Vendet me rëndësi historike

[Lekë Rezniqi]

Të nderuar z. Moderatorë, ju anëtarë të Forumit,

nisa këtë temë me qëllim të njohjes sa më të mirë të vendeve me rëndësi historike kombëtare, të cilat do tër të vizitohen.

Më thjeshtë, këtu ju ftoj të tregoni se ku në trojet tona etnike gjenden kështjella, kulla, ura, etj. me rëndësi historike.

Qëllimi pse po filloj një temë të këtillë është e thjeshtë por shumë domethënëse.

Që të dimë se ku gjenden këto vende.

Ka shumë kështjella e shumë objekte të tjera për të cilat kemi dëgjuar, do t'i kishim vizituar me shumë dëshirë, por nuk dimë se ku gjenden.

Prandaj, paraprakisht ju falënderohem për shkrimet tuaja këtu.

Leka nga Prishtina

[Lekë Rezniqi]

Ja unë i pari.

Kalaja e Novobërdës.
Novobërda është vendbanim mjaft i lashtë. Për të dihet qysh në kohët ilire. Ishte qendër e tregtisë me Prizrenin dhe me portin e Durrësit (Dyrrahut). Kishte mjaft të zhvilluar xehetarinë.
Kjo kala gjendet në jug-lindje të Prishtinës, magjistrala Prishtinë-Gjilan, ndahet në të majtë rruga për në Novobërdë.
Kalaja qëndron mjaft mirë duke patur parasysh gjendjen e mjerueshme dhe tërë atë mospërfillje nga Institucionet për Mbrojtjen e Monumenteve historike.

Leka nga Prishtina

[elbasanas]

kalja e Elbasanit.
Eshte nje kala ne qender te qytetit te Elbasanit. Kalaja eshte e madhe e ne formen e shkronjes U. Brenda eshte nje "miniqytet". Ka rruge me kalldrrem edhe shtepi te vjetrra. Njerezit akoma jetojne atje. Kalaja eshte rreth viteve 1400 por ka pesuar shume ndryshime me pas.

[Kryeplaku]

perSHENDETje

Vende me rendesi historike....

1) Maliqi i Korces, eshte gjetur qytetrim parahistorik, i kohes se celikut. Per here te pare mund te flasim per pranine e Illirve.

2) Lezha, qytet Illir i mivjecarit te pare p.K., kishte port, ne shek e 7 p.K. behet Koloni greke. Ne mesjete eshte qyteti me i rendesihem i Arberve (mbas Krujes), aty u be Beslidhja e princeve shqiptar nen Skenderbeun.

3) Butrinti, ish koloni greke.

4) Orikumi, kryeqyteti i Epirit (ish- Orikon).

5) Shkodra, ish koloni greke, qytet me rendesi te madhe ne kohen e Romes, Bizantit dhe mbikeqyrjes papo-latine.

6) Durres, qyteti me pasurine me te madhe historike per Shqiperine, ish-koloni greke, behet kryeqyteti i Teutes, qender ekonomike nen sundimin romak. Ne kohen bizantine arin kulmin e tij, behet qender ekonomike e ballkanit perendimor, nga Durresi fillon Egnatia qe mbaron ne Konstandinopoje (Pra lidhte Perendimin me Lindjen).Nen sundimin e Vatikanit per shume vjet, njeh zhvillim ekonomik, ishte qyteti i fundit qe cliroi Skenderbeu.

7)Ardenica (mbi Fier) ish Apollonia (koloni greke), nga 30 qytetet qe kishin emrin Apolloni ne Mesdhe ishte me i rendesishmi. Vihet re nderlikimi i kultures greke me ate ilire, shvillim i zejtarise, per here te pare shofim emra fillozofesh Ilire.

8)Kruja, qyteti kreyqender i Historise sone, nga aty Skenderbeu drejtonte revolucionin kundra-turk. "Kryeqytet" i pare i kombit tone. Kishte keshtjellen me madheshtore, te ndertuar nga Latinet, te ciles Osmanllijte i hodhen muret.

9) Preza, (fshat i Tiranes), ne shek e 11 behet lufte e madhe midis Shqiptareve bizantine dhe Kaloresve te Kryqezates se Trete, hera pare qe permendet emri Arber (arvan-alban) per te karaktirizuar nje komb, nga mbreteresha bizantine Katerina Komini. Preza ka nje kala (me sahat floriri qe e moren Austriaket, sipas gojedhenave) qe ndodhet perball kalase se Krujes. Kur fillonte kryengritja kunder Osmanllijve ishte Kalaja e pare qe merte lajmin per lufte nga Skenderbeu(me ane te pishtarit).

10) Petrela, ka nja kala mahnitese ne buze te Erzenit, ne kohen e Skenderbeut ishte teper e rendesishme ushtarakisht.

11) Gjirokastra, ka kalane me madheshtore, ka ndertesa klasike.

12)Berati, ndertesat e tij tregojne pasuri kulturore dhe materiale ne kohen e Osmanllijve, ka dhe nje kala.

13) Elbasani, qender ekonomike ne kohen e Osmaneve.

14) Vlora, kryeqyteti me i rendesihem i Historise se Shqiperise per shekullin e 20, aty u shpall pavaresia, kryeqyteti i pare i Shqiperise, aty ndodhej selia e qeverise se Ismail Qemalit (per 3 vjet).

15) Korca, mesenjtorja e pare shqipe, konferenca e Alfabetit te pare Shqip, qyteti me i pasur ne shek e 19 dhe ne fillim te shek, 20, shume shkrimtar donin qe Korca t'u bente kryeqyteti i Shqiperise( me duket se ishte kryeqytet ne kohen e Fanolit). Aty filloj revolucioni antizogist, dhe anti italjan, ne Korce u krijua Partia Komuniste Shqiptare ne kryetar Enver Hoxhen (me vone quhet PPSH).

16) Voskopoja, me pasuri te madhe te teknikes-bizantine.

17) Tirana....

Sigurisht ekzistojne dhe shume vende te tjera brenda dhe jashte teritoreve te Republikes Shqiptare me rendesi te madhe per Historine tone si Prizreni, Ulqini, Manastiri e shume te tjera sepse Historia jone eshte me te vertet e madhe, po ketu u mundova te paraqes qytete te cilat ndodhen brenda Shqiperise dhe te cilave nga nje here nuk i'a dime rendesine.

falemiNDERit

[Bel ami]

Qyteti i Antigonesë
Ndodhet ne luginen e Drinos ne kodrat e malit te Lunxherise.Nje qytet antik megjithse i vogel,por me ndertesa shume te vjetra reth 2000 vjecare.

[shigjeta]

Xarra – Ne rrethin e Sarandes, 9 km larg Butrintit, ndodhet nje vendbanim i epokes se paleolitit. Mendohet te jete nje nga vendbanimet me te hereshme shqiptare. Nga objektet e mbledhura jane gjetur nje sasi veglash pune prej stralli, kruese, prerese dhe shpuese qe i takojne paleolitit te mesem dhe paleolitit te vone. Shkenctaret e percaktojne njeriun e Xarres si te tipit neandertal

[alibaba]

Nentoka, aty jan shum kshtjella pa zbuluar per shkak neglishences arkeologeve

[shigjeta]

Dunaveci

Vendbanim i neolitit te mesem, buze lumit Dunavec, afer qytetit te Korçes. Ne kete zone jane gjetur dy lloj banesash: palafit, jane banesa mbi hunj te vendosura buze lumit dhe banesa te ngritura mbi toke. Keto palafite renditen nder banesat me te vjetra ne Ballkan. Per here te pare ketu shfaqet qeramika e zeze dhe gri ne te zeze, me lluster dhe cilesi te mire, por karakteristik dalluese e kesaj kulture jane format e reja te vazove. Fillon paraqitet zbukurimi me gervishtje dhe qeramika "barbotine". Keto i perkasin fazes se Dunavecit I.
Faza Dunaveci II eshte vazhduese e drejtperdrejte e se pares. Zbukurimi me gervishtje behet nje nga elementet me te rendesishem, zhvillohet e merr forma te reja pikturimi gri, zgjerohet perdorimi i ornamentit ne formen e berthames se kumbulles etj. Gjithashtu, per here te pare ne kete periudhe kemi shfaqjen e nje qeramike dy-ngjyreshe, kuq e zi. Kultura e Dunavecit II eshte e njejte me ate te gjetur ne Cakran te Fierit.

Reference : Edwin Jacques; Myzafer Korkuti

[DYDRINAS]

http://foreignaffairs.tripod.com/armillotta/albania_mappe.html

[Dorontina]

Nentoka, aty jan shum kshtjella pa zbuluar per shkak neglishences arkeologeve

======================
Nuk besoj negligjenc, por duhen fonde parash ....

[shigjeta]

Blazi

Vendbanim shpellor parahistorik, ne rrëzën shkembore te grykes se Valit, Mat. Shpella eshte banuar gjate disa periudhave parahistorike, me e njohur per neolitin e hershem dhe te mesem. Dallohen kater shtresa kryesore. Blazi I i periudhes paraneolitike perfaqesohet nga kocka te thyera kafshesh, disa me gjurme punimi fillestar dhe nga copa guresh stralli. Blazi II i neolitit te hershem ka qeramike me zbukurim impreso-kardium, me motive tipike per neolitin e hershem te grupit adriatik. Blazi III ka tipike qeramiken gri ne te zeze dhe kafe, me motive lineare gjeometrike si edhe spirale, te ngjashme me ato te gjetura pergjate bregdetit Dalmat. Blazi IV, qe lidhet me eneolitin, percaktohet nga nje dalte e nje sopate prej bakri dhe nga qeramika qe ka tipare te ngjashem me ate eneolitike te Maliqit II. Blazi IV i periudhes se bronzit ka qeramik te pajisur me vegja. Materialet e shumta e bejne nje zone me interes per t'u studiuar.

Reference - Zh. Andrea

[shigjeta]

Burimasi

Vendbanim i periudhes se neolitit te vone dhe eneolitit, ne fshatin Dumrav, rreze Malit te Thate (Korçe). Shtresa me e hershme kulturore i takon neolitit te vone dhe ka qeramike me ngjyre te çelet, me forma tipike te Maliqit I-Kamnikut, qeramike te pikturuar me boje kafe, si dhe me ngjyra kuq e zi. Gjithashtu jane gjetur objektet qeramike te Maliqit II, gri mbi te zeze dhe e zeze me luster, te cilat me vone do te mbizoteronin mbi te gjitha llojet e tjera dhe do permiresoheshin gjate periudhes se Bakrit.

Reference - Myzafer Korkuti

[Michaela]

Po flas per Qytetin tim Librazhdi...eshte nje vend i quajtur "Sofra e Skenderbeut"..Eshte nje gur i madh ne forme kub dikur eshte ulur skenderbeu me shoket e tij per te ngren ne kohen e luftes.Nuk eshte i njohur pasi eshte ne nje fshat te thell ne qytet por eshte dicka historike edhe thone qe ne ate vend kane ardhu shume njerez per te kerkuar ar edhe nuk kane mundur ta hedhin ne ere....po ve nje foto por nuk e di nese do duket mire.