Monedha te vjetra

[fegi II]

Egjipti nen Muhamed Aliun dhe Ibrahim Pashen
(1805-1848)
nga Fan S .Noli
Portret i Mohamed Alis-.http://imageshack.us/scaled/landing/...hammadalib.jpg
-shtepia e Mehmed Alise ne Kavala, Greqi-.http://imageshack.us/scaled/landing/...alishousek.jpghttp://img690.imageshack.us/img690/9...alishousek.jpg
Muhamed Aliu dhe Napoloni-Historia e Muhamed Aliut eshte thjesht nje botim I dyte I rishikuar,I zgjeruar dhe I permisuar I fushates se Napolonit ne Egjipt,ashtu si Napoleoni edhe Muhamedi Aliu iu desh te luftonte kunder mamlukeve,turqve dhe anglezve.Po ashtu si Napoloni,ai u perpoqe te ngrinte nje perandori te madhe koloniale dhe se fundi,po si Napoleoni ,u thy nga aleanca evropiane nen udheheqjen angleze dhe u detyrua t I kufizonte ambiciet e veta Brenda kufijve te pashallakut te Egjiptit.
Dhe e fundit nga rradha, por jo nga rendesia,ashtu si Napoleoni ai e vijoi ”Misionin qytetrues” me shkenctar,studiues dhe specialist franqeze.
Nje kondotier shqiptar.—Muhamed Aliu ka qene nje kondotier shqiptar,qe u pergadit ne Kavalle te Maqidonis,kur per disa kohe eshte marre me tregtine e duhanit.
Duhen mbajtur parasysh prejardhjen e tij shqiptare dhe pervoja tregtare sepse ato I shpjegojne sukset e tij ushtarake dhe politike si te Kolbertit(Colbert). Ashtu si gjithe muslimanet shqiptare edhe Muhamedi Aliu nuk kishte fare fanatizmin musliman, dhe kjo kjo e bente,natyrisht, te hapur ndaj ideve perendimore.Nje pergjigje e tij si e Volteri per fete,eshte mjafte tipike:”Nga gjithe keto fe. Do te ishte fatkeqsi qe nuk ka pasur asnje te mire” (Freycinet,La Question d Egypte f 105).Mustafa Pasha I Turqise eshte nje shembull tjeter tipik per nje kondotier dhe reformator shqiptar.Karrieren e vete si meteor ai nisi komandant I nje kalorsie bashibozukesh shqiptar ne betejen e Abukurit me 1799 , e flaku ne det Napolonin dhe per pak po mbytej kur I kundondodhur bulldog, anglez,Sir Sidnej Smith, e shpetoi nga bataku I bredetit egjiptian.ky qe mesim i pare i Muhamed Aliut per taktiken ushtarake fraqeze dhe ai e bekoi Napeolonin gjithe jeten per pagzime me zjarr e me uje qe i beri ne Abukir.Me 1805 Muhamed Ali u be pasha I Egjiptit ne moshen 36 vjeq dhe me 1806 I deboi turqit nga Egjipti.-Statu e Mohamed Alise- ne Aleksandri-.http://img109.imageshack.us/img109/9587/portinape.jpg
Me 1807 ai flaku ne det, sipase menyres se Napeolonit,nje ushtri angleze qe kishte zbarkuar ne Rozet me gjeneralket Uonqop (Wachope) dhe Mid (Meade),ndersa shumicen e ushtarve e zuri rober.Pas disa ditesh , ai kaloi ngadhnjimtar mbi kale perms Kajros neper bulevarde te mbushura me koka anglezesh, te ngulura ne largesi te rregullta mbi hunj ne ted dy anet, ndersa ne disa pika ishin vene grupe ushtaresh britanik te lidhur me zingjire,qe ti shanin dhe ti godisnin turmat e qytetit.(A.Weigall, History of Egypt, f. 29). Me 1811 ai masakroi 460 krer mamluke ne keshtjellen e Kajros gjate festes vjetore per haxhillakun ne Meke dhe dha urdhur per nje masaker te pergjithshem kunder mamlukve ne te gjitha krahinat e Egjiptit.
Ngritja e nje perandorie—Disa nga mamluket shpetuan duke ikur ne Sudan.Muhamet Aliu i ndjeki kemba kembes dhe keshtu nisi fushata e tij ne Sudan, e udhehqur nga biri I tij ,Muhamedi Aliu I Ri I cili bashkoi perandoris Afrikane krahinat Suakin, Senar,Dongola, Derfur dhe Kordofan.i biri.Tosun me 1812 shpartalloi Ibn Saudin e vertete dhe vehabitet e tij ne Arabi, kapi kryeqytetin e vehabitve ne Nejd dhe arriti deri ne Bahrein ne Gjirin Persike.Me 1820 Muhamed Alia pushtoi oazin e famshem te Sivas,kryeqytet I sektit te fuqishem sumusi dhe me 1821 hodhi themelet e Kartumit ne Sudan.
-Kajro mosque Muhamed Ali-.http://img27.imageshack.us/img27/658...dalimosque.jpg
Ibrahim Pasha ne Greqi. – Nga viti 1823 deri mee 1827
Ibrahim Pasha po merrej me nenshtrimin e Grekve ne te mir te sulltanit, duke marre si shperblim vilajetin e Sirise per te atin.Ai i arriti ti jepej funde kryengritjes greke me 1827 duke kapur Tripolicen dhe Misolongjin, ku u vra Lord Bajroni, por fuqit e evropiane nderhyne, flota turko-egjiptiane u shpartallua ne Navarrino me 20 tetor 1827, dhe Ibrahimi Pasha u detyrua nga nje trupe ekspedite franqeze me gjeneralin Mezon , qe ta lironte Greqin me 1828.
Ibrahim Pasha ne Siri dhe ne Anadoll.—Nga viti 1832 deri me 1833, Ibrahimi pushtoi Sirine te cilin sulltani nuk praonte qe te dorzonte Muhamed Aliut, siq e kishte premtuar.
Ai kapi njeren ps tjetrse Akren, Damaskun,Alepin, Aleksandraten kapercej malet Taurus, dhe ne betejen e Konias me 21 dhjetor 1832 , shpartalloi nje ushtri prej 60 000 turqish me 30 000 rekrute fellahe.Me 1833 ,rane Smirna dhe Kiutahia;ai u nis kunder Bruses, kur fuqitwe evropiane nderhyn perseri dhe e ndalun para portave te Stambollit qe ishin hapur per te.
Perandoria faronike e Muhamed Aliut.—Si pasoje e fushates se shkelqyer te Ibrahimit ne Siri dhe ne Azin e Vogel ne prill 1833, iu leshua nje hati-sherif i Sultanit per Muhamed Aliun per gjithe Sirin, duke perfshire krahinen e Adanit ne Anadoll.Nga viti 1833 deri ne 1839. Muhamed Aliu sundoi bi nje perandori ne fakt te pavarur, me te madhe se qdo perandori qe kishte pasur ndonjiher ndonje faraon, qe shtrihej nga Abisinia ne Malet Taurus te Anadollit, dhe nga shkretira e Libise e deri ne Gjirin Persike, duke perfshire gjithe portin e Detit te KUq, qe u be nje liqen i Egjiptit.vijon
-Bulevardi Kajro Mohamed Ali-.http://img577.imageshack.us/img577/4696/bulevardi.jpg

-medalion i Abbas I 1812-1854-PORTRETI AbbasI-.http://img707.imageshack.us/img707/6908/abasi.gif
Abbas I (1 korrik 1812 - 16 korrik 1854) ( arabisht : عباس الأول ), i njohur edhe siAbbas Hilmi Pashës I , ishte Wali i Egjiptit dhe Sudanit . Ai ishte bir i Tusun Pashës , dhe një nip i Muhammad Ali , themeluesi i mbretëruesdinastisë se Egjiptit dhe Sudanit .
Ai u lind në vitin 1812 në Jeddah dhe ishte sjellë deri në Egjipt.
Sipas el-Jabarti , historiani kryesor i kësaj periudhe, Abaz Unë kam lindur në Kajro, ndërsa babai i tij, Tusun Pasha, ishte në Hejaz lëvizjes.se luftimeve kundërWahabist Si një njeri i ri, ai luftoi në Levant me xhaxhain të tij Ibrahim Pashës . Muhammad Ali Pasha u hoq nga posti më 1 shtator 1848, për shkak të dobësisë mendore,ne nëntor 1848. Vdekja e Ibrahimit bërë Abbas I, nga ana tjetër, Regent i Egjiptit dhe i Sudan nga 10 nëntor 1848 deri më 2 gusht 1849 (data e vdekjes së Muhamed Ali Pashës), kohë në të cilën Abbas u bë Wali fuqi e Egjipt dhe Sudanit deri në korrik 13, 1854).
Ai është përshkruar shpesh si një qejfli thjeshtë, por Nubar Pasha foli për të si një zotëri i vërtetë i "shkollës së vjetër". Ai u konsiderua si reaksionare, i zymtë dhe i heshtur, dhe kaloi pothuajse të gjithë kohën e tij në pallatin e tij Ai ishte i paarritshëm për aventurierë të vendosur për plaçkitjen e pasurisë Egjipt dhe Sudan, por me këmbënguljen e qeverisë britanike, ai lejoi ndërtimin e një hekurudhe prej Aleksandrisë në Kajro .
-medalion i Abbas I i-.http://imageshack.us/scaled/landing/96/abasr.jpg
-.http://img545.imageshack.us/img545/5...asmedalion.jpg

[fegi II]

Ushtria dhe flota e Muhamed Aliut
-.http://img853.imageshack.us/img853/4...josephwatt.jpg
Per ta fituar kete perandori,u deshen ushtri dhe flota te fuqishme dhe u shpenzuan mjaft para per t`i mbajtur keto ushtri e flota,per te cilat u rekrutuan mesatarisht te pakten 350.000 veta (Sir Rannel Rod) ; Encyopaedia Britannica ,artikulli per Historin e re te Egjiptit).Ku i gjeti keto para Muhamed Aliu dhe si e organizoi ai nje ushtri te afte per te mundur anglezet,turqit dhe arabet nga ma te egrit,si bagaret e Sudanit, senusitet e Libise dhe Vehabitet e Arabise? (Fushatat e Ibrahimit ne Pashes ne Arabi duhet te kete qene shume kushtueshme, sepse mund te ndermerreshin vetum me trupa te medha me deve).Ne e dime se berthama e ushtrise dhe e flotes se Muhamed Aliut perbehej nga kalores shqiptar dhe luftetare shqiptar, e gjithashtu ishin shqiptar shume nga oficeret e tij, porse Shqiperia ishte nje vend shume i vogel dhe nuk mund te nxirrte materialet per fushatat fantastike te Aliut dhe as ishin ne gjendje per kete shqiptaret krenare.
Ata nxorren oficere e komandante te shkelqyer,por ishin shume te zgjuar e nuk beheshin ushtare ideale.Nje ushtar ideal duhet te jete pak a shume i trashe dhe i nenshtruar si nje automat, kurse Muhamed Aliu e dinte se ne gjithe faqen e botes ai nuk mund te gjente qenie me te trasha e me te shtruara se sa fellahet e Egiptit.Ai i rekrutoi keta.
-nje Fellah-. http://img844.imageshack.us/img844/4647/fellah.jpg
-.nje pamje e femrave Fellahe me ate faraonve.http://img201.imageshack.us/img201/9042/fellahin.gif
Por fellahet e varfer nuk kishin asnje ambicie luftarake dhe ishin gati te benin gjdo lloj gjymtimi,mjafton qe t`i shmageshin sherbimit ushtarak.
Frigacaket romake prisnin nje a dy gishterinj per te shpetuar nga rekrutimi.Fellahet shkuan nje hap me perpara dhe sakrifikuan te pakten njerin sy ! (Lord Cromer,Modern Egypt, vell.II, F.193).
Per ti kthyer fellahet duhej bindje mjafte e ashper dhe Muhamed Aliu dinte si ta arrrinte.Ai perdori shqiptaret,qe i vrane mamluket per hir te tij.Dhe shqiptaret u bene aq te pameshirshem,sa i kerkonte zoti i tyre. Ata jane ende gjalle ne kujtesen e nenave te fellaheve, te cilat edhe sot e kesaj dite trembin femijet me kete paralajmrim domethenes : ”Rri urte, se erdhen shqiptaret!” Megjithat bindja e ashper u perdor vetem n erastete e skajshme te pasifisteve te panenshtruar.
Sidoqofte , me gjithe trashamanine e tyre,fellahet e dinin se Muhamed Aliu i shpetoi nga zgjedha e papershkrueshme e mamlukeve dhe i kishte dhene fund shfrytezimit nga sarrafet kopte.Dhe ata luftuan me trimeri per despotin e tyre bamires.Ata kishin nevoje vetum per kapteret shqiptar qe t`u jepnin pak zemer.Shqiptaret dhane oficeret, fellahet ishin bumi i ushtrise,por qe kolonel de Seve ose Sulejman Pasha,organizatori franqez,qe krijoj nje ushtri bashkekohore nga kjol ende e pare prej malsoresh shqiptare dhe fellahesh egjiptian.Me fjale te tjera,truri ishte franqeze,shtylla kurrizore ishte shqiptare dhe muskujt ishin egjipiane.Jeta e tregoi se qe nje nderthurrthurje e shkeqyer.
Po kjo gje vlente edhe per floten. Inxhineri franqez Beson, me ndihmen e nje personeli prej specialistesh franqeze, ngriti dhe oraganizoi flotat egjiptiane te Mesdheut dhe te Detit te Kuq. Ibrahim Pasha, ne betejen e Navarinos, kur pa anijet franqeze qe sulmuan floten etij ,tha: ” Nuk e kuptoj se si topat franqeze shtine mbi anijet e veta”.(Freycinet, La Question d Egypte.f.21).
-Beteja e Navarines-.http://img39.imageshack.us/img39/705...navarinoby.jpg
Kur vijme te qeshtja se si Muhamed Aliu i financoi fushatat e veta, habitemi se si ky njeri, nje gjeni i pagdhendur,siq e quan Lord Kromeri,ishte ithtar i Kolbertizmit,te quar deri ne perfundimin logjik,pra i socializmit shtetror, e madje i komunizmit. Ai vendosi monopolin shtetror te bujqesise.Nga viti 1814 deri me 1848,ai ka qene, siq na thote Brehieri, ”i vetmi bujk, i vetmi fabrikant dhe i vetmi tregtar i Egjiptit”.(Luis Brehier,L Egypte f.109).
Ekspermentet komuniste te Muhamed Aliut duhet vene ne dukje veqanarisht,sepse atona dalin si parime te mahdiizmit ne sudan ne vitet 1881-1888, domethan ato qene mjafte popullore dhe me shume suksese,ndonse Muhamed Aliu u detyrua nga zyrtaret e vet te korruptuar ta zbuste pak zellin e vet komunist ne vitete e fundite te jetes. Si i vetmi pronar,Muhamed Aliu e kultivoi fermen e vet si model i Egjiptit men je menyre shkencore,nen drejtimin e specialistve franqeze,mbilte kulturat per te cilat kishte me shume nevoje dhe qe i sillnin me shume fitim.ai qe i pari qe futi ne Egjipt kulturen e pambukut ,i cili tani ze me shume se nje te treten e siperfaqes se punuar te vendit dhe perben burimin me te rendesishem per te arrdhurat.Ai ishte tregtar i shkathte, e dinte si nxirrej paraja dhe keshtu shpjegohet se si qe ne gjendje te financonte fushatat pa marre borxhe asnje qindrake.

-Medalion i IBRAHIM PASHES
-EGYPT.
Fuad I, 1922-1936. Visit in Britain. Bronze medal, 1927, by Metcalfe.
Obv: bust left. Rev: conjoined busts left of Roman and Egyptian Gods, 5 lines legend.
152 grams.

[fegi II]

Qe nga koha e faraonve te medhenje,Muhamed Aliu ishte i pari sundimtar,i cili nisi punime te medha ujitjeje per te zgjeruar siperfaqen e punueshme te Egjiptit.Ai hapi kanale e ngriti diga,mezi ia ndryshuan mendjen qe te mos perdorte guret e piramidave per keto pune (Sir Rennell Rodd,Encylopaedia Britanica,artikulli per historin e Egjiptit te kohes se re).Ai hapi nje kanal,qe lidhte portin e Aleksandrise dhe Delten e Nilit,ku perdori 300000 fellahe nen drejtimin e ingjinerit franqeze Leper.Madje kishte bere plan qe te niste hapjen e kanalit te Suezit.Ai themeloi ne shkolle politeknike men je fakulltet franqeze dhe hapi shkolla ne te gjitha qytetet e fshatrat me rendesi.
Themeloi nje shkolle mjeksie ne Kajro dhe, nen drejtimin e nje franqezi Klo(Clipt)beut, sherbimin shendetesor e organizoi per gjdo krahin nen mbikqyrjen e nje mjeku franqeze.
Nen sundimin e tij,Shapojioni i vijoi studimet dhe germimet arkeologjike.Me pake fjale,ai ishte nje nga me te ndriturit dhe me perparimtar se Lindjes se Afert.
Nderhyrja evropiane –Perandorin e Muhamed Aliut nuk e lejuan te jetonte shume gjate.Me 1839,sulltani Mahmudi mendoi se kishte ardhe koha per te marre revanshin.I shpalli lufte dhe e pushtoi Sirin.Ibrahim Pasha i shpartalloi edhe nje here ushtrite e sulltanit ne Nazib , me 1839.
Flota turke iu dorzua ndersa Fuqite e Evropiane nderhyn perseri per te shpetuar sulltanin dhe per te perul Muhamed Aliun, i cili ishte bere i rezikshem per te gjithe.Uzbarkuan trupa angleze ne Siri dhe flotat evropiane dolen para Aleksandrise.Lord Napier e bindi Muhamed Aliun qe te terhiqej.Ai beri paqe me sulltanin me 15 korrik 1841 me kushtet me te mira qe mund te arritet ne ato rrethana.U njoh zyrtarisht si pasha i trashegueshem i Egjiptit dhe guvernator i Sudanit nen sovranitetin formal te sulltanit,te cilit duhej t i paguante nje tribut vjetor prej dy milion dollaresh.
U detyrua ta zvoglonte ushtrin ne 18 000 veta; nuk i lejohej te bante flote dhe i hmbi te gjitha zotrimet ne Azi, qe i kaluan Sulltanit.
Egjipti nen Ismail Pashen (1836-1879)
Qyteti te cilin e ndertoi Ismail iquajtur Ismaïlia sot
-.http://img833.imageshack.us/img833/9771/ismailk.jpg

Portreti i Ismailit-Nga ana fizike Ismail Pasha dukej si palaqo,ishte i shkurter,i trashe, i ndathte dhe ecte si ari.etj….(Weigali, History of Egypt,f.81-82).qyteti Ismaill sot-.http://img4.imageshack.us/img4/2674/ismaili.jpg
Politika e bakshishit.Ismail Pasha e peruroi mbretrimin e vet duke predikuar ekonomin dhe e mbylli si hovarda i falimentuar, nen kujdestarin e Fuqive Evropiane.
Ndryshe nga i gjyshi, Muhamed Aliu, ai nuk i kushtoi asnje vemendje ushtrise,ndonese mbante nje ushtri sa per qejf,shpenzoi shuma te medha parash per t i blere koncesione sulltanit.
I bleu ati me 1867 titullin persian te kedivit dhe disa te drejta te tjera me 1873, me te cilat Egjipti u be me i pavarur de jure dhe de facto se sa kishte qene nen gjyshin e tij pas vitit 1841.Me se fundi ai e shtriu sundimin e vet mbi Sudanin deri ne Luginen e Kongos dhe mbi Detin e Kuq deri ne Oqanien Indian,duke u dhene bakshishe te majme te gjitha atyre qe kishin ndonje te drejt ose ndonje pretendim,etj-
-mirnjohje Order of Ismail - (Nishan al-Ismail) http://imageshack.us/scaled/landing/...rofismail.jpg-.
Nje here u perpoqe ta shtrinte pushtetin me forcen e armeve mbi Abisinin,por deshtoi keq dhe perseri u kethy me metodes paqsore te bakshishit I shperdante bakshishe majtas djathtas.Ne Egjipte e ne Afrike ,ne Turqi e ne EVrope dhe me qudirat qe bente, fitoi titullin Ismaili i Madh.
-kanali Suezit 1882-.http://img811.imageshack.us/img811/6...suezit1882.jpg

-medalionBronze, 42 MM Diameter, Signed Medal. The Medal commemorates 75 Years Anniversary of the ROYAL GEOGRAPHICAL ASSOCIATION 1875-1950 AD.
Obverse shows images of ISMAIL Pasha (Association Founder), King FUAD & KING FAROUK.
Reverse depicts Egypt Map, Sitting Paharonic Image & ARABIC/FRENCH Script “Founded By ISMAIL, maintained by FUAD, Sponsored by FAROUK.
-FOREIGN COMMEMORATIVE MEDALS. Other Properties. Medals. Egypt, Ismail Pascha (1863-1879), The Opening of the Suez Canal, White Metal Medal, 1869, bust three-quarters left, rev panorama of canal, outer Arabic legend to both sides, 37mm, integral
-.portret i Ismailit Khedive Ismail Pasha-.http://img827.imageshack.us/img827/6976/ismaiprince.jpg

[fegi II]

Lord Kromer thote se Ismaili i beri rushe e kumbulla parat e marra hua,rrethe gjysme miliardi dollare,me perjashtim te nja 100 milione dollare qe i shpenzoje per kanalin e suezite.
Ismail pasha shpenzoi shume me teper per pune botrore te tjera te dobishme,si kanale,rruge,ndertesa botrore.Ai ndertoi portin e Aleksandris dhe nje kanal qe lidhte Nilin m ekanalin e suezit,nga Kajro deri ne Ismailia, ai i europianizoi qytetet e Kajros dhe te Aleksandris.
Kanali i Suezit –Esht bakkshishi i Ismail Pashes per Xhon Bullin,ai nuk e kishte per to por Xhon Bulli nuk e pyeti por e perlau.Hapja e kanalit nisi nen drejtimin e nje franqezi,Ferdinand de Lesep,gjate sundimit te paradhesit te Ismailit,pra te Said Pashes,atij djalit trashaluqe qe kishhte nje dore te madhe”sat u jepte dacka elefanteve”.Ne kundershtim me Anglin Ismail pasha e perfundoi kanalin dhe ai u perurua me 17 nentor 1869,me pompozitet fantastike dhe duke ftuar me kete rast perandoren e Frances Evgjenin,perandorin Franc Jozef te Austrise dhe shume princa e princesha dhe duke bere nje parakalim te gjitha flotave te Evropes.
Qendrimi I anglise ndaj kanalit eshte permbledhur ne kete menyre epigramatike nga Frejsineti ”Anglia ka kaluar ne tri faza: e mohoi kanalin; u perpoqe ta ndalonte; e njohu dobine e tij te madhe per interesa britanike.mbetet qe ta kaloi edhe nje faze te katert : te perpiqet me kembgulje per ta shten ne dore “ (Freycinet,La Question d Egypt,f.127).Asnje anglez nuk bleu asnje aksion te shoqerise per Suezin para vitit 1875 sepse Parlmerstoni pati deklaruar para paralmentin anglez se Kanal I Suezit ishte nje mashtrim I madh.Edhe Dizraeli u pajtua me te.por e nderroi mendjen me 1875 dhe pagoi menjehere 20 milione dollare per te blere aksonet e Ismailit dhe per te paur nje ze kontrollues ne administrimin e kanalit.
Ismail Pasha siguriht I ka bere dem vendit te vet por u perpoqe shume seriozisht qe ti lante mekatet e veta e veta duke i dhene Egjiptit nje larmi bakshishes ne trajten e reformave evropiane.
Nje nga keto ishte heqja e skllaversise,tjetra ishte Dhoma e Fisnikve,nje lloj parlamenti etj.
Emir I pare ne historin e nacionalizmit egjiptian nuk esht ai I Arabi Pashes,por I Ismailit te Madhe.Ai e nxiti Arabi Pashen dhe oficeret e tij per te ngritur krye, I ushqeu me guxim e besim zemrat e deputetve memece dhe I beri at ate protestonin ne emer te popullit egjiptian kunder agresionit te huaj.Ai frymzoi kryegritjen e madhe te mahdiizmit ne Sudan, qe per 18 vjet predikoi ne Kontinetin e zi ungjillin e barazise univezale,Bashksise se te Mirave dhe te luftes kunder imperializmit te huaj ne qfardo forme qofte,turk ose evropian,ikrishter ose musliman(Brehier,L Egypt,f.229 )
1-Egypt, Ismail Pasha, Silver Medal 1869 (Roty) on Opening of SUEZ Canal
Baldwin's Auctions Ltd, Auctions 62-63, 1432
2.WORLD MEDALS. Turkey and the Ottoman Empire. Egypt, Ismail Pascha (1863-1879), The Construction of the Suez Canal, Bronze Medal, 1864, by Chaplain and [reverse] Depaulis, laureate bust of Napoleon III left, rev Industria stands between the figures..
http://www.egy.com/P/statues/ismail1.JPG
3.statue of Khedive Ismail in Alexandria
linku4.http://www.google.se/url?sa=t&rct=j&...newPH1-36zKZCA
-But submission and allegiance were not among Mohammed Ali's (1769-1849) favorite characteristics. Instead, the new governor's ambitions took him on the hairy path of insurrection, a trjectory for which he and his eldest son Ibrahim Pasha (1789-1848) became famous for over the years. Had it not been for Europe's self-serving intervention on behalf of the panicking Sultan, Mohammed Ali would have assuredly crossed the Rubicon of defiance and toppled the Khan dynasty. Yet instead of the displacing the sultan in Istanbul (Constantinople), Mohammed Ali was eventually and reluctantly coerced in settling for the hereditary pashalik of Egypt together with the governorship of Sudan and accepting the subordinate title of Viceroy.

[fegi II]

Zhvillimi i mbrendeshem shtetrore dhe fuqit evropian ndikuan rriteshem
Ndertimi prej kanalit te suezit dhe zgjerimi infraksturen beri shembje ekonomike te egjiptit.
Britanin e madhe e terhiqte interesat vendit dhe mbregosja e mbredshme si dhe idherimet e mahidistve te Sudanit per ta okupar egjiptin , si megjithat se pari 1914 morren statusin i lejushem si protektoriat.
Muhamed aliu vdiqe me 1849 dhe pasardhesi i tij vazhdoi modernizimin e vendit.
Atta secilen here e me shume ishin te varur nga fuqit e evropiane djali I Muhamed Alis (8)Saaid pasha I shkaktoi vetit dhe vendit borqe shume te medha.Borgjet riteshin edhe me shume gjat kohes se pasardhesit te tij Ismail Pashes (9),I cili ne vititn 1867 e trashigoi titullin kediv (sundues)prej sulltanit Ismaili kishte filluar nje numer te ritjeve projektore – fabrika te reja ,zgjerimin e rjetit rugor dhe postes dhe gjygjeve –e cila ka dhen ien shifrave finaciare shtetrore qe ishin shume te renduara (7) nga kanali I suezit-nje project qe Sait pasha dha si detyrim ne vitin 1855.
Kjo rritje borgjit shtyri kedivin te pranoj nje minister fraqeze dhe britanik ne kabinetin e tij.
Ismai pasha i cili i pari ishte perpjekur per zhvillim e vendit ne pjesen jugore dhe zgjerimin e egiptit perpara der te kufiri i Etiopis,i rrezur ne 1879 dhe ndertuar prej djalit te tij Tawfic,i cili irindetoi finacat gjygjesore.
Gjat kohes britania e madhe punoi qe te krijoi suguri dhe ta merre kontrolen ne kanalin e suezit (10).Tashme me 1875 britanezet kishin marrur aksionet postare te egjiptit ne firmat e kanaleve.
Ne vitin 1881 ata morren nje shans si mirseardhje per konsulidimn e fuqise,athere militaret egjiptian ne udhehqej e kryeministri Urabi bene kryengritje kunder Tafikut.Britanezet mposhten kryengritesit dhe prej viti 1882 morren kontrollen e plote fuqishme te tere vendit .
I biri Tafikut dhe pasardhesi prej vitit 1892(11Karikatur)),Abazi II Hilmi trazoi pavarsin e Egjiptit dhe u quajte tradhtar sipas politekes britaneze.Ne luften e pare botror 1914 shteti osman shkoi ne lufte ne anen fuqive qendrore.Kesht qe britanezet vendosen qe kedivin ta largoin men je ane dhe vene ti vene pike lartmadheris formale te sulltanve osman.Egjipti u be protektoria britaneze i lejuar.Abazi II Hilmi sipasardhes i migjes se tij Hysen Kamill i cili prej britanezve moori titullin sulltan.

[fegi II]

Sir Rennell Rodd,Encylopeadia Britannica, artikulli per historin e Egjiptit te koheve te reja.Lord Cromer,Modern Egjypt,vell.II.f.374:"Mahdiu i perziente si te krishteret dhe turqit ne nje mallkim te perbashket")Esht e vertet qe Ismaili nuk luftoi. Ai e njihte moir ushtrine vet dhe nuk kishte ndonji iluzion per aftesin e saj si makine luftarake.Dhe kishte te drejt.Kur Arabi Pasha beri nje prove,ai ushpartallua ne me pak se dyzete minuta nga nje grusht ushtaresh anglez me 1882 ne Tel-el-Kabir dhe ky qe fundi i ushtrise se Ismailit.Po sudanezet kane bere disa beteja epike,te cilave nuk u ka kenduar ndonji Homer dhe anglezve iu deshen 18 vjet per t i nenshtruar. Franca apo Anglia? Zakonisht e akuzojne angline se e pushtoi egjiptin me intriga e makiavelike te ndryshme.Everteta zhveshur,megjithat duket se eshte qe Britania e madhe u perpoqe te shmange kete,se franca e detyroi doren e Anglise dhe, kur anglia vendosi te qellonte,Franca u terhoqe .te gjithe te tjeret qendruan men je ane,ndonse Anglia i fitoi te gjithe rrethe e rrotull per te vajtur ne EGjipt dhe per te te ndihmuar qe te rivendose rendin e sigurimin,duket e pa besueshme,por dokumentet na e provojn,ishte franca qe propozone nje demostrat navale,gje qe shkaktoi masakarimin e evropianve ne Aleksandri dhe solli si pasoj pushtimin angleze.ishte franca ajo qe propozoi thirjen e konferneces se Stambollit,ku anglia fitoi nje leje terthort per ta zbarkuar trupat dhe per te mbrojtur jeten e pasuris evropiane ne Egjipt.keshtu lord kromer ka te drejt kur e akuzon Francen se eshte pergjegjse per pushtimin e padishiruar angleze(Lord Cromer,Modern Egjipt.vel.I f,204) dhe Frejsineti,ne ate kohe minister i jashtem i Frances,pajtohet me te fare pa deshir,sepse ishte ai,q ene emer te qeverise franqeze propozoi si demonstraten navale ,edhe Konferencen e Stambollit me 1882 (Freycinet,La Question d Egypte,f,256,264 dhe kreu i tre ene pergjithesi qe merrte me bisedimet anglo-franqeze per kete qeshtje ,f.205-323)Ashtu si Maria Tereza edhe Brinania E Madhe derdhi lot kur e pushtoi Egjiptin, por, me ne funde u mesua me kete dhe qendroi atje,Franca kercelloi dhembet dhe Bismarku u kenaq,sepse priste qe Anglia dhe Franca do te perlesheshin per egjiptin dhe prandaj nuk beri asgje per t i shtyre ne kete drejtim gjate krizese egjiptiane 1882

FOREIGN COMMEMORATIVE MEDALS. Other Properties. Medals. Egypt, Opening of the University of Alexandria 1942, Silver Medal, by T Bichay, conjoined heads of Alexander the Great and King Farouk right, below them a dhow and the lighthouse at Alexandria, rev text in Arabic with Western and Islamic

[fegi II]

Fawzia prej Egjipti
Fawzia Fuad prej Egjiptit ( persishtja : شاهدخت فوزیه, arabisht : الأميرة فوزية), e lindur më 5 nëntor 1921, ka vdekur 2 korrik 2013, ishte një mbretëreshë e Iranit me anë të martesës së saj me Shah Mohammad Reza Pahlavi .
Ajo ishte e bija e mbretit Fuad I prej Egjiptit dhe Nazli Sabri , dhe motra e Mbretit Faruk I prej Egjiptit i ( Dinastise shqiptare). Ajo ishte arsimuar në Zvicër , përveç gjuhën e saj amtare ajo flaste anglisht dhe frëngjisht rrjedhshëm . Ajo ishte fejuar me trashëgimtarin e fronit të Iranit në vitin 1938 dhe u martua me të në vitin 1939. Çifti ishte pare vetume nje here para martesës se tyre.
Ajo gjate bashkshortsise kishte vetum nje fëmijë, një vajzë. Ajo u bë Mbretëresha e Iranit ather kur burri i saj u be sundues ne vitin 1941. Ajo u bë i njohur në shtypin perëndimor si venera e azise "Venusi Azisë." Gjatë luftës, ishte ajo udhehqse per Shoqërisë për Mbrojtjen e Grave shtatzëna dhe Fëmijëve (APPWC)
. Nëpërmjet kesaj u rregullu nje mbreteri suni dinasti dhe mbretria Shia dinasti. Marrëdhëniet në mes të çiftit nuk ishte te lumtura. Fawzia sipase te dhenave nuk ishte kaluar mir në Iran, irani nuk ishte zhvilluar mir dhe modern si egjipti, dhe per shkak te tradhtise se bashkshortit dhe jo kontakteve te bollshme seksuale, bie ne depresion . Fawzia esht ndara me iniciativën e saj nga burri në vitin 1945 dhe u kthye në Egjipt, ku atje nxorri nje divorc egjiptian, i cili, , nuk ishte zyrtare dhe i njohur në Iran. Divorcimi i saj iranian dhe zyrtar i shkuan në vitin 1948, kur çifti i saj ndahet zyrtarisht. Arsyeja zyrtare ishte se shëndeti i Fawzias nuk mund të përballojë klimën në Iran. Në kontraten e shkurrezimit thuhet mbikqyrjen e vajzes se saj.
Në të njëjtin vit, vëllai i saj, Mbreti Farouk u divorcuar nga gruan e tij, dhe keshtu Fawzia muarr rolin si përfaqësues e parë e Egjiptit. Ajo u martua me 1949 u martua per her te dyte me komandatin e forcave te armatosur me Ismail Chirine(shqiptar). Çifti kishte dy fëmijë. Fawzia mbetur në Egjipt, pas vëllai i saj Farouk u rrëzua në revolucionit në vitin 1952.

-EGYPT KINGDOM- KING Fuad International Geographical conference Medal 1925 AD

[fegi II]

Si perfundoi shahi i fundit i Iranit? - Në vitin 1980.
Mohammad Reza Pahlavi ishte i njohur për pasuri që e kishte trashiguar nga babai i tij, shahu i parë nga dinastisa Pahlavi. nga informacionet te njohura, revolucionarët iranianë përmbysen ne vitin 1979 Mohammad Reza Pahlavi , dhe qeverin e ka marrë ajtollah Homein. Shah shkoi në mërgim, duke lëvizur nga nje shtet ne nje tjeter ...
Me 26 korrik 1980 vdiq Shahu i fundit i Iranit (mbreti ). Emri i tij ishte Mohammed Reza Pahlavi , dhe ishte i njohur në të gjithë botën si ai kishte sunduar Iranin mbi 37 vjet.
Ai kishte një titull të (Persian) sundimtarëve të Iranit - " Shahanshah "(Mbreti i Mbretërve)," Aryamehrit "(Drita e Arianėt), etj Edhe pse Irani ka qenë i njohur për mbledhjen më të madh të vetëm të bizhuteritë mbretërore në botë, i cili është një i shahut Mohammed Reza Pahlavi përdorur extravagantly në kurorëzim i tij, edhe pse ai ishte një sundimtar mjaft Perëndimore dhe shpesh të varur nga me shtetarëve evropiane dhe amerikane, veshur plotësisht në stil perëndimor.

Mohammad Reza Pahlavi ishte shkolluar në Zvicër, në famshme Institutit Le Rosey, të cilët morën pjesë shumë krerë të huaja, aristokratike dhe fëmijët e miliarderëve. Për shembull, Instituti Le Rosey, me përjashtim të shahut u arsimuar: Mbreti Albert II. i Belgjikës, Khan IV Aga, Princit serb Alexander II, Winston Churchill (Nipi i kryeministrit), Dodi Al Fayed-, Mbreti Fuad II. Egjipt, Princi Egon e Furstenberg, Mbreti Huan Karlos i Spanjës, Princi Rainier III. I Monakos etj

Shah Mohammad Reza Pahlavi ishte i njohur legendar për pasurin e tij që është grumbulluar tashmë nga babai i tij, i shahut parë nga dinastisë Pahlavi. Të ngjarë të shpengojë pjesërisht akumulimin e tepërt e atit të tij, Muhamed Reza Pahlavi u kthye në posedim të thuhet se 2,000 fshatra e në Iran, të cilën ai e ka trashëguar nga babai i tij, popullatës lokale.
Si shumë prej historisë të njohur, Shah Mohammad Reza Pahlavi përmbyset nga revolucionarët iranianë ne vitin 1979, dhe qeverin e ka marrë Ayatollah Khomeinin. Kjo është se si Republika Islamike e Iranit që zgjat deri më sot. Shah shkoi në mërgim, duke lëvizur nga vendi në vend. Ishte disa kohë në Egjipt, pastaj në Marok, Bahamas dhe madje edhe në Meksikë. Në fund të shahut përfundoi në trajtimin në Shtetet e Bashkuara, e cila ka shkaktuar tension në marrëdhëniet SHBA-iranian. Chess, pavarësisht sëmundjes, kishte nga SHBA për të shkuar në Panama, dhe më në fund përsëri në Egjipt, ku vdiq në vitin 1980.

[fegi II]

Fawzia Fuad av Egypten (5- 11-1921-2 korrik 2013)

Shkëlqesia e saj Sulltanesha - Princesha Fawzia e Egjiptit
Princess Fawzia ishte e famshme me bukurinë e saj magjepse. Në moshën 17 ajo u martua me nje njeri shume te njohur nga femrat ne boten islame - i ardhshëmi Shah i persian Mohammad Reza Pahlavi.
Me 5 nentor 1921, eshte lindur në pallatin e sulltanit në Aleksandri, te Egjiptit. Madhëria e saj princesa Fawzia . Ajo ishte e bija e ish-Sulltanit Fuad te Egjiptit. Pallati në të cilin ajo ishte lindur është quajtur Ras el-Tin dhe është i vendosur në një vend të bukur në bregdetin egjiptian të Detit Mesdhe. Ky pallat i madh është ndërtuar në nje territor prej 17.000 metra katrorë dhe kishte një kopsht të madh prej 50,400 metra katrorë. Ne pallatin në Kajro, ishte një nga rezidenca kryesore e sunduesit të Egjiptit. Ajo u shkollua ne Zvicer, perpos gjuhes se nenes, ajo fliste rrjedhshem anglishten dhe frangjishten

Kur 'babai i princeses - egjiptian Sulltan Fuad -ne vitin 1922 morri titullin mbret - ajo morri titullin Lartmadhëria e saj. Princess Fawzia ishte e famshëm për bukurinë e saj. Në moshën 17 ajo u martua me një njeri shume te njohur nga femrat ne botën islame -i ardhshëm persiani Shah Mohammad Reza Pahlavi. Princesa Fawzia u bë sundimtare e Persisë, me titullin e lartmadheria ´se mbreterise . Bashkshorti i saj konsiderohet si pasues i perandorëve të fuqishme persianë të cilët sundonin botën e lashtë dhe mbanin titullin e shah-inë-Shah (mbret i mbretërve).

Kur mediat perëndimore pan sundimtaren e re persiane Fawzian, ishin të mahnitur nga bukuria e saj. Ata e quajten ate "Venera aziatike " dhe komentuan se "fytyra e saj kishte nje forme te persour ne forme zemër dhe cuditerisht e zbehtë dhe sytë depërtues."

Për fat të keq, martesa e saj me Shahun Persian nuk ishte me fat. Ata u divorcuan pas gjashtë viteve, dhe ajo u kthye në Egjipt , ne anen e vllaut te saj, Mbretit Faruk. Shah Persian Meuhamed Reza Pahlavi më vonë u martua me nje gruan tjeter me mbretreshen Faraha . Fawzia po ashtu u martua, por me vendasin e saj - Ministrin e Mbrojtjes egjiptiane me Komandantin suprem teforcave të armatosura me Ismail Shirin.

[fegi II]

Emri i Laskarina Bubulines eshte i njohur jo vetum ne historiografine evropiane por edhe ne ate botrore.Kjo heroin shqiptare ka hyr ene radhet e luftatarve qe kan marre pjese ne Revulucionin greke te vitit 1821, i u kurorezuar me pavarsin e Greqise, gjegjesisht formimit te shtetit te pare te pavarur ne Ballkan.
Nga fëmijëria, Bouboulina kishte një pasion për detin dhe anijet. Ajo luante në breg të detit për orë të tëra duke dëgjuar historitë e tyre dhe bisedat e marinarve te lirise.

Bubulina Laskarina, e bija e Stavros Pinoçit nga ishulli Hidra, prane Peloponezit, lindi në vitin 1771.
Bubulina ishte komandante e anijes luftarake "Agamemnom" me të cilën i dha ndihmë të madhe Ali Pashë Tepelenës, kurJaninën e rrethuan turqit. Pas vdekjes së burrit, Dhimitër Bubulit në vitin 1811, ajo iu kushtua çështjes së çlirimit të kombit shqiptar dhe atij grek (1821), duke dhënë përveç ndihmës së saj heroike, edhe pasurinë e madhe që e trashëgoi nga bashkëshorti. Arbërorët e Moresë, përveç heroizmave të saj, me të madhe lavdëronin bukurinë e saj fizike.
Te dhena te rendesishme per betejat e zhvilluar ne uhheqjen e Laskarina Bubulines ka dhene studiusi Eduard Blaquieres,ne vepren ”Historie de la Revulution actuelle de la Grece” e botuar ne Paris dhe Laipzig ne vitin 1825.Ai shkruante se Bubulina kishte angazhuar,me shtat anije personale,te armatosura mir,me shpenzimet e veta.Ne betejat e njohura te Nauplias dhe Momenvasmes flota e hidriotve dhe e specioteve i shkaktoi humbje te medha marines luftarake osmane.

Per Laskarina Bubulinen,Anastas Gjirokastrin,Andon Ikonomin,Mark Boqarin,Kollokotronin,Kryezinjte,Shahturet, Zakajt dhe per shume luftetar te tjer qe morren pjese ne revulucionin Greke etj….
Laskarina Bubulina u rrit ne nje ambient arvanitas, me kenget dhe zakonet e tyre, të njejta me ato te Shqiperise se jugut
Monedhe drahme me pamjen Bubulines
- foto Bubulina Arvanitase (shqiptare) e shquar, heroine e luftes per pavarsine e Greqise.
Pas pavarsise greke pefundoi ne burg.
-foto Bubulina ne kali
Pas vdekjes së saj, perandori Aleksandër I i Rusisë dha Bouboulina gradën e nderit të admirali i Marinës ruse, duke e bërë atë, deri kohët e fundit, e vetmja femër në historinë detare botërore për të mbajtur këtë titull.
- monedha Greece 1 Dhrahmi me pamjen e Bubulinese