80 vjet Spitali Ushtarak

[Brari]

Spitali Ushtarak, 80 vjet në shërbim të FA dhe civilëve


I ndërtuar në 26 shtator 1929, Spitali Ushtarak Qendror Universitar, përgjatë 80 viteve të funksionimit ka ofruar shërbimin shëndetësor jo vetëm për ushtarakët, por dhe për popullsinë civile. Ai njihet më së shumti si Spitali Ushtarak dhe është një ndër institucionet mjekësore më të rëndësishëm në vend për traditën, përvojën e krijuar dhe kontributin e dhënë në vite. Mjekët e përgatitur dhe specializuar në këtë institucion, kanë lënë gjurmë në zhvillimin e modernizimin e mjekësisë shqiptare, veçanërisht në vitet 1945-1970. Plejadë e shkëlqyer figurash të mjekësisë ushtarake dhe civile mbeten emrat e Sinan Imamit, Jani Bashos, Sabri Tefikut, Bari Koplikut, Petro Canit, Ibrahim Dervishit, Th.Papavramit, Hiqmet Dibrës, Jul Koliqit, Nazmi Shehut, Maksut Derrasës, Esat Durakut, etj. SUQU mbetet referenca e vetme e mjekësisë ushtarake në Forcat e Armatosura (FA). Pas viteve 1990, me ndryshimet dhe zhvillimet në ushtrinë shqiptare, SUQU u konceptua jo vetëm në përmbushje të misionit në mbështetje të FA, por mori përsipër dhe trajtimi i politraumës në rang kombëtar. Kontributi i veçantë i këtij spitali në përballimin e emergjencave të ndryshme, e ka bërë atë një emër të besueshëm në mbarë vendin. Përmendet këtu kontributi në ndihmën mjekësore në ngjarjet e vitit 1997 dhe ngjarjet e Kosovës në 1999. Ngjarja e Gërdecit, vitin e kaluar do të tregonte dhe një herë gatishmërinë, përgjegjshmërinë dhe përkushtimin e stafit mjekësor. "Spital Ushtarak është i pajisur me një sistem lajmërimi perfekt, të cilit i përgjigjet gjithsecili në spital me të njëjtin përkushtim", thotë drejtori i spitalit Bedri Mihja. Stafi është i angazhuar me të njëjtin përkushtim edhe sot, kur "epidemia e traumave automobilistike" rrezikon çdo ditë jetën e njerëzve. Drejtori Mihja pohon se, përgjegjësia e gjithë stafit drejtues dhe personelit mjekësor është që t'u japë zgjidhje të gjitha rasteve urgjente, të cilat janë mbi 50 të tilla çdo ditë.


Historik i shkurtër


Për ndërtimin e Spitalit të Përgjithshëm Ushtarak (SPU), siç u emërtua fillimisht, u shpenzuan 548.894.88 franga ari dhe drejtor i parë i tij ishte nënkolonel dr.Jani Basho.

Spitali u vendos fillimisht aty ku sot ndodhet Kirurgjia, pranë Qendrës Spitalore Universitare "Nënë Tereza", ndërsa në vitin 1957, u vendos përfundimisht aty ku është edhe sot. Korpusi kryesor i Spitalit Ushtarak është një godinë e konsoliduar, e ndërtuar nga italianët në vitin 1932. Fillimisht, godina u destinua për fëmijët jetimë, ndërsa pas luftës u përdor si komandë dhe shkollë ushtarake. Në vitin 1972 spitali mori emrin Instituti Kërkimor i Mjekësisë Ushtarake, që e mbajti deri në vitin 1991. Më pas, me ndryshimet demokratike dhe transformimet në FA edhe në fushën e Mjekësisë Ushtarake, IKMU u transformua në Spitali Qendror të Ushtrisë (SQU). Në dhjetor 1993, kur iu bashkua shërbimi Universitar i Ortopedi-Traumatologjisë, duke u krijuar Shërbimi Kombëtar Ortopedi-Traumatologji, spitali u bë Qendra Kombëtare e Traumës. Në këtë qendër trajtohen të gjitha rastet urgjente me trauma të kombinuara (politraumë). Në vitin 2000-2001 u hartua masterplani nga specialistë norvegjez, të drejtuar nga Zyra e NATO-PfP, në Ministrinë e Mbrojtjes, e dërguar për miratim (nëpërmjet MM) në Bruksel. Në të u parashikua misioni, struktura, funksionimi dhe numri i shtretërve.

Spitalit iu dha statusi "Universitar" në vitin 2002, duke u emëruar Spitali Ushtarak Qendror Universitar (SUQU), ku përfshihen Spitali Ushtarak (SU), Instituti e Kërkimeve të Mjekësisë Ushtarake (IKMU) dhe Qendra Kombëtare të Traumës (QKT).

SUQU është në varësi të Ministrisë së Mbrojtjes dhe bashkëpunon ngushtë me strukturat shëndetësore në vend.


Aktiviteti


Në standardet e mjekësisë ushtarake, SUQU është institucioni më i lartë i mbështetjes mjekësore në nivel terciar, duke mbështetur shëndetin e ushtarakëve dhe garantuar sigurimin shëndetësor në katastrofa dhe fatkeqësi. SUQU ka një kapacitet prej rreth 230 shtretër. "Stafi i tij përbëhet nga 381 punonjës, nga të cilët 121 mjekë specialistë", thotë drejtori Mihja. Të dhënat statistikore tregojnë për një volum të përditshëm, që nuk kanë të krahasuar me institucionet mjekësore në vend. Pozicioni gjeografik, me vendndodhjen e tij në kryqëzimin e rrugëve kryesore nacionale, që vijnë nga Veriu dhe Jugu i vendit, "favorizon" ardhjen e fluksit të urgjencave, e kryesisht të traumave automobilistike. Të dhënat tregojnë se gjatë vitit të kaluar, këtu u trajtuan rreth 35 mijë urgjenca mjekësore, nga të cilat 18 mijë jashtë misionit të spitalit. Gjatë vitit 2007, u trajtua i njëjti numër urgjencash (35 mijë), nga të cilat u shtruan 9520 raste (SU 3457 dhe QKT 6063). SUQU mban peshën kryesore në menaxhimin e urgjencës dhe politraumës në nivel kombëtar. Shërbimet e Kirurgjisë, Ortopedisë dhe Reanimacionit i japin profilin e plotë këtij spitali, në rolin si spital terciar i dyti në Shqipëri. Gjatë vitit të kaluar, në të u trajtuan 9700 trauma. Numri i operacione urgjente arriti në 875, krahas 4230 të planifikuara.

Me personelin e tij, spitali trajnon dhe përgatit ekipet mjekësore për urgjenca brenda vendit dhe atyre në kuadrin e misioneve paqeruajtëse jashtë vendit. Në këtë spital kryhet dhe një aktivitet i ngjeshur pedagogjik dhe shkencor, me studentë dhe pasuniversitarë, duke plotësuar imazhin e institucionit mjekësor tw përparuar. Spitali Ushtarak ka një peshë të rëndësishme, si në fushën e kurimit të sëmundjeve të brendshme për ushtarakët dhe popullsinë civile, por edhe në fushën e shërbimit ambulator për kontrollin fiziko-shëndetësor të ushtarakëve. Sipas drejtorit Mihja, "çdo repart ushtarak në Shqipëri kontrollohet detyrueshëm 2 herë në vit, çdo ngjarje e jashtëzakonshme për një epidemi gripi, apo sëmundje tjetër infektive, zgjidhet brenda ditës nga ekipet e specialistëve". Ndërkohë, IKMU plotëson misionin e spitalit si një institucion unik dhe i specializuar në fushën e mjekësisë parandaluese në Forcat e Armatosura. Kërkimi shkencor në etiologji, diagnozë dhe prognozë të problemeve shëndetësore të komunitetit ushtarak, në bashkëpunim me strukturat homologe të Shëndetit Publik në vend, synon përpilimin e strategjive shkencore të kontrollit dhe parandalimin e sëmundjeve e ngjarjeve shëndetësore në FA dhe më gjerë.

Eriola Çuko






Standarde të reja për mbrojtjen e të drejtave të pacientit


Të drejtat e pacientit në spital mund dhe duhet të maten, konsideron Qendra Kombëtare e Standardeve, Cilësisë dhe Akreditimit të Institucioneve Shëndetësore (QKSCA-ISH), e cila për herë të parë, ka kryer një studim për matjen e të drejtave të pacientëve, si një standard i domosdoshëm i kujdesit shëndetësor. Sipas qendrës, të drejtat e pacientëve përbëjnë një nga fushat më të neglizhuara përsa i përket matjes së të drejtave të pacientëve, pasi asnjëherë nuk është kërkuar që të zbatohen, ndaj dhe nuk mungon sistemi i matjes së tyre në raport me sistemin shëndetësor. Në studimin e kryer nga kjo qendër në disa spitale të vendit, është vërtetuar se standardi i derisotëm i të drejtave të pacientëve, hartuar nga një grup specialistësh të huaj dhe miratuar nga Ministria e Shëndetësisë, ka mbetur larg nivelit të kërkuar. Matja dhe krahasimi i sistemit shëndetësor në Evropë lidhur me treguesit shëndetësor për të drejtat dhe përgjigjshmërinë ndaj pacientit dhe qytetarit si konsumatorë, prej 3 vitesh është iniciuar në vendet e Bashkimit Europian dhe në vitin e fundit, në to janë përfshirë Kroacia dhe Maqedonia. Në publikimin "Euro Health Consumer Indeks 2008", 31 vende të Europës janë radhitur sipas performancës së arritur në 20 indikatorë, me një numër total pikësh të vlerësimit të pritshëm të mundshëm deri në 1000. Në krye të vendeve të para më të suksesshme me mbi 800 pikë, radhiten Holanda, Danimarka dhe Austria. Të fundit në performancë në këtë sektor kanë rezultuar Kroacia, Maqedonia dhe Letonia. Sipas QKSCA-ISH, "interesant është fakti se 2 vendet fqinje, Maqedonia dhe Kroacia, kanë kërkuar vetë të jenë pjesë e kësaj ekperience". Sipas qendrës, këto dy shtete pavarësisht se dinë që nuk janë në nivelin e vendeve të tjera, janë të sigurt që një proces matjeje dhe krahasimi të indikatorëve në mënyrë publike e transparente, do t'i nxisë që të përmirësohen progresivisht dhe të mos pajtohen me të prapambeturit. "Është koha që edhe ne të dalim nga izolimi dhe të bëjmë hapa për t'ju bashkuar eksperiencës evropiane", vlerësojnë burimet nga kjo qendër. Prioritetet e ardhshme në Shqipëri për të drejtat e pacientëve dhe qytetarëve në fushën e shëndetësisë, lidhen së pari, me krijimin e legjislacionit, të mekanizmave rregullatorë si dhe me një kulturë të re të përgjegjësisë për gjithçka që bëhet, ose jo, e cila do të kanalizojë veprimin dhe zbatimin jo me fushata, por në vazhdimësi. "Pacientët tanë i meritojnë të drejtat e tyre, meritojnë shëndetin dhe kujdesin, për të cilin, siç thoshte Nënë Tereza, ne punonjësit e shëndetësisë duhet t'ja japim jo vetëm me profesionalizëm, por me gjithë zemër dhe dashuri", konsideron QKSCA-ISH.

Eriola Çuko


rd

--


pse e solla kte shkrim..

per te treguar se shqiperia ka pas shkolla e spitale qe kur enveri ishte dobic qe blente koko kalldremeve te gjirokastres e ramizi nje cop qelize qe vertitej.. hallateve te kafazit te ambasades.. e nexhi nje bebe qe dh.itej ne pelena e xhuglinve.. e mir bente..
pra ka pas burra shqiperia qe i vune shpatullat me kohe..

[goldian]

su bane njerez shqiptaret
edhe i vdekur dhe ju del pune me enverin
ma shume permendet enveri i vdekur se ky enveri i gjalle