Psikologjia në shërbim të shëndetit

[salihaj]

Nësë hapim fjalorin dhe kërkojmë kuptimin e fjalës vullnet, do të hasim në nocionin sa vijon:

“Vullneti është aftësia qe në formë të lirë vendosim për ndonjë veprmtari”

Këtë nocion e pranojmë si të sakët. Ky vullnet me të cilin ne mburremi, si një e drejtë e jona, gjithnjë ikë para mosbesimit. Ky është rregull apsolut, qe nuk duron kurrfaar veçimi.

“Nuk do të besoni, unë jam i bindur se është një vërtetë e pamohuar”. Për tu bindur, shikoni rreth vetës suaj dhe kujdesuni të kuptoni ate çfarë shikoni. Atëherë do të vëreni se nuk jam duke ju rrëfyar ndonjë teori imagjinare por shprehu vetëm ate çfarë ekziston.

Paramendoni kur kishim me vendosë një dërrasë në tokë me dimensione siç janë gjatësia një metër dhe gjërësia njëzetëepesë centimetra. Është e kjartë se shumë lehtë kishit me lëvizë nëpër atë dërrasë nga një skaj në tëjetrin duke mos qitur këmbën jasht sajë. Të paramendojmë vendosjën e kësaj dërrase mbi kulmin e kishës apo një objekti tjetër gjithashtu mbi kulm. Kush kishte me qenë ai nga ju të bëjë edhe një hap në po të njejtën dërrasë pa u rrëxuar nga ajo? Jo, ju por rrallë kishte me qenë ai i cili vetëm dy hapa kishte me ecë nëpër dërrasën e tillë, menjëhere kishit filluar të dridhëni, edhe pran terë mundit dhe vullnetit t’uaj, me siguri kishit më u rrëxuar nga ajo dërrasë.

Pse atëhere nuk rrëxoheni kur dërrasa gjindet në tokë, e pse do të rrëxoheni kur po e njeta dërrasë gjindet në atë lartësi? Thjeshtë, në rastin e parë, juve ju duket se shumë lehtë mund të ecni nëpër dërrasë qe gjindët e shtrirë në tokë, së dyti në po në të njejtën dërrasë qe gjindet në lartësi paraprakisht ju në mënyrp psikikike jeni të bindur duke mos zënë besë se mund të ecni në dërrasën e përmendur.

Përqendroni vëmendjën në vijim: kot tentoni të ecni përpara në çoftë se paramendoni se nuk keni mundësi, se atëhere jeni në një pamundësi apsolute për të kryar atë veprim.

Nësë punëtoret qe punojnë në ndërtimtari dhe mbulojnë kulmet e shtëpisë, dhe mendojnë se një gjë e tillë është e mundshme, ajo i shtynë ata paraprakisht në aspekt psikik se janë të parapërgaditur dhe mund të kryejnë këtë punë.

Marramendja qe e kaplon njeriun gjatë parapërgaditjës psikike në kalim nëpër dërrasë të vendosur në lartësi dhe duke paramenduar se dërrasa do të rrëxohet, atëhere ajo bëhet realitet edhe përkundër vullnetit t’onë.
Të shikojmë një njeri qe vuan nga pagjumësia: në qoftë se nuk këmngul për të fjetë, do të flija duke u shtrirë në mënyrë të qetë në krevatin e vet. Përkundrazi nësë me këmbngulësi kujdeset për të fjetur, atëhere gjithnjë e më shumë bëhet më nervoz.

Me siguri keni vërejtë nësë dëshira e juaj është qe të kujtoheni për ndonjë emër te një përsoni qe mendoni se ia keni harruar emrin, aq ma më vështirësi do të ia qelloni emrit të përmendur. Në momentin ku paramendoni duke thënë:

“Do të më kujtohet”

në vend se:

“E kam harruar”.

Do të ju kujtohet emri pa vështirësi.

Ata qe vozitin biqikletën duhet kujtuar mësimin e tyre fillestar kur janë mësuar për të vozitë, janë friguar se do të rrëxohen duke u mbajtur në mënyrë të shtanguar për timon të biqikletës. Kur në rrugë ju ka paraqitur ndonjë pengesë, thjeshtë edhe një guralec, keni tentuar të ikni nga guraleci i tillë, nësë ka mbisunduar këmbngulëja qe të ikni sa më shumë nga guraleci, atëhere ju keni shkuar drejtë ne te dhe e keni shkelë.

“Sa më shumë qe të kujdesëni për të luftuar një gjë të tillë ai edhe më shumë do të qeshë me juve”

Si ka qenë gjendja psikike e çdo njerit nga ata në këto raste? Unë nuk do të rrëxohem, mirëpo unë ate nuk mund te pengoi; unë dua të më kujtohet emri i ati apo këti përsoni, mirëpo nuk ka mundësi, unë dot iku nga pengesa në rrugë, mirëpo nuk mundem, unë do të përmbahem nga të qeshurit, mirëpo nuk mundem.

Nga e cekura paraprakisht, qe prej të gjitha kundërshtimëve, mosbesimi fiton edhe përkundër vullnetit pa e veçuar asnjë problem.

Nësë vazhdojmë me shprehjën e ideve të njejta, do të bindemi se komandanti i ushtrisë qe sulmon në ballë të ushtrisë me siguri se do të ua shtoi vullnetin dhe guximin për sulm, përndryshe nëse vetëm komandon nga largësia sulmi është i kotë:

“Shpetoni ashtu si dini”

puna e hutisë dhe tërhekja në parregullësi. Pse është ashtu? Sepse në rastin e parë, ushtarët me vetbesim se kan për detyrë të ecin prpara, në rastin e dytë, paramendojnë se janë të mundur dhe duhet të shpetonin nga vdekja duke ikur.

Punargjia1 mirë ka dijtë se me çfarë mënyre mund të veproi, kur është në pyetje hakmarrëja ndaj tregtarit, me të cilin ka qenë në të njejtën varkë, nga ai ka blerë delen më të mirë dhe ka hudhë në detë. E ka dijtë se të gjitha delet do të shkojnë pas sajë. Kjo në të vërtetë ka ndodhë.

Dhe ne, njërëzit, pak a shumë jemi të ngjajshëm me kopenë e delëve, kur edhe përkundër dëshirës s’onë me paftësinë t’onë përkrahim shembujt e të tjerëve, duke e “pohuar” qe nuk kemi mudësi të bëjmë diq tjetër.

Kisha mujtë të ju përmendi edhe me mija shembuj tjerë, por kam frikë se numërimi i tyre i madh kishte me kaluar në monotoni. Në esencë, të gjitha janë këto fakte qe ju bëjnë me dije në forcën e madhe të mosbesimit, dmth., forca e mosbesimit të pavetëdijshëm në luftë kundër vullnetit (vetëdijës).

Egzistojnë alkoolistët qe dëshirojnë për të mos konsumuar alkoolin, mirëpo nuk kan suksesë për të ndërprerë konsumin e tij. Pyetni të tillët në mënyrë të sinqertë ata do të ju përgjigjen se kemi dëshirë qe të mos konsumojmë, qe konsumimi i alkoolit është i gërrditshëm, mirëpo janë të paaftë dhe të detyruar të pijnë kundër vullnetit të vet.

Ngjajshëm me këtë, disa kriminel bëjnë krime kundër vullnetit të vet. Me pyetjën se për çfarë e kanë bërë atë krim, ata thjeshtë përgjigjen:

“Nuk kam muajt të përmbahem, diç më ka tërhjekë, diç ka qenë më e fortë se unë”.
Edhe alkoolisti edhe kriminieli e flasin të vërtetën. Ata janë të detyruar sepse mosbesimi në vetën i shtyen kështu qe nuk kan mundësi të përmbahen.

Ne qe mburremi më vullnetin t’onë, ne të cilin besojmë në ate çfarë punojmë, punojmë lirisht, nuk jemi asgjë tjetër përveç kuklla në litar skajet e të cilit i mbanë në dorë mosbesimi. Ne pushojmë qe mos te jemi kuklla vetëm atëhere, kur të mësojmë të mbizotërojmë mosëbesimin t’onë.

___________________
1Përsonel nga romani “Gargantua dhe Pantagrue”, Fransoa Rabel (1490 – 15530 (vr. E përk.)

[salihaj]

Sipas asajë qe u tha deri me tani, mosbesimi mund të krahasohet me një vërshim qe bartë njeriun e pafat dhe të paaftë. Ai me moskujdesin e vet bie në te dhe nuk mund të shkulet nga ai rrezik edhe pran vullnetit të tij të fortë. Sa duket ky vërshim nuk lejon qe të përvetsohet. Nësë jeni të aftë, ju do ta përvetsoni, ndërsa forcën e tij do ta përdorni për mirëqenjën t’uaj dhe për punë të dobishme.

Nësë ky krahasim nuk ju duket i mjaftuar, do të krahasojmë mburrjën me kalin e egër pa kërrpesh dhe pa fre. Kalit të tillë askush nuk do ti hip, vetëm ate të cilin kali do ta bartë sipas vullnetit të vet. Mirëpo hipja e tillë në raste të shpeshta përfundon në ndonjë humnerë. Kalorsi së pari duhet të vejë frenin, atëhere roli do të ndryshoi. Kali nuk do të ecë sipas vullnetit të vet, mirëpo sipas vullnetit të kalorsit.

Para se të vazhdojmë me paraqitjet e mëtutejme, ka nevojë qe në mënyrë të saktë të definojmë dy kuptime qe do të përdorën në mënyrë të shpeshtë, qe në esencë qe nuk kuptohen. Ato janë: sugjestioni dhe autosugjestioni.

Çfarë është sugjestionin? Ai kishte mu definuar në këtë mënyrë:

“Akti nëpërmjet të cilit ia imponojmë një mendim vetëdijës së një përsoni”.

A thua qe në të vërtetë ai ekziston? Sugjestioni vetvetiu nuk ekziston. Mund të egzistoi vetëm më kusht qe të transformohet në autosugjestion të përsoni qe iu është destinuar.

Autosugjestioni kishte më u definuar në këtë mënyrë:

“Është akt, nëpërmjet të cilit e bindim vetvetën, respektivisht ia imponojmë vetvetës ndonjë mendim”. Ju mund të i sugjeroni dikujt diq, mirëpo në mënyrë të pavetëdijshëm përsoni përkatës nuk e pranon sugjestionin, nësë përsoni në fjalë nuk e pranon pa e shëndrruar në autosugjestion, ai nuk do të prodhon kurrfar veprimi.

Nganjëhere më ka ndodhë qe të tentoi për të sugjerusr diq përsonave qe kan kujdes të madh për çfarëdo andaj atëhere nuk kam pasë sukses. Arësyeja qendron në ate se qenja e tij e pavetdijshme ka luftuar qe të pranoi sugjestionin t’im kështu qe nuk është shëndrruar në autosugjestion.

[salihaj]

Përsëri dot kthehëm në vërejtëjen e mëparshme, ajo është qe mosbesimin t’onë mund të përvetsojmë dhe të udhëheqim me te siç mund të përvetsohet vërshimi apo kali i egër. Për këtë arësy na nevoitët:
- qe të dijmë se ajo është e mundur, mirëpo shpeshhere ajo nuk vërehet dhe
- duhet njohur metodën.

Metoda është mjaft e thjeshtë, ne qysh se nga lindje nga mosëdija për çdo ditë në mënyrë të pavetëdijshme e aplikojmë. Me keqardhje kjo bëhet kryesisht keq dhe pa sukses.

Në jetën e përditëshme sugjestioni në të shumtën e rastëve është i pavetëdijshëm. Për të arrijt deri të rezultatet e volitshme edhe për të u plotësuar dëshirat t’ona, ka nevojë qe sugjestioni i ynë të jetë i vetëdijshëm. Ky proces rrjedhë në këtë mënyrë: kryesisht së pari në mënyrë kuptimplote duhet përcaktuar objektin e autosugjestionit, e pastaj shumëhere duhet përsërit vetvetës, duke mos menduar kurrsesi në asgjë tjetër vetëm në:

“Kjo vjen ose kjo kalon; kjo di të jetë ose nuk do të jetë, etj”. Nësë pavetdija e jonë i pranon këto sugjestione dhe shëndrrohën në autosugjestion, atëhere vërejmë qe në mënyrë graduale po na realizohen dëshirat t’ona.
Nësë sugjestionin e kuptojmë në këtë mënyrë, atëhere nuk është asgjë tjetër përveç asaj qe unë e nënkuptoi nën hipnozë të cilën në mënyrë të thjesht e definoi:

“Ky është ndikimi i mosbesimit në qenjën psikike dhe fizike të njeriut”.

Nësë e bindeni vetvetën qe mund të bëni diq, nën paramendim qe kjo është e mundur, ate do ta beni pa marrë parasyesh peshën e asajë detyre. Përkundrazi, nësë me një mburrëje, se nuk keni mundësi të kryeni detyrën e dëshiruar, ju me siguri nuk do të ia arrini qellimit për të kryar detyrën e dëshiruar; për juve plisat e urthive ju bëhën bjeshkë nëpërmjet të cilëve nuk mund të kaloni.

Raste të tilla rendomt i hasim të neurotikët, qe nënkuptojnë se janë të paftë edhe për një tentim minimal, shpeshëhere nuk mund të ecin para asnjë hap, e qe gjatë tij qe mos të ndiejn lodhëje. Kur neurotikët tentojnë për tu liruar nga depresioni, gjithnjë e më shumë fundosën në te si fundosëja në zallin e gjallë.

Njof përsona qe paraprakisht profetojnë se do të kan kokëdhembje këtë e këtë ditë, nën këto e këto kushte. Në të vërtetë po atë ditë, nën po të njejtat kushte ata përjetojnë kokëdhembje. Përsonat e till vetveti ia kan kushtëzuar kokëdhembjen në po të njejtë mënyrë siç të tjerët shërojnë vetvetën me anë të autosugjestionit të vetëdijshëm.

Për dallim nga kjo mjafton nësë mendohet qe dhëmbja ashtu si shfaqet, ashtu vërehet edhe si po zhduket. Në mënyrë adekuate, nësë dikush mendon se vuan nga diçkafi menjëherë fillon të vuaj.

E dijë kur njeriu fillon të përhapë ide të reja, në raste të shumta bëhët qesharak në sytë e njrëzëve tjerë. Pa marrë parasyesh unë vërtetoi se:

“Nësë shumica e njerëzve janë të sëmuar psikikisht apo fizikisht ata janë të sëmuar për shkak të bindjës së gabuar autosugjestive. Politikajt qe nuk kan kurrfar lëndimi, vetëm jan të bindur se janë paralizuar pikërisht në ata ndodhin shërime shumë të çuditshme”.

Njerëzit janë me fat apo pa fat, ajo vare në çfarë mase janë të bindur se a jan me fat apo pa fat. Nga dy përson nën kushte të njejta apsolute, njeri mund të nëkuptohet se plotësisht është me fat e tjetri i pafat.

Nervoza, mumëllimi, frika e nga mosbesimi, kleptomania, disa forma të paralizave etj. Asgjë nuk janë tjetër përveç ndikimi i pavetdijës në trupin dhe shpirtin t’onë.


Siç mund të jetë qenja e jonë e pavetëdijshme burim e shumë sëmundjeve, gjithashtu mund të shkaktoi shërimin e mundimëve psikike dhe fizike. Ajo jo vetëm qe mundet të largoi dhembjen qe e ka shkatuar, por mund ti shëroi sëmundjet e verifikuara.

Vetmohuni në një dhomë, uluni në mënyrë komode, mbyllni sytë për të pengar shkapërderdhësin e mendjës dhe për një kohë mos mendoni në asgjë përveç:

“Kjo e kjo kalon, kjo e kjo vjen dhe ngjajshëm”

Nësë më të vërtetë diq i keni sugjeruar vetvetës, në atë rast qenja e juaj e pavetëdijshme e ka pranur këtë sugjerim, do të befasoheni kur e vërtetoni se ju është realizuar pikërisht ai mendim i sugjeruar. Duhet ditur se krejt ajo çfarë është objekt i sugjestionit gjendet në qenjën t’onë, mirëpo ne për këtë gjë nuk dijmë asgjë. Gjatë shfrytëzimit të autosugjestionit, vullneti duhet të jetë plotësisht i çkyqur. Ky rekomandim është më rëndësi të madhe, sepse nësë vullneti nuk është në pajtim më mosbesim, respektiviesht nësë paramendohet:

“Qe unë do të jam ai apo ai”

mosbesimi ka qenë:

“Ti ke dëshirë por ajo nuk ka me qenë”.
Jo vetëm se nuk do të arrihet efekti i duhur, por do të ngjajë e kundërta.

Kjo vërejtje është mjaft me rendësi dhe tregon për çfarë arësye, përkundër përkujdesjës së madhe për shërimin e sëmundjëve psikike, e përshkak arritjës së kontrollës. Ka nevojë të përvetsohet më anë të bindjës edhe për atë arësye metoda e ime në të shumtën e rasteve ka pasë sukses atje kur të tjerat nuk kan pasë suksese.

Nga rastët e shumta qe më së shumti i kam kushtuar kujdes gjatë punës s’ime njëzetëvjeçare, kam konkluduar sa vijon, qe në mënyrë të shkurtër i paraqes si rregulla:

1. Kur vullneti gjendet në grindje me mosbesim, gjithmon fiton mosbesimi, dhe ate pa kurrfar kompromisi.
2. Në mes grindjës së villnetit dhe mosbesimit, forca e mosbesimit është prporcionale me katërorin e vullnetit.
3. Kur vullneti është në pajtim me mosbesimin, atëhere ato nuk mledhën por shumëzohen.
4. Mosbesimi mund të drejtohet.

Termi “Katërori proporcional i vullnetit” dhe “ka mundësi” nuk duhet nënkuptuar në botkuptimin matematikor. Më këtë vetëm dua të ju tregoi në mënyrë të ilustruar mendimin t’im.

Sipas kësaj qe u tha këtu, duket se askush edhe asnjëhere nuk duhet të jetë i sëmuar. Kjo është e vërtetë. Autosyjgestioni mund të përvetësoi çdo sëmundje, gadi pa kurrfar veçimi, sidoçoftë qe mendimi i im është aq i guximshëm dhe aq me bindje. Unë nuk theme:

“ajo fitonë gjithmonë”.
Vetëm:

“Ajo mund të fitoi”.

Çfare nuk është e njejtë.

Për të krijuar mundësi qe autosugjestioni të aplikohet në mënyrë të vetëdijshme, duhet mësuar sesi duhet bërë. Kjo është e ngjajshme me mësim, lexim ose shkrim, respektivisht mësuarja e muzikës.

Autosugjestion është diç qe njeriu mbanë në vete nga dita e lindjës e deri në ditën e fundit të jetës. Ai mund të ju ndihmoi apo të ju dëshproi, varësisht nga ajo si dini ta shfrytëzoni. Mbi autosugjestionin mund të flitet ajo qe e ka thenë E z o p –i mbi gjuhën: “Ajo është sendi më i mirë, po në të njejtën kohë e dhe më i keq në botë”.

Tani do të ju tregoi çfarë duhet bërë qe njerëzit të ndiejn veprimin dobiprurës të autosugjestionit, nësë ai shfrytëzohet në mënyrë të vetdijshme.

Egzistojnë dy tipe të njerëzëve qe me vështrsi mund të i provokoish me autosugjestionin e vetëdijshëm:

- Psikikisht të prapambetur, qe nuk kan aftësi të kuptojnë se çfare ju flitni dhe
- ata qe nuk dëshirojnë të nënkuptojnë.

[salihaj]

Principi i kësaj metode mund të formulohet në disa fjalë:

- në një moment mund të mendohet vetëm në një send, dmth. Dy mendime mund të qendrojnë njera pran tjetrës, mirëpo nuk mund të qendrojnë njera mbi tjetrën,
- Çdo mendim, nësë shpirti i ynë vetëm më ate miret, ekziston e vërteta dhe tenton qe të shëndrrohet në realitet.

Andaj, nësë ju arrini qe një i sëmuar mendon se sëmundjet e tija ndërpritën, ato do të ndërpritën. Nësë keni sukses qe një kleptoman më nuk do të vjedhë, më të vërtet ai nuk do të vjedhë.

Pa marrë parasyesh një sëmundje të një përsoni nësë është në pyetje fizike apo psikike, patjetër duhet vepruar në të njejtën mënyrë dhe të flitën po të njejtat fjalë, me një niansë të vogël ndryshimesh, sipas rastit.

Thuani përsonit të caktuar:

“Uluni dhe mbyllëni sytë. Unë nuk do të tentio qe tu vejë në gjum, sepse është e panevojshme. Ju lutëm qe ti mbyllëni sytë vetëm e vetëm qe vemendjën e juaj mos t’ua tërhjekun gjerat qe u rrethojnë dhe qe u biejn në sy. Tani thuani në vetvetën, të gjitha fjalët qe do tua them juva ato do të ju depërtojnë në trurin e juaj, dhe në te do të futën, pa marrë parasyesh njohurinë e juaj të të pavetdijshme, andaj si ju ashtu e dhe organizmi i juaj do të i nënshtrohet fjalëve të mija të cilat i pranon ndërdija e juaj.

Sëpari ju tregoi qe për çdo ditë tri here në ditë, në mengjes, në drekë dhe në mbrëmje gjatë ushqimit të keni oreks, mirëpo paraprakisht duhet të thuani:

“ Do të ngrëni me knaqësi”

Ju me siguri do të ngrëni me plot vullnet, mirëpo nuk do të tejngopeni. Ju do të kujdesëni qe ushqimin të përtypëni ngadalë gjithashtu e dhe ngadal të përpini. Ushqimi do të tretët në mënyrë të rregullt e ju nuk do të hetoni kurrfar mundimi as kurrfar dhembje. Organizmi i juaj do të shfryutëzoi ushqimin në terësi.

Pasi qe tretëja të ju është e mirë, jashtqitjen do ta keni në rregull, për çdo mengjes pa pasë nevojë me marrë ndonjë ilaç apo mjete tjera për ndihmën e jashtëqitjes.

Pran kësaj, çdo natë, nga momenti kur keni dëshirë të flini, deri në momentin kur keni dëshirë të ngritëni, do të flini me një gjumë të thellë, të qetë, të rehatshëm, gjatë së cilit nuk keni me pasë kurrfar mundime, pas të cilit keni me qenë plotësisht të pushuar dhe me disponim të mrekulluar.

Nësë ndonjëher ju ka ndodhë qe keni qenë të shrregulluar, të lodhur, keni qenë të mërzitur, pa kurrfar motivi, në vend të kësaj ju keni me qenë të disponuar mirë. Nësë më të vërtetë keni pas arësye të vërtetë, prap nuk do të mërziteni.

Nësë keni qenë të padurueshëm apo të hidhruar, më tutje nuk do të jeni. Përkundrazi, gjithmon keni me qenë të durueshëm, në vend qe të frenoni vetvetën, ndërsa gjërat qe u janë kanë të mërzitshme, qe ju kan nervozuar, tani do të ju bëjnë juve plotësisht shpirtëgjerë.
Nësë nganjëhere ju ngarkojnë mendime të rënda dhe të pa këndshme, siç është frika, ndieshmeri e pasigurisë, mërzia dhe të ngjajshme, dëshiroi qe krejt këto të largohen pak-ngapak të largohen nga horizonti i juaj i arsimuar dhe qe të zhdukën në terësi, të shëndrrohet në një re të larguar me të cilën çdo gjë e padëshiruar të zhduket. Siç zhduket gjumi pas zgjuarjës, ashtu do të zhdukën të gjitha të padëshiruarat.

Shtoi se ju plotësisht jeni të shëndoshë, puna e zemrës s’uaj është normale, qarkullimi i gjakut i mirë dhe mushkrit ju funksionojnë në rregull. Organet për tretëje, mëlqia, ithëza, veshkat dhe qeska urinore gjithashtu funksionojnë në mënyrë të rregullt. Nësë për momentin keni problem të vogël me ndo një organ, ajo për çdo dit do të zhduket dalngadal, kështu qe ai organ do të filloi punën në rregull.

Në rastin e lëndimit, ai për çdo dit vetë do të shërohet dhe do të jetë i shëruar shumë shpejt. Dua të përmendi se nuk ka nevoj me dijt se cili organ i sëmuar duhet shëruar. Nën ndikimin e autosugjestionit:

“Për çdo ditë, në çdo pikëpamje jam mirë e më mirë”

Vetëdia e jonë ndikon në çdo organ pa marrë parasyesh.

Në çoftë se deri me tani nuk keni qenë të sigurtë në vetvete, pasiguri dal-ngadal do të zhduket dhe në vend të saj do të vij vetbesimi i bazuar në forcen organike qe gjindet të çdo njeni nga ne. Ky vetbesim është i nevojhshëm për çdo këndë. Me vetbesim mund të arrihet çdo gjë ( në kufijt e arësyseshëm). Ju do të përfitoni vetbesim, e ky vetbesim ju aftëson të bëni çfare doni me sukse dhe në mënyrë shumë të mirë (nënkuptohet qe ajo punë të ketë kuptim), e krejt ate çfare e keni për detyrë të kryeni me sukses.

Sa her doni të bëni diq qe ka kuptim e qe e keni për detyrë, gjithnjë paramendoni se do ta kryeni shumë lehtë. Nga vetëdija e juaj duhet të zhdukën fjalët: rëndë, epamudshme, nuk muaj, ajo është më e fortë se unë, unë nuk mundem ndryshe. Vendin e këtyre fjalëve duhet zavendësuar fjalët siç janë: ajo është fare e lehtë, unë mundem. Nësë kuptoni se diç është e lehtë, ajo për juve ashtu bëhët edhe pse për të tjerët u dukej e vështirë. Ju atë punë do ta kryeni shpejtë dhe pa vështirësi. Mirëpo ju nësë kisht me qenë të bindur se një punë e tillë është e vështirë dhe e pamundshme, ajo punë ashtu do të bëhëj e vështirësuar dhe nga një arësye e thjeshtë ashtu si ju e keni paramenduar”.

Me sugjestione të tilla të përgjithsuara, qe duken sado pak të gjata, për dikend fëmijnore, duhet shtuar ato sugjestione qe do të aplikohen në raste konkrete.

Të gjitha këto sugjestione duhet të flitën në mënyrë monotone dhe me gjysëm zëri ( duke theksuar gjatë kësj fjalë të rëndësishme), kështu qe ato të ndikojnë në përsonin e caktuar. Pasi qe nuk ndikon në gjendje të fjetur, duhet ndikuar ashtu qe gjatë sugjestivitetit të dobësohet vërejtëja dhe mos të shkoi mendja në gjëra tjera.

Në momentin kur përfundon me sugjestion, përsonit duhet ti drejtoheni me këto fjalë:

”Andaj, dëshiroi qe në çdo pikëpamje, si në ate fizike dhe psikike të keni shëndet të mirë, më të mirë se sa qe e keni pasë gjerë tani. Tani unë do të numroi deri në tre dhe kur të përmendin numrin tre, ju do ti hapni syet. Ashtu jeni të relaksuar, shiqimi i juaj nuk do të jetë i dobësuar, ju aspak nuk do të jeni të lodhur. Ndiheni të fortë, të pushuar dhe shumë të disponuar. Përveç kësaj, ndiheni mirë në çdo pikëpamje. Një, dy, tre”.

Në fjalën “tre” përsoni hapë syet me një buzëqeshëje dhe knaqësi të shprehur dhe me disponim të mirë.

[salihaj]

Çdo mengjes, kur zgjoheni nga gjumi dhe çdo mbrëmje, kur shtriheni në krevat për të fjetur, duhet t’i mbyllëni sytë pa e ua tërhjek asgjë vemendjen as ne fjalët qe do të flisni. Fjalët flitën në mënyrë gjysëmzëri, kështu qe me pasë mudësi për të i ndegjuar vet duhet përsëritur njëzetë here (duke i numëruar njëzet nej të sigjimit qe paraprakisht i keni lidhë, ose njëzet rruza të varguara në sigjim në formë të tespihve).

Fjalët qe duhet folur janë sa vijon:

“Për çdo ditë dhe në çdo pikëpamje jam mirë e më mirë”.

Fjalët “në çdo pikëpamje” kan kuptimin në përgjithësi, kështu qe nuk janë të nevojshme autosugjestionet në veçanti.

Ky autosugjestion flitet në mënyrë sa më të thjeshtë, pa kurrfar vështirësie, respektivisht duhet përsëritur në atë mënyrë sikur të i pëshpëritëni dikujt. Në këtë mënyrë arrihet qe kjo në mënyrë mekanike të depërtoi nëpërmjet shqisës për ndegjueshmeri deri të qenja e jonë e pavetëdijshme atëhere fillon veprimtaria e këtij autosugjestioni.

Këtë sugjestion jo vetëm se nukk pengon, por shëron edhe sëmundje të ndryshme, duhet përdorë gjatë terë jetës.
Në mes të gjithave, kur çdo here gjatë ditës ose natës ndihet ndonjë dhembje fizike apo psiskike, menjëher duhet bindur vetën qe kjo dhembje në mënyrë të vetëdijshme nuk do të rritët dhe patjetër dvetvetiu do të zhduket. Mëvetsohuni, mbyllëni sytë, përshkojeni shuplakën e dorës nëpër ballë, nësë sëmundëja ka karakter psikik, ndërsa nëpr vendin kur dhembë nësë ka karakter fizik, duke i përseritur sa më shpejt këto fjalë:

“Kjo kalon, kjo kalon...,

deri sa të ndërpritet. Duke ushtruar mud të arrihet qe dhembja fizike apo psikike të zhduket për 20 apo 25 sekonda. Nësë në këtë rast nuk arrihet suksesi i duhur prap duhet përseritur.

Duhet ditur qe aplikimi i autosugjestionit nuk e zavendëson shërimin me anë të ilaqeve, mirëpo ai është ndihmë e artë për të sëmuarit dhe mjekët.

Nësë është vështirë të kuptohet roli i ati qe sugjeron. Ai nuk urdhëron, ky është mik i cili hap pas hapi e shpien të sëmuarin drejtë rrugës së shërimit.
Pasi qe të gjitha sugjestionet janë në interes të pacientit të sëmuar, qenja e tij e pavetëdijshme i pranon dhe i shëndrron në autosugjestion. Kur të arrihet ky rezultat, atëhere fillon veprimtaria e shërimit.

[salihaj]

Kjo metodë jap mjaftë rezultate të mira edhe fare nuk është vështirë të verifikohet për çfarë arësye. Nësë veprohet sipas këshillave të mija, suksesi nuk do të tradhtoi, përveç te dy tipe të njeriut për të cilët është bërë fjalë dhe për fat mirë bëjnë pjesë në 3% të njerëzimit.

Nësë tentojmë të ndikojm në të sëmuarin menjëhere, e qe paraprakisht nuk ka qenë i njohtuar me këtë metodë, suksesi arrihet vetëm te përsoni mjaft i ndieshëm, e qe përsëri për fat të mirë edhe të tillët janë pakicë.

Më heret, kur kam menduar se sugjestioni arrinë efektin e vet vetëm në gjum, gjithmon jam përpjekë qe pëacientin të vejë në gjum. Kur e kam verifikuar qe nuk ka nevioj të përdoret kjo metodë, e kam ndërpre, kryesisht me motiv qe të largoi frikën nga pacienti qe gjithmon gjatë këtij veprimi e ka ndi kur i është thënë se duhet fjetur. Kjo frikë në mënyrë të dukshme ndikon në të sëmuarin edhe ai përkundër vullnetit të vet bënë rezistencë të madhe ndaj fjetjës. Përkundrazi, nësë i tregoni se nuk do ta veni në gjum, dhe qe kjo gjë nuk është e nevojshme, ju atëhere do të krioni besim të i sëmuari dhe ai do të ju ndegjon pa kurrfar frike.

Në të shumtën e rasteve ngjanë se i sëmuari flinë, ashtu i fjetur me zërin tënd monoton, dhe ngritët i çuditur se si e ka marrë gjumi.

Për tu aplikuar sugjestioni, respektivisht autosugjestioni në të shumtën e rastëve nuk është e detyruar të punohet sipas principit qe paraprakisht e kam cekur. Disa përsona pa kurrfar prgaditëje paraprake mud të i sugjerohet, e qe ata për këtë gjë nuk janë të vetdijshëm. Shembull, nësë mjeku (qe sipas profesionit të vet ka ndikim në pacient) i thot të sëmuarit qe për te asgjë nuk mund të bëjë dhe është i sëmuar nga sëmundja e pashëruar, të i tilli do të shkaktoi autosugjestion me pasoja jashtzakonisht të kqia dhe të papritura. Në të kundërtën nësë mjeku thot qe sëmundja është serioze, mirëpo shërimi do të filloi me një kujdes të rregullt për shërim, nganjëhere arrihen rezultate pozitive në mënyrë qe edhe vet mjeku bënë çudi.

Nësë e shqyrtoim këtë rast kur mjeku pas kontrollit të sëmuarit, e përshkruan reqetën dhe ia jap të sëmuarit pa kurrfar udhëzimi, ilaqet e përshkruara në këtë mënyrë kan pak shpresë se do të korrin sukses shërues, Përkundarzi, nësë ai i spjegon të sëmuarit të vet kështu qe këto ilaqe t’i merr nën kushte të posaqme qe duhet pasë efekt të caktuar, në të shumtën e rastëve do të kontribuohet në drejtim të rezultateve të pritura.

Në çoftë se në sallë ku mbani seancë në mes jush qendron ndonjë mjek apo ndonjë koleg farmaceut, mos të më nënkuptojnë si armik, unë jam miku më i mirë i tyre. Dëshira ime më e madhe është qe në programin e shkencave medicinale të inkorporohet mësimi teorik dhe praktik mbi sugjestionin, çfarë është në interes të pacientëve dhe mjekëve. Çdo here kur i sëmuari vjen në kontrollë, mjekut i duhet të ia përshkruaj një apo më shumë ilaçe, edhe atëhere kur ato fare nuk nevoitën. Kur i sëmuari përseri shkon në kontrollë, vjen për të ia përshkruar mjeku ilaçin qe do ta shëroi. Në raste të shpeshta, ai nuk dinë qe gjatë shërimin më kryesorëja është higjena, mënyra e ushqimit dhe jeta se si ai e çon. Të gjitha këtyre i sëmuari i kushton kujdes të vogël, ilaçi për te është më i rëndësishme.

Nësë mjeku këshillon të sëmuarin në një mënyrë të caktuar të ushqimit, pa përdorimin e ilaçeve, i sëmuari do të ndiej moskanqësi. Ai mendon se ardhëja e tij te mjeku është e parëndësishme, dhe do të ndihet i lënduar pse nuk e ka marrë ilaçin, atëhere do të kërko njekun tjetër. Nga kjo rrjedhë se mjeku patjetër duhet ë ia përshkruaj makar një ilaç. Nësë i përshkruan një ilaç qe vet nuk mund të blejë pa lejn e mjekut, atëhere mjeku do të ndikoi qe pacienti të fito vetbesim në ilaç se do ta shërohet.

[salihaj]

Për tu kuptuar rëndësia e sugjestionit, respektivisht autosugjestionit, mjafton me dijtë se qenja e jonë e pavetëdijshme kryesisht është koordinues i të gjitha funksioneve në trupin t’onë. Siç kam theksuar më parë, nësë ia arrijmë të bindet qenja e jonë e pavetëdijshme qe të veproi në ndonjë organ qe nuk ka fonksionuar në mënyrë normale do të vie menjëherë, apo në mënyrë graduale, deri të normalizimi i funksionalitetit.
Si mund të ndërpritët gjakderdhëja me sugjestion, të evitohet kabëzi, jashtqitja e shrregulluar, si të zhdukën paraqitjet e ndryshme të shrregulluara (fibromet lythat) të shërohen paralizat, plagët me prejardhëje tuberkuloze, plagët si pasojë e zgjerimit të venava etj, mund të kuptoim në një mënyrë shumë të thjeshtë dhe shumë të kjartë.
Do të përmendim një shembull të gjakderdhjës së dhëmbit të shkulur, qe e kam shikuar në kabinetin e dentistit G o t e a në T r u a. Gocë së cilës i kam ndihmuar të shërohet nga astma, nga e cila ka lënguar rreth tetë vite, një ditë më tha: “kam nevojë të shkuli një dhëmb”. E kam dijtë se është mjaft frikacake andaj e kam këshilluar qe ekziston mundësi se gjatë shkuljës së dhëmbit mos të ndiej dhembje. Ajo me plot knaqësi e ka pranuar këshillin t’im.
Në kohën e caktuar qe jemi marrë vesh bashk kemi shkuar te dentisti. Kam qendruar afër sajë dhe i kam folë këto fjalë:
“Ju asgjë nuk hetoni, ju asgjë nuk hetoni, ju asgjë nuk hetoni...”
Duke vazhduar këtë sugjestion, i kam dhënë shenjë dentistit. Me një shpejtësi të madhe dhëmbi është shkulë, ndërsa përsoni D... asgjë nuk ka hetuar. Siç ngjanë shpesh, ka filluar një gjakderdhëje e madhe. Në vend qe të përdoret ndonjë mjet kundër gjakderdhëjës, i thash dentisitit qe do të provoj me sugjestion. Atëhere e kam lutë gocën D... qe të më shikoi në sy dhe i sugjerova qe të i ndërpritët gjakderdhëje për dy minuta. Kemi pritë. Goca ka pështy edhe disa here pak gjak, pastaj kemi pa së në gropën e dhëmbit gjaku kishte koaguluar.
Si të spjegojmë këtë akt? Në mënyrë të thjeshtë, nën ndikimin e mendimëve të vetë pacientit:
“gjakderdhëja duhet të ndërpritët”.
Qenja e pavetdijshme ka ndikuar në venat e imta dhe kapilare qe në mënyrë natyrale janë rrudh, kjo dukuri kishte mu paraqit edhe gjatë përdorimit të ndonjë mjeti tjetër për ndërprejën e gjkderdhjës. Në këtë rast, uni i ynë, pavetëdija, nën ndikimin e sugjestionit të vetëdijshëm, ka ndalë gjakderdhëjen.
Ky shembull na mundëson të kuptoim se si mund të zhduket fibromi (puçrra). Nësë qenja e ynë e pavetëdijshme pranon qe fibromi të zhduket, enët e gjakut qe e ushqejnë fibromin ngushtohen, duke e ndërpre ushqimin e fibromit, fibromi thahet dhe zhdukët.

[Dorontina]

deri diku shum interesante , por menyra me e mir kishte me qenpe martesa e dy gjera, hupnoza dhe medicina te punojnê se bashku..........
salihaj keni sjell material te mirê ia vlen me lexu , une kam lexu shum nga keto qe ju i keni shkru, nganjiher nevoja te shtyn te lexosh kdso gjera...

[salihaj]

E respektuar zonjë! Nuk me besoni se unë jam me profesion puro Inxhinier i bujqësisë (agronom). Trysnitë politike në Kosovë, më detyruan qysh se në vitet e nëntëdhjeta të futëm në psikologji, në mënyrë që të ruaj shëndetin tim fizik dhe atë psikologjik. Nuk më kanë larguar nga puna as serbët në vitet e nëntëdhjeta e as shqiptarët në vitin e 2006 për mos profesionalizëm dhe mos aftësi fizike dhe psikike. Besoni 37 vite të përvojës sime, asnjë ditë nuk kamë marrë pushim nga mjeku. Ndërsa 63 vite, mjekun vetëm e vetëm e kam pasur mik. Kurrë nuk kam qenë pacient i mjekut. Motiv për largimin e parë nga puna ka qenë gjoja se ka falimentuar Fabrika. Ajo nuk ka qenë e vërtet, por atë vit kanë larguar nga puna të gjithë shqiptarët. Motivi i largimit të dytë ka qenë pikërisht korrupsioni. Sikur të qëndrofsha në stafin udhëheqës aty ku isha, katër persona kyç nuk kishin krijuar firma të veta private.
Paramendoni, të jesh shtëpiaku i trembëdhjetë anëtarëve të një familje, e të largojnë nga puna, si kishit me vepruar?
Kamë lexuar shumë, qe shumëkush ka gjet prehje duke iu bashkuar grupeve të ndryshme fetare. Unë atë e respektoi, por jam një person, kur një send nuk e materializoi vet, atëherë çdo gjë për mu është e kotë. Zgjodha psikologjinë. Radha e autorëve që i kam lexuar: Frojd, From, Jang, Xh. Marfi, Shelbah,Ekremen, Carnegie, Kue, Kastaneda, Gordon, Hubbard, Shri Shrimad A.C. Bhaktivedanta Swami Prabhupada, Pettijohn, Beqja dhe Sabri Krasniqi. Nga ky arsenal psikologësh kamë ekstraktua librin E Emile Coue “La maitris de soi-meme par L’autosuggestion consciente” (“si ta njohim vetveten”)
Çdo gjë e kamë lidhë në mënyrë organike siç janë: nga biologjia: fiziologjinë, anatominë dhe mikrobiologjin, sidomos kamë punuar në sistemin nervor të autorit Pettijohn, ( më mirë e njoh neuroni se vetveten). Nga psikologjia: hipnoza, sugjestioni dhe autosugjestioni. Në këtë rast sugjestioni e sidomos autosugjestioni sipas Emil Kue-së është hipnozë e përkryer që e pranon masa ma e madhe mediatike. Me këtë metodë kamë eliminuar katër probleme jo të vogla në organizmin tim, por edhe shumë ka ndikuar edukata e Kue-së në familjen time. Respektoi shumë Dianetikën e L. Ron Hubbard-it, mirëpo, atë që e cekët ju që hipnoza dhe medicina të punojnë bashkë. Dianetika në mënyrë kategorike e hedhë poshtë autosugjestioni. Mu kjo fare nuk me pëlqen. Mos me zgjatë, flas për Kosovën, ku ka mundësi të lidhën në mënyrë organike medicina dhe hipnoza, kur çdo gjë është bërë biznes, ndërsa populli vuan. Me kërkuar një psikolog në Kosovë është barazi si të kërkosh një zezak në hënë.
Kam shkrua një libër timin, tjerat i kam përkthyer nga gjuha serbokroate. Këtë që jam duke shkruar, siç është: NJERIU, EDUKATA DHE SEKSI NGA LINDJA DERI NË VDEKJE është një materie që po e imagjinoi se si njeriu të “notoi” në këtë botë me lehtësira sa më të mëdha dhe mund më të vogël. Respekt dhe Ju përshëndes Dorontina e nderuar.

[salihaj]

APLIKIMI I SUGJESTIONIT NË SHËRIMIN PSIKIK TË SËMUNDJEVE TË LINDURA OSE TË FITUAR PËR SHKAK TË MUNGESËS SË KARAKTERIT

Neuroza, ashtu shpejt, shërohet sot me anë të sugjestionit qe shumë gjatë aplikohet në mënyrën qe e kam theksuar më parë. Kam pasë rast më ndihmuar në shërimin e një numri të madh neurotikësh, të të cilët as një mënyrë tjetër shërues nuk kan pasë sukses. Njeri nga ta ka kalura rrafsh një muaj në një Ent special të Luksemburgut, mirëpo pa kurrfar rezultati. Duke shfrytëzuar metodën t’ime, është shëruar për gjashtë muaj. Atij sëmundja më kurr nuk iu ka përsëritur, sepse e kam mësuar qe vet të përdori autosugjestionin e vetdijshëm, dhe ai në mënyrë të përpikët e aplikon.

Nësë sugjestioni është i dobishëm për shërimin e sëmundjeve fizike dhe psikike, çfarë jan mundësit e saja të ndihmoi shoqërin kur fëmijtë qe gjindën në shtëpi përmirësuese duke i transformuar në qytetar të rregullt ?

Mos të thot askush qe kjo nuk është e mundur. Kjo është e mundur për çfare do të ju sjelli argumente.

Për të ju spjeguar se në çfarë mënyre vepron sugjestioni gjatë shërimit të mangësive në vetitë morale, do ti citoja dy raste qe janë mjaft karakteristike.

Paramendojmë se truri i ynë është dërrasë në të cilën jan të vendosura gozhdat qe paraqesin mendimet t’ona, shprehitë dhe instinktet nga të cilët varet aktiviteti i ynë. Nësë vërtetojm se të një përson egzistojnë disa shprehi negative, instinkt i keq, me një fjalë, një gozhdë e keqe, marrim një gozhdë tjetër qe është e drejtë dmth paraqet mendim të mirë, shprehi të mirë, instinkt të mirë e vendosim drejtpërdrejt në kokën e gozhdës së keqe dhe nga lartë e trusim me çekan. Thënë në mënyrë tjetër, e përdorim sugjestionin. Sa hynë gozhda e re aq do të del gozhda e vjetër. Në çdo trusje të re me qekan dmth me çdo sugjestion të ri, gozhda e re hyn, ndërsa ajo e vjetra del, kështu qe pas një kohe me trusje të vazhdueshme gozhda e vjetër do të del jasht, duke u ndërruar me të riun.

Esenca qendron aty qe të përsoni i padëshiruar, shprehia apo mendimi i tij ndërrohet me shprehi të re, qe e kemi sugjeruar.
Ja një shembull i ardhëshëm: quni M..., njëmbdhjetë vjeçar nga Trua, ka onanuar? Ditën edhe natën gja qe është pasojë e pubertetit. Përveç kësaj ka qenë kleptoman dhe gënjeshtar. Në kërkesën e nënës së tij e kam aplikuar sugjestionin. Pas sancës së parë, ditën më nuk ka onanuar, mirëpo natën e ka bërë ate. Pas disa muajsh çuni në terësi ka qenë shëruar. Po në të njejtën kohë shtytja për vjedhëje ju është zvogëluar, gjithashtu pas gjashtë muajsh fare nuk ka vjedhë.

Vllau i çunit të përmendur tetëmbdhjetëvjeçar, në mënyrë të theksuar e ka urrejtë njerin nga vëllëzërit e vet. Gjithmon kur është dehur kishte dëshirë qe të lëndoi me thikë vëllaun e vet. Ka pasë gjasa se një ditë ajo do të ngjante, mjëkohësisht ka pasë një ndjenje të fortë fajsie. Kam aplikuar te ai sugjestionin. Rezultati ka qen i shkëlqyar. Padurimi i tij ndaj vëllaut është zhduk dhe ata janë afruar. Një kohë të gjatë e kam përcjellë këtë rast. Rezultati ka qenë i qendrushëm.

Kur nëpërmjet sugjestionit fitohen rezultate të tilla, a thua qe nu kishte më qenë e dobishme, edhe e pamohuar qe kjo metodë të futët edhe në entët qe miren me adoleshentët e papërmirësuar? Në mënyrë apsolute jam i sigurtë qe sëpaku pesëdhjetë përqind të fëmijve të tillë kishin me u kthy në rrugë të drejtë kur te ta kishte mu përdorë rregullisht në mënyrë të drejtë sugjestioni.

Kishit mujat të më përgjigjeni, do të egzistoj rreziku për keqpërdorimin e sugjestionit. Kjo vërejtje nuk është e pranushme pasi qe sugjestioni i parapërgaditur kishte me qenë nën kontrollin e eprorve dhe përsonave profesional (mjekëve dhe edukatorve).

Kur kishte mu paramenduar qe sugjestioni do të shkakton rrezik (çfarë nuk ka pasë rast deri me tani), i bëjë vetës pyetje a ekziston diç më e bukur në botë qe na rrethon, ndërsa fare nuk përmbanë rrezik? A mund të thuhet me këtë edhe për rrymë elektrike, automobil, avion,? A thua se edhe ilaqet qe i përshkruan mjeku apo farmacisti, nësë i dozojnë në mënyrë të zhdrejtë mund të sjellin vdekshmerinë e menjëhershme?