën njëra-tjetrës. Mua më duket ky mendim shumë i drejtë”. Çabej në fakt nuk i kushton kujdes procesit të arkeologjisë në vetvete se sa rezultateve të saj sidomos në rrafshin gjuhësor të mbishkrimeve të lashta. Në veprën “Hyrje në studimin krahasues të gjuhëve indoeuropiane”, Çabej citon gjerësisht rezolutat e arkeologjisë për njohjen e studimin e gjuhëve të lashta. Çabej flet për zbulimet e fundit të shekullit XIX-XX të mbishkrimeve të vjetra të Mesopotamisë, të mbishkrimeve të dinastisë së Akemenidëve, të mbishkrimeve monumentale afër qytetit Persepolis, me alfabet kuneiform asiro-babilonez, (vitet 520 - 350 para erës sonë), për zbulimin e tokarishtes, gjuhë indoeuropiane që nuk dihej më parë, në Turkistanin Verilindor. Çabej shkruan: “Janë bërë ekspedita arkeologjike aty nga viti 1902 nga disa arkeologë gjermanë dhe në vitin 1907 nga arkeologë francezë. E para qe ekspedita prusiane e vitit 1902, që quhet në arkeologji ekspedita e Turhanit, (Turhan është një krahinë në Turkistanin kinez) që u vu në kryesinë e Grundwedelit e të Le Gogut e pastaj qe ekspedita frënge nën drejtimin e Pelliotit”. Gjithashtu, Çabej vë në dukje rëndësinë e mbishkrimeve frigase të shekujve Vll - Vlll para erës sonë, pastaj shënon “Zbulimet arkeologjike që bëri arkeologu gjerman Hygo Winckler në vitet e para të këtij shekulli, aty nga 1906 - 1907 në katundin Begazkyj, 950 kilometra në lindje të Ankarasë, ku u zbulua një arkiv i plotë i Ministrisë së Jashtme të Mbretërisë së hetitëve”. Mbishkrimet hetite janë nga pikëpamja e kohës më të lashtat në fushën indoeuropiane, më të lashta se tekstet më të vjetra të greqishtes edhe më të lashta se tekstet e indishtes.

Çabej informon saktë për mbishkrimet trake, mesape, të oskoumbrishtes, për rasat iguvine (të shekullit XI para erës sonë), për faliskishten, për vazon me mbishkrimin e faliskëve nga qyteti Preneste, për mbishkrimet e Kretës, linear B, zbërthyer nga M. Ventris e J. Chadroick, të shek. XV - XVl para erës sonë, për mbishkrimet Ogam të irlandishtes të shek. lV-Vl të erës sonë, për mbishkrimin gjermanik më të lashtë të përkrenares së Nogaut në Austri të shek. I të erës sonë etj. Çabej rekomandon si bibliografi kryesore veprën “Les indievropien problemes archeologiques”, Paris, 1961 si dhe librin e Giacomo Devoto, shikimi i historisë së gjuhëve indovropiane lidhur me problemet e arkeologjisë bashkëkohore.
Por nënvizojmë se në punimet gjuhësore të Çabejt arkeologjia që ka të bëjë me iliro - shqiptarët e gjuhët e historinë e fqinjëve një vend parësor, më të specifikuar, asaj i kushtohet shumë më tepër vëmendje e kujdes. Çabej e njeh mjeshtërisht literaturën e arkeologëve të huaj që janë marrë direkt me objektet e monumentet arkeologjike të Shqipërisë, të viseve të Ilirisë së dikurshme antike, veprat e M. Leake, Pouqeuville, Hahn, T. Momasen, G. Zippel, W. Tomascheku, C. Patsch, P. Sticotti, F. Nopscha, Ç. Truhelka, K. Traeger, sidomos arkeologët e mirëfilltë si C. Prascheniker e A. Srhober, L. Rey, L. Ugelini, P. Marconi e D. Mustilli.

Për problemin e birësisë (filiacionit) së shqipes nga ilirishtja, Çabej ka konsultuar dhe librat e S. Casson, G. Childe, E. Wikon, e N. Velmin, F. Stolz e A. Waldes.
Gjithashtu, Çabej ecën në hullinë e Majerit, Joklit, P. Kretshmerit H. Krahes, M. Vesmerit, R. Ribezzos etj, të cilët i kanë shfrytëzuar të dhënat e epigrafisë së lashtë të nxjerrë në dritë nga arkeologjia. Prof. Çabej shpreh besimin e gjetjes ndonjë ditë të ndonjë monumenti epigrafik, bilingue, që do të zgjidhte përfundimisht enigmën e ilirishtes, që mund të ishte ngjarje e madhe e kryesore për këtë çështje të komplikuar të shkencës. “Mund të pritet ndonjë dritë e re nga një anë nga mbishkrimet mesapike të Apulisë, nga ana tjetër nga zbulimet që mund të dalin nga tumbat e panumërta trake... Por vetë trualli i Shqipërisë ndërkaq mundet ruan fshehtësirën e burimit të gjuhës së shati i arkeologut mbase edhe këtu do të verë gjuhëtarin përpara një gjëje të papritur”, - thotë Çabej. Tani duam të theksojmë si i ka shfrytëzuar Çabej të dhënat arkeologjike.

Do të japim disa shembuj.
Shembulli I: Çabej flet për disa mbishkrime trake të botuara nga V. Georgevi, i cili i interpretonte duke patur parasysh shqipen. Çabej në një mbishkrim mbi një tavë argjendi, e gjetur në Dunavi afër Plovdivit (Filipopolit) që i takon shek. V para erës sonë, scripta continua, në kundërshtim me zbërthimin e Georgevit, i cili gjen aty një fjali me kuptimin “O dhe, mbulomë”, Çabej jep shpjegim tjetër të ndryshëm “O dhe, mbamë fort”. Çabej kundërshton dhe një interpretim jo të goditur të Georgevit të një mbishkrimi tjetër trak të Duvanlisë, ku Georgevi ofron një fjalë trake me një mesape pa pasur parasysh rrethanat e mundësitë shkencore të një ekuacioni në konisket e Durrësit.

Shembulli II: Ai për herë të parë bën një zbërthim që të bind, mbushamendës, të emrit Lydra, i cili mund të lexohet Ludra, në kuptimin “e pastër, e dlirë”, që i përket etimologjikisht e morfologjikisht grupit gr. lutron “banjë” lat. lautus “i larë” gal. lautre “banjë botore”, afrohet edhe me shqipen “i dëlirë”, gjë që tregon se edhe “i lirë” nuk rrjedh me rrugë të drejtpërdrejtë prej lat. libër, po mund të jetë përzier me një fjalë vendi të shqipes, të afërt me emrin Lydra.

Shembulli III: Qysh në vitin 1942, në studimin e tij “Djana dhe Zana”, Çabej me një njohje të hollësishme të monumenteve arkeologjike që lidhen me kulturën e Artemisit në viset ilire (citon Karl Koreney, Patsch, Artur Betz, Schneiderin, Domaszewëskin, Wissovan, Sergevejskin, Kretshmerin, Fidlander, Meyer- Lybke, Skok, Burckardt, Baumbach, etj) si dhe të historisë së gjuhëve, të ligjësive fonetike, morfologjike vërteton se Artemis - Djana kanë dhënë në shqip Zana. E theksojmë këtë artikull se është tipik për krijimtarinë e profesorit, i cili në moshë të re në atë kohë kishte një njohje të shkëlqyer të materialit arkeologjik që lidhej me një kult të rëndësishëm të panteonit të ilirëve, në lidhje me kultet greke e romake etj, duke bërë edhe përshkrimin e mjaft monumenteve që nuk është vendi t'i përmendim hollësisht këtu. Se sa i lidhur ka qenë Çabej me arkeologjinë, vëmë në dukje se që në 1938-n kur ai ishte 30 vjeç në studimin e tij lakonik të spikatur, “Për gjenezën e literaturës shqipe” shkruan veç të tjerave dhe këto rreshta: “Veçoria e vazove apulike në rrethin e vazove italike, karakteri vetjak i qeramikës tesale brenda qeramikës greke, duhet, besoj të shpjegohet me elementin ilir të tyre”, mendim ky që kërkimet e mëvonshme e studimet më të thelluara e kanë konfirmuar si të drejtë.

Shembulli IV: Në artikullin “Mbishkrime unazash të Shqipërisë Veriore”, botuar në vititn 1957, Çabej merret me interpretimin e disa mbishkrimeve të disa unazave të zbuluara nga arkeologët në nekropolin e Kalasë së Dalmacës, pranë Komanit, për të cilat qenë shprehur mendime të ndryshme, kontradiktore nga Degrandi Fraeger, Ippen, Nopsca etj.
Hans Krahe një nga këto mbishkrime e kishte konsideruar si një mbishkrim ilir (i ilirishtes ballkanike) që i kushtohej një hyjnie etj. Ugolini i datonte si të shek. III të erës sonë e gjente në to formula magjike, apotropoike etj. Çabej citon mendimin e arkeologut Hasan Ceka, i cili ka meritën që i vendosi këto unaza me mbishkrime në mjedisin arkeologjik e kronologjik që u përkiste. Kurse Çabej qe i pari që bëri zbërthimin e mbishkrimeve që kishin një formulë të njohur bizantine mesjetare “Ndihmo zoti Krisht”. Më vonë në artikullin “Edhe një herë mbi mbishkrimet e Shqipërisë Veriore”, Çabej kundërshton interpretimin e këtyre mbishkrimeve nga arkeologia bullgare L. Ognenova, duke shënuar se këto formula fetare të unazave qenë bërë nga vendasit, të cilët i kanë bërë dhe si thjesht motive dekorimi.

Shembulli V: Çabej nga monumentet arkeologjike në studimet e tij ka futur dhe elementët etnografikë. Ai e gjen të drejtë lidhjen midis xhubletës popullore të Veriut dhe veshjes së disa figurinave të lashta të Kretës, gjithashtu, në figurat e relievizuara në harqet e triumfit në Romë, Çabej vë re e vendos lidhje me veshjet etnografike iliro-shqiptare. Këto shembuj, të ravijëzuara këtu shkurt, tregojnë interesat e mëdha kulturore të profesorit dhe njohjen e tij të arkeologjisë jo si qëllim në vetvete, po si element veprues, shtjellues, argumentues, në funksion e në dobi të studimeve gjuhësore të mirëfillta. Metoda kombinatore, parimi i historizmit, shtruarja nga baza shumë objektive shkencore e teorike e problemeve themelore të gjuhësisë historike, të etnogjenezës iliro-shqiptare janë në bazën e veprës çabejane. Në fund mund të themi se arkeologjia i ka dhënë gjuhësisë, por edhe gjuhësia i ka dhënë arkeologjisë. Kjo është e pranishme dhe e përhershme në shkrimet e vlerësimet e profesorit tonë të madh.

: Gazeta Albania

[flora57]

Alfabeti eshte krijuar per te formuar fjale, dhe fjalet fjali.
Une mendoj qe kuptimi i germes se pare
Aleph eshte fjala shqipe " fjala", ndersa beth ka kuptimin " behet dmth
fjale bahet , ma bukur ska ku shkon.

[bamatat]

Tek Wiki , tek shtjellimi Iliade gjeta se perkthimet e Homerit qe kemi aktualisht jane te ripunuara shume vone , qe per mua do te thote qe eshte fat i madh qe kane mbijetuar te pakten rrenjet e fjaleve te perdorura nga ai . Megjitheate nga teksti i Wiki-it shkeputa sa me poshte :

"Si conosce anche l'esistenza di edizioni kata andra: personaggi illustri si facevano fare edizioni proprie. Un esempio molto famoso è quello di Aristotele, che si fece creare un'edizione dell'Iliade e dell'Odissea per farla leggere ad Alessandro Magno, tra la fine del V e l'inizio del VI secolo"

Sipas meje "kata andra" eshte paster shqip "këto ëndra" dhe me kuptimin e kohes kur u shkruajten "këto legjenda-gojdhena-histori-kujtesa"....

Shikoni se cfare shpjegimi i jep Wiki sigurisht duke u bazuar tek "shkencetaret" e shqyer:

"Esistono poi delle edizioni di cui si sa molto poco dette "personali" (dal greco κατ' άνδρα, cat'àndra), nel senso che appartenevano a uomini (àndra) illustri, come Antimaco di Colofone o Euripide (figlio del più famoso drammaturgo). Sembra non confermato il fatto che anche il filosofo Aristotele avesse un'edizione personale delle opere di Omero."

A ka logjike ???!!! Vetem logjike te padituri mund te kete !

[bamatat]

Edhe dicka tjeter qe me shkoi ne mendje .
Ne rast se "kata andra" ishin "edizione" , pra gjini dokumentare shkrimi dhe ne lashtesi jane perdorur nga greket me kete emer , atehere eshte e sigurte qe shqipja eshte shkruar shume kohe ne lashtesi , madje dhe llojet apo gjinite e librave te shkruar kishin emertimin prej saj .

Pra jo vetem kishte nje tradite , por nje tradite te kthyer ne ligj . Botimet ishion aq te shperndara sa edhe teoricienet e lashte iu dhane rendesine ketyre publikimeve me emrin "kata andra".

Nje mendim imi ishte . Kush e gjen me vend ta coje tek ata qe jane kompetent dhe njohin me themel fushen .

[Fleur Blanche]

Eshte e vertete ajo qe thua per Homerin dhe diskutimet rreth tij (njohur si Ceshtja Homerike). Psh nje pyetje qe mund t'i linde kujtdo eshte:
Si mund te pershkruaje nje i verber ato qe pershkruan Homeri (nese eshte ky krijuesi; gje qe s'ben vaki) ?

Ne lidhje me kete ceshtjen e verberise se Homerit, nje nga hipotezat e mundshme qe kane dhene disa studiues, eshte edhe kjo qe; Homeri s'ka qene burre , por grua, e cila nuk firmoste me identitetin e vet, sepse ashtu e kerkonte zakoni mashkullor i asaj kohe.

Sqarim: e theksoj se kete keshtu e kam lexuar diku, nuk e shpika une, se jane mesuar njerezit te me akuzojne se feministe!!!

P.S: Kerkoj ndjese nese kjo hipoteze qe thashe mbi Homerin, eshte permendur ne njeren nga temat e forumit, sepse nuk jam ne dijeni te te gjithe temave ketu.

[bamatat]

Suliot,une kam mendimin tim per germat e alfabetit dhe me qe jemi ke germa A une mendoj se hireoglifi i saj eshte gishti tregues i drejtuar ne objekt per te treguar ate qe eshte.Shqipja ka vecori qe me ane te nje germe te percaktoje te qenet ,pra A=ESHTE ........................

edhe AI ose AJ (gegerisht)

[bamatat]

Ketu po flisnim per lidhjen e gjuhes Hebrehe me ate Shqipe dhe jo cfar kan adhuruar Pellazget.Pellazget per mendimin tim kan patur nje shtrirje shum te gjer,e ter rraca e bardh rrjedh prej tyre,ket e tregojn me qart shkrimet e vjetra te gjetura ne vende te ndryshme te mesdheut e me gjer, te cilat deshifrohen me leht ne gjuhen Shqipe se sa ne ndonje gjuhe tjeter.Per mendimin tim hebraishtja e vjeter me shqipen e vjeter kan qen nje gjuhe por me dialekte te ndryshme.

Kush mund te na sjellin ketu ndonje fjalor hebreo -shqip,me siguri do na ndimonte shum.

Suliot , une mendoj se "historia" e Bibles per ngaterrimin e gjuhes se popullit nga "zoti" , duke ua ndryshuar ate njerezve , pavaresisht se sa e pabesueshme te duket apo legjende , apo trillim , gjykoj qe ne nje menyre duhet te jete e vertete ! Ose dicka e tille e ngjashme ka ngjare !

Me erdhi ashtu si ide , pasi me bejne cudi shume fjale qe njoh ne gjuhe te ndryshme dhe rrenjen fjaleformuese e gjen ne shqip !