Kino-ditari 2009!

[fuorisync]

Filmat dokumentarë :


*Do deshiroja shume te shihja : Shoah (Claude Lanzmann), Le Chagrin et la Pitié (Marcel Ophüls), Comizi d'amore (Pasolini), Nanook of the North (Robert Flaherty), Menk [Ne] (Artavazd Pelechian), Sans soleil (Chris Marker), Traite de bave et d'eternite (Isidore Isou), Méditerranée (Jean-Daniel Pollet), News from home (Chantal Akerman), Le sang des bêtes (Georges Franju).


Pak dite me pare, me rastin e 40 vjetorit te Woodstock-ut legjendar, mu rikujtua "Woodstock, 3 Days of Peace & Music" (Michael Wadleigh-1970). Kam patur rastin ta shikoja para nja 2-3 vjetesh por, per fat te keq, nuk munda dot ta perfundoj...

[autori]

Filmat fantastikë:

Jane ata filma qe përshfaqin nje eveniment i cili nuk mund te shpjegohet me ligjet e botes se perditshme.

Shumica e filmave te sotem fantastikë, per fat te keq jane te mbushur me mostra qe me demek te kallin datën, por shpesh harrohet se ne origjine, ky zhaner ka lindur nga ankthet e shpirtrave te shqetesuar.


10 filma fantastikë qe i dua fort:

1. Stalker (1979) me regji te Andrej Tarkovsky (Rusi)

2. The Ghost and Mrs Muir (1947) me regji te Joseph Mankiewicz(USA)

3. Carrie (1976) me regji te Brian de Palma (USA)

4. Freaks (1932) me regji te Tod Browning (USA)

5. The Village (2004) me regji te M. Night Shyamalan (USA)

6. The Host (2006) me regji te Bong Joon-ho (Korea e Jugut)

7. Nosferatu (1922) me regji te Friedrich Murnau (Gjermani)

8. Lost highway (1996) me regji te David Lynch (USA)

9. Shining (1979) me regji te Stanley Kubrick (USA)

10. Frankenstein (1931) me regji te James Whale (USA)

[kino]

Film noir :

edhe ketu shoh ca filma qe s'me duken shume noir.
L'argent p.sh. une personalisht do kisha futur nga francezet (me aq sa kam pare), ndonje film te J.P. Melville, si Samurai, Rrethi i kuq, ose Bob kumarxhiu (?).

[autori]

edhe ketu shoh ca filma qe s'me duken shume noir.
L'argent p.sh. une personalisht do kisha futur nga francezet (me aq sa kam pare), ndonje film te J.P. Melville, si Samurai, Rrethi i kuq, ose Bob kumarxhiu (?).

Me jeni qepur me gurë ne trastë me keto zhanret

Bej shaka...

L'argent eshte i skeduar gjithandej si "film noir"; dhe mua me duket se eshte vertet i tille, fort noir eshte ! Biles mendimi im eshte qe pikerisht, forca e filmit qendron se respekton jo pak kodet e zhanrit ne fjale, te pakten ne dukje. Mendoj se Bresson e ka bere kete per te terhequr shqisat e spektatorit, i cili eshte i mesuar me filma policeskë, pjese e te cilit jane filmat klasikë noir. Sigurisht, ne thelb, "L'argent" eshte shume më shume se "thjesht nje film policesk", apo neo-noir, perderisa per nga tematika, jemi ne fushen e spiritualitetit. Por te pakten zhanri, forma, me duket mua, eshte bindshem noir.

Ne fakt, e njejta gje mund te thuhet edhe per filmat e tjere qe datojne pas periudhes se filmit noir klasik (Hollywood-i i viteve '40-50), dhe qe kam cituar ne liste, si Mulholland Drive apo Hana-bi : jane filma neo-noir. Biles "Point Blank" (film i mrekullueshem !!), qe daton i vitit 1967, eshte per mendimin tim nga te paret filma te peridhes se pas viteve 40-50 qe pikerisht thyen ne menyre te hatahme kodet e "filmit noir" klasik duke u bere prekursor (pararendes) i filmave neo-noir.

Melville e njoh pak. Aq sa kam pare, me kane pelqyer, por jo sa per ti cituar ne nje liste te ngushte si e melartmja...

[autori]

Meqe kemi folur perpara pak kohesh per filmat per femije (ose me sakte, per filmat mbi "dramen e femijerise", kesaj rradhe diçka mbi ato qe trajtojne dramen e adoleshences :


10 filma "dramë adoleshence" qe më pelqejne shume :

1. Last days (2007) me regji te Gus Van Sant (USA) http://filmjournal.net/autori/2009/0...-gus-van-sant/

2. Woman Is the Future of Man (2003) me regji te Hong Sang-soo (Korea e Jugut)

3. La vie de Jésus (1997) me regji te Bruno Dumont (France)

4. Superbad (2007) me regji te Greg Mottola (USA) http://filmjournal.net/autori/2009/0...-greg-mottola/

5. Falscher Bekenner (Gênjeshtari) 2006 me regji te Christoph Hochhaüsler (Gjermani) http://filmjournal.net/autori/2009/0...-hocchhausler/

6. Steak (2007) me regji te Quentin Dupieux (France) http://filmjournal.net/autori/2009/0...entin-dupieux/

7. Vive l'amour (1994) me regji te Tsai Ming-liang (Tajvan)

8. Paranoid Park (2007) me regji te Gus van Sant (USA)

9. A nos amour (1983) me regji te Maurice Pialat (France)

10. Rebel without a cause (1955) me regji te Nicholas Ray (USA)


Meritojne po aq te lëvdohen :

Wassup rockers (Larry Clark), Millennium mambo (Hou Hsiao-Hsien), Maarek Hob - Dans les champs de bataille (Danielle Arbid), Elephant (Gus Van Sant), La rivière (Tsai Ming-liang), Oh ! Soo-Jung (Hong Sang-soo), Gerry (Gus Van Sant).

[kino]

Me jeni qepur me gurë ne trastë me keto zhanret

Bej shaka...

L'argent eshte i skeduar gjithandej si "film noir"; dhe mua me duket se eshte vertet i tille, fort noir eshte ! Biles mendimi im eshte qe pikerisht, forca e filmit qendron se respekton jo pak kodet e zhanrit ne fjale, te pakten ne dukje. Mendoj se Bresson e ka bere kete per te terhequr shqisat e spektatorit, i cili eshte i mesuar me filma policeskë, pjese e te cilit jane filmat klasikë noir. Sigurisht, ne thelb, "L'argent" eshte shume më shume se "thjesht nje film policesk", apo neo-noir, perderisa per nga tematika, jemi ne fushen e spiritualitetit. Por te pakten zhanri, forma, me duket mua, eshte bindshem noir.

me thene te drejten, kjo pergjigje me bind. L'argent sigurisht qe eshte me teper se noir. sikur te le ndjesine e nje lloj predestinimi, ose shqip, fati te paracaktuar (ndoshta kjo ndihet ne shume filma te Bresson-it), qe me duket haset shpesh ne filmat noir. dhe do shtoja qe, pikerisht kjo, i ben protagonistet e filmave noir te marrin permasat e heronjve tragjike.

[autori]

Mendimi im (dhe nuk besoj te jem i vetmi) eshte se, gjithshka ne kinematografi eshte politikë. E vetmja menyre per nje regjizor apo produktor per te na bindur se permes filmit te tij ai nuk ka bere politikë, eshte të bëjë diçka që i ngjan gjithshkaje (paçavure,video-clip,...), perveç... kinematografise !

Megjithate, ekziston nje zhaner me vete, filmi politik, si zhanër, i cili vë ne skene ushtrimin e pushtetit nga njera ane, dhe nga ana tjeter, perpjekjet e individit ose te nje grupi individesh per te realizuar marrjen e tij. Filmi politik gjithashtu perfshin kauzat e medha per liri, progres, luften kunder racizmit e diskriminimeve te tjera. Nje nga nen-ndarjet e tij eshte "drama sociale" (filmat sociale, siç quhen zakonisht), qe nuk po i fus ne kete postim e do u kushtoj nje postim me vete.

Kur eshte i mire, filmi politik mund te jete i hatashem, por si duket zhanri eshte i veshtire per te qene i arrire, edhe pse i lehte ne dukje.


10 filma politikë, te preferuarit e mi :

1. Salò o le 120 giornate di Sodoma (1975) me regji te Pier Paolo Pasolini (Itali)

2. Notre musique - Muzika jone - (2003) me regji te Jean-Luc Godard (France)

3. Dernier maquis -Çeta e fundit- (2008) me regji te Rabah Ameur-Zaïmeche (France) http://filmjournal.net/autori/2009/0...meur-zaimeche/

4. Nicht versöhnt- Të papajtuar- (1965) me regji te D. Huillet & J.-M. Straub (Gjermani)

5. Hunger (2008) me regji te Steve McQueen (Angli) http://filmjournal.net/autori/2009/0...steve-mcqueen/

6. Palombella Rossa (1989) me regji te Nanni Moretti

7. Dalla Nube alla Resistenza (1979) me regji te D. Huillet & J.-M. Straub (Itali)

8. Le Dictateur (1940) me regji te Charles Chaplin (USA)

9. The Cheyenne autumn (1964) me regji te John Ford (USA)

10. Buongiono, notte (2003) me regji te Marco Bellocchio


Nese ka nje "film politik" qe do doja ta shikoja, eshte ai i Eisenstein-it : "Staroye i novoye" (La ligne générale) 1929.

[autori]

E famshmja kinema, aq sa eshte politike, aq eshte dhe erotike ! Normale, sepse ne fund te fundit, per filmime (vezhgime) trupash njerezore behet fjale : trupat qiellore i vezhgon teleskopi ! (lol).

Megjithate, edhe pse erotikja pershfaqet kudo ne çdo film, ekziston nje zhaner më vete, filmi erotik, qe ka per mision pershkrimin e senseve te kenaqesise se qenies njerezore si dhe fuqise se sensualitetit.


Disa filma erotikë qe i kam fort qejf :

1. Choses secretes - Secret things (2002) me regji te Jean-Claude Brisseau (France)

2. Viridiana (1961) me regji te Luis Buñuel (Sapnje)

3. Ultimo tango a Parigi (1972) me regji te Bernardo Bertolucci (Itali)


Me vjen keq qe ende s'me eshte dhene mundesia te shoh L'âge d'or (1930) te Buñuel, qe konsiderohet si manifest i filmit erotik !

[autori]

Per ta mbyllur kete faqe postimesh dedikuar zhanreve te kinemase:

Deri më tani, kam bere pak hilé : kam anashkaluar dy zhanret kryesore te filmit : komedine dhe dramen (qe sigurisht e ka burimin nga teatri antik grek : ndarja ne komedi dhe tragjedi, qe eshte ndarje ne funksion te distances ne raport me realen e perjetuar nga personazhet). I kam anashkaluar per arsyen e thjeshte se duke qene zhanret kryesore, isha i sigurt se do lija pa permendur jo pak filma qe me pelqejne.

Zhanri i komedise ka nen-ndarjet e veta (komedi sociale, sentimentale dhe burkeske), ndersa ai i drames po ashtu ka si nen-ndarje : dramen psikologjike (ku bejne pjese dhe filmat "drame adoleshence" per te cilet shkruajta diçka), drama sentimentale, sociale dhe epike.

Kete postim po ja dedikoj kesaj te fundit, pra dramës epike. Jane jo pak filma qe me pelqejne nga ky zhanër !

Ajo qe i dallon filmat epikë eshte fakti se e verteta (historike) nuk eshte kriter kryesor : vendin e historikes e ze heroikja !


10 filma epikë qe i dua fort:

1. The New World (2005) me regji te Terence Malick (USA) http://filmjournal.net/autori/2009/0...rrence-malick/

2. Accattone (1961) me regji te Pier Paolo Pasolini (Itali)

3. Honor de cavalleria -Nderi i kavalerisë (2006) me regji te Albert Serra (Spanje) http://filmjournal.net/autori/2009/0...-albert-serra/

4. Andrei Roublev (1966) me regji te Andrej Tarkovsky (Rusi)

5. Malet me blerim mbuluar (1971) me regji te Dhimiter Anagnostit (Shqiperi)

6. Once Upon a time in America (1983) me regji te Sergio Leone (U.S.A.)

7. Taxi driver (1976) me regji te Martin Scorsese (USA)

8. Greed (1925) me regji te Erich von Stroheim (USA)

9. El Cant dels ocells -(2008) me regji te Albert Serra (Spanje) http://www.forumishqiptar.com/showpo...3&postcount=57

10. Il gattopardo (1963) me regji te Luchino Visconti (Itali)






__________________________________________________ ____________________________________

[fuorisync]

Autor,

Me ke bere te mendoj jo pak, keto kohe, ne lidhje me klasifikimet e zhanreve kinematografik qe ke shkruar se fundmi ne forum. Pavaresisht se e kam shume te veshire, ne mos te pamundur, ti "kornizoj" filmat qe shoh ne zhanre te mire percaktuar, i çmoj shume klasifikimet qe ke bere si forme kalitje e mendimit kinematografik ne keto dite bajate gushti.

Une po rikthehem disa postime mbrapsht dhe po ndaloj tek melodrama, qe e ke aq fort per zemer, ku verej mungesen e "Gone with the wind" (1939) - Victor Fleming (David O. Selznik). Ç'mendim ke per kete film?

Brenda per brenda melo-s, do te rekomandoja dy filma mjaft interesante:

"Ty i ya" (1971) - Larisa Shepitko
"Nastroyshik" (2004) - Kira Muratova

Gjithashtu i duhet hedhur nje sy filmave te regjisorit filipinas Lino Brocka, te cilit ia vleresojne si shume te afert kontributin kinematografik, ne zhanrin melo, me ate te gjermanit R.W.Fassbinder. Une per vete, Brockes, i kam pare vetem "Macho Dancer" (1988).

Duke kaluar tek road movie, me duket mjaft mire i kuadruar ne kete zhaner edhe "Um filme falado" (2003) - Manoel de Oliveira.

Per t'iu rikthyer per te disaten here dokumentareve, u rikujtova dje ne pune per disa perla te tjera si prsh:

"Chelovek s kinoapparatom" (1929) - Dziga Vertov
"Berlin, die Symphonie einer Grosstadt" (1927) - Walter Ruttmann!!!
"Welfare"(1975) - Frederick Wiseman

Dhe po e mbyll me erosin, ku nuk ta fal dot mosperfshirjen ne liste te "Trouble every day" (2001) - Claire Denis.