Imazhe nga historia dhe personalitete historike Shqiptare

[Rrjeti]

Teoria e shkencëtarit shqiptar që provon lidhjet tona me Ilirët…

Teza e Nelson Çabejt: Shqiptarët, Ilirë që mbijetuan?! Shtypi shqiptar duket se i ka mëshuar fort një teze të Nelson Çabejt, tezë e cila konkurron përmes faktesh e provash shkencore, punimet e famshme të historianëve serbë mbi këtë temë, sidomos tezës së Garashaninit dhe të historianes, Fanula Papazoglu.

Nelson Çabej ka shkruar disa nga vërejtjet e tij me një punim shkencor të mirëfilltë me titull “Ilirët që mbijetuan, një punim i N. Çabejt i vitit 1988, një përgjigje e autorit ndaj simpoziumit serb të organizuar nga Akademia Serbe e Shkencës dhe Arteve mbi prejardhjen e shqiptarëve. Libri në fjalë është përkthyer edhe në serbisht dhe botuar në frëngjisht me titull origjinal “Les Illyriens et les Albanais”, por që u ndalua të botohej nga Komiteti i Kulturës Serbe.

Disa nga pikat ku Nelson Çabej, një profesor i shquar shqiptaro-amerikan që ka shkruar mjaft artikuj shkencorë për botën akademike në revista të huaja, ka teza të tijat shkencore.

Pikat kryesore të punimit të Çabejt që kundërshtojnë punimin e Garashaninit dhe Papazoglusë janë: Se pari, njëanshmëria ne zgjedhjen dhe paraqitjen e fakteve, qe sigurisht komprometon objektivitetin e hetimit shkencor. Bie ne sy jo vetëm varfëria e bazës burimore dhe faktuale, por edhe mospërputhja e fakteve qe ata sjellin me interpretimin dhe me konkluzionet ne te cilat përpiqen te arrijnë.

Sa për ta ilustruar, p.sh., vete Garashanini, duke trajtuar problemin e formimit dhe te prejardhjes se ilireve nuk merr ne shqyrtim thuajse fare te dhënat gjuhësore (toponimet, antroponimet, etnonimet dhe onomastiken ne përgjithësi) e Ballkanit Perëndimor ne lashtësi, rreth te cilave janë kryer punime fundamentale nga një sere gjuhëtarësh te shquar si A. Karg, A. Degrassi etj. e madje dhe nga gjuhëtarë te shquar jugosllave si Anton Mayer e Radoslav Katiçiq dhe, mbi te gjithë, nga gjuhëtari gjerman Hans Krahe.

Garashanini nuk merr ne shqyrtim e nuk përfill as studimet dhe konkluzionet e arkeologeve te tjerë jugosllave si Mate Suiç e Stane Gabrovec; ai nuk përfill, sikur te mos ekzistonin fare, dëshmitë e autoreve te lashte rreth vendbanimeve ilire, duke përfshirë këtu te dhenat e Pomponius Mela-s e te Herodotit rreth përkatësisë ilire te Enetëve, te Strabonit rreth Istërve si fisi me verior i Ilirëve, rreth maleve Rodope në Bullgari si kufiri lindor i Ilireve dhe Danubit e Alpeve si kufijtë verior te tyre.

Ne simpozium, edhe Fanula Papazoglu, pasi ka braktisur pikëpamjen e saj te mëparshme se dardanet janë nje fis ilir, nuk merr parasysh e madje nuk ze ngoje pikëpamjet e nje numri studiuesish te huaj e shqiptare, qe perkrahin tezen e perkatesise etnike ilire te Dardanëve (W. Pajakowski, Z. Mirdita, R. Katiçiq etj.) as autoret e lashte (Appiani, Straboni, Stefan Bizantini etj.) as te dhënat e mitologjisë lidhur me këtë çështje.

Kur përjashton Pajonët nga bashkesia e fiseve ilire, ajo nuk shpjegon arsyet per kete largim nga pikepamja e saj e meparshme, qe ka dale qarte kur ajo, duke folur per Sirrasin, mbret i pajoneve, e quante ate “perfaqesues i fundit i dinastise se vjeter te ilireve”, qe u permbys nga Bardyli I.

Ajo nuk merr parasysh e as shqyrton pikepamjen e nje ilirologu te shquar si W. Pajakovski mbi karakterin ilir te mbreterve dardane e pajone dhe nuk perfill fare pikepamjen e autoreve shqiptare lidhur me kete problem. Ketij ceni metodologjik nuk ka mundur t’i shpetoje as Vlladisllav Popoviçi, po ai Popoviç qe flet per shkencen shqiptare te talentuar, por jo te sakte. Se dyti, subjektivizmi i theksuar ne interpretimin e te dhenave e ne nxjerrjen e konkluzioneve.

Keshtu, p.sh. M. Garashanini ne menyre te pakuptueshme, ne kundershtim me pikepamjen e mirenjohur te arkeologut Stane Gabrovec, i bazuar kryesisht ne punimet e ketij te fundit dhe pa sjelle argumente kunder asaj pikepamjeje, pranine e kultures materiale te Glasinacit ne Sllovenine qendrore nuk e lidh me perkatesine etnike ilire te banoreve te lashte te atij rajoni, por me praninë e enklavave ilire në atë territor.

Fanula Papazoglu, nga ana e saj, ve ne dyshim nese ishin vërtet Ilirë banoret e bregut te Dalmacise qe luftuan kunder koloneve greke te ujdheses Faros, te cilet edhe vete historiani i lashte grek Diodori ne shekullin I p.e.s., i quan Ilir. Duhet permendur se te dhenat e autoreve te tjere te lashte perputhen me Diodorin. Me fjale te tjera, ajo ve ne dyshim ne se greket dinin me ke luftonin. Ne menyre te habitshme, e ne kundershtim me pohimin e mesiperm, pastaj ne po kete studim (f. 185), ajo e quan qytet ilir Riziniumin ne bregdetin dalmat, po ashtu si dhe Uscana-n, Buthoe-n dhe Bassania-n.

Po ashtu historianët serbë flasin se ilirët, nga ku shqiptarët janë tashmë pasardhës, kanë qenë të romanizuar. Lidhur me këtë, profesori Çabej që e kryen veprimtarinë e tij shkencore në Nju Xhersi shprehet: Koncepti i romanizimit eshte nje koncept fluid dhe nje koncept i unifikuar rreth “romanizimit” nuk ekziston, andaj dhe perdorimi i koncepteve te tilla per shqyrtimin e proceseve etnogjenetike mund te sjelle konfuzion me shume sesa qartesi. V. Popoviçi nuk tregon shkoqur se ç’kupton ai romanizim te ilireve.

Megjithate, nga konteksti mund te perfytyrohet se me kete ai kupton nje proces qe perfshin humbjen e vetedijes etnike e te prejardhjes, qe lidhet me humbjen e gjuhes, dokeve, ligjeve dokesore, onomastikes (antroponimise, toponimise dhe hidronimise), besimit etj. ilire dhe zevendesimin e tyre me ato romanet.

A u romanizuan ndonjëherë Ilirët e jugut? Sundimi ushtarak dhe administrative romak mbi nje popull, ne vetvete, nuk mund te identifikohet me romanizmin e atij populli se, perndryshe, bota e sotme perendimore e pertej saj, vendet e Azise dhe Afrikes qe rane nen pushtimin romak, do te duhej te konsideroheshin te romanizuara. Se, perndryshe, sundimet shumeshekullore bizantin dhe turk mbi popujt grek, sllave te jugut, perfshire serbet, dhe shqiptaret do te kishin shpene ne humbjen e identitetit etnik te ketyre popujve.

Sundimi romak shpuri ne romanizimin e disa popujve si keltet ne France dhe Spanjen e Portugaline e sotme (por jo te fiseve te tjera gjermane nen sundimin romak), ne romanizimin e dakeve e madje dhe brenda Ilirise – ne romanizimin e fisit ilir te dalmateve ne bregdetin (por jo ne hinterlandin) dalmat. Ne te gjitha keto vende, qe njihen si te romanizuara, gjate sundimit romak ndodhen permbysje te thella e te konfirmuara ne perberjen etnike, ne kulture, ne doket, ne te drejten dokesore dhe, mbi te gjitha, popujt e ketyre vendeve humben gjuhen ne procesin e romanizimit te tyre. Gjuha eshte rrenja ushqyese e vetedijes etnike, andaj sa kohe qe nje popull ruan gjuhen e vet nuk vdes e nuk asimilohet.

Historia tregon se humbja e gjuhes paraprin humbjen e vetedijes etnike dhe te prejardhjes se nje populli. Madje historia, sot e gjithe diten, provon se edhe humbja e gjuhes, ne vetvete, duke qene kusht i nevojshem, nuk eshte kusht i mjaftueshem per humbjen e identitetit etnik te nje populli (kujto si shembuj nga mesjeta popuj te Lindjes se aferme qe flasin sot arabisht, popujt qe flasin sot gjuhe neolatine dhe, nga kohet e reja, popujt qe humben gjuhet e tyre kombetare ne Rusi dhe ne Bashkimin Sovjetik).

Gazeta në fjalë, por jo vetëm, pasi Standard është media që është marrë këtë periudhë, ndërkohë që me këtë studim të profesorit shqiptaro-amerikan janë pasqyruar edhe në media të tjera shqiptare dhe “Çabej i ri” po hap dritare të reja për të vërtetuar prejardhjen e shqiptarëve përmes shkencës.

Dionis Xhafa

https://maqedoniashqiptare.com/2017/...ona-me-iliret/

[Rrjeti]

Dardania Sacra ne FB

I përmbushet amaneti i Albanologut të shquar, Robert Elsie varroset nesër në Alpet shqiptare 17/10/2017



Lamtumire mik i nderuar....

[Rrjeti]

Simbole Iliro/Pellazge....disa njerez e emertojne si yll i Davidit qe eshte gabim. Tani shfaqet e verteta....

Imazh i Dardania Sacra

Oxhak i punuar ne vitin 1932 nga mjeshtër shqiptar në fshatin Rashan.

https://www.facebook.com/DardaniaSac...&theater&ifg=1

[Rrjeti]

AJAKSI ME PLIS TE BARDH

Kasandra duke u tërhequr zvarrë nga Ajaksi pas pushtimit te Trojës nga Akejt, teksa ajo mbahet pas statujës se Athina Palladium, ndërsa në cep Priam Dardani, i pafuqishëm, që nuk mund t’i ndalojë Akejt. Ky është një punim mural i gjendur në Pompei, Casa del Menandro.

Huazuar nga grupi ne FB/Pellazgët-Ilirët-Shqiptarët




Në një godinë te vjetër në Sarajevë, Bosnje dhe Hercegovin - Shqiptar me veshje kombëtare.

[Rrjeti]

Historiani francez Kantu: Në përgjithësi është pranuar se shqiptarët i përkasin racës pellasgjike

Skedarët e Bashkëngjitur 173922

http://www.fishmedia.info/historiani...lasgjike-foto/

[Rrjeti]

Dëshmohet prania e jetës dhe autoktonia e shqiptarëve në krahinën e Pollogut, mbi 8 mijë vjeçare



Përmes gjetjeve arkeologjike në disa lokalitete të rajonit të Pollogut, dëshmohet jeta e banorëve të kësaj ane dhe vazhdimësia e qytetërimit të lashtë pellazgo-ilir, së paku 6000 mijë vjet para erës sonë.

Kuptimi i plotë i emrave të vendbanimeve dhe figurave që lidhen me kultin e perëndeshës Nëna e Madhe mund të shpjegohen qartë vetëm përmes gjuhës shqipe.

Meqë ekspeditat arkeologjike janë organizuar, në disa periudha të ndryshme kohore, nga arkeologë joshqiptarë, kryesisht serbë, pas pushtimeve të vonshme serbe nga fillim-shekulli XX, këto gjetje arkeologjike janë keqpërdorur dhe keqinterpretuar sipas interesit të tyre.

Studiuesit sllavë nga Maqedonia, një periudhë të gjatë janë krenuar para botës me këto vlera arkeologjike, sidomos me statujën e perëndeshës Nëna e Madhe, që më së paku mund të gjejnë argumente shkencore që t’u takojë atyre.

Statuja e perëndeshës Nëna e Madhe është gjetur në lokalitetin ”Tumba” në katundin Pallçisht i Poshtëm, rrethina e Tetovës, edhe pse thuhet se njëra prej këtyre statujave është gjetur në një lokalitet tjetër po në rrethinën e Pollogut, ku sot banohet me popullatë sllave (lokaliteti në katundin Stençe).

Është konstatuar se kjo statujë dhe gjetje të tjera arkeologjike i takojnë periudhës së neolitit, afër 6100 vjet p.e.s, ndërsa statuja të ngjashme me këtë janë gjetur dhe në disa lokalitete të tjera në pjesën veriperëndimore të Maqedonisë së sotme, në lagjen Maxhari të Shkupit, në Kumanovë dhe në rajonin e Pellagonisë.

Perëndesha Nëna e Madhe njihet si simbol i pjellorisë, nëna e tokës, e lindjes dhe përtritjes së jetës, nga edhe burojnë emërtimet e disa qyteteve, rajoneve dhe krahinave të tjera, të cilat sipas rrënjës së fjalës kanë kuptim të plotë vetëm në gjuhën shqipe: Pellë (pjellë), Pellagoni, Pellagon, Pellagia-Pollog (emri i qytetit të lashtë të Tetovës dhe i rajonit të sotëm të Pollogut) etj.

Studiusit sllavë të Maqedonisë, gjatë viteve të fundit, duke ditur faktin se rajoni i Pollogut në vazhdimësi, që nga periudha antike, mesjeta e deri në kohën e sotme është dominuar nga fiset ilire dhe më vonë nga psardhësit e tyre shqiptarët, rëndësi të veçantë i kanë kushtuar vetëm statujës së gjetur në lagjen Maxhari të Shkupit, sigurisht me pretendime të qarta politike, duke i dhënë kuptim të ri edhe vetë emrit të statujës, si Nëna e Madhe nga Maxhari.

Këta studiues, vetëm një të vërtetë konstatojnë, sigurisht pa dashje, se statuja e gjetur në lagjen Maxhari të Shkupit është shumë më e vonshme se statujat e gjetura në lokalitete te Pollogut, me çka edhe e dëshmojnë se cilat janë pretendimet e tyre që i japin rëndësi të veçantë vetëm statujës Nëna e Madhe nga Maxhari.

Për ta dëshmuar këtë falsifikim, mjafton fakti që krahas kësaj statuje, kinse të gjetur në lokalitetin e katundit Stençe, jo në lokalitetin ku me të vërtetë është gjetur kjo statujë, në lokalitetin e quajtur ”Tumba” në Pallçisht të Poshtëm, studiuesit sllavë të Maqedonisë prezantojnë edhe monedha të periudhave të mëvonshme dhe të Mesjetës, si ato me simbole, portretin dhe emrin e Shën Vasilit të Madh, i cili i takon shek. IV e.s.

Këta studiues, periudhën nga kur daton statuja e perëndeshës Nëna e Madhe, e cila është gjetur në lokalitetin e katundit Pallçisht, ku kanë banuar në vazhdimësi ilirët dhe pasardhësit e tyre shqiptarët, e kanë trilluar idenë se bëhet fjalë për praninë e Brigëve në këto hapësira, ose frigëve (phrygians), duke pasur parasysh që shkenca ende nuk e ka thënë fjalën e fundit për këtë popull të lashtë, ose dy fiset me prejardhje të njëjtë, brigët dhe frigët, për të cilët dihet vetëm se në Gadishullin Ilirik kanë depërtuar nga jugperëndimi i Azisë së Vogël (Anadolli i sotëm, gjithashtu emër-vendi në gjuhën shqipe), të cilët sipas studiuesve me renome botërore, fiset brige ose frige këto lëvizje i kanë bërë në periudhëne bronzit, jo në priudhat e mëhershme, ndërsa pas një periudhe janë kthyer sërish andej nga kishin ardhur, ose janë zhdukur pa lënë ndonjë gjurmë të rëndësishme.

Me praninë e brigëve, studiuesit sllavë të Maqedonisë pretendojnë ta lidhin praninë e elementit maqedonas antik në këto territore, pa mbajtur llogari se edhe Maqedonia antike asnjëherë nuk është shtrirë deri në qytetin e Shkupit, e aq më pak në pjesën veri-perëndimore të Maqedonisë së sotme dhe në rajonin e Pollogut.

Me këto dëshmi arkeologjike, në asnjë mënyrë nuk mund të krenohen fiset sllave dhe pasardhësit e tyre, siç pretendojnë sllavët e sotëm të Maqedonisë, të cilët dihet botërisht se kanë ardhur në këto hapësira pas shek. VII e.s.

Brigët, ose Frigët, si një grupfis i madh midis fiseve ilire dhe thrakase, njihen që në lashtësi si ndër fiset e rëndësishme, për të cilët rilindësit tanë kanë dhënë mendime se kanë qenë një ndër tri popujt e lashtë prej nga rrjedhin shqiptarët e sotëm.

Një dëshmi që e ka forcuar këtë ide është qeleshja karakteristike frigase, e cila haset edhe në periudhat e mëvonshme ndër fiset ilire, si edhe tek shqiptarët e sotëm në disa krahina.

Një referencë e shëndoshë për studiuesit shqiptarë të shkencave të pellazgologjisë, ilirologjisë dhe albanologjisë, duhet të jenë edhe emrat e krahinave dhe qyteteve të lashta, me rrënjë të fjalës në gjuhën pellazge-ilire-shqipe, si qyteti Pella në Greqi; qyteti Pella në Jordaninë e sotme (i themeluar pas pushtimeve nga Leka i Madh); gadishulli Peloponez, i banuar kryesisht nga arvanitasit (shqiptarët); Krahina, fisi dhe qyteti i dikurshëm ilir, Pellagon-Pellagonia, si dhe fusha me të njëjtin emër në Maqedoninë e sotme; rajoni dhe qyteti i lashtë Pellagia-Pollog (qyteti i Tetovës përmendet vetëm pas shek.XIII, përkatësisht nga viti 1214 e më vonë), si dhe fusha е Pollogut në Maqedoninë e sotme veri-perëndimore, ku përmes gjetjeve arkeologjike është dëshmuar prania e një qytetërimi të lashtë ilir së paku 6100 vjet p.e.s. (në lokalitetin ”Tumba”, tumbat e njohura ilire afër katundit Pallçisht i Poshtëm në rrethinën eTetovës (edhe ky toponim përbëhet nga rrënja e fjalës Palla-Pella).

Statuja të ngjashme të perëndeshës Nëna e Madhe janë gjetur edhe në disa lokalitete arkeologjike, ”tumba” të tjera, në Shkup, Kumanovë dhe në rajonin e Pellagonisë, me çka edhe më tepër përforcohet teza jonë.

Një gjë është e rëndësishme se, këto statuja dhe simbole të tjera që lidhen me kultin e perëndeshës Nëna e Madhe nuk hasen në asnjë kulturë tjetër të popujve të lashtë, përveç në truallin pellazgo-ilir, përkatësisht në Gadishullit Ilirik, pjesa veri-perëndimore e krahinës së sotme shqiptare e Maqedonisë.

Figura e Nënës, si perëndeshë e tokës dhe pjellorisë, përmendet si pjesë e mitologjisë gati tek të gjithë popujt e lashtë, por tek asnjëri prej tyre nuk është dëshmuar si tek pellazgo-ilirët me dëshmi materiale, statuja ose forma të tjera figurative në nderim të kultit të saj.

Shumë lehtë vërehet tejdukshmëria e tezës së studiuesve sllavë të Maqedonisë, se kjo figurë nuk ka asnjë lidhje me brigët, as me frigët, kur dihet fakti që këto grupfise kanë depërtuar në Gadishullin Ilirik nga Azia e Vogël (Anadolli).

Atëherë, cilat janë gjurmët e pranisë së kultit të perëndeshës Nëna e Madhe në truallin e mëhershëm amë të brigëve?

Pse dëshmohet prania e kultit të saj me dëshmi materiale vetëm në një rajon të caktuar, përkatësisht në rajonin e Pollogut, nga ku është përhapur edhe në viset tjera më në jug, e jo më larg se lugina e epërme e lumit Vardar (shqip. Bardhar, lat. Aksius), në rajonin e Shkupit dhe Kumanovës, si dhe në rajonin e Pellagonisë, të banuar historikisht nga fiset ilire: dardanët, pajonët, pellagonët dhe fise të tjera?!

Referenca të tjera të rëndësishme për thellimin e kërkimeve dhe studimeve në fushën e shkencave të pellazgologjisë, ilirologjisë dhe albanologjisë:

1. ”Grekët nuk kanë ekzistuar para shekullit VIII (p.e.s), ata erdhën pas kësaj periudhe dhe morën perenditë, mitet dhe alfabetin e tyre nga Pellazgët. I ashtuquajturi qytetërim Mikenian (1200-800 p.e.s) nuk ishte grek por pjesë e civilizimit Pellazg. Gjuha, veshjet dhe civilizimi i Greqisë së lashtë janë të përafërt me gjuhën, veshjet dhe kulturën e veriut të Shqipërisë dhe të shqiptarëve në përgjithësi, pasaardhës të Pellazgëve-Ilirëve.” – Mathieu Aref (Arif Mati)

2. Për këtë çështje, ndikimin e kulturës, filozofisë dhe letërsisë së ashtuquajtur ”antike greke”, nga kultura e lashtë pellazge-ilire, duke i vënë asaj përballë argumente të fuqishme, sidomos nga epika popullore e veriut të Shqipërisë, të trajtuar në mënyrë të shkëlqyer, mund t’i referoheni veprës ”Eskili, ky humbës i madh” e Ismail Kadaresë.

(25.VII.2017) – /shqiperiajone.org/

Romë-Iliri, 150 vjet luftë; kur udhëheqësi ilir Bato u dorëzua, gratë ilire duke mbajtur fëmijët e tyre, u hodhën vetë në zjarr

Romakët sulmuan në 229 p.e.s, duke zënë fillimisht ishujt dhe duke fundosur flotën ilire. Në vitin 168 p.e.s, mbreti i famshëm Gent, u mund, dhe kjo i dha romakëve një bastion mbi tokën ilire. Megjithatë, në brendësi, fiset e Ilirisë bënë një qëndresë të egër të egër dhe komandantëve më të zotë romakë dhe forcave të tyre ushtarake iu deshën një shekull e gjysmë që të mposhtnin fiset kryelartë. Së fundi, nga 35-33 BC, nën komandën e drejtpërdrejtë të perandorit Oktavian, ushtria romake filloi një sulm të madh, i cili – pasi u plagos rëndë vetë perandori nga një sulm në gueril – detyroi fisin e Dalmatëve që të dorëzohej. Fiset bregdetare, u pushtuan përgjithësisht prej përmasës së madhe të ushtrisë romake.

Në “betejën mbretërore” të fundit, për territoret e brendshme të mbajtura nga ana e fiseve ilire, në atë që është zemra e Bosnjës së sotme, besëlidhja e fiseve krijoi atë që njihet si Kryengritja e Batove. Dy fise të mëdha ilire u bashkuan për tu rezistuar pushtuesve. Të trembur nga zërat se kishte 800.000 kryengritës, përfshirë edhe 200.000 luftëtarë të elitës e 9.000 kalorës, Perandori Augustus dërgoi dy nga komandantët e tij më të aftë, Tiberius dhe Germanicus, për të mposhtur dhe pushtuar ilirët krenarë dhe kokëfortë. Luftimet vazhduan për vite me rradhë, me fitore e mposhtje nga të dyja palët. Qëndresa e fundit ilire që ra, ishte fortesa në Vranduk pranë qytetit boshnjak qendror të Zenicës. Sipas shënimeve romake, kur udhëheqësi ilir Bato u dorëzua, gratë ilire, duke mbajtur fëmijët e tyre, u hodhën vetë në zjarr, në vend që të kapeshin e të skllavëroheshin. Romakët i përfshinë dy provincat ilire të Pannonias dhe Dalmacisë në perandorinë e tyre. Disa mbetje tejet të izoluara të fiseve ilire mbijetuan dhe ndoshta u asimiluan përfundimisht me Sllavët, kur këta erdhën në shekullin e 7-të.

Ka ende disa vende arkeologjike që tregojnë gjurmët e qytetërimit ilir në Bosnje dhe Hercegovinë. Shumë prej fortifikimeve ilire u zgjeruan nga romakët dhe më vonë nga aristokracia boshnjake e osmanët. Hulumtimet e rej, gjithsesi, kanë zbuluar një aspekt interesant të Ilirisë. Në Vranduk në Bosnjen qendrore, në Blagaj pranë lumit Buna në Hercegovinë dhe në muret ciklopike në Osanici pranë Stolac, gjetjet tregojnë se kultura e antikitetit erdhi kohë përpara romakëve, me shumë të ngjarë në formën helenistike. Osanici ishte atdheu i fisit Daorsi dhe gjetjet arkeologjike të kohëve të fundit tregojnë për një lidhje të shekullit të 3 p.e.s me një zgjerim verior të qytetërimit të madh helenistik.
Pjesa më e madhe e kulturës ilire do të mbetet përgjithmonë një mister, por askush nuk mund të mohojë ndikimin shpirtërore dhe kulturor që ajo ka pasur, madje edhe për gati dy mijëvjeçarë pas zhdukjes së tyre.

http://www.njekomb.com/?p=4306

[SERAFIM DILO]

Titulli i ketij artikulli eshte "fantastik" sepse i heq kuptimin çfare do lloj argumenti arkeologjik dhe historik.

Te deshmosh nje autoktoni 8 mije vjeçare ma ha mendja qe nuk i ka shkuar askujt nder mend as per Egjiptin.


Kultet,simbolet ne pergjithsi eshte e veshtire te shpegojne diçka sepse jo vetem qe nuk eshte e lehte te vertetohen se çfare vertet perfaqsonin ose edhe simbolizonin ne ate periudhe kohore por edhe sepse ndryshojne simbas periudhave dhe modave te momentit. Persa i perket veshjes a plisit dihet qe veshja eshte gjithmon "modé" ndryshon gjithmone. Nuk duhet te kete asnje popull qe ka mbajtur te njejten veshje ose model kapuçi a kapeleje.

[Rrjeti]

“YLLI I BIJVE TË PELLAZGUT”

Mos e humbisni rastin, të kryeni udhëtimin më të jashtëzakonshëm të jetës suaj!
Nxitoni pra, e kërceni mbi anije!
Tërhiqni litarët!
Ngrini velat!
Mëshoni mbi rrema!
Oooo hop! Oooo hop!
Ai që shihni në horizont është oqeani i mistershëm i historisë. Atje tej… E shihni? Atje ku drita mbulohet nga muzgu i natës, ku historia përzihet ngatërrueshëm me legjendën dhe legjenda me mitin, do të takoheni me Pellazgun e parëlindur. Atin e popullit të pellazgëve, që u shfaq mbi tokë përpara se hëna të shfaqej në qiell. E pamundur? Oh jo! Në këtë udhëtim, asgjë nuk është e pamundur. Arsye kjo, që na shtyu me të drejtë ta quajmë të jashtëzakonshëm. Sepse, si mund të quhet ndryshe një udhëtim i këtillë, që e bën të pamundurën të mundur?
Edhe pse, tanimë, tek mëdysheni mjerueshëm pranë bregut, kufirit që nga përtacia apo frika, nuk keni guxuar kurrë ta kaloni, iu ngjan e pamundur, nëse e zboni përtacinë dhe e përbuzni frikën, kjo anije e ndërtuar me shkronja e fjalë, ju dhuron mundësinë të zbuloni një botë të re, shumë më të madhe se ajo që zbuloi Kolombi.
Botën e harruar të historisë të të parëve tuaj. Atyre që i dhanë emrin Evropës, Azisë, Afrikës.
Në brigjet e kësaj bote të re, do të takoheni me princeshën pellazge, Kallisto. Djalin e saj, Arturin. Me mbretin Inak, heroin që shpëtoi popullin e pellazgëve nga përmbytja e madhe. Të bijën e tij, priftëreshën e Nënës Tokë, princeshën Io që i dha emrin e saj detit Jon. Me prijësin e “Yllit të ri”… Ilirin!
Do të mësoni aventurat e udhëtimit të Ios, dhe ato të udhëtimit të Ilirit, në kërkim të Arkadias së humbur…
Arkadias së humbur?
Nuk e njihni historinë e atdheut të shenjtë të Pellazgëve?
Atëherë ç’prisni? Hidhuni mbi anije! Pse vononi?
Në bregun tjetër ju pret Epafi, djali i princeshës Io, mbreti i parë i Egjiptit.
Menfi, Libia, Agenori dhe Beli.
Tifoni i frikshëm që krijimin donte ta zhbënte e shndërronte në hiç.
Kadmi dhe Harmonia e bukur, mbesa e të madhit Dardan. Djali i tyre…
Iliri i ri, që mbretëroi mbi të gjithë Ilirët e bashkuar.
Historia e udhëtimeve të Ilirëve drejt perëndimit deri në ishujt e largët të Britanisë dhe Irlandës.
Nëse pengoheni nga përtacia apo tuteni nga frika që paraprin zbulimin e çdo të vërtete, nuk do të mësoni kurrë…
Historinë e Dardanit të ri, djalit të Harmonias, mbretit të parë të Ilionit.
Misterin e librit të shkruar me dritën e yjeve.
Të fshehtën e besës së shenjtë, që Pellazgët, bijtë e Pellazgut të parëlindur, lidhën me Zeusin, prijësin e hyjnive.
Historinë e qytetërimit nënë, nga i cili, lindën më pas, qytetërimet helene dhe romake.
Se përse ndodhi, si dhe kur, historia e këtij qytetërimi nënë, u mbulua nga terri i harresës.
U mbulua apo e mbuluan?
Kush dhe përse?
Hipni mbi anije dhe zbulojeni!
Për disa orë, ditë, muaj, guxoni, dhe në krah të heronjve, ndjehuni dhe bëhuni edhe ju heronj. Kërkues të historisë së mohuar dhe të ndaluar të Qytetërimit Pellazgo – Ilir.
Mos i dëgjoni ata që kërkojnë t’iu mbushin mendjen, se e gjitha kjo, është për ju një ndërmarrje e pamundur. Një marrëzi. Një aventurë e rrezikshme…
Ju mundeni!
Mbi këtë anije prej shkronjash dhe fjalësh, ju do të gjeni hartën që tregon vendndodhjen e të vërtetës. Mjaft të ndiqni udhëzimet e saj dhe…
Mbi gjithçka tjetër, do të zbuloni se kush jeni, zanafillat e historisë të popullit që ju ka lindur.
Vetëm mbas kësaj, do të mund të hidhni qetësisht vështrimin, mbi hapësirën e pakohë të historisë njerëzore, dhe të projektoni të ardhmen tuaj.

Librin e gjeni:
Në të gjitha libraritë kryesore të Tiranës.
Mund ta porosisni në të gjitha librarit e Shqipërisë.
Ose, mjafton të klikoni ose telefononi;
1. http://www.botimeshqip.com/home/1935...azgut-210.html
2. http://bukinist.al/sq/besim-dhe-spir...zgut&results=1

Dhe në PANAIRIN E LIBRIT në TIRANË, pranë stendës së Shtëpisë Botuese “MAGUS”!

Haxhi Zeneli - Kemi një gjuhë dhe një flamur

https://www.facebook.com/ShqiperiaeB...type=2&theater

[Rrjeti]

Lashtësia e stërlashtë e plisit

Mësuesi/Moisiu dhe idhtarët e tij me plis...



Shkruan: Fahri XHARRA

Historia jonë shkon shumë thellë në kohë, në lashtësinë e saj. Jemi dëshmitarë të një simboli që fatbardhësisht është ruajtur gjer më sot mbi kokat tona e ai është Plisi. Por nuk është vetëm plisi, është edhe gjuha jonë që i ka dhënë emër plisit dhe më të edhe kohës së stërlashtë.

Referenca ime për këtë lashtësi është Fatbardha Demi, historiane e cila në mënyrën e saj shkencore të elaborimit të fakteve të jep guximin për studime të mëtutjeshme.

Fatbardha Demi është mike e ngushtë e Mathieu Arefit, për të cilin shkenca shqiptare duhet të ngrihet në këmbë.

E kemi të shkruar se Pellazgu ishte i pari që i dha jetë jetës së njeriut, por ne kësaj radhe do të flasim për një kohë jo aq të largët, pra nga koha e “Dhiatës së Vjetër“, e cila lexohet me gjuhën shqipe.

Faktet dëshmuan se emërtimi i librit të ligjeve (Torah) është i gjuhës shqipe, por brenda saj ka fjalë që përdoren edhe sot nga shqiptarët. Historia e shenjtë e popullit hebraik, kapitulli i Gjenezës hapet me krijimin e botës: “Në fillim Zoti (Elohim) krijoi qiellin dhe tokën…“ (Gen. 1:1).

Fjalën “në fillim“ e tregon shigjeta në (fig.1, poshtë) shkruar me alfabetin hebraik, por shqiptimi është në gjuhën shqipe. (nga Fatbardha Demi):
(Morris Jastrow’s Dictionary of thë Targumim, thë Talmud Babli and Yërushalmi, and thë Midrashic Litëraturë , 1903; pag 923, PDF vol 2 )

Dhjetë urdhëresat e marra nga “goja” e Zotit, Mojsiu i ka shkruar në gjuhën pellazgo-shqipe.

Në ditën e parë të muajit të tretë që nga largimi nga Egjipti, izraelitët e lodhur dhe plot dyshime për fjalët e Moisut dhe fatin e tyre, mbërritën në këmbë të malit Sinai.

Sipas urdhrit të Zotit, mbas tri ditë “pastrimi”, Moisiu i vetëm iu ngjit malit Sinai, ku qëndroi dyzet ditë dhe netë, për të marrë nga goja e të Plotfuqishmi dhjetë Urdhëresat ( Es17,8-13), dy prej të cilave të shkruara “me gishtin e tij” mbi dy rasa guri që njihen me emrin TORAH. (11) Vendosja jo e rastësishme e ngjarjes, mbi një mal me emrin e Perëndisë hënore Sin të panteonit sumer, babilonez dhe të asirëve,(12) dëshmon jo vetëm besimin hënor të pellazgëve në këto vende, por dhe origjinën pellazge, të mitit kristian.

Gjithnjë sipas studiueses Fatbardha Demi: “Emërtimi i librit të ligjeve të shkruar nga Moisiu -Torah–është vetë emri i Zotit. Si fjalë simbolike gjen shprehjen e saj të plotë, vetëm në gjuhën shqipe. (Xh.Katapano)

Brenda saj ka fjalë shqipe të papërkthyera dot, por të shkruara me gërma hebraike.

SHENJA e Zotit në alfabetin hebre (Yod) e ka origjinën nga alfabeti fonetik i Perëndise pellazge Thot(Tot), nisur nga emri “dora“, siç emërtohet edhe sot në shqip.

Mos të harrojmë: “Shqiptaro-arbërit e sotëm janë pasardhësit e mbetur e një race shumë të madhe pellazgjike të Lashtësisë. Sipas studiuesit austriak J.Hahn (Johann Georg von Hahn 1811 –1869) “Shqiptarët janë Pellazgët e Rinj“ (37), tezë e mbështetur edhe nga shumë studiues të tjerë të mëvonshëm shqiptarë dhe të huaj”.
“Popujt e detit”- siç dëshmon Dr. Arif Mati (Aref Mathieu) – përbëheshin nga fise të ndryshme, në shumicën e tyre, të të njejtit trung etnik që quhet ‘pellazg, proto-ilir, frigjian apo thrako-ilir”.

Në Testamentin e Vjetër ata emërtohen si pasardhës të drejtpërdrejtë të Noe, krijuesit të racës së re njerëzore.(28)

Kur jemi tek Plisi: Tissot shprehës i simboleve të besimit pellazg dhe traditës së shqiptarëve- kështu na udhëzon Fatbardha Demi “Në këtë rrugëtim do të na ndihmojë Xhejms Tissot (James /Jacques-Joseph Tissot 1836–1902), një nga portretistët më të famshëm francezë të shek. 19, që i përket brezit të rrymës realiste në art.

Xhejms Tissot u rrit në një familje të përkushtuar katolike dhe mbas vitit 1887, në pikturat e tij (365 punime në vaj) autori ka trajtuar tema nga historia e Biblës (Testamenti i Vjetër dhe Testamenti i Ri).

Si piktor që i jepte rëndësi të madhe detajeve, ai udhëtoi në Jerusalem, Palestinë dhe shtete të tjera të Lindjes se Mesme, për t’u njohur me vendet dhe popullsinë që përfshiheshin në historinë e Biblës dhe ku gjendej një material i pasur arkeologjik.

Elementi i përbashkët i të gjithë grupit të figurave, pavarësisht periudhave mijëvjeçare që i ndajnë, është mbulesa e kokës, që në gjuhën shqipe quhet Plis ose Qeleshe.

Siç pohojnë studiuesit, Plisi është pjesë e traditës së Kombit shqiptar. “Veçanërisht kësula e bardhë është ajo që, me gjithë ndryshimet e formës të rrjedhura nga fisi, e dallon shqiptarin nëpër gjithë Ballkan” (Eqrem Çabej “Shqiptaret midis Perendimit dhe Lindjes” f29) Plisi – simbol i të zgjedhurve të Zotit!

Edhe sot ne i shikojmë tek besimtarët hebrenj fijet (simbolike) që zgjaten në veshjen e burrave, që tregon rolin e tyre besimtar. Duke parë pikturat kushtuar Biblës hebraike, të krijohet bindja se Xh.Tissot nuk ka qenë vetëm njohës i mirë i saj, por edhe i simboleve të lashta të besimit parakristian.

Këtë e dëshmon edhe një detaj tjetër në veshjen e profetëve dhe engjëjve, por edhe tek shqipetarët dhe ka lidhje me simbolin kryesor të Kristianizmit: KRYQIN. (Fatbardha Demi)

Megjithatë na ngacmon mendimi se si e zbuloi piktori i shquar francez, Plisin? Duke gërmuar në materialet arkeologjike në vendet ku shëtiti piktori gjatë dhjetë viteve të fundit të jetës së tij, ne kemi mundësi t’i japim përgjigje pyetjes sonë, duke u nisur nga faktet logjike.

Me qeleshe, simbolet pellazge, figurën apo krahët e shqiponjës, nuk janë “veshur” vetëm faraonët më të shquar të Egjiptit të lashtë, por edhe mbretër/profetë të hyjnizuar si Perëndi, të Azisë së Afërme dhe Qendrore (fig.poshtë).

Ishte intuita e tij prej artisti dhe studiuesi, që e çoi tek idea se në lashtësi Plisi ishte një simbol shumë i rëndësishëm besimtar dhe tregonte lidhjen me Krijuesin.

« Qëllimi i studimit – shkruan Fatbardha Demi-nuk ishte thjesht të kënaqim kureshtjen tonë në lidhje me Plisin e shqiptarëve në pikturat e Xh.Tissot.

Synimi ishte të dëshmonim se edhe një popull si ai shqiptar, për të cilin studiuesit ankohen se s’kanë të dhëna historike për origjinën, besimin dhe gjuhën e tyre, mbart brenda traditës së tij fakte, jo vetëm për Lashtësinë e tij, por edhe të shumë popujve të tjerë, që deri më sot janë të mbuluara me mister ose janë keqshpjeguar nga ana shkencore.

Detyra që i vuri vetes Xh.Tissot për të pasqyruar sa më besnikërisht Historine e Biblës hebraike, e çoi në mënyrë të pavetëdijshme në zbulimin e Plisit të pellazgo-shqipetarëve dhe të simboleve të besimit të parë euro-afro-aziatik.

Vetë emrat e lashtë dhe të sotëm për Zotin dhe simbolin e tij, nuk mund të shpjegohen pa ndihmën e gjuhës dhe traditës së shqiptarëve».
Të gjitha fotot: Tissot, James (French 1836-1902) Victorian, Also known as: James Jacques Joseph Tissot, Jean-Jacques Tissot.

http://www.fishmedia.info/lashtesia-...shte-e-plisit/

[SERAFIM DILO]

Kjo e plisit vazhdon te mbetet nje argument kot,ku nuk mundet te kete nje baze llogjike per te shpeguar asnje prejardhje a tradite historike e supozuar.

Edhe Cabej qe eshte cituar me siper e shpegon veshjen (se "kapelja eshte gjithmon veshje) ne menyre llogjike. Thot pak a shume :

"Qe shqiptaret kane veshjet e tyre,me diferencat historike,fetare,sociale etj etj qe evolvojne simbas koheve te ndryshme (pra veshja nuk qendron e njejte,edhe plisi).
Ngjyra e veshjeve kombetare mundet te thuhet se eshte e bardha.Veçanerisht karakteristik eshte kesula e bardhe , ajo qe me gjithe ndryshimet e formes (dmth ka ndryshim forme) qe vjen nga fis-et Kosov,Diber,Shqiperi e mesme,Myzeqe,Laberi etj,dallon shqiptaret nga i gjithe Ballkani. Ngjyra vjen nga leshi i bardhe qe pjesa e popullsise e dedikohej blektorise per te bere veshjet "

Kjo eshte pak a shume mendimi i Cabejt (Gli albanesi tra occidente e oriente),dhe do ishte e pamundur te ishte ndryshe. Per diçka qe evolvon jo vetem nga faktoret historik,fetar,social etj etj por mbi te gjitha evolvon edhe nga vete proçesi i perpunimit te materialit o materialeve qe perdoren per veshjen.