Evropa lindi nga rryma te fuqishme magma
Pergjat bregdetit te thepsur te Norvegjise gjenden deshmit me te vjetra te lindjes se kontinentit evropian.Dallget e Atlantikut perplasen atje pas vargishullit te Lofotenit,formacionit shkembor me te vjeter te Boteseraniti i ngurtsuar nga magma para po thuajse tre miliard vjetesh.Kto guma jane dhjeteher mate vjetra se kontinentit te cilat i perkasin sot.Pejsazhet fjordike te Norvegjise jane mbetje te malesis se madhe te Kaledonise,e cila shtrihej dikur nga Skocia der ne Norvegji.Megjith erozionin dhe te shemburit milionavjeqar ata kan mbetur akoma deri me sot nji peisazh vigan malsor.Ne kohen e lindjes se saj para 500 miliona vjetesh.Evropa nuk o akoma e plote .Pjeset e saj jan te haperdara mbi te gjitha rruzullin toksor.Skandinavia tej me ne jug te ekuatorit ,Anglia dhe vendet e ulta ne rrethin polar te jugut si dhe pothujase te gjith pjeset e tjera perrth polit te jugut .Te gjith keto pjes koreje kontinentale jane ne levizje.Ato merrem me vete nga rryma te fuqishme magma,te cilat vlojne 80 kilometra nen siperfaqen e tokese.Te shtyra nga shtjella nxetesie ne brendesi te tokese pllakat levizine me ngadale,qdo vit nga vetume disa centimetra.Por me kalimin e miliona vjetesh kemi pastaj te bejme me distanca te konsiderushme.Ne rastin e perplasjeve shperthejn forcat primare.Si nji rebuse gjigande ve Evropa pjesa e saj se bashku .Togje shkrepash kilometra te gjera qajne larte ,perkulen dhe marine formene kubje.Qdo peplasje e re krijon nji masiv malor.Keshtu lind se pari shtylla kurrizore e Evropes,vargmali kaleodean,me lartesi si ato te Himalajes.Ky esht berthama e nji bashkeshkrirje te pare evropian.Me pase kontinenti i ri bredhe gjysmen e rruzullit tokesor.Para 300 milionash vjetesh ai kapercen ekuatorin.Stereja eshte tashem e mbuluar nga gjelbrimi.Bimet kane pushtuar kontinentin qe deri pak me pare kishte qene ishkret .Atje ku sot jane te ngritura metropolet krenare evropiane u shtri sa gjate e gjere nji xhungele e harlisur tropikale.Parisi ndodhej nji klime tropikale te ngrohte e me lageshti.Berlini ne nji dete te gjelber i cili zgjatej der ne Azi.Eshte nji pylle tepere i jashtezakonshume .Ai perbeheje nga fiere ,likopode(sh.Lycopodium) dhe bishtkuaj.Mbeturinat te tyre te ngurtsuara ne Skoci te bejne te marreshe me mende perhapjen e tyreungje qe qendrojne pothujse ngjitura njeratjetrite te japine edhe sot e ksaj dite nji pershtypje mbi bollakun e athershume te bimve.Kto gjigante lartsoheshin deri 30 metra drejt qiellit.

Kafshet e para ne kontinentin evropian
Para 300 milione vjetesh nuk ka akoma zogj ne toke.Pylli jehone prej zhurmash te qyditshme,kudo gelon prej insekteve.NJe qe do te njihemi eshte pilivesa .Disa prej tyre arrijne permasa gjiganteeganeura eshte aq e madhe sa nji skiftere dhe ka nji gjersi kraheshe te shtrire prej me teper se 60 centimetra .Perdhe ka gjigante jokerbishtor.Fosilesh vazhdash gjurmesh te qojne ne perfundime se ka pasur shumekembesh 2 metra te gjate , 800 llojesh furrtaresh hapnin rrugen e tyre mes permes zabelit.Ato ndiqeshin nga akrepat gjigante 70 centimetra te gjate .Thumbi i tyre te kete qene tmeri i pertokes se pyllit .Neper ultesira moqalore hiqnin kembet zvare amfibet primitive .Kerbishtoret e pare te steres dhe zbuluest e par te levizjese me kater kembe.Kjo epoke dote sillte nji ndikim te madhe mbi historin e ardhshme te Evropes.Ate e quajne epoka e karbonite (qymyrit)sipase trashgimise qe na ka lane.