Tradita e lashtë orthodhokse në Kosovë

[Albo]

Peshkopet e dardanise kane marre pjese edhe ne keshillin e niceas, dhe kane qene latin, dardania ka qene e kolonizuar me latin (romak). Une nuk e kuptoj kete mahni qe kane ca veta ketu per ta bere c'do gje ortodokse. Mbase ndjen ndonje dyshim apo munges ne besimin tend dhe te duhet keto shtrembrime historie per ta perforcuar? Nqs ke ndonje fakt konkret sille, nuk ka njeri nevoj per urata ketu.

"Nese X peshkop i dardanise ka qene latin, atehere Kosova ka qene romano-katolike".

Kete llogjike e ndjekin lexuesit e studiuesit e rendomte te historise, ata qe te verteten historike e kerkojne ne libra vetem e jo ne realitetin njerezor. Me kete llogjike ti shqiptaret ne Ballkan mund ti nxjerresh edhe turq, pasi kane patur poste kyce ne administraten e Portes se Larte. Mund ti nxjerrim edhe bektashij meqenese Kryegjyshata e Bektashijve te Botes eshte ne Shqiperi, apo jo?

Fakte konkrete mbi gjurmet e orthodhoksise ne Kosove jane me qindra e me mijera, bile kjo teme prek shume prej tyre. Manastiret e kishat shekullore orthodhokse jane te gjitha te ritit bizantin. Arti kishtar po ashtu. Festat e tradites se krishtere jane po festa karakteristike orthodhoks (ballkanike) dhe nuk mbahen ne ditet e kalendarit Grigorian (latin), mbahen ne ditet e kalendarit Julian (bizantin). Faktet e gjurmet qe mungojne ne kete kete jane gjurmet e ritit latin ne popullsine vendase.

Dhe po te kesh lexuar me vemendje shkrimin tim me lart, une nuk jam duke dale ne perfundime. Une jam duke artikuluar dilemen e shume studiuesve qe ne fakt eshte edhe thelbi i kesaj teme:

- Kush i ka ngritur ato kisha e manastire shekullore orthodhokse ne Kosove, shqiptaret apo serbet, apo te dy palet bashke?

- Kush ka te drejte te trashegoje trashegimine shpirterore orthodhokse ne Kosove?

Dhe keto dy pyetje qe ende nuk kane marre pergjigje, nuk deshmojne vetem relievin shpirteror te Kosoves, por kane te bejne direkt me autoktonesine e popullsise se Kosoves sot: jane banoret e Kosoves sot autoktone ne shekuj ne ate truall, apo jane njerez te ardhur e te mbetur nga luftrat e pushtimet e kohes.

Dhe qe te kuptosh se perse kjo eshte e rendesishme: nese Kosova banohet nga pasardhes te nje popullsie autoktone shqiptare, me kohen ata do te kthehen ne identitetin e te pareve tani qe jane ne liri pasi ate qe e mbjell dhuna e shkaterron liria. Nese banohet nga nje popullsi e perzerie multi-ethnike, realiteti shpirteror i Kosoves ka per te ndryshuar pak pasi identiteti i ketyre njerezve nuk eshte aspak i lidhur me identitetin shqiptar.

Besimi im personal nuk ndikohet aspak nga besimi i shqiptareve te tjere. Edhe sikur une te isha besimtari i vetem orthodhoks shqiptar, une nuk do te hiqja dore nga besimi im.

Albo

[Seminarist]

Por kur te fyen ky Albo trashaniku, me iken tepeleku i kokes.

Po mire mor i trashe, qe Dardania ka qene katolike, une te paskam sjelle ty Shuflain - qe ti sia ke pare shkrimet as ne enderr. Edhe po te te sjell Gotfrid Shramin, qe thote te njejten gje, radakes tende idheoollogjike do i bie e rende.

Po Neol Malkolmi, te pelqen? Lexoji kapitujt e pare te historise se tij mbi Kosoven se cfare thote per krishterimin o kokbosh i papam!




Hajde tashti o iluminuari se fundmi neofit-fanatik ne orthodhoksi na jep ti nje burim autoritar historik te pretendoje sadopak te qenit ortodokse te Kosovareve qe nga gjeneza e krishterimit e deri sot!

[Korcar-L1]

Kishat ne Kosove jane orthodhokse, pyetjes ne se i perkisnin shqiptareve apo jo Sufflay i pergjigjet: " Ne 1388, emigrantet shqiptare gjendeshin deri ne Dubrovnik, por si pasoje e eksodit te madh serb ne hungari ne vitin 1690, shqiptaret shkuan me ne verilindje (ish-teritori jugusllav). Ata (shqiptaret) u vendosen ne Kosove, Novi Pazar gjithashtu dhe rreth Nishit. Ipek (Pec), i cili per 6 shekuj ishte qendra e kishes serbe, u kthyen ne Gjakove (Dakovica), dhe Gusinj, ne qytete shqiptaresh. ( M. Šufflay, "Srbi i Arbanasi", pp.80 81-82) Cituar nga Stavro Skendi "The Albanian National Awakening 1878-1912" Faqe 7
Sipas kesaj i bie qe shumica e emigranteve llogjikisht te ishin katolike meqenese kishin emigruar nga zonat veriore te Shqiperise.

[Bizantin]

Seminaristi ka të drejtë këtu dhe në fakt është nga të paktët që lexon bibliografi serjoze. Dhe ka të drejtë edhe për përkthimin e Shuflait, më i miri ngelet i K. Gurakuqit (në fakt ishte grup përkthyesish).

Seminaristi ka të keqen vetëm se i shikon nga ana kombëtariste çështjen katolicizëm-ortodoksi, jo nga ana teologjike.


PS, Na rekomando ndonjë libër të ri Seminarist. ''Dilemat e Arbrit'' e ke lexuar? Ç'thotë Xhufi? Mund të gjej ''Acta et Diplomata etc'' n' Tiranë? Ka dalë libri i Jireçekut mbi historinë e Serbëve?

[Van_Helsing]

gjith edin qe pjesa e trojeve shqiptare i perkiste bizanti ose sic do me pelqente ta quaja une buze+an+det dhe ne te gjith buzandetin ishin ortodoks

suliot, seriozisht e ke kte buzandetin

po ortodoks si e ka etimologjin lol? osht i far xhunga me humorist se ty qe ja jep dhe ky i shpjegim

[pejani34]

Ne kosov ska ortodoks shqiptar, as nje te vetmin.

nuk e di pse

[Matrix]

Po te kujtojme betejen e Kosoves te vitit 1389, aty u zhvillua nje lufte midis aleateve ballkanike dhe ushtrise otomane. Ne kete aleance kishte shqiptare, serbe, bullgare etj te rreshtuar kunder armikut te perbashket qe vinte nga Azia.

Ishte pikerisht nje shqiptar, Millosh Kopiliqi ai qe vrau sulltanin turk Murati I.

(Sot ky hero paraqitet si serb, duka ja nderruar dhe emrin ne Milosh Obiliq).

Pra, ajo qe i bashkonte keta aleate ishte feja e perbashket.

Te thuash qe ne Kosove nuk ka pasur ndonjehere orthodhoksi, dashur pa dashur con uje ne mullirin e Serbise, e cila pretendon te njejten gje duke akuzuar se shqiptaret jane te ardhur.
Eshte shume mire qe te thuhet se shqiptaret ishin orthodhokse dhe nga presioni otoman u kthyen ne muslimane.

[fattlumi]

Dihet se Serbia ne vitet e 90-ta kishte ndertuar kisha ortodokse anembane Kosoves.Disa nga keto nuk u perrfunduan kurre shkaku i luftes ne Kosove.Disa nga keto ndertoheshin edhe mbi themelin e disa kishave te vjetra.Me ndertimin e ketyre kishave Serbia ne njefare menyre pervetesoi ne teresi trashegimine ortodokse te Kosoves.
Arkeologet dhe historianet shqiptare bene pak,ose me mire thene nuk bene asgje qe ti kundervihen ketyre "fakteve"serbe mbi kishat ne Kosove dhe autoresine e tyre.
Serbija aq mire diti ti pervetesoje kete trashegimi saqe edhe ne bote krijoj mitin si "djepi i kultures ortodokse serbe".
Pra pervetesoi njerez ne interesin e saj historik ,poashtu pervetesoj edhe nje trashegimi fetare.

[Uriel]

"Nese X peshkop i dardanise ka qene latin, atehere Kosova ka qene romano-katolike".

Kete llogjike e ndjekin lexuesit e studiuesit e rendomte te historise, ata qe te verteten historike e kerkojne ne libra vetem e jo ne realitetin njerezor.

[...]

E vërteta historike kërkohet në burimet historike të kohës, dhe deri sa faktet konkrete mungojnë, mbetet shumë për të hulumtuar. Që orthodoksia karakterizohet nga lashtësia traditore në Kosovë, kjo nuk përbën një risi. Sllavët kanë 13 shekuj që janë dyndur në Ballkan, dhe kanë bashkëjetuar me shqiptarët në hapësira gjuhësore mjaft të ndërthurura. Kristianizimi i tyre qysh në shek e VIII, e sidomos tek serbët, të orientuar nga ritet bizantine si pasojë e veprimeve politike të Perandorit, përbën një trashëgimi deri diku të lashtë kulturore. Shqiptarët nuk kishin si ti ndërtonin vetë këto manastire në mungesë të një forme drejtuese shteti, dhe të një Patriarkane të tyre, dy elemente që popullsisë serbe nuk i mungonin. Por në saj të filozofisë mesjetare të jetës, ku përkatësia etnike nuk kishte kurrfarë rëndësie, mund ti shohim shqiptarët e Kosovës si një pjesë të integruar të shtetit serb, i cili shpesh herë ndërronte formën, e cila varionte nga mbretëria, despotati dhe perandoria.

Pra në përfundime konkrete kurrsesi nuk mund të dalim. Nga njëra anë mungojnë faktet konkrete historike, dhe nga ana tjetër kemi të bëjmë me një trashëgimi të lashtë dhe akoma të gjallë kulturore.

[Gordon Freeman]

Eshte shume mire qe te thuhet se shqiptaret ishin orthodhokse dhe nga presioni otoman u kthyen ne muslimane.

me e keqja eshte se muslimanet shqiptar i kanë harruar traditat,kishat dhe gjithçkah qe i perket orthodoksisë së asaj kohe