Oda ( sofra ) Drenicake

[salihaj]

Ja një nga Sejdi Hysenaj nga Dubrava ka qenë dhe është humoristi më i madh i Komunës së Istogut. Ndërsa Vesel Duli ka qenë kundërshtarë i politikës së atëhershme, kundër të cilës fliste nëpër oda. Ja një tregim të vërtetë të Sejdiut.
Sejdiut ju ka nevojit një mullar për sanë. Ka shkuar në bjeshkë me pre dhe me sjellë të shtëpia në Dubravë. Kur e prenë e krasitë duke e bartë e zënë roja e pyllit i cili ka qenë nga Vrella, emri nuk me kujtohet. Kur e zënë e pyet për emër e mbiemër, Sejdiu luan rolin shurdhmemecit. Fare nuk fliste gjëja që nuk dëgjonte dhe duke bërë grimasa me disa lëvizjeve të krive dhe duke belbu pa fol asnjë fjalë. Pylltari nervozohet dhe përmes pushkës ja bënë me dije që të lëshoi mullarin dhe sëpatën në tokë. Sejdiu gjaja se e ka kuptuar dhe i lëshon në tokë. Pylltari ja bënë me dorë, që të ikë Sejdiu, Sejdiu e lutë me gjeste të memecit, por pylltari fare nuk pajtohet që të lejoj me marrë sëpatën e as mullarin. Pylltari bie me pushu, shtrinë pushkën pran veti, ndërsa Sejdiu ecë disa hapa deri sa largohet që mos të shohë pylltari. Sejdiu fshihet, pylltarin e zënë gjumi. Pasi që e zënë gjumi pylltarin, Sejdiu ngadalë i afrohet dhe ja merr pushkën. Kur e merr pushkën, ja rrasë në gjoks pylltarit dhe e shtynë me pushkë me gjeste për tu ngritë. Pylltari ngritët, Sejdiu ja bënë me gjeste për të kapë sëpatën dhe mullarin me qitë në shpinë dhe e urdhëron me ecë drejtë në Dubaravë. Pylltari duke bartë sëpatën dhe mullarin, Sejdiu me pushkë pas i zënë akshami pa dalë në rrafsh. Kur arrijnë në rrafsh, Sejdiu e urdhëron pylltarin të shkoi në fshat rrugës tërthor dhe shkojnë në shtëpinë e Sejdiut. Sejdiu urdhëron pylltarin me lëshuar në oborr sëpatën edhe mullarin, e futë pylltarin në odë, e ulë aty. Kur ulet pylltari, Sejdiu varë pushkën te dera dhe i thotë: Mirë mbrëma në emër pylltarit dhe mirë se ke ardhur në oden e Sejdi Hysenit. Fillon pylltari me reaguar, Sejdiu i thot: “të lutëm, burrat nuk e kanë kështu, edhe mëma sjellë mullarin në shtëpi edhe mos me ngrënë darë nuk bënë hiq. Pylltari pranon edhe me bërë konak, kur e sheh se me sa mjeshtri e ka sjellë Sejdiu mullarin të shtëpia. Sejdiu ka qenë i mëkëmbur, nëna e tij e ka bërë darkën siç thonë fshatarët tonë mish e pite deri në gju, edhe raki të kumbullave të mirë fort. Pylltari na tregonte dhe u mburrte me atë mençuri të Sejdiut.

[bili99]

Kishin lidhë një pastërmë me pre, dy e mbajshin, ai që e kishte për detyrë me i rënë çekan në kokë për ta trulluar patërmën ishte njeri i madh me trup, i zhvilluar shumë, por sytë e gemtë (çatall). Kur u matë me i rënë pastërmës, Njëri që e mbante pastërmon, i bërtiti çatallit: “ndal burrë një herë” ! Çatalli i ndal. Ai që bërtiti i tha a donë me rënë pastërmës në kokë apo mua”. Çatalli pa një pa dy: “Qe besa, nëse e shikoi kokën e pastërmës, ty të shkoi koka e nuk ke me majtë e as me ngrënë pastërma kurrë ma!”

salihaj: ohoho tha du pasterma! hahaha...rrofsh per te qeshmen e mengjesit....
me nderime per Oden e Drenices,
bili99

[salihaj]

Ishte nisë njëri me shkuar të kadiu. Foli sa foli më të, e pyeti çfarë deshi të pyes e dikur para se të ndahen i tha kadiut:
- Kadi efendi më ma treguar një fjalë.
- Fol! I tha kadiu.
- A është mirë më dëgjuar gruan?
- Jo nuk është fort magbullëë s’dinë gratë çfarë me fol.
- Paj edhe unë ashtu kam menduar. E kam një grua në shtëpi. Kur u nisa sot me ardhur te ju më tha: “ qysh po shkon te kadi efendiu me duar thatë?! Merre një vegësh gjalpë dhe mjaltë e çoja! A shkohet ashtu duar thatë? Ti shyqyr ke çfarë me sjellë.
Kur i dëgjoi këto fjalë, kadiu i ngriti një çik vetullat dhe foli:
- Nuk është keq nga një herë më i dëgjuar gratë, se edhe ato ndonjëherë ia qëllojnë.

[salihaj]

Lojërat e kapuçave zakonisht janë lozë gjatë dimrit, kur kanë pre pastërma. Pastërma kanë pre zakonisht të gjitha shtëpi, përveç ndonjë që ka qenë e vobektë shumë. Loja është bërë mëhallë me mëhallë. Fshat me fshat e gjetiu nëpër shtëpia të fshatarëve. Koha ka qenë e tillë, që nuk ka pasur kurrfarë mjeti argëtues apo media. Kriter kryesor ka qenë që mëhalla apo fshati me pasur një lojtar të mirë i cili ka pri grupin, në grup kanë luajt edhe anëtarët tjerë, kush ka ditë më mirë. Loja është zhvilluar në dy grupe. Njëri grup ka pasur 3-5 lojtar në një krah, në krahun tjetër 3-5 lojtar, të cilët janë ulë në gjuajë ballë për ballë. Në atë kohë nuk ka pasur as korrent elektrik. Unë kam përjetuar këto ndriçime: pisha, fitilaqa klasike, fitilaqa më e avancuar, fanari dhe në fund llamba. Tash flas për rekuizitat që është dashtë për lojë. 1. Llamba me gaz plotë. 2. Pesë palë çarapa të leshta (dhjetë çarapa , si e kanë quajt një teste çarapa), apo pesë palë meste (dhjetë meste apo një teste): Ka ndodhë edhe dhjetë plisa kur nuk ka pasur çarapa apo meste. Do të thotë pa tjetër një dhjetëshe nga këto që i përmendem. 3. Një sferë të metalit o madhe sa qershia mesatare që sigurohet nga kushinetat metalike, apo ndërtohen vetë nga metali i plumbit, pasi që lehtë përpunohet dhe gdhendet dhe është e përshtatshme për peshën e madhe që e ka, se kur të fshehët mos me luajt nga vendi, aty ku fshehët. Këto ishin mjetet që duhet luajtur. Loja bëhet në çergë, apo tani në qilim ose tepih. Çerga që nuk po e pranon korrektura shqipe, ka qenë një qilim i thurur nga leshi i dhive të kuqe. Nën të ka qenë shtruar kashta e elbit, më e mira, më e buta dhe më e përshtatshme edhe me luajt edhe me fjet në te.
Dy grupet ndahen ballë për ballë, pas dy grupeve ulën edhe pjesëmarrësit tjerë të odës, që ndahen në dy grupe si simpatizant. Asnjëra palë që gjendet anash nuk guxon me fol asnjë fjalë, po flet ndonjëri nga ta loja prishet. Të tillët vetëm shikonin dhe kur njëra palë fiton lojën simpatizantët e atij grupi ngritën në këmbë për të kënduar.
Lojtarët e dy grupeve pasi që janë vendosë ballë për ballë, vendosin kapuçat (qarapat) në mes tyre, pesë para një grupi dhe pesë para grupit tjetër. Lojtari më i mirë i grupit ulet në mesin e lojtarëve tjerë, ndërsa lojtaret tjerë ulën përbri lojtarit kryesor. Tani njëri nga këta dy lojtarë qesin short kush fillon i pari me fshehë sferën metalike tani quhet “k o k ë rr”. Shorti behët kështu: njëri nga dy lojtarët kryesor e merr kokrrën e futë në grusht dhe i tregon lojtarëve se kokrra është në dorë, i qet duart mbas shpine me ndërruar korrën nga njëra në dorën tjetër. I shtrin duart e mbyllura grusht dhe para palës tjetër për të gjet kokrrën se në cilin grusht gjendet. Nëse pala kundërshtare e gjen kokrrën me të parën herë e merr kokrrën dhe fillojnë me fshehur të parët, nëse jo, atëherë fsheh ai që ka kokrrën në grusht të pa zbuluar nga pala kundërshtare.
Loja fillon duke fshehur njëri nga lojtarët e zgjedhur. Lojtari i zgjedhur i palës kundërshtare mbanë llambën në dorën e majtë, dorën e djathtë e qet para fytyre, mos ti pengoi drita e llambës dhe më shokët e vet e përcjellë lojtarin kundërshtarë duke fsheh kokrrën nën kapuça. Fillimi i fshehjes si zakonisht bëhet nga ana e majtë në të djathtën, së pari nën pesë kapuçat e anës së kundërshtarit, e pastaj pesë në anën e vet. Fshehja bëhet vetëm me një kalim duke futë dorën e djathtë me kokërr nën kapuç, ndërsa dorën e majtë mbi kapuç. Kur përshkon të gjithë kapuçat, lojtari i mirë që ka fsheh kokrrën i këqyrë ne sy lojtarët kundërshtarë dhe nuk i lëvizë syri fare, çak me shikimin e syve mund të mashtroi kundërshtarin se ku e ka fshehur kokrrën.
Rregulla e kërkimit dhe gjetjes së kokrrës është kjo: nëse lojtari kundërshtar e dinë me siguri ku gjendet kokrra, luan me lojtarët e palës që kam fshehur, duke i bezdisur me fjalë e duke e bërë dert me palën e vet se: ja këtu është kokrra, jo nuk është aty, po këtu dhe bëjnë shaka për të demoralizuar palën që ka fsheh kokrrën, duke e zgjatur kohen. Më në fund kur e din qind për qind që ku është kokrra, i mëshon kapuçit me dorë në mënyrë të rrëmujshme, e gjuan kapuçin në plafon dhe bërtet hajde teste, hajde. Testeja është kur kokrra gjendet me të parën herë dhe numëron dhjetë pikë.
E kundërta po që se nuk janë të sigurt, lojtari kryesor, që kërkon kokrrën, fillon të bisedoi me bashkë lojtarët e vet duke i thënë njëri tjetri, jo këtu e kamë parë dorën duke e dredhë, tjetri, jo këtu e kam prë gishtin duke hapur, tjetri thotë, vallah aty i kanë mbete s yt e më duket në atë kapuç gjendet kokrra e kështu me radhë. Më në fund fillojnë të ngrinin kapuça një nga një. Nëse kokrra gjendet në kapuçin e parë, pala që kërkon merr dhjetë pik, nëse gjendet kokrra në kapuçin e dytë, po e njëjta palë merr nëntë pikë,nëse e gjënë në kapuçin e tretë, merr tetë pikë, nëse e gjënë në kapuçin e katërt merr shtatë pikë, nëse e gjënë në kapuçin e pestë merr gjashtë pikë, nëse e merr në kapuçin e gjashtë merr pesë pikë dhe nëse e gjënë në kapuçin e shtatë merr tre pikë. Tani mbesin vetëm tre kapuça. Në këta tre kapuça është ky rregull: nëse kokrra gjendet në kapuçin e parë, kokrra i apët palës që ka fshehur, nëse e gjënë në kapuçin e dytë pala që nuk ka fshehur merr kokrrën për të fshehur, e nëse kokrra gjendet në kapuçin e tretë dhe të fundit, kokrra i apët përsëri asaj pale që ka fshehë kokrrën paraprakisht dhe numërohen dhjetë pikë për palën që ka fshehë.
Kjo është teknika dhe rregulli gjatë lojës deri në njëqind pik. Ajo palë që grumbullon njëqind pik zgjohet në këmbë, dhe bashkë me simpatizantët e vetë renditën duke ua shtri njëri tjetrit duar mbi krah duke u lidhë dhe fillonin të këndonin këngë shpotitëse, fyese me përmbajtje vulgare, por pa kurrfarë hidhërimi. Ajo palë që humbë atë natë, natën tjetër ose e gjënë ndonjë lojtar më të mirë, apo organizohen edhe më mirë për të fituar. Në këtë rast mezi pritet mbrëmja tjetër për tu hakmarrë me fitore. Ka ndodhë që të huazohet lojtari i mirë në fshatin tjetër edhe në dhjetëra fshatra vetëm për të fituar. Një ndër këta lojtar të kërkuar ka qenë edhe babai im, e unë lidhje nuk kam pasur me fshehë, vetëm kam kënduar e asgjë tjetër, se më fshehjen e parë kokrrën ma merreshin përmes syve, sepse më shkonin atje ku e fshehsha kokrrën e jo në ndonjë kapuç pa kokërr. Fshati Shushicë ka qenë tetë kilometra në lindje të Istogut, ndërsa Fshati Vrellë njëmbëdhjetë kilometra në perëndim të Istogut, nga Vrella dhe Studenica merrnin babin tim për të lozur.
Atmosfera u bënte jashtë zakonisht argëtuese dhe dinamike. Tensionohej dhoma, por jo nga këngët fyese, por kur ndonjëri nga simpatizant e kundërshtarit bënte hile duke i treguar se ku e ka parë kokrrën, sidomos ata simpatizant që u shtrifshin dhe shikoni n në cilin kapuç lëshohej kokrra nga lojtari që fshihte. Andaj të gjithë simpatizant duhej të rrinë ulur apo mbështetur në jastëk për murin e odës. Para se të fillon loja e kapuçave, bëhet marrëveshja për rregullat që ishin rigoroze.
Këngë:
A u kam thënë ne ma parë e, a u kamë thënë ne më parë, luani mirë ore marre, luani mirë ore marre!
U kem thënë lojën me lue, u kem thënë lojën me lue, të lumtë ne kuku për jue, të lumtë ne kuku për jue!
Kush e nisi lojën ma i pari e kush e nisi lojën ma i pari, o aj në midis e si zagari, aj në midis e si zagari!
Qysh janë shtrie rena rena, qysh janë shtri e rena rena, sikur derrat nëpër lena, sikur derrat nëpër lena!
O qaj filani gjuajti sorrën o qaj filani gjuajti sorrën, o mirë ja bëni ja piftë pordhën o mirë ja bëni ja piftë pordhen!
Qaj filani gjuajti hutin, qaj filani gjuajti hutin, mirë ja bënë ja hangët m..., mirë ja bëni ja hangët m...!
Kur i humburi fiton lojën e dytë fillon me kënduar këtë këngë:
O! Çelja derën o Tafë Kabashit o, Çelja derën o Tafë Kabashit, o priti burrat o pas qeteshit, o priti burrat pas qeteshit.
Nëse përsëri humbin, pala e fituar këndon:
A e dini çfarë ju thamë pare, a e dini çfarë ju thamë pare, mos me luajt ore marre, mos me luajt ore marre.
O burra m bëni hallall! Se odën e kapuçave ua kam hapë, e ju vazhdoni se obligimin tim e përfundova aq sa kam pasur “kyvet”. Tymermeq (ti mirë mbetsh) i zoti konakut! E Zoti ju dhashtë bereqet.

[Kreksi]

Shotë Galica ngujue në shpi,
Ka vu pushkën n'janin sy
Fort lufton me asqeri.

Mos, bre nanë, çka je kah flet?
Kush s'ka rrnu, tha, treqind vjet.
Fort po ban Shota gajret,
Sa herë qet, ka nji po e vret.

Pse more po ia vjedh mundin Dervish Gogjulit ?

Nejse, s'ka dert..;une kam deshire qe edhe tjeret te njihen me prozen popullore te drenices pasi qe ne i dijmi permendsh keto tregime te moçme te botuara nga Anton Qetta ne "Proza popullore e Drenices"

AVANTURAT E ZHAK MARKUT NE BOTEN TJETER


Na ishte njëhere një hallë edhe i kishte pasur tre djem e një vajzë.
Vajzen e kishte martuar përê një pasanikë bukur largë dhe kishte kohë qe s'kishte lajmë fare nga ajo. E dergon djalin e madh që të marri vesh se si është vajza. Kur mbrrin atje, e shef motren që ishte shëndosh e mirë. Të nesërmen heret dhëndrri i thot mikut.
- Eja me mua se dua të ju tregoj pasunin, arat e mija malet livadhet, kopshtet...
- Ani pra po dalim - i thot djali.
Kur mbrrijn në kopshtë, dhëndrri nalet buz pusit dhe e kput një lule dhe më të i ra djalit ku mënjëhere ky u shendrrua në guri!
E ëma ishte merzitur fotrtë në shtëpi se djali s'ju kthy.

U que edhe djali i dyt e shkoj të shofi se ç'ka u bë qe s'ju kthye vllau?
Kur arriti edhe aj e gjeti motren po ajo ka mendue se u kthye ne shtepi, ashtu i thot edhe dhëndrri.
Une e kam percjellur pertej kodres më s'di gjë përë të
Te nesermen heret djali po don të kthehet në shtëpi ed pershendetet më motren dhe shkon nën percjelljen e dhëndrrit.
Dhëndrri i thot.
- Para se të ktheheni në shtëpi dua tju njohtoj më pasurin time.

E mori dhe e shetiti djaloshin end e kënd arave dhe livadheve e pastaj u ndal te pusi qe të pijn uj...
- Qeky në guri po ngjan si me kan vllau imi...
- E kam marue per mos me u merzitur motra juaj, sa here të marri malli për vllëzër....
Dhendrri e kputi një lule dhe e preku djaloshin i cili mënjëhere edhe ky u shendrrua në guri...
Ne shpi kishte mbetur tani duke pritur vetëm Zhak Marku, vëllau më i vogël dhe e ëma e tijë.

- Lum Zhaku, a po shkon me marrvesh se çka u bë qe su kthyn vllaznit e tu a po shkoj une?
- Jo nënë, po shkoj une, rri ti ketu në shpi se i gjall pa u kthye me gjith vllazen se la...

Niset e shkon Zhak Marku drejt e te shpia e dhëndrrit. Troket në der dhe qe po idel e motra dhe e mori e perqafoi vllaun dhe u gëzua pa mas.
- Po ku jan vllaznit oj moter, pse sjan kthye ne shtepi, ç'ka lypin ketu me jav tuj nejt te ti?
- Qysh ashtu? A s'jan kthy ende në shtepi, a?
Doli dhëndrri e po e percjell qe të hyjn mbrenda. Aj i tha Zhak Markut se vllaznit e tij i ka percjell qe sa ditë...
Zhak Marku u pershendet më motren dhe u nis që të kthehet në shtëpi, por dhëndrri ia priti;
- Kam deshir që t'ju tregoj se q'far pasunije kam, eja me mua...
Zhaku si kundershtoj dhe po ishkon dhëndrrit mbrapa.
Kur arriten tek pusi, dhëndrri i tha se do të pijmi uj se jemi kallun eti.
Kur i shkuan Zhak Markut syt tek dy guret qe perngjanin ne vllazen të tij i tha:
- Po keta dy njerz te gurum, po ngjajn shum ne vllëzërit e mij, a po mos jam ëndërr?
Dhendrri u mundua ti tregoja se nga merzia e motres, andej e kendej i ka marue prej guri...por Zhaku e mori vesh menjëhere ende pa e kput lulen dhëndrri dhe e shtye në pus dhëndrrin.
Nga fundi i pusit dhëndrri nisi e po lshon klithma e ulurim...
- Të lutëm nxirrum prej ktij pusi Zhak, ke ç'ka duash.
- Dua qe t'mi ngjallsh vllëzrit perndryshe ke vdekur ne ket pus.
- Ani pra, merri dy lule dhe preki vllaznit më të.
Mori Zhak Marku dy lule. Posa preku me njërën lule vllaun e madh, atij i erdhi jeta dhe filloj te dali nga gur, ashtu e preki edhe tjetrin e te dy vllëzërit u kthyen perseri në jeten e mëparshme kurse dhëndrrit ia leshoj ni guri dhe e la në pus.
Zhak Marku e mori motren dhe dy vllëzrit e i solli në shtëpi ku e perqafi nëna më lotë në sy nga gëzimi.
- Prej soti une më s'du te jetoj në shtepi. Dua të shetis boten.
Të gjithë u pajtuan më fjalët e Zhakut.

Te nesermen Zhak Marku doli nga shtëpija dhe po hec duke kaluar vende të panjohura qe kurr s'kishte ndegjuar për to.

pershtati kreksi

Neser; Aventurat e Zhak Markut
Fluturon mbi krahet e shqiponjes ne boten tjeter.

[salihaj]

Ishte një çikë në orë e vonaëdhe nuk e kam sqarua mirë përfundimin e tre kapuçave të fundit, por edhe në klikimin e postimit u ndërpre rryma dhe shkoi materia pa u kontrolluar.
Kur ngelin tre kapuçat e fundit, pala që është duke e kërkuar kokrrën duhet pasur kujdes shumë. Kur ngritët kapuçi i parë nga këta tre dhe gjënë kokrrën, pala që kërkon kokrrën fiton tri pikë. kapuçi dytë është më i rrezikshmi për ata që kërkojnë kokrrën, sepse nëse në kapuçin e dytë e gjejnë kokrrën atëherë i ja sjellin dhjetë pikë palës që ka fsheh. Kjo kokërr e gjetur në këtë kapuç thuhet “DIMJAN!” edhe pala që e ka fshehur bërtet më sa ka zë Diiimjaaanë, “dini me luajt ndryshe!” Kështu luhet! Duke u shpotitur! Të lumtë ne. Sepse pala kundërshtare po ja dhuron një dhjetëshe pa mund palës që ka fshehur. Normalisht nëse në kapuçin e dytë nuk gjendet kokrra atëherë ngelin të dy palët pa pikë. Nëse kokrra gjendet në kapuçin e fundit, pala që kërkon kokrrën merr një pikë dhe mundësin për të fshehur.
Nëse pak lexoni me vëmendje, pas këtij shkrimi lirisht dhe me siguri, mund të luani rehat dhe pa probleme. Sa u përket lojërave tjera nuk i njoh mirë, përveç cicmicit, apo dikush i thotë “digerrgjik”, nuk jam i sigurt. Është lojë në mes dy vetëve gati si në shah, vetëm këtu cicmici vizatohet nga personat qe lozin. Dy kundërshtarët marrin nga nëntë kokrra, njeri merr nëntë kokrra të misrit e tjetri nëntë të fasules dhe i qesin nëpër pika të figurës se vizatuar me tre katërkëndësha, njeri në brenda tjetrit, kapën me katër vija në katër anët e meseve të katërkëndësheve, duke formuar kryqe dhe kënde, ku vendosën kokrrat e njërit dhe të tjetrit. Qëllimi kryesorë është që kundërshtari mos të lejoj të rendisë tri kokrra radhazi, sepse çdo radhitje tri kokrra, merr kundërshtarit nga një kokërr në sipërfaqen e cicmicit. Kur kundërshtari ngelë vetëm me dy kokrra humb lojën. Nëse dikujt i intereson unë duhet vizatuar dhe përshkruar ne detaje. Argëtimi i kësaj loje është përafërsisht me lojën e shahut dhe nuk ka as për së afërmi dinamikë të kapuçave, se ajo lojë është kolektive dhe shumë dinamike.

[salihaj]

Nejse, s’ka dert...; unë kam dëshirë që edhe të tjerët të njihen me prozë popullore te Drenicës, pasi që ne e dimi për mendsh këto tregime te moçme të botuara nga Anton Çeta ne “Proza popullore e Drenicës”.
Kreksi përshëndetje uroi, se sikur mos të kishte mendime të kundërta, Bota kishte qenë një hiq. Por, kompleksiciteti dhe koloriti i këtij universi, Botën e bënë ashtu siç është të pa përthekuar për mendjen e njeriut duke pasur hapësirë të pa imagjinuar për demonstrimin e çdo gjëje, po në këtë rast edhe të mendimet e Juaja dhe të miat.
Hyrjen që e keni shkruar Ju, unë e kisha shkruar në këtë stil: “sa bukur dhe sa madhështore është kur e freskohet shpirtin e Dërvish Goxhulit. sepse nëse ne nuk e kishim vazhduar me tregimin e tregimeve të njerëzve të mençur dhe të dijshëm, është barazi me varrosjen e veprave të tyre madhështore dhe burgosjen e shpirtit të tyre. Sa i përket që “ne i dimë tregimet përmendësh”. Sikur të kishim bërë një testim në popullin tonë, e sidomos në rini, nga dy milion banorë, të garantoi se as një përçin, nuk dinë as që kanë dëgjuar për këto tregime. Unë në atë kohë kamë mësuar: “se oda ka qenë shkolla e shqiptarit në Kosovë, edhe në Shqipërinë veriore. Ndërsa amaneti i të parëve dhe të mençurive ka qenë që në odë të pranohen edhe fëmija për të kuptuar filozofinë e odës, njëkohësisht që sa më shumë të përcjellën tregimet edukuese nga brezi në brez”. Andaj unë i takoi asaj gjenerate, që tregimet dhe librat jo vetëm të ua pastroi pluhurin, por pjesën më të madhe të jetës sime të ua kushtoi tyre duke mos i “lënë” rehat fare.
Sa i përket pjesës së dytë të nderuarit dhe respektuarit profesor dhe margaritar i popullit të Kosovës ANTON ÇETA , me përmendjen e emrit të tij, duhet rrëqethë dhe duhet luajt vendi, siç thoshin më parë burrat e odës. Çfarë keni më thënë, që unë jam prezantues dhe autor i këtyre tregimeve autoktone dhe origjinale që kanë rrjedhë nga gjiri i familjes sime, që i nderuar Anton i ka marrë nga unë, Mujë Loshi, Murat Loshi, Ajet Dërvishi e që i kam njohur dhe kam vepruar me ta etj. Edhe tregimet nuk janë vepër e Anton Çetës, por përmbledhja e tyre në trevat tona me titullin “Prozë popullore nga Drenica 1 dhe 2” është vepër kapitale, thesar i pa kompensuar i popullit ton e sidomos tregimet me konotacion pozitiv që reflektojnë energji pozitive në qenien njerëzor në frymën edukative për ruajtjen e species sonë shqiptare. Këto tregime dikur i ndjeri i ka shkruar nëpër revistat e atëhershme mujore: Jeta e Re, Përparimi edhe në shtypin ditor, apo javor. Edhe aty ka shkruar I ndjeri Anton Çeta që ne sot frymojmë me frymën e shpirtit të tij. Ndjesë pastë, e ne amanetin e tij dhe të mençurve të parëve ton nuk do e braktisim kurrë.

[salihaj]

Ishim duke pirë kafe të mëngjesit në ish hotelin e Istogut “Burimi” , me mikun tim, njëkohësisht kolegun im Sali Demën nga fshati Kërrninë, ka vdekur ndjesë pastë. Afër tavolinës ishte milici i ashtu quajtur Dragosie., por për shkak të fizionomisë së tij të vrazhdë, trup dhe mend të pa gdhendura e quajtshim “gërrdosie”, që në shqipen thuhet “i mbrapshtë, i pa gdhendur, batall kallëp”.
Salihi: “ a bre kolegë jam duke ndërtuar shtëpi, jam duke ja vu kulmin, këtu në Istog nuk po gjejë dru të drejtë, për të gdhendë për trarë të kulmit, se me trarë të shtrembët edhe kulmi nuk del kurrqysh”. Unë “e more Sali, Istogu është katund i madh dhe ka gjithçka, nuk i ke ra në vend të duhur se ndoshta gjënë at që e kërkon, nuk është Kërrninë me mal të Stenjevcit që ka trarë të drejtë si pisha”. Në kohën kur ne bisedonim ishte rasti i Shalakut, që tani nuk me bie ndërmend emri i tij, kur pylltarit serb ja këputë veshin me sëpatë. Ne pimë kafen dhe dolëm jashtë për ti hipë motorëve dhe me ikë në punë. Po sa arritëm të motorët e parkuar, ja behu “gërdosia”. Dikush i kishte treguar se fjala ka qenë për te e jo për trarë. Milici na drejtohet neve: “mirë dita!” Ne: “mirëdita “gërdosie Milici: “nuk e kam emrin gërdosie, po Dragosie”. Ne: “na falë shoku gërdosie”. Milici: jo, jo gërdosie, po Dragosi, me ua dhënë nga një kërbaç kokës e mësoni ju emrin tim”. Ne: na falë, gjithmonë kemi dëgjuar se ashtu të quajnë”. Polici: po ashtu me quanin shokët mi, juve atë nuk ju lejoj atë”. Milici: “si duket ju pare në tavolinë flisni për mua”. Unë: “jo bre shoku milic, ne bëfshim llaf për ndërtimin e shtëpisë së Salihit”. Milici: “jo, jo diç e përmendet edhe pyllin e Stenjevcit”. Unë: “ më falë shok milicë, po çfarë më hynë në punë mua pylli i Stenjevcit, por Salihi ka nevojë për trarë të drejta, për mua është problem që ky motori im (unë duke shikuar motorin) ka ndezje të vonshme e më plasi në bark!!!”. Milici: “mirë, mirë po shikoni çfarë po flisni dhe si po sjelli ju, se motorit vetëm pastroja fitilin e të ndezë me të parën!” Ne po sa hipëm në motor, milici po i bie pipit mu ndalë, se dikush i ka thënë se “salihaj” nuk e ka pasur për motor por për ty shoku milic, se po ta rrokë vonë kur të ngacmuan Salihi dhe salihaj”. Pas një kohe në një atmosferë një çikë më të afërt, milici na tregoi se kush i ka thënë të gjitha që i shkrova.

[Dorontina]

interesant tradita e drenices ...me pelqen
vetem nji keshill per qejfin tim.
nuk e du gjuhen letrare ne tradit por theksi si asht me mirê...
me duket gjuha letrare e humb krejt bukurin se qdo fjal e cubon tuj ja hjek e tuj ja shtu nji gerrrem vend e pa vend. me pengon shumê.

[alibaba]

Jo po, pe përzien gjuhë letrare e dialekt, se s'po merret vesh gja. Unë kisha thanë me ia fut në dialekt.