Shqiptarėt e Kosovės mund tė ēmenden nė festė e gėzim pėr 28 Nėntorin, por ata tė Shqipėrisė do tė vazhdojnė ti shohin me habi e mospėrfillje. Siē e shohin edhe festėn e vet.
Nga Imer Mushkolaj
Nė vitin 1996, Armend Rexhepagiqi dhe Aida Baraku u prezantuan nė Festivalin e RTSHsė me kėngėn Ti nuk mė meriton, njė ndėr mė tė mirat tė kėnduara shqip. Si zakonisht kur bėhej fjalė pėr pjesėmarrės nga Kosova, kėnga nuk fitoi, edhe pse prezantimi ishte mjaft dinjitoz.
Ndonėse tema e kėngės kishte tė bėnte me dashurinė mes njerėzve, porosia e saj iu shkonte mjaft mirė tė gjithė atyre qė kishin zgjedhur tė mos i vlerėsojnė sa dhe si duhet krijimet artistike nga Kosova. Do tė mund tė interpretohej edhe si protestė dhe shprehje zhgėnjimi se festivali i Tiranės nuk meritonte kėngė tė bukura si kėto, tė kėnduara nga kosovarėt.
Njė vit pas Shqipėria u pllakos nga trazirat qė lanė mbrapa shkatėrrime, mijėra tė vdekur dhe shumė dhembje, ndėrkaq nė Kosovė nisi cikli i dhunės dhe luftės me serbėt.
Tash, kur Shqipėria feston 100 vjetorin e tė qenit shtet, e Kosova ėshtė e lirė, Ti nuk mė meriton tingėllon porosi mė aktuale se kurrė jo vetėm pėr botėn artistike shqiptare, por pėr vetė shtetin shqiptar.
Jo ekzaltim, por njėfarė histerie e papėrmbajtshme i ka kapluar kosovarėt me rastin e festės sė njė shekulli shtet shqiptar. Qė nga kopshtet e fėmijėve e deri te institucionet shtetėrore tė gjithė janė pėrfshirė nė atmosferėn festive, madje duke kaluar ēdo sens mase e logjike tė shėndoshė. Tashmė janė kthyer nė diēka banale organizimet me rastin e 100 vjetorit, duke humbur arsyeshmėrinė dhe racionalitetin e nevojshėm.
Gjithsesi, nė mesin e krejt kėsaj rrėmuje patriotiko-folklorike, ku secili pėrpiqet tė tregojė se ėshtė mė shqiptar se tjetri, gjenden edhe simbolika interesante qė ia vlejnė, siē ėshtė ajo e rritjes sė mustaqeve nga tė rinjtė, apo ajo e marshimit mbi kuaj tė 100 kosovarėve nga Mitrovica deri nė Vlorė.
Nuk do tė kishte gjė tė keqe nė krejt kėtė muhabet, po qė se edhe vetė Shqipėria dhe qytetarėt e saj, madje mė fort se qytetarėt e Kosovės, do tė festonin pėrvjetorin e rėndėsishėm tė pavarėsisė. Tekefundit, kjo edhe iu takon.
Por, ndryshe nga Kosova, nė Shqipėri nė pėrgjithėsi shfaqet njėfarė mosinteresimi dhe indiference pėr festė. Mungojnė iniciativat, mungojnė simbolikat, mungon entuziazmi, mungon festa.
Nga qytetarėt e Shqipėrisė, ne tė Kosovės mund tė shihemi me habi, pėr gjithė ēfarė bėjmė pėr festėn, e cila zyrtarisht ėshtė e atyre. Siē jemi parė me habi sa e sa herė kur jemi shfaqur mė katolik se papa me veprimet tona, qė nga sporti e kultura, deri te politika.
Mė 1912 u shpall pavarėsia, por gjysma e trojeve shqiptare mbeti jashtė. Njė shekull mė vonė situata nuk ka ndryshuar fort.
Gjatė njėqind vjetėve, Shqipėria mė shumė i ka bėrė dėme vetes, sesa ka ndihmuar shqiptarėt jashtė kufijve. Gati 50 vjet nė diktaturė, e 20 tė tjera nė demokraci, secili qė ka qenė nė krye tė saj mė tepėr e ka shkatėrruar e sakatuar, sesa qeverisur si duhet e pėrparuar.
Tash, nė prag tė festės qė po vjen, shqiptarėt andej kufirit kanė zgjedhur prapė tė na shohin me habi pėr gjithė entuziazmin qė tregojmė pėr shtetin e tyre. Ashtu siē na kanė parė edhe kur tifozėt nga Kosova shqyhen sė pėrkrahuri Kombėtaren, edhe kur takojnė tė rinj qė mbajnė emra qytetesh, bjeshkėsh e lumenjsh tė tyre, edhe kur qindra-mijėra kosovarė mėsyjnė bregdetin shqiptar duke shpenzuar miliona euro.
Do ti zgurdullojnė sytė edhe mė shumė kur, edhe dhjetė ditė, shteti do tiu bllokohet nga kosovarė qė do tia mėsyjnė Tiranės e Vlorės pėr tė festuar, pėr tu tranuar, duke lėnė atje miliona tė tjerė.
Pėr ata qė mendojnė se ky shkrim sjell ndarje e pėrēarje ndėr shqiptarė, mė duhet tė them se nuk jam kundėr festės, por vetėm do tė doja qė bashkėshtetasit e mi tė tregoheshin mė tė pėrmbajtur e racionalė do tė doja qė tė logjikojnė me kokė tė ftohtė, e jo tė nxehur nga folklorizmat. Sepse, situata e tashme ngjan sikur tė shkosh nė dasmė tė njė tė afėrmi, tė ēmendesh sė kėnduari e vallėzuari, pėrderisa ai vetė nuk sillet ashtu. A mund ta duam dikė mė shumė se qė e do ai veten? Kanė tė drejtė ata andej kufirit nėse thonė ēne kėta kosovarėt!.
***
Mė shumė se njė dekadė e gjysmė pas Festivalit tė RTSHsė, Armend Rexhepagiqi dhe Aida Baraku nuk kanė realizuar ndonjė kėngė me rastin e 100 vjetorit, siē kanė bėrė dhjetėra kolegė tė tyre.
Njė dekadė e gjysmė pas trazirave tė tmerrshme, Shqipėria udhėhiqet nga njeriu qė shihet fajtor pse lejoi tė funksionojnė firmat piramidale, qė e ēuan vendin nė kaos. Retorika e tij vazhdon ti ēojė peshė shqiptarėt jashtė kufijve.
Gati pesė vjet pas shpalljes sė pavarėsisė sė vendit tė tyre, kosovarėve vazhdon tiu mungojė arsyeja e shėndoshė dhe racionaliteti pėr gjithēka qė ka tė bėjė me Shqipėrinė.
Ne mund tė ēmendemi nė festė e gėzim kėtė fundnėntori, por ata do tė vazhdojnė tė na shohin me habi e mospėrfillje. Siē e shohin edhe festėn e vet./EXPRESS
Krijoni Kontakt