Gazeta britanike “The Independent” ka botuar një reportazh në lidhje me marrëveshjen e mundshme mes Shqipërisë dhe Italisë për marrjen e rërës nga brigjet shqiptare dhe rregullimin e plazheve të Leçes. Sipas gazetës, tentativa e kryeministrit Sali Berisha për arritjen e kësaj marrëveshjeje ka rezultuar jo e suksesshme
Peter Popham
Merkure, 16 Korrik 2008 08:49:00
Gazeta britanike “The Independent” ka botuar një reportazh në lidhje me marrëveshjen e mundshme mes Shqipërisë dhe Italisë për marrjen e rërës nga brigjet shqiptare dhe rregullimin e plazheve të Leçes. Sipas gazetës, tentativa e kryeministrit Sali Berisha për arritjen e kësaj marrëveshjeje ka rezultuar jo e suksesshme, pasi ai nuk ka mundur dot të marrë mbështetjen nga Parlamenti Shqiptar. “The Independent” thekson se tashmë Kryeministri do të duhet të llogarisë edhe reagimet e ambientalistëve shqiptarë, të cilët nuk kanë qenë shumë aktivë në vitin 1990, në rastin kur me rërën shqiptare u rigjenerua plazhi i Korfuzit në Greqi.
Mauro della Valle, është një oficer në Ushtrinë Italiane, por pasioni i tij mbetet deti dhe plazhi. Të gjithë kohën e tij të lirë e kalon tek “Soleluna”, vendi ku ai dhe e shoqja Luçiana menaxhojnë një bar në San Cataldo, qytet bregdetar i Leçes, në Pulja, ku shërbejnë pije dhe ushqime të lehta dhe ku flasin shpesh me njerëzit më të rregullt që i frekuentojnë, dy rojet që kujdesen për pushuesit në det, të cilët trishtohen kur hedhin shikimin në anë të detit. Dhe ajo që ai shikon është me të vërtetë e trishtuar. Sepse plazhi i San Cataldos, ashtu si duzina plazhesh të tjerë në bregun italian, po merr fund. Po merr fund nga sezoni në sezon. Njëkohësisht edhe e ardhmja e ditëve të pushimit në këtë destinacion po merr fund. “Soleluna” është një vend prej zilesh të bardha të shndritshme dhe ku erërat ndërpriten nga domatet-çati të kuqe në skajin më verior të plazhit San Cataldo. Vizitorët paguajnë rreth 4 euro në ditë për të përdorur dushet dhe dollapët e tyre, si dhe çadrat e shezlongët. Por gjithnjë e më shumë “Soleluna” po kthehet në një vend ku nuk ka njerëz. Guido, shoferi im i taksisë, pasi bëmë rreth 12 kilometra rrugë dy kalimëshme nga Leçja deri në plazh, më tha që njëzet vjet më parë atje shtrihej rreth 15 metër rërë deri në ujin e detit. Kishte patur vend për thuajse 10 radhë çadrash e shezlongësh dhe rërë ku të luanin fëmijët, si dhe hapësira për volejbollin e plazhit. “Por sot plazhi mezi shkon edhe 5 metër i gjerë”,- thotë ai. “Njerëzit nuk po shkojnë më në San Cataldo. Nuk ka mbetur rërë atje. Ata shkojnë në vende të tjera, ku mund të gjendet rërë. Është një turp. San Cataldo ka qenë gjithnjë plazhi kryesor. Prindërit e mi më kanë treguar se kur ishin të rinj, i gjithë qyteti përdorte për të zbritur në San Cataldo tramvaj, por që sot kanë dalë jashtë funksionimit. Kur unë isha ende fëmijë, 20 vjet më parë, tramvaji nuk ekzistonte, por rruga që të çonte për në plazh ishte me trafik. Shikoje atë sot, është krejtësisht e zbrazët”. San Cataldo po shkatërrohet në mënyrë të pariparueshme. Për vite me radhë Këshilli i Qytetit të Leçes ka luftuar për të shpëtuar këtë resort të turizmit. Nëse hedh vështrimin tek bar “Soleluna” mund të shohësh gurë të mëdhenj që janë nxirë nga plazhi për shumë kohë me radhë. Këta gurë janë projektuar për të pakësuar në minimum efektin që kryen era mbi rërën që ka mbetur. Por qëllimi më i madh i këtyre “armëve” shtrihet në det, ku po merren ngarkesa të reja rëre nga tjetërkund në Adriatik, sepse plazhi kështu mund të rilindë. Quhet “Plazhi ushqyes” dhe është praktikuar në plazhe që po zhduken përreth botës, me shkallë të ndryshme suksesi. Bëhet fjalë për një përmirësim të Italisë, e cila do përdorë më shumë dhe më shpesh këtë projekt në vitet që do të vijnë nëse kërkon që t’i joshë ende milionat e turistëve, italianë dhe të huaj, që kalojnë pushimet e tyre në 3952 kilometrat e bregdetit që janë zënë nga plazhet, sepse 42,5 për qind e tyre po vuajnë erozionin. Në Pulja, shifra është 64,6 për qind dhe në të afërtin Molise, në veri, është 91 për qind. Por edhe niveli i detit parashikohet që të rritet nga 18 deri në 30 centimetra në shekullin e ardhshëm dhe kështu gjërat vetëm mund të përkeqësohen. Plazhi ushqyes funksionon në këtë mënyrë: gjendet një masë e caktuar rëre e të njëjtit tip dhe konsiston në faktin se dhjetëra milionë metër/kub rërë hidhen në anije të mëdha, të cilat transportohen në breg, gati për t’u hedhur në plazh. Ashtu si Mauro della Valle më shpjegoi mua, Leçe e ka zgjidhur problemin e vet- në teori- 7 vjet më parë. “Një ekspert hidrograf, i cili ishte përfshirë në këtë punë nga vetë qytetarët, veçoi një grumbull të madh rëre 6 milje në det nga Brindisi (40 kilometra në veri të Leçes) dhe 90 metër thellë në det”,- më tha. “Rëra ishte e të njëjtit tip si kjo e jona. Ideja ishte të përfitoje rreth 250 mijë metër kub/rërë, që është e njëjtë me 20 fusha futbolli. Bëhet fjalë vetëm për një fazë por sipas ekspertëve tanë, më thellë në det ekzistojnë 2 milioë metër/kub rërë. Që plazhi i San Cataldos të mbushet më rërë, do të duhet rreth 1 muaj. Projekti ishte gati në vitin 2001 dhe Këshilli Komunal premtoi një shumë prej 5,5 milionë eurosh, marrë nga Bashkimi Europian për të financuar këtë projekt. Plani ishte i kompletuar pasi ishte miratuar nga dy grupe njerëzish, si dhe qeverisja rajonale, e cila dha garancinë mjedisore. Kështu siç duhet të funksionojë puna, e cila do të nisë, ka vënë në lëvizje politikanët, të cilët kanë tundur kokat duke thënë një “Pro” të madhe. Rëra e miratuar për “transplantin” ishte 6 milje në det, por 6 milje larg Brindisit dhe jo Leçes. Dy qytetet kanë qenë rivale të njohura ndër shekuj: ashtu siç ndodh në të gjitha cepat e Italisë, çështja e familjarizimit dhe e racave të nëpërkëmbura të njerëzve që manifestohet nëpërmjet konceptit “Campanelismo”, që do të thotë “Zilja”, ku nënkuptohet një krenari shoviniste mbledhur në vetvete dhe mbi të gjithë stamposur për paragjykimet që ke rreth afërsisë me të tjerët. Leçe dhe Brindisi janë shumë afër, por edhe larg njëkohësisht: ndoshta Leçe është një qytet më elegant (me qendrën e tij historike) në bregdetin puljez, i zbukuruar me numrin e madh të kishave të stilit barok dhe atyre romane, ndërsa Brindisi është një bazë e mishit dhe e patateve nëpërmjet portit, ku rëndësia ka qëndruar gjithnjë tek pika kryesore për kalimin në Greqi. Politikisht, të dy qytetet janë edhe në anë të kundërta të këndvështrimit. Brindisi që i përket qendrës së majtë dhe Leçe që i përket qendrës së djathtë. Filli kthehet prapa në shekuj. Qendra e shkëlqyer e Leçes, ka si pjesë qendrore objekte me një nivel të lartë, një kolonë e hollë me statujën e Sant Oronzos, peshkop i shekullit të parë, i cili u shqye nga luanët në sytë e Perandorit Neron, një kullë që njëherë e mirë tregon përfundimin e rrugës “Apaia” në Brindisi, derisa ky emër nuk u përftua nga Leçe, shekuj më parë. Kështu, në kohën e kryebashkiakut të Brindisit, Michele Erricos, Leçe mësoi se ishte pika e fillimit të krimit “Rërë Brindisi”, i cili nuk do të kishte qenë një politikan italian nëse nuk do të kishte luajtur letrën: për të gjithë ka qenë vlerë. Qyteti po shkon në procedurat e sulmit. Ambientalistët vendorë kanë organizuar një zinxhir njerëzish, të cilët protestojnë përgjatë plazhit. Turistët janë lutur për të hedhur firma, ku të domosdoshme kanë qenë 10 mijë të tilla dhe çështja u prezantua në formën se si Leçe po vjedh rërën e Brindisit. Fansat e skuadrës vendore të futbollit kanë ndihmuar shumë gjatë ndeshjeve të tyre, me shkrimin “Larg duart nga rëra jonë”. Një gjyqtar i tretë, ndoshta i ndikuar nga vala e bërë e publicitetit, e pa Leçen si një çështje të ndërlikuar në luftë kundër skemës së krijuar më parë. Sezoni veror i vitit 2008 u hap me një të nxehtë të shkëlqyer, të thatë dhe të egër, si dhe temperatura që shkojnë deri në 34 gradë, një det të pastër dhe me shkumë, por në San Cataldo gjithnjë e më shumë një sasi e vogël rëre për t’u shijuar. Ajo që mbetet nga rëra e zezë, janë algat në krye dhe zhdukja e rërës në pjesën më të madhe. Mauro ka ndërtuar një dysheme mbi ujë, për t’u bërë të pranishme klientëve të tij hapësirën e detit pa kufij. Por në ditën e bukur të korrikut, kur gazeta “The Independent” vizitoi këtë plazh, u dukën vetëm gjurmët e njerëzve mbi rërë. Mauro della Valle, një person i dashur, e ruan gjaknxehtësinë, por Leçe duket gjithnjë edhe më e nxehur. Personi më i rëndësishëm i politikës është Adriana Poli Bortone, Senatore, ish-Kryebashkiake, tashmë Zv.kryebashkiake, gruaja që ka shtyrë më tej planin për shpëtimin e plazhit të qytetit. “Gjendemi përballë një sërë sfidash të gjata në rajonin e Puljas, të cilat rrezikojnë të prishin punën e gjatë të Këshillit të Leçes gjithë këto vite në studime të nivelit të lartë, në të mirë të zëvendësimit të rërës, studime që duhet të ishin mbikëqyrur nga Rajoni. Tani rreziku është se autoritetet e rajonit nuk janë në gjendje të prezantojnë planin e tyre të bregdetit brenda fundit të vitit dhe subvencioni prej 5,5 milionë eurosh lejuar për riparimin e bregdetit të Leçes, nuk do të vihet në zbatim”. Brindisi dhe politika e aleatëve të tyre në Këshillin Rajonal nuk kanë një buxhet si përgjigje të këtyre. Por La Bortone ka një tjetër kartë nën mëngë. Javën e kaluar, një nga korrespodentët e të përditshmes italiane “La Stampa”, shkruajti: “Brindisi nuk dëshiron të na japë rërën? Më vjen keq, por do ta marrim nga Shqipëria”. Zonja Bortone e gjeti dikë në Adriatik që dëshironte të hynte në lojë. Shqipëria kishte ndihmuar Korfuzin për të rregulluar plazhet e tij; tani kryeministri, Sali Berisha, me të cilin Zonja Bortone ka një marrëdhënie të shkëlqyer, po përgatitet të bëjë të njëjtën gjë edhe me Leçen. Por fatkeqësisht për Leçen, virusi demokratik ka mbërritur edhe në Tiranë. Zonja Bortone mund të ketë arritur një bashkëpunim me zotin Berisha, por duket qartë se ai nuk i ka shkuar dot deri në fund punës për të marrë këtë bashkëpunim edhe në Parlamentin e tij. Rezultati: shqetësimi mes deputetëve shqiptarë këtë fundjavë, me zëvendësliderin e socialistëve, Erion Braçe, i cili ka sulmuar z.Berisha duke thënë se bregdeti shqiptar nuk është pronë personale. Pas kësaj është fakti se, kur Shqipëria i dha ndihmë Korfuzit në 1990, ambientalizmi nuk ishte i njohur në Shqipëri; kurse sot është një fuqi për t’u llogaritur. Ndërsa tani, me heqjen e shpresës së fundit, duket se San Cataldos do t’i bëhen ritet përfundimtare.
Marrë nga “The Independent”
Titulli në origjinal: “Beteja e plazheve: Po zhduket bregdeti italian”
Bottom of Form
Somario
Por La Bortone ka një tjetër kartë nën mëngë. Javën e kaluar, një nga korrespodentët e të përditshmes italiane “La Stampa”, shkruajti: “Brindisi nuk dëshiron të na japë rërën? Më vjen keq, por do ta marrim nga Shqipëria”. Zonja Bortone e gjeti dikë në Adriatik që dëshironte të hynte në lojë. Shqipëria kishte ndihmuar Korfuzin për të rregulluar plazhet e tij; tani kryeministri, Sali Berisha, me të cilin Zonja Bortone ka një marrëdhënie të shkëlqyer, po përgatitet të bëjë të njëjtën gjë edhe me Leçen.
Por fatkeqësisht për Leçen, virusi demokratik ka mbërritur edhe në Tiranë. Zonja Bortone mund të ketë arritur një bashkëpunim me Zotin Berisha, por duket qartë se ai nuk i ka shkuar dot deri në fund punës për të marrë këtë bashkëpunim edhe në Parlamentin e tij. Rezultati: shqetësimi mes deputetëve shqiptare këtë fundjavë ku zëvendëslideri i socialistëve, Erion Braçe ka sulmuar z.Berisha duke thënë se bregdeti shqiptar nuk është pronë personale. Pas kësaj është fakti se, kur Shqipëria i dha ndihmë Korfuzit në 1990, ambientalizmi nuk ishte i njohur në Shqipëri; kurse sot është një fuqi për t’u llogaritur. Ndërsa tani, me heqjen e shpresës së fundit, duket se San Cataldos do t’i bëhen ritet përfundimtare.
Botuar ne Gazeten Shekulli
Përgjigju Duke Cituar
Postuar më parë nga Homza
Krijoni Kontakt