A duhet te bashkohet Kisha Katolike Shqiptare me Kishen Ortodokse Shqiptare?

[white-knight]

A ja vlen te bashkohen 2 kishat kryesore ne Shqiperi?Flasim per Shqiperine e jo per Boten.

Tema ka si koncept bashkimin ne aspektin shpirtetor e jo politik,Keshtu qe aspektin politik eshte mire mos preket fare.Te gjithe e dime qe ndarja katolicizem e ortodoksi u be per asrye politike dhe nuk ishte ndarje shpirterore.Te pakten ne Shqiperi mos kete koncept si ortodoks e katolik por vetem i krishtere

Ekumenizëm Që të gjithë të jenë një. Sikurse ti, o Atë, që je në mua dhe unë në ty. (Gjn 17, 21).8

Mu duk me vlere huazimi i nje artikulli

ORTODOKSIA DHE EKUMENIZMI



nga Don Albert Jakaj, Prishtinë

Zhvillimi i Ortodoksisë

Edhe pse Kisha Ortodokse ka shumë Kisha autoqefale (të pavarura), të cilat thirren ortodokse, por në të vërtetë bëhet fjalë për një Kishë ortodokse.
Secila Kishë ortodokse e pavarur e konsideron vetën si pjesë e Kishës së përbashkët. Këtë emër e ka fituar kjo Kishë e Lindjes gjatë debateve kristologjike, kur duke luftuar për fenë e vërtetë ka mbetur besnike drejt të lavdëruarit të Zotit. Kisha ortodokse thirret edhe e ‘lindjes’, ‘bizantine’, ndersa ndër popujt sllavë ‘pravoslavna’. Termi grek ‘orthodoxos’ ose ‘orthodoxia’, është e përbërë nga ‘orthos’ që do të thotë i drejtë dhe ‘doxa’ që do të thotë mendim, doktrinë, mësim: pra mësim i drejtë.
Sllavët e kanë përkthyer gabimisht ‘pravoslavan’, në vend të ‘pravovjeren’. Kjo shprehje ka mbetur deri në ditët tona në Kishën e lindjes ose orthodoxia, e ndarë nga Kisha romako-katolike në vitin 1054. Shkrimtarët e krishtërimit të hershëm për ortodoksë i kanë kuptuar besimtarët që e kanë besimin e drejtë, ndërsa herëtikët ata që e kanë pasur besimin e gabueshëm, sidomos pas Koncilit të Kalcedonit (451). Sipas mendimit të teologëve ortodoksë doktrina e krishterë përfundoi me Koncilin e II të Niceut në vitin 787, kur mbretëresha Teodora dhe Patriku Metodije kanë zhdukur herezinë e ikonoklazimit (ikonoklastët ishin herëtik, sepse ndalonin nderimin e figurave dhe truporëve të shenjtërve). Prandaj sipas Kishës ortodokse ‘ortodoxia’ (besimi i drejtë) është gjithë ajo që në 7. Koncilet e para është vendosur në lidhje me fenë dhe moralin e krishterë. Këtë kuptim e pranon edhe Kisha Romanokatolike duke pranuar mësime dhe vendime të Koncileve të përmedura si të përbashkëta (ekumenike).
Mendimitari dhe besimtari i njohur rus Vladimir Solovjev këtë gjë e shënon si triumfin e papatit’. Edhe papët përdorin këtë fjalë, kështu Gjoni VIII-të lavdëron apostujt sllav shën Çirilin dhe Metodin, duke thënë se mësimi i tyre ishte ortodoks, kuptohet në pajmtim me mësimin e fesë katolike. Shi kështu fjalën ‘ortodoks’ e kuptonin edhe nxënësit dhe pasardhësit e tyre.
Mirëpo shprehja ‘ortodokse’ përdoret edhe në pozitë me katolicizmin gjatë sundimit të Patrikut të Konstantinopojës Cerulari, i cili e ndau Kishën e Lindjes nga ajo e Perëndimit. Në kohën e tij filloi ndikimi i Bizantit mbi të krishterët e Rusisë dhe të Bullgarisë, si dhe zhdukja e çdo gjëje që ishtë latine. Cerulari i akuzoi ‘latinët’ me 22 herezi, gjë që jehoi edhe në Rusi. Kështu Georgi, metropolit i Rusisë, i cili erdhi në Rusi në vitin 1072 akuzon ‘latinët’ se pasi që gjatë koncilave të parë ishin ortodoks, ndërsa më vonë ranë në herezi të ndryshme, biles edhe të izraelitëve. Përveç të tjerash ai përmend edhe këto: se në ditë kremtojnë disa herë Meshën shenjte, se kanë shumë eltera në shumë kisha, se nuk nderojnë ikonat (figurat shenjte, se elterin e kanë në të njëjtin nivel të sipërfaqes së kishës e jo pak më lart… etj). Prandaj iu ndalojnë besimtarëve të vet pjesëmarrjen në Meshën Shenjte të latinëve si dhe kungimin. Metropoliti i Kijevës Nicefori )1104-1121) thotë se latinët kanë apostatuta (janë larguar nga Kisha) me pranimin e gjermanëve në Kishën Katolike. Në fund edhe mohon edhe vlerën e pagëzimit të Kishës Katolike, prandaj ndalojnë besimtarëve ortodoksë që të shoqërohen më ‘latinët’, biles as ti përshendesin ata.
Shenjti Sava (ose Saba), themeluesi i Kishës Ortodokse serbe, pranon Papën si mbikqyrës i së vërtetës, edhe mbretërit serbë, deri të Dushan Silini, kanë qenë në lidhje të ngushta me Papën dhe kurorat mbretërore i kanë marrë nga legatët e Papës. Kryetarët e Kishës ortodokse kanë urdhëruar se s’duhet pasur asnjë lloj kontakti me katolikët, të cilët i kanë quajtur latinë dhe kjo nuk ishte në frymën e Çirilit dhe Metodit, të cilët gjithënjë janë këshilluar me Papët dhe me leje të tyre kanë shpikur alfabetin çirilica dhe kanë përkthyer libra liturgjik dhe kishtare në gjuhën sllave. Ortodoksët rusë nuk kanë dalluar dogmën (të vërtetën e zbuluar nga Zoti) nga riti, dhe në këtë mënyrë i kanë shumëzuar gjoja ‘herëzitë’ e katolikëve.
Ortodoksët zhvilluan kundër latinëve polemika të ashpra, që prej shekullit XI-të deri në shekullin XIII-të, më vonë u përpunuan tekste për t’i përhapur ndër besimtarë të tyre dhe gjetiu në botë. Shkrimet kundër latinëve u përhapënh nga Konstantinopoja dhe nga manastirët ortodokse ne Malin shenjtë Athos dhe nëpër Ballkan. Gjatë shekullit XIV-të në Malin e shenjtë Athos u formua një rrymë e re teologjike me emrin: HIZIHAZAM. Hezihazistet zhvillonin një jetë tipike për krishterimin oriental me devocione të ndryshme kontemplative dhe mistike. Më i dalluari ndër ta ishte Gregor Palamas (1269-1359), pre te cilit edhe e mori emrin ‘palamizëm’. Pas shumë sinodeve të mbajtura, hizihazmi në vitin 1351 zyrtarisht është shpallur se është doktrinë e drejtë në Kishën Ortodokse, ndërsa kundërshtarët e tyre ishin simpatizues të Romës dhe të katolicizmit. Fitorja e ‘palamizmit’ ishte edhe fitore ndaj katolikëve dhe ndaj simpatizuesve të tyre.
Kur Mali i shenjtë Athos kërcenohet nga turqit, rregulltarët ortodoksë fshihen ne Parori, ku edhe lindi mendimi për korrigjimin e librave kishtar si dhe përkthimi i tyre, gjoja janë në kundërshtim me dogmat e tyre. Çdo gjë që nuk ishte sipas pëlqimit të hezihazmit është larguar nga libri. Për përmirësimin e librave kishtare u përdor gjuha ruse e plotësuar edhe me gjuhë tjera sllave, me shumë neologjizma dhe fjalë të reja. Mungesa e përkthimeve ishte metoda e të përkthyerit fjalë për fjalë e jo sipas kuptimit të fjalëve.
Në vitin 1438-1439 u mbajt Koncili i përgjithshëm në Firence. Në këtë Koncil është rivendosur përsëri bashkimi i Kishës Ortodokse me atë Katolike. Kisha Ortodokse Ruse ishte e pranishme në krye me metropolitin Izidorin nga Kieva, por më vonë u deklarua si një hap i gabueshëm i Bizantit dhe dështim i ortodoksisë. Pas rënies së Konstantinopojës (Stambolli i sotëm) në duart e turqve me 1543, në Rusi dominonte mendimi se ky ishte dënim prej Hyjit, për shkak të bashkimit të Kishës Ortodokse me Kishën Katolike. Mirëpo kur ortodoksët bizantin kur panë rrezikun që iu kanoste Konstantinopojës nga turqit, iu bashkuan Romës, duke shpresuar në ndihma financiare e jo për bashkim fetar dhe ekumenik. Pas rënies së Stambollit në duar të turqve më afër kishin ‘sulltanin se Papën’, ndërsa Moska ka konsideruar vetën si Roma e tretë pas Romës së dytë (Konstantinopojës). Moska njëkohësisht konsideronte vetën porsi rojtare të ortodoksisë dhe përhapi idenë se jashta ortodoksisë nuk ka shëlbim.
Në tjetër anë Kisha Katolike (që në gjuhën greke do të thotë e gjithmbarshme, e përgjithshme... per mbarë botën) në krye me Papën ka qendrën në Romë, në vend ku u martirizua dhe u varros kryeapostulli Pjetri, në Vatikan. Sot, po në këtë vend gjindet Bazilika më madhështore në botë, ku Papa kremton Meshën Shenjte dhe nga ballkoni dërgon bekimin ‘Urbi et Orbi’ (Qyteti i Romës dhe botës) si zëvëndes i Shën Pjetrit dhe mëkëmbës i Krishtit.

[altint71]

Un nga ana ime mund te tregoj se cndodh me Arbereshet ne Itali.ketu gjeni dhe pergjigjen.
Priftet e Kishes Ortodose te Pianures se Shqiptarve (126 Provinca minoritet Albanes)pregatiten ne Vatican ne Rome perse rreth 1850 vatickani i njohti si te krishter,por qe kan Rito Bizantin.
Ndryshe nga priftet katolik rito Latino prifti Arbersh ka te drejt te martohet te krijoj familje,dhe kte gje e shoh shum pozitive.

[BEHARI]

A ja vlen te bashkohen 2 kishat kryesore ne Shqiperi?Flasim per Shqiperine e jo per Boten.
.[/b]

pyetja do ishte me kuptim plote po te ishte shtruar ne kete menyre;

A mund te pranoje kisha katolike shqiptare,qe te bashkohet me kishen ortodokse shqiptare,per sa kohe qe kjo e fundit mban ne krye te kishes si lider shpirteror Grekun Anastasos Janollatosin!!???

mendimi im eshte se komunitetet fetare ne shqiperi jane pothuajse te bashkuara,kete fakton dhe toleranca fetare ne shqiperi,megjithate nje largim i janullatosit nga shqiperia mund te hap rrugen e negociatave mes kotolikve dhe ortodoksve!

[white-knight]

Un nga ana ime mund te tregoj se cndodh me Arbereshet ne Itali.ketu gjeni dhe pergjigjen.
Priftet e Kishes Ortodose te Pianures se Shqiptarve (126 Provinca minoritet Albanes)pregatiten ne Vatican ne Rome perse rreth 1850 vatickani i njohti si te krishter,por qe kan Rito Bizantin.
Ndryshe nga priftet katolik rito Latino prifti Arbersh ka te drejt te martohet te krijoj familje,dhe kte gje e shoh shum pozitive.

Kete e shoh edhe une si nje gje te mire tek prifti arberesh qe mund te martohet e krijoje familje.Eshte rruga me e mire e bashkimit te katolikve me ortodokse por ritet bizantine duhen ruajtur gjithsesi.Pse te vuajne shqiptaret ndarjen ortodoksi-katolicizem vetem e vetem se i pelqeu dikujt per te ruajtur dhe administruar pushtetin e tij duke e ndare ne 2 krishterimin

[Jack Watson]

Hiqni Janullatiosin, vini naj nji me "gjuh dhe gjak shqiptari" e masanej diskutoni për kët lloj çeshtje.

[Klevi]

Kete e shoh edhe une si nje gje te mire tek prifti arberesh qe mund te martohet e krijoje familje.Eshte rruga me e mire e bashkimit te katolikve me ortodokse por ritet bizantine duhen ruajtur gjithsesi.Pse te vuajne shqiptaret ndarjen ortodoksi-katolicizem vetem e vetem se i pelqeu dikujt per te ruajtur dhe administruar pushtetin e tij duke e ndare ne 2 krishterimin

E vertet kur mund te shembet ky mur i pushteteve qe i pelqen disa individeve qe kan ber kete percarje edhe mund te flasim .
Po ne nje te ardh si dihet edhe mund te ndodh.

[Conquistador]

Patriarkana e Kostandinopojes eshte pushtuar nga prifterinjte greke. Janullatosi eshte pjese e asaj kupole ndaj dhe eshte e veshtire qe patriarkana e Kostandinopojes te njohe ndonje kryepeshkop i cili do te vihet me vullnetin e Shqiptareve.
Per mendimin tim, Kisha Ortodokse Shqiptare do te ishte me mire ti bashkohej pjeserisht juridiksionit te Vatikanit dhe pas ketij hapi te krijohej nje Kishe e bashkuar Shqiptare, me njohjen e Vatikanit i cili ne shumicen e rasteve ka perkrahur aspiratat e Shqiptareve.
Ka qene pikerisht Vatikani qe perkrahu prifterinjte katolike ne shkrimin e teksteve ne shqip ne nje kohe qe perandoria turko-greke ndalonte arsimimin e Shqiptareve ne gjuhen amtare.

[Conquistador]

Hiqni Janullatiosin, vini naj nji me "gjuh dhe gjak shqiptari" e masanej diskutoni për kët lloj çeshtje.

Une do te isha i gatshem ne çdo perpjekje per te larguar Janullatosin nga kryesimi i Kishes Autoqefale Shqiptare.

[King_Arthur]

Hiqni Janullatiosin, vini naj nji me "gjuh dhe gjak shqiptari" e masanej diskutoni për kët lloj çeshtje.

dhe une i te njejtit mendim jam , pa ikur ky eshte e kote per gjithcka .

[BEHARI]

largimi i Janollatosit nga kreu i kishes autoqefale shqiptare,jo vetem qe do ndikonte ne lidhjen,forcimin dhe bashkpunimin e mire mes kishes katolike dhe asje ortodokse shqiptare,por sigurisht qe do ndiheshin shum mire dhe miljona shqiptare te te gjitha besimeve fetare ne shqiperi dhe jashte saj!!

nje gje duhet te dime ne shqiptaret,
sikur Anastas janollatosi,te kishte perdore influencen e tia personale dhe religioze,duke ndikuar indirekt tek qeveria greke,kuptohet nepermjet kishes ortodokse greke,do kishte bere te mundur qe pavarsia e kosoves te ishte njohur nga greket!pasi kisha ortodokse greke ka shum ndikim te forte ne politiken greke!!

Janollatosi ky poliagjent grek antishqiptar,vetem se ka ndikuar negativisht per ceshtjen e kosoves dhe shqiptarve ne pergjithsi,dhe me paturpesin me te madhe ky spiun mafioz kerkon qe te marre nenshtetesine shqiptare (larg qofte ajo dite)

e kam theksuar dhe ne nje postim timin dikun me lart se; hapsi i kesaj teme,eshte dashte qe pyetjen ta formuloje ne kete menyre!

A mund te pranoje kisha katolike shqiptare,qe te bashkohet me kishen ortodokse shqiptare,per sa kohe qe kjo e fundit mban ne krye te kishes si lider shpirteror Grekun Anastasos Janollatosin!!???
mir por mesa duket,hapsin e kesaj teme nuk e shqetson prania e janollatosit ne shqiperi,perkundrazi po tenton qe te bashkoje dhe katoliket e nderuar shqiptar nen umbrellen e janullatosit!!!