Turpi

[abdurrahman_tir]

shtëpia botuese "Dar-ul-Uatan"





Falënderimet dhe lavdërimet i takojnë Allahut, Dhuruesit të dhuntive të shumta… Larguesit të brengave nga robërit e vet. Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi Muhamedin - shëmbëlltyrën e mbarë njerëzimit për të mirë -, mbi familjen e tij, shokët e tij, si edhe gjithë ata që pasojnë rrugën e tij deri në ditën e Gjykimit.



Vëlla dhe motër mysliman(e), ky shpirt, që secili nga ne e mbajmë në gjoks, mban fshehtësi të ndryshme që nuk ka mundësi t’i dijë askush përveç Allahut, Krijuesit të këtyre gjërave. Pra, ky shpirt do dhe urren, gëzohet dhe hidhërohet, pikëllohet dhe qan, etj. Dhe pikërisht ti je i pakujdesshëm ndaj gjithë këtyre shkaqeve, gjë që nëse do të pyeteshe se si po ndodh kjo, do të ishe përgjigjur:"Nuk di". I sheh njerëzit në këtë jetë se janë të llojllojshëm në natyrën dhe kënaqësinë e tyre. Dikë e sheh që hidhërohet shumë shpejt, kurse tjetrin të durueshëm që nuk di se ç’është hidhërimi. Ose njërin e gjen gjithherë të buzëqeshur, kurse tjetrin të mrrolur që nuk di se ç’është buzëqeshja! I madhëruar qoftë Allahu, i Cili i ka krijuar të gjitha këto. Andaj s’është fare për t'u çuditur që të thuhet për dikë se është i edukuar dhe i moralshëm, ose jo i edukuar dhe jo i moralshëm.



Vëlla dhe motër mysliman(e), nga cili grup je ti?



Ja, tani po jua paraqesim një nga shkallët më të larta të moralit të mirë, dhe ajo është TURPI.




Ç’është turpi



Shumica e njerëzve nuk dinë se ç’është turpi dhe as që mundohen ta kuptojnë atë, kurse ata që dinë se ç’është ai dhe e njohin realitetin dhe frytet e tij, janë shumë të paktë dhe të cekët (në dije rreth tij).



Xhurxhani, Allahu e mëshiroftë, ka thënë:"Turpi është pengimi i shpirtit nga veprimi i gjërave të urryera".



Ibn Muflihu ka thënë:"Turpi është moral i lartë që nxit në punë të mbara dha në largimin nga punët e këqija".



Vëlla dhe motër mysliman(e), dijeni se turpi është stolia më e mirë me të cilën njeriu e zbukuron veten e tij, ashtu sikurse është kurora stolia më e mirë e veshjes. Dijetarët Islamikë e kanë ndarë turpin në disa pjesë. Nasr ibn Muhamed es-Semerkandi, Allahu e mëshiroftë, ka thënë:"Turpi ndahet në dy lloje:



(1) Turpi mes teje dhe njerëzve, dhe
(2) Turpi mes teje dhe Allahut të madhëruar.



Lloji i parë ka për qëllim pengimin e shikimit nga ajo që nuk lejohet të shikohet, etj., kurse lloji i dytë ka për qëllim t’i kujtosh dhuntitë e Allahut mbi ty dhe të turpërohesh nga Ai për këtë duke mos i bërë mëkat Atij. Pra këto janë llojet kryesore të turpit, ndonëse të gjitha llojet tjera, të cilat janë cekur në më shumë se këto dy ndarje, varen nga turpi ndaj Allahut. Muhamedi (paqja dhe bekimi i Allahut qoftë mbi të) gjithherë i ka nxitur njerëzit që të kenë turp ndaj Allahut të madhëruar, ngase kush ka turp ndaj Tij, patjetër do të ketë turp edhe ndaj njerëzve.



Abdullah ibn Mes’udi, radijallahu anhu, ka thënë:"Muhamedi (paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të) ka thënë:



"Kini turp nga Allahu me një turp të vërtetë".



I thamë:"O i dërguari i Allahut, falënderimi i qoftë Allahut, ne kemi turp nga Ai".



Tha:"Nuk është ashtu si mendoni. Turpi i vërtetë ndaj Tij është që ta ruash kokën dhe çka ka në të (nga harami), barkun dhe çka përmban ai, si dhe ta përkujtosh vdekjen e katastrofën. Kush e dëshiron botën tjetër, do t'i braktisë kënaqësitë e kësaj bote; kush vepron kështu, vetëm se i është turpëruar Allahut me një turp të vërtetë". (Transmeton Tirmidhiu, dhe Albani thotë se hadithi është sahih.)



Vëlla dhe motër mysliman(e), ndaluni pak dhe meditoni mbi këtë këshillë profetike se si sqaron të vërtetën mbi turpin, dhe ja komenti i hadithit në pika të shkurtra.



"Ta ruash (nga harami) kokën dhe çka ka në të…" - Së pari duke mos iu përulur askujt tjetër për adhurim përveç Allahut, i Cili është Një, pastaj duke mbrojtur shikimin dhe dëgjimin nga gjërat e ndaluara, duke ruajtur gjuhën nga shpifjet, përgojimi, sharja, nënçmimi, fyerja, etj.



"Barkun dhe çka përmban ai …" - Duke mos futur në të përveç nga pasuria që është fituar hallall, duke ruajtur organin gjenital nga prostitucioni dhe të ngjashme me të, duke ruajtur zemrën nga lakmia dhe zilia, duke ruajtur duart nga dëmtimi i njerëzve, qoftë me shkrim ose rrahje; duke ruajtur këmbët me mos-shkuarje në vendet ku manifestohen mëkatet, etj.



"Ta përkujtosh vdekjen dhe katastrofën/Kijametin…" - Kjo ngase përkujtimi i vdekjes i ringjallë zemrat e vdekura nga epshet dhe kënaqësia, duke i nxitur ato me frikë ndaj Allahut. Kupton se çdo frymëmarrje e të gjallit është një hap kah vdekja. Se kjo botë është kalimtare, jo e përhershme, dhe se patjetër një ditë do të vdesim dhe se jeta e vërtetë është ajo e botës tjetër, që kërkon përgatitje nga ne.



"Kush e dëshiron botën tjetër, do t'i braktisë kënaqësitë e kësaj bote." - Ç'kanë dobi kënaqësitë e kësaj bote nëse ato nxisin në armiqësi mes njerëzve, në zili e mbytje. A nuk e di, o njeri, se sado që të kesh pasuri kur të vdesësh, atë ditë ajo do të të përcjellë vetëm deri tek varri, pastaj do të kthehet me gjithë familjen tënde dhe do të të lënë të vetmuar me veprat tuaja në varrin e errët. Si shpreson në shpëtimin kur derisa ishe gjallë në këtë jetë, pate harruar Zotin dhe adhurimin ndaj Tij! Ndoshta edhe je tallur me fenë e Tij!?



Njëherë e një kohë një baba e këshilloi birin e vet me këto fjalë:"Sa herë që dëshiron t’i bësh dëm dikujt, ngrite shikimin në qiell dhe turpërohu nga Ai që është mbi qiej. Në qoftë se nuk dëshiron (ta bësh këtë), atëherë shikoji ata që janë mbi tokë (nga njerëzit). Në qoftë se nuk ke turp nga Allahu që është mbi qiej dhe nga njerëzit që janë mbi tokë, atëherë konsideroje vetën tënde ndër shtazët".




Hadithe dhe thënie të selefit mbi turpin



Muhamedi (paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të) ka thënë:"Çdo fe ka moral, e morali i fesë Islame është turpi". (Transmeton Ibn Maxheh, dhe Albani thotë se hadithi është sahih/i vërtetë)



Muhamedi (paqja dhe bekimi i Allahut qoftë mbi të) ka thënë:"Turpi dhe imani/besimi janë dy gjëra që nuk ndahen. Në qoftë se njëra nga këto ngrihet, ngrihet edhe tjetra". (Transmeton Hakimi, e Albani thotë se hadithi është sahih)



Muhamedi (paqja dhe bekimi i Allahut qoftë mbi të) ka thënë:"Turpi është nga besimi, dhe besimi dërgon në xhennet…". (Transmeton Tirmidhiu, Ibn Hibbani dhe Hakimi, dhe Albani thotë që senedi i tij është sahih)



Muhamedi (paqja dhe bekimi i Allahut qoftë mbi të) ka thënë:"Turpi nuk sjell pas vetes përveçse të mira". (Transmeton Buhariu dhe Muslimi). Kurse në transmetim të Muslimit, hadithi ka ardhur:"I gjithë turpi është i mirë".



Umer ibn Hattabi, radijallahu anhu, ka thënë:"Kujt i pakësohet turpi, i është pakësuar ndërgjegjja; kujt i pakësohet ndërgjegjja, i vdes zemra".



Abdullah ibn Mes’udi, radijallahu anhu, ka thënë:"Kush nuk u turpërohet njerëzve, nuk i turpërohet as Allahut".



Hasen Basriu, Allahu e mëshiroftë, ka thënë:"Turpi dhe bujaria janë dy cilësi të së mirës. Nuk ka njeri që i posedon këto dy cilësi përveçse Allahu do ta ngrejë atë".



Ijas Ibn Kurreh ka thënë:"Ishim tek Umer ibn Abdulazizi dhe u përmend turpi, me ç’rast dikush tha:'Turpi është nga feja'. Umeri ia ktheu:'Turpi përfshin tërë fenë'".



Selefi kanë thënë:"Mospasja e lakmisë është argument për besnikëri, besnikëria është argument për falënderimin, falënderimi është argument për përmendjen e Allahut, përmendja e Allahut është argument për shtimin e mirësive, kurse turpi është argument i gjithë këtyre".



Ibnul-Kajjimi ka thënë:"Turpi është shkalla më e lartë e moralit, më e vlefshmja prej tyre dhe që më së shumti sjell dobi. Ai është veçori që e dallon njeriun nga shtazët. Kush nuk ka turp, tek ai nuk gjendet ndonjë veçori e njeriut përveç mishit dhe gjakut, ngase ky njeri, vetëm me këtë pamje të jashtme të njerëzimit, është i humbur dhe i zhveshur nga koka e mirësive dhe e moralit".




Ku jemi ne nga turpi



Vëlla dhe motër musliman(e), Muhamedi (paqja dhe bekimi i Allahut qoftë mbi të) ka thënë:"Paturpësia njollos çdo gjë, ashtu sikurse që turpi stolis dhe zbukuron çdo gjë".(Transmeton Ibn Maxheh dhe Tirmidhiu, dhe Albani thotë se hadithi është sahih)



Selefi, Allahu i mëshiroftë, kanë thënë:"Fytyra e mbrojtur me turp është sikurse margaritari i mbrojtur në guacën e vet".



Besimtari i vërtetë gjithherë llogarit vetën e vet në çdo mëngjes dhe mbrëmje, duke e zgjuar vazhdimisht kujdesin e vet me shkopin e llogaritjes. Andaj nuk ke kohë tani vetëm se ta shikosh vetveten. Nëse je prej atyre që kanë turp të cekët, mundohu të bësh xhihad me epshet tua, që ta shërosh këtë ves të keq, ngase sikur të kishe qenë i sëmur në ndonjë vend të trupit, menjëherë do të kishe nxituar në shërimin e saj duke u konsultuar me çdo mjek që është e mundur, dhe përderisa kjo është e mundur edhe nxitimi në shërimin e shpirtit është i mundur dhe me më prioritet.



Selefi kanë thënë:


Nxito në plotësimin e shpirtit më punë të mira,
ngase me shpirt konsiderohesh njeri, jo me trup.



Edhe pse njeriu mund të jetë i sëmur në trup, në anën tjetër është i gjallë me përkujtime të mira nga të tjerët. Mirëpo, i sëmuri në zemër dhe në shpirt është i vdekur edhe pse trupi i tij është prezent në mesin e njerëzve, e kjo është vdekja më e keqe.



Nuk është i vdekur ai që ka braktisur këtë botë dhe ka pushuar,
mirëpo i vdekuri i vërtetë është ai, zemra e të cilit ka vdekur.



Selefi, Allahu i mëshiroftë, kanë thënë:"Kur Allahu dëshiron shkatërrimin e dikujt nga robërit e vet, nga ai e largon petkun e turpit; kur t’ia largojë turpin, ai nuk e takon Allahun në botën tjetër përveçse i përbuzur".



Sa të mira janë vargjet e njërit nga selefi, ku thuhet:



Nëse nuk frikësohesh nga pasojat e netëve (të kaluara në mëkate)
dhe nuk ke turp, vepro ç’të duash.
Jo, për Zotin! Nuk ka dobi jeta e as kjo botë
kur të humbet turpi…



Njeriu që nuk ka turp, morali i tij është i njëjtë me moralin e shtazëve, mirëpo shtazët nuk llogariten për punët e tyre ngase nuk kanë mendje dhe intelekt. Kurse ti, o njeri, që Allahu ta ka dhuruar mendjen, që ke rënë në këtë gradë, nuk di se si ta arsyetojmë çështjen tënde! Njeriu që nuk posedon turp, i përmban tri cilësi të shëmtuara:



- Konsiderohet njeri i pakujdesshëm ndaj mbikëqyrjes së Allahut, e kjo është më e keqja;
- paturpësia e tij ndaj njerëzve e bën atë të larguar nga ndjenjat njerëzore;
- dhe sa herë që përmendet emri i tij, përmendet për të keq me çdo cilësi tjetër të keqe që ai posedon.




Disa veprime që janë në kundërshtim me fenë Islame dhe që janë argumente për mospasjen e turpit nga ai që i vepron



- Veshja e rrobave të ngushta që zbulojnë pjesët e turpshme tek femrat.


- Sharja e njëri-tjetrit si edhe fyerja dhe të mësuarit e fëmijëve fjalë të ngjashme me pretekstin se ata nuk dinë, duke mos ua hequr vërejtjen fare për këto, kurse fëmija me kalimin e kohës do të mendojë se këto fjalë të ndyta janë të natyrshme dhe rritet me këto gjëra.


- Veprimi i mëkateve haptazi para fëmijëve dhe të rriturve.
- Të tallurit me ata që falin namazin dhe që mundohen ta praktikojnë fenë në jetën e vet.
- Ngritja e zërit para prindërve ose sharja e tyre, e ndoshta edhe rrahja e tyre; përjashtimi i tyre nga shtëpia, etj.
- Veshja e pantallonave të ngushtë nga burrat, në mënyrën që përshkruhen pjesët e turpshme.
- Qëndrimi nëpër rrugë dhe tallja me kalimtarët e rrugës.
- Mosrespektimi i të moshuarve nga fëmijët.
- Qëndrimi nëpër rrugë duke i penguar me këtë ata që falin namazin.
- Mësimi i fëmijëve të gjinisë femërore me veshjen e rrobave të ngushta, të cilat zbulojnë pjesët e turpshme.
- Konsumimi i duhanit, sidomos nga të rinjtë, thuajse kjo gjë është nga burrëria!
- Shikimi dhe leximi i revistave pornografike.
- Imitimi i jobesimtarëve në veshjet dhe traditat e tyre.
- Shikimi i kanaleve televizive që përmbajnë programe kundër moralit, fesë, etj.
- Humbja e kohës nga ana e pleqve duke qëndruar nëpër kafene dhe duke i shikuar dhe përgojuar gratë muslimane ose të tjerët, e që për ta shumë më mirë do të kishte qenë falja e namazit në xhami ose në shtëpi sesa të ndenjurit në këto vende.
- Lëshimi i muzikës nëpër rrugë, sidomos me zë të lartë, duke i penguar më këtë ata që falen në xhami ose duke ua prishur njerëzve qetësinë në shtëpitë e tyre.
- Varja e fotografive të muzikantëve, artistëve dhe të tjerëve, nëpër muret e shtëpisë ose në automobila, gjë që nuk i përket fare edukatës Islame.
- Vendosja e fotografive të të vdekurve në gurët e varreve pasi të vdesin, ose shpenzimi i një shume të madhe të hollash në ndërtimin e varreve. Të gjitha këto janë të ndaluara rreptësisht në fenë Islame, sepse këto janë tradita të jobesimtarëve, adhuruesve të zjarrit, adhuruesve të idhujve, etj.
- Prezantimi i femrave në varre, duke mos ditur se Muhamedi (paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të) i ka mallkuar ato gra që shkojnë tek varrezat. E, si qëndron puna me ato që shoqërojnë burrat nga shtëpia, pastaj në xhami, e deri tek varrezat!!?




Dobitë e turpit



Vlen të ceken në fund dobitë që i sjell turpi, dhe ato janë:



1) Turpi është moral që shkakton kënaqësinë e Allahut dhe kënaqësinë e njerëzve.
2) Turpi shkakton hyrjen në xhennet.
3) Turpi pengon pronarin e vet nga veprimi i punëve të ndyta.
4) Turpi nxit në punë të mira dhe stolisje me moral të lartë.
5) Turpi e nxit pronarin e vet që çdoherë ta thotë të vërtetën dhe të urdhërojë për të mirë dhe të ndalojë nga e keqja.
6) Turpi shkakton respekt dhe nderë nga të tjerët.
7) Turpi sjell pas vetes përkujtim të mirë (për atë që cilësohet me të) nga njerëzit, gjatë jetës dhe pas vdekjes së tij.



Në fund lusim Allahun e madhëruar që të na bëjë nga ata që kanë turp nga Ai dhe nga të tjerët. Falënderimet i qofshin Allahut, Zotit të botëve, dhe salatet dhe selamet qofshin mbi të dërguarin e Allahut, Muhamedin, mbi familjen e tij, shokët e tij, si dhe gjithë ata që ecin rrugës së tij deri në ditën e Gjykimit.




Përktheu:AbdulMelik-Besfort Maxhuni