Oda ( sofra ) Drenicake

[prishtinase]

do shkruaj edhe pse ne odat drenicake femrat s'tregojn mesele ...



UNË S'E KAM MJELLË ARËN HALA
Ni i zllakuçanas i ngjet kijet me livrue ditën e dielle. Prifti kapërcen atypari edhe, n’vên se me i thanë ,,Puna e mar!’’, po i thotë:
- A s’po t’vjen marre si i ki ngjitë kijet t’diellen? A e di ti qi zoti, kur e ka jaratisë dynjanë për gjashtë ditë, t’shtatën ditë, t’diellen, ka pushue!?
- Paj, zoti e ka krye punën edhe ka mujtë me pushue, a unë, si p’i sheh ti, lum urata, s’e kam mjellë arën hala. - i tha i zllakuçanasi.



Kallamoqi s'ka sabër
Ni hoxhë, me nifarë tubimi, kish pas thanë se veç me sabër u bâhet ballë të tana punëve. Njani po i thotë:
- Veç ni punë, hoxhë efêni, nuk ka sabër.
- Cilla?
- Kallamoqi, kur t’bâhet m’u prashitë, s’ka sabër

[prishtinase]

Dhandrri dhe grueja e mêçme
Ish kanë ni djalë koxha mênjemadh edhe ish kanë martue.
Masi fjet natën e parë me grue, t’nesërmen u çue e shkoi me mjellë grunë n’arëedhe u tha te shpija:
- Bukën me ma pru djali!
Kur shkon te ara edhe ja nis me livrue. Po pret çka po bâjnë robt e shpisë - kush po ja çon bukën.
Kta te shpija s’dinë qysh me ja ba. A bâhet prâmë me u martuee e sod me ja çue bukën djali te ara. Mirëpo, ajo nusja ish kânë e meçme edhe u thotë robve t’shpisë:
- Binma bukën edhe ni drapën , se une kam me ja çue bukën.
Ja bien bukën e drapnin e niset nusja me shkue te ara. Kur mrrin tu i shoqi i tha:
- Puna e marë!
- Marë paç!
- Ku me ja nisë me korrë, o njeri?
- Qysh me korrë - i tha i shoqi - po une qe sa ja nisa me livrue…!
- Po si qaj djali yt, o njeri - i tha grueja - promë u martove e sod po don me ta pru djali bukën.
(Krilevë, Gollak)

[prishtinase]

T'JAP KUR T'NGUSHTOHESH
Zeq Rama i Brovinës e kish pas ni nip, Isufin. Ai ish kan pasanik i madh. Ni ditë teshet me tâ n'Gjakovë. I thotë:
- Qysh je dajo?
- Mirë, daja Zeqë.
- Shka i ke punët?
- Mirë daja Zeqë.
- Qyr, dajo, kur t'ngushtohesh najherë, se je shpi e madhe, drejtomu mue se kam pare unë.
- Faleminerës daja Zeqë, se s'kam nevojë.
Mas disa dite iu kishin pa duftë nja tridhet lira. Merr kalin e i shkon n'konak dajës. Hanë darkë e bajnë muhabet. I thotë Isufi:
- Daja Zeqë, kam nevojë për pak pare.
- A t'duhen nopak?
- Po, nja tridhet lira.
Mas disa kohe e pvet tuj nejtë aty n'odë:
- Isuf a ki nopak berre, more?
- Po, daja Zeqë, nja niqin e pesëdhet copa.
- Po dhi?
- Nja tetëdhetë.
- E lopë?
- Lopë nja katërdhetë.
- Po kual?
- Kual nja dymdhetë.
- Ooo, mashalla, paske gjâ mirë.
Rrinë, rrinë, dikur i thotë Isufi:
- Daja Zeqë, du m'u çue.
- Shko babë, - i tha Zeqa ni djali t'vet, - bjerja kalin.
Ja qet kalin. Ky çohet e p'e përcjell. Pare s'ka. Po menon Isufi: "Tek i ka paret n'xhep e m'i jep te dera". Kur dalin n'derë t'oborrit, i thotë:
- Qitu hypi kalit!
- Daja Zeqë,-thotâe Isufi-po paret?
- Çfarë paresh?
- Qi t'thashë me mi dhanë hua.
Une t'kam thanë: "T'jap kur t'ngushtohesh, hajde te unë". Ti s'koke n'gusht. Hajt ta pasha hajrin, mos bân hajgare.

[prishtinase]

TËRSHANË N'SOFËR PËR DARKË
Dy t'dragobillas shkojnë musafirë te ni i Malishevës.
Kur del i pari n'fun t'oborrit,i dyti po i thotë konakxhisë.
-Ky shoqi jem â kali i madh,s'din me folë,po ti mos ja vno roen.
-Si vjen i pari,del i dyti,e tash i pari po i thot konakxhisë:
-Mos ja vno fort roen k'ti shoqit tem se kurkun s'ka ma kali se ky.
Kur erdh darka,konakxhija ju qiti n'sofër ni shoshë tërshanë.
-Cka po donë me kta tërshanë?-veti njani pej musafirëve.
-Paj sa mujta me marrë vesh,ju të dytë kaki kual.
E na yshym ma t'mirë për kual se tërshanë,skemi,vec hajde byrum!

MYSAFIRI NALET N'TRI TURLI
Musafiri nalet n'tri turli..malsorqe,drenicakqe dhe kosovarce.
Malsorqe nalet kshtu:"Vallah bilah,edhe me pasë krahë,pej ktuhit s'un del sonte!
"Ja mshel derën,ja mshefë opangat edhe dy duert ja vnon n'gjyks edhe e rrxon n'shtrat e s'e le' me luejtë.
Drenicakqe:"Vallah,pas drejtë me t'kallxue,pak qi i ki senet e renet me nejtë,
qefin ma maron!"edhe se ngushton ma shumë,po e len me derë qelë.
Rrafshi i Kosovës e kanë adet masi t'përcjellin,t'qesin jashtë e t'thonë:
"udha e marë!" e shkon disa hapa larg tij,t'thonë:"Vyti me nejtë,bre,sonte".

[prishtinase]

DUHET ME BA MUHABET EDHE ME FUKARANË
Niset Ramadan Shabani me shkue n'ni pleqnim.Udhës takohet me ni njeri qi ish fukara prej takatit.Ramadani,si kej tu shkue me shokë,u ndal dhe ja nisi e po bân muhabet me at fukaranë.Shokët e tijë ecën shka ecën e dikur u nalën n'ni ven për me e pritë.Kur erdh Ramadani,po i thot njani:
-Ramadan aga,qysh po nalesh me gjithkan qi e takon udhës!?
-Duhet me bâ muhabet edhe me fukara.Për qi s'kanë mall.edhe ata janë t'nershëm e trima.Sa herë qi rri me naj fukara,e shoh se ai dahet shumë i knaqun prej meje.

[prishtinase]

[prishtinase]

S’TA LEN AS MRÊNË E LE MÂ N'HAMAR
Njani, tuj shkue udhës, e sheh njanin tuj livrue. Lavërtari e lâke laknor, bâjke trapa. Udhtari po i thot:
- Puna e marë!
- Marë paç!
- Keq paske punue.
Lavërtari i tha:
- N’hamar t’zotit!
Vallahi - i tha udhtari - s’ta le as mrênë e le mâ n’hamar.
(Likoshan, Drenicë.)

[prishtinase]

PËR FYTYRË--- KATËR LIRA
-N'kohë t'vjetra, gjaku për fytyrë ish kânë katër lira;gjaku i burrit dymdhet lira,e varra sakat gjashtë lira.
Shkon njâni te ni plak edhe e vet:
-Qysh bâhet kjo punë , qi varra i ka gjashtë lira e fytyra katër lira?
-Fytyra nuk lahet me pare,-ja kthei plaki.-Ai qi nuk don m'e hupë ftyrën e vet,për tâ âsht pishtoli.Ai qi nuk ka dert për fytyrë e do m'i marr paret,boll i ka katër lira.

[prishtinase]

TRE VJET TË KAM LAVDUE
E kish pas marrë ni plak ni grue për djalë t'vet.Reja i kish pa bâ hyzmet shumë plakut rrum tre vjet.Plaku tre vjet e kish pa livdue renë n'ka ish zatetë,kur kish pas shkue nëpër miq:"Ni re qi e kam marrë une,kush se ka n'ket rrethinë".
Mas tri vjete reja s'po i ban hyzmet e as s'po e ngon.Plaku ni ditë po i thotë:
-Hej moj bi,shum n'zor jam ra une tash.Tri vjet t'kum livdue e , tash tri vjet m'duhet me t'kesh për me jau mush menen hallkut qi s'asht qashtu aysh kam thanë.

[prishtinase]

fjal te urta


Ari në zjarr provohet, miku në rrezik kuptohet.

Armiku s'pritet me fjalë, por me plumb.

Armiku më i rrezikshëm është, ai që harrohet.

As buka nuk haet vetëm.

Atje ku luftojnë dy, fiton i treti.

Kur merr dërrasa të plasur, çahet e tëra.

Kur je veti i dytë, të ngoh dhe fryma e shokut.

Lulja e këputur nuk lëshon më.

Me mikun ha e pi, të dhënë e të marrë mos ki.

Mendja me mendjen, pjellin mëndje.

Me një ka nuk bëhen pendë.

Me nji tra nuk mban shtëpia.

Mëson nga armiku më shumë se nga miku.

Miku i mirë të nderon shtëpinë, miku i vjetër nuk hidhet poshtë.

Miku është mik deri sa nuk përzihet në hallet e shtëpisë.

Miku harrohet po të largohet.

Miku i mirë vjen nga porta.

Nuk bëhet stani me dhi të egra.

Njeriu ka nevojë më tepër për dashuri, se për lavdi.

Njeriu pa shokë, si muri pa tokë.

Miku i mikut tim, është edhe miku im.

Një krah s'mban kala.

Një zog që ndahet nga klloçka, e ha shqipja.

Pa djalë e pa gocë rrova, pa shok nuk rrova.

Për një shamatë, lypen dy veta.

Punën nuk e bën një gisht, po e bën grushti.

Qentë le të lehin, karvanet të shkojnë përpara.

Ruajmë nga miku, se nga armiku ruhem vetë.

S'bëhet lëmi me një kalli.

S'bëhet stani me lepura.

S'mblidhen lepujt në vath.

S'mbushet thesi me një kokërr.

Syri është më i mprehtë se kordha.