Si pėr fillim se sa pėr njohtim kėtu do tė sjell disa thėnje tė ulemave tė ehli sunnetit rreth sufizmit dhe sufistėve.Pėratė kėrkush tė mos del para dietarėve rreth kėtyre sekteve sufite sepse ehli sunneti janė qė mė sėmiri i kan njohur sufitė,origjinėn e tyre,ecurin,dhe besimin e tyre.
Sufi ka pasur qė kur egziston njerėzimi dhe nė ēdo fe poashtu edhe nė fen islame sufitė dhe idetė e tyre janė shrkirė me islamin dhe pėr kėtė ka shum drejtime sekte dhe nėnsekte tė tyre.
Por un kėtu do tė them vetėm disa thėnje tė ulemave rreth sufive :
Imam Esh-Shaii pėr sufizmin : '' Nėse nji person ushtron tasafuvin (sufizmin) nė fillim tė ditės,ai mė nuk do tė vjen deri nė syfyr,pėrveē ndonji idioti '' (Telbis Iblis)
''Kush ndjek nji sufi 40 ditė mendja e tij mė kurr nuk ėshtė kthyer pėr sė mbari''.
Imam Ahmed El-Hanbeli pėr nji njeri sufi shum tė njohur me emrin El-Harith el-Muhasbi ka thėnė : ''Tėrhiqjani vėrejtjen njerėzve prej Harithit..sepse ai ėshtė pasues i el-kelamit (filozofėve-retorikės) (Telbis Iblis).
Shejh Ebu Bekr el-Xhezairi ka thėnė : '' Sufizmi ėshtė nji sekt i shpifur qė fillojnė me dhikr kurse mbarojnė me kufr.Nga ana e jashtme tė duken dele,kurse nga ana e brendshme janė ujqėr dhe bisha tė vėrtetė duke bėrė mėkate nė urdhėresat e Allahut.'' (Illet-Tasafuwf ja Ibadallah).
Ibn El-Xheuzi nė librin e tij Telbis Iblis qė shkuran shum pėr to midis tjerave thotė : '' Ata (sufitė) prej njerėzve qė e dojnė thjeshtėsinė,aderojnė untėsin para ngopjes dhe ahiretin para dunjasė,tani janė kthyer nė tė kundėrtėn qė shum e dojnė jetėn e rehatshme dhe luksoze duke u bėrė pasionues tė vėrtetė tė ushqimeve,pijeve,muzikės..''
Shejhul Islam Ibn Tejmijje duke folur pėr '' ēudirat'' e disa udhėheqėsve sufi tregon : '' Ēudirat e tyre ndodhin me ndihmėn e shokėve tė tyre ,djajve (shejtanėve),tė cilėve ata ju kan nėnshtruar plotėsisht...ata nė kėtė mėnyrė vjedhin pasurin e tjerėve,ata nuk urdhėrojnė nė tė mirėn dhe nuk ndalojnė nga e keqja,ata nuk bėjnė xhihad pėr hir tė Allahut. (El-Fetaua).
E kam Pyetur Abdurrahman bin Mehdin : O Ebu Saad! Nė qytetin tonė ka disa njerėz qė thirren sufi.Ai mu pėrgjegj : ''Mos rri afėr tyre sepse i kemi parė disa qė kan ndetur me ta dhe janė bėrė tė ēmendur.Kurse disa qė i kan shoqėruar ata janė bėrė murtedė. (Telbis Iblis f.257).
Sheraf ed- din El-Zauaui (ka vdekur 743 p.h) Thotė : ''Nėse udhėheqėsi digjonte se ka dalur ndonji libėr i Ibn Arabijut,atėherė ai i mblidhte ato kopje tė tij dhe menjiher i digjte.Kurse secili qė mashtroheshte mbas atij ai e diciplinonte atė.'' (El-Ikd el-Thamin 2/176).
Ėshtė pyetur imam Ebu Bekr et-Tartushi (ka vdekur 520 p.h) pėr sufitė dhe ėshtė pėrgjigjur :
''Allahu pastė mėshirė pėr ty - drejtimi i sufive ėshtė nji e keqe e madhe e bazuar nė injorancė dhe devijacione,kurse Kur'ani ėshtė i vetmi libėr i Allahut dhe sunneti i tė Dėrguarit tė tij savs.Vallėzimi dhe ekstaza (gjendje shpirtėrore kur njeriu bie nė trans) ėshtė fe e Samiriut i cili shpiku viēin,kurse populli filloj tė vallzon rreth tij duke rėnė nė ekstazė.Pra sufizmi ėshtė fe e pabesimtarėve dhe adhuruesve tė viēit.Sa u pėrket disa veprimeve tė tyre tė parėt etyre qė i kan shpikur ato bidate (sikur shkopinj ) kan qen zindikė (mėkatarė) me qėllim qė ti largon muslimanėt nga libri i Allahut,i Dėrguari i tij dhe shokėt etij..patjetėr duhet tė ceket se ėshtė nė detyrė tė udhėheqėsit qė ti ndalon kėta mėkatarė qė tė mos hyjnė nėpėr mesxhidet tona dhe vendet tona dhe nuk ėshtė e lejuar pėr as njėrin qė beson nė Allahun dhe ditėn e gjykimit qė tu ndihmon kėtyre mėkatarėve nė rugėn e tyre tė devijuar,dhe kjo ėshtė medhhebi i Imam Malikut,Ebu Hanifes,Imam Shafiut dhe Ahmed el-Hanbelit dhe poashtu edhe e tėrė imamėve dhe muslimanėve.. (Tefsiri i Kurtubiut)..
Dhe ka shum trhėnje tė tjera rreth tyre pėr tė cilat duhet tė shkruhet shum gjatė por un mjaftohem me kaq
Krijoni Kontakt