Menyra se si duhet ne ta kuptojme fene tone

[abdurrahman_tir]

PIKESEPARI I KESHILLOJ TE GJITHE ADHURUESIT E ALLAHUT(NJE DHE TE VETEM,PA SHOK) QE TI KUSHTOJNE RENDESI TOGUT MATERIALEVE (MESIMEVE) QE PO DERGOJ DHE PASTAJ TE NXJERRIN MESIMET NE VETEN E TYRE PA U NGUTUR TE KUNDERSHTOJNE(THJESHT NGA HOBI QE I KA ZENE MUSLIMANET KETO KOHET E FUNDIT),DHE ME ALLAHUN QENDRON SUKSESI E PAQJA DHE BEKIMET QOFSHIN PER TE DERGUARIN E TIJ ,PER SHOKET E TIJ SI DHE PER TE GJITHE ATA QE I NDJEKIN ME TE MIRE DERI NE DITEN E GJYKIMIT.













Shtegu është një

nga shejh Abdul-Malik Ramadani el-Xheza’iri





Dije – Allahu të mëshiroftë – se shtegu i cili do të garantojë shpërblimin është një, e jo shtigjet e shumta, sepse Allahu ka caktuar sukses vetëm për një grup (hizb). Ai tha,



“Ky është grupi i Allahut. Vërtet, grupi i Allahut është i suksesshëm.” (Muxhadile, 22)



Dhe Ai ka caktuar fitore vetëm për këtë grup – Ai tha,



“Dhe kushdo që e merr për mbrojtës Allahun, të Dërguarin e Tij dhe Besimtarët, atëherë, vërtet, grupi i Allahut është i suksesshëm.” (Ma’ide, 56)



Pa marrë parasysh se sa shumë e hulumtoni Librin e Allahut dhe Sunetin e të Dërguarit të Tij (sallallahu alejhi ue selam), ju s’do të gjeni ndonjë gjë e cila e lejon ndarjen e Umetit në grupe (xhemate), apo ndarjen e tij në parti (ahzab) dhe blloqe, veçse kjo të jetë e dënueshme. Allahu i lartësuar ka thënë,



“Dhe mos u bëni sikur pabesimtarët, ata të cilët u përçanë në fenë e tyre dhe u ndanë në grupe; secili grup duke qenë i kënaqur me atë që kishte.” (Rum, 31-32)



Dhe si mundet Zoti ynë i madhërishëm të afirmojë ndarje për Umetin pasi që Ai e ka mbrojtur atë me Litarin e Tij dhe e ka liruar Pejgamberin e tij nga kjo kur ai (Umeti) u bë i tillë (i ndarë); dhe pasi që Ai e ka kërcënuar këtë (veprim),



“Vërtet, ata të cilët e përçanë Fenë e tyre dhe u ndanë, ti s’ke të bësh asgjë me ta. Vërtet, çështja e tyre i takon Allahut, ata do të informohen për atë që bënin.” (En’am, 159)



Prej Mu’avije ibn Ebi Sufjan i cili tha, “I Dërguari i Allahut qëndroi mes nesh dhe tha, ‘Vërtet, para jush Njerëzit e Librit u ndanë në shtatëdhjetë e dy grupe, ndërsa kjo Fe do të ndahet në shtatëdhjetë e tri grupe. Shtatëdhjetë e dy prej tyre do të jenë në zjarr dhe një do të jetë në Parajsë, dhe ky është xhemati.”2 El-Amir es-Semsani – rahimahullah – ka thënë, “Përmendja e numrit në hadith nuk i përshkruan plotësisht ata të cilët janë të shkatërruar, por kjo vetëm shpjegon shtrirjen e gjerë të rrugëve të devijuara dhe degëve të tyre, në krahasim me rrugën e vetme të vërtetë. Kjo është ajo çka dijetarët e Tefsirit (shpjegimit të Kur’anit) kanë përmendur në lidhje me thënien e Allahut,



“Dhe mos pasoni rrugë tjera, meqë ato do t’ju ndajnë juve nga Rruga e Tij.” (En’am, 53)



Pra, Ai i bashkoi të gjitha rrugët e ndaluara së bashku me pasuesit e tyre me qëllim që të shpjegojë numrin e shumtë të rrugëve të devijimit dhe shtrirjen e gjerë të tyre, dhe Ai e veçoi rrugën e udhëzimit dhe të vërtetës dhe mungesën e pluralitetit të saj.3 Prej Ibn Mes’ud (radiallahu anhu) i cili tha, ‘I dërguari i Allahut (sallallahu alejhi ue selam) e tërhoqi një vijë për ne, pastaj tha, ‘Ky është shtegu i Allahut’, pastaj Ai tërhoqi vija të cilat degëzoheshin në të djathtë dhe në të majtë të saj, dhe tha, ‘Këto janë shtigje (tjera), dhe në secilën prej tyre është një djall që thërret në to.’ Pastaj recitoi,



“Dhe vërtet kjo është rruga Ime e drejtë, pra, pasoni atë dhe mos pasoni rrugë tjera, meqë ato do t’ju ndajnë juve nga Rruga e Tij.” (En’am, 153)4



Ky hadith dëshmon përmes tekstit të tij se shtegu është një. Ibnul Kajjim (v.751H) ka thënë, “Dhe kjo është sepse shtegu i cili çon te Allahu është një, dhe kjo është ajo për çka Allahu dërgoi të Dërguarit e Tij dhe i shpalli Librat e Tij, dhe asgjë s’mund të çojë te Allahu përveç këtij shtegu. Dhe, edhe sikur njerëzit të vinin nga çdo shteg, dhe ata të hynin nëpër secilën derë, atëherë të gjitha këto shtigje do të pengoheshin dhe të gjitha ato dyer do t’u mbylleshin atyre, përveç këtij shtegu, meqë ky është ai i cili çon te Allahu.”5 Unë them, ai i cili s’është stabil në këtë rrugë do të ndeshet me dyshim dhe dobësi. Dhe ai që devijon, devijon vetëm për shkak të numrit të shumtë të tyre dhe nga frika se mos do të mbetet vetëm, dhe vazhdon me nxitim drejt destinacionit dhe struket nga udhëtimi i gjatë. Ibnul Kajjim tha, “Kushdo që e zgjatë rrugën, ecja e tij do të dobësohet.”6 Dhe Allahu është Ai prej të cilit kërkohet ndihma.




NJOHJA E SHTEGUT



Në fjalimin e Ibnul Kajimit së pari shpjegohet shtegu, dhe domethënia e synuar këtu është shtylla e dytë nga shtyllat e Teuhidit. Pra, pas dëshmisë se s’ka perëndi që është e denj të adhurohet krahas Allahut, vjen dëshmia se Muhamedi është i Dërguari i Allahut. Dhe kjo po ashtu është shtylla e dytë nga shtyllat e veprave dhe pranimit. Prandaj, vepra s’pranohet – siç dihet – përveç me përmbushjen e dy kushteve:



(1) Praktikimi i fesë sinqerisht për Allahun



(2) Vendosja e të Dërguarit të Allahut si shembull për t’u pasuar



Unë s’do të përqendrohem në derivimin e këtij parimi madhështor tashti, sepse qëllimi i këtij paragrafi është që të shpjegohet rruga Pejgamberike pa të cilën s’është e mundur që të arrihet Allahut. Pra, ‘injoranca ndaj rrugës dhe shenjave të saja, si dhe objektivës së synuar kërkon shumë mundim për një dobi të paktë.’7 Kështu, pra, duhet të jetë e qartë se shtegu është një. Kjo nuk i tejkalon këshillat e të Dërguarit të Allahut (sallallahu alejhi ue selam) nga thirrësit e shumtë në Rugën e Allahut aq sa edhe shpirtat e qenieve njerëzore dhe të tjerë pos tyre, nga ajo që dihet se është e falsifikuar nga Feja e Allahut, e cila erdhi t’i bashkojë njerëzit e saj, e jo t’i ndajë ata. Allahu i lartësuar ka thënë,



“Dhe mbahuni për Litarin e Allahut të gjithë së bashku dhe mos u ndani. Dhe përkujtoni të mirën e Allahut kur ju ishit armiq. Ai i bashkoi zemrat tuaja, ashtu që ju u bëtë vëllezër përmes Bekimit të Tij.” (Aal Imran, 103)



Vërtet, ky litar i besueshëm i cili i ka bashkuar muslimanët është shpjeguar të jetë Libri i Allahut. Ibn Mes’ud (radiallahu anhu) ka thënë, “Ky shteg është i banuar. Djajtë zënë vend në të dhe thërrasin, ‘O rob i Allahut, eja! Ky është Shtegu,’ me qëllim që t’i dekurajojë ata prej Shtegut të Allahut.8 Kështu që ata u mbajtën fort për Shtegun e Allahut, dhe Shtegu i Allahut është Libri i Allahut.” Në këtë transmetim gjinden dy dobi:



Së pari, se shtegu është një, dhe djajtë e rrethojnë atë me qëllim që t’i devijojnë njerëzit prej saj. Pra, ata nuk gjejnë mënyrë më të mirë që t’i përçajnë ata sesa të thirrurit ata që ta shtojnë numrin e shtigjeve! Pra, kushdo që dëshiron që t’i humbë njerëzit, duke pohuar se e vërteta s’gjindet krejtësisht në një rrugë, ai sigurisht është një djall. Allahu i lartësuar ka thënë,



“Pas të vërtetës s’ka tjetër përveç iluzioneve” (Junus, 32)



Së dyti, Shtegu i Allahut – i cili është i detyrueshëm për Muslimanët – shpjegohet në Librin e Allahut. Dhe kjo nuk e kundërshton thënien e Ibn Mes’udit (radialahu anhu), “Shtegu i drejtë është ajo në çka na ka lënë i Dërguari i Allahut (sallallahu alejhi ue selam).”9 Dhe kjo është sepse i Dërguari i Allahut (sallallahu alejhi ue selam) i ka lënë ata në Librin dhe Sunetin, ashtu siç ai vetë ka thënë, “Ju kam lënë në atë në të cilën, nëse mbaheni fort për të, ju kurrë s’do të humbni pas meje: Libri i Allahut dhe Suneti im.”10 Kjo është kështu sepse Suneti në natyrën e vet është sikurse Libri i Allahut, ai është shpallje, pastaj është shpjegim i Librit të Allahut. Më saktë, personi më i mirë për të shpjeguar të Folurit e Allahut prej krijimit të Tij është i Dërguari i Allahut (sallallahu alejhi ue selam), ashtu siç ka thënë Allahu i madhërishëm,



“Dhe Ne ta kemi shpallur ty Përkujtimin (Kur’anin) që t’u shpjegosh njerëzve se ç’u është shpallur atyre.” (Nehl, 44)



Dhe A’isha (radiallahu anha) ka thënë, “Karakteri i tij ishte Kur’ani”11 Për këtë shkak, Pejgamberi e urdhëroi Umetin e tij që të mbahet fort për Sunet, atëherë kur të ndodhin ndasitë në të, ashtu që ai tha, “Dhe kushdo që jeton nga ju do të shohë dallime të mëdha. Pra, kapuni për Sunetin tim dhe Sunetin e Halifeve të udhëzuar drejt pas meje. Mbahuni për këtë me dhëmballat tuaja dhe ruajuni nga çështjet e shpikura (në fe), meqë çdo çështje e shpikur është risi (bidat)...” 12 Ibn Bata (v.387H) – rahimehullah – tha në shpjegimin e unitetit të Selefit mbi një akide, “Gjenerata e parë nuk u largua nga kjo. Zemrat e tyre qenë të bashkuara dhe po ashtu edhe drejtimet e tyre, Libri i Allahut dhe Suneti i Pejgamberit, ishte udhëzimi i tyre. Ata nuk vepronin sipas mendimeve të tyre e as që ngarendnin në dëshira. Njerëzit nuk do të pushojnë së qeni në këtë dhe zemrat do të mbrohen dhe ruhen nga Zoti i tyre.”13 Pra, ai – Allahu e mëshiroftë – e ka thënë të vërtetën, meqë feja e Allahut është një, jo e larmishme. Allahu i madhërishëm ka thënë,



“Dhe sikur të ishte prej ndokujt tjetër pos Allahut, ju do të shihnit dallime të mëdha në të.” (Nisa, 82)



Pra, ky është shtegu në të cilin ne i thërrasim njerëzit, është prej shtigjeve më të dëlira, e sqaruar tërësisht, më e mjaftueshmja dhe më e plota. Prej Ibn el-Irbad Ibn Sarije (radiallah anhu) i cili tha, “I Dërguari i Allahut tha, ‘Vërtet, unë ju kam lënë në një shteg të bardhë e të qartë, nata e tij është sikurse dita e tij. Askush s’devijon prej tij pas meje, përveç atij që është i shkatërruar.”14 Pra, kur personi e ndryshon atë me diçka të cilën i Dërguari i Allahut (sallallahu alejhi ue selam) dhe Shoqëruesit e tij nuk e kanë bërë, atëherë kjo do të sjellë vetëm ndarje në shtigje të ndryshme. Më saktë, kjo çon në luginën e shkatërrimit, dhe kjo është ajo çka i Dërguari i Allahut (sallallahu alejhi ue selam) e quajti ‘risi devijuese’. Për shkak të kësaj, Selefi qenë ekstremë në pozitën e tyre ndaj atij i cili shtonte ndonjë gjë në fe, apo atij i cili ndërhyn në të me mendimin e tij. ‘Umer Ibnul-Khatab (radiallahu anhu) ka thënë, “Ruajuni nga të ndejturit me njerëzit e mendimit/opinionit, meqë ata janë armiq të Sunetit. Ata e mësojnë Sunetin me qëllim që ta memorizojnë atë, dhe ata i harrojnë (Dhe në një transmetim, “…dhe ai u del atyre prej dore …”) hadithet që i kanë memorizuar. Dhe kur ata pyeten për atë të cilën nuk e dinë, ata turpërohen të thonë, ‘Nuk e dimë’. Kështu që ata nxjerrin vendime sipas mendimit të tyre, dhe në këtë mënyrë ata devijojnë dhe i udhëheqin shumë tjerë për në devijim. Kështu ata devijojnë nga Rruga e Drejtë. Vërtet, Allahu nuk e ka marrë Pejgamberin tuaj derisa Shpallja të mos i ketë lënë vend opinionit. Sikur opinioni të kishte përparësi para Sunetit, atëherë fshirja (mesti) mbi fundin e çorapave do të kishte përparësi ndaj anës së epërme.”15 Kjo është sepse Feja është ndërtuar mbi pasim (itiba’), e jo në shpikje apo opinion në shumicën e rasteve. Sepse, vetëm intelekti s’mund ta udhëheq njeriun në shumicën e çështjeve të Fesë, posaçërisht meqë intelektet dallojnë në perceptimin dhe realizimin e tyre, dhe opinioni tashmë është përmendur.”16



Ibn Mes’ud ka thënë. “Pasoni e mos shpikni, se vërtet juve u janë plotësuar nevojat. Mbahuni për çështjet e vjetra.”17 Dhe Abdullah Ibn Umer (radiallahu anhu), “Çdo risi (në fe) është devijim, edhe nëse njerëzit e shohin atë si diçka të mirë."18 Pra, përderisa i përmendi efektet e risisë në shkëputjen e Rrugës së drejtë për kërkuesin, atëherë unë duhet ta përmend rrëfimin e Ibn Abasit në lidhje me këtë. Kjo njëherit tregon diturinë e shumtë të Sahabëve (Shoqëruesve). Prej Uthman Ibn Hadir, i cili tha, ‘Hyra tek Ibn Abasi dhe i thashë, ‘A do të më këshillosh?’ Ai tha, ‘Po! Ngjitu për frikën ndaj Allahut dhe transmetimin, dhe qëndro i palëkundur. Paso e mos shpik.’19 Mendoni për këtë, ai i bashkoi dy çështje në të, ato janë:



1) Takua (frikë, nderim) ndaj Allahut, dhe këtu kjo do të thotë Ihlas (sinqeritet), sepse është e ngjitur për pasim (itiba).



2) Dhe el-itiba e cila i referohet Rrugës së drejtë, siç parapriu.



Pastaj, ai paralajmëroi kundër asaj që e kundërshton këtë, e cila është risia. Pra, i këtillë ka qenë të folurit e Selefit: i bashkuar në domethënie, por megjithatë konciz/i qartë. Vërtet, Selefu-Salih qenë skajshmërisht të ashpër në menjanimin e thënieve të njerëzve me qëllim që t’i avancojnë vendimet e të Dërguarit të Allahut (sallallahu alejhi ue selam), pa marrë parasysh statutin e lartë apo fisnikërinë që kishin këta njerëz. Nuk ka problem në mirësjellje me dijetarët dhe dashurinë ndaj tyre dhe të dhënit përparësi atyre mbi të tjerët, dhe të qenit në dyshim ndaj një personi i cili e vendos opinionin e tij karahas me të atyre në një çështje me rëndësi të madhe. Sidoqoftë, kjo është një gjë, ndërsa dhënia e përparësisë tekstit prej dy formave të Shpalljes është gjë tjetër. Urve i tha Ibn Abasit. “Mjeri ti! A po i devijon njerëzit? Ti e ke lejuar Umren në dhjetë ditët e para (të Muharremit), ndonëse s’ka Umre në to!” Kështu që ai tha, "O i zhveshur! Pyete nënën tënde!" Ai tha, "Vërtet, Ebu Bekr dhe Umer nuk e thonë këtë, megjithëse ata janë më të dijshëm dhe më të mirë në pasimin e të Dërguarit të Allahut (sallallahu alejhi ue selam) se ti.” Ai ia ktheu, “Prej këtu nisesh ti! Në nisemi nga i Dërguari i Allahut (sallallahu alejhi ue selam) ndërsa ti vjen me Ebu Bekr dhe Umer!?” (Dhe në një transmetim, “Mjer ti! A duhet që të transmetojmë nga këta të dy, sipas teje, apo nga ajo që gjindet në Librin e Allahut dhe Sunetin e të Dërguarit të Tij për Shoqëruesit e tij dhe Umetin e tij?!”) Dhe në një transmetim, “Unë shoh se ata do të shkatërrohen. Unë them, ‘Ka thënë Pejgamberi (sallallahu alejhi ue selam),’ dhe thuhet, ‘Ebu Bekr dhe Umer e ndaluan.”20



Shejh Abdur-Rahman Ibn Hasan (v.1258H) – rahimehullah – tha pasi që e citoi këtë transmetim, “Dhe në të folurit e Ibn Abasit është ajo e cila dëshmon se taklidi (pasimi i verbër) ndaj një imami s’duhet të bëhet nga ai të cilit i ka arritur dëshmia. Pra, është obligim që ai të kundërshtohet ashpërsisht për shkak të kundërshtimit të tij ndaj dëshmisë.”21 Ai po ashtu tha, “Vërtet, kjo është bërë kërkesë e përgjithshme me këtë të keqe, posaçërisht për atë i cili ia përshkruan veten diturisë, se ata kanë vendosur barriera që ta pengojnë marrjen nga Libri dhe Suneti dhe ata kanë parandaluar pasimin e Pejgamberit (sallallahu alejhi ue selam) së bashku me lartësimin e urdhërimit dhe ndalimit të tij. Dhe prej kësaj është thënia e tyre, ‘Libri dhe Suneti s’mund të mirren si dëshmi, përveç nga Muxhtehidi (ai i cili është i kualifikuar të nxjerrë vendime nga Shpallja), dhe ixhtihadi tashmë është mbyllur.’ Dhe ata thonë, ‘Ky është rasti në të cilin ai, në të cilin ti bën taklid, është më i ditur se ti në lidhje me hadithin dhe abroguesin dhe të abroguerën e tij.’



Pra, qëllimi i këtyre deklaratave dhe atyre të ngjashme me këtë është që të lihet pasimi i të Dërguarit të Allahut (sallallahu alejhi ue selam), i cili nuk flet nga dëshira e vet, dhe të mbështetemi në atë i cili mund të gabojë. Dhe të tjerë pos tij nga Dijetarët mund ta kundërshtojnë atë dhe ta ndalojnë thënien e tij me dëshmi. S’ka dijetar, përveç se ai të ketë një pjesë të diturisë, por jo edhe tërë diturinë. Pra, të kuptuarit (korrekt) është se ai duhet të veprojë sipas kësaj, edhe nëse ai do ta kundërshtojë këdo që do ta kundërshtojë, ashtu siç ka thënë Allahu i lartësuar,



“Pasoni atë që u është shpallur juve nga Zoti juaj, dhe mos pasoni mbrojtës tjerë pos Tij; ndonëse ju pak përkujtoni.” (A’raf 3)



Dhe Ai tha,



“A s’mjafton për ta ajo që Ne ta shpallëm ty Librin, i cili u recitohet atyre? Vërtet, në të ka mëshirë dhe përkujtim për njerëzit që besojnë.” (Ankebut 51)



Një ixhma (konsenzus) tashmë është përmendur në lidhje me këtë, dhe është shpjeguar se mukallidi (ai që pason verbërisht) s’është prej njerëzve të diturisë. Dhe po ashtu një tjetër konsenzus tashmë është përmendur në lidhje me këtë nga Ebu Umer Ibn Abdul-Berr dhe të tjerë pos këtij.”22




--------------------------------------------------------------------------------
Referenca


(1) Marrë nga Sittu Durar min Usul Ehlil-Ether (f. 51-61) të Abdul-Malik Ramadani.



(2) Sahi: Transmetuar nga Ahmed (4/102), Ebu Daud (nr. 4597), ed-Darimi (2/241), et-Taberani (9/376, 884-885) dhe el-Hakim (1/28). Është bërë autentik në Silsiletul-Ahadith-Sahi (nr.203).



(3) Hadith Iftirakul-Umeh ila Najif ue Seb’in Firkeh (f. 67-68)



(4) Sahi: Transmetuar nga en-Nisa’i (nr.184) dhe Ahmed (1/435) dhe këto fjalë janë nga ai. Po ashtu është transmetuar nga ed-Darimi (1/67-68) dhe et-Taberani në Xhami’ul-Bejan (8/65).



(5) Et-Tefsirul-Kajim (f. 14-15)



(6) El-Feua’id (f. 90)



(7) El-Feua’id (f. 223)



(8) Sahi: Tranmetuar nga Ebu Ubejd në Feda’ilul-Kur’an (f.75), ed-Darimi (2/433), es-Suneh (nr.22) të Ibn Nesrit, Feda’ilul-Kur’an (f. 74) të Ibn Daris, dhe Ibn Xherir në Tefsirin e tij (nr. 7566), et-Taberani (9/9031), esh-Sheri’ah (nr.16) të el-Axhurrit, el-Ibane (nr.135) të Ibn Batas.



(9) Sahi: Transmetuar nga et-Taberani (10/10454), el-Bejheki në esh-Shu’ab (4/1487). Dhe diçka e ngjashme me të është transmetuar nga Ibn Xherir në Tefsirin e tij (8/88-89).



(10)Hasan: Transmetuar nga Ibn Nesr në es-Suneh (nr.69), Ibnul-Ueda në el-Bida’ (nr.76), el-Hakim (1/93), dhe el-Albani e shpalli atë autentik në shënimet e tij në el-Mishkat (nr. 186).



(11)Transmetuar nga Muslimi (nr.746) dhe Ahmed (6/91, 163)



(12)Sahiransmetuar nga Ebu Daud (nr.4607) dhe et-Tirmidhi (nr.2676)



(13)El-Ibane (1/237) të Ibn Bata el-Akberi





(14)Sahiransmetuar nga Ahmed (4/126), Ibn Maxhe (nr.5, 43), es-Sune (nr.48-49) të Ibn Ebi Asim dhe el-Hakim (1/96).



(15)Transmetuar nga Ibn Zemnin në Usulus-Suneh (nr.8) dhe el-Lalika’i në Sherh Usulul-I’tikad (nr.201), el-Hatib el-Bagdadi në el-Fekih uel-Mutefekih (f. 476-480), Xhami Bejanul-Ilm ue Fedlihi (nr.2001, 2003-2005), Ibn Hazm në el-Ihkam (6/42-43), dhe el-Bejheki në el-Madkhal (nr.213) dhe Kiuamus-Sunet (1/205).



(16)Për shpjegim të detajizuar të kësaj referojuni I’lamul-Muaki’in (1/63)



(17)Sahiransmetuar nga Ueki’ në ez-Zuhd (nr.315), Abdur-Rezak (nr.20456), Ebu Hajtheme në el-Ilm (nr.54), Ahmed në ez-Zuhd (f.62), ed-Darimi (1/69), Ibnul-Uedah në el-Bida (nr.60), Ibn Nesr në es-Sune (nr. 78, 85), et-Taberani (9/8770, 8845), Ibn Bata në el-Ibane (nr. 168-169), el-Lalika’i në Sherh Usulul-I’tikad (nr.104-108), el-Bejheki në el-Madhkal (nr.387-388), el-Hatib në el-Fekih uel-Mutefekih (1/43). Është bërë autentik nga el-Albani në Kitabul-Ilm të Ebi Hajthemes.



(18)Sahi: Transmetuar nga Ibn Nesr në es-Sune (nr.82), el-Lalika’i në Sherh Usulul-I’tikad (nr.126) dhe el-Bejheki në el-Madhkal (nr.191).



(19)Transmetuar nga ed-Darimi (1/53), Ibn Ueda në el-Bida (nr.61), Ibn Nesr në es-Sune (nr.83), Ibn Bata në el-Ibane (nr.200-206), dhe el-Hatib në el-Fekih uel-Mutefekih (1/83).



(20)Hasan: Transmetuar nga Is-hak ibn Rahuej, siç gjindet në el-Metlebul-Alije (nr.1306), Ibn Ebi Shejbe (4/103) dhe nga et-Taberani (24/92) me anë të tij. Dhe është transmetuar nga Ahmed (1/252, 323, 337) dhe nga et-Taberani po ashtu në el-Euset (1/42) dhe nga el-Hatib el-Bagdadi në el-Fekih uel-Mutefekih (nr.379-380) dhe nga Ibn Abdul-Berr në Xhami’ (nr.2378-2381). Është bërë autentik nga Ibn Haxher në el-Metleb, dhe është shpallur hasan nga el-Hajthemi në el-Mexhme’ (3/234) dhe nga Ibn Muflih në el-Adabush-Sherije (2/66).



(21)Fet-hul-Mexhid Sherh Kitabut-Teuhid (f.338)



(22)Fet-hul-Mexhid (f.339-340)

[abdurrahman_tir]

Nga Shejh ‘Ali Hasan el-Halebi [1]





Ç’të bëhet në mungesë të xhematit [2]



Hudhejfe (radiallahu anhu) ka thënë:



“Njerëzit e pyetnin të Dërguarin e Allahut (sallallahu alejhi ue selam) për të mirën, ndërsa unë e pyesja për të keqen prej frikës se do të më kaploj ajo, kështu që e pyeta: O i Dërguar i Allahut! Ne ishim në Xhahilijet (injorancë) dhe në të keqen, pastaj Allahu na e solli neve këtë të mirë, pra, a do të ketë ndonjë të keqe pas kësaj të mire? Ai tha: “Po.” Unë thashë: A do të ketë ndonjë të mirë pas kësaj të keqe? Ai tha: “Po, por do të jetë e njollosur.” Unë pyeta: Çka do ta njollosë atë? Ai tha: “Njerëzit që udhëzojnë të tjerët me tjetër përveç sunetit tim, ju do t’i miratoni disa (prej veprave të tyre) dhe disa s’do t’i miratoni.” Unë pyeta: “A do të ketë ndonjë të keqe pas asaj të mire? Ai tha: “Po, thirrës në dyert e Xhehnemit. Kushdo që u përgjigjet atyre në atë çka ata thërrasin, do të hudhen në të.” Unë thashë: O i Dërguar i Allahut! Na i përshkruaj ata. Ai tha: “Ata do të jenë prej njerëzve tonë dhe do të flasin gjuhën tonë.” Unë thashë: Çka më urdhëron të bëj nëse kjo do të ndodhë gjatë jetës sime? Ai tha: “Rri afër xhematit (trupin e bashkuar) të Muslimanëve dhe Imamit të tyre.” Unë thashë: Çka nëse ata nuk kanë xhemat e as Imam. Ai tha: “Atëherë qëndro larg këtyre grupeve edhe nëse duhet që ta kafshosh rrënjën e drurit me dhëmballë, derisa të vdisësh në atë gjendje.” [3]



Pra ky është një hadith madhështor dhe i rëndësishëm, meqë përmban një deklaratë mjaft të qartë lidhur me gjendjet e tanishme të Muslimanëve, meqë ata nuk e kanë vendosur xhematin (trupin e bashkuar) e as Imamin i cili ka bej’e (zotimin e besnikërisë). Më saktë, ata janë të ndarë në grupe dhe parti të përçara të cilat dallojnë në mendime dhe sistem. Pra ky hadith tregon atë se Muslimanët, në një situatë të këtillë, nuk duhet që t’u bashkangjiten partive, as të bashkohen me ndonjë grup apo sekt – përderisa xhemati i cili e ka në krye Imamin që ka zotimin e besnikërisë nga të gjithë Muslimanët të mos jetë prezent.” [4]



El-Hafidh ibn Haxher (v. 856H) e shpjegon në Fethul-Beri (13/35) titullin e kaptinës së dhënë nga el-Buhari për këtë hadith, ai tha: “Dhe kjo do të thotë: Çfarë duhet të bëjë Muslimani në mungesë uniteti para ixhmasë (koncenzusit) mbi Halifen?”



“Formulimi i hadithit qartazi tregon se dialogu në mes të Dërguarit të Allahut (sallallahu alejhi ue selam) dhe Hudhejfes (radiallahu anhu) ishte në lidhje me unitetin dhe përçarjen në aspektin politik. Dhe pyetja e fundit (e bërë nga Hudhejfe) plotësisht përkon me rrjedhën e ngjarjeve të botës Islame në fund të Hilafetit Uthmani dhe pas kolabimit të tij.



Ashtu që përgjigja e bën obligative dëgjueshmërinë ndaj emirit (udhëheqësit) dhe bashkimin nën flamurin e tij. Sidoqoftë, nëse arrihet gjendja në të cilën nuk ka emir dhe secili është i mahnitur me mendimin e vet, atëherë është obligative që t’i shmangemi të gjitha grupeve dhe sekteve të cilat garojnë me njëra-tjetrën për arritjen e pozitës së emirit (udhëheqësit) dhe autoritetit – dhe qëllimi i tyre i vetëm është autoriteti, dhe se ata nuk kanë akide të pastër. Sidoqoftë, nëse paraqitet një Imam i drejtë Musliman, atëherë është e obligueshme që të rreshtohemi pas tij. Pra, këtu është e qartë idiotësia në të cilën bazohen partitë politike, meqë urdhëri është që të mbahemi me xhematin dhe Imamin, dhe të shmangemi nga të gjitha grupet – megjithë vështirësitë që kjo shkakton. Kjo po ashtu tregon idiotësinë e hizbijes (partishmërisë) dhe ndarjes në grupe të formuara në bazë të racës, nacionalizmit, territorit, gjuhës dhe të ngjashme me këtë – bazat e dallimit në akide (besime) dhe në vendimet Islamike. Kështu që ky hadith na jep një pikëpamje të fortë për situatën në epokën në të cilën jetojmë. [5]



Kështu, ajo që i urdhërohet Muslimanit është: “Që t’u shmanget të gjithë njerëzve të tillë, edhe nëse kjo do të thotë që ta kafshojë rrënjën e lisit derisa ta arrijë vdekja. Kjo është më mirë për të sesa hyrja në grup i cili nuk ka Imam, prej frikës së asaj në çka kjo do të çojë – çoroditje për shkak të dëshirave dalluese dhe mendimeve të braktisura.” [6]



Imam Ibn Xherir et-Taberi (v. 310H) ka thënë:



“Hadithi tregon se kur njerëzit nuk kanë Imam, dhe ndahen në parti, atëherë askush s’duhet që të pasohet në atë gjendje të përçarjes – duke iu shmangur të gjitha atyre nëse është e mundur – nga frika e rëniës në të keqen.” [7]



Meqë në përçarje ka gjasim me njerëzit e xhahilijetit (injorancës para-Islamike) të cilët:



“Nuk kanë patur Imam që t’i bashkojë ata në një Fe të vetme dhe në qëllim, dhe adijani (fetë dhe mënyrat e tyre të jetesës) i tyre ndryshonte.” [8]



Dhe Allahu – më i Përsosuri – i ka vendosur njerëzit e Islamit mbi këtë, gjatë kohërave dhe rrethanave të ndryshme.



Këtu janë edhe dy pika të mëtutjeshme që duhet të theksohen:



[1] Ajo çka Imam esh-Shafi’i (v.204H) – rahimehullah – tha në librin e tij er-Risale (Nr. 1319-1320), në lidhje me mbajtjen me xhemat të Muslimanëve:



“Nëse xhemati është i shpërndarë nëpër vende, atëherë askush s’bën të bashkangjitet me ndonjë ‘trup njerëzish’ të cilët janë të ndarë. Po ashtu mund të ndodhë që njerëzit të cilët bashkëveprojnë përbëhen nga Muslimanët dhe pabesimtarët, të devotshmit dhe të këqinjët – ashtu që nuk do të kishte kurrfarë kuptimi që të bashkohen në një trup të vetëm meqë kjo s’është e mundur, dhe po ashtu për atë se bashkimi në një masë të grupeve nuk prodhon asgjë. Pra, të mbajturit me xhemat s’do të kishte ndonjë kuptim, përveç të mbajturit me atë çka xhemati i tyre është pajtuar në lidhje me atë që është hallall (e lejuar) dhe haram (e ndaluar), dhe dëgjueshmërinë në atë. Kushdo që e thotë atë çka thotë xhemati, ai është ngjitur për ta, dhe kushdo që kundërshton atë çka xhemati i Muslimanëve thotë, ai ka kundërshtuar xhematin e tyre për të cilin është urdhëruar të mbahet. Gabimi ndodh në përçarje, por sa i përket xhematit, atëherë s’është e mundur për të gjithë ata të jenë në gabim në lidhje me domethënien e tekstit nga Libri dhe Suneti, apo kijasin (analogjinë e shëndoshë) – nëse do Allahu.”



Për shkak të kësaj, ‘Abdullah ibn Mes’ud – radiallahu anhu – e ka thënë thënien e tij të artë që i referohet mungesës së xhematit të Muslimanëve:



“Xhemat është ajo që është në pajtim me të vërtetën, edhe nëse je vetëm.” [9]



Pra nuk ka vend për parti, përçarje dhe transformime. Më saktë, duhet që të ketë një bashkim mbi menhexhin (metodologjinë) korrekte, dhe të bëhet përpjekje në Shtegun e Drejtë dhe rrugën e qartë e të udhëzuar.



[2] Askush s’duhet të mendojë se tregimi jonë i hadithit për ndalimin e partive të ndara do të thotë se ne themi:



“Se s’duhet që të angazhohemi që të ngrihet jeta Islamike dhe të krijohet një shoqëri e sunduar nga Ligji i Allahut. Më saktë, këto gjëra janë prej fryteve të të pasuarit e rrugës së udhëzimit – edhe nëse ata që pasojnë janë të paktë. Pra, ajo që mirret në konsiderim është ai që e thotë të vërtetën, e jo ai që thjesht flet i pari; po ashtu edhe kualiteti, e jo vetëm kuantiteti.” [10]



Pra thënia e tij (sallallahu alejhi ue selam) “Edhe nëse duhet që ta kafshoni rrënjën e lisit (për t’u mbajtur).” Që të kafshojmë rrënjën e lisit, kjo s’do të thotë se duhet të rrimë në distancë nga Muslimanët, të lihet urdhërimi në të mirën dhe ndalimi nga e keqja, dhe plotësisht t’u shmangemi Muslimanëve, siç mendojnë disa pa të drejtë! Më saktë, kjo nuk është e vërtetë, meqë fjala ‘leu’ – ‘nëse’ në gjuhën Arabe [11] këtu nënkupton: të shmangurit nga diçka që të shmanget ajo që është e kundërt me të. Meqë shumë shpesh të përmbajturit nga bashkimi me grupe dhe parti – e cila është ajo çka është urdhëruar t’i shmangemi dhe të rrimë larg prej tyre – nuk përfshin kafshimin e rrënjës së lisit. Prandaj, domethënia është: “Nëse të qëndruarit larg nga këto grupe mund të bëhet duke kafshuar (rrënjën e lisit), atëherë kjo është ajo çka duhet bërë.” [12] Kjo është për shkak të asaj çka kjo përfshinë.



Urdhëri që të mbetet i përmbajtur u referohet vendeve të sprovave dhe përçarjes, dhe kjo në asnjë mënyrë nuk nënkupton që ju ta lini: “Umetin Musliman dhe funksionet e tija obligative, me të cilën Allahu e ka zbritur Librin e Tij dhe ka dërguar të Dërguarit e Tij: të urdhëruarit në të mirë – dhe më e madhja prej këtyre është teuhidi, dhe të ndaluarit nga e keqja – më e keqja e të cilave është shirku. E tërë kjo duke u zbatuar mbi dituri, kontrollimin e vetvetes me objektivitet, si dhe duke qenë i mbushur me butësi, durim dhe siguri.’ [13]



--------------------------------------------------------------------------------
Fundnota:


[1] Nga ad-Daue ilallah bejnet-Tejemu ‘il Hizbi uet-Te’aunish Sher’i (f. 99-101).



[2] Ky është titulli i kreut i dhënë nga Imam el-Buhari në Sahi-në e tij (13/35).



[3] Transmetuar nga Buhariu (nr. 7084) dhe Muslimi (nr. 1847).



[4] Nga fjalët e Shejhut tonë Albanit – hafidhehullah – në kasetën prej serive: Silsiletul Hude ue-Nur (nr. 200/1)



[5] El-Ahzabus Sijase (f. 88) të Shejh Safiju-Rrahman el-Mubarekfuri



[6] ‘Umdetul-Keri (12/193) të Imam Bedru-Din el-‘Ajni.



[7] Ibn Haxher e citon këtë në Fethul-beri (13/37) dhe pajtohet me të.



[8] El-‘Uzleh (f. 58) të Imam Ebu Sulejman el-Hatibi.



[9] Transmetuar nga Imam el-Lalika’i në Sherh Usulul I’tikad (nr. 160).



[10] Mu’allifat Se’id Heua diraseten Ue Tekuimen (f. 170) të Shejh Selim el-Hilali.



[11] Referoju Mu’xhemun-Nehu (f. 315) të ‘Abdul-Gani ed-Dekr.



[12] ‘Umdetul-Keri (24/194) të el-‘Ajni.



[13] Hukmul-Intima (f. 91) të Shejh Bekr Ebu Zejd.

[abdurrahman_tir]

Titulli i ligjëratës në origjinal:"Devaul ummeti: el firaru ilAllah"
Dijetari dhe muhadithi: Muhamed Nasiruddin Albani





Pyetje: Siç e dimë, o shejhu ynë, islami në këto ditë po luftohet në të gjitha anët e globit. Në të njëjtën kohë shohim një mosinteresim nga ana e qeverive (muslimane), pra cili është roli ynë në këtë mes?



A do të jemi gjynahqarë nëse qëndrojmë duarkryq dhe nuk bëjmë asgjë?



Përgjigje: Me të vërtetë falënderimet i përkasin Allahut. Atij i kërkojmë ndihmë dhe falje. I lutemi Allahut të na ruajë nga të këqijat e vetëve dhe punëve tona. Atë që Allahu e udhëzon, s'ka kush ta humbë dhe atë që Allahu e humbet, s'ka kush ta udhëzojë. Dëshmoj se nuk ka të adhuruar tjetër me të drejtë përveç Allahut dhe dëshmoj se Muhamedi është rob dhe i dërguar i Tij. E më pas:



Pyetja e shtruar në këtë lloj forme me këto fjalë lë të kuptosh më pak se sa ka për qëllim pyetësi në të vërtetë. Ai thotë:"Nëse qëndrojmë duarkryq dhe nuk bëjmë asgjë!" Në të vërtetë ai donte të thoshte: Nëse nuk bëjmë asgjë konkrete me vlerë - dhe nuk ka për qëllim: Nëse nuk bëjmë asgjë në mënyrë absolute, sepse nuk mund të paramendohet që dikush të thotë: Muslimani duhet të jetojë si bagëtitë dhe të mos bëjë asgjë absolutisht! Kjo sepse muslimani është krijuar për një qëllim shumë madhështor, i cili është: Adhurimi i Allahut, Një, të Vetëm, pa shok. Prandaj mos t'i shkojë mendja ndonjërit i cili mund të dëgjojë një pyetje të tillë se pyetësi ka për qëllim: Nëse nuk bëjmë as një lloj gjëje! Por qëllimi i tij është: Nëse nuk bëjmë diçka të përshtatshme që i përgjigjet këtij aktualiteti i cili i ka rrethuar muslimanët nga të gjitha anët! Me sa duket kjo është që ka për qëllim pyetësi edhe pse diçka e tillë nuk u shpreh në fjalët e tij. Ne do përgjigjemi në bazë të kësaj që thamë: Me të vërtetë, aktualiteti i thirrjes islame sot nuk ndryshon aspak nga situata në të cilën gjendej thirrja islame në zanafillën e saj. Kam për qëllim periudhën mekase. Të gjithë ne e dimë se ai që kishte marrë përsipër davetin në atë kohë ishte profeti ynë, Muhamedi, salallahu alejhi ue selem. Ajo që dua të them është se daveti në atë kohë luftohej nga vetë ai popull në të cilin u dërgua Profeti salallahu alejhi ue selem, siç është e qartësuar kjo në Kuranin Fisnik. Më pas, kur daveti filloi të përhapej dhe të zgjerohet rrethi i tij mes fiseve arabe, Profeti salallahu alejhi ue selem urdhëroi që të bëhej hixhret nga Meka në Medine. Tani po sjellim vetëm maja lapsash sepse fillimi i historisë islame dhe i historisë së Profetit salallahu aleji ue selem është e njohur tek shumica, inshaAllahu, dhe këtu kemi për qëllim të bëjmë një përmbledhje të shkurtër për të arritur tek synimi ynë: Përgjigja ndaj pyetjes. Ndaj dhe në vazhdim të fjalës po them: Pasi që Profeti emigroi dhe e pasuan disa nga sahabët, filloi të vendoste themelet e para për krijimin e shtetit islam në Medine. Në atë kohë u shfaq një armiqësi e re ndaj kësaj thirrjeje, duke pasur parasysh faktin që thirrja islame i ishte afruar epiqendrës së të krishterëve në atë kohë, e cila ishte Siria, ku qëndronte Herakli, mbreti i romakëve. Kështu që lindi një armik i ri i thirrjes islame, jo vetëm nga arabët e gadishullit Arabik, por dhe nga të krishterët në jug të Gadishullit, pra në Siri. Më pas u shfaq një armik tjetër - Persia. Në këtë mënyrë thirrja islame u gjend e luftuar nga të gjitha anët, nga idhujtarët në Gadishullin Arabik, nga çifutët dhe të krishterët në skaj të gadishullit dhe nga persët, të cilët kishin një armiqësi të ashpër me të krishterët, gjë për të cilën na lajmëroi Allahu në fjalën e Tij:"Elif Lam Mim. U mundën romakët në tokën më të afërt. Pas kësaj humbjeje, ata do të ngadhënjejnë brenda pak vitesh. Caktimi i çështjeve i përket vetëm Allahut, fillim e mbarim. Atë ditë besimtarët (muslimanë) do të gëzohen (për fitoren që u jep Allahu romakëve ndaj persëve)" (Rrum 1-4). Ajo që nxjerrim nga e gjithë kjo është se nuk duhet të çuditemi nga ky aktualitet i thirrjes islame që po përjetojmë sot, pra nga fakti që daveti po luftohet nga të gjitha anët, sepse thirrja islame edhe në fillimet e saj luftohej nga të gjitha anët. Tani shtrohet pyetja e cila kërkon përgjigje: Çfarë duhet të bëjmë?! Si veproi Profeti salallahu alejhi ue selem dhe shokët e tij të nderuar që ishin me të dhe që numri i tyre ishte shumë i vogël në krahasim me numrin e muslimanëve sot, të cilët janë jashtëzakonisht shumë?!



Këtu fillon përgjigja: A mos ndoshta muslimanët u shpallën luftë arabëve që i kishin armiq - pra, popullit të tyre - që në fillimet e davetit?! A mos ndoshta muslimanët u shpallën luftë persëve që në fillim?! Përgjigja: Jo, jo. Në të gjitha këto pyetje përgjigja është vetëm jo. Pra, çfarë bënë, si vepruan muslimanët? Ne sot e kemi detyrë të veprojmë ashtu siç vepruan muslimanët e parë, pa as një lloj ndryshimi, sepse ajo që po na ndodh neve sot është e njëjta gjë që u ka ndodhur atyre dhe ne duhet ta shërojmë fatkeqësinë tonë me të njëjtën mënyrë që ata shëruan sprovën e tyre. Besoj se u kuptua në mënyrë indirekte përgjigja nga kjo parathënie që bëmë, gjë të cilën do e përforcojmë duke u shprehur qartë në mënyrë direkte, kështu që po them: Ajo që shihet nga kjo rrjedhje historike dhe logjike e ngjarjeve është se Allahu i ndihmoi muslimanët e parë të cilët ishin shumë të paktë në numër në krahasim me kafirat dhe idhujtarët të cilët ishin nga popuj dhe fe të ndryshme, pra Allahu i ndihmoi besimtarët për shkak të besimit të tyre. Kështu që, ajo gjë e cila ishte ilaçi shërues në atë kohë, për ta përballuar armiqësinë e ashpër që kishte rrethuar davetin, ai është i njëjti ilaç, e njëjta kurë që duhet të zbatojnë muslimanët sot që të arrijnë frytet e kërkuara, ashtu siç u realizua suksesi i kësaj kure për brezin e parë. Siç thuhet në një shprehje popullore:"Historia përsërit vetveten". Më e mirë se kjo shprehje është të themi se: Allahu ka ligje dhe rregulla të pandryshueshme në lidhje me robërit e Tij, në lidhje me universin (gjithësinë) të cilin Ai e krijoi, e përsosi dhe e sistemoi në mënyrë të përkryer:"Ky është ligj i Allahut"; "E nuk do gjesh ndryshim në ligjin e Allahut". Këto lloj ligjesh, muslimani duhet t'i njohë, t'i ketë parasysh dhe t'ua japë hakun ashtu siç u takon. Në veçanti këtu bëhet fjalë për ligjet fetare. Ligjet janë dy llojesh: ligje fetare dhe ligje universale, të cilat në kohën e sotme quhen ligje natyrore. Për sa u përket ligjeve natyrore universale, këto mund t'i dijë muslimani dhe kafiri, i miri dhe i keqi. Psh: Çfarë i bën mirë zhvillimit të trupit të njeriut? Ushqimi, pija, ajri i pastër, etj. Nëse njeriu nuk ha, nuk pi, nuk thith ajër të pastër, kjo e çon atë drejt rrezikut të vdekjes, vdekjes trupore organike. Pra, a mund të jetojë nëse nuk i merr parasysh këto ligje natyrore universale?! Përgjigja do jetë: Jo - "Ky është ligj i Allahut"; "E nuk do gjesh ndryshim në ligjin e Allahut".



Siç e thashë dhe më parë, këto lloj ligjesh natyrore mund t'i njohë çdo njeri nëpërmjet përvojës jetësore. Nuk ka dallim në këtë mes muslimanit dhe kafirit, apo të mirit dhe të keqit. Mirëpo ajo që na intereson tani është ta dimë se ka gjithashtu dhe ligje fetare që kush kapet pas tyre arrin tek qëllimet e këtyre ligjeve dhe i shijon frytet e saj. Ndërsa kush nuk i zbaton ato, nuk do t'i arrijë qëllimet për të cilat u vendosën ligjet fetare, pra e njëjta gjë që thamë dhe në lidhje me ligjet universale të cilat nëse njeriu i zbaton i arrin qëllimet e atyre ligjeve. Po kështu ndodh me ligjet fetare: Nëse muslimani kapet pas tyre do i realizohet qëllimi për të cilin u vendosën ato ligje, dhe e kundërta. Besoj se kjo që po them është e kuptueshme, por ndoshta ka nevojë dhe për pak më shumë sqarim për të arritur aty ku duam, dhe që këtu fillon përgjigja e asaj pyetjeje të rëndësishme.



Të gjithë ne e lexojmë një ajet nga ajetet e Allahut, bile nganjëherë me këtë ajet zbukurohen mexhliset apo muret e shtëpive. Bëhet fjalë për ajetin e Allahut:"Nëse ju e ndihmoni Allahun (fenë e Tij), Ai do t'ju ndihmojë juve" (Muhamed 7). Korniza të vendosura mbi të cilat shkruhet me shkrim të artë e të bukur, me shkrim rik'ij ose persian!... dhe që varen nëpër mure. Është për të të ardhur keq për gjithë këtë. Me këtë ajet zbukurohen muret! Ndërsa zemrat e muslimanëve janë të boshatisura prej tij, saqë pothuajse nuk po arrijmë ta kuptojmë cili është synimi i këtij ajeti:"Nëse ju e ndihmoni Allahun (fenë e Tij), Ai do t'ju ndihmojë juve".



Ne e shohim sot botën islame që po përjeton një përçartje, huti dhe stres, nga e cila nuk po gjen dot rrugëdalje, megjithëse rrugëzgjidhja është e përmendur në shumë ajete kuranore, ndër ato ajete është ajeti i mësipërm. Nëse i përkujtojmë muslimanët me këtë ajet besoj se nuk ka nevojë për shumë shpjegime dhe sqarime, prandaj ka nevojë vetëm që t'i rikujtojmë:"Dhe rikujtoji (me Kuran) sepse rikujtimi u bën dobi besimtarëve" (Dharijat 55). Shpresoj që të gjithë ne e dimë, inshaAllahu, se fjala e të Lartësuarit:"Nëse ju e ndihmoni Allahun" është fjali kushtore dhe përgjigja e këtij kushti është:"Ai do t'ju ndihmojë juve". Siç thuhet në gjuhë, p.sh., nëse ha, nëse pi, nëse, nëse... rezultati: jeton. Nëse nuk ha, nëse nuk pi... rezultati: vdes. E njëjta mënyrë e shprehjes është dhe në këtë ajet:"Nëse ju e ndihmoni Allahun (fenë e Tij), Ai do t'ju ndihmojë juve", dhe siç thonë dijetarët e usul fikut, në zbatimin e rregullit të kuptimit të kundërt: Nëse ju nuk e ndihmoni Allahun, Ai nuk do t'u ndihmojë juve. Për fat të keq ky është realiteti i muslimanëve sot!!



Sqarimi i këtij ajeti ka ardhur në Sunet dhe në tekste të shumta në sheriat. "Nëse ju e ndihmoni Allahun, Ai do t'ju ndihmojë juve". Ajo që dihet nga gjithkush është se në këtë ajet Allahu nuk ka për qëllim që ta ndihmojmë ndaj armikut me ushtritë tona, me flotat dhe fuqitë tona materiale. Jo. Me të vërtetë:"Allahu ka fuqi dhe kontroll të plotë mbi të gjitha çështjet" (Jusuf 21). Ai nuk ka nevojë për askënd që ta ndihmojë materialisht. Kjo është diçka më se e njohur tek të gjithë, kështu që kuptimi i ajetit "Nëse ju e ndihmoni Allahun" është: Nëse ju i pasoni dhe i zbatoni dispozitat e Tij. Kjo është ndihma juaj që i jepni Allahut. Tani shtrohet pyetja: A e kanë plotësuar muslimanët këtë kusht, këtë detyrë të tyren ashtu që Allahu t'ua realizojë muslimanëve ndihmën dhe fitoren?! Përgjigja e secilit nga ju do jetë: Muslimanët nuk e kanë realizuar ndihmesën e Allahut në pasimin dispozitave të sheriatit. Me këtë rast dua t'ju rikujtoj me diçka e cila gjithashtu është thjesht rikujtim dhe jo mësimdhënie, ose më së pakti nuk është mësimdhënie për disa nga nxënësit e dijes. Ai fakt është se pjesa dërrmuese e muslimanëve sot e kanë lënë pas dore mësimin e fesë së tyre dhe mësimin e dispozitave fetare. Shumica e muslimanëve nëse njohin diçka nga islami e njohin atë të deformuar, jo siç është islami në të vërtetë, të devijuar nga ajo në të cilën ishte Profeti salallahu alejhi ue selem dhe shokët e tij. Arritja e ndihmës së premtuar nga Allahu bazohet së pari mbi njohjen e islamit me njohje të saktë, ashtu siç ka ardhur në Kuran dhe Sunet, pastaj së dyti: Të zbatohet ky islam dhe të punohet me të. Përndryshe nëse nuk zbatohet, atëherë ajo njohje do jetë dëshpërim për të zotin e saj, siç ka thënë i Lartësuari:"O ju të cilët keni besuar, pse po e thoni atë që vetë nuk e veproni?! Tek Allahu është shumë e urryer ta thoni atë gjë që vetë nuk e veproni" (Saf 2-3). Pra ne kemi nevojë ta njohim dhe mësojmë islamin dhe ta zbatojmë atë. Siç e thashë më lart, ajo që dëshiroj të rikujtoj këtu është se shumica e muslimanëve sot e kanë bërë zakon që t'ia hedhin të gjitha fajet dhe qortimet udhëheqësve dhe prijësve të tyre. Me gjithë poshtërimin dhe nënçmimin që i ka pushtuar shumicën e muslimanëve, përsëri, për fat të keq, ata nuk e ndihmojnë fenë e tyre dhe as nuk i ndihmojnë muslimanët që po poshtërohen nga kafirat më të mëdhenj, qofshin ata nga çifutët, të krishterët apo të tjerë. Ky është zakoni mbizotërues tek muslimanët sot: T'i hidhet i gjithë faji udhëheqësve!! E vërteta në fakt është se ky faj dhe ky qortim i drejtohet të gjithë umetit pa përjashtim, udhëheqësve dhe popullit të thjeshtë. E jo vetëm kaq por ekziston një kategori tjetër e atyre qortuesve që qortojnë vetëm udhëheqësit për shkak se nuk zbatojnë dispozitat e fesë së tyre - edhe pse kanë të drejtë në këtë pjesë të qortimit - por ata kanë gabuar duke kundërshtuar fjalën e Allahut:"Nëse ju e ndihmoni Allahun, Ai do t'ju ndihmojë juve", pra kam për qëllim këta muslimanë të cilët qortojnë vetëm udhëheqësit, në një kohë që ata vetë kanë rënë ndesh me dispozitat e islamit, sepse rruga që ata po ndjekin për ndryshimin e kësaj gjendje të mjerueshme që i ka rrethuar muslimanët bie në kundërshtim me rrugën e Profetit salallahu alejhi ue selem. Kjo sepse ata qortues së pari i shpallën kafira prijësit muslimanë dhe së dyti shpallën obligimin e rebelimit kundra tyre. Kjo çon në krijimin e fitneve shkatërruese mes muslimanëve, duke i përçarë mes veti. Ka nga ata qortues të cilët i përmenda më lart që mendojnë se ndryshimi i kësaj situate të mjerueshme që i ka goditur muslimanët mund të arrihet nëpërmjet rebelimit ndaj prijësve. Më pas çështja nuk ngelet e izoluar vetëm në këtë problem, por vjen duke u zgjeruar, duke u zgjeruar derisa zhvendoset përçarja tek vetë ata muslimanë, duke bërë që të harrohen prijësit dhe të lihen mënjanë, larg asaj që po ndodh. Përçarja nisi fillimisht me ekstremizmin e disa islamikëve në mënyrën se si ata donin ta kuronin këtë aktualitet të dhimbshëm, duke menduar se duhet patjetër t'u shpallet luftë prijësve muslimanë ashtu që të përmirësohet situata. Më pas çështja kaloi në armiqësimin e këtyre muslimanëve me pjesën tjetër të muslimanëve të cilët nuk e shohin si të saktë idenë se kurimi i këtij i këtij aktualiteti të dhimbshëm mund të bëhet duke u rebeluar ndaj prijësve - edhe pse shumë nga këta prijës e meritojnë rebelimin ndaj tyre për shkak se ata nuk gjykojnë me ligjet që Allahu ka zbritur - por a mund të jetë rrugëzgjidhje pretendimi i këtyre njerëzve të cilët thonë se mënyra e zhdukjes së këtij poshtërimi që i ka goditur muslimanët është që të fillojmë me gjykimin dhe marrjen në përgjegjësi të prijësve në vendet islame?! Edhe pse disa prej tyre konsiderohen muslimanë vetëm në aspektin gjeografik, siç thuhet në kohën e sotme! Në përgjigje të kësaj ne themi: Jo.



Për një gjë nuk ka dyshim: Qëndrimi i armiqve të vjetër të islamit, të cilët janë çifutët dhe të krishterët si dhe ateistët jashtë vendeve islame, është pa as një lloj dyshimi më i ashpër dhe shumë më i dëmshëm sesa ç'bëjnë disa nga prijësit e muslimanëve, të cilët nuk i përgjigjen dëshirës së muslimanëve për të gjykuar mes tyre me ligjin e Allahut. Çfarë mund të bëjë ajo pjesë e muslimanëve të cilët shpallën obligimin e luftimit kundra prijësve muslimanë?! Çfarë mund të bëjnë ata nëse supozojmë se rebelimi kundra prijësve do ishte detyrë më parësore se sa rregullimi dhe përmirësimi i vetëve tona, që në fakt kjo e dyta është rrugëzgjidhja me të cilën filloi Profeti salallahu alejhi ue selem?! Unë them: Ata nuk janë në gjendje të bëjnë asgjë!! Dhe realiteti që po përjetojmë është argumenti më i qartë për këtë. Duke qenë se rruga që ata ndjekin për shërimin e situatës është të fillohet me luftimin e prijësve muslimanë, kjo nuk ka sjell as një lloj fryti të dobishëm siç shpresonin ata. Kjo sepse, siç e thashë më lart, problemi nuk qëndron vetëm tek prijësit por edhe tek populli i thjeshtë gjithashtu. Pra të gjithë e kanë detyrë që të përmirësojnë vetët e tyre. Çështja se si përmirësohet vetja është një studim më vete që e kemi sqaruar shpeshherë.



Tani të gjithë muslimanët janë dakord se ata ndodhen në një gjendje që nuk është për t'ua pasur lakmi. Përkundrazi, po përjetojnë një poshtërim dhe nënçmim që nuk është parë ndonjëherë në islam. Atëherë, nga duhet t'ia fillojmë?! A t'ia fillojmë me luftimin e prijësve të cilët po gjykojnë mes muslimanëve me ligje të tjera përveç ligjit të Allahut?! Apo t'ia fillojmë me luftimin e të gjithë kafirave kudo qofshin?! Apo duhet t'ia fillojmë me përmirësimin e vetëve tona, duke luftuar dhe mposhtur atë pjesë të vetvetes e cila urdhëron për të këqija?!! Kjo e fundit duhet të jetë pikënisja jonë, sepse Profeti salallahu alejhi ue selem e filloi thirrjen e tij në islam me përmirësimin e shpirtrave të muslimanëve të cilëve u bënte davet në atë fillim të islamit. Daveti filloi në Meke, pastaj u zhvendos në Medine, pastaj filluan luftërat me kafirat dhe siç e thamë dhe më parë:"Historia përsërit vetveten". Muslimanët tani e kanë detyrë që ta ndihmojnë Allahun ashtu që të arrijnë tek shërimi i këtij aktualiteti të dhimbshëm dhe jo të merren vetëm me kurimin e një aspekti të caktuar i cili nuk jep fryte - gjithmonë bëhet fjalë nëse ia arrijnë pretendimit të tyre që ta realizojnë atë. Cili na qenka ky aspekt? Luftimi i prijësve të cilët gjykojnë me ligj tjetër veç ligjit të Allahut. Këtu ka nevojë për një meditim të shkurtër: Është e pamundur sot që të luftohen këta prijës. Kjo sepse nëse bëhet fjalë për të luftuar prijës që janë kafira, njësoj si çifutët dhe të krishterët, a mos ndoshta muslimanët sot kanë mundësi për t'i luftuar çifutët dhe të krishterët?! Përgjigja do jetë: Jo. Pra situata jonë pa as një lloj dyshimi është e njëjtë me gjendjen në të cilën ndodheshin muslimanët e parë në periudhën mekase, kur ishin të shtypur, të përçmuar, të luftuar, të torturuar. Pse? Sepse ishin të dobët, nuk kishin forcë tjetër përveç besimit që kishte zënë vend në zemrat e tyre për shkak të pasimit që i bënë thirrjes së profetit të tyre, Muhamedit salallahu alejhi e selem. Ky pasim i tyre së bashku me durimin që bënin ndaj lëndimeve dhe sprovave ishte shkaku që solli frytet e shpresuara, të cilat po kërkojmë t'i arrijmë dhe ne sot. Cila është rruga dhe mënyra për arritjen e këtyre fryteve? Është po ajo rrugë që ndoqi Profeti salallahu alejhi ue selem dhe shokët e tij të nderuar. Pra, muslimanët sot nuk kanë mundësi t'i luftojnë kafirat, të çdo lloji qofshin ata. Atëherë, çfarë duhet të bëjnë?! Ata duhet t'i besojnë Allahut dhe Profetit të Tij me vërtetësi të plotë, por muslimanët sot janë siç ka thënë Zoti i botëve:"Shumica e njerëzve janë që nuk dinë". Muslimanët sot janë muslimanë me emër, nuk janë muslimanë të vërtetë. Besoj se arrini ta kuptoni cili është qëllimi i këtij mohimi të mësipërm? Po u rikujtoj fjalën e Allahut:"Është e sigurt se besimtarët janë të shpëtuar, ata të cilët janë të përulur dhe të kujdesshëm gjatë faljes së tyre dhe ata të cilët i shmangen të kotës (fjalë qoftë apo vepër) dhe ata të cilët e japin zekatin rregullisht dhe ata të cilët i ruajnë organet e tyre (nga marrëdhëniet e paligjshme) me përjashtim ndaj grave të tyre dhe robëreshave që i kanë në pronësi. Për këto nuk janë të qortuar. Ndërsa kush kërkon diçka tjetër përtej kësaj, të tillët janë që kanë shkelur kufijtë" (Muminun 1-8). Ata që i kanë shkelur kufijtë dmth: zullumqarë. Nëse marrim parasysh vetëm këto cilësi që u përmendën në këto ajete dhe i lëmë për momentin ajetet e tjera në të cilat përmenden cilësi të tjera të besimtarëve, veç këtyre për të cilat po flasim tani edhe pse që të gjitha kanë të njëjtin qëllim: Të zbatohet islami. Kush i realizon këto cilësi të përmendura në ajetet e mësipërme, ata për të cilët ka thënë Allahu në fund të atyre ajeteve:"Këta janë besimtarët e vërtetë?" Pra, a jemi ne besimtarë të vërtetë?! Përgjigja: Jo. Kështu që, o vëllezërit tanë, mos u çorodisni, mos rrini injorantë por rikujtohuni dhe mësoni ashtu që ta njihni cila është sëmundja juaj, e më pas ta dini cili është ilaçi që u duhet ju.



Muslimanët e sotëm nuk janë muslimanë të vërtetë, sepse besimi i vërtetë sjell si pasojë zbatimin e të vërtetës. P.sh., cilësia e parë në këto ajete:"Është e sigurt se besimtarët janë të shpëtuar, ata të cilët janë të përulur (të frikësuar) dhe të kujdesshëm gjatë faljes së tyre" - ne që falemi, a jemi të frikësuar dhe të përulur në namazin tonë?! Unë këtu nuk po flas për një person, as dy, as dhjetë, njëqind apo dyqind, njëmijë apo dymijë... jo, po flas për muslimanët në përgjithësi ose së paku për ata muslimanë të cilët pyesin se cila është zgjidhja e kësaj që i ka goditur muslimanët sot. Në të njëjtën kohë nuk kam për qëllim ata muslimanë të shkujdesur e gjynahqarë, të cilët nuk i kushtojnë rëndësi përfundimit të tyre në Ahiret por u intereson vetëm realizimi i epsheve të tyre dhe mbushja e barkut! Jo, unë po flas për muslimanët që falen. A janë këta që falen të pajisur me cilësitë e lartpërmendura në fillim të sures Muminun? Përgjigja: Nëse i vlerësojmë në grup si umet jo, nuk është ashtu. Pra, siç thotë poeti:



"Shpreson të shpëtosh edhe pse nuk i ke ndjekur rrugët e shpëtimit
Dije se anija nuk lundron në të thatë".



Patjetër duhet t'i bëjmë sebepet të cilat janë pjesë e zbatimit të ligjeve fetare dhe atyre universale, ashtu që Zoti ynë të na e largojë këtë përçmim që na ka pushtuar të gjithëve. Unë përmenda këtu vetëm disa nga cilësitë e besimtarëve të përmendura në fillim të kësaj sureje, por duke mos harruar se në hadithet profetike, me të cilat gjithmonë i rikujtojmë vëllezërit tanë, janë përmendur cilësi të cilat na rikujtojnë me gjendjen e keqe në të cilën kanë rënë muslimanët sot. Sikur muslimanët t'ia rikujtonin vetvetes gjendjen e keqe në të cilën ndodhen do ishte turp për ta të pyesnin: Pse na ka goditur ky poshtërim?! Ky poshtërim i ka goditur sepse po tregohen të shkujdesur ndaj shkeljeve që ata i bëjnë dispozitave të fesë së Allahut. Marrim si shembull nga ato hadithe, fjalën e Profetit salallahu alejhi ue selem:"Nëse bëni shitblerje me i'neh (lloj shitblerje e ndaluar që përmban në vetvete kamatë) dhe të jepeni pas bishtave të lopëve (blegtorisë) dhe të mashtroheni pas bujqësisë dhe ta lini xhihadin në rrugë të Allahut, atëherë Allahu do lëshojë mbi ju poshtërim dhe nuk e largon atë prej jush derisa t'i ktheheni fesë tuaj". Rreth këtij hadithi kam folur shumë dhe jashtëzakonisht shumë në raste të ndryshme, por kësaj radhe do ndalem vetëm tek fjala e tij salallahu alejhi ue selem:"Kur të bëni shitblerje me i'neh..." El i'neh është një lloj marrëdhënie tregtare me kamatë. Nuk do hyj në sqarime dhe hollësi të mëtejshme rreth saj. A mos ndoshta dikush nga ju nuk e di se muslimanët sot praktikojnë mes tyre lloje të ndryshme kamate?! Ja ku i kemi bankat e kamatës, të cilat kanë zënë vend dhe lëshuar rrënjë në të gjitha vendet islame dhe njihen ligjërisht në të gjitha shtetet islame! Do i rikthehem një pike të mëparshme duke thënë se përdorimi i kamatës nuk bëhet vetëm nga udhëheqësit, por edhe nga vetë populli, sepse populli i thjeshtë janë ata që kryejnë marrëdhënie bankare me këto banka. Janë ky popull i thjeshtë që nëse debaton me ta dhe u thua:"Kamata (rribaja) është haram", nuk ta pranojnë fjalën, me gjithë rrezikshmërinë e kësaj vepre, siç ka thënë Profeti salallahu alejhi ue selem:"Një dirhem kamate që e ha personi duke e ditur se është nga kamata është më e rëndë tek Allahu se sa të bëjë zina 36 herë"1. Nëse e pyet ndonjërin nga ata:"O vëllai im, pse po merresh me kamatë?" - do të të thotë:"S'kam çfarë të bëj. Dua të jetoj!!" Pra çështja nuk ka të bëjë vetëm me prijësit. Përkundrazi, para se të ketë të bëjë me prijësit ka të bëjë me popullin e thjeshtë. Ky lloj populli në të vërtetë i meriton të ketë këtë lloj prijësish. Këta udhëheqës nuk na kanë zbritur nga planeti Mars por kanë mbirë nga mesi ynë. Nëse duam përmirësimin e gjendjeve tona, kjo nuk mund të arrihet duke u shpallur luftë guerile prijësve tanë dhe duke harruar vetët tona, në një kohë që jemi vetë ne pjesë e thelbit të atij problemi i cili ka shkaktuar këtë aktualitet sot në botën islame. Prandaj, i këshillojmë muslimanët që t'i kthehen fesë së tyre dhe t'i praktikojnë ato çfarë dinë nga feja e tyre:"E atë ditë besimtarët do gëzohen me ndihmën dhe fitoren që sjell Allahu" (Rrum 4-5).



--------------------------------------------------------------------------------
1.Sh.p:në hadithe është përdorur shprehja.ngrënie kamate,sepse kjo është origjina që i shtyn njerëzit në shtimin e pasurisë dhe sepse ngrënia është ndër gjërat kryesore të jetës së njeriut por kjo shprehje ka si qëllim ndalimin në mënyrë absolute nga kamata,nga marrja dhe dhënia e saj.

--------------------------------------------------------------------------------

Të gjitha problemet që kemi sot dhe për të cilat ngrihen disa të rinj duke thënë:"Çfarë duhet të bëjmë?", qofshin ato probleme që kanë të bëjnë me fatkeqësinë që ka goditur botën islame dhe botën arabe, që është pushtimi i Palestinës nga çifutët, apo problemet që kanë të bëjnë me luftën që po bëjnë të krishterët me muslimanët në Eritre, Somali, Bosnjë e Hercegovinë...etj, nga vendet islame me probleme që tashmë dihen, të gjitha këto probleme nuk mund të zgjidhen thjesht me ndjenja të zjarrta, por zgjidhen dhe shërohen me dituri dhe punë:"Dhe thuaju: Punoni. Allahu do t'i shohë punët tuaja dhe i Dërguari i Tij e edhe besimtarët. Pastaj ju do të ktheheni (do të silleni) tek i Gjithëdijshmi, Njohësi i të fshehtës dhe të dukshmes, e Ai do t'ju njoftojë me veprat që keni punuar" (Teube 105).



"Dhe thuaju: Punoni (veproni)..." Tani le të ndalemi tek kjo pikë. Të punuarit me islamin në mejdanin e sotëm islamik ka marrë forma dhe mënyra të shumta, në varësi të grupimeve dhe sekteve të shumëllojshme. Që të themi të vërtetën, ekzistenca e këtyre grupimeve është pjesë e problemit që po përjeton bota islame, duke bërë që ky problem të ketë përmasa më të mëdha se sa mendojnë disa. Disa mendojnë se problemi është vetëm pushtimi i Palestinës nga çifutët dhe luftimi që po i bëjnë kafirat shumë vendeve islame dhe banorëve të tyre, ashtu siç e thashë më lart. Ndërsa ne themi se problemi sot është më i madh se kaq. Ai problem është përçarja e muslimanëve, ndarja e tyre në grupime dhe parti, që është në kundërshtim me fjalën e Allahut:"Dhe mos u bëni nga idhujtarët të cilët e përçanë fenë e tyre dhe u ndanë në grupe, ku çdo grup i gëzohet idesë së vet" (Rrum 31-32). Grupimet bashkëkohore islame janë në kundërshtim me njëra-tjetrën në lidhje me mënyrën se si duhet ta zgjidhim atë problem nga i cili vuajnë të gjitha grupimet islame. Bëhet fjalë për problemin e poshtërimit i cili i ka pushtuar të gjithë. Pra cila është rrugëzgjidhja për t'i dhënë fund këtij nënçmimi?! Ka disa ide të parashtruara si alternativa:



Mënyra e parë dhe e vetmja që është e mirë, që s'ka të ngjashme me të dhe tek e cila gjithmonë i thërrasim muslimanët është të kuptuarit e islamit me kuptim të saktë e të vërtetë, zbatimi i tij dhe edukimi i muslimanëve sipas këtij islami të pastër. Kjo është rruga e Profetit salallahu alejhi ue selem. E kemi përmendur shpesh dhe do e themi gjithmonë se Profeti salallahu alejhi ue selem e filloi me shokët e tij duke i ftuar që t'i besojnë Allahut dhe të Dërguarit të Tij, ua mësoi atyre dispozitat e islamit dhe i urdhëroi që t'i praktikojnë ato. Sahabët u ankuan tek Profeti salallahu alejhi ue selem për padrejtësitë dhe torturat që po hasnin nga Kurejshët, dhe ai i porositi që të bënin durim dhe se ky është ligji i Allahut i pandryshueshëm mes krijesave të Tij: Të luftohet e vërteta nga e kota dhe të luftohen besimtarët nga idhujtarët. Kjo ishte mënyra e parë për shërimin e këtij realiteti. Pra nëpërmjet dijes së dobishme dhe punëve të mira.



Ekzistojnë lëvizje aktiviste dhe rryma të tjera të cilat që të gjitha kanë një faktor të përbashkët, ai është rënia ndesh me rrugën e parë dhe të vetme të saktë që s'ka tjetër veç saj. Këto lëvizje dhe rryma që të gjitha thonë:"Lëreni mënjanë tani për tani domosdoshmërinë e të kuptuarit të saktë të islamit dhe domosdoshmërinë e të punuarit me të. Tani për tani kemi diçka më të rëndësishme sesa kjo. Duhet të bashkohemi dhe të bëhemi njësh në luftë kundra kafirave!!" Subhanallah! Si mund t'i luftojmë kafirat duke qenë se ne jemi të paarmatosur?! Çdo njeri që ka sadopak logjikë e kupton se nëse dikush është i paarmatosur nga ana materiale, nuk mund të luftojë dhe t'i bëjë ballë armikut të tij të armatosur, i cili nuk ka vetëm një armë, por posedon armë të shumta. Nëse në këtë lloj gjendje i paarmatosuri dëshiron ta luftojë armikun e tij të armatosur, çfarë duhet t'i themi këtij personi? Luftoje dhe pse je i paarmatosur apo armatosu fillimisht pastaj lufto? Përgjigja në të cilën s'ka dyshim do jetë: Armatosu, pastaj lufto. Kjo për sa i përket anës materiale. Ndërsa për sa i përket anës shpirtërore, çështja është dhe më e rëndësishme. Nëse duam t'i luftojmë kafirat, nuk do mundemi t'i luftojmë kurrë ata duke lënë islamin mënjanë, sepse kjo bie në kundërshtim me atë çfarë i ka urdhëruar Allahu dhe i Dërguari i tij besimtarët në ajete të shumta. Prej tyre, p.sh., fjala e Allahut:"Pasha kohën. Me të vërtetë të gjithë njerëzit janë në humbje, përveç atyre që kanë besuar, që kanë bërë vepra të mira, që e kanë këshilluar njëri-tjetrin për t'iu përmbajtur të vërtetës dhe e kanë këshilluar njëri-tjetrin që të bëjnë durim" (Asr 1-3).



"Me te vërtetë të gjithë njerëzit janë në humbje". Ne tani padyshim jemi në humbje. Pse? Sepse nuk e kemi vënë në zbatim përjashtimin që Allahu bëri duke thënë:"... përveç atyre që besuan, që bënë vepra të mira, që e këshilluan njëri-tjetrin për t'iu përmbajtur të vërtetës dhe porositën njëri-tjetrin që të bëjnë durim". Ne themi: I kemi besuar Allahut dhe të dërguarit të Tij, por kur ne i thërrasim ata muslimanë hizbijinë, të cilët janë tubuar rreth diçkaje që bie në kundërshtim me thirrjen e vërtetë, që t'i kthehen Kuranit dhe Sunetit, ata thonë:"Le ta lemë mënjanë këtë çështje për momentin. Çështja më e rëndësishme tani për tani është t'i luftojmë kafirat. Atëherë, ne u themi: A t'i luftojmë me armë apo pa armë?! Lufta ka nevojë patjetër për dy lloje armësh. Arma e parë është arma moralo-shpirtërore, ndërsa ata thonë: Lëreni mënjanë armën shpirtërore dhe kapuni pas armës materiale.



Së dyti: Nuk kemi as armë materiale, sepse është bërë e pamundur duke pasur parasysh rrethanat të cilat na janë imponuar në këtë kohë, jo vetëm nga kafirat të cilët nga kanë rrethuar nga të gjitha anët por dhe nga disa prijës që na udhëheqin. Pra, ne sot nuk përgatitemi dot me armatimet materiale të nevojshme, nuk e bëjmë dot diçka të tillë edhe pse kjo nuk përputhet me dëshirat tona. Themi: Duam të luftojmë duke qenë të armatosur materialisht, gjë e cila nuk është e mundur. Atëherë, ngelet në duart tona arma shpirtërore:"Dije se nuk ka të adhuruar tjetër me të drejtë përveç Allahut" (Muhamed 19), pra dituria dhe zbatimi i kësaj diturie me aq sa të kemi mundësi. Kjo për të cilën ata shprehen fare lirshëm duke thënë:"Lëreni mënjanë!" Kjo është gjëja e vetme që kemi mundësi ta bëjmë, e megjithatë ata na porosisin që ta lemë mënjanë. Ndërkohë ata thonë:"Duhet të luftojmë", megjithëse kjo është diçka jashtë mundësive tona. Me çfarë të luftojmë?! Pra kështu i humbasim të dy llojet e armatimeve. Arma shpirtërore nuk na bën punë sipas tyre. Ta lemë për më vonë sepse nuk e ka kohën tani! Po ashtu armatimin material nuk e posedojmë, kështu që ngelëm të dobët dhe të boshatisur nga të dyja llojet e armëve, si në atë shpirtërore, ashtu dhe në atë materiale.



Nëse kthehemi dhe njëherë tek periudha e parë dhe e shndritshme, tek koha e Profetit salallahu alejhi ue selem, a kishte armatim material? Përgjigja: Jo. Cili ishte pra çelësi i fitores? Armatimi material apo armatimi shpirtëror? Përgjigja: S'ka dyshim se fitorja ishte nëpërmjet armatimit shpirtëror të cilit iu dha përparësi në davet, siç thuhet në ajetin kuranor:"Dije se nuk ka të adhuruar tjetër me të drejtë përveç Allahut". Para së gjithash duhet të njihet islami, pastaj duhet të praktikohet ky islam sipas mundësive që kemi. P.sh: Kemi mundësi që të mësojmë akiden e saktë dhe tua mësojmë atë të tjerëve, kemi mundësi t'i mësojmë ibadetet dhe dispozitat islame, ta njohim moralin islam. Pra, megjithëse këto kemi mundësi t'i bëjmë, shumica e muslimanëve së bashku me grupimet dhe partitë që u përkasin vazhdojnë t'u kthejnë shpinën dhe t'i lenë pas dore. E pas gjithë kësaj, ata guxojnë dhe ngrenë zërat e tyre duke thënë:"Duam xhihad!" Si mund të bëjmë xhihad përderisa jemi të boshatisur përbrenda nga armatimi i parë (shpirtëror), plus që nuk e posedojmë as llojin e dytë të armatimit (atë material)?! Edhe sikur të ekzistonte sot një grup muslimanësh të vërtetë të bashkuar rreth islamit të saktë dhe që e praktikojnë atë ashtu siç duhet, përsëri ngelet çështja që nuk posedojnë armatim material. Atëherë, këtyre personave u drejtohet urdhri i Allahut në ajetin e mirënjohur:"Dhe përgatituni kundër tyre gjithë fuqitë që keni mundësi bashkë me kalorësinë, ashtu që ta frikësoni armikun e Allahut dhe armikun tuaj" (Enfal 60).



Pra nëse e zotërojmë armën e parë shpirtërore, atëherë jemi të urdhëruar që të përgatitemi nga ana materiale. A mund të luftojmë nëse nuk posedojmë përgatitje materiale? Përgjigja: Jo, sepse ne nuk e kemi praktikuar këtë ajet i cili na urdhëron që të përgatitemi materialisht. Atëherë, ç'është me ne sot që duam të luftojmë megjithëse jemi të falimentuar në të dyja llojet e armatimit, shpirtëror dhe material?! Armatimit material nuk ia kemi mundësitë tani për tani, kurse armatimi shpirtëror është diçka që kemi mundësi ta bëjmë. Kështu që:"Allahu nuk e ngarkon askënd përtej mundësive të tij" dhe:"Kijeni frikë Allahun me sa të keni mundësi".



Ajo për të cilën kemi mundësi tani është dituria e dobishme dhe punët e mira. Ndoshta e zgjata përgjigjen më shumë seç duhej, andaj po e përmbledh me pak fjalë duke thënë: Problemi i muslimanëve nuk është vetëm çështja e Palestinës. O vëllezërit tanë, për fat të keq ndër devijimet e shumta që i kanë goditur muslimanët sot është fakti se veprat e tyre bien ndesh me diturinë e tyre. Psh kur flitet për islamin, për atdheun islam thuhet: Të gjitha shtetet islame janë atdhe për çdo musliman, pa pasur dallim mes atij që është arab apo jo-arab, nuk ka dallim mes saudianit, jordanezit, egjiptianit, etj., por në realitet, në praktikën e përditshme, këto ekzistojnë edhe tek disa të ashtuquajtur islamikë. Psh i shohim disa thirrës që i kushtojnë rëndësi të madhe Palestinës dhe nuk u intereson se çfarë u ndodh muslimanëve në vende të tjera! Psh, kur ishte lufta e afganëve muslimanë kundra sovjetikëve dhe përkrahësve të tyre vendas komunistë kishte në atë kohë një apo disa parti islamike që nuk u interesonte kjo luftë që po zhvillohej mes afganëve dhe komunistëve. Pse? Sepse ata nuk janë, p.sh., sirianë apo egjiptianë etj. Pra problemi nuk është i kufizuar vetëm në Palestinë, por ka përfshirë shtete të shumta islame. Si duhet ta shërojmë dhe ta zgjidhim këtë problem të përgjithshëm?! Duke u bazuar në dy llojet e forcave: shpirtërore dhe materiale. Me cilën nga këto dyja duhet t'ia fillojmë? Para së gjithash duhet t'ia fillojmë me atë e cila është më e rëndësishmja, sidomos kur kjo gjëja më e rëndësishme është njëkohësisht dhe më e lehta, pra armatimi shpirtëror - kuptimi i islamit me kuptim të saktë dhe zbatimi i tij në mënyrë të saktë ashtu siç duhet, pastaj vjen çështja e armatimit material nëse është e mundur. Ndërsa sot me keqardhjen më të madhe: Armët me të cilat luftuan muslimanët në Afganistan kundra komunistëve, a ishin armë islame?! Përgjigja: Jo, ishin armë perëndimore. Pra ne nga ana e armatimit material jemi shumë larg, jemi të nënshtruar ndaj të tjerëve. Nëse duam sot që të luftojmë dhe jemi të fortë nga ana shpirtërore dhe duam të luftojmë me armë materiale, ne e kemi të nevojshme që t'i sjellim këto armë nga jashtë, qoftë duke i blerë apo në formë dhurate apo duke i shkëmbyer me diçka tjetër! Siç e dini, politika perëndimore sot po ecën sipas asaj fjalës popullore, ku thuhet:"Më kruaj mua që të kruaj unë ty", dmth shtetet sot nuk t'i shesin më armët thjesht me çmim në dorë, por kërkojnë patjetër të heqësh dorë nga disa gjëra ose t'u japësh ca të drejta mbi vetveten.



A je i gatshëm, o popull mysliman, që të heqësh dorë nga disa gjëra dhe të pranosh kushte, ashtu që të të jepen armë për të cilat do paguash dhe çmimin e blerjes?! Pra, o vëllezërit tanë, çështja nuk është ashtu siç mund të paramendohet: Thjesht ndjenja të zjarrta të rinisë dhe revolta si flluska sapuni, të cilat fryhen dhe plasin në tokën tonë e nuk sjellin as një lloj ndikimi pozitiv, në mënyrë absolute.



Së fundi them:"Dhe thuaju: Punoni. Allahu do t'i shohë veprat tuaja dhe i Dërguari i Tij e edhe besimtarët, pastaj ju do të ktheheni tek i Gjithëdijshmi, Njohësi i të fshehtës dhe të dukshmes, e Ai do t'ju njoftojë me veprat që keni punuar". Por dua të përsëris se puna nuk sjell dobi veçse nëse është e shoqëruar me dijen e dobishme, dhe dija e dobishme është ajo dije në të cilën thuhet: Allahu ka thënë, Profeti salallahu alejhi ue selem ka thënë, sahabët kanë thënë, siç e ka përmendur këtë Ibn Kajjimi në fjalën e tij:"Dituria është: Allahu ka thënë, Profeti ka thënë, sahabët kanë thënë, e jo me hamendje e përçartje".



Fatkeqësia e botës islame sot është diçka më e rrezikshme sesa pushtimi i Palestinës nga çifutët. Fatkeqësia e botës islame sot është se ata e kanë humbur rrugën e drejtë dhe nuk e kanë njohur islamin e vërtetë me të cilin realizohet dhe arrihet lumturia në këtë botë dhe Ahiret. Nëse muslimanët (e vërtetë) jetojnë në vështirësi, të përçmuar, të shtypur nga kafirat dhe idhujtarët, luftohen, kryqëzohen dhe vdesin, s'ka dyshim se kanë vdekur të lumtur edhe pse gjatë jetës së kësaj dunjaje jetuan si të shtypur dhe të nënçmuar. Ndërsa ai musliman që jeton i nderuar në këtë dunja dhe duke qenë larg kuptimit të vërtetë të islamit, ky person do vdesë fatkeq, i mjerë edhe pse mund të duket i lumtur në dunja në pamje të jashtme.



Pra, Allahu ju bekoftë, rrugëzgjidhja është:"Kthehuni tek Allahu" (Dharijat 50).



Kuptojeni mirë atë që Allahu ka thënë dhe atë që i Dërguari i Allahut ka thënë, punoni me atë që Allahu ka thënë dhe me atë që Profeti salallahu alejhi ue selem ka thënë. Me kaq po e mbyll përgjigjen e kësaj pyetjeje.




Përktheu: Shuajb Rexha/Ebu Duxhanah
Medine, Sheval 1426

[abdurrahman_tir]

nga shejh Muhamed Salih el-Uthejmin





Siç përmenda në fillim, për shkak të formave të ndryshme mediale: audio, vizuale dhe materialit të shkruar dhe për shkak të dallimeve në mendime mes dijetarëve apo atyre që flasin nëpër këto media, masa popullore janë bërë të pasigurt dhe pyesin:"Kë ta ndjekim?"



'Janë grumbulluar rreth Khiresh aq shumë gazela, saqë ai nuk di më se cilën ta gjuaj.'1



--------------------------------------------------------------------------------
1. Proverb Arab i thënë për një person që kaplohet nga shumë çështje, secila me prioritet të njëjtë dhe kështu, ai është i pasigurt se me cilën të fillojë e cilën ta vonojë. Zanafilla e këtij porverbi gjurmohet deri të një gjuetar gazelash, i njohur si Khiresh. Nje ditë prej ditësh, ato [gazelat] u mblodhën rreth tij dhe ishin të shumta, me ç'rast ai u ngatërrua dhe s'dinte ç'të bënte dhe cilën gazelë ta gjuante. Në ato momente, ai shqiptoi këto fjalë që e përshkruajnë situatën. Rëndësia e kësaj është për shkak të pranisë së opinioneve të shumta lidhur me një çështje, gjë që e ngatërron laikun që ka nevojë për gjykim.

--------------------------------------------------------------------------------

Andaj, unë them, pozita jonë ndaj këtij dallimi, dhe unë mendoj në dallimin mes dijetarëve që janë të besueshëm për diturinë dhe fenë e tyre, jo ata që janë të klasifikuar si ata që posedojnë dituri por në të vërtetë s'janë ndër dijetarët. Meqë nuk i konsiderojmë të tillët si dijetarë, e as që kosiderojmë se thëniet e tyre duhet të dihen e të shënohen sikur thëniet e dijetarëve.



Por, mendojmë në dijetarët që janë të mirënjohur për këshillën e tyre të sinqertë ndaj Umetit, për Islamin dhe diturinë e tyre. Pozita jonë ndaj tyre është nga dy pikëvështrime:



E para: Si u bë që këta dijetarë të shkojnë kundër asaj çka instruktojnë Libri i Allahut dhe Suneti i të dërguarit të Tij?



Përgjigja në këtë pyetje mund të dihet pjesërisht nga ajo që parapriu nga shkaqet për dallimin dhe po ashtu nga shumë shkaqe tjera që s'janë përmendur, në të cilat do të hasë studenti i diturisë dhe do t'i kuptojë ato edhe nëse ai s'është shumë i ditur.2



--------------------------------------------------------------------------------
2. Shejh Ibrahim er-Ruhejli, pedagog pranë Universitetit Islamik në Medine, shpreh fjalët vijuese ndërsa i referohet dhjetë shkaqeve të dallimit të përmendura nga shejhul-Islam Ibn Tejmije:"Brenda këtyre shkaqeve gjindet një shpjegim i shkëlqyeshëm e i pëlqyeshëm për gabimet që bëhen nga dijetarët si rezultat i ixhtihadit të tyre. Kjo po ashtu është mënyrë për kërkimin e arsyetimeve për ta në mënyrën e atillë, me të cilën shpresojmë që Allahu ta shpërblejë Ibn Tejmijen me shpërblimin më të madh.

"Sikur personi, i cili has në thënien e një dijetari që është në kundërshtim me tekstin [e Sheriatit], t'ia nënshtronte [thënien] këtyre dhjetë shkaqeve, të cilat i përmend Ibn Tejmije, atëherë ai me siguri do të gjente me saktësi njërën nga këto shkaqe si arsye për kundërshtimin e dijetarit. Sipas radhës, ne do ta shpëtonim veten nga përgojimet dhe dyshimet ndaj dijetarëve, në çka kanë rënë shumë njerëz." [Marrë nga Maufik Ehlus-Suneh uel Xhema'ah min Ehli Ehua uel Bida' të shejh Ibrahim er-Ruhejli [1/70], botuar nga Mektebe el-Guraba el-Etherije, Medine, Arabia Saudite.]

Zbatimi i këtyre fjalëve është mjaft kritike në ndihmën për të edukuar muslimanët, posaçërisht rininë, drejt një shtegu të mesëm e të balancuar. Meqë, siç e ka treguar historia vazhdimisht, kurdo qoftë që vlera dhe respekti për dijetarët të zhduket nga zemrat dhe mendjet e njerëzve, atëherë ata më nuk udhëhiqen me dituri, urtësi dhe përvojë, por me papjekuri, rrufeshmëri dhe entuziazëm të bazuar në padituri.

--------------------------------------------------------------------------------

E dyta: Çfarë është pozita jonë ndaj ndjekjes së tyre? Cilin e ndjekim nga këta dijetarë? A duhet të pasohet një imam i veçantë dhe të mos e lëmë asnjëherë thënien e tij? Edhe nëse opinioni i saktë gjindet tek dijetari tjetër, siç është rasti me ata që ndjekin verbërisht [ndjekësit e medhhebeve]. Apo duhet ndjekur opinionin për të cilin beson se është më i sakti, edhe nëse kjo shkon kundër opinioneve të medhhebeve, të cilave ua atribuojnë veten?



Përgjigja e saktë është e dyta, meqë është e detyrueshme për atë që është i vetëdijshëm për dëshminë që ta ndjekë atë, edhe nëse kjo shkon kundër cilitdo dijetar, sa kohë që kjo nuk bie në kundërshtim me konsensusin e Umetit.



Kushdo që beson se është e detyrueshme të ndjeken thëniet e ndokujt përveç të dërguarit të Allahut [salallahu alejhi ue selam], duke zbatuar atë që ai urdhëron dhe duke u përmbajtur nga ajo që ai ndalon, në të gjitha kohërat dhe vendet, ai vërtet ka pohuar për këtë person cilësi që janë të veçanta dhe vetëm për bartësin e Porosisë, nga që thënia e askujt s'mund të posedojë këtë të drejtë të qartë përveç thënies së të dërguarit të Allahut. Opinoni i secilit ose pranohet, ose hedhet poshtë, përveç atij të të dërguarit të Allahut [salallahu alejhi ue selam].



Por, çështja ende mbetet e pazgjedhur, nga që ende pyesim:"Kush është i aftë për të nxjerrur vendimet nga teksti?" Këtu qëndron problemi, nga që tash secili thotë:"Unë jam i aftë për këtë!" Kjo, në të vërtetë, s'është me vend as e përshtatshme. Vërtet, shprehur në synim dhe bazë, është mirë që parimet udhëzuese të njeriut të jenë Libri i Allahut dhe Suneti i të dërguarit [salallahu alejhi ue selam]. Mirëpo, të hapet dera për çdokënd që mund të përmend dëshminë, edhe nëse nuk e kupton domethënien apo implikimet e saj, dhe të thuhet:"Ti je muxhtehid, thuaj çfarë të duash," kjo do të shkaktojë rrënimin e Sheriatit, njerëzve dhe shoqërisë.



Përsa i përket kësaj, njerëzit i takojnë njërës nga tre kategoritë:



1. Dijetari, të cilit Allahu i ka dhënë dituri dhe të kuptuar.


2. Studenti i diturisë që ka dituri por ende se ka mbërri shkallën e dijetarit.


3. Laiku që s'di gjë.



Përsa i përket të parit, ai ka të drejtën të bëjë ixhtihad dhe të japë opinionin e tij. Në fakt, është e detyrueshme për të që ta shprehë atë për të cilën beson se teksti tregon në të, pa marrë parasysh se kë e kundërshton, nga që ai është urdhëruar ta bëjë këtë. Allahu thotë:



"… ata nga mesi i tyre që kanë aftësi të nxjerrin vendimet e tij [tekstit] do ta dinin atë..."3



Personi i kësaj kategorie është ndër ata që janë të aftë për të nxjerrë vendime, të cilët e dinë domethënien e menduar prapa të folurës së Allahut dhe të dërguarit të Tij.



Përsa i përket të dytit, të cilit Allahu i ka dhënë dituri por ende nuk e ka mbërri shkallën e të parit, atëherë s'prishë punë nëse ai vepron sipas dëshmive të përgjithshme, domethënieve të tyre të qarta dhe me atë për çka është i vetëdijshëm.4 Mirëpo, ai duhet të jetë shumë i kujdesshëm në këtë dhe asnjëherë s'duhet të lë anash të pyeturit e atyre që dinë më shumë se ai ndër njerëzit e diturisë. Kjo meqë ai mund të gabojë ndërsa dituria e tij mund të mos shprehë një dëshmi të veçantë, e cila e bën të veçantë atë që duket të jetë tekst i përgjithshëm, apo e cila kufizon atë që duket të jetë tekst i pakufizuar, apo e cila shfuqizon një tekst, të cilin ai e konsideron të vlefshëm.



--------------------------------------------------------------------------------
3. Sureja en-Nisa:83

4. Dijetarët, të kaluarit dhe të tashmit, kanë paralajmëruar kundër kurthave në të cilat mund të bien studentët e diturisë që s'janë vendosur ende sa duhet në bazat e shkencave Sheriatike. Shejhu përmendi disa nga direktivat e rëndësishme, të cilat duhet t'i zbatojë personi që është i përshtatshëm të klasifikohet në këtë kategori, siç është të qenit i kujdesshëm, jo i ngutshëm, të pyeturit dijetarët dhe të referuarit atyre.

--------------------------------------------------------------------------------

Përsa i përket të tretit, ai është i cili s'ka dituri. Pra, është e detyrueshme për të që t'i pyes dijetarët, siç thotë Allahu:



"…pyetni dijetarët e Librave nëse nuk e dini."5



dhe në një tjetër ajet thotë:



"…pyetni njerëzit e Librave nëse nuk e dini, për shenjat dhe librat e qartë…"6



--------------------------------------------------------------------------------
5. Sureja el-Enbija:7

6. Sureja en-Nahl:43-44

--------------------------------------------------------------------------------

Pra, detyra e tij është që të pyes, por kë duhet ta pyes ai? Ne vend ka mjaft dijetarë dhe secili thotë 'Filani është dijetar' apo për çdonjërin thuhet:'Ai është dijetar.' Pra, kë duhet ta pyes ai?



A duhet të themi:"Është e detyrueshme për këtë person të kërkojë dhe hetojë me qëllim që ta gjejë atë që është më së afërti opininonit të saktë, kështu që ai ta pyes atë dhe të veprojë sipas vendimit të saktë," apo themi:"Ai duhet ta pyes këdo për të cilin ai beson se është ndër njerëzit e diturisë, meqë, dijetari që është më pak i ditur mund të arrijë tek vendimi i saktë në një çështje të veçantë, ndërsa dijetari që është më i mirë dhe më i ditur mund të mos e arrijë këtë" – dijetarët dallojnë në mendimë lidhur me këtë:



Një grup dijetarësh mbajnë qëndrimin se është e detyrueshme për laikun që të pyes atë për të cilin beson se është më kompetenti në këtë dituri [çështje] ndër dijetarët e vendit të tij. Sepse, mu siç personi që është i sëmurë kërkon personin më kompetent në fushën e mjeksisë, atëherë e njëjta është e zbatueshme në këtë rast, meqë dituria është ilaç për zemrat. Sipas kësaj, ju duhet ta zgjidhni më kompetentin në dituri dhe nuk ka dallim.



Të tjerët dijetarë mbajnë qëndrimin se kjo s'është e lejueshme, nga që ai që është më i dituri mund të mos jetë i tillë në çdo çështje. Ky opinion mbështetet nga fakti që në kohën e sahabëve, njerëzit e pyetnin atë që ishte më pak i ditur se të tjerët, të cilët po ashtu ishin të pranishëm.



Opinioni im është se ai duhet ta pyes atë për të cilin beson se është më kompetenti në fenë dhe dijen e tij, jo për shkak se është e detyrueshme dhe për shkak të mundësisë që ky dijetar të gabojë në një çështje të veçantë dhe mundësisë që dikush më pak i ditur të jetë i saktë, por nga që kjo është më e rekomandueshme dhe duhet të jetë zgjedhja e parë e personit.



Së fundi, këshilloj sinqerisht, së pari veten time dhe vëllezërit e mi muslimanë, e posaçërisht studentët e diturisë, që të mos nguten kur personi të ndeshet me ndonjë çështje gjersa të vërtetohet gjendja, të fitojë dituri e më pas të flasë, kështu që të mos flasë lidhur me Allahun pa dituri.



Meqë personi që jep gjykime është një emisar mes njerëzve dhe Allahut; ai bart Sheriatin e Allahut, siç është transmetuar nga i dërguari i Allahut [salallahu alejhi ue selam]:"Dijetarët janë trashëgimtarë të pejgamberëve,"7 dhe pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] po ashtu ka thënë:"Gjykatësit janë tre: [vetëm] njëri do të hyjë në parajsë, dhe ai është i cili e dinte të vërtetën dhe gjykonte sipas saj."8



--------------------------------------------------------------------------------
7. Ahmed [5/196], Ebu Daud, et-Tirmidhi dhe të tjerët.

8. Transmetuar nga Ebu Daud me fromulimin në vijim:"Gjykatësit janë tre: Njëri nga ata është në parajsë kurse dy janë në Zjarr. Përsa i përket atij në parajsë, ai është njeriu që e dinte të vërtetën dhe gjykonte sipas saj. Njeriu që e dinte të vërtetën dhe ishte i padrejtë në gjykimin e tij është në Zjarr, dhe njeriu që gjykonte mes njerëzve nga padituria është në Zjarr."

--------------------------------------------------------------------------------

Një tjetër gjë me rëndësi: kur të gjindeni në një gjendje të re, kthejeni zemrën tuaj nga Allahu dhe shfaqni nevojë për të, që Ai t'ju bëjë të kuptoni dhe t'ju japë dituri, posaçërisht në çështjet e rënda dhe serioze, kur shumë njerëz mbesin në padituri.



Disa nga mësuesit e mi ma patën përmendur se është e përshtatshme për personin, i cili pyetet lidhur me ndonjë çështje, që të kërkojë falje nga Allahu edhe më shumë, duke nxjerrur përfundimin nga thënia e Allahut:



"Vërtet, Ne jua kemi shpallur Librin në të vërtetën që ju të gjykoni me atë që ju ka treguar Allahu. Pra, mos i mbro të pabesët. Dhe kërko falje nga Allahu, se vërtet, Allahu fal shumë, është më i mëshirshmi."9



Meqë, shtimi i kërkimit të faljes kërkon fshirjen e pasojave të mëkateve, e cila është një prej shkaqeve të harrimit të diturisë dhe të mbeturit i paditur, siç thotë Allahu:



"Pra, për shkak se ata thyen marrëveshjen, Ne i mallkuam ata dhe i bëmë të forta zemrat e tyre. Ata i ndërrojnë fjalët nga vendi i tyre i duhur dhe harruan një pjesë të madhe të porosisë që u ishte dërguar."10



Imam esh-Shafi'i pat thënë një herë e një kohë:



"Iu ankova Uekiut11 për kujtesën time të dobët, e ai më këshilloi që ta lë mosbindjen dhe tha:"Ta dish se dituria është dritë, dhe se drita e Allahut nuk i jepet të pabindurit."



Që këtej, është më se e mundshme që kërkimi i faljes ta bëjë Allahun t'ia ndriçojë mendjen njeriut.



Kërkoj nga Allahu të më japë sukses, të më bëjë të drejtë, të na bëjë të qëndrueshëm me fjalën e fortë [shahadetin] në këtë botë dhe në jetën e përtejme, dhe që Ai të mos na i çorientojë zemrat pasi të na ketë udhëzuar dhe të na dhurojë mëshirë. Vërtet, Ai është bamirës.



E gjithë lavdia i takon Allahut, dhe e lavdëroftë Ai dhe dërgoftë paqe e bekime mbi pejgamberin Muhamed dhe shoqëruesit e tij.



--------------------------------------------------------------------------------
9. Sureja en-Nisa:105-106

10. Sureja el-Ma'ide:13


11.Ueki Ibn el-Xherrah ishte dijetar i famshëm ndër Selefët dhe një nga mësuesit e imam esh-Shafi'i. Ai vdiq në vitin 196H.

[abdurrahman_tir]

Autor: shejh alameh Ahmed ibn Jahja en-Nexhmi
Mësimi 2





Shpjegim



Dijetarët nga Ehlus Sunneh uel Xhema'a dhe ata që ndjekin transmetime, janë pajtuar njëzëshëm se është e palejueshme kryengritja kundër udhëheqësve muslimanë që janë në pushtet, qofshin ata të drejtë apo despotikë. Disa dijetarë kanë transmetuar konsensusin e Ehl us-Sunneh në këtë çështje. Ibn Haxher ka thënë në [el-Fet'h 13/38, botimi i Muhib ed-Din el-Hatib] gjatë shpjegimit të hadithit të Hudhejfe ibn el-Jeman:



"Ibn Bettal ka thënë:Në këtë ka dëshmi – domethënë në hadithin e Hudhejfe ibn Jeman – për organin e juristëve [që tregon detyrimin] për kapjen për xhematin e muslimanëve dhe përmbajtjen nga kryengritja kundër udhëheqësve despotikë. Nga që pejgamberi e përshkroi grupin e fundit si thirrësa tek portat e xhehenemit dhe s'ka thënë për ta 'ju do t'i miratoni disa vepra të tyre dhe do t'i pranoni' siç ka thënë për grupin e parë. Ata s'do të përshkruheshin si të tillë po të mos ishin në tjetër pos të vërtetës dhe duke e pasur parasysh këtë, ai urdhëroi që t'i përmbahemi xhematit. Et-Taberi ka thënë:Ata dalluan në mendime lidhur me urdhërin dhe domethënien e xhematit. Disa nga njerëzit deklaruan që kjo është detyrim dhe xhemati është shumica."



Unë them [shejh Ahmed]:"Ai që flet me atë që është në kundërshtim me këtë ka përvetësuar thëniet e bidatçinjëve, sepse askush nuk thoshte që është e lejueshme kryengritja kundër udhëheqësve despotikë, përveç Hauarixhëve dhe Mu'tezilive. Përsa i përket Ehlus Suneh uel Xhema'a, të gjithë ata janë mbështetur në këto dëshmi [që ndalojnë kryengritjen] dhe të gjithë ata besojnë se është e palejueshme kryengritja, qoftë me vepër apo fjalë, sepse fjala është shkak i kryengritjes fizike të vërtetë."



Ibn Ebil Izz el-Hanefi ed-Dimishki ka thënë në komentimin e Akideh et-Tehauije [pas këtyre fjalëve të autorit]:



"Ne konsiderojmë që s'ështe e lejueshme kryengritja kundër Imamit [udhëheqësit] tonë apo atyre që udhëheqin çështjet tona edhe nëse ata janë shtypës, as nuk lutemi kundër tyre, e as që tërhiqemi nga dëgjueshmëria ndaj tyre. Ne konsiderojmë që dëgjueshmëria ndaj tyre është pjesë e dëgjueshmërisë ndaj Allahut të fuqishëm e të madhërishëm, sa kohë që ata nuk urdhërojnë për mosbindje. Ne lutemi për përmirësimin e tyre dhe falje për ta." Kjo është deklarata e autorit të et-Tahauije, ku më pas komentuesi [Ibn Ebil Izz] përmendi dëshmitë për këtë, e pastaj tha:



"Përsa i përket respektimit të tyre edhe nëse ata janë shtypës, atëherë kjo është sepse tërheqja nga dëgjueshmëria ndaj tyre do të rezultonte në të këqia, të cilat do të ishin shumë më të mëdha se ato që do të ndodhnin nga shtypja e tyre. Sidoqoftë, të qenit i duruar gjatë shtypjes së tyre është shlyerje mëkatesh dhe shumëfishim i shpërblimit. Meqë Allahu nuk u ka dhënë pushtet mbi ne veçse për shkak të prishjes së veprave tona dhe shpërblimi bazohet në veprat tona. Pra, neve na takon që të përpiqemi sa më shumë, të kërkojmë falje, të pendohemi dhe t'i korrigjojmë veprat tona.



Allahu, më i larti, ka thënë:"Çfarëdo fatkeqësie që ju godet, ajo është për shkak të veprave tuaja. Ai është që fal shumë." [esh-Shura:30]



El-Imam el-Hafidh Ebul Kasim Isma'il Ibn Muhamed el-Fadl et-Temimi, i cili është quajtur "përkrahësi i Sunetit," që vdiq më 535H, ka thënë në librin e tij [el-Huxheh fi Bejanil Mehexheh]:



'Kaptina:Sqarim i ndalimit të kryengritjes kundër pushtetarëve,' më pas ai përmendi në këtë kaptinë hadithet që tregojnë në ndalimin e kryengritjes, ndër to është hadithi i Ebu Hurejres, i cili tha se Pejgamberi ka thënë:



"Ju do të sundoheni pas meje nga udhëheqës, i drejti do t'ju sundojë me drejtësi ndërsa i ligu do t'ju sundojë me ligësi. Dëgjoni dhe bindjuni atyre në çdo gjë që është në pajtim me të vërtetën dhe faluni pas tyre. Nëse ata kryejnë namazin midis njerëzve mirë dhe drejtësisht, atëherë juve dhe atyre u takon shpërblimi, por nëse ata nuk e kryejnë namazin si duhet midis njerëzve, atëherë ju do të shpërbleheni për namazin ndërsa mëkati do të jetë mbi ta." [Transmetuar nga ed-Darekutni]



Muhakik [ai që e ka kontrolluar këtë libër] e shpalli të dobët zingjirin e transmetimit të këtij hadithi dhe citoi këtë vendimin nga ai që e ka kontrolluar el-Kenz.



Unë them [shejh Ahmed]:"Domethënia e tekstit të këtij hadithi është e saktë dhe e njohur nga hadithet autentike. Me këtë mendoj se hadithet të cilave u referohet këtu e vërtetojnë saktësinë e domethënies së tekstit të këtij hadithi. Pjesa e formulimit të tij persa u përket imamëve që udhëheqin namazin është e vërtetë me formulimin:"Ata do ta kryejnë namazin midis njerëzve, dhe nëse falen si duhet, atëherë juve dhe atyre u takon shpërblimi, por nëse ata nuk falen si duhet, atëherë ju do të shpërbleheni për namazin ndërsa mëkati do të jetë mbi ta." [Transmetuar nga ed-Darekutni]



Kjo i është atribuar Buharit, siç qëndron në kontrollimin e el-Xhami es-Sagir. [2/2342]



Muhamed Mahmud Ebu Ruhejm, ai që e ka bërë kontrollimin e këtij libri, ka thënë në shënimet në fund të faqes mbi kaptinën paraprake që u përmend, - ajo me titullin 'Kaptina: Sqarimi i nadlimit të kryengritjes kundër pushtetarëve,' – "Ky është besimi i ndjekësve të Hadithit dhe askush nuk i ka kundërshtuar ata në këtë përveç Mu'tezilive, Hauarixhëve dhe Zejdive." [2/391]



Unë them [shejh Ahmed]:"Zejditë kanë përvetësuar thëniet e Mu'tezilive në çështjet e akidesë."



Në librin Ibaneh el-Kubra të Ibn Battas në kaptinën 'Përmendja e asaj që pejgamberi, salallahu alejhi ue selam, ka urdhëruar për kapjen për xhemat dhe paralajmërimit kundër ndarjes [nga xhemati],' pasi përmend hadithet që kanë të bëjnë me çështjen e urdhërimit për kapjen për xhemat dhe kriticizmin e ndarjes – ai, [Ibn Battah] transmeton me zingjirn e tij të transmetimit nga Abdullah Ibn Mes'ud, i cili ka thënë:



"Vërtet, do të ketë çështje të paqarta. Kështu që juve u takon që të ngurroni, ngase vërtet është më mirë për ju që të jeni ndjekës në të mirë sesa drejtues [udhëheqës] në të keqen…" [Ibaneh 1/328]



Dhe nga Amr ibn Murreh, i cili ka thënë: Abdullah ibn Mes'ud ka thënë – dhe në fund të hadithit qëndron -:



"Kini kujdes të mos silleni keq, të keni vetëm një fytyrë [jo hipokrit] dhe të keni vetëm një thirrje. Se vërtet na ka mbërri se ai që ka dy fytyra [hipokriti] dhe dy gjuhë, do të ketë dy gjuhë nga zjarri në Ditën e Gjykimit." [Pjesa e hadithit të theksuar përmendet nga shejh Albani në es-Sahiha 2/554]



Është transmetuar nga Ibn Abas që një njeri i ka thënë atij:'Më këshillo,' kështu që ai është përgjegj, "Ju këshilloj të jeni të qëndrueshëm, të ndjekni transmetimet dhe t'u ruheni bidateve." [Ibaneh 1/318]



Është transmetuar nga Ibn Mes'ud të ketë thënë:"Përmbajtja nga Suneti është më e mirë se përpjekja në bidat."



Është transmetuar nga Ibn Umer të ketë thënë:"Çdo bidat është drejtim i gabuar, edhe nëse njerëzit besojnë se ajo është diçka e mirë." [Ibaneh 1/339]



Është transmetuar nga Mu'adh ibn Xhebel të ketë thënë:"Ruajuni asaj që është e shpikur, se vërtet ajo që është shpikur është drejtim i keq." [Ibaneh 1/339]



Është transmetuar nga Nu'man ibn Beshir të ketë thënë:"Xhemati është mëshirë ndërsa ndarja është denim." [Ibaneh 1/287 dhe është shpallur hasen nga shejh Albani në kontrollimin që i ka bërë es-Suneh nr.93]



Është transmetuar nga Ibn Umer të ketë thënë:"Umeri mbajti një hutbe në el-Xhabije, me ç'rast tha:"O njerëz, unë po qëndroj përpara jush ashtu siç i dërguari i Allahut qëndronte midis jush, dhe tha:



"Ju këshilloj që t'i ndjekni shoqëruesit e mi, pastaj ata pas tyre, pastaj ata pas tyre. Pas kësaj rrena do të përhapet aq shumë, saqë njeriu do të betohet pa u kërkuar kjo prej tij dhe personi do të dëshmojë pa u kërkuar kjo prej tij. Nuk mbesin vetëm një burrë dhe një grua veçse i treti të jetë shejtani. Kapuni për xhematin dhe ruajuni nga ndarja, se vërtet dreqi është me të vetmuarin ndërsa është rri më larg nga dy veta, kështu që ai i cili e do mesin e parajsës le të kapet për xhematin. Kushdo që kënaqet më veprat e veta të mira dhe shqetësohet nga veprat e këqija të veta, ai është besimtar."



Në librin 'Shi'ar Es'habul Hadith,' i cili është punuar nga imam Ebu Ahmed ibn Muhamed ibn Ahmed ibn Is'hak, i cili është i mirënjohur si Ebu el-Hakim, kur shqyrton akiden e njerëzve të hadithit transmeton nga Ebu Rexha Kutejbe ibn Se'id të ketë thënë:



"… [ne kapemi] për xhematin qoftë [udhëheqësi] i drejtë apo i padrejtë."



Kjo i referohet Xhumasë, namazit të përbashkët dhe dy bajrameve. Ai vazhdoi gjersa tha:



"Ne se shpallim mosbesimtar askë për shkak të mëkatit [që ai bën] me përjashtim të lënies së namazit, edhe nëse ai kryen mëkat të madh. Dhe, në nuk kryengritemi kundër udhëheqësve me shpata, edhe nëse ata janë despotikë dhe ne distancohemi nga ata që besojnë se është e lejueshme [të ngrihet] me shpatë kundër muslimanëve, kushdoqofshin ata."



Është e nevojshme që të ndalemi këtu për një moment, [që të theksojmë se] nga fundamentet e grupit të njohur si el Ihuan [el Muslimin] është kultivimi [edukimi i njerëzve] mbi kryengritjen, kështu që po të jepej rasti dhe ata të jenë të gatshëm për t'u kryengritur, atëherë ata do të kryengriteshin. Ndaj, a është e lejueshme për ne që ta përkrahim këtë grup dhe të jemi me ta? Përgjigja është Jo! Është një libër që është përmbledhur nga njëri ndër ta, i cili është në metodologjinë e tyre, ai e quajti atë 'et Tarik ila el Xhema'a el Muslimin,' shikoni në faqe 292 dhe 293 dhe ju do të shihni se ata kanë vërtetuar [mbajnë qëndrimin se është e lejueshme] kryengritjen dhe ata qartë e kanë shprehur këtë dhe e kanë dokumentuar në këto faqe.



Në librin 'Usul us Suneh' të imam Ahmed ibn Hanbel, Allahu e mëshiroftë, në transmetimin e Abdus ibn Malik el Etar, ai tha [imam Ahmed]:



"Të dëgjohen udhëheqësit [e'immeh] dhe emir ul-mu'min, qofshin të drejtë apo mëkatarë, ndër ata që vijnë në pushtet me hilafet dhe në lidhje me atë për të cilin njerëzit janë pajtuar dhe bashkuar dhe janë të kënaqur me të. Po ashtu [duhet dëgjuar atë] që lufton kundër njerëzve me shpatë [dmth i pushton ata] gjersa të bëhet halife dhe emërtohet emir ul-mu'minin. Pjesëmarrja në beteja së bashku me udhëheqësit [umera], qofshin ata të drejtë apo mëkatarë, është gjithmonë në fuqi gjer në Ditën e Gjykimit. Kjo s'bën kurrë të lihet. Po ashtu ndarja e plaçkës së luftës dhe caktimi i sunduesve për të zbatuar denimet e parashkruara [hudud], të dyja këto janë të përjetshme. S'është e lejueshme për këdo që t'i qortojë ata apo t'u bëjnë konkurrencë atyre [sunduesve]. Po ashtu, dorëzimi i lëmoshës atyre është e lejueshme dhe në fuqi gjithmonë. Kushdo që ua jep lëmoshën atyre, atëherë kjo do të jetë e mjaftueshme për të [detyra e tij do të përmbushet]. Dhe, falja e namazit të xhumasë pas tij [sunduesit] dhe pas kujtdo që ai cakton, është e lejueshme dhe një akt i përsosur, dhe kjo përbëhjet nga dy rekate. Kushdo që i përsëritë ato [pasi të falet pas tij] ai është bidatçi që e braktisë transmetimin dhe kundërshtar i Sunetit. Ai nuk do të pranojë gjë nga shpërblimi i pranisë së tij në namazin e xhumasë, nësi ai nuk pranon dhe nuk konsideron që namazin duhet falur pas udhëheqësve, kushdoqofshin ata, të drejtëve dhe mëkatarëve midis tyre. Pra, është Sunet që ai të falë dy rekate me ta [kushdo që i përsëritë ato është bidatçi], dhe që ai të pranojë se ato janë të plota, pa pasur ndonjë dyshim në zemrën e tij rreth kësaj. Dhe, kushdo që kryengritet kundër një udhëheqësi nga mesi i udhëheqësve muslimanë – pasi që njerëzit të jenë pajtuar rreth tij dhe të jenë bashkuar pas tij, pasi që ata të kenë pohuar hilafetin për të, në çfarëdo forme që është vendosur ky hilafet, nëpërmjet pajtimit dhe pranimit të tyre apo nëpërmjet forcës dhe dominimit [mbi ta] – atëherë ky individ që është kryengritur ka kundërshtuar muslimanët dhe ka kundërshtuar transmetimet e të dërguarit të Allahut [salallahu alejhi ue selam]. Dhe po vdiq ai që kryengritet kundër sunduesit, ai do të vdiste me vdekje injorance. Vrasja e atij që është në pushtet s'është e lejueshme, as nuk është e lejueshme për ndonjë nga njerëzit që të kryengritet kundër tij. Kushdo që e bën këtë është bidatçi dhe është në tjetër pos Sunetit dhe rrugës së drejtë."



Është bërë e qartë nga dëshmitë e Librit të Allahut, Sunetit të të dërguarit të Allahut dhe konsensusit të Umetit, i cili është bartur nga shumë dijetarë, se kryengritja kundër atyre në pushtet s'është e lejueshme nëse ata janë muslimanë që falin namazin, qofshin ata të drejtë apo despotikë. Kjo është akideja e Ehl us Suneh uel Xhema'a dhe askush nuk i ka kundërshtuar ata në këtë përveç Mu'tezilive dhe atyre që i ndjekën ata në këtë besim. Mu'tezilitë dhe Hauarixhët janë ata që besojnë se është e lejueshme kryengritja kundër atyre në pushtet dhe e konsiderojnë të lejueshme ndalimin e së keqës me shpatë.

[abdurrahman_tir]

Shpjegim i "Sherh us-Suneh" të imam el-Berbehari
nga shejh Ahmed in Jahja en-Nexhmi
Mësimi 3





"Themeli në të cilin është ndërtuar xhemati [komuniteti i besimtarëve] janë shoqëruesit e Muhamedit, paqja qoftë mbi të gjithë ata. Ata janë Ehl us-Suneh uel-Xhema'a [pasuesit e Sunetit dhe Xhematit]. Kështu që kushdo që nuk merr prej tyre, ai ka shpikur dhe ka humbur. Dhe, çdo risi [bidat] është drejtim i keq, dhe drejtimi i keq me njerëzit e vet janë në zjarr".



Shpjegim



Them [shejh Ahmed]: Që shoqëruesit e Muhamedit [salallahu alejhi ue selam] janë themeli i metodologjisë selefite, ajo të cilën e përshkojnë pasuesit e Sunetit dhe Xhematit.



Kush janë shoqëruesit/sahabët e Muhamedit [salallahu alejhi ue selam]?



Përgjigje: Shoqëruesit e Muhamedit [salallahu alejhi ue selam] janë të gjithë ata që e kanë shoqëruar atë, qoftë kjo edhe vetëm për një çast, apo edhe nëse e kanë takuar atë vetëm një herë. Ky është përcaktimi i një shoqëruesi/sahabi.



Dijetarët të cilët specializojnë në shkencën e hadithit, kanë thënë që sahab është:



Kushdo që ka takuar pejgamberin [salallahu alejhi ue selam] ndërsa ka besuar në të dhe ka vdekur në këtë [dmth në Islam], edhe nëse kjo ka qenë ndërprerë nga një periudhë e lënies së fesë, sipas opinionit më të saktë. Ky përcaktim përfshin çdonjërin i cili me dashje ka takuar pejgamberin dhe ata që e kanë parë atë gjatë viteve të veta të pjekurisë.



Ndaj, është e domosdoshme që sahabi të ketë besuar që ai [Muhamedi] është i dërguar i Allahut, në kohën kur ai ka takuar pejgamberin [salallahu alejhi ue selam].



Me anë të këtij kushti përjashtohen ata të cilët qenë sjellë tek pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] dhe ai vendosi nga një hurmë në gojët e tyre kur ata qenë të rinj, menjëherë pasi qenë lindur, siç është Ibn Ebi Talha, Muhamed Ibn Ebi Bekr, dhe të tjerët si këta. Se vërtet, ata nuk konsiderohen të jenë nga sahabët. Për sa i përket thënies që "edhe nëse kjo ka qenë ndërprerë nga një periudhë e lënies së fesë", atëherë kjo nuk e përjashton personin nga të qenët sahab, siç është el-Esh'eth Ibn Kais, Tulehejheh el-Esedi, Amr Ibn Me'dijkerib, Ujeine Ibn Husn dhe të ngjashmit me këta. Se vërtet ata patën një trembje pas vdekjes së pejgamberit dhe pastaj u kthyen në Islam, dhe Allahu e ndihmoi fenë nëpërmjet tyre në pushtime dhe fitore të ndryshme. Titulli sahab nuk qe hequr nga ndonjëri prej tyre, por qe hequr nga ata që braktisën fenë dhe vdiqën në një gjendje femohimi, siç është er-Rexhal Ibn Unufeh, i cili dëshmoi që Museilimeh qe pejgamber.




Epërsia e sahabëve është vendosur me anë të shumë ajeteve dhe haditheve



Ndër këto ajete është thënia e Allahut, më të lartit:



"Muhamedi është i dërguari i Allahut, dhe ata që janë me të janë të ashpër ndaj mosbesimtarëve dhe të mëshirshëm ndërmjet veti. I shihni ata sesi përkulen dhe bien përmbys [në namaz], duke kërkuar të mirat e Allahut dhe kënaqësinë e Tij". [el-Fet'h, 29]



Dhe:



"Allahu e ka falur pejgamberin, Muhaxhirët [emigrantët muslimanë që lanë shtëpitë e veta dhe erdhën në Medine] dhe Ensarët [muslimanët e Medines] që e pasuan atë [Muhamedin] në kohë të vështirë [ekspeditën e Tebukut, etj], pasi zemrat e një pjese prej tyre gati u shmangën [nga rruga e drejtë], por ai pranoi pendimin e tyre. Vërtet, Ai është shumë i butë ndaj tyre, më i Mëshirshmi". [et-Teubeh, 117]



Dhe:



"Dhe ndër Beduinët ka disa që besojnë në Allahun dhe Ditën e Fundit, dhe harxhojnë në rrugën e Allahut për t'iu afruar Allahut dhe për të pranuar lutjet e të dërguarit. Vërtet, ky [harxhimi në rrugën e Allahut] është një afrim për ta. Allahu do t'i pranojë në mëshirën e vet. Vërtet, Allahu fal shumë, është më i Mëshirshmi. Dhe të parët që përqafuan Islamin ndër Muhaxhirët [qytetarët e Medines, të cilët migruan nga Meka për në Medine] dhe ata që i pasuan tamam [në besim]. Allahu është i kënaqur me ta siç janë edhe ata me Të. Ai ka përgatitur për ta kopshte, nën të cilat rrjedhin lumenj, që të banojnë përgjithmonë aty. Ky është suksesi më i lartë". [et-Teubeh, 99-100]



Dhe thënia e Allahut në kaptinën el-Hashr:



"[Po ashtu ka hise në këtë pre] për emigrantët varfanjakë, të cilët qenë përzënë nga shtëpitë dhe pronat e veta, duke kërkuar të mirat nga Allahu dhe për ta kënaqur Atë, si dhe duke ndihmuar Allahun [dmth fenë e Tij] dhe të dërguarin. Të këtillët njëmend janë të vërtetët [në atë çfarë thonë]. Dhe ata përpara tyre, të cilët patën shtëpi [në Medine] dhe patën përqafuar fenë, i duan ata që migrojnë për tek ta dhe nuk kanë aspak xhelozi në gjokset e vet ndaj asaj çfarë u qe dhënë atyre [nga preja e Beni en-Nedir], dhe i parapëlqejnë ata [emigrantët] mbi veten, ndonëse kishin nevojë për atë. Kushdo që shpëtohet nga lakmia personale, të tillët do të kenë sukses. Dhe ata që erdhën pas tyre, thonë:'Zoti ynë! Na fal ne dhe vëllezërit tanë që na paraprinë në besim, dhe mos li në zemrat tona urrejtje ndaj atyre që kanë besuar. Zoti ynë! Vërtet je plot mirësi, më i Mëshirshmi". [el-Hashr, 8-10]



Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] urdhëroi që shoqëruesit e vet të respektohen dhe që kallëzimet e tyre të pasohen. Ai ka thënë në hadithin e ndarjes [së popujve], ku përshkroi grupin e shpëtuar:



"Ata janë të cilët janë në çfarë jam unë dhe shoqëruesit e mi".



Në hadithin e el-Irbadh Ibn Sarijeh:



"Kapuni për Sunetin tim dhe Sunetin e halifeve të udhëzuarë drejt. Kapuni për këtë me dhëmballët e juaja. Kini kujdes nga çështjet e shpikura [bidatet], se çdo çështje e shpikur është risi [bidat], dhe çdo bidat është drejtim i keq".



Është transmetuar nga Ibn Batah [në el-Ibaneh el-Kubra] nga zinxhirë të ndryshëm transmetuesish, që Umer Ibn el-Hatab dha një predikim në el-Xhabijeh dhe tha:



"Po qëndroj mes jush siç ka qëndruar i dërguari i Allahut mes nesh kur tha:'Trajtoni mirë shoqëruesit e mi...' Dhe në një transmetim tjetër:'Mbahuni për shoqëruesit e mi, pastaj për ata që erdhën pas tyre, pastaj për ata që erdhën pas këtyre të fundit'".



Në rrëfenjën e Benu Khuzejmes, kur Khalid Ibn el-Uelid urdhëroi që vrasja të vazhdonte ndërsa ata po thoshin "seba'ne", duke menduar me këtë të thoshin se kishin pranuar islamin, Abdur Rahman Ibn Auf e ndaloi nga kjo dhe mes tyre ndodhi një grindje, dhe Halid Ibn el-Uelid i tha Abdur Rahman Ibn Aufit:"Ti po na shpërfill ngaqë na ke paraprirë me ato ditë [dmth në hyrjen në Islam]". Kështu, Abdur Rahman u ankua në Halid Ibn el-Uelidin tek pejgamberi, dhe pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] tha:



"Mos abuzoni ndonjë nga shoqëruesit e mi, se po të harxhonte ndonjë prej jush ar sa Uhudi [në rrugë të Allahut], kjo s'do të ishte e barabartë me një Mudd [dy mbushje pëllëmbësh] apo madje gjysëm Mudd të harxhuar nga njëri prej tyre".



Në një transmetim tjetër:



"Mos abuzoni shoqëruesit e mi, se po të harxhonte ndonjë prej jush ar sa Uhudi [në rrugë të Allahut], kjo s'do të ishte e barabartë me një Mudd apo madje gjysëm Mudd të harxhuar nga njëri prej tyre".



Nëse pejgamberi i ka thënë kështu një sahabi i cili pranoi Islamin më vonë, në lidhje me një sahab i cili pranoi Islamin më herët, atëherë çfarë mendoni, si do të qëndronte puna me të tjerë veç tyre?



Është bërë e qartë nga ky interpretim [i dëshmisë], që shoqëruesit janë themeli i Ehl us-Suneh uel-Xhema'a, dhe bëhet e qartë që kush nuk merr prej tyre është i humbur.



Hauarixhët mund të përdoren si shembull për këtë, ata që bënë tekfir në sahabët dhe nuk e morën Sunetin prej tyre. Kështu që si pasojë, ata humbën. Pejgamberi na informoi që grupi i njohur si Hauarixh, do ta lënë fenë sikur që shigjeta lë harkun, dhe se ata do të jenë krijesat më të këqija, dhe se do të jenë qej të xhehenemit dhe të tjera veç kësaj, ngaqë ata lanë Sunetin i cili që bartur nga sahabët e të dërguarit të Allahut. Dhe as recitimi i tyre i Kur'anit apo namazet e shumta, si dhe aktet e adhurimit, nuk u bënë punë, madje ata janë qentë e xhehenemit.



Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] ka thënë:



"Nëse i takoj ata, do t'i vras me vrasjen e Adit", dhe në një transmetim:"Themudit".



Çfarë qe arsyeja që i bëri Hauarixhët të humbisnin?



Arsyeja që i bëri ata të humbisnin qe se ata braktisën burimin e dytë nga burimet e Sheriatit [dmth Sunetin], dhe i shpallën bartësit e tij mosbesimtarë. Ata refuzuan epërsinë e sahabëve të të dërguarit të Allahut dhe i gjykuan me lënie të fesë dhe mbetje të përhershme në xhehenem. Dhe, ata mbanin qëndrimin e rebelimit kundër sunduesve, kështu që u rebeluan kundër Ali Ibn Ebi Talib, i cili i luftoi derisa i vrau me një masakër të madhe.



Kështu, bazuar në këtë, kushdo që kërkon udhëzim tjetër veç burimeve të tij, Allahu do ta humbasë atë. Burimet e Sheriatit janë libri i Allahut dhe Suneti i të dërguarit të Tij [salallahu alejhi ue selam], dhe asnjëra nga këto s'mund të bëjnë pa tjetrën. Domethënia dhe synimi i Kur'anit s'mund të njihet, përveç se me anë të Sunetit dhe shpjegimit të sahabëve, Allahu qoftë i kënaqur me ta. Për këtë shkak, Imran Ibn Husejn qortoi atë që i tha atij:



"Më kallëzo vetëm rreth asaj që gjendet në Kur'an". Imran Ibn Husejn u përgjigj:"Vërtet je idiot. A mos gjete në Kur'an që namazi i drekës është katër rekate, që namazi i ikindisë është katër dhe se nuk lexon në asnjërën nga këto, që namazi i akshamit është tre dhe më zë të lartë në të lexon në dy rekate dhe hesht në një, që namazi i jacisë është katër rekate dhe lexon me zë të lartë në dy dhe hesht në dy, si dhe që namazi i sabahut është dy rekate, në të cilat lexon me zë të lartë?"



Domethënë që Suneti shpjegon Kur'anin, dhe ata që bartën Sunetin qenë shoqëruesit e të dërguarit të Allahut [salallahu alejhi ue selam]. Ndaj, Suneti sillet rreth tyre dhe pasimi bëhet më anë të tyre. Në ta qëndron shembulli i mirë dhe neve na takon të kapemi për rrugën e tyre, metodologjinë e tyre dhe atë në çfarë qenë ata.



Kushdo që nuk e bën këtë, me siguri ka shpikur dhe ka humbur.



Imam Berbehari ka thënë:



"Dhe çdo risi [bidat] është drejtim i keq". Kjo do të thotë që gjithçka që shpiket në fe është drejtim i keq, ngaqë ka dy gjëra detyruese për bidatçiun për shkak të bidatit të tij:



1. Ose thotë: Që Islami tashmë është plotësuar dhe s'ka nevojë për ndonjë shtim apo plotësim. Kështu që në këtë pikë, ai konsiderohet të ketë dëshmuar kundër vetes [se ai është në drejtim të keq], ngaqë ka prezantuar diçka në fe e cila s'është prej saj.


2. Ose thotë: Që feja s'është e plotë, dhe kjo është detyruese për çdo bidatçi [mubtedi]. Kjo është sikur të thotë me gjuhën e vet që feja është e mangët dhe ka nevojë për plotësim. Kjo përmban një korrigjim [që nënkuptohet nga veprimi i tyre] të Kur'anit dhe një akuzë për atë që barti Sheriatin [dmth Muhamedin], që ai na paskësh lënë jashtë një pjesë të fesë apo që ka qenë i paditur rreth një pjese të saj!

[abdurrahman_tir]

Njohja e Rrugës së Drejtë



Abdullah Ibn Mesudi ka thënë:



Pejgamberi (sallallahu alejhi ue selam) e tërhoqi një vijë dhe tha: “Kjo është Rruga e Drejtë.” Pastaj ai tërhoqi vija në të djathtë dhe në të majtë, dhe pastaj tha: “Këto janë rrugë tjera. Në secilën prej tyre është një djall që thërret në të. Pastaj, ai tha: “Vërtet kjo është Rruga ime e Drejtë, pra pasoni atë e mos pasoni rrugë tjera që do t’ju ndajnë nga Rruga e tij.” (En’am 153) (1)



Prandaj, ajo që është e domosdoshme për Muslimanin – individin dhe kolektivin – me qëllim që t’i pregatisim ata për detyrën madhore dhe për të arritur synimin fisnik, është që vërtet të njihet Rruga e Drejtë, njerëzit e saj, akideja (besimi) e tyre dhe menhexhi (metodologjia), po ashtu duke i njohur risitë (në fe) dhe të këqijat të cilat shkaktojnë ndarjen nga kjo rrugë.



Urtësia e njohjes të së keqes është marrë nga hadithi i Hudhejfe Ibnul-Jemanit (radiallahu anhu) kur ai tha:



“Njerëzit e pyetnin të Dërguarin e Allahut (sallallahu alejhi ue selam) për të mirën, ndërsa unë e pyesja për të keqen nga frika se do të më kaploj ajo…” (2)



Dhe Allahu e mëshiroftë atë i cili tha në urtësinë poetike:



“E mësova të keqen, jo për të (të keqen), por për t’iu shmangur asaj.”




Mbajtja për gjendjen autentike të çështjeve



Ebu Alije (v.90H) – rahimehullah - ka thënë:



“Mësoni Islamin. Pastaj kur ta keni mësuar Islamin, mos u largoni prej tij në të majtë apo në të djathtë. Por, qëndroni në Rrugën e Drejtë dhe në Sunetin e Pejgamberit tuaj (sallallahu alejhi ue selam) dhe atë në çka kanë qenë Shoqëruesit (Sahabët)…dhe ruajuni nga këto risi sepse ato shkatojnë urrejtje në mes jush. Pra, mbahuni për gjendjen autentike të çështjeve të tyre, e cila ishte para se të përçaheshin ata.”



Asim ka thënë: Ia përcolla këtë el-Hasan el-Basrit, dhe ai tha:



“Ai të ka dhënë këshillë të sinqertë dhe të ka thënë të vërtetën.” (3)



Është e njohur se kjo gjendje autentike e çështjeve, si burim të ëmbël të vetin e ka pasur Kur’anin dhe Sunetin, të ndërtuar në të kuptuarit e Selefus-Salihit (paraardhësve të devotshëm) – Sahabëve, tabi’inëve, dhe atyre që i pasuan ata – për të cilët Pejgamberi (sallallahu alejhi ue selam) ka thënë:



“Më të mirët nga njerëzimi janë gjenerata ime, pastaj ata që i pasojnë ata, pastaj ata që i pasojnë ata.” (4)



A’isha (radiallahu anha) ka thënë:



“Një njeri erdhi te Pejgamberi (sallallahu alejhi ue selam) dhe tha: Kush janë më të mirët nga njerëzimi? I Dërguari i Allahut (sallallahu alejhi ue selam) tha:



“Gjenerata e atyre në të cilën jam unë, pastaj e dyta, pastaj e treta.” (5)



Ky parim – obligimi i të mbajturit për Kur’anin dhe Sunetin autentik në metodologjinë e Selefus-Salihit – është parim-gur-themel i Ehlus-Sunet uel-Xhemat.



Imam Ebu Hanife (v.105) – rahimehaullah – ka thënë:



“Përmbajuni transmetimeve të rrugës së Selefit dhe ruajuni nga çështjet e shpikura, sepse e tëra ajo është risi (në fe).” (6)



Imam el-Auzai (v.157) – rahimehullah – ka thënë:



“Kufizoje veten me durim në Sunet dhe ndalu aty ku njerëzit janë ndalur, thuaje atë që thonin ata dhe shmangu nga ajo prej së cilës shmangeshin ata. Merreni rrugën e Selefus-Salihit tuaj, se vërtet, ajo që ishte e mjaftueshme për ta është e mjaftueshme edhe për ju.” (7)



Imam Ahmed Ibn Hanbel (v.241) – rahimehullah – ka thënë:



“Fundamentet e Sunetit për ne janë: mbajtja për atë në të cilën ishin Shoqëruesit e të Dërguarit të Allahut (sallallahu alejhi ue selam), të bërit ata shembull për t’u pasuar dhe shmangia nga risitë; meqë çdo risi është devijim.” (8)



Ibn Abdul Hadi (v.748) – rahimehullah – ka thënë:



Nuk është e lejuar që të shpiket një interpretim në lidhje me ndonjë ajet apo sunet, i cili s’ishte në kohën e Selefit dhe për të cilën ata s’kanë pasur njohuri e as t’i shpjegohet ajo Umetit. Meqë kjo do të nënkuptonte se Selefi kanë qenë injorantë në këtë çështje dhe nuk e kanë arritur atë. Kurse oponenca e vonë është udhëzuar disi në të vërtetën!” (9)



Imam Ibnul-Kajim (v.715) – rahimehullah – ka thënë:



“Shpikja e një shpjegimi lidhur me Librin e Allahut – me të cilin Selefi dhe dijetarët janë në kundërshtim – kërkon njëren prej dy gjërave: ose vetë shpjegimi është gabim, ose thëniet e Selefit – të cilat dallojnë me thënien e tillë – janë gabim! Dhe ai i cili posedon qoftë edhe një gram intelekt do të dyshonte se ai, thënia e të cilit është në kundërshtim me atë të Selefit ka të drejtë.” (11)




Zbutja e zemrave



Krahas kërkimit të të kuptuarit e Akides korrekte Islamike dhe fikhut (jurisprundencës), tefsirit (shpjegimit Kur’anor) dhe hadithit, një pjesë esenciale të rrugës së Selefit e përfshinë edhe të kuptuarit e çështjeve që kanë të bëjnë me adab dhe ahlak (rregullat e mirësjelljes) dhe tezkijetun-nufus (pastrimin e zemrës) si dhe shqyrtimin e jetëve të Selefus-Salihit. Meqë kjo – shpresohet – do t’iu mundësojë zemrave që të kultivojnë butësi dhe përulësi në adhurimin e Allahut – më të Lartit – dhe po ashtu të forcojë vendosmërinë që ta bëjë Fenë e Tij më të lartën në zemrat e njerëzve dhe në tërë faqen e dheut.



Imam Ibnul-Xheuzi (v.597) – rahimehullah – ka thënë:



“Unë mendoj se preokupimi me kërkimin e jurisprudencës dhe transmetimeve nuk mjafton që të korrigjohet zemra, përveç nëse ai i shton kësaj edhe studimin e raka’ik (transmetimet që zbusin zemrën) dhe studimin e jetëve të Selefus-Salihit (paraardhësve të devotshëm). Meqë ata e arritën atë që është e dëshiruar nga transmetimet dhe morën prej tyre veprat e jashtme, atë që urdhërohej dhe atë që kërkohej prej tyre. Dhe unë nuk ua përcjelli këto juve përveç pas përvojës personale. Meqë unë kam parë se shumica e transmetuesve dhe studentëve të hadithit kryesisht janë të preokupuar me mësimin e isnadit (zingjirin e transmetuesve) më të shkurtë dhe shtimin e numrit të transmetimeve. Dhe shumica e Juristëve janë të interesuar në dialekte dhe në atë se si t’i fitojnë debatet. Pra, si mund të zbuten zemrat me këso gjëra? Më parë, një grup nga Selefi vizitonte ndonjë rob të devotshëm që të shohë sjelljet e tija, e jo të marrin nga dituria e tij. Kjo ishte për shkak se fryti i diturisë së tij ishte sjellja e tij, pra kuptojeni këtë. Kështu, krahas studimit të fikhut dhe hadithit, studioni edhe jetët e Selefit dhe atyre që ishin zahida (njerëz të përmbajtur) në lidhje me këtë botë, që kjo të bëhet shkak për zbutjen e zemrës.” (11)



Junus Ibn Ubejd (v.139) – rahimehullah – ka thënë:



“Me sjellje ju e kuptoni diturinë. Me dituri, veprat tuaja përmirësohen. Me vepra arrihet urtësia. Me urtësi ju e kuptoni zuhdin (abstenimin) dhe u jepen dobitë e tija. Me zuhd vjen braktisja e kësaj bote. Me braktisjen e botës vjen dëshira për Jetën e Përtejme. Me dëshirën për Jetën e Përtejme arrihet kënaqësia e Allahut të Madhërishëm.” (12)




Baza për unitet



Pejgamberi (sallallahu alejhi ue selam) ka thënë:



“Kjo dituri do të bartet nga të besueshmit prej secilës gjeneratë. Ata do të hedhin poshtë ndryshimet e bëra nga ata që i tejkalojnë kufijtë, pohimet e rrejshme të gënjeshtarëve dhe interpretimin e gabuar të injorantëve.” (13)



Ne shpresojmë në Allahun se Ai do të na dhurojë dituri korrekte të trashëguar nga Selefus-Salih dhe do të na ndihmojë në mësimin e akides së tyre, ashtu që zemrat ta përqafojnë atë; në mësimin e metodologjisë së tyre, ashtu që njerëzit ta pasojnë atë dhe po ashtu duke mësuar sjelljet dhe moralin, ashtu që zemrat të kultivohen sipas kësaj, duke u përpjekur që ta bartim këtë tek të tjerët me urtësi, durim dhe vetëpërmbajtje, ashtu siç kërkon kjo porosi e dëlirë dhe sublime. Pra, këtu qëndron përsosmëria e atij që e arrinë këtë.



El-Hafidh Ibn Rexheb (v.795) – rahimehullah – ka thënë:



“Dituria dobiprurëse nga të gjitha llojet e diturisë është që të përvetësohet teksti i Librit dhe Sunetit dhe të kutpohen domethëniet e tyre, dhe të kufizohemi në atë që është transmetuar nga Shoqëruesit, Tabi’inët dhe pasardhësit e tyre – në lidhje me domethënien e Kur’anit dhe Hadithit dhe atë që është transmetuar nga ata lidhur me hallallin (të lejuarën), haramin (të ndaluarën), zuhdin, reka’ikun dhe transmetimet lidhur me popujt dhe pejgamberët e mëparshëm, dhe tjera pos këtyre. Duke u përpjekur që së pari të dallohet ajo që është autentike nga ajo që është e dobët; dhe së dyti, duke u përpjekur që ta kuptojmë atë. Kjo mjafton për atë që është inteligjent dhe për atë i cili angazhohet në diturinë dobiprurëse. Ai i cili ndalet në këtë dhe e bën qëllimin e tij krejtësisht për hir të Allahut dhe kërkon ndihmën e Tij, Allahu do ta ndihmojë atë, do ta udhëzojë dhe do t’i japë sukses, kënaqësi, të kuptuar dhe inspirim. Personi i këtillë do t’i përfitojë dobitë nga dituria e këtillë – të cilat arrihen vetëm në këtë mënyrë – dhe kjo është frika ndaj Allahut, ashtu siç thotë Allahu i Madhërishëm:



“Vërtet, vetëm ata që kanë dituri prej robëve të Tij i frikohen realisht Allahut.” (Fatir 10) (14)



Imam el-Auzai (v.157) – rahimehullah – ka thënë:



“Mbahuni fort për transmetimin e Selefit, edhe nëse ju braktisin njerëzit. Dhe ruajuni nga mendimet/opinionet e njerëzve, pa marrë parasysh se sa e zbukurojnë atë me të folurit e tyre.” (15)



El-Hasan el-Basri (v.110) – rahimehullah – ka thënë:



“Sikur të ishte ndonjë njeri që e ka arritur Selefin e parë dhe të ngrihej sot, s’do të kishte njohur gjë të Islamit.” Transmetuesi tha: “El-Hasan e vendosi dorën e tij në faqe dhe tha: “Përveç këtij namazi.”



Pastaj, ai tha:



“Pra – pash Allahun – si është rasti me atë i cili jeton në këtë kohë të keqe, e që nuk e ka arritur Selefus-Salihin? Ai e sheh risimtarin (në fe) duke thirrur në risinë e tij, dhe e sheh njeriun materialist duke thirrur në këtë botë, por Allahu e mbron atë nga kjo dhe e bën zemrën e tij të anojë kah Selefus-Salih, duke pyetur për rrugën e tyre, duke kërkuar transmetimet e tyre dhe duke pasuar rrugën e tyre. Allahu do ta shpërblejë atë me një shpërblim të madh. Pra, bëhu i këtillë – nëse do Allahu.” (16)




--------------------------------------------------------------------------------
Fundnota


(1) Hasan: Transmetuar nga Ahmed (1/435), en-Nesa’i (7/49) dhe të tjerët. Ky hadith është bërë autentik nga Shejh Albani në Dhilalul-Xheneh (nr.16).


(2) Pjesë e një hadithi të gjatë të transmetuar nga el-Buhari (6/615) dhe Muslim (12/235).


(3) Transmetuar nga Ibn Bata në el-Ibane (nr.136)


(4) Transmetuar nga el-Lalika’i në Sherh Usul-I’tikad Ehlus-Sune uel-Xhemat (nr. 31).


(5) Transmetuar nga Muslim (nr.2536).


(6) Transmetuar nga es-Sujuti në Seunul Mentek uel-Kelam (f.32).


(7) Transmetuar nga el-Axhurri në esh-Sheriat (f.58), dhe po ashtu nga el-Bejheki në Madkhal iles-Suneh (nr.233).


(8) Usulus-Suneh (f.5) të Imam Ahmed Ibn Hanbel.


(9) Es-Sarimul Munki (f.427).


(10)Mukhteser es-Seua Ikul Mursele (2/218).


(11)Sejidul-Khatir (f.216).


(12)Iktida’ul Amil Amel (nr.31).


(13)Sahih: Transmetuar nga el-Bejheki në Sunenul-Kubra (10/209), Ibn Ebi Hatim në el-Xherh ue-Te’dil (2/17) dhe Ibn Abdil Berr në et-Temhid (1/57-58), nga hadithi i Sheref As-habul Hadith (f.27) të el-Hatib el-Bagdadi.


(14)Fadl Amus-Selef (f.48) të el-Hafidh Ibn Rexheb.


(15)Transmetuar nga el-Hatib në Sheref As-habul Hadith (f.25) me isnad Sahi.


(16)Transmetuar nga Ibn Uedah në el-Bida uen-Nehi anha (f.74).

[abdurrahman_tir]

Nga Imam Muhamed Nasirud-Din el-Albani
Shkoqitur nga një ligjëratë e dhënë nga muhadithi i madh i kohës sonë, që shpjegon parimet themelore të thirrjes selefite





Pyetja 5: Allahu ju shpërbleftë, o shejh. Allahu ju ruajt. Pyetësi po interesohet rreth asaj që disa njerëz thonë, se metodologjia e saktë është e paqartë, dhe, si rezultat i kësaj, është e nevojshme për muslimanët që të bashkohen dhe t'i mos i marrin parasysh dallimet mes tyre. A qëndron kjo?



Përgjigja 5: Kjo çështje është keqkuptuar dhe realiteti i gjendjes së çështjeve është përmbysur. Kjo thënie buron nga njëra prej dy gjërave: paditurisë ose devijimit. S'është e mundshme që kjo të jetë thënë, përveç nga dy lloj njerëzish: ose nga një i devijuar që ndjek dëshirat e veta, ose nga një person injorant që nuk e njeh metodologjinë e selefëve. Për sa i përket të devijuarit, atëherë s'ka fuqi e as mundësi, përveç se me Allahun; për sa i përket personit injorant, e këshillojmë që ta lusë Allahun për falje dhe të pendohet për këtë thënie, ngaqë metodologjia e selefëve përftohet nga teksti i Kuranit dhe Sunetit, si edhe nga marrëveshja e përgjithshme [konsensusi/ixhma] e muslimanëve. Besoj që kjo pyetje, apo kjo thirrje vjen nga Ihuanul-Muslimin, apo është e lidhur me ata që shoqërohen me ta nga njerëzit e bidatit [risisë në fe]. Dhe, kjo pyetje ngrihet në një prej parimeve fondamentale të Ihuanëve, që është se ne duhet të punojmë së bashku në atë që pajtohemi, ndërsa duhet ta arsyetojmë njëri-tjetrin në atë që nuk pajtohemi. Ky parim është edhe i dobët, edhe djallëzor, dhe paraqet një risi në fe, e cila kërkon anulimin e ndalimit nga e keqja, që nënkupton se është e mjaftueshme që personi të identifikohet me Islamin apo ta quajë veten musliman, edhe nëse ai është rafidi1, apo xhehmi2, madje, edhe nëse është adhurues i varrit dhe i lutet dikujt tjetër, veç Allahut. Nëse mendoni rreth këtij parimi, që në vetvete dëshmon për të qenët e tij mëkat, dhe ta shqyrtoni në dritën e raritetit aktual dhe në realitetin e të gjithë atyre që pohojnë të jenë muslimanë, do të gjeni se shumica e muslimanëve nuk pajtohen në ndonjë gjë, përveç thënies la ilahe ilaAllah [Askush nuk meriton të adhurohet, përveç Allahut]. Mirëpo, për sa i përket domethënies së la ilahe ilaAllah dhe veprimit në përputhje me të, nuk ka ndonjë që kupton domethënien e saj të saktë dhe që vepron në përputhje me domethënien e saj, përveç atij, të cilin Allahu e ka udhëzuar në metodologjinë selefite, metodologjinë e pasuesve të Sunetit dhe xhematit.



--------------------------------------------------------------------------------
1. Shi'itët.
2. Xhehmitë – besimet e tyre përfshijnë: Se xhehenemi s'është i përjetshëm, se njerëzit janë të shtrënguar të bëjnë atë çfarë bëjnë, dhe mohimin i cilësive të Allahut.

[abdurrahman_tir]

Nga shejh Salih el-Feuzan
Burimi: Sherh Mesa'il-ul-Xhahilijeh, f.60-62





Imam Muhamed bin Abdil-Uehab, Allahu e mëshiroftë, ka thënë:



Ndër parimet më të mëdha të tyre qe edhe ajo se ata mashtroheshin nga shumica, duke e përdorur këtë për të përcaktuar saktësinë e një çështjeje. Ata po ashtu përcaktonin pavërtetësinë e diçkaje nëse ajo ishte e çuditshme dhe ithtarët e saj të pakët. Kështu, Allahu ua solli atyre të kundërtën e kësaj, duke e sqaruar këtë në shumë vende në Kur'an.



Shpjegimi



Ndër cilësitë e njerëzve të ditëve të injorancës është që ata e shihnin shumicën si dëshmi që diçka ishte e vërtetë, ndërsa pakicën si dëshmi që diçka ishte gabuar. Pra, sipas tyre, çfarëdo qoftë në të cilën gjendeshin shumica e njerëzve, ajo ka qenë e vërteta; çfarëdo qoftë në të cilën gjendeshin pakica, ajo s'ka qenë e vërtetë. Në botëkuptimet e tyre, kjo qe balancimi që përdorej për të përcaktuar të vërtetën nga pavërtetësia. Mirëpo, kjo është gabim, sepse Allahu thotë:"Nëse u bindesh shumicës në tokë, ata do të të çorientojnë nga shtegu i Allahut. Ata nuk ndjekin gjë tjetër, përveç hamendje, dhe s'bëjnë gjë tjetër, përveç se gënjejnë". [el-Enam, 116]



Dhe Ai thotë:"Por shumica e njerëzimit nuk e dinë". [el-Araf, 187]



Dhe Ai thotë:"Shumicën e tyre s'i gjetëm të vërtetë në marrëveshjen e tyre, dhe shumicën e tyre i gjetëm të jenë vërtet mëkatarë". [el-Araf, 102]



Pra balancimi s'është shumica apo pakica, por balancimi është e vërteta. Kështu, kushdo qoftë që është në të vërtetën, edhe nëse është i vetëm, ai është i saktë dhe meriton të ndiqet. Kurse, nëse shumica e njerëzve gjenden në pavërtetësi, atëherë është e detyrueshme t'i refuzojmë dhe të mos mashtrohemi prej tyre. Kështu, vëmendja i duhet kushtuar të vërtetës. Për këtë shkak, dijetarët thonë:"E vërteta nuk njihet me anë të njerëzve, por vetë njerëzit njihen me anë të vërtetës". Pra, kushdo qoftë që është në të vërtetën, atë duhet ndjekur dhe duhet imituar.



Në rrëfenjat e Allahut rreth popujve të mëparshëm, Ai na informon që është mu pakica e cila është në të vërtetën, siç thotë Allahu:"Dhe askush nuk besoi me të, përveç një pakice". [Hud, 40]



Në një hadith, në të cilin pejgamberit [salallahu alejhi ue selam] i qenë prezantuar popujt, ai [salallahu alejhi ue selam] ka thënë të ketë parë një pejgamber që kishte një grup të vogël ndjekësish me vete, një pejgamber që kishte një apo dy njerëz që po e pasonin si dhe një tjetër pejgamber që s'kishte njeri me vete. Pra, nuk duhet kushtuar vëmendje opinionit që ka më së shumti pasues. Madje, vëmendje i duhet kushtuar faktit se a është ajo e vërtetë apo e pavërtetë. Kështu, çfarëdo qoftë që të jetë e vërtetë, ndonëse në të mund të gjenden një pakicë njerëzish apo askush – për sa kohë që ajo është e vërtetë – atë duhet ndjekur, se vërtet ky është shpëtimi. Pavërtetësia nuk mbështetet me faktin që shumica e njerëzve e pason atë, kurrë. Kjo është masë përcaktuese, në përputhje me të cilën muslimani duhet të veprojë.



Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] ka thënë:"Islami ka filluar si i huaj dhe do të kthehet si i huaj, ashtu siç ka filluar". Kjo do të ndodhë në kohën kur e keqja, fatkeqësitë e drejtimi i keq të shtohen. Pra, askush s'do të mbetet në të vërtetën, përveç të çuditshmëve mes njerëzve dhe ata që tërhiqen nga fiset e veta [për hir të fesë]. Ata do të bëhen të çuditshëm/të huaj në shoqërinë e vet. I dërguari [salallahu alejhi ue selam] u dërgua ndërsa e gjithë bota ishte përmbytur në mosbesim dhe drejtim të keq. Dhe, kur ai thirri njerëzit, vetëm një apo dy iu përgjigjen thirrjes së tij. Qe vetëm më vonë që ata u shtuan dhe u bënë të shumtë. Fisi Kurejsh, të mos përmendim gjithë Gadishullin Arabik, ishte në drejtim të keq ndërsa i dërguari [salallahu alejhi ue selam] ishte i vetmi që po thërriste njerëzit. Kështu, ata që e ndoqën atë ishin të pakët në raport më gjithë botën.



Pra, vëmendje nuk i kushtohet shumicës, por vetëm asaj që është e saktë dhe arritjes të së vërtetës. Po, nëse shumica e njerëzve janë në të vërtetën, atëherë kjo është mirë. Mirëpo, zakoni i Allahut është që shumica e njerëzve gjithmonë janë në pavërtetësi.



"Dhe shumica e njerëzve nuk do të besojnë, edhe nëse ti e lakmon këtë". [Jusuf, 103]



"Nëse u bindesh shumicës në tokë, ata do të të çorientojnë nga shtegu i Allahut. Ata nuk ndjekin gjë tjetër, përveç hamendje, dhe s'bëjnë gjë tjetër, përveç se gënjejnë". [el-Enam, 116]

[abdurrahman_tir]

Dallimi mes kapjes për Kur'anin dhe Sunetin dhe veprimit sipas tyre, dhe realiteti i Selefizmit







Ndaj, ky hadith1 është ndër hadithet e qarta të cilat dallueshëm provojnë që Grupi Fitimitar është ndër shtatëdhjetetre grupet për të cilat pejgamberi ynë, salallahu alejhi ue selam, ka informuar se do te ndodhin në këtë umet. Dhe thënia e tij, salallahu alejhi ue selam, është e vërtetë, sepse ai është siç ka thënë Allahu në Kuranin fisnik:



"Ai nuk flet nga dëshira e vet. Kjo s'është gjë tjetër veçse shpallje që po i shpallet". [en-Nexhm, 3-4]



--------------------------------------------------------------------------------
1."Çifutët janë ndarë në shtatëdhjetenjë grupe, të krishterët janë ndarë në shtatëdhjetedy grupe, dhe umeti im do të ndahet në shtatëdhjetetre grupe. Të gjitha do të jenë në zjarr përveç njërës". Thanë:"Cili është ky, o i dërguar i Allahut?" Tha:"Është xhemati".

--------------------------------------------------------------------------------

Kështu, shenja dalluese e grupit të shpëtuar nuk është vetëm siç pohojnë të tjerat grupe në epokën tonë. Shenja dalluese e këtij grupi s'është vetëm se ia atribuon vetes të vepruarit sipas Librit dhe Sunetit. Meqenëse s'është e mundshme për këdo nga muslimanët, qofshin ata edhe nga grupet jashtë Grupit të Shpëtuar, të vjetra qofshin apo të reja, që ta lirojnë veten nga kapja për Librin dhe Sunetin. Kjo ngaqë nëse veprohet kështu, atëherë kjo do të ishte një shenjë e daljes nga Islami. Për shkak të kësaj, të gjitha grupet islamike dhe të gjitha sektet islamike janë sektet që i dërguari, salallahu alejhi ue selam, i ka përmendur në hadithin paraprak. Të gjitha këto grupe marrin pjesë në një gjë, dhe vërtet kjo është kapja për Librin dhe Sunetin.2


--------------------------------------------------------------------------------
2. Pra, thjesht vetëm atribuimi ndaj Librit dhe Sunetit, nëse kjo nuk shoqërohet me besim të vërtetë në to dhe të vepruarit sipas tyre, do të ishte thjesht vetëm një pohim i pasaktë. Njëlloj edhe atribuimi ndaj selefizmit: Nëse kjo nuk përbëhet nga të vepruarit mbi parimet e Ndjekësve të Sunetit dhe Xhematit, atëherë kjo është vetëm një pohim i zbrazët. Dhe, pohimet ndaj një emri, nuk e bëjnë të nevojshme vërtetimin e cilësive.
Kështu, Imam Ahmedi, rahimehullah, ka shpjeguar që pasimi i Sunetit s'mund të realizohet përveç se me besim në të, veprimit sipas kushteve të domosdoshme të tij dhe përdorja e tij [Sunetit] si dëshmi/provë. Kështu që nëse një person ia atribuon veten Sunetit, por përdor diç tjetër si dëshmi veç tij, apo u jep përparësi opinioneve, retorikës teologjike e argumentimit me të folmen e vet, atëherë ai s'mund të jetë nga ndjekësit e Sunetit edhe nëse e mbërrin të vërtetën. Kjo ngaqë ai ka mbërri te e vërteta nëpërmjet diçkaje tjetër veç mënyrës së Sunetit pejgamberik.
Kjo është edhe domethënia e thënies së Imam el-Berbaharit [v.329H], rahimehullah:"S'është e lejueshme të thuhet për një njeri:'Filani është njeri i Sunetit', derisa të dihet se ai ka në vete cilësi të Sunetit. Pra, s'mund të thuhet për të që është ithtar i Sunetit, derisa të përmbledhë në vete gjithë Sunetin. Abdullah Ibn Mubarek ka thënë:"Origjina e shtatëdhjetedy grupeve qëndron në katër teka nga të cilat janë degëzuar ato. Këto janë Kaderitë, Murxhitë, Shi'itët dhe Hauarixhët. Kështu, kushdo që i jep përparësi Ebu Bekrit, Umerit, Uthmanit dhe Aliut mbi Sahabët e tjerë të të dërguarit të Allahut, salallahu alejhi ue selam, dhe nuk flet për pjesën tjetër të tyre veçse me të mirë dhe lutet për ta, atëherë ai ka braktisur Shi'izmin nga fillimi i tij e deri në fund; kushdo që thotë se besimi është thënie dhe vepër, që shtohet dhe pakësohet, atëherë ai ka braktisur irxhanë nga fillimi i saj deri në fund; kushdo që thotë se duhet të falet namazi prapa kujtdo, qoftë ai i drejtë apo mëkatar, si dhe që duhet bërë xhihad së bashku me çdo halife dhe nuk konsideron kryengritjen e armatosur kundra udhëheqësit dhe lutet për ta me mirësi, atëherë ai ka braktisur qëndrimet e Hauarixhëve nga fillimi i tyre deri në fund; dhe kushdo që thotë se të gjitha vendimet janë prej Allahut, të mirat dhe të këqijat prej tyre, se Ai udhëzon kë të dojë dhe e humb kë të dojë, atëherë ai ka braktisur qëndrimet e Kaderive prej fillimit të tyre deri në fund, dhe ai është një ithtar i Sunetit". [Sherhus-Suneh, f.57, të el-Berbahari]
--------------------------------------------------------------------------------


Realiteti i Selefizmit



Për sa u përket atyre që i përmendëm në fillim të këtij diskursi, nga selefitë dhe të tjerë veç tyre nga ata që ndjekin metodën e tyre të sjelljes, dhe ata mund të quhen me emra të tjerë veç këtij emri, atëherë këta dallojnë nga të gjitha grupet e tjera ngaqë mbahen për diç tjetër. Kjo "diçka tjetër" është: Siguria nga të kundërshtuarit e Librit dhe Sunetit në emër të Librit dhe Sunetit. Vërtet, kjo është për shkak të kapjes për atë çfarë kanë qenë Emigrantët [muhaxhirunët] dhe Ndihmuesit [ensarët] si edhe ata që i ndoqën nga tabi'inët dhe tabi-tabi'inët. Vërtet, këto janë gjeneratat për të cilat është dëshmuar mirësia në hadithin e vërtetë. Madje, ky është një hadith mutewatir [grada me e lartë e besueshmërisë së hadithit], në të cilin i dërguari, salallahu alejhi ue selam, ka thënë:"Njerëzit më të mirë janë gjenerata ime, pastaj ata që i pasojnë".3



Pra, këta qenë ndjekësit e gjeneratës së parë, gjenerata e Sahabëve të drejtë e të dëlirë, radijallahu anhum. Pastaj qenë ata që erdhën pas tyre dhe thoshin:



"O zoti ynë, na fal neve dhe vëllezërit tanë që na paraprinë në besim". [el-Hashr, 10]



Kështu që është e detyrueshme për atë që dëshiron të jetë mes Grupit të Shpëtuar, që të veprojë sipas asaj në çfarë kanë qenë këta Sahabë dhe tabi'inë. Dhe ata qenë Selefus-Salih, të cilët duhet t'i marrim si shembull.4



--------------------------------------------------------------------------------
3.Transmetuar nga Ahmed [1/378, 442], Ibn Ali Asim [nr.1466], el-Buhari [4/118] dhe et-Tirmidhi [nr.3859], nëpërmjet el-A'mesh, nga Ibrahim en-Nekhe'i, nga Ubejde, nga Abdullah Ibn Mes'ud, radijaallahu anhu. Po ashtu është transmetuar nga Muslim [nr.1963] nëpërmjet Ibn Aun, nga Ibrahim.
4.Të marrësh Selefët si shembull përfshin një mori çështjesh:

- Së pari, nëpërmjet pasimit të udhëzimit të Selefëve, do të ketë korrektësi në këtë jetë dhe shpëtim në jetën e përtejme.


- Së dyti, është e detyrueshme që atribuimi ndaj selefizmit të jetë i vërtetë, me anë të ndjekjes së medhhebit të Selefëve dhe udhëzimit të tyre. Dhe, njeriu s'bën ta lë të kuptuarit e tyre [të fesë] për të kuptuarit e dikujt tjetër.


- Së treti, nga rezultatet e kapjes për udhëzimin e Selefus-Salih dhe zbatimit të të kuptuarit të tyre të tekstit është moskundërshtimi ndaj tyre në thëniet dhe pozitat, dhe të mos lihet ixhtihadi [opinioni] i tyre për një ixhtihad të ri që s'ka paraprirje. Imam Ahmed [v.241H] i ka thënë studentit të vet, Ebul-Hasan el-Mejmunit:"Mos fol rreth ndonjë çështje në të cilën nuk të ka paraprirë ndokush". Referoju "Menakib Ahmed" [f.178] të Ibnul-Xheuzi. Dhe Imam Ahmedi ka thënë:"Njeriu s'do të hasë në diçka veçse ajo të ketë qëndrim të vendosur lidhur me të nga Sahabët e pejgamberit, salallahu alejhi ue selam". Referoju "Mesa'il Ahmed" [f.277] të Ebi Daud es-Sixhistanit.


- Së katërti, nga rezultatet e kapjes për udhëzimin e Selefus-Salih është marrja e çfarëdo gjëje që është në pajtim me dëshminë/provën nga ixhtihadi i tyre, së bashku me të arsyetuarit e tyre me përmendje të mirë sa herë që ata kundërshtojnë tekstin me ixhtihadin e tyre. Umer Ibnul-Khatab, radijallahu anhu, ka thënë:"Tre gjëra e shkatërrojnë fenë: Gabimi i një dijetari, argumentimi i hipokritit me Kur'an, dhe imamët e paudhë". [Sahi. Transmetuar nga Ibn Abdul-Berr në "Xhami Bejanul-Ilm ue Fadlihi" [2/110]. Imam el-Auzai [v.157H] ka thënë:"Kushdo që merr qëndrimin e Mekasve lidhur me mu'te [martesën e përkohshme], qëndrimin e Kufjanëve lidhur me verën [pije dehëse], qëndrimin e Medinasve lidhur me këndimin dhe qëndrimin e njerëzve të Shamit lidhur me pagabueshmërinë e halifeve, atëherë ai ka mbledhur të gjitha të këqijat". Referoju "Sijar A'lamin-Nubela" [8/81] të el-Hafidh edh-Dhehebit.


- Së pesti, nga rezultatet e kapjes për udhëzimin e Selefëve është heqja dorë nga mendimet khalefije [e atyre që erdhën më vonë], gjë që do të thotë t'i japësh përparësi intelektit mbi tekstin dhe refuzimin e Librit dhe Sunetit nëpërmjet te'uilat [interpretimeve figurative]. Vërtet, el-Auzai ka thënë:"Kapu për transmetimet e atyre që kanë paraprirë edhe nëse njerëzit të refuzojnë". [Sahi. Transmetuar nga el-Axhurri në "esh-Sheri'ah" [f.58] dhe el-Khatib në "Sheref As'habul-Hadith" [nr.6]