Me makinė nė Tiranė? Do paguash
Hyrja nė kryeqytet ėshtė planifikuar qė tė bėhet me pagesė pėr pjesėn mė tė madhe tė automjeteve. Pėrjashtim do tė bėjnė mjetet e transportit publik tė udhėtarėve dhe disa kategori tė tjera.
"Ky program, sqarojnė pėrfaqėsuesit bashkiakė, konsiston nė pėrmirėsimin e menaxhimit tė trafikut nė Tiranė dhe ofrimin e njė infrastrukture sipas standardeve bashkėkohore, tė shtrirė nė tė gjitha pikat hyrėse tė qytetit". Sipas tyre, kjo do tė mundėsojė pėrfitimin e fondeve pėr ndėrtimin edhe mirėmbajtjen e rrugėve, si dhe do tė kufizojė trafikun e automjeteve me tonazh tė lartė. Sistemi i hyrjes nė Tiranė me pagesė parashikohet tė realizohet brenda njė periudhe trevjeēare, duke nisur nga 2009 pėr tė pėrfunduar nė 2011. Ai ėshtė pjesė e programit tė transportit publik dhe lėvizshmėrisė i pėrgatitur nga Bashkia e Tiranės.
Sistemi Tolls
Ėshtė ky emri i projektit, faza e parė e tė cilit pritet tė startojė gjatė kėtij viti, pas miratimit tė buxhetit bashkiak. Ndėrkohė qė pėrfaqėsuesit e bashkisė bėjnė tė ditur se pėr realizimin e tij ėshtė e domosdoshme edhe marrja e njė kredie, proces ky i nisur tashmė dhe ku bashkia ėshtė nė fazėn e negociatave. Faza e parė e kėtij programi parashikon ngritjen e sistemeve tė kontrollit dhe menaxhimit tė tarifės pėr hyrjen me pagesė Tolls. Kjo nėnkupton qė kategori tė caktuara mjetesh paguajnė pėr pėrdorimin e rrugėve urbane njė tarifė shtesė. Bėhet e ditur se vendosja e kėtij sistemi kėrkon njė pozicion tė favorshėm gjeografik, qė lidhet me rrugėt hyrėse kryesore nė qytetin e Tiranės, me karakteristikat teknike tė kėtyre akseve, fluksin qė pėrballojnė, ashtu edhe me vetė karakteristikat teknike tė kėtij sistemi. Ky projekt pėrmban ndėrtimin e sistemeve tė kontrollit dhe menaxhimit pėr pagesėn e tarifės shtesė, pėr pėrdorimin e rrugėve urbane, pėr njė kategori tė caktuar mjetesh, nė tė gjitha pikat hyrėse tė qytetit. Pėrfaqėsuesit bashkiakė sqarojnė se ėshtė i domosdoshėm operimi i sistemit me faza. Pritet tė pėrcaktohet bllokimi vetėm i mjeteve qė kanė detyrim pėr pagesė, por njėkohėsisht tė lejohet lėvizja e lirė e automjeteve qė nuk do tė jenė tė detyruara tė paguajnė. Kėtu do tė pėrfshihet edhe transporti publik. Projekti parashikon menaxhimin e lėvizjes nė stacionin e pagesės sė tarifės, sinjalizimin e nevojshėm dhe nė largėsinė e duhur pėr njė menaxhim tė mirė. Ndėrsa njė pikė e rėndėsishme ėshtė financimi pėr ndėrtimin e kapaciteteve tė nevojshme pėr pėrballimin e flukseve, si dhe teknologjia e nevojshme nė operimin e sistemit.
Zbatimi
Pėr tė gjitha kėto, pėrfaqėsuesit e bashkisė kanė menduar qė nė vitin 2009 tė planifikojnė vetėm realizimin e punimeve nė dy pika tė para. Ato lidhen me punimet civile pėr ndėrtimin e sistemit, me vendosjen e barrierave bllokuese automatike dhe manuale. Gjithashtu, ėshtė menduar edhe pėr vendosjen e sinjalizimit rrugor dhe konstruksioneve shoqėruese, pajisjen me sensorė (loop) nė rrjetin rrugor. Ato qė nuk do tė mungojnė, por do tė jenė syri vėzhgues i bashkisė, pėr tė gjithė ata qė do tė duan t‘i shmangen detyrimit, janė kamerat, videoregjistratorėt, sistemi kompjuterik dhe aparatet e printimit pėr faturat e pagesės. Njėkohėsisht, do tė pėrdoret edhe njė sistem manual pėr kryerjen e pagesės.
Nė 2010-ėn
Gjatė kėtij viti nė buxhetin bashkiak respektiv pritet tė realizohen kompletimi i punimeve nė dy pikat e para tė vendosjes sė kėtij sistemi. I pari nė listė ėshtė vendosja e sistemit elektronik tė pagesės. Por do tė instalohen edhe sisteme pėr kryerjen e pagesave me credit card dhe monedha. Paralelisht me kėto do tė vendosen edhe sistemet teknologjike tė klasifikimit tė mjeteve. Gjithashtu, mėsohet se po kėtė vit do tė fillojė puna edhe nė tri pika tė tjera ndėr elementėt pėrbėrės tė tė cilave do tė jenė: punimet civile pėr ndėrtimin e sistemit, vendosja e barrierave bllokuese automatike apo manuale, ashtu sikundėr janė edhe modelet ndėrkombėtare. Pėrveē kėtyre do tė kryhet vendosja e sinjalizimit rrugor dhe konstruksioneve shoqėruese, si dhe sensorėt (loop) nė rrjetin rrugor. Nė kėtė fazė punimesh sikundėr edhe nė dy pikat e para nuk do tė mungojnė as instalimi i kamerave, videoregjistratorėve, sistemit kompjuterik dhe aparateve tė printimit tė faturės, si dhe vendosja e sistemit manual tė pagesės.
2011
Nė vitin e fundit tė pėrfundimit tė kėtij projekti, pėrfaqėsuesit e Bashkisė sė Tiranės kanė menduar qė tė kryhet kompletimi i tė gjithė sistemit. Por mė e rėndėsishmja do tė jetė ngritja e Qendrės sė Kontrollit tė Sistemit.
Lidhur me transportin publik nė buxhetin e saj pėr vitin 2009, Bashkia e Tiranės ka vėnė nė dispozicion nga tė ardhurat e saj njė fond investimesh nė shumėn 169 milionė lekė ose 2.7 herė mė shumė se viti 2008. Kėto investime tė reja pritet tė marrin edhe miratimin e anėtarėve tė Kėshillit Bashkiak. Ndėrkohė qė projektbuxheti i 2009-ės pėr Tiranėn duhej tė ishte miratuar brenda dhjetorit 2008, aktualisht nuk ka ende njė datė tė pėrcaktuar pėr mbajtjen e mbledhjes qė do tė lejojė derdhjen e fondeve pėr objekte publike.
Shqip
Krijoni Kontakt