365 ditë

[toni77_toni]

"Roza Hothon, që e luftoi kancerin me bamirësi"!


E bija e shkrimtarit të madh Nataniel Hothon, Roza, ishte e kulturuar, e bukur, e pajisur me cilësi të rralla, e megjithatë, tejet e trishtuar. Në moshën 41 vjeçe, kur sapo i ka vdekur djali i vetëm, i sëmurë nga kanceri, detyrohet të pranojë edhe se martesa e saj ka dështuar plotësisht. Në raste të tilla zemra e shumkujt bëhet gur. Por jo zemra e Rozës. Pikërisht në këtë çast, kur jeta ia mbyll të gjitha portat, ajo vendos t’ia hapë portën e saj njerëzve më fatzez, posaçërisht të sëmurëve nga kanceri. Në fund të shekullit XIX spitalet nuk janë në gjendje ta mjekojnë këtë sëmundje e, me që nuk kanë asnjë shpresë për t’i shëruar njerëzit e prekur prej saj, i nisin në shtëpi. Madje, me që mendohet se kanceri është ngjitës, shumë të sëmurë mbyllen në një ishull pranë Nju Jorkut e lihen atje derisa vdesin. Gjendja e tyre është vërtetë e tmerrshme.

Pasi kaloi tre muaj në spitalin e Nju Jorkut, Roza vendosi të marrë një apartament me qira në zonën më të varfër të qytetit, në Lagjen Lindore, për të mjekuar të sëmurët nga kanceri që banonin atje. Kancerozët vrapuan me shumicë në shtëpinë e saj. Roza i pranonte të gjithë. E ata kalonin pranë saj gjithë kohën që u mbetej për të jetuar. Roza bënte çmos që kjo kohë të ishte sa më e qetë. Me që numri i të sëmurëve vijonte të shtohej çdo ditë, ajo nisi ta kuptojë se nuk ishte e lehtë të drejtohej një spital falas. Vuri lajmërime në gazetat, duke kërkuar njerëz të gatshëm për ta ndihmuar. Në lagjen e mjerë, ku jetonte Roza, arriti ndihmësja e parë: ishte Alisë Huber, studente në institutin e arteve të bukura. Kur hyri për herë të parë në apartamentin e shndërruar në spital, me dyshekë të shtruar në të katër anët, zuri hundët nga era e keqe. Por shumë shpejt braktisi studimet universitare e nisi të punojë përkrah Rozës.

Dy vjet pas arritjes së Alisës, në vitin 1899, dy mikeshat vendosën të veshin petkun e rregulltares: u bënë murgesha. Roza mori emrin Motër Meri Alfonsa e hartoi shpejt e shpejt disa rregulla të thjeshta, por themelore, për kongregatën që nisi të themelohej, në atë vend mjerimi: motrat nuk duhet të shprehnin kurrë neveri gjatë mjekimit të të sëmurëve, mjekim që duhet ta bënin plotësisht falas…
Pas vdekjes së Rozës, më 1926, me Alisën u bashkuan edhe motra të tjera. Bashkësia domenikane, që themeluan së bashku Roza e Alisa e që u quajt ‘Kongregata e Shën Rozës’, vijon edhe sot misionin e saj me një moto e tejet të thjeshtë: “Ne jemi për Zotin e për të varfërit!”.

[arjeta3]

Njerezit e mire lindin ne mes vuajtjes dhe dhimbjes dhe jo ne mes kenaqesise dhe rehatise.
Kjo grua ka qene nje nga ata. E kam zili.....

[toni77_toni]

365 ditë:
"Tereza e Krishtit Fëmijë, që shkoi në qiell, për të bërë mirë në tokë!".


“Baba, baba! Pranxini shpëtoi!
Shkruhet në gazetë:
puthi kryqin para se të vdiste!
Oh, të falënderoj me gjithë zemër, o Zot!”
Tereza nuk është në vete nga gëzimi. Ka ditë që lutet e ia mblaton Zotit mundim e djersë për të shpëtuar Pranxinin, një njeri të dënuar me vdekje. Jo për ta shpëtuar nga gijotina, për fat të keq, sepse kjo nuk është e mundur, por nga vdekja larg Zotit; e kjo, po, është e mundur. Tereza e beson plotësisht. Në se Pranxini zbulon se Zoti e do, edhe pse është kriminel, mund të pendohet në çastin e fundit. Kështu vasha lutet papushin për njeriun, të cilit do t’i pritet koka… Nuk e njeh, s’e ka parë kurrë, por megjithatë, vijon të lutet… E ja që krimineli kërkon falje e Zoti e pret si bir.

Për Terezën kjo ngjarje është shenjë e marrëveshjes me qiellin. Tani gjithçka është e qartë: me lutjet e saj mund t’i bëjë të lumtur të tjerët. Tereza ka një dashuri të zjarrtë për Zotin e për të gjithë njerëzit. Prej kohe mendon të bëhet rregulltare. Në këtë ças, më e vendosur se kurrë, kërkon lejë të hyjë në kuvend pa i mbushur ende të pesëmbëdhjetat. Lë përgjithnjë familjen, me një ëndërr të krisur në kokë: ta ndryshojë botën me armët e lutjes e të dashurisë. Ide e çuditshme, apo jo?

Jeta në kuvend nuk është gjithnjë e lehtë, por Terezës i mjafton një gjest i vogël, për ta dashur tjetrin. Dëshiron të bëhet shenjte plotësisht, e jo përgjysëm. Por sa e vështirë është kjo për njeriun, i cili nuk është kurrë i përkryer... Atëherë, për t’ju afruar sa më shumë Zotit, ajo gjen ‘rrugën e saj’, një truk tepër të thjeshtë: t’i besojë Jezusit e të mos jetë “shpirt i privilegjuar”, kampione olimpike e fesë, por një vajzë si gjithë të tjerat, me të mirat e të këqijat e saj. E këtë nis ta shkruajë në Ditarin personal:

“Më duhet ta pranoj veten kështu siç jam, me të gjitha të metat e mia, por dua të kërkoj mënyrën për të shkuar në qiell nëpër një rrugë të vogël, krejt të re. Sa mirë do të ishte po të shpikja një ashensor, që të ngre menjëherë lart, lart, te Jezusi, sepse jam tepër e brishtë për t’i ngjitur një nga një këmbët e shkallës së përsosurisë…Ashensori, që duhet të më lartojë deri tek Ti, janë krahët e tu, Jezus!”.

Pavarësisht nga vështirësitë e mëdha, që i krijon një sëmundje tepër e rëndë, e cila detyron të zërë krevatin, Tereza ka besim të plotë në dashurinë e Zotit.
Pas vdekjes së rregulltares, më 30 shtator 1897, motrat zbulojnë Ditarin e saj. E habitshme! Asnjëra nuk e kishte përfytyruar se mund të kishte shkruar kaq bukur për Zotin!

Në vitin 1925 Tereza u shpall shenjte. Më 1997 Gjon Pali II e deklaroi ‘Dijetare e Kishës’, për idenë mahnitëse që pati… atë të ashensorit!

[toni77_toni]

365 ditë:
"Leoni Shaptal, infermierja që lufton për mbrojtjen e fëmijëve".


Leoni Shaptal kapërcen rrugën që ndan Pallatin Uillson nga Pallati i Gjenevës, seli e Shoqërisë së Kombeve. Do të flasë për një çështje, të cilën e ka shumë për zemër: për mbrojtjen e fëmijëve. Por një britmë e mprehtë e bën të hidhet përpjetë. Dikush e thërret: “Zonjushe Ninì!”.

Një zonjë, jo fort e re, por tepër shkathët, vrapon pas saj.
“Nuk ju kujtohem? Jam Madalena e Fontanblu. Ju më mjekuat me dashuri tridhjetë vjet më parë, kur isha e sëmurë nga tuberkulozi. Jam shumë e lumtur që m’u dha rasti t’ju falënderoj!”.

Të gjithë të sëmurët, që ka mjekuar Leonì – e s’janë pak – do të dëshironin të bënin të njëjtën gjë. Leonì ka bërë shumë për të gjithë!

E ka nisur punën që kur ishte tetëmbëdhjetë vjeçe në lagjen pariziane të Plesansë. Është lagjja më e degraduar e Parisit, ku mbretërojnë tuberkulozi, uria, alkoolizmi e vdekja në moshë foshnjore. Leonì e i bie kryq e tërthor, pa pushim, duke mjekuar e duke ndihmuar sa më shumë njerëz që mundet. Më pas, me paratë që ka arritur të mbledhë, hap një dispanseri të specializuar për mjekimin e tuberkulozit. Rezultatet nuk vonojnë: shumë të sëmurë shërohen.

Leonì merret edhe me gratë shtatzëna, me nënat e foshnjat e tyre: i këshillon si të mbrojnë shëndetin e tyre e të fëmijëve të tyre. Hap një qendër ndihme mjekësore për fëmijët. U mëson njerëzve të respektojnë rregullat e higjienës, për të parandaluar sëmundjet... Në pak vjet, falë energjive të Leonisë, në lagjen Plesancë varfëria bëhet më e durueshme .

Në moshën njëzet e gjashtë vjeçare, merr diplomën e inferimieres dhe vendos të hapë një shkollë për ata që dëshirojnë ta ushtrojnë këtë profesion, në shërbim të shëndetit të njerëzve. Por gjëja më e rëndësishme janë fjalët e saj të ëmbla, gjestet plot mirësjellje, buzëqeshjet, që i qetësojnë të sëmurët e i mbushin plot me shpresë.

Më pas Leonì përfaqëson Francën në kongrese ndërkombëtare për luftën kundër tuberkulozit; jep ndihmesën për miratimin e një ligji mbi normat themelore të higjienës, bën të dëgjohet zëri i fëmijëve që mbron, në Kombet e Bashkuara të Gjenevës.

Zonja plakë e Fontanblusë, kishte të drejtë që e donte aq shumë zonjushën Ninì! Me energjitë e saj të pashterrshme e me fenë e saj, që tund malet, e shndërroi jetën e mijëra njerëzve, duke ua kthyer përsëri shpresat e humbura!

[toni77_toni]

Rubrika 365 ditë:
"Në Francë, Kisha ndahet nga shteti".


Përpara portës së manastirit, fshatarët mbrojnë, si munden, hyrjen në kuvend, Përpjekje e kotë. Ushtarët, komisari e prokurori i Republikës, hapin një shteg e ia dalin mbanesh ta shembin portën e rëndë, që ndan botën civile nga klauzura e çertozinëve, vend ku mund të hyjnë vetëm rregulltarët. E ja që edhe kjo u bë. Në pak minuta, ushtarët i kapin murgjërit e i flakin jashtë nga kuvendi. Nuk u përket më atyre, që kur Emil Kombë, një ish-seminarist i zhgënjyer nga Kisha, bëhet republikan antiklerikal dhe vendos të mbyllë disa kuvende e shkolla të krishtera.

E me këto dëbime të trishtuara të vitit 1903, në Francë nis historia e ndarjes së Kishës nga shteti. Prej disa vitesh, qeverisë republikane franceze nuk i pëlqen fare Kisha: të krishterët dyshohen si monarkistë. Nga ana e tyre, katolikët e kanë tepër të freskët kujtimin e kohës së Terrorit e të mijëra ekzekutimeve të të krishterëve gjatë Revolucionit francez. Të dyja palët e shikojnë me dyshim njëra-tjetrën. Urrejtja reciproke është tepër e fortë e kryeministri Emil Kombe i bie në qafë sa mundet Kishës. Përgatit një ligj që këput çdo lidhje ndërmjet shtetit e Kishës katolike. Që nga epoka napoleonike, në Francë ekzitonte Konkordat, apo marrëveshja, përmes së cilës shteti zotohej ta ndihmonte ekonomikisht Kishën për të mirëmbajtur ndërtesat fetare, për të ndihmuar meshtarët e për të mbajtur shkollat katolike.,…

Në vitin 1905 miratohet ligji që sanksionon ndarjen ndërmjet Shtetit te Kishës. Që nga ky çast e tutje, Kishës katolike nuk do t’i jepet më asnjë ndihmë, por duke saktësuar se katolicizmi njihet nga shteti, ashtu si çdo fe tjetër. Dëbimet e vitit 1903 i frikësuan të krishterët, që prisnin padrejtësi të reja, por në të vërtetë ky ligj garantonte lirnë fetare për të gjithë francezët.Pak nga pak antiklerikalizmi në Francë fashitet. Disa vjet më vonë urdhërat fetare fitojnë të drejtën për të vijuar veprimtarinë e dëbimet e murgjërve mbeten vetëm një kujtim i keq. Por ndarja e Kishës nga sheti nuk vihet më në diskutim. Gjithsesi kjo ndarje nuk është aspak e keqe, përkundrazi: e bën Kishën shumë më të lirë, sepse nuk varet më nga ndihmat e asnjë lloj qeverie. Sot financohet vetëm nga ndihmat e katolikëve e nuk ka pse t’u japë llogari politikanëve.

Pra, mund të themi se për Kishën është shumë më mirë të jetë krejt e varfër, por pavarur!

[toni77_toni]

365 ditë:
"Suzanë Fushé u jep shpresë mijëra të pashpresëve".


A është e vërtetë se në sanatorium ka kurse për lidhjen e librave?”.
Ai që ia bën këtë pyetje Suzanës Fushé, është një djalosh njëzetvjeçar, i sëmurë nga tuberkulozi. Që kur ishte dymbëdhjetë vjeç, ëndërronte të bëhej zjarrfikës, por mushkëritë e tij të sëmura, e penguan ta realizojë këtë ëndërr. Edhe sikur të shërohet, nuk do të mund të punojë në mes të tymit.

Suzanë Fushé ka të njëjtën moshë, e nuk është aspak më e shëndoshë se ai. Madje, përveçse tuberkuloze, është edhe e paralizuar. Po nga sytë e saj shpërthen energji vullkanike. Vajza ndryn në zemër një fshehtësi. Që kur ishte gjashtëmbëdhjetë vjeçe, një zë misterioz e siguroi se jeta e saj do të shndërrohej nga dashuria e Zotit, pa e sqaruar në ç’mënyrë. Një vit më pas u sëmur rëndë. U ligështua fizikisht, por jo shpirtërisht: ishte e sigurtë se Zoti do të vepronte në jetën e saj.

“Zoti më dha më parë energjinë, pastaj më vuri në provë me sëmundjen”, mendonte. E kështu, sapo arriti në sanatorium, nisi menjëherë të organizonte shokët e mjerimit. Të gjithë duhet të vinin në dispozicion të të tjerëve, aftësitë e tyre: një vajzë, që punonte si sekretare, nisi t’u mësojë të tjerëve makinën e shkrimit; një ish këpucar, u mësoi shokëve si t’i qepin shojet e këpucëve të grisura.U ngrit edhe një laborator për lidhjen e librave, që e drejtonte një ish-libralidhës.

Në fillim të shekullit XX, në kohën mes dy luftërave, shumica e të sëmurëve dhe e njerëzve me kufizime fizike ose mendore, që dilnin nga sanatoriumi, detyroheshin të bënin një jetë të mjerë. Askush nuk merrej me ta, duke menduar se sëmundja ose gjymtimi e bën njeriun të paaftë për punë. Kështu, në se nuk kishin familje, që merrej me ta, jetonin në vetmi të frikshme e në varfëri të skajshme. Ky trajtim, që u bëhej të sëmurëve, e rebeloi Suzanën: për të rifituar shëndetin e tyre fizik e mendor kishte shumë rëndësi që ta ndjenin veten njerëz të dobishëm. Pastaj, nuk ishin më pak të aftë për punë, sesa njerëzit e shëndoshë. Madje shpesh herë tregoheshin edhe më të duruar e më vullnetmirë.

Më vonë Suzana, akoma e paralizuar, themeloi Adapt, apo Lidhjen e Adaptimit të invalidëve për punë: sot kjo Lidhje ka më se tridhjetë institute në Francë, ku handikapatët mund të mësojnë mjeshtri të reja e ku ndihmohen të gjejnë punë të përshtashme për ta.

Suzana u shërua nga paraliza pas tetëmbëdhjetë vjetësh, gjatë të cilave sigurisht nuk ndenji duarkryq. E deri sa vdiq, më 1989, në moshën tetëdhjetë e tetë vjeçare, vijoi t’u shërbente vëllezërve të sëmurë.Kështu, duke e lënë veten në dorë të Zotit, arriti t’u japë shpresë mijëra të pashpresëve.

[toni77_toni]

365 ditë:
"Maksimilian Kolbe na kujton se njeriu nuk mund të jetë kurrë numër".



Në kuvendin e tij të Niepokalanov, në Poloni, atë Kolbe ngrihet shpejt për t’u lutur. Papritmas dikush troket me forcë në portë. Katër oficerë të Gestapos, siç quhet policia e fshehtë e Hitlerit, e arrestojnë, pa e lënë as të hapë gojë. Që kur nazistët pushtuan Poloninë, në vitin 1939, atë Kolbe ka fshehur në kuvendin e tij rreth dymijë hebrenj, pa llogaritur qindra refugjatë të tjerë. Më në fund Gestapoja e zbulon. Në korrik të vitit 1941, kur nuk i ka mbushur ende dyzet e shtatë vjeç, e internojnë në kampin më të tmerrshëm të përqendrimit, në Aushvic. Mbi trenin, që e çon në kampin e vdekjes, ku njerëzit janë rrasur si kafshët, përpiqet me gjithë zemër t’i ndihmojë të burgosurit e tjerë. Arrijnë në vendin e caktuar.

Të burgosurit, që i detyrojnë të veshin pizhame me vija, nuk janë më njerëz, por numra. Mbi uniformën e atë Kolbes lexohet numri 16670: që nga ky çast rojet e thërresin me këtë numër. E dënojnë të bëjë punë tepër të rënda për shëndetin e tij të ligshtë. Megjithatë, mbledh të gjitha forcat që i mbeten, për të kryer punën e vet e për të ndihmuar edhe të tjerët: ngushëllon njerëzit në prag të vdekjes, që i kanë humbur të gjitha shpresat. Ata që do të dalin gjallë nga kampi, do të dëshmojnë sa e çmuar qe ndihma e Atë Kolbes, i cili u kujtonte se nuk ishin e nuk mund të bëheshin numra. Më 31 korrik, një i burgosur ikën. Rojet mbledhin menjëherë të burgosurit e i lajmërojnë se do të marrin hak: do të zgjedhin dhjetë burra, të cilët do të vriten menjëherë.

Ndërmjet të caktuarve për plumb, njëri qan me dënesë. Quhet Françesk Gajovniçek. Duket se mendon për gruan e fëmijët, që nuk do t’i shikojë kurrë më. Atëherë atë Kolbe shkëputet nga grupi i të burgosurve dhe i afrohet orficerit nazist, i cili çirret: “Ç’kërkon ky polak i fëlliqur!”.

Atë Kolbe, pa e humbur fare qetësinë, i tregon me gisht të burgosurin e mbytur në lot.

“Unë jam meshtar polak katolik, jam i shkuar në moshë e dua të zë vendin e tij, sepse ai ka grua e fëmijë”.

Për një çast komandanti nazist, i njohur për egërsinë e tij, mbetet pa gojë nga habia. Ç’ po mendon vallë? Të gjithë presin me ankth… Janë gati të sigurtë se do ta vrasë atë Kolben, pa e kursyer njeriun, që qan për familjen e largët. Por jo! Për çudinë e të gjithëve, nazisti i jep urdhër Françesk Gajovniçekut të ndahet nga grupi i të dënuarve e Maksimilianit, të zërë vendin e tij.

Meshtari polak dha jetën për një njeri, të cilin as që e njihte. Në vitin 1982 Papa Gjon Pali II e shpalli Shenjt. Mes turmës vigane, që ndiqte kremtimin, ishte edhe një burrë tepër i emocionuar: Françesk Gajovniçek. Doli i gjallë nga kampi i Aushvicit e, falë flijimit të Meshtarit Shenjt, mundi ta përqafojë përsëri familjen.