Sa kushton jeta e shqiptarit?

[oliver55]

Sa kushton jeta e shqiptarit?


Nga Arjan Konomi

Sa kushton jeta e një shqiptari? Kjo nuk është një pyejte që do të duhej shumë të mendoheshe për t’i dhënë përgjigje. Nuk kam fjalën se sa kushton jeta e njeriut për një tjetër, sepse është e qartë kjo kushton shumë pak po të kemi parasysh se të ardhur nga një shoqëri civilizisht e prapambetur ne e kemi shumë të lehtë të nxjerrim armën e të qëllojmë. Historia e shkurtër e viteve të fundit e dëshmon fare qartë këtë.

Pyetja është në sensin se sa kushton jeta e një shtetasi shqiptar ose e thënë ndryshe sa kujdeset shteti për mbrojtjen e jetës së qytetarëve të tij. Po të shohim në rrjedhë kronologjike, fatkeqësitë në të cilat kanë humbur jetën një numër i konsiderueshëm njerëzish mund të themi se ato janë të shumta. Dy tragjeditë e mëdha që ndodhën muajt e fundit, ajo e mbytjes së 16 personave në liqenin e Farkës dhe ajo e mbi njëzetë të tjerëve në shpërthimin e ndodhur në fshatin Gërdec, duke mos konsideruar plagosjen e shumë të tjerëve si dëmet e mëdha materiale të shkaktuara janë një dëshmi e qartë sesa lehtë mund të ndodhë në Shqipëri një fatkeqësi e përmasave të tilla. Dhe po të llogarisësh sesa e qartë dhe e thjeshtë është pakujdesia e mëndjelehtësia që i shkaktoi ato, kupton sesa lehtësisht ishin të evitueshme. Duke qenë të tilla, shumë më e madhe është përgjegjësia e shtetit që nuk merr masa për t’i parandaluar. Natyrisht, që tragjedi apo katastrofa natyrore që shkaktojnë viktima të shumta edhe mund të ndodhin këtu tek ne, ashtu si në çdo vend tjetër të botës. Ato janë të kuptueshme, ndonjëherë edhe të mënjanueshme. Por në Shqipëri ato ndodhin për arsye aq banale sa edhe kur përpiqesh t’ia shpjegosh ndonjë të huaji ndesh në vështrime të çuditshme edhe pse absurditetin i këtyre ngjarjeve e kuptojmë të gjithë. E sado të përpiqesh nuk mund t’i quash këto ndodhi aksidente. Jo, derisa ato ishin lehtësisht të evitueshme.

Edhe pse eksperienca ka treguar se në vendin tonë faji mbetet gjithnjë “jetim” nuk mund të mohohet apo të anashkalohet përgjegjësia që ka shteti. Në rastin e Farkës, si mund të lejohet një person të kryejë në mënyrë të vazhdueshme e për qëllime përfitimi transportin e njerëzve. Sepse aty kemi të bëjmë më transport, jo thjesht me një rast kur disa persona morrën një varkë për shëtitje. Në rastin e Gërdecit, ishte një biznes disa milionadollarësh që zhvillohej e jo një grup njerëzish që nga pakujdesia bënë të shpërthente një sasi municioni. Ishte shumë e thjeshtë në të dyja rastet që të mënjanoheshin pasojat tragjike.

Në këto momente që po shkruaj në portin e qytetit të Vlorës një anije gazi shkarkohet pak metra qëndrës së qytetit e shumë afër pallateve të banimit. Shkarkimi realizohet vetëm nga një tub që del nga anija dhe vendoset tek kamionët cisternë. Aty afër rri një makinë zjarrëfikëseje e kohës së sovjetikëve, e vetmja mase mbrojtëse. Një shpërthim që mund të shkaktohet jo vetëm nga një pakujdesia, por edhe nga mënyra primitive e zhvendosjes së gazit, do të rrafshonte mijëra apartamente banimi të ngritura vitet e fundit në afërsi të vijës së bregut, me pasoja katastrofike në njerëz. Për mos të thënë për mungesën e madhe të sinjalistikës rrugore, kur nuk kuptohet ku është devijuar rruga apo kur po kryhen punime, nga e cila ka shumë humbje jete, por që këto nuk përbëjnë më lajm. Të mësuar më shifra të mëdha viktimash, humbjet e jetëve në aksidente rrugorë apo punë, kur bien nga skeleria apo nga ashensori, kalojnë pothuajse në indiferencë.

Përgjegjësia e shtetit është jo vetëm të kryejë hetime për të gjetur shkaktarët e t’i dënojë penalisht ata, por përgjegjësia më e madhe është se ai duhet të marrë masat për parandalimin e tyre. Pikërisht këtu qëndron efikasiteti i tij. Ndaj dhe jeta e një shqiptari kushton fare pak, aq sa kujdesi për mbrojtjen e jetes së tij.

E nëse në vendet e civilizuara fati mund të shkaktojë humbjen e jetës, në Shqipëri fati të shpëton jetën.

[Apollyon]

Sa kushton? Cfar pyetje!!

Nuk ka kushtuar asgje, edhe vazhdon te mos kushtoje asgje. Shum shqiptare vriten edhe humbin ne drejtime te paditura, sikur te jemi endacake, jo shtetas te nje kombi.

[xhori]

kur shqiperia kushton 1 euro, sa mund te kushtoj nje shqiptar?

[Jannis]

nje shqiptar kushton gjys euro.

[BaBa]

kur shqiperia kushton 1 euro, sa mund te kushtoj nje shqiptar?

edhe ti degjoke sali berish gomarin !!!!

se thot sala 1 euro shqiperia dhe aq esht kujtoni ju, shqipri te blesh 5 m.k , vend te kushton shtrrenjt

Sa kushton jeta e shqiptarit?

varet se car pune ban ,dhe sa njehori ka per vet jeten.

se trrish kot i m... kushton.


PS: ktu qenka perfshi dhe shteti, shtet ska se tkishte sdo ishin shumica e shqipetarve neper bote duke punu ose perpjekje per mbijetese.

shnet.

[STIGMA]

0.15 centi euro nje fishek i kallashnikovit

[strong_07]

Sa dy jeta te nje Cifuti

[^SHIU^]

Sa kushton jeta e nje shqiptari? Varet cili shqiptar?!

[Elian70]

nje shqiptar kushton sa nje shqiponje (jo ajo e flamurit se aq kushtojme te gjithe)

[engjulli_v]

SHQIPËRIA, GJENDJA NATYRORE DHE PADREJTËSI: E KONTRAKTUAR?

Valmir ELEZI
--------

Ngjarja tragjike që ndodhi në fshatin Gërdec, afër Tiranës, ka tronditur jo vetëm opinionin e gjerë të këtij shteti por, edhe më gjerë.E vetmja gjë që dua të absolutizojë këtu është kjo se, ''Absolutisht, nuk duhet të absolutiozohet asnjë cilësi''. Ne shihnim kryeminstrin Berisha, të shtetit amë, i cili si personi më me pushtet (konstitucionalisht), nuk ia kishte idenë se sa kishte të punësuar aty, dhe këtë informacion e merrte nga njerëzit e hospitalizuar, të traumatizuar, në vend se ata t'i pyeste në mënyrë të theksuar për shendetin e tyre. Shqipëria një vend që synon t'i bashkangjitet Bashkimit Evropian dhe NATO-s, kthen ecjen e saj prapa?! Tre autorë të mëdhenjë që kanë hyrë në historinë e mendimit politik, Thomas Hobbes, John Locke dhe Jean Jacques Rousseau, kanë shpjeguar mënyrën e krijimit të shoqërisë civile, nga primitivizmi (gjendja natyrore).Thomas Hobbes, ka shpjeguar se, në një gjendje anarkike (në këtë rast, primitive, pa pushtet) mbizotëronte frika e vazhdueshme nga rreziku i vdekjes së dhunshme, ndërsa në jetën e njeriut kishte vetëm varfëri dhe keqdashje. Për t'iu shmangur jetës së tillë në kushte anarkie, pasoja kryesore e të cilave është konflikti i gjykimeve individualiste dhe egoiste të së drejtës, njerëzit ndoqën diktatin e ligjeve natyrorë (ligji i parë i natyrës, është se çdo njeri duhet të 'kërkojë paqen dhe të ndjekë atë', ndërsa ligji i dytë i natyrës, thotë se, 'çdo njeri ka dëshirë të jetë i kënaqur, që liria, që ai ka mbi të tjerët, të jetë e barabartë me atë që të tjerët e kanë mbi të) duke kërkuar paqe, duke mohuar disa të drejta dhe liri, duke hyrë në një marrëdhënie shoqërore, nga e cila krijuan një njeri artificial, 'Leviatanin', të quajtur shtet (comonvelth).
John Locke në veprën e tij, 'Dy traktate mbi qeverisjen (civile)', ka shpjeguar më ndryshe jetën në 'gjendjen natyrore' , dhe për dallim nga Hoobes-i, ku mbizotëron 'lufta e të gjithëve kundër të gjithëve', tek i pari (në këtë fjali), në gjendjen natyrore kemi nje gjendje të paqes, të vullnetit të mirë, ndihmës së ndërsjellë, e poashtu edhe të mbrojtjes së ndërsjellë. Pra, në gjendjen natyrore, njerëzit jo vetëm janë të lirë por, edhe të barabartë. Kurse, Jean Jacques Rousseau, në veprën e tij, 'Kontrata Sociale', i cili akuzonte civilizimin modern për pabarazitë e shumta midis njerëzve, konsideronte se, në 'gjendjen natyrore', të gjithë njerëzitë ishin të lirë dhe të barabartë, ku kanë ekzistuar vetëm pabarazitë fizike, shëndetësore, të moshës, etj. Prapëseprapë, duhet t'i rikthehem mosabsolutizimit të këtyre cilësive, për faktin se, në një gjendje të tillë anarkike, nuk kishte as art, as germa e as shoqëri, dhe në Shqipëri funksionojnë në mënyrën e tyre. Porse, është e pamunudur që të mosthuash se në këtë shtet, ka hyrë frika e vdekjes në palcë dhe kësisoj, jeta është bërë e pasigurtë, sikur dikur. Fjalët 'e drejtë' dhe 'liri' thuajse nuk gjejnë vend në një shtet të tillë.Njerëzit e ditëve të sotshme, në letra dallojnë me të vërtetë nga primitivët, por, edhe ligjet e krijuara nga vet ata, shpeshëherë mbesin e 'zeza mbi të bardhë' duke thyer ato, dhe në këtë rast ngushëllojnë vetën me një thënie se, ''Rregullat janë bërë për t'u thyer''.Këta tre autor edhe pse dallojnë theksueshëm në pikëpamjet e tyre për format e qeverisjes, një gjë i bashkon, se, që të tretë pajtohen se njerëzitë përmes një kontrate, kaluan nga gjendja natyrore (pa pushtet) në një gjendje shoqërore (me pushtet). Shqipëria një vend ku jeta e qytetarit të saj shpeshëherë vihet në pikëpyetje, me mirëqenie jashtë çdo standardi (të vendëve ku synon të aderojë), në vlerësime të shumta e renditur ndër vendet e para me korrupsionin e theksuar, e cila llogaritet si krah i fuqishëm i çështjeve aktuale shqiptare (gjendja post statusore e Kosovës, çështja e shqiptarëve në Maqedoni, Luginë të Preshevës, Mal të Zi dhe çështja e minoritetit Çam), do të 'rikthehet' në rolin e vëzhguesit pasiv, ngase ekziston rreziku i humbjes së besimit në institucionet e saj, nga jashtë kufinjëve.
Pikën mbi 'i' e vendosi edhe absurditeti i gazetares së zgjuar, Rudina Gjunga e cila në mënyrë banale, në fund të emisionit të saj ''Shqip'', u shpreh për ngjarjen tragjike të Gërdecit, duke thënë se, ky 15 mars le të jetë për shqiptarët, një 8 mars sikurse për botën perëndimore. Bota shumë kohë më parë ka mësuar nga tragjeditë e tilla, mbase edhe më tragjike sesa kjo e Gërdecit, por, sipas Gjungës, duhet që ne ta ndiejmë në kurrizinin tonë në mënyrë që të vetëdijësohemi. Gjunga, ndër tjerash edhe një poete, besoj që e ka lexuar, se, duhet mësuar nga fatkeqësitë e të tjerëve, në mënyrë që gabimet e të tjerëve të mos përseriten, dhe një fjalë e tillë nuk duhet përligjur...Dhe, kur kryeministër ishte Fatos Nano, në kohën e një tregjedie tjetër, më 2004, një deputet nga radhët e kryeministrit të tanishëm shqiptar, asokohe në parlament kishte recituar vargjet e epikut, Fishta: ''Qaj për ty moj Shqipni e derdhun n'lot se ditë gzimi skam un sot''. Këtë gjë mund ta bëjnë edhe kundërshtarët e Berishës sot, pas Gërdecit, të përfitojnë politikisht mbi fatin e keq të të tjerëve. Dhe nëse thonë se, kjo e fundit është e pavërteta më e madhe. Bindem se, kjo është gënjeshtra më e madhe!

Ky artikulll eshte botuar ne Gazeten "Express" ne Prishtine, pas tragjedise se Gerdecit.