Gjendja ekonomike ne Kosove

[AsgjëSikurDielli]

“Trepça” në mes të mbeturinës dhe grumbullit të arit

Rruga e vështirë: “Trepça nën administrimin e UNMIK-ut”

ASTRIT GASHI

Në tre vjetët e fundit “Trepça” u shpall e vdekur dhe e gjallë disa herë. Hapja dhe mbyllja e shpresave të saj varej plotësisht nga disponimi i administratës ndërkombëtare në Kosovë. Ajo herë u quajt “mbeturinë sovjetike që nuk vlen as pesë para” e herë “një pasuri që kur të transformohet do të sjellë të mira për Kosovën”, varësisht nga disponomi i menaxhmentit të huaj në krye të saj dhe disponimi politik i UNMIK-ut. Së fundi në shkurt të këtij viti, të gjitha këto pohime u vënë në një kah. Menaxheri ndërkombëtar i “Trepçës”, i treti me radhë, Paul Nelles, tha se me 5 milionë euro marrë nga Buxheti i Kosovës, do të këtë mundësi të rifillojë puna në pesë minierat e konglomeratit. Në verë do të hapen tri miniera, dy në veri - miniera në Cërnac, e cila gjysmën e hapësirës e ka në anën e Kosovës, ndërsa gjysmën tjetër në Serbi dhe një në jug - Miniera e Stantërgut, si dhe miniera tjetër në veri, Zhuta-Përla, tha ai. Dikur më vonë, supozohet në vjeshtë, do të nisin punën dy minierat e “qendrës”, ajo në Ajavali dhe tjetra në Kishnicë. Deklarimet e tij të mëtejme goditën ëndërrat se “vetëm ‘Trepça’ e bën Kosovën shtet” dhe ato të punëtorëve që disa vite më parë u mbyllën në zgafella për të kundështuar shuarjen e autonomisë së Kosovës nga shteti serb. Nga atëherë këta minatorë më nuk e panë minierën me sy, por shpresuan se me çlirimin e Kosovës të gjithë do ta vënin në kokë helmetën e minatorëve. Nelles tha se puna në miniera do të fillojë, me po ato metoda të vjetëruara me të cilat u punua dekada më parë, produkti që do të nxirret nuk do të shkrihet në Kosovë, por koncentrati do të shitet sipas të gjitha gjasave ne Bullgari, ndërsa parat që do të fitohen nga ai do të mjaftojnë për të dhënë paga për punëtorët dhe shpenzimet e tjera të punës. Nelles, thotë se po të kthejmë prapa historinë do të konkludojmë se këtu së pari janë ndërtuar miniera, e pastaj më vonë është ndërtuar edhe shkritorja. Pra rinisja e Trepçës është e barabartë me atë që të moçmit e quajnë “koha e inglizit” duke iu referuar kohës kur Stantërgu ishte koloni angleze, në vitet 1920.

“Trepça” do të punojë për bullgarët

Po kështu, me këtë rinisje duket se vendi i Beogradit në atë maksimën e njohur se “Trepça punon, Beogradi ndërtohet”, po zëvendësohet me Sofjen (Bullgari) e jo me Prishtinën siç do të kishin dëshiruar minatorët që dikur u ngujuan në minierë. Edhe më i hidhur, për njerëzit që ecën këmbë në Prishtinë për të brohoritur “Azem, Kaçusha!”, është paralajmërimi se në “Trepçën nën administrim të UNMIK-ut”, nuk do të ketë vend as për gjysmën e tyre. Mbështetur në të gjitha analizat, vend në “Trepçën” e re nuk do të ketë për 5 mijë deri në 7 mijë punëtorë. Për shumicën e tyre, do të bëhen orvatje që të dërgohen në pension të parakohshëm, por kjo do të jetë e vështirë të bëhet pasi që me skemën e re pensionale nuk ka pensionim të tillë. Disa të tjerë që janë të rinj, ndërkaq do të trajnohen për t’u marrë me punë të tjera, nga IOM-i. Zyrtarët ndërkombëtarë, lëvizjet drejt aktivizimit të minierave i panë si pozitive. Shembjen e miteve ata e shohin si “rënie për toke të kosovarëve”, ndërsa pakënaqësinë e punëtorëve dhe të tjerëve e lidhin me “ndërrimin e menatalitetit të kosovarëve, i cili dikur ‘Trepçën’ e shihte si grumbull ari dhe mentalitetit të ri se ajo është diku në mes të mbeturinës dhe grumbullit të arit”. Prospektet për “Trepçën”, sido që të shikohet, në vitin 2003 janë shumë më të mira se ato që ishin në vitin 1999 dhe viteve më pas. Në verën e vitit 1999, administrata ndërkombëtare nuk kishte kurrfarë disponimi që të merret me këtë konglomerat, ndërsa që pala shqiptare e ndarë në dy udhëheqësi paralele, nuk kishte as mandat e as fuqi për të shtyrë proceset përpara.

Çfarë kërkojnë Rosnan dhe “Mitilineos”

Stantërgun, e vizitoi gjenerali i pensionuar i Francës që ishte shndërruar në tregtar mineralesh, Pierre Rosnan, duke sjellë me vete mijëra faqe dokumentacione me të cilat donte të dëshmonte se nga Milosheviqi ka blerë hise të “Trepçës”. Firma greke, “Mitilienos”, po ashtu çonte fjalë se ata kanë pasuri të tyre në “Trepçë”. Kurrfarë planesh për revizalizimin të minierave nuk kishte atë botë, por megjithatë nga tymtari i shkritores në Zveçan, të udhëhequr nga serbët, dilte tymi i xehes së shkrirë, që vinte nga Serbia dhe që përgatitej për nevoja të saj. Një vit më vonë dy udhëheqësitë shqiptare në jug dhe ajo serbe në veri, u shuan. “Trepçën” e mori në duar Departamenti i Tregtisë dhe Industrisë, i cili krijoi një bord të udhëhequr nga ndërkombëtarët, në të cilin bënin pjesë si shqiptarët ashtu dhe serbët. Po këtë vit “Trepça” u nda në tri njësitë rajonale. Për të mos prishur hatrin serbëve që donin të jenë pronar të minierave në veri, DTI-ja e udhëhequr nga Tim O’Niell, vendosi që të ketë tri Trepça: veriore, qendrore dhe jugore. Disa qindra punëtorë në veri dhe në jug u punësuan për të mirëmbajtur minierat. Një pjesë e madhe e donacioneve të premtuara nuk u realizuan fare. I alarmuar nga niveli i lartë i ndotjes, në gusht 2000, me një aksion KFOR-i ndërpreu punën në shkritoren e Zveçanit. Pas protestave dhe bllokimit të rrugëve, UNMIKu vendosi të ndajë stipendione për rreth 2000 punëtorë serbë. Në të njëjtën kohë minatorët shqiptarë, disa prej tyre në pozitë të vështirë sociale madje me disa që shtrinin duart për të kërkuar lëmosh, pritnin të fillonte puna në miniera. Kjo megjithatë ende nuk ishte në agjendë. Derisa kosovarët mundoheshin të argumentonin pro, UNMIK-u ende nuk e ka të qartë nëse minierat kanë çka të ofrojnë për treg.

Sallome, Gorman dhe Nelles

Se çfarë ka në “Trepçë” dhe çfarë mund të ofrojë ajo u pa vetëm pas një raporti studimor, që kushtoi miliona marka, nga grupi “International Minining Consultants”. Menjëherë pas tij, në tetor menaxheri ndërkombëtar i Trepçës, Bernard Sallome, do të deklaronte se “Trepça nuk është thjesht një mbeturinë sovjetike, por në të paska edhe pasuri natyrore”. Sallome më pas u mor me ndërtimin e urës në Mitrovicë dhe nuk bëri asgjë më shumë për “Trepçën”. Planet për “Trepçën” mbeten të mbyllura deri në arritjen e menaxherit të dytë, Patrick Gorman, në vitin 2001. Ky njeri i cili kishte punuar në minierat në Johanesburg, prezentoi planin e tij për aktivizimin e minierave. “Dhjetë ndërmarrje të ‘Trepçës’ do të mund t’ia nisin punës deri në fund të vitit të ardhshem. Por, asnjera nga ‘dhjetëshja’ e zgjedhur nuk do të jetë Miniera e Stantërgut”, kishte deklaruar në një intervistë për “Kohën ditore”, menaxheri ndërkombëtar i “Trepçës”, Pat Gorman. Në kohën e tij, perspektivë të mirë për reaktivizim kishin Miniera e Hajvalisë dhe e Nova Bërdës, Fabrika e Baterive, Fabrika Kimike dhe disa njësi të tjera. Plani i tij mbështetej në komercializimin e këtyre njësive, që, sipas tij, do të mbaronte në verë të vitit 2002. Vera e këtij viti nuk e gjeti z.Gorman në krye të “Trepçës”, por as që u zbatua plani i tij për komercializim, që ishte kundërshtuar qysh në fillim nga pala kosovare. Ky plan madje u hoq krejtësisht nga agjenda ekonomike, duke u zëvendësuar me një formë të privatizimit që ende nuk ka filluar. Në vitin 2002, “Trepça” merrej me aktivitete që nuk i përkasin, siç është mbajtja e një Terminali doganor në Mitrovicë. Krahas kësaj, menaxheri i tretë, Paul Nelles, filloi përgatitjen e planeve për aktivizim të minierave. Në muajin tetor nëpërmjet një interviste për “Kohën ditore”, ai kishte bërë publik planin e tij për riaktivizimin e pesë minierave, me kusht që Buxheti i Kosovës t’i jepte 5 milionë euro për këtë çështje. Nelles i mori këto para në janar, ndërsa që një muaj më vonë dha premtimin që planin e tij do ta impelmentojë duke filluar në verë. Për të bërë këtë ka kërkuar licencë pune nga Kosova dhe Serbia për shkak se gjysma e minierës në Cërnac është në territor të këtij shteti fqinj. Para disa ditësh ai bëri të ditur se këto licenca shpreson t’i ketë në duar muajt e ardhshëm. Por, fati i punëtorëve që do të mbesin jashtë, sapo ka hyrë në procedurë të zgjedhjes. Nga zgjedhja e pozitive e fatit të punëtorëve, do të varen edhe plani dhe karriera e z.Nelles.

[Dita]

12.03.2003
Nuk duhet nënçmuar tregun që ka 5,5 milionë blerës

Gjermani Helmut Penz, pronar i 20 hoteleve, është i gatshëm të investojë në Kosovë

ALTIN AHMETI
PRISHTINË, MARS - “Kosova është një vend shumë i mirë për të investuar”. Këto nuk janë fjalët e ndonjë patrioti kosovar që ka punuar në Perëndim dhe që dëshiron të investojë në vendin e tij, por të një afaristi shumë të suksesshëm gjerman, z. Helmut Penz, i cili qëndroi për një javë në Kosovë, së bashku më një delegacion biznesmenësh. “Kosova është vend i mirë për të investuar. Ka shumë mundësi për të investuar në ndërtimtari dhe në të gjithë sektorët e saj duke përfshirë ndërtimin e objekteve të banimit, prodhimin e materialit ndërtimor, etj. Gjithashtu, ka interes për të investuar në hoteleri dhe riciklimin e mbeturinave në mënyrë ekologjike”, thotë afaristi gjerman në intervistën për “Koha ditore”. I pyetur se cili është interesi i biznesmenëve gjermanë për të investuar këtu, ai thotë se Kosova është një treg interesant, ai nuk është i vogël. “Kosova është një treg i mirë. Në Kosovë jetojnë 2,5 milionë banorë, ndërsa në Shqipëri jetojnë edhe 3 milionë shqiptarë të tjerë. Një treg prej 5,5 milionë banorësh nuk është treg i vogël”, shprehet z.Penz. “Ne kemi ardhur në Kosovë të enjten e kaluar. Bisedat e para në Kosovë i kemi pasur me Agjencinë Kosovare të Mirëbesimit. Kam qenë pozitivisht i befasuar se bashku me kolegët, se sa në mënyrë profesionale po përgatitet privzatizimi në Kosovë. Gjithashtu i uroj kryeministrit dhe këshilltarit të tij z.Merovci për atmosferën e krijuar dhe klimën e mirë”, u shpreh z.Penz. Ai tregoi se ka pasur një pritje të shkëlqyer nga zëvendësi i shefit të Shtyllës së Katërt të UNMIK-ut, z.Jurgen Voss, i cili i ka premtuar atij dhe afaristëve të tjerë se do t’i eliminojnë të gjitha pengesat që mund të dalin gjatë investimeve në Kosovë. “Pas bisedave që patëm, kam dëshirë që shumë gjëra t’i vëmë në lëvizje shumë shpejt. Z.Voss na ka premtuar se do t’i plotësojë disa parakushte që paraqesin pengesa”, tha ai, por iu largua pyetjes se cilat janë ato parakushte që i janë premtuar delegacionit gjerman. “Kjo është një pyetje shumë e vështirë për t’u përgjigjur”. Agjencia Kosovare e Mirëbesimit ka bërë pasqyrën e kompanive sa janë të vlefshme. Kur të dalin tenderët e parë, do të kishim më shumë çfarë të bisedojmë për to”, tregoi më tutje z.Penz. Delegacioni gjerman gjatë vizitës së tij është takuar edhe me afaristë kosovarë të fushës së ndërtimtarisë, për të parë mundësinë e investimeve të përbashkëta. “Sigurisht, investimet kanë rrezik në kalkulim. Por, ne në çdo shtet ku investojmë, hyjmë në ndërmarrje të përbashkëta, për shkak se duam që të dominojë mentaliteti vendas. Kjo është arsyeja se pse duam të gjejmë partner për të investuar së bashku”, sqaron ai. Z.Penz së bashku me investitorët e tjerë gjermanë kanë shikuar mundësinë për të investuar në ndërtimtari, hoteleri dhe në riciklimin e mbeturinave për shkak se edhe në Gjermani ushtrojnë këtë veprimtari. “Jemi përcaktuar për këto fusha për shkak se në Gjermani ushtrojmë këtë aktivitet. Unë personalisht jam pronar i 20 hoteleve në Gjermani dhe jam bashkëpjesëmarrës në kapitalin e shumë firmave ndërtimore”, tregon investitori gjerman për kapitalin e tij. Ai sqaroi se së bashku me investitorët e tjerë përfaqësojnë një kapital prej 200 milionë euro dhe kanë një qarkullim vjetor prej më shumë se një miliard eurosh. “Nuk e kemi përcaktuar shumën se sa do të investohet në Kosovë. E tëra do të varet prej projekteve. Do të hyjmë në projekte edhe më të lira se 5 milionë euro, nëse kemi inters”, pohon z.Penz, duke shtuar se një projekt intersant mund të jetë Fabrika e Blloqeve në Besianë. “Fabrika ka ndërprerë punën për shkak të shpenzimeve të tepërta. Duhet të fillojë sa më shpejt prodhimi, në mënyrë që mos të shkatërrohen ato mjete”, sqaroi më tutje afaristi gjerman. Sipas tij, nuk mund të thuhet ende saktësisht se në cilin vend do të investohet, sepse për të kryer një investim duhet të mendohet më gjatë. “Brenda tri katër javësh mund të flasim më konkretisht se ku mund të investojmë. Tani është shumë herët për të folur detajisht”, shpjegon ai. Udhëheqësi i delegacionit gjerman shpjegoi se për investimet eventuale që mund të kryhen në Kosovë nuk kanë mbështetjen e shtetit gjerman, por kanë ardhur këtu me iniciativë private. “Ne jemi ftuar këtu nga kryeministri i Kosovës. Pas hapjes së perdes së hekurt kemi investuar në ekonomitë e shteteve të ndryshme. Edhe në Kosovë e pamë të arsyeshme që mund të investojmë. Kemi pasur biseda me disa kolegë që të ndërmarrim një udhëtim në Kosovë, në këtë fazë vetëm për të marrë informata. Kemi përshtypje shumë të mira. Kemi një fat shumë të mirë që e tëra po organizohet nëpërmes zyrës së kryeministrit”, përfundoi udhëheqësi i delegacionit të afaristëve gjermanë Helmut Penz.


koha.net


---------------------

Bravo i qofte kryeministrit Rexhepi e zyres qe e keshillon.

Shikoni sa interesante! Udheheqesi i delegacionit te afaristeve gjermane e konsideron tregun KOSOVE-SHQIPERI si te perbashket dhe i ben llogarite per 5,5 milione bleres potenciale.

Dikur ka pas ekzistuar deshira e mire ne Shqiperi qe investimet gjermane te ishin me dometheneset ne Shqiperi.
C't'i thuash qeverise se tanishme qe na e mbyti ekonomine nen kthetrat greke?!

[Kresha]

PRISHTINE, 27 mars - Komisioni prej tetë anëtarësh nga Ministria e Transportit e Telekomunikacionit dhe nga Shtylla e Katërt e UNMIK-ut, emrat e të cilëve nuk u bënë publike për media do të bëjnë përzgjedhjen e njërës nga katër aviokompanitë konkurruese për kompaninë e parë kosovare ajrore. “Adria Airëays”, “Hamburg International”, “Kosova Airëays”, “Jugoslav Aviaton Transport” (JAT) dhe “Lotus Air” ishin pesë ofertat e pranuara nga anëtarët e komisionit të tenderit. Kompania “Lotus Air” nuk e ka fituar të drejtën për konkurim të mëtjemë.
Formimin e aviokompanisë kosovare, ministri i Transportit dhe Telekomunikacionit, Zef Morina e vlerësoi lartë. Edhe në emër të Shtyllës së Katërt të UNMIK-ut, Den Ajër e vlerësoi si shumë të rëndësishëm këtë hap për aviokampaninë e parë kosovare. “Këto tendera janë shumë të rëndësishme, sepse përfaqësojnë mirëbesimin dhe optimizimin e komuniteteve të ndryshme për fillimin e biznesit në Kosovë. Ky është projekt i përbashkët i UNMIK-ut dhe i Ministrisë së Transportit e Telekomunikacionit dhe ne do të bashkëpunojmë për implementimin e këtij projekti”, tha Ajër.
Nga ana tjetër, përfaqësues të kompanive ajrore konkurruese për aviokompaninë kosovare besojnë se komisioni do të zgjedhë më të mirin. Remzi Ejupi nga “Hamburg International”, Behxhet Sallahu nga “Reisburo Prishtina” dhe Rik Rusell nga “Kosova Airëays”, thonë se aviokomapanitë e tyre do t’u ofrojnë pasagjerëve shërbime të standarteve everopiane.
“Kosova Airëays” është bashkëpunëtore e “Reisburo Prishtina” dhe ne kemi një përvojë në këtë drejtim. Nëse ne fitojmë që të mbajmë aviokompaninë kosovare do të mundohemi që të ofrojmë shërbime të pandalshme nga Prishtina në tërë Evropën, Egjipt dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Ne besojmë se i kemi ofruar Qeverisë kosovare një propozim i cili është bazuar te çmimet e ulëta dhe presim që biznesplani të jetë i fuqishëm”, tha Rusell, përfaqësuesi i aviokompanisë, “Kosova Airëays”. Shpallja e aviokompanisë kosovare do të bëhet nga gjysma e muajit prill.

Radio 21

[dodoni]

Intervistë: Dale Pfeiffer, shef i Misionit të USAID-it në Kosovë (2)

Edhe pse e keni “Trepçën”, mos mendoni se fleni mbi ar

ASTRIT GASHI & FORTUNA HAXHIKADRIA
Prishtinë, prill - Kosova është një shoqëri në të cilën korrupsioni është shumë më i ulët se në vendet fqinje, ndërsa që sistemi i qeverisjes është shumë më modern se në Serbi, Maqedoni, madje edhe në Bosnjë-Hercegovinë. Ende ka shumë punë për t’u bërë për të pasur zhvillim të mirë ekonomik, sepse ngritja e saj kërkon kalim nga zhvillimi i tregtisë në prodhim. Këto janë disa nga konstatimet kryesore të drejtuesit të Misionit të USAID-it për Kosovë, Dale Pfeiffer, i bëri në një intervistë me “Kohën ditore”. Dale Pfeiffer në intervistë ka thënë se Kosova është duke shkuar drejt krijimit të një ekonomie të tregut, ndonëse jo aq shpejt sa dëshirohet, ndërsa që problemi më i madh në këtë udhë është krijimi i ngadalshëm i vendeve të reja të punës. “Në këtë rrugë në të cilën jemi, nuk mund të krijohen vende pune, sepse dominon tregtia dhe ajo nuk kërkon punësim të madh. Dyqanet e vogla punësojnë një ose dy punëtorë, por juve ju duhet bizneset të cilat prodhojnë diçka. Atëherë do të punësoni njerëz, dhe pasi që secili biznes krijohet për t’i shërbyer vendit tuaj, kështu bëhet zhvillimi. Kjo gjë ka filluar të bëhet”, pohon Pfeiffer.

Në vend të pompave të benzinës të hapen fabrika

Ai thekson se për të parë se çfarë është duke u bërë për zhvillimin e prodhimit, së fundi i ka hedhur sy programit të USAID-it “për inkurajimin e prodhimit në bujqësi” dhe ka parë se ka lëvzije në këtë drejtim. “Tri kompani po krijohen tani, ato kanë nënshkruar kontrata me bujqit për të kultivuar patate për ta dhe po sjellin teknologji për të ndihmuar këta bujq. Njëra kompani do t’i marrë patatet për të prodhuar ‘flips’, apo ‘pire’, të cilat do t’i shesë, tjetra do të prodhojë pomfrit të ngirë, ndërsa tjetra diçka tjetër, si ‘chips’ patatesh. Kjo është inkurajuese, sepse ata nuk i punësojnë vetëm fshataret, por punëtorë kërkojnë edhe fabrikat për prodhim e produkteve të patateve”, pohon ai. Sipas tij, e tëra pastaj do të shkojë në formë zingjiri, ku nisja e një prodhim tërheqë krijimin e një prodhimi tjetër. “Dikush tjetër pastaj do të hap fabrikë për paketim të këtyre prodhimeve, një tjetër të bëjë distribuimin dhe për këtë arye ky është një faktor i zhvillimit. Dikush në Pejë filloi të prodhojë qumësht...”, shton ai.

Ka shumë para nga diaspora, por jo nga MEB-i

Udhëheqësi i Misionit amerikan të rindërtimit dhe zhvillimt thotë se e rëndësishme në këtë aspekt është që Kosova të bëhet një vend intersant për investuesit, qoftë ata të jashtëm, apo të brendshëm. “ Ka shumë para këtë, vetëm shikoni për rreth. Kurrë nuk kam parë që të jenë ndërtuar kaq shumë ndërtesa sa këtu që nga viti 1999. Njerëzit bëjnë këso ndërtimesh, sepse ata janë të frikësuar të merren me prodhim, kështu që ndërtojnë bazene, motele, pompa benzini. Ky lloj investimi duhet të ndryshojë. Ata duhet të ndërtojnë fabrika në të cilat do të prodhohej diçka dhe që do ta shisnin me një çmim më të lartë”, pohon kryesuesi i USAIDit. Megjithëse pas luftës ka pasur zhvillim të NSH-ve, bizneset në anën tjetër ankohen se ata nuk kanë përkrahje financiare për të filluar punën, pasi që sistemi bankar nuk ofron kredi të volitshme. Por shefi i USAID-it mendon se kosovarët nuk heqin shumë për të siguruar paratë. “Në këtë aspekt, institucionet financiare kanë portfole të shëndosha dhe unë do të dëshiroja të shihja sesi MEB-i sjell këtu më shumë para për investime. Por, ata janë një bankë konservative, dhe po e bëjnë mu atë që një bankë zakonisht e bënë. Megjithatë unë nuk po e vërej se njerëzit janë duke hequr keq për të nisur një biznes, ata gjejnë mënyra për të siguruar para”, pohon ai. Një sasi e madhe e parash sipas tij, vjen në Kosovë nga dispora, dhe duhet të ndërrojë mënyra sesi ato përdoren. “Gjithkush spekulon, dhe mesiguri pjesërisht është e vërtetë, se remitenca nga diaspora është gati gjysmë milioni euro në vit. Ky është një injeksion i shëndosh i kapitalit, dhe ne duhet të përkujdesemi që këto para të përdorën për hapjen e ndërmarrjeve, se sa për motele”, thekson ai. Investimi i këtyre parave nuk duket shumë i lehtë, pasi që disa kosovarë nga diaspora që kanë qenë të gatshëm për të investuar këtu, kanë raportuar se ndaj tyre janë bërë pengesa burokratike dhe se madje janë kërcënuar nga pushteti që të heqin dorë nga planet e tyre. Pfeiffer pajtohet se këto dy elemente janë të pranishme këtu, por sipas tij ato nuk janë pengesë e madhe për zhvillim të biznesit. “Faktikisht ka burokraci, ka korrupsion. Por nëse e krahasojmë me vendet që i kemi afër, këtu ai është shumë më i vogël. Në vitin 1999 strukturat e vjetra të qeverisjes u larguan, dhe që nga atëherë Kosova po ndërton një qeveri dhe sistem krejtësisht të ri. Ka ende pak mendësi të vjetër, por mendoj se në pjesën më të madhe Qeveria po funksionon në mënyrë moderne, më shumë se ajo në Serbi, Maqedoni, apo madje në Bosnjë. Mendoj se korrupsioni nuk është as për afër me nivelin e vendeve që i kemi më afër. Megjithëse korrupcioni është diçka që rritet shumë shpejt, për momentin nuk besoj se ai është një pengesë e madhe për të bërë biznes”, pohon ai.

Maqedonia do ta zbatojë marrëveshjen për tregti të lirë

Pengesë më e madhe, thotë shefi i USAID-it është hapja e tregjeve përreth, sepse 2 milionë njerëz nuk përfaqësojnë një treg shumë të madh për investime. “Në emër të Kosovës janë duke u bërë bisedat për tregti të lirë. Ekonomia evropiane është e hapur për kosovarët nëse ata i arrijnë standardet. Këto janë disa pengesa që duhet të kapërcehen dhe kjo nuk është e pamundshme”, thekson ai. UNMIK-u, megjithatë, ka bërë fare pak përparime në drejtim të nënshkrimit të marrëveshjeve për tregti të lirë, ndërsa që ende nuk është funksional arritur asnjë dukument i tillë. Maqedonia nuk po e zbaton një marrëveshje të nënshkruar në vitin 1996, ndërsa kosovarët po. Por, kjo sjellje e maqedonasve duket se nuk do të zgjatë edhe shumë kohë. “Maqedonia është duke u mësuar për gjeopolitikën dhe atyre u janë treguar dëshmitë se çfarë po bëjnë zyrtarët kufitarë të saj. Me sa di unë atyre u është urdhëruar që deri më 21 prill të ndalojnë këtë veprim, përndryshe tregtia e tyre me Kosovën do të ndërpritet. Nuk e di nëse këto shifra janë të sakta, por më është thënë se vitin e kaluar ka pasur 260 milionë euro tregti që vinte nga Maqedonia në Kosovë. Po të ishit ju Maqedonia, a do të kishit dëshirë që të mbani këtë nivel? Mendoj se është interes i tyre qe të bëjnë këtë”, thotë Pffeifer. Ai mendon se përkundër faktit se ky proces është duke ecur ngadal kosovarët nuk janë dëmtuar shumë nga regjimi tregtare, sepse ata thjeshtë nuk prodhojnë asgjë. Pengesë tjetër e evidentuar nga bizneset në kuadër të zhvillimit të tyre është taksa e lartë importuese për repromaterialet. Pfeiffer pohon se edhe ai do të mendonte kështu sikur të ishte biznesmen, por nuk do të lejonte që kjo ta pengojë dhe se këtu ka njerëz që eksportojnë. “Nuk do të thotë se është regjimi doganor ai që po e pengon eksportin, është ‘know-how’, si e gjen tregun, prodhimin të cilin njerëzit kanë qejf ta blejnë. Kthemi në vitin 1999 kur këtu kishte vetëm tregti dhe kalimi në prodhim nuk është i lehtë, ai nënkupton edhe pak rrezik”, është i qartë ai. Tërheqja e kapitalit, qoftë i brendshëm apo i jashtëm, kërkon mbështetje ligjore, funksionim të rendit dhe drejtësisë. Të gjitha këto sipas shefit të USAID-it janë duke u vënë në vend, megjithëse për të pasur një sistem të përsosur do të duhen edhe disa vite. “ Në këtë shkallë duhet të ketë investues që janë të gatshëm të marrin përsipër rreziqet. Shumë herë ata që bëjnë këtë janë të suksesshëm sepse dinë si të menaxhojnë me rrezikun. Juve ju duhet ta veni në vend sistemin juridik, që investuesit të jenë të sigurt se do të punojnë pa ndërhyrje të qeverisë dhe se nuk do t’i ekspozohen korrupsionit. Megjithatë këtu nuk do të ketë një sistem të përsosur për disa vite, por kjo nuk do të duhet të na pengon” thotë ai. Gjëja më e mirë që e kanë kosovarët në këtë moment, për mendimin e tij është sensi për “ndërmarrësi të mirë”. “Këtë e dëshmuan përmes trgetisë dhe do ta dëshmojnë edhe me prodhim. Siq e thatë edhe ju, ata duhet të kenë qasje në pasuri, në teknologji dhe në tregjet e tjera. Gjithçka merr një kohë të caktuar”, thekson Pfeiffer.

“Nuk kam vërejtje për AKM-në”

Procesi tjetër i rëndësishëm për zhvillim ekonomik, privatizimi i ekonomisë shoqërore, ende po ballafaqohet me pengesa juridike. Rregullorja për menaxhimin e tokës është duke u shqyrtuar në OKB dhe pa të nuk është i mundur tenderimi i 6 subjekteve të para për privatizim. “Ka pikëpyetje të shumta në New York për aspektin legal dhe ju duhet të ballafaqoheni me to, sepse kjo është një situatë shumë e ndërlikuar. Statusi final nuk është i përcaktuar, ka ankesa ligjore, madje edhe Banka Botërore ka ankesa. Ka shumë interesa. Por unë vërtet mendoj se njerëzit nuk duhet të kenë shpresa të mëdha për atë se çka do të sjellin këto kompani, në aspektin e parave. Është më rendësi që ky proces të fillojë sa më shpejt ndërsa nxjerrja e parave është një plus. Edhe pse keni ‘Trepçën’ ju nuk qëndroni mbi një minierë ari”, pohon Pfeiffer. Shefi i USAID-it, thekson se njerëzit nuk duhet të kenë shpresa të mëdha, pasi që e mira më e madhe që mund të nxirret nga privatizimi është që së pari këto ndërrmarrje hiqen nga buxheti i Qeverisë. “Kemi pritje jo reale se sa mund të vlejnë disa ndërmarrje dhe si mund të transformoheshin ato. Pikëpamja ime për privatizim të NSH-të është që sa më shpejty të hiqen nga barra e buxhetit, dhe ata që i blejnë t’i kthejnë në ndërmarrje prodhuese”, thotë Pfeiffer. Megjithëse në vend është e prnaishme përshtypja se privatizimi është duke u vonuar, Pfeiffer thekson se tashti USAID-nuk ka ndonjë vërejtje në punën e AKM-së . “Në një rast, rreth një vit e gjysmë më herët, USAID-i u tërhoq përkohësisht, sepse ishim të shqetësuar me atë se si po kryheshin punët. Por, gjërat u rregulluan. Ne u kthyem dhe jemi të impresionuar me njerëzit që punojnë aty. Nuk kam ndonjë mospajtim të rëndësishëm me vendimet që i marrin ata”, pohon Pffeifer. Pffeifer e ka quajtur gabim të madh menxherial vendimin e Bordit të KEK-ut për të mos vazhduar kontratat për mbi 300 punëtorë të Distribucionit, të cilët ishin sistemuar në vendet e tyre të punës.

[Dita]

Nga Wall Street Journal nje artikull i gjate mbi privatizimin ne Kosove.



Despite Delays, Privatization Seen As Kosovo's Future

By ADAM NAJBERG


Of DOW JONES NEWSWIRES

PRISTINA, Kosovo -- Faded black-and-white photos of ancient production lines flank the entryway of FPE Energoinvest's factory complex. Inside, the reality isn't much different: stopped-up toilets, dim lighting, hopelessly out-of-date machinery.

They tell the story of a company on its last legs.

Kosovo's United Nations administrators believe salvation for Energoinvest and dozens of other former state-owned enterprises may lie in privatization. But nearly four years after the U.N. took control over the beleaguered country, the privatization process is still plagued by delays, both bureaucratic and legal. And for companies like Energoinvest, there's a feeling that time is ticking away.

Once the backbone of Kosovo's economy, the country's state enterprises are in shambles. Already crippled by decades of neglect, they suffered further under 10 years of Serb rule and then, finally, a horrific war.

Only a few dozen of those 200 or so enterprises, which employ about 44,000 people, are sound enough to survive in the private sector. The rest, their buildings or equipment too far gone, their management and employees unable to cope with the changes needed, will be shut down.

Energoinvest is one that the U.N. administrators would like to see in private hands.

The company, which makes high-voltage fuses and transformer stations for power plants, recently had to turn down a EUR700,000 contract from the Kosovo power company because it couldn't raise the money needed to cover production costs.

"If we had the means, we could have done it," says Managing Director Agron Zhubi, his voice echoing in Energoinvest's otherwise silent main factory hall. "We had the capacity."

Even with frequent power cuts that halt production, even with crippling taxes of around 30% on the black aluminum and copper it imports, even with its staff of about 180 sharing jobs and working only a daily 7 a.m. to 3 p.m. shift, Energoinvest still produces about one million parts and pieces of power plant equipment a year.

But until it goes private, there's no way for Energoinvest to expand. No one will invest in it. And as a state-owned entity, it can't turn to banks for a loan.

Privatization is the only hope, but no one can say for sure when it might happen. The best guess is that Energoinvest could go on the block sometime in the first half of this year.

Energoinvest engineer Naser Carkaxhiu, a 47-year-old engineer with a big mustache and a ready grin, doesn't smile at all when he explains why he wants the company to be sold to private investors. A new owner would give Energoinvest a chance of keeping most of its workers and, possibly, returning the company to its glory days, when it produced tens of millions of units a year.

"There's some fear out there, but we're not afraid," says Carkaxhiu. "If we can sell it and keep it as a whole, I think it will be better for everyone."

Many Obstacles To Process
But no sale can take place until the U.N.-appointed Kosovo Trust Authority clears away a number of obstacles.

The most basic problem is one of ownership. Disputes still rage between Serbs and Albanians and between factory workers and municipal governments over who owns the land, the buildings and other assets of the state-owned enterprises.

To try to get around this obstacle, the U.N. administrators have decided to place all proceeds from privatization and liquidation into a trust. A special court will decide on the disputes, and a portion of the proceeds will go into a fund for long-term employees of state-run companies.

But the land-use rules that need to be in place, aren't. Instead, they lie on the desks of U.N. lawyers in New York, awaiting approval.

"The bureaucracy and their reflexes," explains KTA Deputy Managing Director Ahmet Shala, "are relatively slow."

Once such obstacles are removed, the KTA expects bids to come from foreign companies and overseas Albanians, Shala says. A KTA roadshow has led to some expressions of interest.

Ramazan Hajdini is the sort of investor the KTA hopes to attract to the privatization process. Born in Macedonia, the 50-year-old ethnic Albanian moved to the U.S. in his early 20s and became an American citizen. He studied filmography and became a successful businessman before the tug of his roots brought him to Kosovo three years ago.

He has invested $500,000 in real estate, an Internet cafe and a hair salon in Kosovo , but he's wary of sinking any more money into the place after having been burned in an early U.N. privatization of a trout farm in Kosovo three years ago.

Hajdini says local authorities told him he had the best bid for the trout farm, but the decision was tossed out by Kosovo's U.N. administrator. His efforts to get an explanation failed.

Legal Framework, Tax Policies Deter Investment
Hajdini says it would be foolish to believe that privatization alone will put the Kosovo economy on solid footing. A more basic change in attitude and tax policy has to occur before that can happen.

Kosovo not only needs to make it possible for foreigners to invest, he says, but it also needs to provide sweeteners and protection for those investors.

"There are people interested in investing here. The problem is that you don't have enough insurance here. Rules and regulations are not observed, and tariffs and fees are not in favor of the investor," he says.

The privatization process, officials say, is a crucial first step toward creating a vibrant free-market economy in Kosovo . The KTA's Shala says the agency is doing what it can to ensure that the privatization process is fair. "We intend to be very transparent," he says.

Reno Harnish, head of the U.S. Mission in Kosovo , is optimistic about the future of privatization in particular and Kosovo's economy in general.

"I am hopeful that over the next couple of years we'll see the emergence of a real economy here," he says. "We'd like to see a self-sustaining economic environment."

The kind of vibrancy the U.S. envisions for Kosovo's state sector already exists on a small scale in some parts of Kosovo . You can find it on Pristina's Bill Clinton Boulevard at midday.

Young people in jeans and leather jackets crowd hamburger stands along the capital's main retail strip. Albanian pop music blares from shops selling pirated CDs. Clothing stores nearly burst with shoppers.

The majority of the buyers and sellers - and indeed, of Kosovo's overall population of around two million - are young. About half of Kosovo's two million people are under 30.

That's in stark contrast to the state sector, where nearly 52% of employees are between 41 and 55 years old and a further 12% over 55.

Statistically, these workers tend to be the least productive and least flexible and receptive to retraining. The trick for winners of privatizations will be to ease those workers out gracefully and replace them with younger, lower-cost employees.

They should have no shortage of people to choose from. Kosovo's unemployment rate of 57% in December 2002, the last period for which a figure was available, was Europe's highest.

-By Adam Najberg, Dow Jones Newswires; +49 69 2972-5500; adam.najberg@dowjones.com

Updated April 11, 2003 6:56 a.m.




---------------


Interesant me ngjan fakti qe gazeta Wall Street Journal po interesohet per Kosoven ne ate mase sa ne te te shkruhen artikuj te gjate e me vlere.

[ganoid]

Harri Holker me një delegacion, kërkon mbështetje për procesin në OKB

“Beogradi s’ka pjesë në privatizim”
Ligjet e vjetra serbe, pengesë për investimet e huaja



Autoritetet ndërkombëtare në Kosovë, UNMIK, kanë hedhur poshtë pretendimet e Serbisë, duke thënë se Beogradi nuk është kurrfarë faktori në procesin e privatizimit.

Zëdhënësja e shtyllës së katërt të UNMIK-ut, Monique de Groot, tha se, nëse Beogradi ka ankesa, mund t'i bëjë ato në Gjykatën Supreme në Prishtinë, ku është formuar një seksion i veçantë që do të pranojë ankesat eventuale gjatë procesit të privatizimit. "(Beogradi) Nuk është faktor, nëse ata kanë ankesa, ka procedura që të paraqesin vërejtet e tyre", tha zëdhënësja De Groot, e pyetur nga BBC. Ajo la të kuptohet se qeveria e Serbisë, ndonëse pretendon të ketë të drejtën pronësore në shumicën e kapaciteteve prodhuese në Kosovë, përfshirë edhe sistemet më të mëdha ekonomike, nuk ka kurrfarë ndikimi në këtë proces. Zonja De Groot po i përgjigjej vërejtjeve të zëvendëskryeministrit serb, Nebojsha Çoviq, i cili ka kërcënuar edhe njëherë administratën ndërkombëtare në Kosovë se, nëse vazhdon me privatizimin e ndërmarrjeve shoqërore në formën e deritanishme, Beogradi do të ngrejë aktpadi ndërkombëtare ndaj saj. Shefi i UNMIK-ut, Harri Holkeri, zëvendësi i tij për çështje ekonomike, Nikolaus Lambsdorf dhe menaxherja e AKM-së, Marie Fucci, ndodhen në Nju Jork për të diskutuar me zyrtarë të OKB-së për çështjet e privatizimit në Kosovë. "Delegacioni do të konsultohet me zyrtarët e Kombeve të Bashkuara në Nju-Jork për të gjetur metodat më të mira për të përforcuar dhe përmirësuar procesin e privatizimit", tha zëdhënësja e shtyllës së katërt të UNMIK-ut, De Groot. Ekspertët vazhdojnë ta akuzojnë UNMIK-un, se nuk ka qenë transparent për të qartësuar shkaqet e pezullimit të politikave operacionale për procesin e privatizimit. Ata thonë se ky stanjim i procesit të privatizimit rrezikon të largojë investitorët e mundshëm në Kosovë. Ekspertët e akuzojnë gjithashtu UNMIK-un se për katër vjet, sa administron Kosovën, nuk ka zhvlerësuar ende ligjet serbe në Kosovë, që janë edhe pengesë për privatizimin dhe realizmin e shumë projekteve të institucioneve të Kosovës.



Blindohet selia qëndrore e UNMIK në Prishtinë

Selia e Misionit të Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK), në Prishtinë, në mënyrë plotësuese sigurohet me mur mbrojtës dhe rrethim prej telash me gjemba, njoftuan dje mediat e Kosovës. Sipas zëdhënësit të UNMIK-ut, Sunill Narulla, kjo bëhet me urdhër të selisë së OKB-së në Nju-Jork, ndërsa urdhri për sigurim të përforcuar ka të bëjë me të gjitha misionet e OKB-së në Botë, pas sulmit mbi zyrën e Organizatës Botërore në Bagdad. KFOR-i, siç transmeton Makfaksi, qartësoi se kërcënimet ndaj insitucioneve ndërkombëtare në Kosovë vijnë nga organizatat kriminale në Kosovë, e jo jashtë Kosovës, duke mos bërë të ditur për çfarë grupesh bëhet fjalë. Kryetari i Këshillit kosovar për mbrojtjen e të drejtave dhe lirive të njeriut, Pajazit Nushi, deklaroi se këto masa të sigurisë kanë hasur në reagim negativ nga qytetarët e Kosovës. Gazetat e Prishtinës komentojnë se UNMIK-u do të duhej t'i qartësojë në opinion arsyet për vendosjen e masave plotësuese të sigurisë. Studimi më i fundit i një instituti për sigurinë në Londër, i cili ka përcaktuar Kosovën, Shqipërinë dhe Bosnjen si vatra potenciale që mbartin rrezikun e terrorizmit, mund të jenë një shkak. Nga ana tjetër, kohët e fundit në Kosovë janë ngritur tonet kundërshtuese ndaj politikave të UNMIK-ut, të udhëhequra këto në disa raste edhe nga krerët politikë, duke u dhënë mundësi ekstremistëve për të goditur reputacionin e kësaj administrate ndërkombëtare. Akuzat për korrupsion dhe shpërdorim të resurseve ekonomike të Kosovës, kanë veshur me vellon e mosbesimit selinë e UNMIK-ut në Prishtinë. Fillimi i gjykimit për disa krime dhe autorë, kanë ndikuar gjithashtu në shtimin artificial të kritikave ndaj UNMIK

[ganoid]

Kosovë, “Integra Network” lidh biznesin vendas me botën







Naim Gashi - Prishtinë / Data (25-11-2003)


Oda Ekonomike e Kosovës (OEK), përmes Euro Info Qendrës (EICC) është anëtarësuar në “Integra Network”, të krijuar rishtazi si rezultat i projektit “Trajnimi i kuadrove të qendrave për zhvillimin e ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme (NVM) në rajonin e Mesdheut, shtetet e Lindjes së Mesme dhe Ballkanit”. Ky projekt, i financuar nga Ministria e Punëve të Jashtme të Italisë dhe rajoni i Sicilisë, për OEK-un si përfitues ka rezultuar me një rrjet të bashkëpunëtorëve dhe kontakteve të reja në këto shtete: Mauritani, Marok, Tunizi, Algjeri, Libi, Egjipt, Jordani, Siri, Palestinë, Liban, Maltë, Itali, Slloveni, Kroaci, Bosnjë dhe Hercegovinë, Serbi, Mali i Zi, Maqedoni, Shqipëri, Bullgari, Rumani dhe Turqi. Zbatuese e projektit është “Mondimpresa” nga Italia, një institucion qeveritar italian që merret ekskluzivisht me ndërkombëtarizimin e NVM-ve italiane dhe menaxhimin e fondeve qeveritare në këtë lëm.

Marrëveshja
Si rezultat i anëtarësimit në Integra dhe trajnimeve ishte edhe njohja e ekonomisë së rajonit të Sicilisë në Itali (me 5 milionë banorë dhe një agroindustri mjaft të zhvilluar), si dhe mënyrës së funksionimit të përkrahjes së tyre për shtetet në rajon. Pjesëmarrja në këtë projekt e drejtorit të EICC rezultoi edhe me nënshkrimin e marrëveshjes në mes të Unionit të Odave të Sicilisë dhe Odës Ekonomike të Kosovës. Kjo marrëveshje identifikon partnerët, shpreh zotimin e të dyja palëve për bashkëpunim në fusha të ndryshme, siç janë: organizimi i takimeve dhe seminarëve, trajnimeve, shkëmbimi i misioneve tregtare, hulumtimi i mundësive të biznesit dhe investimeve, investimet e përbashkëta (Joint Venture), ofrimi i asistencës për pjesëmarrje në panaire, misione, ngjarje dhe aktivitete të ngjashme.

[ganoid]

“Birra e Pejës”, e vetmja prodhuese shqiptare që nuk blenë lëndën e parë







Jeton Demi / Data (01-12-2003)


“Birra e Pejës”, siguron lëndën e parë për prodhimin e birrës, malton, nga elbi që mbillet në Kosovë, duke qenë kështu e vetmja prodhuese shqiptare e birrës që nuk siguron lëndën e parë nga importi. Këtë e bën të ditur përgjegjësi i marketingut pranë kësaj firme, Bajram Binaku. Sipas Binakut: “Ne arrijmë që të prodhojmë malton brenda fabrikës sonë të prodhimit nga elbi i cili mbillet në Kosovë”. “Përveç kësaj, ne eskportojmë malto edhe për kompanitë prodhuese të birrës në Shqipëri”. “Birra e Pejës”, sipas Binakut zotëron reth 65 për qind të tregut kosovar dhe ka një kapacitet prodhues vjetor prej deri 900 mijë hektolitra në vit. Ajo ka filluar të eksportojë në Maqedoni para dy muajsh, gjithashtu eksporton në Mal të Zi, si dhe në sasi të vogla, deri në 5000 hektolitra edhe në pjesën veriore të Shqipërisë. “Përsa i përket Shqipërisë, ne synojmë që së shpejti të jemi prezent në të gjithë vendin duke shfrytëzuar edhe heqjen e tarifës doganore për birrën brenda Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë, edhe pse kjo sasi është e vogël”, ka bërë të ditur Binaku.

Problemet
Problemi më i madh për momentin për këtë kompani paraqitet ai i privatizimit. “Në këtë fabrikë prodhimi nuk po bëhen investimi të mëdha për shkak se nuk është akoma e sigurtë se në dorë të kujt do të jetë e ardhmja e kësaj farbike”. “Investimet e vetme, që janë në nivele të vogla, bëhen nga vetë punonjësit e kësaj firme që në një farë mënyrë janë edhe aksionerë të saj. Privatizimi i saj do të jepte mundësi më të madhe për ndryshimet e nevojshme edhe në teknologjinë e prodhimit por edhe ne diversifikimi e produktit”, ka theksuar Binaku.

Historiku
Punimet për ndërtimin e kompleksit të prodhimit të “Birrës së Pejës” kanë filluar në vitin 1968 dhe në vitin 1971 ka filluar prodhimi. Ky kompleks përfshinë një hapsirë prej 24 hektarësh me të gjithë infrastrukturën e saj. Kapaciteti prodhues i saj në fillim ka qenë 300 mijë hektolitra dhe tani është afër 900 mijë hektolitra. Brenda këtij kompleksi prodhues janë të vendosura fabrika e prodhimit të maltos dhe ajo e rafinimit të alkolit. Uji për prodhimin e kësaj birre mirret direkt nga burimi i lumit Dri i Bardhë në qytetin e Pejës, Kosovë. Kjo firmë përdor vetëm ambalazh xhami në tre madhësi të ndryshme, 1 litër, 0.5 litër dhe 0.250 litra.

[ganoid]

Kosovë, çmimet rriten më tepër se 2 për qind

Rritja e çmimeve vërehet te perimet, qumështi, djathi dhe vezët, buka dhe drithërat, energjia dhe karburantet e tjera – këto të fundit për shkak të aplikimit të tarifave dimërore për energjinë





Naim Gashi - Prishtinë / Data (04-12-2003)


Të dhënat e fundit të Entit Statistikor të Kosovës (ESK) tregojnë se dy muajt e fundit çmimet e përgjithshme në Kosovë janë rritur me 2 për qind. Kështu, çmimet e perimeve janë ngritur me 8.4 për qind, ato të bukës dhe drithërave me 2.4 për qind. Ibish Asllani, shef i sektorit të statistikave të çmimeve në ESK, tha për “Biznesin” se gjatë muajve shtator-tetor qytetarët e Kosovës janë ballafaquar me rritje të çmimeve me 2.2 për qind.
Sipas tij, rritja e çmimeve vërehet te perimet me 8.4 %, çmimet e qumështit, djathit dhe vezëve me 2.8 %, buka dhe drithërat me 2.4%, energjia, gazi dhe karburantet e tjera me 15.4% për shkak të aplikimit të tarifave dimërore për energjinë. Rënie e çmimeve në muajt e kaluar mund të vërehet vetëm te frutat me 2.3%.
Në anën tjetër, studimet e Institutit “Eko-Project” ndryshojnë nga statistikat zyrtare. Sipas tyre, gjatë muajit të kaluar çmimet ishin 9 për qind më të larta në krahasim me periudhën e njëjtë kohore të vitit të kaluar. Halim Gjergjizi, drejtor i “Eko-Project”-it, tha për gazetën se muajin e kaluar çmimet janë rritur me 3.2 për qind si rezultat i importimit të produkteve që konsumohen gjatë stinës së dimrit.
ESK është agjenci ekzekutive e cila vepron në kuadër të Ministrisë së Shërbimeve Publike (MSHP). Indeksi i çmimeve është llogaritur nga shtatë qendrat rajonale të Kosovës. Rezultatet e tyre janë prezantuar bazuar në klasifikimin e konsumit individual sipas destinimit, i cili është një standard ndërkombëtar për klasifikimin e ekonomive shtëpiake. ESK, në bazë të anketave të quajtura anketa mbi buxhetin e ekonomive shtëpiake, ka bërë edhe një kërkim për tërë vitin dhe ka dalë në përfundimin se çmimet e konsumit, prej tetorit të vitit të kaluar deri në tetor të këtij viti, janë rritur në një mesatare prej 0.9 për qind.

[ganoid]

Prishtinë, 5 dhjetor - Nesër, më 6 dhjetor, Ministria e Transportit dhe Postë-Telekomunikacionit së bashku me kompaninë e cila ka fituar tenderin - Hamburg Internacional, do të bëjnë solemnisht inaugurimin e fluturimit të parë të Aviokompanisë së Kosovës.
Në solemnitetin e rastit pritet të marrin pjesë: Presidenti i Kosovës Ibrahim Rugova, Kryeadministratori Harri Holkeri dhe zëvendësi i tij Çarls Brajshou, Kryetari i Parlamentit të Kosovës Nexhat Daci, Kryeministri Bajram Rexhepi dhe mysafirë të tjerë vendorë e ndërkombëtarë.
Në një njoftim të kësaj Ministrie thuhet se themelimi i kësaj kompanie të parë ajrore kosovare ka rëndësi të veçantë për popullin dhe përgjithësisht për Kosovën, pasi me themelimin e saj do të hapen vija të reja ajrore me Evropën dhe botën, do të bëhet trajnimi i kuadrove kosovare në fushën e Aviacionit
Civil, do të ngritet cilësia e punës dhe rënia e çmimit të biletave, e çka është me rëndësi do të ketë përfitim Buxheti i Konsoliduar i Kosovës.
Prerjen e shiritit të fluturimit do ta bëjnë, ministri i Transportit dhe Postë-Telekomunikacionit, Zef Morina dhe kryesuesi i Shtyllës IV të UNMIK-ut Nikolaus Lambsdorf dhe për faqësuesit e kompanisë që ka fituar tenderin.
Ceremonia e inaugurimit do të bëhet në Aeroportin e Prishtinës në orën 15.00.

[Zoe]

Shume interesante shkrimi me faktoret ekonomike per Kosoven Dita. Me japin dhe nje dore per kete temen qe po pregatis. E dija qe Kosova kishte denduri lindjesh por s'prisja qe me shume se gjysma e popullsise te jete nen 25. wow!!

Tjeter, di qe popullsia e Kosoves eshte 2.2 mil, sa nga kjo popullsi eshte serbe, e di ndokush? Po Prishtina sa banore ka? 200.000?

[AsgjëSikurDielli]

Prishtina sipas statistikave zyrtare, i ka 620.000 banore. Ekspertet demografik te instituteve te ndryshme hulumtuese e rrisin kete numer mes 900.000 e 1.000.000 (si rezultat i emigrimeve masive te pas-luftes dhe koncentrimit te shumices se agjencioneve te huaja, pranise nderkombetare dhe objekteve qeveritare-shteterore si dhe, 4 Universiteteve).

Kosova ka 2.2 milione banore, ndersa serbe jane sot ne Kosove diku rreth 3-4%. Ne rastin me ekstrem, ata mund te shkojne deri ne 7-8%. Shifrat e dhena mbi 200.000 serbe te ikur pas luftes jane fallsikime te Beogradit dhe sllaveve. Perpos serbeve ka edhe minoritete tjera, qe se bashku bejne diku rreth 2% te popullates. Keshtuqe po morrem parasysh spekulimin se 7-8% jane serbe, 2% minoritete tjera si turq, rome, gorane, etj., vijme ne konkluze se 90%+ jane shqiptare.

Sipas disa artikujve qe kam lexuar ne Insitutin Amerikan te Paqes (nje nga artikujt i takon Veton Surroit), mbi 70% te popullates ne Kosove jane nen 30, e mbi 55% jane nen 25. Nje potencial i pashterrshem fuqie punetore, dhe nje insentive e mire per kompanite investuese.

Me vone do sjell edhe disa studime tjera ekonomike dhe artikuj, meqe po mirrem me to keto kohe, se jam duke shkruar nje raport per nje grup ekonomistesh te rinj studente qe jane te interesuar per Kosoven.

[Zoe]

Falemnderit.

1 milione ndoshta duke perfshire perfaqsite e huaja qe ndodhen ne Prishtine. :-) 1 mil banore (!) me duket jashtzakonisht shume per nje qytet si Prishtina. Asd, a mund te me thuash, kujt i referohesh me "gorane"?

Dita, une di qe "official currency" ne Kosove NUK eshte Dinari. Egziston nje rregull i percaktuar nga UNMIK qe e cliron Kosoven nga ky obligim dhe thuhet qe mund te perdore cfare do currency. Realisht, de facto perdoret Euro dhe rezervat valutore jane ne Euro.

[AsgjëSikurDielli]

Zoe,

me gorane nenkuptoj ata vllahe qe flasin nje perzierje te shqip-turqisht-serbishtes dhe qe jane nje perzierje vertete e nderlikuar e disa kombeve. Jane si te themi, nje lloj eksperiment-kombesie. Derisa ata nuk njifen si komb diku tjeter, ne Kosove njifen si te tille, sepse jane pakice e vogel dhe nuk kane ndonje ndikim ne rrjedhat politike.

Ne fakt 1 milion eshte teper dhe sic e ceka, ndoshta vie si pasoje edhe e (dhe jo vetem) pranise nderkombetare ushtarake dhe civile. Tjeter fakt eshte migrimi masiv i brendshem, zgjerimi i madh i Prishtines dhe boom-i ekonomik. Nuk e di sa eshte e sakte kjo shifer, se ajo zyrtare eshte me e ulte per te pakten 300,000 veta por e permenda sepse shume persona tjere e marrin per te vertete.

Official currency qe nga 1 Janar 2002, eshte Euro dhe kjo edhe de jure. Me heret ka qene DM ndersa dinari me nje rregullore (qe ka vleren e ligjit) eshte shpallur si valute in-valide dhe e paaplikueshme ne Kosove. Kjo ka rezultuar ne nje rritje te ndjeshme ekonomike, sepse gjeja e fundit qe i nevojitej Kosoves ne ato kohe (1999) ishte nje valute me nje vagon zerosh pas.

Neqofte se ke ndonje pyetje tjeter urdhero. Do te pergjigjem me gjithe qejf.


Tani nje artikull interesant nga Radio Televizioni i Kosoves.



Diskutime për investimet në Kosovë

Shoqata e bankave dhe sigurimeve që vepron në kuadër të Odës Ekonomike të Kosovës, mbajti një takim, në të cilin u diskutua për investimet dhe zhvillimin e Kosovës.


U vu në pah trendi pozitiv, dhe mes tjerash u tha se vetëm gjatë tetë muajve të këtij viti, bankat kanë dhënë kredi dy herë më shumë krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit të kaluar. Sot është dashur të mbahet edhe takimi i shoqatës për bujqësi, industi ushqimore dhe të duhanit, si dhe e shoqatës së pylltarisë dhe industrisë së drurit, por kjo u shtye për javën e ardhshme.

[Zoe]

Flm ASD. Me siguri do te te pyes per gjera te tjera me vone.

A e sjell dot ketu kete rregulloren qe verteton "DE JURO" se ne fakt eshte euro currency ne Kosove. Une kam dyshime te mija per kete.

Goranet, qenkan pak a shume si vllehet ne Shq.

[ganoid]

Kosovë, FMN-ja rekomandon një mekanizëm kundër vjedhjeve në KEK

Një delegacion i FMN-së ka qëndruar në Kosovë nga data 5 deri më 14 nëntor dhe ka bërë disa rekomandime, mes të të cilave edhe disa propozime për ristrukturimin e KEK-ut





Naim Gashi - Prishtinë / Data (15-12-2003)


Fondi Monetar Ndërkombëtar u ka rekomanduar UNMIK-ut dhe institucioneve të Kosovës që të krijojnë një mekanizëm të përbashkët për përmirësimin e mbledhjes së faturave të energjisë dhe kontrollin e vjedhjeve në Korporatën Energjetike të Kosovës (KEK). Gazeta “Biznesi”, nga burime diplomatike në Prishtinë, mëson se një delegacion i FMN-së ka qëndruar në Kosovë nga 5 deri më 14 nëntor dhe ka bërë disa rekomandime, në mesin e të cilave edhe disa propozime për ristrukturimin e KEK-ut.
Sipas ekspertëve të FMN-së, autoritetet duhet të kenë kujdes që iniciativat për ristrukturimin e KEK-ut të mos dështojnë sikur në të kaluarën, sepse kjo do të kushtonte financiarisht, por edhe do ta dëmtonte besueshmërinë ndaj autoriteteve.
Për të dalë nga kriza energjetike, ky institucion rekomandon krijimin e një strategjie të përbashkët mes ndërkombëtarëve dhe kosovarëve për t’i dërguar një mesazh të fortë publikut. “Një strategji e tillë do të kërkonte dekretimin e një ligji të kënaqshëm për të frenuar vjedhjen dhe krijimin e mekanizmave specifike të zbatimit të ligjeve (nga KEK-u)”.
Sa i përket ristrukturimit të KEK-ut, FMN-ja ka sugjeruar të rishikohen tatimet ndaj karburanteve që përdoren si lëndë djegëse për ngrohje. Në këtë mënyrë do të kursehej energjia elektrike që përdoret për ngrohjen e hapësirave të banimit.
“Për më tepër, duhet të krijohet një strategji financiare për të mbuluar nevojat e investimit të KEK-ut, duke u mbështetur kryesisht në burimet buxhetore dhe në mobilizimin e granteve të donatorëve”. Misioni i FMN-së rekomandon gjithashtu që AKM-ja dhe institucionet e Kosovës të jenë nënshkruesit të kontratës së menaxhimit të Korporatës, pasi institucionet e Kosovës do të jenë bartësi kryesor i kompanisë atëherë kur burimet buxhetore të mbulojnë një pjesë të nevojave të investuese të KEK-ut.
FMN-ja u ka propozuar institucioneve të Kosovës të caktojnë një specialist në pozitën e drejtorit financiar, i cili do ta mbikëqyrë zbatimin e planit të ristrukturimit dhe investimeve buxhetore. Po ashtu, sugjerohet që vendorët të marrin pjesë në procesin vjetor të miratimt të buxhetit.

Menaxhimi
Kohë më parë KEK-u ka shpallur një tender ndërkombëtar për sigurimin e një menaxhuesi të korporatës. Sipas procedurave të tenderit, përparësi do të kenë kompanitë të cilat kanë një plan të qartë për mbledhjen e faturave të energjisë dhe përgatitjen e kuadrove kosovare për menaxhimin e kapaciteteve enrgjetike kur atyre t’iu përfundojë kontrata.


Kompetencat për administrimin e energjetikës
Kohë më parë, shefi i Shtyllës IV të UNMIK-ut, Nikolaus Lambsdorff, ka paralajmëruar se çështje prioritare në përmirësimin e kapaciteteve energjetike në Kosovë do të jetë hartimi i një ligji për energjetikën. Sipas tij, momentalisht nuk dihet statusi juridik i ndërmarrjeve publike në Kosovë, siç është KEK-u. Krijimi i një ligji për energjetikën është zotim i qeverisë dhe UNMIK-ut i marrë nga memorandumi për unifikimin e tregut rajonal energjetik, që u nënshkrua vitin e kaluar në Athinë.
Kapacitetet energjetike në Kosovë janë kompetencë e rezervuar e UNMIK-ut, por administratori Harri Holkeri ka paralajmëruar se vitin e ardhshëm energjetika mund të kalojë në kompetencë të kosovarëve nëpërmes krijimit të Ministrisë për Energjetikë.
KEK-u është ofruesi i vetëm i energjisë në Kosovë. Kapacitetet kosovare energjetike janë ndërtuar në vitet ’60 dhe ‘80. Vitin e kaluar, një zjarr i madh dëmtoi seriozisht dy blloqet e termocentralit “Kosova B”, që janë burim kryesor i energjisë në Kosovë, njëri prej të cilëve ende nuk është vënë në funksionim.
Në kapacitetet energjetike në Kosovë, të cilat menaxhohen nga UNMIK-u, katër vitet e fundit janë investuar qindra milionë euro, kryesisht të Bashkimit Europian, ndërsa rezultatet kanë qenë simbolike.

[AsgjëSikurDielli]

Rregulloren nuk mundem ta gjej, se ekziston nje liste e gjate ne webin e UNMIK (unmikonline.org), mirepo, mjafton te shtypesh "official currency in Kosovo" ne google.com dhe do gjesh mijera faqe qe te tregojne kete.

Ja une gjeta nje, kliko ketu

so long,

[Zoe]

ASD, linku eshte i nje forumi dhe eshte info i nxjerre me copa nga burime te ndryshme. Une e di 100% te sigurte qe Kosova perdor euron vetem de fakto dhe me rregullore te percaktuar nga unmik eshte e lire te perdore cfaredo currency. Me vjen keq qe se gjej dot rregulloren ta sjell ta shikosh, ndoshta me vone.. mgjt pak rendesi ka.

Pershendetje.

[AsgjëSikurDielli]

Zoe, puna qendron keshtu: simbas Rezolutes 1244, Kosova eshte formalisht pjese e SMZ (Serbi Mali Zi). Tani, Mali Zi pas 1999, ka rrenuar dinarin dhe ka vendosur marken gjermane si valute zyrtare, konform kompetencave republikane. Serbia vazhdon me dinarin e saj famekeq, Kosova ka rrenuar dinarin dhe ke zgjedhur marken gjermane. Me vone sic e dime, marka gjermane u zevendesua me Euro, e cila mbetet valute kapitale dhe zyrtare ne Kosove.

Tani, meqe Mali i Zi dhe Kosova jane ende formalisht te SMZ (se praktiksht Kosova eshte shtet ne vete por ende i panjohur nderkombetarisht), mund te themi se valute De Jure eshte valuta e SMZ. Po cila eshte valuta zyrtare e SMZ? Une sinqerisht qe nuk e di, sepse aty jane dy republika dhe nje protektorat qe perdorin dy valuta te ndryshme. Nje republike perdor dinarin, nje tjeter bashke me protektoratin perdorin Euron. Shikuar ligjerisht, eshte 2:1, dhe Euro fiton.

UNMIK, eshte nje organizate me nje detyre te veshtire: duhet te formoje e aftesoje nje shtet, por ne anen tjeter, duhet thene se nuk ben ndonje gje te tille. Te gjithe faktoret ekonomike flasin per nje shtet, duke filluar nga sistemi i taksave KOMPLET i ndare dhe i reformuar, Banka Qendrore e Kosoves (tani quhet BPK, sepse nuk dine si ta quajne ate P-ne, Popullore, apo ta heqin komplet e te vujne Qendrore), me cdo funksion te nje banke qendrore, pervec shtypjes se parave, ka politiken e vet monetare, valuten kapitale/zyrtare, ka doganat e veta, dhe cdo mekanizem tjeter ekonomik. UNMIK, dhe Institucionet e Kosoves kane bere dhe po bejne reforma te metutjeshme qe po ndajne ekonomine e Kosoves komplet nga vendet e rajonit dhe jo vetem Serbia (me ndarje nenkuptoj lidhjet shteterore-ligjore, e jo ate te izolimit).

Sic the dhe ti, pak ka rendesi, duke e ditur qe shumica e transaksioneve (99.9%) qofshin keto shteterore apo private, kryhen me Euro, me perjashtim te disa enklavave serbe te vogla ku duhet te paguash dy grushta dinare per te blere nje buke.


p.s. Ne cdo raport nderkombetar, ne cdo artikull ekonomik, dhe ne cdo keshill apo organizate nderkombetare, Euro figuron si valute zyrtare e 12 shteteve te BE, + shtete qe kane kerkuar Euron dhe i eshte dhene ai status (si Vatikani, etj.), dhe Malit te Zi dhe Kosoves. Por edhe po te mos jete, prezenca e saj absolute ne tregun e Kosoves, e ben ate nje faktor ardhmerie te qendrueshme dhe nje garant per nje ekonomi te forte ne Kosove.

[ganoid]

Isufi: Statusi përfundimtar kusht për investime më të mëdha


Intervistë me Ahmet Isufi, ministër për punë dhe mirëqenje sociale
Si e vleresoni gjednjen sociale momentalisht në Kosovë?
Isufi: Gjendja sociale në Kosovë është momentalisht shumë e rëndë për arsye se 50 përqind e popullsisë llogaritet e varfër, ndërsa 12 përqind në varfëri ekstreme. Kemi shtresa të tëra sociale me pasoja tepër të rënda nga lufta dhe ne nuk po arrijnë të dalim nga një situatë e këtillë. Me programet tona po përpiqemi të zbusim këtë gjendje.

Cilat janë shkaqet kryesore për një gjendje të këtillë?

Isufi: Shkaqet janë të mëhershme. Shkaktari kryesor është gjendja e Kosovës para luftës si vendi më i pazhvilluar në Evropë. Ndërsa shkatërrimet e luftës kanë bërë që Kosova të dalë me një varfëri shumë të madhe - më të madhen në Evropë. Ministria e punës dhe mirëqenjes sociale bashkë me organizmat tjerë po përpiqen ta ndryshojnë këtë gjendje me projektet e veta.

Për cilat projekte konkrete është fjala?

Isufi: Projektet tona kryesore ishin për aftësimin e kuadrove të cilat duhet të jenë në shërbim të qytetarëve. Ndërsa përmes programeve dhe ligjeve të nxjerra po mundohemi që shtresat sociale t'i kemi në përkujdesje. Pensionistët, përsonat me aftësi të kufizuara, minatorët mbi moshën 50 vjecare dhe shtresat e invalidëve dhe dëshmorëve të luftës, po mundohemi t'i kemi nëpërkujdesje.

Cilat shtresa të shoqërisë kosovare janë më të cënuarat në këtë moment?

Isufi: Ato të cilat kishin përvojën e punës deri në moshën 65 vjec dhe të cilët tashti nuk mund t'i sistemojmë për shkak të buxhetit shumë të limituar të Kosovës. Poashtu shtresat të cilat tashti kanë nevojë për ndihma më të mëdha financiare, si dhe ato të cilat kanë dalë nga lufta dhe ende janë të pastrehë. Faza e emergjencës ishte aplikuar nga bashkësia ndërkombëtare përfundoi më herët, ndërkohë që Kosova ka ende nevojë për mbështetje financiare.

Për cfarë mjetesh ka nevojë?

Isufi: Për mbulimin e të gjitha shtresave që kanë nevojë përkujdesjeje. Të paktën në nivelin e bazës së jetes, ndërsa ne sot me ndihmat që japim për familjet e varfëra, që janë 52.000 si dhe 6.500 invalidë të luftës si dhe familjet e dëshmorëve paraqesin një minimum. Ata kanë nevojë për ndihma shumë më të mëdha.

Si eshtë rregulluar cështja e pensioneve në Kosovë?

Isufi: Momentalisht kemi vetëm pensionin bazik, i cili është pension pleqërie si në shumë vende të tjera të botës. Mirëpo në mungesë të fondeve të grabitura nga Serbia, ne nuk mund të përmbushim atë që ata kanë investuar për vite të tëra. Kjo shkelje e të drejtës së tyre bëhet nga Serbia sepse nuk ka kthyer mjetet e grabitura, ndërsa ne kemi një buxhet shumë të limituar dhe nuk mund të mbulojmë atë shtresë.

A ekziston ndonjë shans për marrveshje me Beogradit rreth këtyre fondeve dhe pensioneve?

Isufi: Mendojmë se përvec pensioneve që duhet t'ia kthejnë Kosovës me trysninë ndërkombëtare, njëkohësisht Serbia duhet të bëjë edhe dëmshpërblimet e luftës. Do të thotë duhet të gjobitet si shtet agresor dhe t'i kthejë dëmet e bëra - që populli të ketë satisfakcionin e asaj që i është bërë.

A mund të na thuani se për cfarë dëmshpërbilimesh është fjala, për cfarë sasie mjetesh?

Isufi: Fjala është për sukcesionin sikur republikat tjera që kanë bërë marrveshjet me Serbinë dhe faktorin ndërkombëtar, në mënyrë që Serbia të kryejë të gjitha obligimet ndaj dëmeve të bëra.

Nuk mu përgjigjët për cfarë shume është fjala?

Isufi: Momentalisht nuk dihet shuma, sepse komisionet e formuara nga Qeveria ende po punojnë dhe të dhënat nuk janë të plota.

Një prej problemeve më të theksura në Kosovë është papunësia. në këtë drejtim ekzistojnë të dhëna të ndryshme, e disa madje pohojnë se numri i të papunëve kap shifrën deri në 80 përqind. Për cfarë shkalle papunësie në të vërtetë është fjala dhe cfarë keni bërë ju për zbutjen e kësja gjendje?

Isufi: Në bazë të një statistike që kemi bërë në Entin statistikor të Kosovës ne kemi një shifër prej 57 përqind të papunësisë. Mirëpo duhet llogaritur edhe një pjesë të ekonomisë informale e cila e zbret këtë numër në rreth 50 përqind. Megjithatë kjo është shifra më e madhe në Evropë, dhe paraqet një brengë të madhe, sepse mosha mesatare e popullsisë së Kosovës është 24 vjec, gjë që rëndon shumë të ardhmen tonë. Përmes qendrave të aftësimeve profesionale ne po përpiqemi t'i orientojmë ata në ekonominë e tregut dhe në kuadro që na duhen. Problemi themelor është procesi i bllokuar i privatizimit. Më mirë është që tani të hapet kjo rrugë, edhe pse në Ministrinë tonë do të ketë një pjesë njerëzish që do të mbeten pa punë, por do të krijohen kapacitete të cilat në të ardhmen do të rigjenerojnë ekonominë e Kosovës.

Sa firma janë të parashikaura për privatizim dhe sa janë privatizuar deri tani?

Isufi: Deri tani një numëri i vogël, sepse me nënshkrimin e raundit të dytë është pamundësuar që t'i marrin firmat që kanë konkururar në këtë proces. Në raundin e dytë ende nuk është futur. Nëse bëhet zhbllokimi i procesit do të vazhdojmë me privatizimin edhe të firmave të tjera.

Rreth cështjes së privatizimit ka pasur mosmarrveshje të shumta. Mund të na i thuani shkaqet konkrete të bllokimit të këtij procesi?

Isufi: Procesi është bllokuar prej atyre që nuk e shohin këtë si një proces pozitiv për Kosovën, sepse kanë preferenca të tjera. Në këtë radhë është Serbia e cila ka kërkuar bllokimin e procesit, ndërsa Unmiku ka bllokuar rregulloren e nxjerrë në disfavor të procesit. Ky është shkaku i mosmarrveshjeve dhe raporteve mjaft të acaruara kohët e fundit mes Qeverisë dhe AKM.

T'i kthehemi edhe një herë papunësisë në Kosovë nga e cila vuan një pjesë jashtëzakonisht e madhe e shoqërisë. Cfarë projektesh parashikoni për përmirësimin e gjendjes së papunësisë?

Isufi: Ne do të nxjerrim ligjin për promovimin e punësimit dhe do të sitmulojmë punësimin në Kosovë. Njëkohësisht, zhbllokimi i procesit të privatizimit do të mundësonte orientimin e qendrave tona profesione drejt tregut të punës.

Një prej parakushteve për punësim me siguir që janë edhe investimet në Kosovë. Pse munguan investime më voluminoze ndërkombëtare deri tani?

Isufi: Shkaku i mungesës së investimeve të faktorit ndërkombëtar është pikërisht moszgjidhja e statusit të Kosovës. Të gjithë ata që e njohin ekonominë dhe ligjet ekonomike e dinë se një vend duhet të jetë stabil dhe të ketë shtetësinë për të pasur mundësinë e sigurisë së kapitalit dhe pronës. Mungesa e zgjidhjes së statusit është nyja qendrore për rregullimin e investimeve në Kosovë.

A keni ndonjë konktakt me puntorët dhe firmat serbe në Kosovë dhe cilat janë rapotet tuaja me këto organizata?

Isufi: Momentalisht me ndërmarrje nuk kemi kontakte, por si Ministri kemi një shtrirje në të gjithë territorin e Kosovës duke llogaritur këtu edhe tri komunat e veriut të vendit. Edhe atje kemi qendrat trajnuese, zyrat e punës dhe qendrat sociale të Kosovës.

Cfarë mund të shpresojnë të rijtë e Kosovës sot?

Isufi: Të rijtë e Kosovës mund të shpresojnë në atë që mund të jetë zgjidhje e statusit të Kosovës, që është premtuar për vitin 2005 dhe në zhvillimin e procesit të privatizimit në mënyrë që të kemi një hapje të mundësive të investimeve nga jashtë ose kapitali i brendëshëm. Cdo ndërlikim i këtij procesi me siguri që do ta vështirësojë shumë punën tonë dhe do ta vë në pikëpyetje edhe të ardhmen e të rijëve tanë.

Me siguri që ju jeni të vetëdijshëm se nuk ekziston një pafundësi e durimit të popullit me këtë gjendje. Sa reale është frika për shpëthimin e protestave të hapura sociale në Kosovë?


Isufi: Protestat si gjithkund edhe në Kosovë janë të lejuara sepse janë shprehje e vullnetit të lirë të qytetarëve për realizimin e të drejtave të tyre. Në Kosovë kemi një gjendje paksa më të kuptueshme mes partnerëve në këtë rast, sepse të gjithë gati njësoj e ndjejmë gjendjen aktuale. Kemi një partneritet sa i përket mirëkuptimit mes vete. Ndërsa unë mendoj se edhe një kohë shtresat e rrezikuara duhet të kuptojnë se ndërlikimi i këtij procesi vërtetë po na pengon edhe neve si Qeveri të ecim përpara. Në të kundërtën perotestat janë të lejuara dhe të arsyeshme. Prandaj ne si Qeveri do të përpiqemi t'i përmbushim kërkesat e qytetarëve.