Plani i OKB-së për Kosovën

[Johan]

Plani i OKB-së për Kosovën

Arjan Konomi


Kohët e fundit si opinioni publik ashtu edhe politika kosovare janë tronditur nga plani prej gjashtë pikash i Sekretarit të Përgjithshëm të Kombeve të Bashkuara, Ban Ki-Moon, propozuar së fundmi vendeve anëtare të Këshillit të Sigurimit për ta shqyrtuar si dhe për të dhënë mendimet e tyre përpara se ky plan të formalizohet.

Deklaratat për mospajtim me këtë plan nuk rreshtin prej presidentit Sejdiu e kryeministrit Thaçi por edhe nga figura të tjera kosovare, ashtu si dhe nga krerët më të lartë të politikës së Tiranës zyrtare. Të gjitha kanë një fill llogjik të përbashkët, që është ai i moscënimit të sovranitetit dhe integritetit të shtetit të ri të Kosovës.

Plani prej gjashtë pikash është i lidhur drejtpërdrejtë me vendosjen dhe fillimin e punës së misionit europian Eulex në Kosovë, që do të zëvendësojë gradualisht misionin e Unmikut. Eulex do të ketë në përbërjen e tij një staf prej 3 mijë vetësh, prej të cilëve afro dy të tretat do të jenë të huaj e pjesa tjetër vendase. Misioni duhej që në fillim të dhjetorit të vendosej në Prishtinë e konsiston në formimin dhe kontrollin e policisë, të gjykatave e doganave. Se çfarë ka dashur të shprehë Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së në planin e tij ende nuk dihet asgjë. Nuk ka informacione zyrtare dhe po mbahet në një sekret total. E vetmja gjë që dihet publikisht është se OKB-ja do të përpilojë një marrëveshje të re bashkëpunimi midis Prishtinës dhe Beogradit. Deri tani asnjë zyrtar i lartë ndërkombëtar nuk është shprehur konkretisht se çfarë këto gjashtë pika paraqesin.

Fakti është se alarmi që ato kanë shkaktuar te shqiptarët është i madh, duke parë nëpërmjet këtij plani rikthimin e autoritetit të Beogradit në një sërë fushash nevralgjike të vendit apo të pjesë të caktuara të territorit të tij, pra në veri të Mitrovicës dhe në enklavat serbe.Akoma më e paqartë është gërshetimi i këtyre gjashtë pikave me misionin e Eulexit. Mbetet gjithçka për t’u parë kur plani i Ban Ki-Moon të zyrtarizohet ashtu si dhe për ta kundërshtuar atë.

Këtë moment do të doja të tërhiqja vëmendjen në dy çështje të rëndësishme. Së pari, Organizata e Kombeve të Bashkuara është gjithmonë një hap prapa asaj që ndodh në botë. Më shumë sesa revolucionarizuese për politikën ndërkombëtare është jo vetëm e vonuar në kohë në planet e saj por edhe konservatore. Për të thënë edhe tjetrën që aty ku ndërhyjnë Kombet e Bashkuara eksperienca dëshmon që çdo zhvillim është i destinuar të dështojë.

Kjo organizatë e plakur në efikasitet dhe larg qëllimit që u krijua pas mbarimit të Luftës së Dytë Botërore ka filluar gjithnjë e më shumë t’i ngjajë parardhëses së saj, Lidhjes së Kombeve. E drejta e vetos në Këshillin e Sigurimit ka bërë që të mos jetë funksionale e të mos arrijë të veprojë e të ndërhyjë fuqishëm në çështje kardinale të politikës ndërkombëtare. Ndaj dhe sot, më shumë i ngjan një Ojf ndërkombëtare apo një klubi shtetesh. Kur nuk arriti t’i jepte zgjidhje Ruandës e Bosnjës, por e degradoi situatën duke çuar vendet në masakra, si mund të shpresohet që mund të gjejë një zgjidhje midis serbëve dhe shqiptarëve. Plani prej gjashtë pikash nuk duhet të alarmojë shqiptarët edhe sikur ai të jetë në kundërshtim me interesat e tyre për faktin se asnjëherë nuk kanë për t’u zbatuar. Por vetëm do të flitet gjatë.

Nuk duhet harruar edhe një element tjetër i rëndësishëm. Plani nuk është se do t’u imponohet shqiptarëve. Ai do të vendoset në tavolinë për t’u shqyrtuar nga pala serbe e ajo shqiptare. Kështu do të fillojnë bisedimet që do të zgjasin pambarimisht në kërkim të një kompromisi i cili nuk ka për t’u gjetur kurrë derisa të vijë një ditë e të gjithë të lodhen e ta harrojnë.

Ka edhe një problem tjetër. Nëse Kombet e Bashkuara do të nisin bisedime për arritjen e një marrëveshjeje ajo duhet të ndodhë midis dy shteteve, një prej të cilëve nuk është njohur ende nga kjo organizatë. Çështja është se në çfarë rangu do të jenë bisedimet? Jo si shteti me shtet? Si do të thirren politikanët e kosovës? Si president e kryeministër apo si njerëz të mençur të “fisit kosovar”? Këto janë çështje që nëse diplomacia nuk kujtohet t’u japë një zgjidhje atë duhet ta kërkojnë vetë shqiptarët.

Kosova është një shtet sovran që do të vazhdojë të jetojë e të zhvillohet pavarësisht njohjes apo jo të OKB-së, fakt që nuk do të thotë sot asgjë në pragmatizmin e politikës ndërkombëtare.

[Llapi]

UNMIK: Pengesë e padëshirueshme

Ban Ki-Moon njofton anëtarët e Këshillit të Sigurimit se shqiptarët nuk duan që UNMIK’u të vazhdojë praninë e mëtejme në Kosovë. Autoritetet e Kosovës nuk e shohin Rezolutën 1244 si obligim ligjor. Rikonfigurimi i UNMIK’ut përfundon deri në qershor. Shumë serbë kundërshtojnë autoritetin e shtetit kosovar, por një numër në rritje i tyre po marrin dokumentet e Kosovës. Express sjellë Raportin e Ban Ki-Moon dhe EULEX’it.

Nga Bekim Greiçevci më 19.03.2009 në ora 8:15

Për herë të parë që nga vendosja e Misionit të Kombeve të Bashkuara në Kosovë, para gati dhjetë vitesh, Sekretarit të Përgjithshëm të OKB’së i ka njoftuar anëtarët e Këshillit të Sigurimit se shqiptarët e shohin UNMIK’un si pengesë për funksionimin e vendit si shtet sovran, ndërsa Rezolutën 1244 e konsiderojnë të parëndësishme dhe jo obliguese.
Raporti që përfshin zhvillimet kryesore në Kosovë që kanë ndodhur në periudhën prej 1 nëntorit, 2008, deri më 9 mars të këtij viti, ka pësuar ndryshime në natyrën e tij në krahasim me raportet e mëparshme.

Ky dokument, të cilin ka arritur ta sigurojë gazeta Express, tash përmban vetëm pjesën politike, e përgatitur nga Zyra e Ban Ki-Moon, por jo edhe pjesën teknike që hartohet nga UNMIK’u.

Po ashtu, në fund të raportit, ka gjetur vend si Anex raporti i parë rreth EULEX’it, të cilin e ka dërguar në New York përfaqësuesi i lartë i Bashkimit Europian, Javier Solana.
Dokumenti katërfaqësh rreth EULEX’it, përmbajtja e të cilit është aprovuar nga Yves de Kermabon, flet për vendosjen e këtij misioni dhe aktivitetet e para të tij.

Qëndrimin e Prishtinës se misioni i OKB’së në vendin tonë nuk ka më punë dhe duhet të tërhiqet nga zhvillimet në Kosovë, pritet ta japë zyrtarisht Ministri i Jashtëm Skënder Hyseni, i cili ka paralajmëruar se do të marrë pjesë në seancën e Këshillit të Sigurimit, që do të mbahet të hënën e ardhshme.

“Ka një perceptim mes shumë shqiptarëve të Kosovës se detyrat e UNMIK’ut janë kryer dhe vazhdimi i pranisë së tij është një pengesë e padëshirueshme për dëshirën e Kosovës për të funksionuar si shtet sovran”, thuhet në paragrafin 4 të raportit.

Ban Ki-Moon shkruan se “autoritetet e Kosovës, që janë nën presion të madh nga partitë opozitare, gjatë muajve të fundit në vazhdimësi kanë përsëritur se Rezoluta 1244 nuk është më relevante dhe se institucionet e Kosovës nuk kanë obligim ligjor t’i nënshtrohen”.

Edhe kësaj here Kreu i Kombeve të Bashkuara u rikujton ambasadorëve se institucionet e Kosovës kanë bërë edhe hapa tjerë drejt forcimit të shtetit duke mos përfillur kompetencat e Shefit të UNMIK’ut që burojnë nga Rezoluta 1244. Më shumë mund të lexoni në gazetën Express.

[Llapi]

Thaçi e shpall të vdekur 6-pikëshin

Nga Express më 19.03.2009 në ora 16:37

Kryeministri Hashim Thaçi u rekomandoi të enjten gazetarëve kosovarë që ta mënjanojnë nga fjalori i tyre 6-pikëshin e harmonizuar ndërmjet Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së, Ban Ki-moon dhe qeverisë së Beogradit, sepse ai është i vdekur dhe sipas tij, nuk do të zbatohet kurrë.

Sikur transmeton KosovaLive, shefi kosovar i ekzekutivit e dha këtë deklaratë pas mbledhjes së rregullt të Qeverisë së Kosovës, në të cilën u miratuan tri projektligje si dhe u diskutuan disa çështje të tjera aktuale në politikë dhe ekonomi.

“Gjashtëpikëshi ekziston vetëm në pyetjet tuaja, madje as në pyetjet që parashtrohen në Beograd nuk ekziston”, tha Thaçi, i nevrikosur.

Ai shtoi se nuk heziton t’iu përgjigjet gazetarëve sa herë që kërkojnë pyetje, por kërkoi nga vetë gazetarët që të lirohen nga diçka që është irreale. “Ai 6 pikësh është i vdekur për institucionet e Kosovës dhe nuk do të jetë kurrë në tavolinën tonë, as në atë ndërkombëtare. Pra, është projekt i tejkaluar si ide e Beogradit që u refuzua nga Prishtina dhe nuk do të diskutohet kurrë”, deklaroi Thaçi.

Qeveria e Serbisë po bën përpjekje të vazhdueshme në politikën ndërkombëtare, veçanërisht në OKB, për zbatimin e 6 pikave të miratuara nga Këshilli i Sigurimit. Numri një i OKB-së, sekretari Ban Ki-moon, në marrëveshje me Beogradin, ka hartuar një plan 6-pikësh për shtrirjen e EULEX-it në Kosovë.
Plani u jep përgjegjësi sovrane serbëve kosovarë, ndërsa EULEX-i nga misioni asistues në funksionimin e shtetit të Kosovës do të shndërrohej në mision neutral-arbitër..

Këto pika bien ndesh me Kushtetutën e Kosovës dhe planin e Ahtisaarit, ndërsa ekspertë ndërkombëtarë të çështjeve të Ballkanit, kanë tërhequr vërejtjen se pranimi i këtyre 6-pikave, legjitimon ndarjen nacionale të Kosovës.

Raporti i sekretarit të OKB-së, përfill kërkesat e Serbisë që policia, doganat, sistemi gjyqësor, kontrolli i kufijve, transporti, ruajtja e trashëgimisë kulturore etj, nëpër vendbanimet serbe të jenë jashtë sistemit kushtetues të Kosovës. Madje ky plan parasheh që përgjegjësitë kryesore në vendbanimet serbe t'i ketë sërish UNMIK-u.

[Llapi]

Skenderi i fuqishëm

Nga Express më 23.03.2009 në ora 17:05
(Update) Një pjesë e fjalimit të ministrit të Punëve të Jashtme të Kosovës, Skënder Hysnit, i cili reagoi pas akuzave të presidentit serb, Boris Tadiq:

”Unë nuk jam gjykatës dhe nuk dua ta gjykojë askënd. Duke dëgjuar zotin Tadiq dikush mund të krijojë përshtypjen se Serbia është viktima e të gjitha luftërave të tmerrshme në krejt territorin e ish-Jugosllavisë. Nëse dëgjojmë presidentin Tadiq krijojmë përshtypjet se 10 mijë kroatë nuk janë vrarë, 200 000 boshnjakë nuk janë vrarë dhe edhe rreth 15 mije shqiptare te Kosovës nuk janë vrare gati një milion të shqiptarë nga Kosova nuk janë depërtuar, në Maqedoni, Shqipëri dhe Mal të Zi. Ai nuk tregoi se sa xhami janë shkatërruar në Kosovë, sa kisha katolike shqiptare janë shkatërruar, pra nuk përmendi sa dëme janë shkaktuar. Dua të përkujtoj disa çështje shumë të rëndësishme për ngjarje që kanë quar deri te intervenimi i NATO-së, siç janë masakra e Reqakut dhe represioni ndaj popullit shqiptar në Kosovë. Ne jemi të interesuar ta lëmë të kaluarën pas dhe të punojmë për të ardhmen, por nuk do ta harrojmë kurrë të kaluarën. Unë dhe familja ime sikur secila familje kosovare ka përjetuar terrorin e forcave policore serbe. Krimi është bërë nga shteti serb”.

HYSENI KËRKON SHUARJEN E UNMIK`UT

Këshilli i Sigurimit është duke diskutuar raportin e Sekretarit të Kombeve të Bashkuara per gjendjen në Kosovë, i cili është publikuar ditë më parë.

I pranishëm në këtë mbledhje është edhe Ministri i Punëve të Jashtme të Kosovës, Skender Hyseni i cili paraqiti një raport përpara anëtareve të këtij këshilli. Hyseni në këtë raport paraqiti kërkesën e institucioneve të Kosovës për përfundimin e misionit të Kombeve të Bashkuara, UNMK.

“Kërkojmë përfundimin e misionit dhe të mandatit të UNMIK-ut. Vendosja e EULEX-it në gjithë territorin e Kosovës, në pajtim me mandatin i cili buron nga: a. Deklarata e Pavarësisë së Kosovës; Pakoja e Ahtisarit; Kushtetuta e Republikës së Kosovës; Ligjet e Republikës së Kosovës; Plani i Përbashkët i Veprimit i BE-së i 4 shkurtit 2008 dhe Ftesat e 17 shkurtit e të 8 gushtit është ngjarje kyçe e periudhës në mes të dy sesioneve të Këshillit të Sigurimit për Kosovën:, tha Hyseni në fjalimin e mbajtur në Këshillin e Sigurimit.

Ministri Hyseni premtoi se institucionet e Republikës së Kosovës do ta vazhdojnë bashkëpunim me SHB-të, BE-në dhe NATO-n. Bashkëpunimi i ngushtë me partnerët tjerë ndërkombëtar

Po ashtu Hyseni paraqiti gjendjen reale në Kosovë dhe ndikimet e Beogradit, i cili vazhdimisht ndikon në përkeqësimesh e gjendjes në Kosovë.

“Republika e Kosovës bashkëpunimin me fqinjët e ka vënë si prioritet të lartë. Beogradi po përpiqet të pengojë bashkëpunimin tonë me fqinjët dhe me komunitetin ndërkombëtar, duke bllokuar pjesëmarrjen tonë në trupa rajonalë dhe ndërkombëtar. Beogradi po bllokon eksportet tona në Serbi. Qeveria jonë është përmbajtur nga masat reciproke, që do të dëmtonin njerëzit dhe bizneset në të dyja anët”, tha më tej Hyseni.

Ndërkohë, përfaqësuesi i Rusisë në OKB, Vitali Curkin kritikoj shtetet që e kanë njohur pavarësinë, se nuk kanë bërë sa duhet për pakicat që jetojnë në Kosovë.

“Praktikat dhe standardet demokratike e nuk po zbatohen. Refugjatët e shpërngulur nuk janë duke u kthyer. Kjo dëshmon se situata në Kosovë nuk është e pa qëndrueshme”, tha Cirtkin, duke bërë thirrje që të mbetet edhe më tutje UNMIK`u në Kosovë.

Ky përfaqësues i Rusisë, kërkoi që të implementohet edhe Gjashtëpikëshin i Ban Ki Munit, në të cilin parashihen institucione paralele me ato të Kosovës.

Ndryshe, përfaqësuesja e Amerikës në Këshillin e Sigurimit, Rosmari Di Carlo përmendi të arriturat e Kosovës dhe bëri thirrje si Prishtinës ashtu edhe Berogradit që të punojnë për të mirën e qytetarëve.

“Kosova ka krijuar institucionet e shtetit. SHBA`të e përgëzojnë Kosovën për të arriturt. Pavarësia është e pakthyeshme”, tha Di Carlo në fjalimin e saj përpara anëtarëve të OKB`së.

Ajo ka thënë se e mirëpresin shtrirjen e miosnit të EULEX`it, dhe kerkoi funksionalizmin tij.

”Qeveria ka përgjegjësi për sundimin e ligjit në Kosovë”, tha Di Carlo/
Përfaqësuesja e Amreikës në OKB, përmendi një dosje të Tribunalit të Hagës, ku Serbia kishte ushtruar dhunë dhe terror mbi popullatën e pafajshme të Kosovës.

Ndërkohë në raportin e Sekretarit Ki -moon, thuhet se kosovarët po e kundërshtojnë Rezolutën 1244, duke e konsideruar të parëndësishme dhe jo obliguese. Prandaj, ai thotë se duhet të intensifikohet procesi i rikonfigurimit të këtij misioni dhe të përfundojë deri në muajin qershor, kur realisht mbushen 10 vjet të funksionimit të saj në Kosovë.

Dokumentit të sekretarit të përgjithshëm të OKB-së i është bashkuar si aneks edhe raporti i parë i EULEX-it, të cilin e ka dërguar në Nju Jork përfaqësuesi i lartë i Bashkimit Evropian, Javier Solana. Në këtë raport katërfaqesh, EULEX-i njofton për funksionalizimin e misionit në tërë Kosovën dhe aktivitetet që ka zhvilluar deri tani në fushën e sundimit të ligjit.