Inteligjenca

[ZANOR]

INTELIGJENCA




kuptimi shqip

Të nderuar, pikërisht këtu shihet vlera e secilit, kur shkruan sipas njohurive të veta, secili mund të japi mendimet e veta, por jo edhe definime, se tjetër është çka mendoj unë, e krejt tjetër, çka definon shkenca, por nuk do të thot, se edhe vet skenca ka definime realepër gjithçka, çfarë edhe thohet 'udhë e hapur', 'çështje e hapur' për atë çështje që nuk është derfinuar ende, udhë e hapur, që pret udhëzuesin e ri...

Thash ma heret: talenti - intel - inteligjenca = inteligjencia, bashkësia e inteligjencës së një kombit.

Në moshë të re, nuk kemi të bëjmë me inteligjencë, por me talent, mënçuri, e kulmi i talentit (që duhet të jetë - telent, që i prinë inteligjencës, in+tel, që unë e spjegoj, jo siç thonë fjalorët, që vie nga lat. intelectus, por kjo është krejt illirishte me sufiks - us, që kuptoj një mendje të hollë, mendje-tel, njeri me mendje të hollë, mendjehollë, që e shpon telin, thot populli ynë). Poashtu edhe emri Aristotel-i, është krejt shqip, aristo=zotëri, tel=mendje tel, mendjehollë, që shpon telin (sa i thellë është populli ynë, e sa budallenj bëri disa që as me tarrakop nuk ia gjenë trutë, thot populli ynë, por është edhe fjala e urtë - prej të mirit del i keqi dhe anasjelltas, prej të mençurit del budalla dhe anasielltas, që ka tëbëj me genin trashëgues, faji për keq - lidhjet e gjakut, martesat, rrethi etj.) Pra, aristoteli=zotiteli dhe krejt rrënja e themes - tel-i.

Asnjë gjuhë e botës, nuk i thot - telit - tel, fije metalike e hollë, apo shumë e hollë,bile ka fijeteli që vështirë shihen me sy,kibernetikë etj., veç shqipja i thot telit - tel, telefon, telegraf... ku unë nuk i them telefon, por TELEZON, TELEZONI, zoni i telit (as zani, as zëri, po zoni, illirishte, arbanishte) ZONI I TELIT, TELEZONI... gjuhet tjera i thonëkrejt ndryshe telit: zhica, wire....
Unë fjalën intel, si rrënja e fjalës- inteligjencë, e thom - in+tel, në tel, brenda telit, duke u nisur nga shprehja - e shpon telin, ia çelë vrimen telit, mendjehollë, mendjetel...

Talenti, si t e l e n t u s, illirishte, është greqizuar, nga rrënja - tel=tal, gr. talanton (që edhe ajo ishte dialekt illirishte), është vetia, cilësia e veçantë psikologjike e njeriut, si veçanëti, dhunëti natyrore, e zotit, me nxierrë, njoftë diç
të vështirë mendore, aftësi, zotësi krijuese e njeriut, nëçdo fushë të diturisë, si gjeneralizim mënçurie dhe si profesionalizëm i një fushe diturie të caktuar. Do thosha.

Talenti është me origjinë, me piri, e ka me piri, me gen, të jetë geni=gjeni, gjeniu, gjenialiteti, ku lindet tek persona të caktuar, veç 5% dhe formohet e zhvillohet tek njeriu i veçantë, e shkalla ma e lartë, arrinë tek femrat 18-22 vjeçe, e tek mashkujt 22-26 vjeçare, tevona veç formohet e zhvillohet, përsoset gjatë gjith jetës së njeriut, deri në vdekje vetëm vdekje fizike të tij dhe inteligjenca e tij rron përgjithmonë në veprat e tij.

Inteligjenca është vetia, aftësia, zotësia e veçantë mendore psikologjike e personalitetit të njeriut, zgjuarsia, mënçuria e të kuptuarit, definuarit: krijues, artistik, drejtues, shkencor, oratorik, gjurmues, hulumtues, deri në instancat kombëtare dhe botërore.(IC, CIA etj.)

Intelektual-i, njeriu që me aftësinë, zotësinë e vet, arrinë në shkallë kombëtare, si qëndrim i palëkundshëm, në proceset e jetësh shoqërore, artistike, politike, ekonomike e shkencore.

Inteligjencia - bashkësia e intelektualëve të një kombit, mënçuria e një popullit, pra kombi është ajka e popullit,yndyra e inteligjencës së një popullit, kurse nocioni populli - është symbioza e gjith pjesëtarëve të një bashkësie gjenetike njerëzore, me një gjuhë, kulturë, histori e gjenealogji, të veçantë nga popujt tjerë.

Në nocionin - popull, bejnë pjesë të gjith tok: të diturit e budallenjt, atdhetarët e tradhëtorët, spijujt e luftëtarët e vërtetë, që nuk hanëme dy lugë, punëtorët e parazitët, filozofët e demagogët, të gjith të mirët e të këqinjt e një gjuhe gjaku e historiografie.

Personaliteti përbëhet nga tre faktorë:

1. Talenti që e bie në jetë, e trashëgon
2. Trashëgimi gjenetik (kah ama, apo ati)
3. Rrethi shoqëror

Po sipas studimeve psikoanalitike, rolin kryesor e mbanë rrethi shoqëror, sepse ai mund ta fitoi, përsosi, zhvilloi talentin e një njeriut - por edhe mund ta dobësoj, neutralizoj, shkatrroj e ta zhduki talentin e një njeriut - tek rrethi shoqëror fatkeq, tragjik për vetveten!

(Julutemi, mos e merrni shitje as blerje mendesh, por vetëm të mësojmë bashkarisht diç që nuk e kemi ditur)
NEZIR MYRTA

[LlaCiPaCi]

Kujdes nga njerezit me mjekren me vrime...ata jane vertet inteligjent. Mos i nenvleresoni kurre !

[salihaj]

Sigurisht që autori i këtij titulli është intelektual deri sa drejtohet që të shkruajmë diç rreth inteligjencës. Ndoshta nuk do me hidhërohet që sipas tij dhe tregimit që do e shkruaj, del se Japani është më inteligjent se Amerikani. Amerikani dërgon një tel të stërholluar Japanit dhe i thotë: “a ke mundësi që të prodhosh tel më të hollë se këtë timin ?” Japoni shpon telin e Amerikanit për së gjati që nga fillimi e në mbarim në brendësi dhe ja dërgon Amerikanit dhe i thotë: “ja teli i Juaj zotëri”. Amerikani i thotë: “po këtë tel unë ua dërgova”. Japoni: “ashtu është, por shikoje vrimën që unë ua vrimëzova telin në brendësi”. Befasi ! Amerikanit as që i ka shkuar mendja që do e vrimëzoi teli.
Lexoja në një libër psikologjik ku thoshte: “njeriu lind me intelekt, intelekti nuk krijohet gjatë zhvillimit të njeriut, por njohuria dhe dija nëse i tilli është i interesuar të mësoj për njohuri dhe dije”. Tjetër libër, po ashtu psikologjik thotë: “njeriu në tri vitet e para pas lindjes fiton 70 % të intelektit, ndërsa 30 % të tjera i fiton gjatë tërë jetës në vijim”.
Shkrimet paraprake me kanë bind, sepse mes të gjithë fytyrave të njohura veprimtare në botë, Jezusi dhe as Muhamedi nuk kanë qenë të shkolluar, të dy këta kanë pasur nivelin më të lartë të shfrytëzimit të trurit, i par 11 % dhe i dyti 13 %. Kjo me bënë të bindem se intelekti lind bashkë me lindjen e njeriut. Sa i përket gjenetikës, ka gjasa që fëmija të trashëgoi diç nga prindërit, por ama intelekti është pikë pyetje, sepse gjenet trashëgohen brez pas brezi që do të thotë edhe në brezin e 6, 7, 8 etj. Pasi qe po kuptoi se autori është nga vendi që dinë këtë tregim, do e përkujtio.
“Kishte vra djali babën e vet, shkon te hoxha dhe pyet, a do të ndodhë kjo tragjedi dhe kurë do të ndodhë në këtë familje?” Hoxha pyet: “ a e ke korrë misrin dhe a e ke lidhë në duaj? Djali thotë: “po”. Hoxha: Lëshoje kaun në misrin e korrur, aty ku ndalet kau me ngrënë misrin më trego”. Djali bënë si i thotë hoxha. Kau ndalet në dukun e shtatë. Djali shkon te hoxha dhe i tregon. Hoxha: shko të shtëpia çuni im flejë rehat se kjo do ndodhë në brezin e shtatë”. Këtë e ka gjenetika.
Një ndër faktor është edhe reinkarnimi, kur me lindjen e fëmijës, shpirti i ndonjë gjeniu të inkorporohet në trupin e fëmijës së posalindur.
Edhe sa i përket vërejtjes së “rrezon” Nezir Myrtës për të mos marrë terminologji nga fjalorët, Unë personalisht jam një ndër kureshtarët e mëdhenj dhe shumë i interesuar nga i keni marrë këto fjalë (terminologji) Ilirishte. Vetëm për hir të dinjitetit të Nezirit nuk desha të përdori fjalorin e kësaj terminologjie për inteligjencë.