Vilson Blloshmi

[INDRITI]

Vilson Blloshmi , lindi më 18 mars të vitit 1948,në Bërzeshtë te Librazhdit.Ai ishte vetem nje poet gje qe i kushtoi edhe jeten. Vilson Blloshmi bashke me Genc Leken u pushkatuan mesnatën e 17 korrikut të vitit 1977, për të vetmin “faj”, se kishin lindur poetë. Jeta e tyre u fik nga plumbat e xhelatëve, ndërsa trupat e njomë u flakën në të njëjtën gropë. Të dy poetët e kallur nën dhe` u lanë në harresë deri në shembjen e diktaturës, ndërsa poezitë e tyre u shpallën heretike. Diktatura i groposi, por të dy poetët kishin skalitur pavdekësinë me krijimtarinë e tyre, poezinë. Ata ishin poetë të lindur dhe i këndonin bukurisë, njeriut të thjeshtë.

Vilson Blloshmi, ishte mësues dhe poet i talentuar që aspiroi për liri dhe demokraci, për një jetë më të mirë. Ndaj tyre u organizua një gjyq politik i inskenuar. Komiteti i Partisë së Librazhdit kishte bërë një plan masash për gjykimin dhe dënimin e Vilson Blloshmit dhe Genc Lekës. Pra, në Komitetin e Partisë merreshin vendime për pushkatimin e poetëve. Edhe diskutimet që do të bëheshin në gjyqin politik, ishin përgatitur në Komitetin e Partisë dhe aty ishin caktuar gjashtë vetë, për të diskutuar ato që ishin përgatitur në Komitetin e Partisë. Në planin e masave të Komitetit të Partisë, thuhej se: “Gjykatat Popullore punojnë për të realizuar vendimet e Kongresit të 7-të të PPSH”. Akuzat ishin të rënda për “krim, sabotim ekonomik, agjitacion dhe propagandë”.

Vilson Blloshmi rridhte nga një familje patriotike. Ai fliste frëngjisht dhe anglisht në mënyrë të shkëlqyer. Shkruante poezi, por edhe përkthente poetët më në zë perëndimorë, sidomos ata francezë. Akuza kryesore ndaj tij, ishte poezia “Saharaja”, ku ai e simbolizon Shqipërinë të shkretë dhe pa miq e pa shokë, por Vilsoni u akuza edhe pse kishte thënë se, “që të bëhesh njeri i afirmuar, duhet të dish edhe gjuhë të huaja”. Regjimi nuk i donte njerëzit që dinin gjuhë të huaja. Megjithëse dinte gjuhë të huaja, ai shikohej me sy të keq nga Partia e Punës dhe qeveria komuniste. Në aktakuzë thuhej se: “Vilson Blloshmi e ka filluar që në bankat e shkollës, në Normalen e Elbasanit, veprimtarinë armiqësore”. Ai i kishte thënë një shoku në shkollë se, “vendi nuk ka literaturë të bollshme dhe njerëzit nuk marrin dije”...

[INDRITI]

Saharaja, larg është Saharaja,

Saharaja shkëmb e rërë e gurë,

Që ka shok veç emrin e saja

Dhe ngaqë s’sheh ëndrra, s’sheh as drurë.

Saharaja s’di të ëndërrojë.

Ajo bluan gurë me mend’ e saj…

Saharaja s’ka këngë të këndojë,

Saharaja s’ka as lot të qajë.

Saharaja nuk ka miq e shokë,

Saharaja nuk ka bijë, as bir.

Saharaja është një copë tokë,

Thonë se dhe me natën s’shkon mirë.

Natës s’i pëlqen në Sahara,

S’i pëlqen të ketë veç gurë për shtrojë;

Fjalë e dashuri e njerëz s’ka;

Perç’ e saj e zezë s’ka ç’të mbulojë.

As dhe një s’e di si është kandisur

Me kët’ plagë mbi shpinë rruzullimi,

Por se thonë në botë është stisur

Kur i duhej njerëzisë mallkimi.

Kur ai për keq e mban në gojë,

Saharaja e mban vesh e qesh.

Saharaja fillon të gëzojë,

Kur ne mallkohemi mes nesh.

E kur bie ndrojtur rrez’ e diellit

Dhe mbi gurët e pamyshkët ndrit,

I ngjan vello savani i qiellit,

Shkretëtirës shket e shkrepëtit.

Prandaj, kur urrejtjen e fortë e nxehur

Mbi dikë mallon e shfryn e shan,

Që nga skuta del kujtimi i dehur

Dhe thërret menjëherë Saharanë.

Kur mallkimi shfryn e kur kujtimi

Në pusin e harresës tret…

Kur hyn dielli e kur hesht thëllimi,

Shkretëtirë e shkretë mbetet shkretë.

[INDRITI]

Nëse nuk munda brengës t’i bëj ballë
Zjarr përsëri unë kam në shpirt të djegur
Nëse më i vdekur jam nga çdo i gjallë,
Mirë pra, m’i gjallë jam se çdo i vdekur

[Gentian_gr]

I tremburi ikën si i ndjekur prej egërsisë

N’jerm bën tunele n’ajër t’hapësirës

Si mbas formës së tij, lëvizjes së tij.

Ah sikur mbas çdo hapi

Ajri të ngrinte-beton,

Duke ruajtur gjithmonë lëvizjen

Kallëp-shabllon

E të tregojë ta gdhendë Sa kohë iku zvarrë

E sa në këmbë.

Sikur të mbeteshin e shiheshin

Rrugët nga vjen kujtimi, mendimi

Brenga, shpresa, vegimet

Të dukej krejt i jetës zigzagu i gjatë

Që nga ardhja në këtë botë e gjer

Tek varri, pikës e llahtartë.


A s'e patët ditën plot me diell

Qe bën natë koha dhe e nxin...!

I jep hënë e yje, lart në qiell

E, së fundmi, fare e përpin...!?



A se shkuat shpejt ju fëmininë?

Kjo s'u fsheh për ju e s'humbi fare?

A s'po mbani mbi sup pleqërinë,

E në mendje thellë vitet mitare?



A s'e mbani mend atherë te plepi

Loznit në oborr me hijen tuaj?

Po tani më larg nga ju është djepi

Apo arkivoli, pa më thuaj?



Gjithçka e marrin vitet duke shkuar,

Sërish kthen gjithçka që shkon, humbet

Troket lehtë kujtimi i trishtuar

Mysafiri në shtëpi të vet.



***

Sërish dukesh në udhë

Që ngjan si vijë gjaku

Mes gëlbazës së murrme

Të pështyrë

Nga turbekulë.

I lodhur,

Vetveten mbi kurriz

Shket

Dhe mendja lodhur

Klith: po shkoj,

Mbeç me shëndet...!

Dhe rend barkbosh

Në zorrën bosh të rrugës

Si një shtrëngatë

E qetë.

Dhe gurët kthejnë nga ti

Anën e mprehtë

Dhe njerëzit, ata

Stërnjerëzit,

Ajkë mbi jetët-hirrë

E kanë vështirë

Mëngjesit.



Edhe mbrëmjes

Vështirë,

Kur mbi ju ngecin vështrimin

Mbi ju rreckë-njerëzore,

Masë zhelesh mishi e shpirti

E qepur me fije damarësh

Mendimesh

E hedhur, pa mëshirë

E pa të drejtë

Në anë të rrugës së ndotur

Ku të qetë

Ata rrjedhin gjithë nder e dinjitet

Këllirë.

Dëshirat

Që i ndez thëngjilli i zemrës,

Mbuluar thellë

Me hirin e trupit...

Dhe brodhe prapë rrugëve

Me bujë e pohe

Kërkoje ti vetveten

Që më në fund e gjete

E s'e njohe

Ngaqë pandehje

Është shumë vështirë ta gjesh.

Kur të doli rastësisht

The: s'është kjo

Dhe kalove

Dhe u zhy te mes territ

Të zi pa fund.



Kërkon - një dorë e kurm

Dhe një këmbë

Dhe mbete cung.

Po prap sulesh përpara

Me tallas

Me me gjysmën e thatë

Dhe gjysmën e njomë

E at' që kërkon e arrin

E lë pas

Dhe zvarrë hiqesh përpara

Kërkon...

Vazhdë lënë mbi pluhur

Egjak

Gjymtyrët gjysmë të thara

Gërvishtin trak - trak

Dhe gjer thellë të ngushen

Ato kër - kër - kër - krak.

... kërkon

Mbi këtë tokë shkëmb

Mbi këtë tokë gur

Mbi këtë tokë kockë

E lëkurë.

E as e di ç'të dhemb

Veç sulesh para, shkon

Me zemrën e rëndë plumb

Dhe sa më shumë kërkon,

Ç'kërkon,

Më tepër

E humb.

VILSON BLLOSHMI