Pas PD-sė, edhe LSI-ja me pinjollėt?!
07/03/2009
Bashkim Kopliku
Surprizė: kryetari i LSI-sė, djaloshi Ilir Meta, iu vėrsul kryetarit tė PS-sė, djaloshit Edi Rama, duke e akuzuar si antikomunist, e njėkohėsisht edhe si pinjoll tė komunistėvenjė gjysh i z. Rama, por dhe babai i tij, paskan qenė funksionarė komunistė. E mė e ēuditshmja ėshtė se kjo u tha pikėrisht nė Shkodėr (mė 3.3.2009), nė qytetin mė antikomunist tė Shqipėrisė. Z. Meta, duke dashur ta kritikojė, i shtoi zotit Rama elektoratin nė atė qytet. Nga ana formale, ato akuzat e Ilirit ngjanin si dy pika uji me ato tė bėra para pak ditėve nga kryetari i PD-sė, plaku ish-funksionar komunist Sali Berisha. Nejse, nuk e shpjegojmė dot kėtė lajthitje tė z. Meta, veēse me shprehjen: Pėr inat tė vjehrrės (Edit), vete fle me mullixhiun (Saliun).
* * *
Ėshtė gabim marrja me biografitėnė respekt tė z.Meta nuk po pėrdorim fjalė mė tė rėndė se gabim. Nė njė shkrim tė veēantė ditėt qė vijnė, do ta analizojmė gjatė kėtė fenomen. Shkurt mund tė themi se nė periudhėn e komunizmit, biografitė kanė qenė njė nga armėt mė tė ndyra tė regjimit. Duke u marrė edhe ai me to, z. Meta po e zhvendos LSI-nė nė drejtim tė gabuar, nė ekstremin e majtė.
Kishim bėrė njė skemė nė kokėn tonė, ku tri partitė nė fjalė i kishim vendosur si vijon. Majtas, por afėr qendrės, kishim vendosur LSI-nė. Mė tej, prapė majtas, kishim vendosur PS-nė, kurse mė tej, gjithnjė majtas, kishim vendosur PD-nė aktuale, apo si na pėlqen ta quajmė, PB-nė, pra Partinė Berishiste. Tani, duke mbrojtur komunizmin, e duke u marrė me biografitė, LSI-ja e zhvendosi veten mė majtas, duke e shkapėrcyer PS-nė, dhe duke u vendosur nė mes saj dhe PD-sė. Kjo lėvizje e LSI-sė na rezulton se ėshtė njė lėvizje kundėr tendencės botėrore tė partive tė majta.
Para nja 15 vjetėsh pata vizituar nė Bon (Gjermani) njė muze tė sė majtės gjermane. Nga ana figurative, zhvillimi nė vite i sė majtės gjermane (SPD, Sozialdemokratische Partei Deutschlands) paraqitesh me njė bust tė Karl Marksit. Busti ishte gjigant nė vitet e para tė SPD-sė (tė themi 120 vjet pėrpara). Pastaj periudha pas periudhash historike, busti vinte duke u zvogėluar, derisa pas Rėnies sė Murit tė Berlinit, busti ishte bėrė fare i vogėl. Ma merr mendja qė sot qė po shkruajmė, busti mė i vogėl i serisė do tė jetė zhdukur fare. Kjo ėshtė ecja normale e sė majtės perėndimore: largim tėrėsor nga komunizmi.
Edi Rama shkon nė Shkodėr, dhe ndryshe nga Ilir Meta e Sali Berishatė mė falė z. Meta qė e vura bashkė me Saliunshan komunizmin, kritikon edhe ish-funksionarin komunist Sali Berisha, por jo babėn apo nėnėn e tij. Me kėtė qėndrim, Edi i bėri nder vetes: di Shkodra ta vlerėsojė si antikomunizmin ashtu edhe burrėrinė!
Ėshtė meritė e padiskutueshme e Edi Ramės qė po e largon fare PS-nė nga komunizmi, saqė po i afrohet me shpejtėsi qendrės, aty ku ėshtė e gjithė e majta e Botės, e botės ku mėtojmė tė shkojmė tė gjithė e sa mė parė. Ai po ndjek tendencėn perėndimore.
Por mos ta personalizojmė meritėn vetėm tek Edi Rama. PS ka ecur gjithė kėto vite nė rrugėn e dekomunistizimit tė vetes, ku protagonistė kanė qenė shumė politikanė tė saj. P.sh., mė kujtohet njėri prej tyre. Ishte fundi i viteve 1990, kur Namik Dokle, atėherė nėnkryetar i kuvendit, iu drejtua, nė njė seancė qė transmetohej direkt nė televizion, deputetit tė vetėm tė partisė komuniste: ulu, mor komunist. Ishte pėrdorim pėr sharje i fjalės komunist, e nga kush pa, nga Namiku qė vetėm 8-9 vjet para nuk duronte tia prekje me pupėl komunizmin. I pata thėnė njė miku tė PD-sė: Aha, ish-komunisti Dokle u shėrua nga komunizmi, ia mori monopolin e sloganeve antikomuniste, ish-funksionarit komunist Berisha.
E fundit pėr zhvendosjen nga qendra tė PS-sė. Ka me dhjetėra mijėra, mbase me qindra mijėra votues shqiptar qė nuk i japin votėn PS-sė thjesht se ajo akoma nuk i ka shkėputur lidhjet 100% me tė kaluarėn komuniste tė Shqipėrisė. Kėta janė votuesit qė janė me mendimet e sė majtės moderne perėndimore (Obama, Prodi etj). Ata shkojnė tek PD-ja vetėm se gėnjehen nga boja antikomuniste qė i hedhin asaj me autosugjestionin e tyre. Mendoni sikur PS-ja tė zhdukte ēdo fije komunizmi nga trupi i saj! Nejse, nė njė shkrim tjetėr do tė ndalojmė mė gjate.
* * *
Dikush qė i ka qejf llogaritė elektorale, mendon se Edi po humb elektoratin e dikurshėm tė PS-sė, nostalgjikėt e komunizmit. Mbase kėtė ide ka edhe Iliri, kur pėrpiqet ti bėjė komplimente komunizmit. Ne mendojmė se e ka mirė Edi: atė qė humb nė pleqtė nostalgjikė komunistė tė pandreqshėm, po e fiton disa fish nė tė rinjtė, por edhe nė tė moshuarit qė e kanė kuptuar se PS-ja duhet tė shkėputet pėrfundimisht nga trashėgimia komuniste. Pa shkėputje tėrėsore, PS-ja nuk mund tė pranohet nė Perėndim, ku dhe atje natyrisht qė ka tė majtė, por ama fare pa komunizėm.
Ne tė djathtėt pėrshėndesim ēdo zhvendosje drejt qendrės tė partive tė majta shqiptare, pėrfshirė kėtu dhe PS-nė, LSI-nė etj. Ėndėrrojmė njė situatė politike se p.sh. nė Amerikė, ku e djathta, partia Republikane, ėshtė nė garė tė vazhdueshme e tė ndershme me tė majtėn, partinė Demokrate. E ngjashme ėshtė situata edhe nė tė gjitha vendet e tjera perėndimore.
Largimi i partive tė majta shqiptare nga komunizmi, e bėn mė tė realizueshme ėndrrėn tonė pėr tė pasur njė tė djathtė tė fuqishme perėndimore, sepse i hiqet mundėsia e manipulimit me gjoja antikomunizmin, fajtorit kryesor. E fajtori kryesor qė po e lė Shqipėrinė pa njė tė djathtė tė fuqishme, nuk ėshtė as PS-ja e as LSI-ja, por berishizmi.
Ėshtė pikėrisht manipulimi me gjoja antikomunizmin, metoda qė po pėrdor Berisha e kompani, pėr tė mos lejuar krijimin e sė djathtės sė fuqishme shqiptare. Ata kanė vite qė ia kanė arritur, qoftė duke e mbajtur majtas PD-nė, pa e lėnė tė kthehet aty ku ishte nė fillim, nė 1990-94; qoftė duke shkatėrruar me artilerinė e shpifjeve dhe me kolonat e pesta, ēdo parti qė nis tė fuqizohet djathtas, ku aktualet janė PDK-ja, LZHK-ja dhe PLD-ja.
E fundit: sot pėr sot, ata qė aspirojnė tė djathtėn, nėse duan tė zgjedhin nė mes dy tė kėqijave tė fuqishme, pa mė tė voglin dyshim qė duhet tė jenė pėr PS-nė
gazeta shqiptare
Pėrgjigju Duke Cituar
Postuar mė parė nga Brari
Krijoni Kontakt